Europa aan zet! - Europees beleid voor duurzaamheid in de gebouwde omgeving Presentatie van Robert Nuy tijdens de Duurzaam Gebouwd congres op 15 november 2012. http://www.duurzaamgebouwdcongres.nl/sprekers/c/robert-nuij

1. Europa aan zet!
Het Europees beleid voor
duurzaamheid in de
gebouwde omgeving
Robert Nuij
Directoraat-Generaal voor Energie
Energie Efficiëntie
Energy

2. WAT IS HET BREDERE
BELEIDSKADER?
2
Energy

3. Europa 2020 strategie
• Strategie voor slimme, duurzame en inclusieve
groei
• Een van de vijf hoofddoelstellingen heeft
• betrekking op klimaat en energie:
• Terugbrengen van de uitstoot van broeikasgassen
met 20%;
• Verhogen van het aandeel van hernieuwbare
energie in de energiemix van de EU tot 20%; en
• Verhogen van de efficiëntie van het
energieverbruik met 20%
3
Energy

4. Energie beleid
• Februari 2010: Speciale EU energie top
• Staatshoofden zeggen: de 20-20-20 doelstellingen
voor 2020 moet worden gehaald
• November 2010: Energie 2020 - Europese
strategie voor een voor concurrerende, duurzame
en continu geleverde energie.
• Focus op de twee sectoren met het grootste
energiebesparingspotentieel:
vervoer en gebouwen
4
Energy

5. Milieu beleid
• Stappenplan voor efficiënt hulpbronnengebruik in
Europa
• Gebouwde omgeving verantwoordelijk voor:
• 50% van alle ontgonnen materialen in de EU
• 30% van water verbruik in de EU
• Ongeveer 35% van totale afvalstroom
• Maar nog geen specifiek Europees beleid om dit
aan te pakken
• Mededeling Duurzaam Bouwen in 2013
5
Energy

6. …en na 2020?
Routekaart naar een concurrerende
koolstofarme economie in 2050 (maart 2011)
• 20% reductie in
energie efficiëntie =
25% reductie in
CO2 in 2020
• Cruciale rol voor
gebouwde omgeving:
emissies kunnen met
90 % worden
verminderd in 2050
6
Energy

7. …en na 2020?
• Energie stappenplan 2050 (december 2011)
• Beschrijft het beleidskader dat nodig is voor een
koolstofvrij energiesysteem
• De lidstaten helpen de nodige keuzes op het
gebied van energie te maken en een stabiel
bedrijfsklimaat voor particuliere investeringen te
scheppen, met name tot 2030
• Energie-efficiëntie en hernieuwbare energie zijn
van cruciaal belang
• Goed werkende markten zijn essentieel
7
Energy

8. De gebouwde omgeving staat
hierbij centraal
• Gebouwen zijn
EU 27 verantwoordelijk voor:
totaal • ~40% van EU energie
verbruik
• ~36% CO2 emissies
• 9% van EU 27 BNP
EU- • 8% van EU
gebouwen beroepsbevolking
40% 36%
• Hoog besparings-
potentieel
Energie CO2-
verbruik emmissies 8
Energy

9. WAT ZIJN DE BESTAANDE
INSTRUMENTEN?
9
Energy

10. Energie Prestatie van Gebouwen
• Richtlijn 2010/31/EU werd van kracht in juli 2010
• Lidstaten hadden twee jaar voor omzetting, dus
tot juli 2012
• NL een van de 24 lidstaten die niet tijdig heeft
omgezet en een ingebrekestelling heeft ontvangen
10
Energy

11. EPBD maakt energie-efficiëntie zichtbaar
11
Energy

12. Belangrijkste elementen EPBD
• Minimumeisen voor de energieprestatie van
gebouwen en bepaald bouwelementen
• Systeem eisen voor technische bouwsystemen
• Energie prestatie certificaten (EPC)
• Inspecties van verwarmings- en airconditioning-
systemen
• Onafhankelijke deskundigen voor certificering en
inspecties
• Onafhankelijk controle systeem voor EPCs en
inspecties
12
Energy

13. Bijna-energieneutrale gebouwen
• Wat is een „bijna-energieneutraal gebouw”?
• Een gebouw met een zeer hoge energieprestatie.
De dichtbij nul liggende of zeer lage hoeveelheid
energie die is vereist, dient in zeer aanzienlijke
mate te worden geleverd uit hernieuwbare
bronnen, en dient energie die ter plaatse of
dichtbij uit hernieuwbare bronnen wordt
geproduceerd te bevatten
13
Energy

14. Bijna-energieneutrale gebouwen
• De lidstaten zien erop toe dat:
• uiterlijk 31 december 2020 alle nieuwe gebouwen
bijna- energieneutrale gebouwen zijn, en
• na 31 december 2018 nieuwe gebouwen waarin
overheidsinstanties zijn gehuisvest die eigenaar
zijn van deze gebouwen, bijna-energieneutrale
gebouwen zijn
• De lidstaten stellen nationale plannen op om te
zorgen voor een toename van het aantal bijna-
energieneutrale gebouwen.
14
Energy

15. Ecodesign en energie labels
• Voor een groot aantal producten (bv. lampen,
koelkasten, wasmachines, televisies, etc.)
• Voor gebouwen zijn relevant:
• Motoren
• Water pompen,
• Airconditioners,
• Verwarmingstoestellen,
• Circulatoren en
• Ventilatoren
• Nieuw werk programma 2012-2014:
• Ramen
• Warmte isolatie
• Licht- en verwarmingscontrole
15
Energy

16. Energie 'Besparings' Richtlijn
(2006/32/EC)
• Doel: de energie-efficiëntie bij het eindgebruik in
de lidstaten op kosteneffectieve wijze te
verbeteren
• Schept het kader voor o.a.:
• Streefwaarden
• Rol van energiebedrijven
• Tarieven en financiële instrumenten
• Informatievoorziening
16
Energy

17. Nationale energie-efficiëntie actie
plannen
• Beleidsinstrument voor de ontwikkeling en
uitvoering van energie-efficiëntie beleid op
nationaal, regionaal en lokaal niveau
• Omschrijving van maatregelen ter verbetering van
de energie-efficiëntie
• Vermelding van de resultaten voor wat betreft de
verwezenlijking van de streefwaarden
17
Energy

18. Financiële ondersteuning
• Cohesie fondsen (2007-2013):
• 4,6 miljard € voor energie efficiëntie
• Intelligent Energy Europe Programma (2007-2013):
• 735 miljoen € voor ‘soft’ projecten op het gebied van energie
efficiëntie en hernieuwbare energie bronnen
• ELENA Faciliteit:
• 97 miljoen € voor technische assistentie om investeringen te
stimuleren
• Europees Energie Efficiëntie Fonds (EEE-F):
• 265 miljoen € voor investeringen in rendabele projecten op het
gebied van energie efficiëntie en hernieuwbare energie bronnen
• 20 miljoen € voor technische assistentie
18
Energy

19. HALEN WE ONZE
DOELSTELLINGEN?
19
Energy

20. EU 2020-20 doelstellingen voor 2020
Reduce greenhouse Increase share of Reduce energy
gas emissions by 20% renewables to 20% use by 20%
100%
Current Current
trend to -20% trend to -10%
2020 2020
Current
trend
to 2020
20%
20
Energy

21. 1900 Mind the gap!
1842 Mtoe business
1850
as usual
1800
Primary energy consumption* (Mtoe)
1750
1700
1678 Mtoe status
today
1650
1600
GAP
1550
Projections from 2007
1474 Mtoe
1500 Projections from 2009
-20%
20% Energy saving objective
1450 objective
1400
2005 2010 2015 2020 21
* Gross inland consumption minus non-energy uses
Energy

22. Ondanks ongebruikt besparingspotentieel
in belangrijkste sectoren
100
Remaining saving
Economisch potentieel [Mtoe]
potential to be
80 addressed with
new measures
11%
60
Savings expected
16% to be achieved
40 2% with already
existing measures
5%
20
Industrie Commercieel Residentieel Transport
Sectoren onder de EED
22
Energy

23. Beleidsreactie: een nieuwe Richtlijn
energie efficiëntie (EED)
Public House- Sectoral Services
Energy
Industry
sector holds supply
measures
Indicative General
new
national promotional
EED
EE targets measures
Monitoring
& Reporting
23
Energy

24. Belangrijkste directe maatregelen
voor gebouwen
• Renovatie
• Tegen april 2014 moeten lidstaten een lange-
termijn strategie voor de renovatie van het
gebouwenbestand opstellen
• Voorbeeldfunctie voor de publieke sector
• Lidstaten moeten jaarlijks 3% (vloeroppervlakte)
van hun centrale overheidsgebouwen renoveren of
alternatieve maatregelen treffen (vrijwillig voor
andere autoriteiten)
• Centrale overheid koopt alleen producten, diensten
en gebouwen met een hoge energie prestatie
24
Energy

25. Belangrijkste indirecte maatregelen
voor gebouwen
• Verplichtingsregeling voor energie-efficiëntie gericht
op energiedistributeurs en/of detailhandelaars
• Accurate en regelmatige individuele meting en
facturering
• Verwijderen van obstakels voor energie prestatie
contracten
• Verwijderen van de 'split-incentives' tussen de
eigenaar en de huurder van een gebouw of onder
eigenaars
• Nationaal fonds voor energie-efficiëntie, financiering
en technische ondersteuning
25
Energy

26. Uitdagingen
• Verschil tussen ‘design’
en ‘gebouwd’
• Controle op naleving van
wetgeving
• Gedragsaspecten
• Vaardigheden in de bouw
sector
• Financiële steun met
name voor renovatie
bestaande gebouwen
26
Energy

27. Tot slot
• Toekomstgericht beleidskader op Europees niveau
• Breed instrumentarium (ook financieel)
• Lidstaten verantwoordelijk voor omzetting,
implementering en handhaving
• Belangrijke rol voor de sector zelf
27
Energy

28. Bedankt voor uw aandacht
Robert Nuij
Tel: +32 (0)2 298 6183
Email: robert.nuij@ec.europa.eu
28
Energy