8. • Welke niveau?
• Welke voorkennis heeft de leerling en welke is nodig
voor mijn les?
• Motivatie van de leerling.
• Hoe groot is de klas?
• Wat is de samenstelling van de klas?
• Hoeveel tijd heb ik?
• Wanneer wordt de les gegeven?
•Interne en externe factoren spelen een rol…
15. Activeren van leren
Systeem 1:
Erg actief bij jongeren: hyperactief, fijne dingen meemaken
en plezier hebben, risico’s niet goed inschatten
Minder actief: PFC: regelen en bewust, lange termijn
handelen
Stofjes: dopamine en adrenaline
16. Dopamine dealer?!
Dopamine = plezierige ervaring
• Nieuwsgierigheid… nieuwe zaken/ ontdekken
• Onverwachte beloningen en verrassingen
• Uitdagend maken, wanneer is een opdracht uitdagend?!
• Competitie
• Positieve feedback > succeservaring
• Voortgang zichtbaar maken
17. Didactische werkvormen
• Wat ga jij doen om te zorgen dat de leerlingen
leren?
• Uitleggen, voordoen, vragen stellen,
demonstreren etc.
• Werken de leerlingen individueel of in groepjes?
• Welke werkvormen zijn geschikt voor deze
groep en het doel wat ik wil bereiken?
20. Kijk in het boek
of op internet
Bijvoorbeeld:
http://www.werkvormen.info/werkvorm/overzicht.php?search=true&thema=sa
menwerken
naar een indeling/ordening van
werkvormen:
hoe past jouw lijst hierin?
Vul eventueel jouw lijst aan met nieuwe ideeën
(Boek René van Kralingen: bladzijden 58 t/m 60)
Werk individueel: Tijd: 20 minuten
Portfolio Materiaal !!!!!!
21. Bespreek het volgende met elkaar:
• Wat is de rol van de leerling? Wat moet hij kunnen?
• Wat is de rol van jou als instructeur en past de werkvorm
bij jou?
• Is de werkvorm geschikt om je doel te bereiken?
• Is de werkvorm effectief voor de groep waarmee je werkt
en voor het vak?
• Doet de werkvorm een beroep op: begrijpen, integreren
of toepassen?
• In hoeverre houdt de werkvorm rekening met de
verschillende leerstijlen?
Mentorcirkel opdracht 30 minuten)
22. Nabespreking plenair.
- redenen om een werkvorm te kiezen?
- welke leeractiviteiten zijn aan de orde: begrijpen, integreren,
toepassen?
- waar zijn je lessen op gericht?
- welke werkvormen zijn dan nodig?
25. inhoud van het boek
Hoofdstuk 1 conceptualiseren
achtergrond informatie over de belanrijke componenten van het
activerend leren. De soorten werkvormen worden hierin beschreven.
Hoofdstuk 2 toepassen
Hoe kun je de theorie in de praktijk toepassen, hoe kies je een werkvorm,
voorbeelden en tips
Hoofdstuk 3 ervaren
De 130 werkvormen en een toelichting op de beschrijving ervan
Hoofdstuk 4 reflecteren
De schrijvers vertellen wat over zichzelf, de samenwerking
en hoe het boek tot stand is gekomen
het gaat steeds beter! activerende werkvormen voor de opleidingspraktijk
26. - Toelichting op de beschrijving van de werkvormen
- Titel werkvorm (bijvoorbeeld; eilanden, portret van de toekomst etc)
- Doelen (bijvoorbeeld; kennismaking, concrete ervaring opdoen, ervaringen uitwisselen etc)
- Fase van ervaringsleren (conceptualiseren, toepassen, ervaren, reflecteren)
- Kenmerken (groepsgrootte, voorbereidingstijd, uitvoeringstijd, soort werkvorm (ijsbrekers
etc) en moeilijkheidsgraad)
- 130 werkvormen
het gaat steeds beter! activerende werkvormen voor de opleidingspraktijk
27. Soorten werkvormen
• IJsbrekers
“IJsbrekers zijn korte, onverwachte, leerzame activiteiten die de deelnemers letterlijk of
figuurlijk in beweging brengen. De ongedwongen sfeer die door het toepassen van een
ijsbreker ontstaat, helpt de deelnemers inzichten te verwerven en creatief mee te denken.”
• Spelvormen
“Spelvormen zijn goed bruikbaar binnen alle fasen van activerend leren. Spelvormen zorgen
voor stimulering, afwisseling, belangstelling, concentratie en motivatie. Ze verhogen meestal
de interesse en betrokkenheid van de deelnemers en kunnen het zelfvertrouwen van de
deelnemers vergroten.”
• Discussievormen
“Discussievormen zijn met name in de reflectiefase van activerend leren goed
toepasbaar. Een groot voordeel van discussie is dat er weinig materiaal voor nodig
is behalve de vraagstelling of casus op een bord of papier, terwijl de inrichting van
de ruimte makkelijk is aan te passen.
het gaat steeds beter! activerende werkvormen voor de opleidingspraktijk
28. Soorten werkvormen
• Werkopdrachten
“Uitdagende werkopdrachten vormen een essentieel onderdeel van een stimulerende
leeromgeving en zijn dan ook een belangrijk hulpmiddel bij doelgericht en activerend
leren. Goede opdrachten doen een beroep op verschillende soorten compententies.
Werkopdrachten zijn goed toe te passen in alle fasen van activerend leren.”
• Docentgecentreerde werkvormen
“Docentgecentreerde werkvormen zijn werkvormen waarbij de leerstof of informatie
wordt gepresenteerd door de docent en de uitleg vaak wordt ondersteund door sheets,
PowerPoint en dergelijke. Docentgecentreerde werkvormen zijn goed toe te passen in de
fase conceptualiseren binnen het activerend leren.”
het gaat steeds beter! activerende werkvormen voor de opleidingspraktijk
29. Leerlingen aan het werk zetten?!
https://fec.start.me/p/3LevL7/ict-in-het-onderwijs
32. XERTE
Creëer een digitale leeromgeving
https://xerte.summacollege.nl/play.php?template_id=79
https://www.youtube.com/watch?v=6TkFAB1ZVvM
https://xerte-test.summacollege.nl/play.php?template_id=19
https://xerte-test.summacollege.nl/play.php?template_id=31
33. Opdracht
• Bekijk één van je lesvoorbereidingen. Hoe zou je die les
aantrekkelijker / uitdagender/ leerzamer kunnen maken
voor studenten?
• Pas je lesvoorbereiding aan.
35. Huiswerk:
- Presenteer je aangepaste lesvoorbereiding in je
volgende mentorcirkelbijeenkomst
- Werkvormen: vragen stellen.
• lezen: 2.11
- Meenemen: lesopnames
• Wie wil opname in de groep laten zien?