Presentatie van Roos Stolker tijdens Masterclass Energiebesparing voor vastgoedmanagers in de Zorg. Op 16 november 2011. Roos Stolker behandelde het organisatievraagstuk: hoe organiseer je energiebesparing

1. Hoe gaan zorginstellingen
om met het
energievraagstuk ?
Conclusies nav onderzoek in Opdracht
van agentschap NL
Ministerie van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties
Dit rapport is bestemd voor de organisatie van de opdrachtgever. Verspreiding en reproductie van (delen van) dit rapport buiten de organisatie van de
opdrachtgever is niet toegestaan zonder vooraf verstrekte schriftelijke toestemming van Boer & Croon.

2. 1. Inleiding
2. De 5 deelnemende zorginstellingen
3. Uitkomsten van het onderzoek
– De motivatie van de zorginstellingen voor energiebesparing
– De wijze waarop instellingen energiebesparing hebben vormgegeven
– Succes- en faalfactoren
– Knelpunten bij de uitvoering van duurzaam (energie)beleid
– (Energetische) kwaliteit van vastgoed versus kwaliteit van de zorg
4. Conclusies en aanbevelingen
1

3. Aan het onderzoek namen vijf instellingen deel
Instelling A B C D E
Energiebesparende Eén partij is Een energie- Maatregelen Per locatie Onderdeel van
activiteiten gecontracteerd coördinator uit tijdens technisch passende beleid, wordt
voor de eigen beheer & maatregelen. opgenomen in
implementeren organisatie. onderhoud Expertise in procedures
en monitoren. eigen huis
Projecten: Projecten: Ambitie: Projecten:
2 WKO’s Voorbeeldlocatie Energiezuinig Installaties met
Installaties met is grootschalig bouwen als wtw
wtw verpleeghuis speerpunt in
nieuwbouw-
Opgave
2

4. 1. Inleiding
2. De 5 deelnemende zorginstellingen
3. Uitkomsten van het onderzoek
– De motivatie van de zorginstellingen voor energiebesparing
– De wijze waarop instellingen energiebesparing hebben vormgegeven
– Succes- en faalfactoren
– Knelpunten bij de uitvoering van duurzaam (energie)beleid
– (Energetische) kwaliteit van vastgoed versus kwaliteit van de zorg
4. Conclusies en aanbevelingen
3

5. De belangrijkste motivatie voor energiebesparing is
kostenefficiency
Conclusies uit de analyse
• kostenefficiency en maatschappelijke verantwoordelijkheid
• voornamelijk bij de technische afdelingen
4

6. Energiebesparende maatregelen worden geïntegreerd in de
onderhoudsprogramma’s en nieuw- en verbouwplannen
• Van bestaande gebouwen via het reguliere onderhoud van de gebouwen en
installaties (facilitaire afdeling, T.D.’s),
• Van nieuwbouwplannen (afdeling vastgoed, indien deze losgekoppeld is van de
facilitaire afdeling)
– via de programma’s van eisen
– via het Bouwbesluit (normen en criteria van de overheid)
• Van bijzondere investeringen (zoals WKO installaties) via businesscases
5

7. De meest genoemde succes- en faalfactoren
Succesfactoren
1. Inzichtelijkheid en meetbaarheid energiebesparing
2. Goed opdrachtgeverschap (contractbeheer en transparantie).
3. Enthousiaste medewerkers
Faalfactoren
1. Financierbaarheid en terugverdientijd
2. Integrale aanpak en verantwoordelijkheid
3. Communicatie (tussen technische deskundigen en gebruikers)
6

8. (Energetische) kwaliteit van vastgoed en kwaliteit van de zorg
• het comfort voor de bewoner staat centraal
• een schoon binnenklimaat is goed voor cliënt en personeel
• kostenreductie komt ten goede aan budget voor zorg
• Individuele regelbaarheid stelt hoge eisen aan de installatie en systemen
Het vinden van de juiste balans
tussen de specifieke eisen aan comfort voor de doelgroep
en
de eisen die gesteld worden aan energiezuinigheid
is een afstemmingsvraagstuk tussen verschillende afdelingen,
gebruikmakend van innovatieve kennis van deskundigen
7

9. 1. Inleiding
2. De 5 deelnemende zorginstellingen
3. Uitkomsten van het onderzoek
– De motivatie van de zorginstellingen voor energiebesparing
– De wijze waarop instellingen energiebesparing hebben vormgegeven
– Succes- en faalfactoren
– Knelpunten bij de uitvoering van duurzaam (energie)beleid
– (Energetische) kwaliteit van vastgoed versus kwaliteit van de zorg
4. Conclusies en aanbevelingen
8

10. De motivatie voor energiezuinig vastgoedbeleid is groot
• Nu de instellingen zelf (financieel) verantwoordelijk zijn voor de exploitatie van hun
gebouwen neemt het kostenbewustzijn van energieverbruik toe
• De zorgsector is een grootverbruiker van energie
• Oude gebouwen zijn niet energiezuinig opgezet
• De motivatie voor energiezuinig beleid is groot
De redenen voor energiezuinig beleid zijn:
A. Financieel (meest genoemd)
B. Maatschappelijk
C. Imago
9

11. Knelpunten bij de uitvoering
Als knelpunten bij de uitvoering zijn genoemd
• Het ontbreken van inzicht in energieverbruik
• Onoplettendheid van gebruikers
• (Soms) technische complexiteit van de gebouwen zelf

12. Vervolg
De volgende onderwerpen kwamen met regelmaat aan de orde
• Informatie + databeheer
• Financieringsmogelijkheden
• Samenwerkingsvormen en contracten
• Interne voorlichting
• Enthousiasme van de medewerkers
• Integrale aanpak
• Systematiek voor meten en monitoren van gegevens
• Kennisuitwisseling
Welke punten vragen extra aandacht? Ideeën, voorbeelden, eventuele verbeterpunten.
11

13. Welk organisatieonderdeel richt zich op energiebesparing?
a. Het facilitair bedrijf
b. De afdeling vastgoed
c. Eén vaste medewerker/manager
d. De afdeling inkoop
e. Meerdere afdelingen, n.l. :

14. Hoe gaan zorginstellingen om met het energievraagstuk?
Integratie van energiebesparing is permanent in ontwikkeling binnen diverse afdelingen van de gehele
organisatie
1. Welke (of combinatie) van onderstaande wijzen van werken heeft de voorkeur?
a) Het opstellen en bijhouden van procedures
b) Borging in meerjarenafspraken met bijvoorbeeld installateurs
c) Opname in onderhoudsplannen
d) Eén specifieke medewerker hiervoor aanstellen, zoals de energiecoördinator
e) Een tijdelijke procesmanager
2. Wat is nodig om bovengenoemde werkwijzen in te passen?

15. Ter aanvulling
a. De afdeling vastgoed: energiezuinig bouwen, investeren in energiebesparing:
verantwoordelijkheid voor later
b. Eén vaste medewerker/manager: adviseren, verbeteringen invoeren, afspraken
vastleggen met leveranciers, monitoren, beleid opstellen
c. De afdeling Het facilitair bedrijf : opdrachtgeverschap, monitoren, voorlichting aan
gebruiker, kennisoverdracht
d. inkoop: contracteren leveranciers en adviseurs, contractmanagement
e. Meerdere afdelingen, n.l. : inkoop - facilitair bedrijf, inkoop - afdeling vastgoed, facilitair
bedrijf – afdeling vastgoed, zorgorganisatie – facilitair bedrijf, afdeling financiën –
afdeling inkoop – facilitair bedrijf – afdeling vastgoed - zorgorganisatie