Сангийн яам

1. Jon Whitfield
Group Director Internal Audit
Jon Whitfield
Дотоод аудитын группын захирал

2. Төрийн байгууллага дахь дотоод аудит-
Нягтлан бодох бүртгэлийн мэргэжилтний
үүрэг
• Нягтлан бодох бүртгэлийн мэргэжилтэн нь тухайн байгууллагын
хяналтад буй нөөцийн зарцуулалтын талаар Парламентад эргэн
тайлагнаж, хариуцлага хүлээх үүрэгтэй бөгөөд тухайн
байгууллагын дээд түвшний ажилтан байдаг.
• Нягтлан бодох бүртгэлийн ажилтан нь Парламент болон төрийн
дээд түвшний байгууллагуудад төсвийн хөрөнгийн удирдлагын
шудрага, үнэн зөв байдлын талаар баталгаажуулах үүрэгтэй.

3. Дотоод аудит
• Дотоод аудит гэдэг нь “”байгууллагын үйл ажиллагааг
сайжруулж, үнэ цэнийг нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн хараат бус,
бодит баталгаа гаргах болон зөвлөгөө өгөх үйл ажиллагаа
юм. Эрсдлийн удирдлага, хяналт ба засаглалийн үйл явцыг
сайжруулах, үнэлэхэд дотоод аудит нь системтэй, нарийн
арга барилыг нэвтрүүлснээр байгууллагыг зорилгодоо хүрэхэд
тусладаг”. HMT
• Төв Засгийн газрын дотоод аудитын албаны үндсэн зорилго нь
Нягтлан бодох бүртгэлийн мэргэжилтэнд засаглал, эрсдлийн
удирдлага болон хяналт тухайн байгууллагын хүрээнд хир үр
дүнтэй, хангалттай буй талаар цаг тухайд нь хэмнэлттэй, үр
дүнтэй байдлаар бодит үнэлгээ хийж, саналаа хуваалцана.

4. Хамгаалалтын 3 шугам
Үндэсний Аудитын
Газар
3-р шугам:
Хараат бус & бодит
баталгаа
2-р шугам:
Удирдлагын хяналт
1-р шугам:
Менежмент

5. Аудит болон эрсдлийн хорооны үүрэг
• Аудитын хороо нь гаргасан баталгаанууд шаардлагад нийцэж
буй эсэх, тэдгээр нь хир итгэл үнэмшилтэй, үнэн зөв байгаа
талаар Удирдах зөвлөл болон Нягтлан бодох бүртгэлийн
мэргэжилтэнд дэмжлэг үзүүлж ажиллана.
• Дотоод аудитын хороо нь хараат бус, обьектив байх нь зүйтэй;
Мөн түүнчлэн хорооны гишүүн бүр байгууллагын зорилго,
зорилтууд болон Аудитын хорооны гишүүдийн үндсэн үүрэг
хариуцлагын талаар маш тодорхой ойлголттой байх нь зүйтэй
• Аудитын хороо нь үүрэг хариуцлагаа гүйцэтгэхэд шаардагдах ур
чадварыг эзэмшсэн байх нь зүйтэй.

6. Бид юу хийдэг вэ?
Нийцэл Бодлого / Үйлчилгээ
хүргэх эрсдэл
Зөвлөх/Зөвлөгөө Судалгаа

7. Эрсдэлд суурилсан аудит
• Хаана хамгийн том өөрчлөлт хийж болох?
• Байгууллагын эрсдлийн талаарх ойлголт
• Бидний мэргэжлийн үнэлгээ
• Бусад баталгаа гаргачдын хийсэн ажлыг харгалзаж үзэх
• Өөр төрлийн үйл ажиллагааны дүнд гаргасан баталгаануудын
ялгаа, зөрүүтэй талыг олж тогтоох

8. Дотоод аудитын ажлыг тайлагнах
• Бие даасан аудитын тайлан
• Байгууллагын хүрээнд засаглал, эрсдлийн удирдлага болон
хяналт хир хүртээмжтэй, үр дүнтэй байгаа талаар Нягтлан
бодох бүртгэлийн мэргэжилтэнд жилийн дүгнэлт гаргаж өгөх.
• Засаглалын тунхаглалд саналыг тусгах
• ҮАГ Засаглалын тунхаглалыг хянаж шалгадаг

9. Түүх ба нөхцөл байдал
• Засгийн газрын байгууллагуудад дотоод аудитын албатай
байхыг шаардсан (Агентлагууд / NDPBs)
• Түүхэндээ, Дотоод аудитын алба нь Засгийн газрын
байгууллагуудаас тусдаа байсан : ойролцоогоор 200
байгууллагуудад 1,000 аудиторууд ажилладаг байсан
• Санхүүгийн хатуу бодлогын хүрээнд байгууллагууд бага
нөөцөөр, хүргэж буй үйлчилгээг сайжруулах асуудалтай
тулгарах болсон нь шинээр эрсдлийг бий болгож байна.

10. Дотоод аудит –хамтарсан
үйлчилгээнд шилжих
• Байгууллагууд ба тэдгээрийн харъяа газрууд (Агентлагууд /
NDPBs)
• Газрууд хоорондоо нэгдэх процесст орж байна
(Бид BIS, DCLG, DCMS, DECC and Хэрэг эрхлэх газрыг хянадаг.
Сангийн яам ба Боловсролын яам нь 4 сард нэгдэж байгаа)
• Хүний нөөц илүү томорно (112 ажилтнуудтай болно)
• Дотоод аудитын группын дарга нь бүх үйлчлүүлэгчдэд үзүүлэх
үйлчилгээг хариуцна

11. • Баталгааг хүчитгэх, эрсдлийг бууруулах
– Газрууд– ALB
– Газар– Газар
– Засгийн газар хоорондt (хамтарсан үйлчилгээ – хамтарсан
үйлчилгээ)
• Магадлашгүй эрсдэлд хариу өгөх чадвар бүхий илүү уян хатан
үйлчилгээ
• Хувийн секторын дэмжлэг харьцангуй бага шаардах илүү
чадварлаг үйлчилгээ
Хамтарсан үйлчилгээнд шилжиж
буй шалтгаан, зорилтууд?

12. • Шилдэг туршлагаас суралцаж, түүнийг цааш нь дэлгэрүүлэх
– Аудит
– Бизнесийг удирдах
• Шинээр орж буй болон одоо ажиллаж буй ажилтнуудад илүү
сонирхолтой ажлын боломжуудыг санал болгох (үр дүнтэй ажил
олголт / ажлын ур чадварыг нэмэгдүүлэх боломж нэмэгдэнэ)
• Мөнгөний үнэ цэнэ нэмэгдүүлэх үйлчилгээг хүргэхэд илүү
чадварлаг, үр дүнтэй ажиллах
• Бидний хүргэж буй үйлчилгээний мөнгөний үнэ цэнийг хэмжих
хэмжигдэхүүн болон үйлчилгээг тогтмол сайжруулахад чиглэсэн
харьцуулалтын үзүүлэлтээр хангах
Хамтарсан үйлчилгээнд шилжиж буй
шалтгаан, зорилтууд?
(үргэлжлэл)

13. Хамтарсан үйлчилгээний
зорилтууд
• Бусад байгууллагууд болон албуудад үзүүлэх үйлчилгээ
– Шинэ үйлчлүүлэгчид
– Хамтарсан худалдан авалт
• Одоо байгаа үйлчлүүлэгчдэд үйлчилгээгээ үргэлжлүүлж хүргэх
• Ажлын шинэ арга барил, ажлын хэрэгслийг нэвтрүүлэх
– Нөөцийн сангийн үйл ажиллагаа
– Илүү нягт, нямбай ажлын төлөвлөгөө боловсруулах
– TeamMate программ дээр үндэслэсэн нийтлэг арга барилууд
• Үйл ажиллагааг тогтмол сайжруулах үүднээс “шудрага” MI
ашиглах

14. Дотоод аудиттай тулгарч буй
бэрхшээлүүд
• Хязгаарлагдмал нөөц
• Үйлчлүүлэгчдийн хүлээлт өсч байна
• Мэргэжлийн ур чадварыг сайжруулах, хийж буй зүйлдээ тууштай
хандах дарамт нэмэгдэж байна – алдаа гаргавал бидэнд итгэх
итгэл, үнэмшил алдагдах аюултай
• Хамгаалалтын 1 ба 2-р шугамд хамрагдах аюул– Хараат бус
байдлаа алдах аюултай