ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ- ΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ- ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΕΞΕΩΝ-ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΣΕ -ΠΟΙΟΣ- ΕΙΔΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ-ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

1. ΓΛΩΣΣΑ Δ΄ ΤΑΞΗΣ
ΟΝΟΜΑ:………………………………………………………..
Κουφοπούλου Μαρία

2. 1
«Στάση βροχοσταλίδων»
Ξαναθυμάμαι:
 Οι συλλαβές
Οι λέξεις αποτελούνται από συλλαβές. Αυτές είναι η λήγουσα, η παραλήγουσα
και η προπαραλήγουσα:
κα – σε – τί – να
αρχική συλλαβή …………………………….………
……………………………………....……..
………………………………….….……….
 Οι λέξεις
Όταν οι λέξεις τονίζονται στη λήγουσα λέγονται ………………………….…………………….
Όταν τονίζονται στην παραλήγουσα λέγονται …………………………….………………….
Και όταν τονίζονται στην προπαραλήγουσα λέγονται …………………………………………….
Μερικά προπαροξύτονα αρσενικά ουσιαστικά που τελειώνουν σε –ος
(δηλαδή αυτά που τονίζονται στην προπαραλήγουσα), στη γενική του ενικού και
στη γενική και αιτιατική πληθυντικού κατεβάζουν τον τόνο στην παραλήγουσα.
Οι σύνθετες και πολυσύλλαβες λέξεις καθώς και τα κύρια ονόματα
δεν αλλάζουν τόνο σε καμιά πτώση.
Π.χ. ο άνθρωπος – του ανθρώπου ,
οι άνθρωποι – των ανθρώπων - τους ανθρώπους
ο κίνδυνος – του κινδύνου,
οι κίνδυνοι - των κινδύνων - τους κινδύνους
αλλά : ο αυλόγυρος – του αυλόγυρου ,
οι αυλόγυροι – των αυλόγυρων – τους αυλόγυρους
ο Θόδωρος – του Θόδωρου

3. 2
1. Να κλίνεις τα ουσιαστικά και να συμπληρώσεις τους τύπους των
ουσιαστικών τονίζοντας σωστά:
Ενικός αριθμός
Ονομαστική ο θόρυβος ο έμπορος ο ανήφορος
Γενική θορυβ εμπορ ανηφορ
Αιτιατική θορυβ εμπορ ανηφορ
Κλητική θορυβ εμπορ ανηφορ
Πληθυντικός αριθμός
Ονομαστική οι θόρυβοι εμπορ ανηφορ
Γενική θορυβ εμπορ ανηφορ
Αιτιατική θορυβ εμπορ ανηφορ
Κλητική θορυβ εμπορ ανηφορ
Ονομαστική Γενική Αιτιατική
ο άγγελος του………………………….…… τον ………………………..……….
οι άγγελοι των ………………….……….. τους …………………………..…. Αλλά
ο Άγγελος του Αγγελου τον Αγγελο
ο πόλεμος του……………………..…….. τον ………………………………….……….
οι πόλεμοι των ……………………..……. τους …………………………………..…….
ο δάσκαλος του ……………………..…….. τον ……………………………………..……
οι………………………… των ………………………...…. τους …………………………………………
ο ρινόκερος του……….………………..…….. τον ………………………………..…………
οι…………………..…… των …………………………..…. τους …………………………………………
2. Κλίνω στο τετράδιό μου τα ουσιαστικά : ο σύζυγος, ο λαχανόκηπος

4. 3
3. Συμπληρώνω τα κενά γράφοντας το ουσιαστικό των παρενθέσεων στον
σωστό τύπο:
* Εξαιτίας του ισχυρού ………………..……… (άνεμος) έπεσαν οι γλάστρες.
* Η μπάλα κατρακύλησε στον ………………….….……… (κατήφορος)
* Κανείς δε γνωρίζει το περιεχόμενο του ………….……….......…. (φάκελος)
* Ο γιος του ανέλαβε την προεδρία του ……………………..….….. (όμιλος)
* Ο ποταμός Έβρος σχηματίζει πολλούς ………………….………. (μαίανδρος) και έχει δύο
……………………………….………..(παραπόταμος)
* Σε περίπτωση φωτιάς τρέχουμε όλοι προς την έξοδο…………………….…….. (κίνδυνος)
4. Γράφω τις προτάσεις στον πληθυντικό αριθμό:
* Ο προϊστάμενος αύξησε το μισθό του υπαλλήλου.
……………………………………………………………………………………………………………………….…….………………
* Ο δικηγόρος πήγε στο γραφείο του δημάρχου.
………………………………………………………………………………………………………………………..……………………
* Η πόρτα του λαχανόκηπου χάλασε.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
* Πρέπει να εξετάσουμε την αιτία του πολέμου.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
* Το κέρατο κάνει το ρινόκερο να ξεχωρίζει.
………………………………………………………………………………………………………………………………….…………
5. Να σχηματίσεις φράσεις γράφοντας το δεύτερο ουσιαστικό σε πτώση Γενική
στον ίδιο αριθμό:
ο πρόεδρος - ο σύλλογος ο πρόεδρος του συλλόγου
η φτερωτή - ο ανεμόμυλος ………………………………………………………………..…………….
ο υπάλληλος – ο έμπορος ………………………………………………………………..……………
ο μαντρότοιχος - ο αυλόγυρος …………………………………………………………………..………….
ο σύμβουλος – ο πρόεδρος ………………………………………………………………..…………….
η έξοδος – ο κίνδυνος …………………………………………………………………..………….

5. 4
οι ανάγκες –οι άνθρωποι ………………………………………………………………….…………….
τα εδέσματα – οι κατάλογοι ……………………………………………………………………………….
τα γκαρίσματα - οι γάιδαροι ………………………………………………………..…………….……….
τα φτερά - οι άγγελοι ……………………………………………………………………….……….
οι πόρτες - οι λαχανόκηποι …………………………………………………………….………………….
Πολλές από τις λέξεις που χρησιμοποιούμε, παράγονται, δηλαδή
σχηματίζονται από άλλες λέξεις. Οι λέξεις που φτιάχνονται από άλλες
λέγονται παράγωγες, ενώ οι λέξεις από τις οποίες βγήκαν αυτές οι λέξεις
λέγονται πρωτότυπες.
Π.χ. πρωτότυπη  κλειδί , παράγωγη  κλειδώνω
6. Συμπλήρωσε τον πίνακα με τις παράγωγες λέξεις:
Πρωτότυπη λέξη Θέμα Παραγωγική κατάληξη Παράγωγη λέξη
κλαδί κλαδ- -εύω κλαδεύω
ψάρι -εύω
καρφί -ώνω
σιμά
σίδερο
κοντός -αίνω
μακρύς
ζέστη
αρχή -ίζω
μαύρος
κόκκινος
ύπνος -αράς
ξινός -ίλα

6. 5
7. Συμπληρώνω τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τα κατάλληλα ρήματα
που παράγονται από τις λέξεις της παρένθεσης:
* Σιγά σιγά …………………..…. (καλύτερος) ο καιρός.
* Κάθε φορά που ο παππούς …………...………………….. (ανηφόρα) προς το σπίτι,
…………………………………….. (ανάσα) βαριά, γιατί………………………………. (καπνός) πολύ.
* Όλο κάτι ………………..….……(πάθος) αυτός και ………..…………… (νύστα) συνέχεια.
* Όσο πάει όλο και ………………...….. (πλατύς) και …………………...….. (βαθύς) το άνοιγμα.
* Η Σοφία ………………………..…… (νοίκι) το παλιό μας σπίτι.
8. Ξαναγράφω τις προτάσεις με άλλο τρόπο, όπως στο παράδειγμα:
* Η άσκηση μας κάνει δυνατούς.
Η άσκηση μας δυναμώνει.
* Η ηλιοθεραπεία μάς κάνει πιο μαύρους.
……………………………………………………………………………………………………………….…………….
* Ο πατέρας κάνει άσπρη τη μάντρα της αυλής.
…………………………………………………………………………………………………………………………….
* Τα γλυκά μας κάνουν χοντρούς.
…………………………………………………………………………………………………………….……………….
* Εδώ ο δρόμος γίνεται στενός.
………………………………………………………………………………………………………………………………….
* Τα μάγουλα του κοριτσιού έγιναν κόκκινα από το κρύο.
………………………………………………………………………………………………………………………….……….

7. 6
Στον λόγο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε δύο διαφορετικές φράσεις για να
δηλώσουμε το ίδιο πράγμα. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είτε φράση με ρήμα είτε
φράση χωρίς ρήμα αλλά με όνομα ουσιαστικό.
Αναδασώνουν την πλαγιά. (φράση με ρήμα ρηματική φράση)
Αναδάσωση πλαγιάς (φράση με ουσιαστικό ονοματική φράση)
Οι φράσεις που έχουν ρήμα λέγονται ρηματικές, ενώ οι φράσεις που έχουν
όνομα ουσιαστικό λέγονται ονοματικές.
Για να μετατρέψω τη ρηματική σε ονοματική πρόταση μετατρέπω το ρήμα
σε ουσιαστικό και βάζω το υποκείμενο σε γενική πτώση.
 Καταστρέφονται τα αγάλματα στο κέντρο της Αθήνας. (……………………………….)
 Καταστροφή των αγαλμάτων στο κέντρο της Αθήνας. (……………………………….)
Για να μετατρέψω την ονοματική πρόταση σε ρηματική μετατρέπω το
ουσιαστικό που φανερώνει ενέργεια (σε ονομαστική πτώση) σε ρήμα και το
ουσιαστικό που είναι σε Γενική πτώση σε ονομαστική.
 Εκπαίδευση των μαθητών μέσω υπολογιστή!
 Εκπαιδεύονται οι μαθητές μέσω υπολογιστή!
9.Σημειώνω αν η φράση είναι ονοματική ή ρηματική . Ύστερα τη μετατρέπω στο
άλλο είδος:
 Λύνεται το πρόβλημα της λειψυδρίας. (…………………………….)
……………………………………………………………………………….…………………………………………………..……..
 Επεξεργάζομαι το κείμενο. (……………………………….)
……………………………………………………………………………….…………………………………………………..……..
 Πλένει τα πιάτα κάθε μεσημέρι και βράδυ. (……………………………….)
……………………………………………………………………………….…………………………………………………..……..
 Εξαφάνιση των άγριων ζώων της πατρίδας μας. (………………………………………….)
……………………………………………………………………………….…………………………………………………..……..
 Αδικαιολόγητη αύξηση της τιμής του γάλακτος (…………………………………………….)
……………………………………………………………………………….…………………………………………………..……..
 Προστασία του περιβάλλοντος (από εμάς) (………………………………..…….……….)
……………………………………………………………………………….…………………………………………………..……..

8. 7
10. Ονοματικές προτάσεις Ρηματικές προτάσεις
Καταστροφή των καλλιεργειών  Καταστρέφονται οι καλλιέργειες
Απαγόρευση του καπνίσματος  ……………………………………..…………………………………
Ενημέρωση των πολιτών  …………………………………………………..……………………
Λύση του προβλήματος  ……………………………………………..…………………………
Αντιμετώπιση των καταστροφών  ……………………………………..…………………………………..
……………………………………..…………………..............  Απομακρύνονται οι κάτοικοι
………………………………………….……………….…………..  Διορθώνονται τα λάθη
……………………………………………….……………………....  Διακόπτεται η συνεδρίαση
……………………………………………………………..…………  Χρησιμοποιούνται μηχανήματα
Τα ουδέτερα ουσιαστικά που τελειώνουν σε –ι, αυτό το ι γράφεται με γιώτα (ι).
το λουλούδ…. το ποτάμ… το παιδ… το σκουπίδ…. το αστέρ… το νησ…
Υπάρχουν όμως και κάποιες εξαιρέσεις που
γράφονται με ύψιλον (υ)
το βράδυ αλλά τα βράδ…..α
το στάχυ - τα στάχυα
το δίχτυ- τα δίχτυα
το δάκρυ- τα δάκρυα
το δόρυ - τα δόρατα
το οξύ- τα οξέα
11. Κλίνω τα ουσιαστικά το βράδυ και το δίχτυ
Ενικός αριθμός
Ονομαστική
Γενική
Αιτιατική
Κλητική

9. 8
Πληθυντικός αριθμός
Ονομαστική
Γενική
Αιτιατική
Κλητική
12. Συμπλήρωσε τους σωστούς τύπους των ουσιαστικών: παιχνίδι, βράδυ,
στάχυ,δάκρυ,
Οι οδηγίες …………………………………….……(παιχνίδι) είναι σαφείς. Μην κάνεις ζαβολιές!
Τα …………………………………. ανάβουν φώτα στους δρόμους.
Το …………………………. Είναι το σύμβολο της θεάς Δήμητρας.
Έχυσε πικρά ……………………………. όταν πήγε στην ξενιτιά.
Οι επαγγελματίες ψαράδες χρησιμοποιούν ………………….. ή παραγάδια για να ψαρέψουν.
«Χρησιμοποίησέ το ξανά … και ξανά… και ξανά…»
Οι λεξούλες που μπαίνουν στη θέση των ονομάτων.
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Αριθμός
Ονομαστική εγώ εμείς
Γενική εμένα (μου) εμάς (μας)
Αιτιατική εμένα (με) εμάς (μας)
Κλητική - -
Ενικός αριθμός Πληθυντικός Αριθμός
Ονομαστική εσύ εσείς
Γενική εσένα (σου) εσάς (σας)
Αιτιατική εσένα (σε) εσάς (σας)
Κλητική εσύ εσείς

10. 9
13. Συμπληρώνω την προσωπική αντωνυμία που ταιριάζει:
_______ βρισκόμαστε στην τάξη.
_______ παίζει μπάσκετ.
_______ έρχονται στο σχολείο μας.
_______ πού θα πάτε το απόγευμα;
_______ κάθισε με την Αλίκη.
_______ δεν προλαβαίνω.
13. Να υπογραμμίσεις τις προσωπικές αντωνυμίες στις παρακάτω προτάσεις:
Εγώ πονάω κι εσύ γελάς.
Εμάς μας πρόσφεραν γλυκά και αναψυκτικά.
Εγώ κλαίω και αυτός γελάει.
Εσύ ήρθες κι εγώ έφυγα.
Αυτός φωνάζει κι εγώ διαβάζω.
Εμένα μου αρέσει το διάβασμα κι εσένα η μουσική.
Εσύ κι εγώ θα γίνουμε πολύ καλοί φίλοι.
Ε ν ι κ ό ς Α ρ ι θ μ ό ς
Ονομαστική αυτός (τος) αυτή (τη) αυτό (το)
Γενική αυτού (του ) αυτής (της) αυτού (του)
Αιτιατική αυτόν (τον ) αυτή(ν) (την) αυτό (το)
Κλητική - - -
Π λ η θ υ ν τ ι κ ό ς Α ρ ι θ μ ό ς
Ονομαστική αυτοί (τοι) αυτές (τες) αυτά (τα)
Γενική αυτών (τους) αυτών (τους) αυτών (τους)
Αιτιατική αυτούς (τους) αυτές(τις, τες) αυτά (τα)
Κλητική - - -

11. 10
Εσείς θα τραγουδάτε κι εμείς θα σας ακούμε.
Αυτής της τηλεφώνησα εγώ χθες και της το είπα.
Σας έδωσαν εσάς δώρα; Αυτών τους έδωσαν.
Εμάς μας αρέσει το κολύμπι και σε αυτούς
14. Να αντικαταστήσεις τα ουσιαστικά με τους αδύνατους τύπους της
προσωπικής αντωνυμίας, όπως στο παράδειγμα:
a. Έλυσα το πρόβλημα. Το έλυσα.
8. Είδα τους κλέφτες. ………………………………………..
γ, Έσβησα τη φωτιά. ………………………………………..
δ. Αγαπώ τις φίλες μου. ………………………………………..
ε. Άκουσα τη βροντή. ………………………………………..
Έσπασα τα ποτήρια. ………………………………………..
Πολύ συχνά χρησιμοποιούμε τους αδύνατους τύπους της προσωπικής αντωνυμίας,
του, τον, της, την, τους, τις, τα
αντί για τις λέξεις αυτού, αυτόν, αυτήν, αυτό, αυτούς, αυτές, αυτά.
Για να ξεχωρίζουμε τους αδύνατους τύπους της προσωπικής αντωνυμίας από το
οριστικό άρθρο πρέπει να θυμόμαστε :
τα άρθρα μπαίνουν πριν τα ουσιαστικά ή επίθετα,
ενώ
οι αντωνυμίες μπαίνουν πριν ή μετά το ρήμα, πάντα κοντά στο ρήμα.
Π.χ. Κάλεσε τα παιδιά να έρθουν στο σπίτι μας.
(άρθρο, δίπλα σε ουσιαστικό)
Δεν τα άκουσα όλα όσα είπε στο τηλέφωνο.
(αντωνυμία, δίπλα σε ρήμα)

12. 11
15. Στις παρακάτω προτάσεις να υπογραμμίσετε τα οριστικά άρθρα και να
κυκλώσετε τους αδύνατους τύπους της προσωπικής αντωνυμίας:
 Όταν του τελείωσε το τσιγάρο το πέταξε από το ανοιχτό παράθυρο.
 Θα φέρουμε εδώ τους σπόρους και θα τους σπείρουμε πετώντας τους από ψηλά.
 Το κοτσύφι είχε και μια ιδέα, που την έκαναν αμέσως πράξη τα ζώα του δάσους.
1) Παραγωγή
Από τη λέξη γράφω έγιναν οι λέξεις γραφή, γραφέας, γραφείο ...
Το φαινόμενο αυτό, δηλαδή μια λέξη να γίνεται (παράγεται) από άλλη λέξη, λέγεται
παραγωγή.
Η λέξη, από την οποία παράγεται μία άλλη λέξη, λέγεται πρωτότυπη π.χ. γράφω
Η λέξη η οποία παράγεται από την πρωτότυπη, λέγεται παράγωγη π.χ. γραφή,
γραφέας, γραφείο ...
Η λέξη γράφω αποτελείται από:
το θέμα γράφ- και την κατάληξη -ω
Έτσι, οι λέξεις γραφή, γραφέας, γραφείο έγιναν από το θέμα γραφ- της
πρωτότυπης λέξης γράφω και από τις καταλήξεις -η,-εας,-είο.
Δηλαδή έγιναν έτσι:
γραφ- + -ή = γραφή
γραφ- + -έας = γραφέας
γραφ- + -είο = γραφείο
2) Σύνθεση
σιγά + τραγουδώ = σιγοτραγουδώ
ανοίγω + κλείνω = ανοιγοκλείνω
πέτρα + πόλεμος = πετροπόλεμος
Από τις λέξεις σιγά + τραγουδώ έγινε η λέξη σιγοτραγουδώ.
Από τις λέξεις ανοίγω + κλείνω έγινε η λέξη ανοιγοκλείνω.

13. 12
Από τις λέξεις πέτρα + πόλεμος έγινε η λέξη πετροπόλεμος
Το φαινόμενο αυτό, δηλαδή να γίνεται μια λέξη από δύο άλλες λέξεις, λέγεται
σύνθεση.
Η σύνθετη λέξη αποτελείται από:
το α’ συνθετικό και το β’ συνθετικό
σιγά + τραγουδώ
ανοίγω + κλείνω
πέτρα + πόλεμος
Η λέξη που δεν είναι σύνθετη είναι απλή: σιγά, τραγουδώ, πόλεμος ...
3) Οικογένειες λέξεων
ταξίδι
ταξιδεύω καλοτάξιδος
ταξιδευτής γοργοτάξιδος
ταξιδιωτικός αταξίδευτος
 
παραγωγή σύνθεση
Οι λέξεις ταξιδεύω, ταξιδιώτης, ταξιδιωτικός, καλοτάξιδος, γοργοτάξιδος,
αταξίδευτος έγιναν όλες από την ίδια απλή λέξη ταξίδι. Γι’ αυτό λέμε ότι οι λέξεις
αυτές αποτελούν μια οικογένεια λέξεων και λέγονται συγγενικές.
16. Σχηματίζω σύνθετα ουσιαστικά με τις λέξεις που δίνονται:
έπιπλο + ποιώ = επιπλοποιός και επιπλοποιείο
άρτος + ποιώ = ……………………..………………… και ……………………………………………..……….
υποδήματα + ποιώ = …………………………..……… και …………………………………..……….…….
αρώματα + ποιώ = ……………………………………… και ……………………………………….………….
οίνος + ποιώ = …………………………………….……… και …………………………………….……..……….

14. 13
17. Γράφω με μια σύνθετη λέξη πώς λέγεται το μέρος όπου πωλούνται :
άνθη ανθοπωλείο βιβλία ………………………..……………
κρέας …………………………………… χαρτιά ………………………………………
ιχθύες (ψάρια)………………………….……… παλιά αντικείμενα…………………………………
Οι λέξεις που έχουν β΄ συνθετικό το –λόγος σημαίνουν αυτόν που
ασχολείται με αυτό που δηλώνει το α΄ συνθετικό.
π.χ. καρδιολόγος = αυτός που ασχολείται με την καρδιά
18. Βρίσκω πως λέγεται αυτός που ασχολείται :
με τους πνεύμονες …………………………………………………………..………..
με τα οικονομικά ………………………………………………………..….………..
με τα αρχαία ευρήματα …………………………………………………………….………..
με τα φυτά ………………………………………………………..….………..
με τη βυζαντινή εποχή ……………………………………………………………….……..
Απλή πρόταση λέγεται η πρόταση που έχει :
 Μόνο ένα ρήμα. Παίζω.
 Ένα ρήμα και το υποκείμενό του. Τα παιδιά παίζουν
 Ένα ρήμα, το υποκείμενο του και το αντικείμενό του.
Τα παιδιά παίζουν κυνηγητό.
 Ένα ρήμα, το υποκείμενό του και το κατηγορούμενο.
Τα παιδιά είναι χαρούμενα.

15. 14
Σύνθετη πρόταση λέγεται η πρόταση που έχει ένα ρήμα και
περισσότερα από ένα υποκείμενα, αντικείμενα ή κατηγορούμενα.
Ο Μηνάς και η Άννα παίζουν.
Ο Μηνάς έφαγε κοτόπουλο και ρύζι.
Ο Μηνάς είναι εργατικός και επιμελής.
Επαυξημένη πρόταση λέγεται η πρόταση που εκτός από τους κύριους
όρους (υποκείμενο, αντικείμενο, κατηγορούμενο) έχει και κάποιους
άλλους όρους, προσδιορισμούς.
Ο Μηνάς παίζει μπάλα στην αυλή.
Ο Μηνάς και η Άννα έχουν ένα πολύ μεγάλο σπίτι.
Ελλειπτική πρόταση λέγεται η πρόταση που της λείπει ένας από τους
κύριους όρους (ρήμα, υποκείμενο, αντικείμενο, κατηγορούμενο), επειδή
εννοούνται.
Διάβασε !
Χρόνια Πολλά!
19. Αφού πρώτα σημειώσω τους όρους της πρότασης , χαρακτηρίζω τις
παρακάτω προτάσεις (απλές, σύνθετες, επαυξημένες, ελλειπτικές):
* Η θάλασσα είναι παγωμένη. ………………………………………….…
* Ο άντρας και η γυναίκα φαίνονται γνωστοί. ………………………………………….…
* Θα έρθεις αύριο; ………………………………………….…
* Περίεργο είναι αυτό! ………………………………………….…
* Ο δρόμος ήταν δύσβατος και γεμάτος λακκούβες. …………………………………………
* Η ανεργία είναι ένα μεγάλο πρόβλημα της εποχής μας. ………………………………………….…
* Η αυλή ήταν ωραία και μεγάλη. ………………………….……….………
* Το παιδί διαβάζει. ……………………………………………
* Η Φλώρα παίζει κυνηγητό, κρυφτό, μήλα και σκοινάκι. ………………………………………….…

16. 15
20. Χρησιμοποιώ τις λέξεις της παρένθεσης για να σχηματίσω προτάσεις.
Έπειτα σημειώνω στο κουτάκι Α αν είναι απλή, Σ αν είναι σύνθετη, και Ε
αν είναι επαυξημένη.
(χωράφια, τα, χείμαρρος, κατέστρεψε, ο)
………………………………………………………………………………………………………………………………….………..……
(λίμνες, στερεύουν, και, ποτάμια, οι, τα)
…………………………………………………………………………………………………………………………………….……………
(νόμο, ψήφισε, περιβάλλον, το, για, Βουλή, το, η )
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
(μας, ανακυκλώνουμε, σχολείο, χαρτί, και, αλουμίνιο, στο)
………………………………………………………………………………………….………………………………………………………