SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 74
સગર્ભાવસ્થભની
પૂવાતૈયભરીડો. એન. પી. કુહભડીયભ
(M.B;B.S)
કભઉન્સેલર
સૌમ્ય હેલ્થ કભઉન્સેલલિંગ સેન્ટર
૪૦૬, વર્ામભન અરભઇઝ, સ ૂચક હોસ્પીટલની બભજુમભાં,
કભળુર્ભ રોડ, ર્ભવનગર-૩૬૪૦૦૧
70162 31441
લગ્ન મભટે ર્વ્ય પૂવાતૈયભરી...
પરરવભરમભાં પર્ભરનભર કભયમી મહેમભન
મભટે ???
: સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરીનો
ઈતતહભસ :
• ર્ભરતીય સાંસ્કૃતતમભાં સગર્ભાવસ્થભની પૂવા તૈયભરીને
મહત્તત્તવ આપવભમભાં આવેલ છે.
• આયુવેદમભાં ક્ષેત્ર (તાંદુરસ્ત પ્રજનન તાંત્ર), બીજ
(તાંદુરસ્ત અને શ્રેષ્ઠ શુક્રભણુ અને અંડબીજ),
ઋતુ (શ્રેષ્ઠ સમય), અને અંબુ (હોમોન્સનુાં
સાંતુલન)નભ મહત્તત્તવનુાં વર્ાન કરવભમભાં આવેલ છે.
• આપર્ભ ર્માગ્રાંથો અને વેદ-પુરભર્ોમભાં પર્ શ્રેષ્ઠ
સાંતભન પ્રભપ્તત મભટે યોગ્ય વ્યવસ્થભઓનુાં વર્ાન
ે ે
: ક્ષેત્ર (તાંદુરસ્ત પ્રજનન તાંત્ર) :
: ક્ષેત્ર (તાંદુરસ્ત પ્રજનન તાંત્ર-કરટ
પ્રદેશ) :
: બીજ (તાંદુરસ્ત અને શ્રેષ્ઠ શુક્રભણુ અને
અંડબીજ) :
: બીજ (તાંદુરસ્ત અને શ્રેષ્ઠ જતનન દ્રવ્ય) :
: ઋતુ (શ્રેષ્ઠ સમય) :
: ઋતુ (શ્રેષ્ઠ સમય) :
: અંબુ (હોમોન્સનુાં સાંતુલન) :
: અંબુ (હોમોન્સનુાં સાંતુલન) મભતસક ચક્ર :
: અંબુ (હોમોન્સનુાં સાંતુલન) સગર્ભાવસ્થભ:
પૌરભલર્ક કથભઓ અને સાંતભન પ્રભપ્તત
બલરભમ - રોરહર્ી પ્રથમ સેરોગેટ
મર્ર
સીતભજી - પ્રથમ IVF બભળક
પભાંડુ-અંબભલલકભનભ
ડરનુાં પરરર્ભમ (એનીતમયભ)
ધ્રુતરભષ્ર-અંલબકભનભ
ડરનુાં પરરર્ભમ (અંર્ભપો)
તવદૂર-અંલબકભની
દભસીનભ પ્રફુપ્લ્લત મનનુાં
પરરર્ભમ
Artificial Intra Uterine Insemination
કર્ા – સ ૂયા પૂત્ર
યુતર્ષ્ષ્ઠર – ર્મારભજા
પૂત્ર
ર્ીમ – વભયુ પૂત્ર અજુ ાન – ઇન્દ્ર પૂત્ર
નકુલ – સહદેવ અતિન પૂત્રો
: સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરીનભ
હેતુઓ :
• સગર્ભાવસ્થભને આનાંદદભયક, પ્રફુપ્લ્લત, સ્વસ્થ
અને સહજ બનભવવી.
• અદ્વિતીય, અપ્રતતમ, પ્રર્ભવી, મેઘભવી અને શ્રેષ્ઠ
તાંદુરસ્ત સાંતભન પ્રભપ્તત સભથાક બનભવવી.
• મભતભ અને બભળકને સ્વસ્થ જીવન પ્રદભન કરી,
મભતભ અને બભળકનભ મૃત્તયુ દર ઘટભડવભનભ
રભષ્રીય ધ્યેયને હભાંસલ કરવભ સહયોગ આપવો.
સગર્ભાવસ્થભની પ ૂવા તૈયભરીનભ ફભયદ
: સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરીનભ
અવરોર્ો :
• સગર્ભાવસ્થભ એક કુદરતી પ્રરક્રયભ છે, જેમભાં કોઈ
તૈયભરીઓની જરૂર હોતી નથી.
• બભળક ઈિર, અલ્લભહ કે કુદરતની મહેરબભનીથી
થભય છે.
• બભળક ખોડ-ખભાંપર્ કે અન્ય લબમભરીઓ સભથે નહીં
જન્મે તેવી દ્રઢ મભન્યતભ કે અસ્વીકભરની ર્ભવનભ.
• અજ્ઞભનતભ અને મભરહતીનો અર્ભવ.
• સેવભઓનો અર્ભવ.
: જોખમી સગર્ભાવસ્થભ :
સગોત્ર કે નજીકનભ લોહીનભ સાંબાંર્ો વચ્ચે લ
Pregnancies In India, 2015
COVID-19 could lead to 7 million
unintended pregnancies as access to
contraceptives disrupted: UN study
: અતનચ્છીત સગર્ભાવસ્થભની આડઅસરો
:
• સલભમત અને લબન સલભમત ગર્ાપભતમભાં વર્ભરો.
• જોખમી સગર્ભાવસ્થભ અને જોખમી પ્રસુતત.
• બભળકમભાં જન્મજાત ખોડ-ખભાંપર્, અલ્પતવકતસત,
લબમભરીઓ અને કુપોષર્.
• મભતભ અને બભળમરર્નભ પ્રમભર્મભાં વર્ભરો.
• વસ્તી વર્ભરો અને તે લગત સમસ્યભઓમભાં વર્ભરો.
: સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરીની મૂળભૂત
શરતો :
• તનર્ભારરત સગર્ભાવસ્થભનભ ઓછભમભાં ઓછભ ૬ મરહનભ
પહેલભથી તૈયભરી.
• દાંપતતની હભલની લબમભરીઓ અને વભરસભગત
લબમભરીઓ અંગે જાર્કભરી મેળવવી.
(દભદભ-દભદી, નભનભ-નભની, કભકભ-મભમભ, ફોઈ-મભસી, ર્ભઈ-
બહેન)
• તાંદુરસ્ત પતત-પત્તની.
• કુટુાંબનો સતર્યભરો અને પ્રફુપ્લ્લત દભાંપત્તયજીવન.
સગર્ભાવસ્થભની પ ૂવાતૈયભરી-એક શરૂઆત...
: જરૂરી લેબોરેટરી તપભસ :
PRE-MARITAL / PRE CONCEPTIONAL SCREENING
CBC (નોમાલ અને અબ્નોમાલ રકતકર્ો અને િેતકર્ોની મભરહતી)
BLOOD GROUP (Rh-negative)
URINE EXAMINATION
THYROID FUNCTIONS TEST (FEMALE)
VDRL (સીફીલીસ)
HIV (હ્યુમન ઈમ્યુનોડેફીસીયન્સી વભઈરસ)
HBSAG (રહપેટભઈટીસ-બી)
HCV (રહપેટભઈટીસ-સી)
HB ELECTROPHORESIS
(થેલેતસતમયભ, રહમોરફલલયભ અને તસકલ સેલ એનીતમયભ)
TORCH (સ્ત્રી મભટે - અન્ય જાતતય રોગોની તપભસ)
: તાંદુરસ્ત સગર્ભાવસ્થભનભ આવશ્યક
ઘટકો :
૧. ઉંમર
૨. બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ
૩. મભતસક ચક્રની મભરહતી.
૪. અગભઉની સગર્ભાવસ્થભ અને પ્રસુતતની મભરહતી.
૫. પેટ અને પેડુની તપભસ.
૬. એનીતમયભ
૭. બ્લડ પ્રેસર
: તાંદુરસ્ત સગર્ભાવસ્થભનભ આવશ્યક
ઘટકો :
૮. ડભયભબીટીસ
૯. દભાંતની કભળજી અને દભાંતનભ રોગોની સભરવભર
૧૦. રૂબેલભ અને રહપેટભઈટીસ-બી રસીકરર્ની
મભરહતી.
૧૧. દવભઓ અંગેની મભરહતી.
૧૨. વ્યસનો અંગેની મભરહતી.
૧૩. ઘરેલુાં રહિંસભ અને મભનતસક તર્ભવ.
: ૧. ઉંમર :
• ૨૦ વષા કરતભાં નભની ઉંમર :
- બભળકનુાં ઓછાં વજન (૨,૫૦૦ ગ્રભમ થી ઓછાં)
- ગર્ાપભત
- અલ્પ તવકતસત બભળક
- પ્રસુતીજન્ય બ્લડ પ્રેસર (PIH)
- તપ્ર-એક્લેમ્તસીયભ
- અધૂરભ મહીને પ્રસુતત
- જન્મ મભગા સભાંકડો હોવભથી પ્રસુતતમભાં અવરોર્
- સીજેરરયન કે અન્ય ઓપરેશનનભ કોમ્તલીકેશન
વધુ થઇ શકે
: ૧. ઉંમર :
• ૩૫ વષા કરતભાં મોટી ઉંમર : મભતભને હ્રદયરોગ, બ્લડ
પ્રેસર કે ડભયભબીટીસ હોવભની સાંર્ભવનભ વધુ હોય છે
જે :
- ગર્ાપભત
- અલ્પ તવકતસત બભળક
- ટ્તવન્સ કે રીતલેટ બભળકો,
- Hydrocephalus
- Spina Bifida
- હ્રદયની લબમભરી
- Cleft Lip અને Palate (ફભટેલભ હોઠ અને તભળવભ)
- Down Syndrome
: Down Syndrome :
: ૨. બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI :
• બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ = વજન (કી. ગ્રભમ) / (ઉંચભઈ મી.)²
• દભ.ત. વજન : ૫૦ રકલોગ્રભમ છે અને ઉંચભઈ ૧૫૭ સે.મી.
• તો, BMI = ૫૦/૧.૫૭ x ૧.૫૭ = ૨૦.૩ (સભમભન્ય BMI)
: સ્ત્રીઓ મભટે ઉંચભઈનભ પ્રમભર્મભાં વજન
જાર્વભની સરળ રીત :
• ઉંચભઈ : ઈંચમભાં
• અપેલક્ષત વજન = ઉંચભઈ – ૧૦ % ઉંચભઈ + ૫
થી ૧૦
• દભ. ત. : ઉંચભઈ ૬૨ ઇંચ છે, તો સ્ત્રીનુાં અપેલક્ષત
વજન =
ઉંચભઈ ૬૨ – ૬ = ૫૬ + = ૫૧ કી. ગ્રભ. થી ૬૬
કી.ગ્રભ.
(૬૨નભ ૧૦ %, જે ૬.૨ નભ બદલે ૬)
: બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI :
• તાંદુરસ્ત બભળક મભટે મભતભનુાં BMI ૧૮ થી ૨૫
હોય તે જરૂરી છે.
: બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI :
• BMI ૧૮ કરતભ ઓછાં હોય તો મભતભ અને બભળકને
નુકસભન થભય છે. ગર્ાપભત, અલ્પતવકતસત બભળક, LBW,
Birth Defects, કુપોતષત બભળક અને વહેલી સુવભવડ.
: બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI :
• BMI ૨૫ કરતભ વધુ હોય તો સગર્ભાવસ્થભ
દરમ્યભન વભરાંવભર કસુવવભડ, વભરાંવભર મૃત
બભળકનો જન્મ, પ્રસુતતજન્ય ડભયભબીટીસ, તપ્ર-
એક્લેતસીયભ, કીડની અને લીવરનભ રોગો,
હ્રદયરોગ વગેરે થવભનુાં જોખમ વર્ે છે.
: બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI :
• BMI ૨૫ કરતભ વધુ હોય તો જન્મજાત ખોડ-
ખભાંપર્, વધુ વજન વભળુાં બભળક, બભળપર્મભાં
અસ્થમભ અને ઓબેતસટીનુાં જોખમ વર્ે છે.
: બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI :
• BMI ૧૮ કરતભાં ઓછાં હોય તેવી સ્ત્રીઓમભાં
કુપોષર્ હોય છે, જે ગર્ાસ્થ તશશુને નુકસભન કરે
છે.
• વજન વર્ભરવભ મભટે સમતોલ આહભર ઉપરભાંત
પ્રોટીનજન્ય અને લોહતત્તત્તવ સર્ર ખોરભક વધુ
લેવો.
• છ મરહનભમભાં તનર્ભારરત વજન મેળવવભ
ડભયેટીતશયનની સલભહ લેવી.
૨૦ %
૧૦ %
૧૦ %
વજન વર્ભરવભ મભટે આહભર:
: બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI :
• BMI ૨૫ કરતભાં વધુ હોય
તો,
છ મરહનભમભાં તનર્ભારરત
વજન
મેળવવભ ડભયેટીતશયનની
સલભહ
લેવી.
• કસરત મભટે
ફીજીયોથેરભતપસ્ટની
સલભહ લેવી.
: ૩. મભતસક ચક્રની મભરહતી :
• Age of Menarche : 10 to 16 years
• Normal Duration : 21 to 35 days
• Menses : 3 to 7 days
• Blood Loss : 25 to 80 ml.
• Normal Symptoms : Pain / Backache
: Nausea / Vomiting
: Mid Cycle Spotting
: Pre Menstrual Pain
: Irritation/Anxiety
: ૪. અગભઉની સગર્ભાવસ્થભ અને પ્રસુતતની
મભરહતી :
• છેલ્લી પ્રસુતત કે ગર્ાપભતની મભરહતી :
• કુલ બભળકો પૈકી જીતવત બભળકો અને છેલ્લભ
બભળકની ઉંમર
• ગર્ાપભત કે પ્રસુતત દરમ્યભન કે બભદમભાં કોઈ સમસ્યભ
- બથા ટૂ પ્રેગનન્સી ઈન્ટરવલ : ૨૪ થી ૩૦ મરહનભ
- અબોશાન ટૂ પ્રેગનન્સી ઈન્ટરવલ : ૬ મરહનભ
ઓછો ગભળો મભતભ અને બભળક મભટે જોખમકભરક છે.
- બથા ટૂ પ્રેગનન્સી ઈન્ટરવલ ૬૦ મરહનભથી વધુ
હોય તો
: ૫. પેટ અને પેડુની તપભસ :
• પેટ પર કોઈ ઓપરેશનનભ તનશભન :
કોઈ ગભાંઠ કે સોજો હોય તેની તપભસ
• પેડુની બભહ્ય અને આંતરરક તપભસ :
ગર્ભાશયની સ્સ્થતત
સ્ત્રભવ
બ્લીડીંગ
સ્પશા થી દુુઃખભવો
ગભાંઠ
: ૬. એનીતમયભ :
• રહમોગ્લોબીન ૧૨ થી ૧૫ ગ્રભમ % હોવુાં જોઈએ.
• ૧૦ ગ્રભમ % કરતભાં ઓછાં હોય તો, તબીબી સલભહ પ્રમભર્ે
સભરવભર જરૂરી છે.
• સગર્ભાવસ્થભ પહેલભ રહમોગ્લોબીન ૧૦ ગ્રભમ % કરતભાં વધુ
હોવુાં જરૂરી છે.
• એનીતમયભ મભતભ અને બભળક બાંને મભટે જોખમકભરક છે.
• પ્રસુતત પહેલભ, દરમ્યભન અને પછી રક્તસ્ત્રભવ.
• ચેપ લભગવભની સાંર્ભવનભ વર્ી જાય છે.
• પ્રસુતત જન્ય જરટલ સમસ્યભઓ ઉદ્દર્વે છે.
• બભળક અલ્પ તવકતસત, ઓછભ વજન વભળુાં અને એનીતમક
જન્મે છે.
• એનીતમયભ અટકભવવભ મભટે NIPI કભયાક્રમ અંતગાત
લોહતત્તત્તવની એક ટેબ્લેટ અઠવભરડયભમભાં એક વખત
: ૬. લોહ તત્તત્તવ સર્ર આહભર :
: ૬. લોહ તત્તત્તવ સર્ર
આહભર :
: ૬. લોહ તત્તત્તવ સર્ર આહભર :
: ખભટભ ફળો લોહ તત્તત્તવનુાં શોષર્
વર્ભરે છે :
: ચભ-કોફી, દૂર્ અને કોલ્રીંકસ લોહ તત્તત્તવનુાં શોષર્
ઘટભડે છે :
: કૃતમ નભશક દવભ - Albendazole :
: ૭. બ્લડ પ્રેસર :
• સભમભન્ય બ્લડ પ્રેસર ૧૨૦/૭૦ હોવુાં જરૂરી છે.
• બ્લડ પ્રેસરની લબમભરી હોય તો તેને તનયાંત્રર્મભાં રભખવુાં.
• સગર્ભાવસ્થભ પહેલભનભ ૬ મરહનભ દરમ્યભન બ્લડ પ્રેસર
સભમભન્ય રહે તેની કભળજી રભખવી.
• ગર્ાસ્થ તશશુને નુકસભન કરે તેવી દવભઓ બાંર્ કરવી
અને તેનભ બદલે વૈકપ્લ્પક દવભ મભટે સભરવભર કરનભર
તબીબને જર્ભવવુાં.
• એક્લેમ્તસીયભ તથભ કીડની અને હ્રદયને નુકસભન કરે છે.
• ગર્ાસ્થ તશશુમભાં રકડનીનભ રોગ, Birth Defects, IUGR.
: ૮. ડભયભબીટીસ :
• મભતભને ડભયભબીટીસ હોય તો સગર્ભાવસ્થભ પહેલભનભ ૬
મરહનભ દરમ્યભન તનયાંત્રર્મભાં રભખવભ કભળજી લેવી.
• ૬ મરહનભ દરમ્યભન HbA1C ૬%-૬.૫% હોવુાં જરૂરી છે.
• ગર્ાસ્થ તશશુને નુકસભન કરે તેવી દવભઓ બાંર્ કરવી
અને તેનભ બદલે વૈકપ્લ્પક દવભ મભટે સભરવભર કરનભર
તબીબને જર્ભવવુાં.
• લોહીમભાં સભકરનભ વધુ પ્રમભર્નભ કભરર્ે ગર્ાસ્થ તશશુને
જન્મજાત ખોડ-ખભાંપર્ (Birth Defects) થઇ શકે છે.
• મભતભને પ્રસુતત પહેલભ અને પછી સમસ્યભઓ ઉદ્દર્વે છે.
: ૮. ડભયભબીટીસ :
: ૯. દભાંતની કભળજી અને દભાંતનભ રોગોની
સભરવભર :
• મભતભએ દભાંતનભ ડોક્ટરની મુલભકભત લઇ દભાંતની તપભસ કરભવી
લેવી જરૂરી છે.
• દભાંતનભ રોગની સભરવભર સગર્ભાવસ્થભ પહેલભ થભય તે જરૂરી છે.
• સગર્ભાવસ્થભ વખતે દભાંતનભ રોગોની સભરવભરમભાં તકલીફ પડી
શકે.
• દભાંતનો ચેપ ગર્ાસ્થ તશશુને નુકસભન કરી શકે છે.
• દભાંત અને મોંની સ્વચ્છતભ ખુબ જ જરૂરી છે.
• રભત્રે બ્રશ કરવુાં ફરજીયભત છે.
: ૧૦. રૂબેલભ :
• મભતભને સગર્ભાવસ્થભનભ પ્રથમ ત્રર્ મરહનભ દરમ્યભન
રૂબેલભ (નૂરબીબી) થભય તો ગર્ાસ્થ તશશુને જન્મજાત
ખોડ-ખભાંપર્ થવભની પુરેપુરી શક્યતભઓ છે. જેને
“Congenital Rubela Syndrome” કહેવભમભાં આવે છે.
• હભલમભાં, રૂબેલભની રસી સભવાતત્રક રસીકરર્ કભયાક્રમ
અંતગાત દરેક બભળકને આપવભમભાં આવે છે.
• NGO િભરભ રકશોરીઓને રૂબેલભની રસી આપવભમભાં
આવે છે.
• અગભઉ ન લીર્ી હોય તો સગર્ભાવસ્થભનભ ૬ મરહનભ
પહેલભ રસી લેવી જરૂરી છે.
: ૧૦. રહપેટભઈટીસ-બી :
• મભતભને રહપેટભઈટીસ-બી થયેલ હોય તો નવજાત તશશુને
પ્રસુતત દરમ્યભન ચેપ લભગી શકે છે.
• આ ચેપનભ કભરર્ે ૨૫% નવજાત તશશુનુાં મરર્ થભય છે,
જયભરે બભકીનભ બભળકોને લીવરનભ ગાંર્ીર રોગો અને
કેન્સર થઇ શકે છે.
• રહપેટભઈટીસ-બી પોઝીટીવ મભતભનભ બભળકને જન્મ પછી
તુરત રસીકરર્ અને જરૂરી સભરવભર આપવભમભાં આવે છે.
• અગભઉ ન લીર્ી હોય તો સગર્ભાવસ્થભ પહેલભ
રહપેટભઈટીસ-બી ની રસી (બે ડોઝ) લેવી જરૂરી છે.
: ૧૧. દવભઓ અંગેની મભરહતી :
: ૧૨. વ્યસનો અંગેની મભરહતી. :
• દભરૂનુાં વ્યસન હોય તો સગર્ભાવસ્થભનભ ૬ મરહનભ
પહેલભ છોડી દેવુાં જરૂરી છે.
: ૧૨. વ્યસનો અંગેની મભરહતી. :
• Active & Passive smokingનભ કભરર્ે સમય
પહેલભ પ્રસુતત, બ્રીચ ડીલીવરી (તસજેરરયન
ઓપરેશન) અને નવજાત તશશુને ગુાંગળભમર્
થવભની શક્યતભઓ વર્ી જાય છે.
• સગર્ભાવસ્થભનભ ૬ મરહનભ પહેલભથી મભતભએ અને
ઘરનભ સભ્યોએ સ્મોકીંગનુાં વ્યસન છોડવુાં જરૂરી
છે.
• સગર્ભાવસ્થભનભ ૬ મરહનભ પહેલભથી મભતભએ
ધુમ્રપભન થતુાં હોય તેવભ સ્થળોએ કે જાહેરમભાં ન
: ૧૩. ઘરેલુાં રહિંસભ અને મભનતસક તર્ભવ :
• સગર્ભાવસ્થભની પૂવા તૈયભરી દરમ્યભન શભષ્બ્દક,
ર્ભવનભત્તમક કે શભરીરરક દુવ્યાવહભરનભ કભરર્ે મભનતસક
તર્ભવ, હતભશભ, ઉશ્કેરભટ, અતનદ્રભ વગેરે જેવભ મભનતસક
આરોગ્યની સમસ્યભઓ ઉદ્દર્વી શકે છે.
• કસુવભવડ, મૃત બભળકનો જન્મ અને નબળુાં બભળક.
• નવજાત તશશુની સાંર્ભળમભાં બેદરકભરી.
• મભતભનુાં આરોગ્ય કથળે છે. જેની સીર્ી અસર બભળ
સાંર્ભળ પર પડે છે.
: ફોલલક એસીડ :
• સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરી દરમ્યભન એટલે કે, છ મરહનભ
પહેલભથી રોજ ૪ મીલીગ્રભમ ફોલલક એસીડની ટેબ્લેટ
લેવભનુાં શરુ કરવુાં જરૂરી છે.
• ફોલલક એસીડ મગજ અને કરોડરજ્જુનભ તવકભસ મભટે
ખુબ જ જરૂરી છે.
• ફોલલક એસીડ રક્તકર્ોનભ ડેવલપમેન્ટ મભટે જવભબદભર
છે..
• NIPI કભયાક્રમ અંતગાત ૧૯-૪૯ વષાની સ્ત્રીઓએ રોજ ૪
મીલીગ્રભમ ફોલલક એતસડની ગોળી લેવભની ર્લભમર્
કરવભમભાં આવેલ છે.
: ફોલલક એસીડ સર્ર આહભર :
: ફોલલક એસીડની ઉર્પનભ પરરર્ભમો :
: આયોરડન :
• આયોરડનની દૈતનક જરૂરીયભત 150 mcg છે.
• આયોરડન થભઈરોઈડમભાં બનતભ થભઈરોક્ષીન હોમોન મભટે
જરૂરી છે.
• થભઈરોક્ષીન હોમોન વૃદ્વિ અને તવકભસ મભટે જવભબદભર છે.
• મભનતસક તવકભસ અને બુદ્વિમત્તભ આંક (I. Q.) મભટે
જવભબદભર છે.
• પ્રોટીન, ફેટ અને કભબોહભઈરેટનભ મેટભબોલીઝમમભાં મદદ
કરે છે.
: આયોરડનની ઉર્પનભ પરરર્ભમો :
: આયોરડન યુક્ત મીઠભનો ઉપયોગ :
આયોડભઈઝડ મીઠભનો ઉપયોગ કરવભ મભટે:
મીઠભને હવભ ચુસ્ત ડબ્બભમભાં રભખવુાં.
રસોઈ બનભવતી વખતે આયોડભઈઝડ મીઠુાં
ઉમેરવભથી આયોરડન વરભળ સ્વરૂપે ઉડી
જાય છે.
તૈયભર કરેલ રસોઈમભાંથી વરભળ નીકળતી
બાંર્ થભય પછી આયોડભઈઝડ મીઠુાં ઉમેરવુાં
અને રસોઈમભાં ર્ેળવવુાં.
આયોડભઈઝડ મીઠુાં ખોરભકમભાં બરભબર ર્ળી
જાય પછી ખોરભકનો ઉપયોગ કરવો.
: તવટભમીન – એ :
આંખોની રોશની મભટે. ચભમડી અને શ્લેષ્મ સ્તરની
તાંદુરસ્તી મભટે.
રોગ પ્રતતકભરક શસ્ક્ત મભટે. સવભાંગી તવકભસ મભટે.
રક્તકર્ અને રહમોગ્લોબીન મભટે.
સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરી દરમ્યભન તવટભમીન-એ સર્ર
ખોરભક વધુ લેવો.
: તવટભમીન – ડી :
હભડકભ અને સભાંર્ભઓ મભટે.
સ્નભયુ અને હભડકભઓનભ બાંર્ભરર્ મભટે.
રોગ પ્રતતકભરક શસ્ક્ત મભટે.
સાંતભન પ્રભપ્તત મભટે.
બભળકોમભાં દભાંતનભ તવકભસ મભટે.
રદઘભાયુ અને સાંપૂર્ા સ્વભસ્્ય મભટે.
સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરી દરમ્યભન સ ૂયા પ્રકભશમભાંથી
તવટભમીન-ડી પૂરતભ પ્રમભર્મભાં મેળવવો.
તવટભમીન-ડી પ્રભપ્તત
: તાંદુરસ્ત તન પછી પ્રફુપ્લ્લત મન.... :
વધુ મભરહતી મભટે સાંપકા...
સૌમ્ય હેલ્થ કભઉન્સેલલિંગ સેન્ટર
૪૦૬, વર્ામભન અરભઇઝ, સ ૂચક હોસ્પીટલની
બભજુમભાં,
કભળુર્ભ રોડ, ર્ભવનગર-૩૬૪૦૦૧
9825289972

Weitere ähnliche Inhalte

Empfohlen

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by HubspotMarius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTExpeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsPixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfmarketingartwork
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 

Empfohlen (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

Pre conception counselling

  • 1. સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરીડો. એન. પી. કુહભડીયભ (M.B;B.S) કભઉન્સેલર સૌમ્ય હેલ્થ કભઉન્સેલલિંગ સેન્ટર ૪૦૬, વર્ામભન અરભઇઝ, સ ૂચક હોસ્પીટલની બભજુમભાં, કભળુર્ભ રોડ, ર્ભવનગર-૩૬૪૦૦૧ 70162 31441
  • 2. લગ્ન મભટે ર્વ્ય પૂવાતૈયભરી...
  • 4. : સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરીનો ઈતતહભસ : • ર્ભરતીય સાંસ્કૃતતમભાં સગર્ભાવસ્થભની પૂવા તૈયભરીને મહત્તત્તવ આપવભમભાં આવેલ છે. • આયુવેદમભાં ક્ષેત્ર (તાંદુરસ્ત પ્રજનન તાંત્ર), બીજ (તાંદુરસ્ત અને શ્રેષ્ઠ શુક્રભણુ અને અંડબીજ), ઋતુ (શ્રેષ્ઠ સમય), અને અંબુ (હોમોન્સનુાં સાંતુલન)નભ મહત્તત્તવનુાં વર્ાન કરવભમભાં આવેલ છે. • આપર્ભ ર્માગ્રાંથો અને વેદ-પુરભર્ોમભાં પર્ શ્રેષ્ઠ સાંતભન પ્રભપ્તત મભટે યોગ્ય વ્યવસ્થભઓનુાં વર્ાન ે ે
  • 5. : ક્ષેત્ર (તાંદુરસ્ત પ્રજનન તાંત્ર) :
  • 6. : ક્ષેત્ર (તાંદુરસ્ત પ્રજનન તાંત્ર-કરટ પ્રદેશ) :
  • 7. : બીજ (તાંદુરસ્ત અને શ્રેષ્ઠ શુક્રભણુ અને અંડબીજ) :
  • 8. : બીજ (તાંદુરસ્ત અને શ્રેષ્ઠ જતનન દ્રવ્ય) :
  • 12. : અંબુ (હોમોન્સનુાં સાંતુલન) મભતસક ચક્ર :
  • 13. : અંબુ (હોમોન્સનુાં સાંતુલન) સગર્ભાવસ્થભ:
  • 14. પૌરભલર્ક કથભઓ અને સાંતભન પ્રભપ્તત બલરભમ - રોરહર્ી પ્રથમ સેરોગેટ મર્ર સીતભજી - પ્રથમ IVF બભળક
  • 15. પભાંડુ-અંબભલલકભનભ ડરનુાં પરરર્ભમ (એનીતમયભ) ધ્રુતરભષ્ર-અંલબકભનભ ડરનુાં પરરર્ભમ (અંર્ભપો) તવદૂર-અંલબકભની દભસીનભ પ્રફુપ્લ્લત મનનુાં પરરર્ભમ Artificial Intra Uterine Insemination કર્ા – સ ૂયા પૂત્ર યુતર્ષ્ષ્ઠર – ર્મારભજા પૂત્ર ર્ીમ – વભયુ પૂત્ર અજુ ાન – ઇન્દ્ર પૂત્ર નકુલ – સહદેવ અતિન પૂત્રો
  • 16. : સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરીનભ હેતુઓ : • સગર્ભાવસ્થભને આનાંદદભયક, પ્રફુપ્લ્લત, સ્વસ્થ અને સહજ બનભવવી. • અદ્વિતીય, અપ્રતતમ, પ્રર્ભવી, મેઘભવી અને શ્રેષ્ઠ તાંદુરસ્ત સાંતભન પ્રભપ્તત સભથાક બનભવવી. • મભતભ અને બભળકને સ્વસ્થ જીવન પ્રદભન કરી, મભતભ અને બભળકનભ મૃત્તયુ દર ઘટભડવભનભ રભષ્રીય ધ્યેયને હભાંસલ કરવભ સહયોગ આપવો.
  • 17. સગર્ભાવસ્થભની પ ૂવા તૈયભરીનભ ફભયદ
  • 18. : સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરીનભ અવરોર્ો : • સગર્ભાવસ્થભ એક કુદરતી પ્રરક્રયભ છે, જેમભાં કોઈ તૈયભરીઓની જરૂર હોતી નથી. • બભળક ઈિર, અલ્લભહ કે કુદરતની મહેરબભનીથી થભય છે. • બભળક ખોડ-ખભાંપર્ કે અન્ય લબમભરીઓ સભથે નહીં જન્મે તેવી દ્રઢ મભન્યતભ કે અસ્વીકભરની ર્ભવનભ. • અજ્ઞભનતભ અને મભરહતીનો અર્ભવ. • સેવભઓનો અર્ભવ.
  • 19. : જોખમી સગર્ભાવસ્થભ : સગોત્ર કે નજીકનભ લોહીનભ સાંબાંર્ો વચ્ચે લ
  • 20. Pregnancies In India, 2015 COVID-19 could lead to 7 million unintended pregnancies as access to contraceptives disrupted: UN study
  • 21. : અતનચ્છીત સગર્ભાવસ્થભની આડઅસરો : • સલભમત અને લબન સલભમત ગર્ાપભતમભાં વર્ભરો. • જોખમી સગર્ભાવસ્થભ અને જોખમી પ્રસુતત. • બભળકમભાં જન્મજાત ખોડ-ખભાંપર્, અલ્પતવકતસત, લબમભરીઓ અને કુપોષર્. • મભતભ અને બભળમરર્નભ પ્રમભર્મભાં વર્ભરો. • વસ્તી વર્ભરો અને તે લગત સમસ્યભઓમભાં વર્ભરો.
  • 22. : સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરીની મૂળભૂત શરતો : • તનર્ભારરત સગર્ભાવસ્થભનભ ઓછભમભાં ઓછભ ૬ મરહનભ પહેલભથી તૈયભરી. • દાંપતતની હભલની લબમભરીઓ અને વભરસભગત લબમભરીઓ અંગે જાર્કભરી મેળવવી. (દભદભ-દભદી, નભનભ-નભની, કભકભ-મભમભ, ફોઈ-મભસી, ર્ભઈ- બહેન) • તાંદુરસ્ત પતત-પત્તની. • કુટુાંબનો સતર્યભરો અને પ્રફુપ્લ્લત દભાંપત્તયજીવન.
  • 24. : જરૂરી લેબોરેટરી તપભસ : PRE-MARITAL / PRE CONCEPTIONAL SCREENING CBC (નોમાલ અને અબ્નોમાલ રકતકર્ો અને િેતકર્ોની મભરહતી) BLOOD GROUP (Rh-negative) URINE EXAMINATION THYROID FUNCTIONS TEST (FEMALE) VDRL (સીફીલીસ) HIV (હ્યુમન ઈમ્યુનોડેફીસીયન્સી વભઈરસ) HBSAG (રહપેટભઈટીસ-બી) HCV (રહપેટભઈટીસ-સી) HB ELECTROPHORESIS (થેલેતસતમયભ, રહમોરફલલયભ અને તસકલ સેલ એનીતમયભ) TORCH (સ્ત્રી મભટે - અન્ય જાતતય રોગોની તપભસ)
  • 25. : તાંદુરસ્ત સગર્ભાવસ્થભનભ આવશ્યક ઘટકો : ૧. ઉંમર ૨. બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ ૩. મભતસક ચક્રની મભરહતી. ૪. અગભઉની સગર્ભાવસ્થભ અને પ્રસુતતની મભરહતી. ૫. પેટ અને પેડુની તપભસ. ૬. એનીતમયભ ૭. બ્લડ પ્રેસર
  • 26. : તાંદુરસ્ત સગર્ભાવસ્થભનભ આવશ્યક ઘટકો : ૮. ડભયભબીટીસ ૯. દભાંતની કભળજી અને દભાંતનભ રોગોની સભરવભર ૧૦. રૂબેલભ અને રહપેટભઈટીસ-બી રસીકરર્ની મભરહતી. ૧૧. દવભઓ અંગેની મભરહતી. ૧૨. વ્યસનો અંગેની મભરહતી. ૧૩. ઘરેલુાં રહિંસભ અને મભનતસક તર્ભવ.
  • 27. : ૧. ઉંમર : • ૨૦ વષા કરતભાં નભની ઉંમર : - બભળકનુાં ઓછાં વજન (૨,૫૦૦ ગ્રભમ થી ઓછાં) - ગર્ાપભત - અલ્પ તવકતસત બભળક - પ્રસુતીજન્ય બ્લડ પ્રેસર (PIH) - તપ્ર-એક્લેમ્તસીયભ - અધૂરભ મહીને પ્રસુતત - જન્મ મભગા સભાંકડો હોવભથી પ્રસુતતમભાં અવરોર્ - સીજેરરયન કે અન્ય ઓપરેશનનભ કોમ્તલીકેશન વધુ થઇ શકે
  • 28. : ૧. ઉંમર : • ૩૫ વષા કરતભાં મોટી ઉંમર : મભતભને હ્રદયરોગ, બ્લડ પ્રેસર કે ડભયભબીટીસ હોવભની સાંર્ભવનભ વધુ હોય છે જે : - ગર્ાપભત - અલ્પ તવકતસત બભળક - ટ્તવન્સ કે રીતલેટ બભળકો, - Hydrocephalus - Spina Bifida - હ્રદયની લબમભરી - Cleft Lip અને Palate (ફભટેલભ હોઠ અને તભળવભ) - Down Syndrome
  • 30. : ૨. બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI : • બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ = વજન (કી. ગ્રભમ) / (ઉંચભઈ મી.)² • દભ.ત. વજન : ૫૦ રકલોગ્રભમ છે અને ઉંચભઈ ૧૫૭ સે.મી. • તો, BMI = ૫૦/૧.૫૭ x ૧.૫૭ = ૨૦.૩ (સભમભન્ય BMI)
  • 31. : સ્ત્રીઓ મભટે ઉંચભઈનભ પ્રમભર્મભાં વજન જાર્વભની સરળ રીત : • ઉંચભઈ : ઈંચમભાં • અપેલક્ષત વજન = ઉંચભઈ – ૧૦ % ઉંચભઈ + ૫ થી ૧૦ • દભ. ત. : ઉંચભઈ ૬૨ ઇંચ છે, તો સ્ત્રીનુાં અપેલક્ષત વજન = ઉંચભઈ ૬૨ – ૬ = ૫૬ + = ૫૧ કી. ગ્રભ. થી ૬૬ કી.ગ્રભ. (૬૨નભ ૧૦ %, જે ૬.૨ નભ બદલે ૬)
  • 32. : બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI : • તાંદુરસ્ત બભળક મભટે મભતભનુાં BMI ૧૮ થી ૨૫ હોય તે જરૂરી છે.
  • 33. : બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI : • BMI ૧૮ કરતભ ઓછાં હોય તો મભતભ અને બભળકને નુકસભન થભય છે. ગર્ાપભત, અલ્પતવકતસત બભળક, LBW, Birth Defects, કુપોતષત બભળક અને વહેલી સુવભવડ.
  • 34. : બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI : • BMI ૨૫ કરતભ વધુ હોય તો સગર્ભાવસ્થભ દરમ્યભન વભરાંવભર કસુવવભડ, વભરાંવભર મૃત બભળકનો જન્મ, પ્રસુતતજન્ય ડભયભબીટીસ, તપ્ર- એક્લેતસીયભ, કીડની અને લીવરનભ રોગો, હ્રદયરોગ વગેરે થવભનુાં જોખમ વર્ે છે.
  • 35. : બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI : • BMI ૨૫ કરતભ વધુ હોય તો જન્મજાત ખોડ- ખભાંપર્, વધુ વજન વભળુાં બભળક, બભળપર્મભાં અસ્થમભ અને ઓબેતસટીનુાં જોખમ વર્ે છે.
  • 36. : બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI : • BMI ૧૮ કરતભાં ઓછાં હોય તેવી સ્ત્રીઓમભાં કુપોષર્ હોય છે, જે ગર્ાસ્થ તશશુને નુકસભન કરે છે. • વજન વર્ભરવભ મભટે સમતોલ આહભર ઉપરભાંત પ્રોટીનજન્ય અને લોહતત્તત્તવ સર્ર ખોરભક વધુ લેવો. • છ મરહનભમભાં તનર્ભારરત વજન મેળવવભ ડભયેટીતશયનની સલભહ લેવી.
  • 39. : બોડી મભસ ઇન્ડેક્ષ-BMI : • BMI ૨૫ કરતભાં વધુ હોય તો, છ મરહનભમભાં તનર્ભારરત વજન મેળવવભ ડભયેટીતશયનની સલભહ લેવી. • કસરત મભટે ફીજીયોથેરભતપસ્ટની સલભહ લેવી.
  • 40. : ૩. મભતસક ચક્રની મભરહતી : • Age of Menarche : 10 to 16 years • Normal Duration : 21 to 35 days • Menses : 3 to 7 days • Blood Loss : 25 to 80 ml. • Normal Symptoms : Pain / Backache : Nausea / Vomiting : Mid Cycle Spotting : Pre Menstrual Pain : Irritation/Anxiety
  • 41. : ૪. અગભઉની સગર્ભાવસ્થભ અને પ્રસુતતની મભરહતી : • છેલ્લી પ્રસુતત કે ગર્ાપભતની મભરહતી : • કુલ બભળકો પૈકી જીતવત બભળકો અને છેલ્લભ બભળકની ઉંમર • ગર્ાપભત કે પ્રસુતત દરમ્યભન કે બભદમભાં કોઈ સમસ્યભ - બથા ટૂ પ્રેગનન્સી ઈન્ટરવલ : ૨૪ થી ૩૦ મરહનભ - અબોશાન ટૂ પ્રેગનન્સી ઈન્ટરવલ : ૬ મરહનભ ઓછો ગભળો મભતભ અને બભળક મભટે જોખમકભરક છે. - બથા ટૂ પ્રેગનન્સી ઈન્ટરવલ ૬૦ મરહનભથી વધુ હોય તો
  • 42. : ૫. પેટ અને પેડુની તપભસ : • પેટ પર કોઈ ઓપરેશનનભ તનશભન : કોઈ ગભાંઠ કે સોજો હોય તેની તપભસ • પેડુની બભહ્ય અને આંતરરક તપભસ : ગર્ભાશયની સ્સ્થતત સ્ત્રભવ બ્લીડીંગ સ્પશા થી દુુઃખભવો ગભાંઠ
  • 43. : ૬. એનીતમયભ : • રહમોગ્લોબીન ૧૨ થી ૧૫ ગ્રભમ % હોવુાં જોઈએ. • ૧૦ ગ્રભમ % કરતભાં ઓછાં હોય તો, તબીબી સલભહ પ્રમભર્ે સભરવભર જરૂરી છે. • સગર્ભાવસ્થભ પહેલભ રહમોગ્લોબીન ૧૦ ગ્રભમ % કરતભાં વધુ હોવુાં જરૂરી છે. • એનીતમયભ મભતભ અને બભળક બાંને મભટે જોખમકભરક છે. • પ્રસુતત પહેલભ, દરમ્યભન અને પછી રક્તસ્ત્રભવ. • ચેપ લભગવભની સાંર્ભવનભ વર્ી જાય છે. • પ્રસુતત જન્ય જરટલ સમસ્યભઓ ઉદ્દર્વે છે. • બભળક અલ્પ તવકતસત, ઓછભ વજન વભળુાં અને એનીતમક જન્મે છે. • એનીતમયભ અટકભવવભ મભટે NIPI કભયાક્રમ અંતગાત લોહતત્તત્તવની એક ટેબ્લેટ અઠવભરડયભમભાં એક વખત
  • 44. : ૬. લોહ તત્તત્તવ સર્ર આહભર :
  • 45.
  • 46. : ૬. લોહ તત્તત્તવ સર્ર આહભર :
  • 47. : ૬. લોહ તત્તત્તવ સર્ર આહભર : : ખભટભ ફળો લોહ તત્તત્તવનુાં શોષર્ વર્ભરે છે : : ચભ-કોફી, દૂર્ અને કોલ્રીંકસ લોહ તત્તત્તવનુાં શોષર્ ઘટભડે છે :
  • 48. : કૃતમ નભશક દવભ - Albendazole :
  • 49. : ૭. બ્લડ પ્રેસર : • સભમભન્ય બ્લડ પ્રેસર ૧૨૦/૭૦ હોવુાં જરૂરી છે. • બ્લડ પ્રેસરની લબમભરી હોય તો તેને તનયાંત્રર્મભાં રભખવુાં. • સગર્ભાવસ્થભ પહેલભનભ ૬ મરહનભ દરમ્યભન બ્લડ પ્રેસર સભમભન્ય રહે તેની કભળજી રભખવી. • ગર્ાસ્થ તશશુને નુકસભન કરે તેવી દવભઓ બાંર્ કરવી અને તેનભ બદલે વૈકપ્લ્પક દવભ મભટે સભરવભર કરનભર તબીબને જર્ભવવુાં. • એક્લેમ્તસીયભ તથભ કીડની અને હ્રદયને નુકસભન કરે છે. • ગર્ાસ્થ તશશુમભાં રકડનીનભ રોગ, Birth Defects, IUGR.
  • 50. : ૮. ડભયભબીટીસ : • મભતભને ડભયભબીટીસ હોય તો સગર્ભાવસ્થભ પહેલભનભ ૬ મરહનભ દરમ્યભન તનયાંત્રર્મભાં રભખવભ કભળજી લેવી. • ૬ મરહનભ દરમ્યભન HbA1C ૬%-૬.૫% હોવુાં જરૂરી છે. • ગર્ાસ્થ તશશુને નુકસભન કરે તેવી દવભઓ બાંર્ કરવી અને તેનભ બદલે વૈકપ્લ્પક દવભ મભટે સભરવભર કરનભર તબીબને જર્ભવવુાં. • લોહીમભાં સભકરનભ વધુ પ્રમભર્નભ કભરર્ે ગર્ાસ્થ તશશુને જન્મજાત ખોડ-ખભાંપર્ (Birth Defects) થઇ શકે છે. • મભતભને પ્રસુતત પહેલભ અને પછી સમસ્યભઓ ઉદ્દર્વે છે.
  • 52. : ૯. દભાંતની કભળજી અને દભાંતનભ રોગોની સભરવભર : • મભતભએ દભાંતનભ ડોક્ટરની મુલભકભત લઇ દભાંતની તપભસ કરભવી લેવી જરૂરી છે. • દભાંતનભ રોગની સભરવભર સગર્ભાવસ્થભ પહેલભ થભય તે જરૂરી છે. • સગર્ભાવસ્થભ વખતે દભાંતનભ રોગોની સભરવભરમભાં તકલીફ પડી શકે. • દભાંતનો ચેપ ગર્ાસ્થ તશશુને નુકસભન કરી શકે છે. • દભાંત અને મોંની સ્વચ્છતભ ખુબ જ જરૂરી છે. • રભત્રે બ્રશ કરવુાં ફરજીયભત છે.
  • 53. : ૧૦. રૂબેલભ : • મભતભને સગર્ભાવસ્થભનભ પ્રથમ ત્રર્ મરહનભ દરમ્યભન રૂબેલભ (નૂરબીબી) થભય તો ગર્ાસ્થ તશશુને જન્મજાત ખોડ-ખભાંપર્ થવભની પુરેપુરી શક્યતભઓ છે. જેને “Congenital Rubela Syndrome” કહેવભમભાં આવે છે. • હભલમભાં, રૂબેલભની રસી સભવાતત્રક રસીકરર્ કભયાક્રમ અંતગાત દરેક બભળકને આપવભમભાં આવે છે. • NGO િભરભ રકશોરીઓને રૂબેલભની રસી આપવભમભાં આવે છે. • અગભઉ ન લીર્ી હોય તો સગર્ભાવસ્થભનભ ૬ મરહનભ પહેલભ રસી લેવી જરૂરી છે.
  • 54.
  • 55.
  • 56. : ૧૦. રહપેટભઈટીસ-બી : • મભતભને રહપેટભઈટીસ-બી થયેલ હોય તો નવજાત તશશુને પ્રસુતત દરમ્યભન ચેપ લભગી શકે છે. • આ ચેપનભ કભરર્ે ૨૫% નવજાત તશશુનુાં મરર્ થભય છે, જયભરે બભકીનભ બભળકોને લીવરનભ ગાંર્ીર રોગો અને કેન્સર થઇ શકે છે. • રહપેટભઈટીસ-બી પોઝીટીવ મભતભનભ બભળકને જન્મ પછી તુરત રસીકરર્ અને જરૂરી સભરવભર આપવભમભાં આવે છે. • અગભઉ ન લીર્ી હોય તો સગર્ભાવસ્થભ પહેલભ રહપેટભઈટીસ-બી ની રસી (બે ડોઝ) લેવી જરૂરી છે.
  • 57. : ૧૧. દવભઓ અંગેની મભરહતી :
  • 58. : ૧૨. વ્યસનો અંગેની મભરહતી. : • દભરૂનુાં વ્યસન હોય તો સગર્ભાવસ્થભનભ ૬ મરહનભ પહેલભ છોડી દેવુાં જરૂરી છે.
  • 59. : ૧૨. વ્યસનો અંગેની મભરહતી. : • Active & Passive smokingનભ કભરર્ે સમય પહેલભ પ્રસુતત, બ્રીચ ડીલીવરી (તસજેરરયન ઓપરેશન) અને નવજાત તશશુને ગુાંગળભમર્ થવભની શક્યતભઓ વર્ી જાય છે. • સગર્ભાવસ્થભનભ ૬ મરહનભ પહેલભથી મભતભએ અને ઘરનભ સભ્યોએ સ્મોકીંગનુાં વ્યસન છોડવુાં જરૂરી છે. • સગર્ભાવસ્થભનભ ૬ મરહનભ પહેલભથી મભતભએ ધુમ્રપભન થતુાં હોય તેવભ સ્થળોએ કે જાહેરમભાં ન
  • 60. : ૧૩. ઘરેલુાં રહિંસભ અને મભનતસક તર્ભવ : • સગર્ભાવસ્થભની પૂવા તૈયભરી દરમ્યભન શભષ્બ્દક, ર્ભવનભત્તમક કે શભરીરરક દુવ્યાવહભરનભ કભરર્ે મભનતસક તર્ભવ, હતભશભ, ઉશ્કેરભટ, અતનદ્રભ વગેરે જેવભ મભનતસક આરોગ્યની સમસ્યભઓ ઉદ્દર્વી શકે છે. • કસુવભવડ, મૃત બભળકનો જન્મ અને નબળુાં બભળક. • નવજાત તશશુની સાંર્ભળમભાં બેદરકભરી. • મભતભનુાં આરોગ્ય કથળે છે. જેની સીર્ી અસર બભળ સાંર્ભળ પર પડે છે.
  • 61. : ફોલલક એસીડ : • સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરી દરમ્યભન એટલે કે, છ મરહનભ પહેલભથી રોજ ૪ મીલીગ્રભમ ફોલલક એસીડની ટેબ્લેટ લેવભનુાં શરુ કરવુાં જરૂરી છે. • ફોલલક એસીડ મગજ અને કરોડરજ્જુનભ તવકભસ મભટે ખુબ જ જરૂરી છે. • ફોલલક એસીડ રક્તકર્ોનભ ડેવલપમેન્ટ મભટે જવભબદભર છે.. • NIPI કભયાક્રમ અંતગાત ૧૯-૪૯ વષાની સ્ત્રીઓએ રોજ ૪ મીલીગ્રભમ ફોલલક એતસડની ગોળી લેવભની ર્લભમર્ કરવભમભાં આવેલ છે.
  • 62. : ફોલલક એસીડ સર્ર આહભર :
  • 63. : ફોલલક એસીડની ઉર્પનભ પરરર્ભમો :
  • 64. : આયોરડન : • આયોરડનની દૈતનક જરૂરીયભત 150 mcg છે. • આયોરડન થભઈરોઈડમભાં બનતભ થભઈરોક્ષીન હોમોન મભટે જરૂરી છે. • થભઈરોક્ષીન હોમોન વૃદ્વિ અને તવકભસ મભટે જવભબદભર છે. • મભનતસક તવકભસ અને બુદ્વિમત્તભ આંક (I. Q.) મભટે જવભબદભર છે. • પ્રોટીન, ફેટ અને કભબોહભઈરેટનભ મેટભબોલીઝમમભાં મદદ કરે છે.
  • 65. : આયોરડનની ઉર્પનભ પરરર્ભમો :
  • 66. : આયોરડન યુક્ત મીઠભનો ઉપયોગ : આયોડભઈઝડ મીઠભનો ઉપયોગ કરવભ મભટે: મીઠભને હવભ ચુસ્ત ડબ્બભમભાં રભખવુાં. રસોઈ બનભવતી વખતે આયોડભઈઝડ મીઠુાં ઉમેરવભથી આયોરડન વરભળ સ્વરૂપે ઉડી જાય છે. તૈયભર કરેલ રસોઈમભાંથી વરભળ નીકળતી બાંર્ થભય પછી આયોડભઈઝડ મીઠુાં ઉમેરવુાં અને રસોઈમભાં ર્ેળવવુાં. આયોડભઈઝડ મીઠુાં ખોરભકમભાં બરભબર ર્ળી જાય પછી ખોરભકનો ઉપયોગ કરવો.
  • 67. : તવટભમીન – એ : આંખોની રોશની મભટે. ચભમડી અને શ્લેષ્મ સ્તરની તાંદુરસ્તી મભટે. રોગ પ્રતતકભરક શસ્ક્ત મભટે. સવભાંગી તવકભસ મભટે. રક્તકર્ અને રહમોગ્લોબીન મભટે. સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરી દરમ્યભન તવટભમીન-એ સર્ર ખોરભક વધુ લેવો.
  • 68. : તવટભમીન – ડી : હભડકભ અને સભાંર્ભઓ મભટે. સ્નભયુ અને હભડકભઓનભ બાંર્ભરર્ મભટે. રોગ પ્રતતકભરક શસ્ક્ત મભટે. સાંતભન પ્રભપ્તત મભટે. બભળકોમભાં દભાંતનભ તવકભસ મભટે. રદઘભાયુ અને સાંપૂર્ા સ્વભસ્્ય મભટે. સગર્ભાવસ્થભની પૂવાતૈયભરી દરમ્યભન સ ૂયા પ્રકભશમભાંથી તવટભમીન-ડી પૂરતભ પ્રમભર્મભાં મેળવવો.
  • 69.
  • 71. : તાંદુરસ્ત તન પછી પ્રફુપ્લ્લત મન.... :
  • 72.
  • 73.
  • 74. વધુ મભરહતી મભટે સાંપકા... સૌમ્ય હેલ્થ કભઉન્સેલલિંગ સેન્ટર ૪૦૬, વર્ામભન અરભઇઝ, સ ૂચક હોસ્પીટલની બભજુમભાં, કભળુર્ભ રોડ, ર્ભવનગર-૩૬૪૦૦૧ 9825289972