1. Huwelijk
Samenwonen
en
Seksualiteit
Pastoraal schrijven NGK Ede – mei 2007

2. Aanleiding
Dit pastoraal schrijven is gericht aan de jongeren van de Nederlands Gereformeerde
Kerk te Ede en gaat over huwelijk, samenwonen en seksualiteit.
Als kerkenraad hebben we gemerkt dat er in onze gemeente, vooral onder jongeren,
verschillend wordt gedacht over vragen rond huwelijk, samenwonen en seksualiteit.
Daar hebben we onze zorg over, omdat het gaat over zaken die zo veel invloed
hebben op ons leven. In dit schrijven proberen we op een rij te zetten wat de Here God
ons daarover vertelt. Daarbij staan we onder andere stil bij vragen over seksualiteit;
over samenwonen; over de bedoeling van het huwelijk; en over het aangaan van een
relatie met iemand die niet gelooft. Daarnaast schrijven we ook over de regels die
onder ons gelden voor kerkelijke huwelijksbevestiging.
Opmerking Vooraf
We zijn niet zo gewend om te praten over seksualiteit en de gevoelens die daarbij
horen. Maar het zou een beetje vreemd zijn om daar in deze tijd niet over te praten.
Overal kom je uitingen van seks en seksualiteit tegen. Daarom willen we wel met jullie
hierover praten. Bij het schrijven beseffen we heel goed dat sommige dingen makkelijk
gezegd of opgeschreven zijn, maar dat de realiteit niet altijd makkelijk is. Toch willen
we samen zoeken naar Gods weg hierin.
De Kerkenraad
- Mei 2007
1

3. Wat zegt de Bijbel over seksualiteit?
Seksualiteit en seks is letterlijk en figuurlijk een gevoelig onderwerp. Seksualiteit is
iets wat je raakt in de kern van wie je bent, of je dat vooraf altijd beseft of niet.
Wanneer jij in je leven voor God wil gaan en je door de Bijbel wilt laten leiden, dan is
dat zeker van belang voor dit gevoelige deel van je leven.
Van alle kanten komen in deze maatschappij opvattingen over seksualiteit op ons af:
•Als je elkaar lief vindt, alleen maar aardig of gewoon net even zin hebt, dan
is er geen enkel bezwaar tegen intieme seksuele omgang. Seksualiteit wordt
dan: het met elkaar doen ‘on demand’.
•Wil je helemaal jezelf ontplooien, en jezelf ten volle uitleven? Zoek dan
seksuele bevrediging zoals jij het fijn vindt. De enige beschermende
boodschap is dan: zorg alleen wel dat je het veilig doet!
•De enige manier om zonder risico's je levenspartner te kiezen is door elkaar
vooraf seksueel te leren kennen.
Als christenen en leden van een kerk voelen we wel ergens dat dit ook niet de weg is
en we zoeken en worstelen op onze eigen weg. Maar ondertussen is dit wel het
klimaat om ons heen, en voor we het weten heeft het ons beïnvloed. Daarom is het zo
de moeite waard te lezen wat de Bijbel te zeggen heeft. We geloven dat de relatie met
God en daarin de Bijbel het richtsnoer is waarlangs ons leven helemaal tot zijn recht
kan komen. Daarin vinden we wat Gods plan is met ons leven, ons lijf en met onze
seksualiteit.
Eén lichaam worden
AIs we de Bijbel hierover checken, dan zien we dat God heel duidelijk een plaats geeft
aan seksuele gemeenschap. Al in het begin van de Bijbel in Genesis 2:24 zegt Hij
daar iets over. Daar lezen we: ‘Zo komt het dat een man zich losmaakt van zijn vader
en moeder en zich hecht aan zijn vrouw, met wie hij één van lichaam wordt.'. 'Eén
lichaam worden' duidt op seksuele gemeenschap. Dat is meer dan alleen het
lichamelijke. Het gaat om de lichamelijke, psychische en geestelijke éénheid.
Je zou kunnen zeggen de brandstof LPG voor een gezonde relatie!
•'Lichamelijk' wil zeggen: Verlang je er echt naar om ook lichamelijk dicht bij
de ander te zijn?
•'Psychisch wil zeggen: Communiceer je goed met elkaar? Accepteer je
elkaar helemaal zoals je bent? Zijn de toekomstplannen op elkaar afgestemd
(werk verdeling, kerkkeuze, (geloofs)opvoeding van eventuele kinderen,
financiën)?
•'Geestelijk' wil zeggen: Wil je samen toegewijd aan God leven?
2

4. Dit vers duidt er op dat twee mensen die eerst hun eigen leven leidden, samen een
levenseenheid gaan vormen. Een relatie waarin haast alles gedeeld wordt: de grote en
kleine dingen van het leven:
Huis, tafel en bed
Hoop en wanhoop
Vreugde en verdriet
Kinderen of kinderloosheid
Kortom, hun hele, volle leven. Niet voor maar even. Nee, 'tot de dood ons scheidt'. Dat
is iets heel bijzonders en in deze tijd bijna iets unieks. Alle andere relaties raken een
stuk(je) van je leven: je werk, je studie; het is een familielid, gemeentelid, buur, enz. Dat
zijn deelrelaties: ze beperken zich tot een bepaalde kant van je leven. Dat betekent niet
dat die kontakten oppervlakkig zijn. Integendeel, ook op je werk of op school kun je hele
goede vrienden hebben, die veel voor je betekenen. Maar je hele leven met hen delen,
dat doe je niet. 'Eén lichaam worden' is alleen weggelegd voor degene die je lief hebt
boven alle andere mensen, je man, je vrouw.
Ieder mens heeft een gat in zijn hart. Een verlangen
naar verbondenheid. Dat verlangen is ontstaan toen
Adam ervoor koos om uit de relatie met God te
stappen en is universeel. Daarom is iedereen op zoek
naar iemand die je aanvoelt, snapt en begrijpt. Echt
verbonden is met je, met wie jij je hart kunt delen.
Seks kan je het gevoel geven dat je begrepen wordt en
dat het gat in je hart gevuld is. Alleen duurt die
gat in je hart
bevrediging van seks buiten het kader van een
gezonde relatie, in het huwelijk zoals God die bedacht
heeft, vaak maar kort. Er is steeds meer nodig om het
dan nog spannend te houden en het gat in je hart lijkt
dan alleen maar groter te worden.
Seksualiteit gaat niet alleen om lichamelijk verbonden
zijn, maar ook om een geestelijke verbondenheid! Je
deelt niet alleen je lichaam met elkaar, maar ook
eenheid op het gebied van je verlangens en gevoel.
3

5. Seksualiteit en huwelijk horen bij elkaar
Zo zie je dat de Bijbel heel radicaal is in het aangeven van de plaats van seksualiteit in
jouw leven. Alleen binnen een 'totaalrelatie' mogen man en vrouw zich daar aan
overgeven. Letterlijk: alles of niets! Het gaat ergens om! Alleen wanneer je alles voor altijd
deelt, alleen dan is er ruimte voor totale overgave aan elkaar. Met elkaar vrijen én met
elkaar je hele leven delen, zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Alle andere seksuele
omgang is volgens de Bijbel losbandig, dat betekent zonder verband en noemt zij ontucht.
Ontucht is geen positief woord. En daarom geloven we dat seksuele gemeenschap buiten
het huwelijk zijn doel mist voor God, en zonde is.
Andere bijbelgedeelten die dit onderbouwen vind je in:
• Deuteronomium 22:28. Wanneer een man gemeenschap heeft met een vrouw
betekent dat zij met elkaar moeten trouwen.
• Ruth 4: 10-13 lezen we dat Boas éérst met Ruth trouwt, en daarna heeft hij seksuele
gemeenschap met haar. Dat is de volgorde zoals het bedoeld is.
• Hooglied 4:12 staat dat de bruidegom zijn bruid bezingt en daarbij een beeld gebruikt:
Hij noemt haar een goed gesloten tuin, niet alleen voor anderen (dat zou er nog bij
moeten komen), maar ook voor haar vriend, haar bruidegom. Haar bron is verzegeld
gebleven. Klinkt als geheimtaal, maar heel concreet betekent dit: zijn bruid is als maagd
het huwelijk ingegaan. De bruidegom prijst zijn meisje erom. Eigenlijk zegt hij: 'Je bent
zuinig op jezelf geweest, je hebt zorg gedragen voor het intiemste stukje van je leven, je
bent rein'.
Er zijn ook teksten die over het huwelijk gaan en waarvan we ook wat kunnen leren:
Teksten over echtbreuk (Mat.5:32; 19:3-12; Marcus 10:1-12; Rom.7:2,3; l Kor. 7:8-11)
geven aan dat overspel het huwelijk feitelijk verbreekt. Waarom bij overspel? Omdat
de seksuele gemeenschap alleen bestemd is voor het huwelijk, zodat wie overspel
pleegt de totaalrelatie in wezen heeft verbroken en opgeheven.
In l Kor. 7:2 lezen we: ‘Maar om ontucht (dat is misbruik van seksualiteit) te vermijden
moet iedere man zijn eigen vrouw hebben en iedere vrouw haar eigen man.', met
andere woorden 'moet getrouwd zijn'. Ook hier zien we dezelfde achterliggende
gedachte: Geen gemeenschap buiten het huwelijk.
I Kor.7:8, 9 wijst op hetzelfde. Daar staat ‘want het is beter te trouwen dan te branden
van begeerte'. Met andere woorden: 'eerst trouwen, en dan pas met elkaar naar bed'.
4

6. Serieus samen verder, voldoende?
‘Je mag toch al wel genieten van seks als je een serieuze relatie hebt en eigenlijk al
zeker weet dat je met elkaar verder wilt?’
In onze tijd horen we dat nogal eens. Seksualiteit is iets waarvan je al mag genieten
als je serieus weet dat je samen verder wilt. Maar als je bijv. voor 90% zeker bent van
elkaar is het dan ook echt goed en 70%? God is de 'Uitvinder' van dat prachtige
geschenk van de seksualiteit. Als geen ander weet Hij hoe het bedoeld is. Het is een
teer en kostbaar kado van Hem aan een man en vrouw. Hij gaf het als
uitdrukkingsvorm voor de totale levenslange toewijding aan elkaar. Je zegt ermee: 'ik
wil er helemaal voor jou zijn, voor 100%, ik geef mij aan jou'. En als je dan zo bij
elkaar bent: zo intiem, zo kwetsbaar, zo totaal, dan is dat de lichamelijke uitdrukking
van wat psychisch en geestelijk van binnen zit. De LPG, de brandstof van een
gezonde relatie…
Als je al heel vroeg in je relatie begint met seks dan kan er een
harder groeien
communicatieprobleem ontstaan. Seksualiteit groeit over het
algemeen harder dan een goed gesprek in een relatie.
Als aandacht voor de seksualiteit al snel de hoogste toon gaat
voeren in de relatie, dan komt de communicatie op de tweede
plaats. Terwijl goed kunnen praten, je hart kunnen delen met
iemand meer basis biedt aan je huwelijk.
Iets wat goed voelt (seks), kan al snel zwaarder wegen, dan een
ruzie die je hebt. Maar als het seksuele dan wat minder wordt en
je terug moet vallen op een gezamenlijke basis, heb je een
probleem.
Maar als het van binnen niet totaal is, dan betekent dat - hoe mooi het ook mag lijken
dat er iets vrijblijvends in blijft zitten: 'Ik ben er wel voor jou, met mijn lichaam voor
100%, maar innerlijk weet ik het nog niet echt zeker'. We weten wel: Mensen die het
bed voortijdig delen bedoelen het echt goed, maar het probleem is dat zij de
lichamelijke éénwording niet zien als uitdrukking van een onvoorwaardelijke innerlijke
toewijding van 100%.
Hoe het komt dat veel mensen dat tegenwoordig niet meer zo zien? We zijn bang dat
de wereld waarin we leven, het ons soms erg moeilijk maakt om het mooie en
prachtige van Gods schepping, ook de seksualiteit, nog te zien zoals het echt bedoeld
is. Seksualiteit is seks geworden, zonder liefde en trouw, zonder bescherming.
Sommige dingen hebben namelijk bescherming nodig. Aan een kind geef je ook niet
de sleutels van je auto, omdat het gevaar bestaat dat hij een ongeluk maakt, de auto
beschadigt, maar erger nog zichzelf verwondt. Zo is het ook met de sleutels van je
seksualiteit, je lichaam en je diepste gevoelens. Dat moet beschermd gebeuren.
5

7. Wachten heeft zin?!
Maar de betekenis van seksualiteit ontdek je echt pas binnen het huwelijk, omdat het
daar tot zijn doel komt. Dat wat je samen in bed beleeft, wordt bepaald door wat je
samen buiten bed met elkaar deelt. Als je relatie er nog niet aan toe is om te trouwen,
heeft het vrijen nog niet de vulling die daarbij bedoeld is door God. Het werkt dan
eerder negatief dan positief, omdat wat je samen in bed heel intens beleeft, niet wordt
gedragen in het dagelijks leven.
Maar op het moment dat je er voor knokt om te wachten tot na je huwelijk dan is dat
die moeite dubbel en dwars waard. Dan heb je jezelf beheersd, en je hebt op elkaar
gewacht. Je hebt er voor gevochten, en alleen al daardoor is het nog mooier en rijker
geworden. En dan is het echt feest. Dan pak je het niet van te voren, maar dan
ontvang je elkaar ook lichamelijk - echt als een geschenk.
We leven natuurlijk in een samenleven van ‘on demand’ behoeftebevrediging. We
willen het nu en willen niet wachten. Maar juist door te wachten geef jij je relatie ook
de mogelijkheid zich evenwichtiger te ontwikkelen.
Een man en een vrouw zitten anders in elkaar. Technisch maar
ook gevoelsmatig. Door niet te snel over te gaan tot vrijen geef je
elkaar de kans zich gezond te ontwikkelen in een relatie.
Vrouwen hebben vaak veel meer behoefte aan knuffelen. Mannen
zijn als het gaat om seksualiteit doelgerichter. Zeker als ‘het
mag’ van elkaar, is de praktijk dat er vaak weinig ruimte meer is
voor knuffelen. Knuffelen heeft dan altijd een doel… vrijen!
Juist door in je relatie te kiezen voor seksualiteit binnen het
knuffelen
huwelijk, schep je de mogelijkheid voor een gezonde
lichamelijke ontwikkeling vóór je huwelijk. Stellen die niet eerst
hebben leren ‘knuffelen’, zullen later ontdekken dat de weg
daarnaar terug heel lastig is.
Het is een daad van liefde van de man naar zijn toekomstige
vrouw om deze ontwikkeling een plek te geven. Zo ontdek je ook
dat seksualiteit in de kern gericht is op de ander en niet op jezelf.
6

8. Andere voordelen van het wachten
>> Het maakt je afhankelijker van God. Laten we maar heel eerlijk zijn:
Onze seksualiteit is een hele sterke kracht in ons. Hooglied waarschuwt
zelfs om niet te vroeg de liefde te laten ontwaken. Hoe zorg je dat je die
kracht goed hanteert? Door je afhankelijk te maken van God. Dat vraagt
strijd en is niet gemakkelijk. Eerlijk met God praten over wat je moeilijk vindt,
waar je mee worstelt. Open daarin zijn. Jij bent de enige niet die je
hormonen voelt werken. Praat er ook eens over met iemand bij wie jij je
veilig voelt. Dat is de weg waarlangs jouw seksuele gevoel echt tot zijn
bestemming kan komen. En langs die weg wil God jouw leven doen
ontplooien.
>> Je komt samen veel meer tot ontplooiing: Je bent niet op jezelf
gericht, maar je wilt er voor de ander zijn. Je drukt je liefde op een tedere
manier uit. Het is liefde die de ander zoekt. Je wordt ook creatiever. Je
zelfrespect neemt toe, omdat je leert jezelf te beheersen. De wereld leert dat
seksuele zelfbeheersing een preutse afwijking is, de Bijbel leert dat
zelfbeheersing een vrucht van de Geest is, die je innerlijk sterker maakt.
>> Zonder seksuele gemeenschap ben je veel vrijer om echt te kiezen
of je levenslang samenblijft. Samen naar bed gaan kun je niet vrijblijvend
doen. Dat bindt je emotioneel aan elkaar. Dat raakt je zo tot in het diepst
van je ziel dat het in je blijft zitten. Daarom maakt lichamelijke gemeenschap
het moeilijker om op juiste gronden voor elkaar te kiezen. Met alle gevolgen
van dien als het niet goed blijkt te gaan, het maakt diepere wonden als je
weer uit elkaar moet gaan. Iets wat goed voelt (seks), kan al snel zwaarder
wegen dan een ruzie die elke keer terug komt.bedacht door de Australisch
De term ‘recycled virgin’ is
Gospelartieste Rebecca St. James.
recycled virgin
In de elf jaren van haar carrière heeft Rebecca zich ontpopt tot
een voorvechtster van seksuele reinheid. Seks hoort volgens
haar thuis binnen het huwelijk, maar ook als je wel de fout in
bent gegaan, kun je Gods vergeving vragen en op die manier
opnieuw 'maagd' worden. Een 'Recycled virgin‘.
“Ik bid met en voor de jongens die ik date. Ik denk dat hoe meer
we ons op God focussen en bidden voor de relatie, hoe minder
snel we aan seksuele verleidingen worden blootgesteld. Verder
probeer ik me er op voor te bereiden een goede vrouw te zijn. Ik
wil m'n intimiteit met God opbouwen zodat hij mijn fundament
is."
7

9. Verantwoordelijk voor elkaar
Vanuit de Bijbel bezien draag je ook verantwoordelijkheid voor elkaar. Paulus
vergelijkt in Efeze 5:22-33 het huwelijk met de relatie van Christus met de gemeente.
Bij echte bijbelse liefde gaat het om opofferende en dienende liefde die het beste voor
de ander zoekt. Liefde die zich verantwoordelijk voelt voor de ander. In het licht van
dit gedeelte is dat vooral bedoeld voor de man. Liefde die gericht is op bevrediging
van eigen verlangen is geen echte liefde. Heel concreet kan dat gaan over het
verlangen van één van beiden om toch maar samen naar bed te gaan. Maar op het
moment dat je de ander duidelijk maakt: In onze relatie gaat het niet om de seks,
maar om tederheid en verantwoordelijkheid, dan kun je de ander uitdagen in zijn
verantwoordelijkheidsgevoel. Dat verdiept het respect voor de ander.
Als je nu aan ons vraagt: 'hoe moeten we in onze verkeringstijd dan omgaan met onze
seksualiteit' dan willen we je wijzen op een paar boekjes die aan het einde van dit
schrijven genoemd zijn, die daar nader op ingaan. Ook kun je eens praten met jouw
JPW-er hierover.
Een nieuwe start is mogelijk
Wanneer het zo is dat je al eens samen naar bed bent geweest, is er dan nog wel een
weg terug naar de bijbelse lijn? Gelukkig wel. Wanneer je verkeerde keuzes maakt, is
er altijd een weg terug door die zonde oprecht te belijden voor God. En Hem om
wijsheid te bidden dat je niet opnieuw in die verleiding gebracht wordt, en dat je kracht
vraagt om te vechten voor een goede omgang met je seksuele gevoel. God wil ons
helpen om te leven naar Zijn wil door de kracht van de heilige Geest en door andere
christenen om je heen. Een gesprek met een vertrouwd persoon kan je daarbij helpen.
Wanneer je dan vanuit een nieuwe houding je samen voorbereidt op het huwelijk, dan
kan het er alleen mooier van worden, want de Here God is er dan nog veel meer in
betrokken.
Waarom is trouwen beter dan samenwonen?
'Als je elkaar in liefde trouw bent, dan volg je toch de Bijbelse lijn?'.
Liefde en trouw zijn inderdaad voluit bijbelse lijnen. Maar de Bijbel
zegt er nog iets meer over. De Bijbel tekent het huwelijk als een
verbond, en over een verbond is wel wat te zeggen.
8

10. Het huwelijk is een verbond
Een verbond is een belangrijke overeenkomst tussen twee partijen. Voorbeeld
daarvan is het verbond van God met Israël en van Christus met de gemeente. Aan dat
verbond zijn rechten en plichten verbonden. In die zin is het huwelijk ook een verbond.
Het is niet zomaar een afspraak, maar een verbond gaat dieper. Je gaat een afspraak
aan voor makkelijke en moeilijke tijden. Je bent je bewust dat niet alles vanzelf en
makkelijk zal gaan, dat die ander (misschien) niet perfect is, maar je gaat voor elkaar.
Kenmerk van een verbond is dat het openbaar is. Gods verbond met Israël had als
teken de besnijdenis, en voor het verbond met de gemeente is dat de doop. Deze
tekenen ontvangen de nieuwe verbondskinderen in het openbaar. Iedereen mag het
weten! Dit openbare karakter is ook zichtbaar in het huwelijksverbond: Als de man het
huis verlaat en definitief intrekt bij zijn vrouw is reden tot feest met de hele familie
(Bekijk dan ook eens bijbelse voorbeelden van Jakob en Lea, Rachel of Simson)
Vanuit bijbels oogpunt is het samengaan van man en vrouw dus geen zaak van twee
individuen die dat met elkaar uitmaken. De mens is geen individu, maar onderdeel van
een gemeenschap die de gevolgen merkt als een man en vrouw met elkaar gaan
leven. Uiteraard is het zo dat wanneer twee mensen gaan samenwonen hun
omgeving daar van af weet. Maar de omgeving wordt er niet echt bij betrokken, zoals
dat bij een huwelijk wel het geval is. Dat is de reden waarom we het openbare
karakter van het huwelijk benadrukken. Op de trouwdag is de hele familie erbij. Met
elkaar wordt op een feestelijke manier gevierd dat de beide gezinsleden, nu samen
een nieuw gezin gaan vormen. En dat feest wordt niet alleen met de familie gevierd,
ook samen met de Here God en met de gemeente. Daarom is een trouwdienst een
feestdienst. Samen met de gemeente wordt gevierd dat God man en vrouw bij elkaar
bracht en dat Hij dat huwelijk wil zegenen.
Het huwelijk, cultureel gebonden?
‘Is het idee van de kerk over het huwelijk niet heel erg cultureel gebonden? We leven
nu wel in de 21e eeuw!’
Voorstanders van samenwonen werpen vaak als argument op dat de Bijbel zo
verschillend over het huwelijk spreekt. Zij zeggen: 'de huwelijksinvulling is cultureel
gebonden, daar kun je geen regels voor nu van afleiden.' In een bepaald opzicht
hebben zij gelijk: Abraham bijv. had meerdere vrouwen, en liet nota bene een knecht
van hem een vrouw voor zijn zoon Isaak uitzoeken (wij zouden er niet aan moeten
denken); David had ook meerdere vrouwen, en Salomo had er wel duizend. Het was
toen inderdaad totaal anders dan tegenwoordig.
9

11. Maar hoewel de Bijbel toont dat het huwelijk in verschillende culturen een
verschillende vormgeving kent, laat de Bijbel toch een duidelijke hoofdlijn zien. Altijd is
de omgeving erbij betrokken en wordt er gebruik gemaakt van getuigen.
God zelf heeft in het paradijs het huwelijk ingesteld tussen één man en één vrouw.
Door de zondeval gaat het verkeerd. Eén van de vloeken van de zonde is dat de man
over zijn vrouw zal heersen. De polygamie (het hebben van meerdere vrouwen) in het
Oude Testament is een situatie die niet laat zien hoe God het oorspronkelijk bedoeld
had.
Toen onze Verlosser Jezus Christus op aarde kwam bracht Hij het huwelijk weer terug
naar haar oorsprong, het paradijs. Hij zegt in Matteüs 19:4-6: ‘Hebt u niet gelezen dat
de schepper de mens bij het begin mannelijk en vrouwelijk heeft gemaakt? Daarom
zal een man zijn vader en moeder verlaten en zich hechten aan zijn vrouw, en die
twee zullen één worden; ze zijn dan niet langer twee, maar één. Wat God heeft
verbonden, mag een mens niet scheiden.’ Daarmee wijst Jezus ons op Gods
bedoeling. En we doen er goed aan om die bedoeling dan ook te volgen: Eén man en
één vrouw gaan met elkaar een verbond aan, en sluiten dat in het openbaar.
10

12. Op weg met Zijn zegen!
We zijn het er allemaal helemaal mee eens dat het nodig is dat God zijn zegen geeft
over het samengaan van man en vrouw. Daar kunnen we niet zonder. God wil ons
graag zijn zegen geven, juist in het huwelijk! In die zegen laat Hij zijn goedheid, zijn
genade zien. Door Zijn naam op je te leggen, wordt eigenlijk al het goede van God op
je gelegd.
Gods zegen is niet iets dat zomaar een warme wolk over ons heen daalt.
Nee, het is zijn onvoorwaardelijke liefde waarmee Hij ons omringt.
Hij wil ons zegenen met zijn liefdevolle nabijheid en ons helpen die bijbelse lijnen te
volgen en uit te leven door Zijn Geest. Als we zijn leefregels bewust aan de kant
schuiven geeft hij ons daarvoor de ruimte, maar nemen wij afstand van Zijn liefdevolle
nabijheid. Maar hij blijft onze nabijheid zoeken, op die nabijheid wachten. Als je zijn
zegen vraagt, betekent dit dat je zijn nabijheid vraagt en beseft dat je Zijn goedheid
nodig hebt om je huwelijk te leven zoals God dat wil, juist ook vanaf het moment dat je
bij elkaar intrekt, d.w.z. op je trouwdag.
In dit verband willen we nog wijzen op een andere kant van het vragen van Gods
zegen. Vaak horen we dat christenen die gaan samenwonen met elkaar bidden om
Gods zegen over hun relatie. Dat is positief. Zij drukken daarmee uit dat zij echt als
man en vrouw willen leven, en van plan zijn om trouw te blijven aan elkaar, juist omdat
zij erkennen dat de Bijbel trouw vraagt van man en vrouw. Op huisbezoek door de
ouderling zeggen ze dan ook dat zij beschouwd wensen te worden als man en vrouw.
Maar wanneer het met zijn tweeën vragen om Gods zegen voldoende is om te gaan
samenwonen, waarom moet dat dan maanden of jaren later in de kerk nog eens
worden overgedaan als men trouwt? Waarom trouwt men op een later tijdstip dan
nog? Dan is het in trouw samenwonen toch voldoende?
En toch is het vaak zo dat als ze na een tijdje samenwonen helemaal zeker zijn van
elkaar, of als ze graag kinderen willen hebben, zij voor de levenslange
huwelijksverbintenis graag Gods zegen in het midden van de gemeente ontvangen.
Maar daarmee erkennen zij toch een onderscheid tussen samenwonen en trouwen.
Zij zeggen eigenlijk: 'Samenwonen doe je als je zeker bent, en je trouwt als je
helemaal zeker bent, en bijvoorbeeld samen kinderen hoopt te krijgen. Voor de fase
van samenwonen volstaat het alleen samen bidden om Gods zegen, voor de
levenslange fase wil men graag in de kerk gezegend worden'. Dat is niet consequent.
Zeker niet als men in de periode van het samenwonen bijbels gezien toch ten volle als
echtpaar erkend wil worden. Het wekt de indruk van het aanleggen van twee
maatstaven. Als dat het geval is dan zeggen we: 'Wees eerlijk en recht door zee, kies
voor één maatstaf, de bijbelse, het huwelijk'.
11

13. Nog een paar tegenwerpingen
Tenslotte gaan we nog in op een paar opmerkingen die we wel eens horen om
samenwonen te verdedigen:
'Ik wil niet trouwen, want het valt ontzettend tegen bij... ',
…en dan volgen er namen van mensen die een slecht of mislukt huwelijk hebben.
Maar al te vaak wordt een huwelijk genoemd die ook zijn sporen heeft nagelaten in
hun eigen leven. En is er dan angst voor dezelfde pijn.
Maar besef wel: Het probleem zelf zit niet in het trouwen, maar in de relatie tussen
man en vrouw. Wanneer deze voorbeelden pijn oproepen of angst om de
verantwoordelijkheid aan te gaan, dan is het wijs om nog met zo’n intieme relatie te
wachten. Als je er wel aan begint, dan kun je je beter houden aan de goede richtlijnen
die God ons geeft onder zijn zegen, want dan kom je het verst. Mocht je gaan
samenwonen om die problemen te omzeilen, dan zul je ontdekken dat als je na een
aantal jaren uit elkaar gaat je precies dezelfde scheidingsproblemen doormaakt als die
je wilde voorkomen. Samenwonen lost daarin niets op. Beter zou zijn om je angst
onder woorden te brengen, ondersteuning daarvoor zoeken en het vertrouwen in
relaties weer opnieuw op te bouwen op grond van gezonde voorbeelden.
'Als we de trouwdag nog niet kunnen betalen, waarom zouden we dan toch niet alvast
mogen samenwonen? We zijn er dan toch al zeker van dat we gaan trouwen'.
We weten dat velen een mooie, uitbundige trouwdag in gedachten hebben; een dag
met alles erop en eraan. En we realiseren ons dat het pijnlijk kan zijn om je idealen
voor je trouwdag (gedeeltelijk) los te moeten laten. Maar nu komt het aan op de vraag:
Welke offers ben je bereid te brengen als het gaat om een bijbels principe? Wat mag
het geloof je kosten? Wat weegt er zwaarder in ons leven: de manier waarop God
denkt, of hoe wij zelf denken? We roepen je op om niet vanwege de financiën af te
wijken van de bijbelse lijn. Wanneer je God in dit opzicht wilt volgen dan moet er voor
dit probleem toch een oplossing te vinden zijn. Misschien is de dag wat soberder dan
je gedacht had, of misschien kunnen ouders, familie of de diaconie bijspringen, of een
voorschot geven? Er moet dan toch een weg te vinden zijn.
Conclusie
Op grond van het schrijven tot nu toe, kunnen we maar één conclusie trekken:
Samenwonen is op bijbelse gronden af te wijzen en het huwelijk is de bijbelse weg.
12

14. Wat zegt de bijbel over trouwen met iemand die niet gelooft?
Om voor het antwoord op deze vraag maar direct duidelijkheid te bieden: De Bijbel
laat ons zien dat God er naar verlangt dat een kind van Hem, trouwt met een ander
kind van Hem. God ziet het niet zitten wanneer een kind van Hem verkering heeft of
trouwt met iemand die geen kind van Hem wil zijn. Paulus zegt het zo: ' Loop niet in
een en hetzelfde span met ongelovigen.' (2 Kor. 6:14). In het huwelijk moet je de kar
samen trekken en als je een verschillende kant uit trekt, dan is dat vragen om
moeilijkheden. Denk alleen al aan een christelijke opvoeding van je kinderen.
Wij beseffen goed: Als jij houdt van iemand die niet gelooft, zijn deze woorden een
koude douche. Ze komen hard aan. En het is eerlijk gezegd ook moeilijk voor ons, om
dit zo zwart op wit op papier te zetten. Waarschijnlijk zul je een eerste reactie hebben
van: 'daar ben ik het niet mee eens. Waarom zou dat niet kunnen? Je houdt toch van
elkaar. Je hebt toch respect voor elkaar. Je kunt daar toch goede afspraken over
maken'. Inderdaad, als je elkaar lief hebt denk je misschien: 'over die eventuele
problemen komen we samen wel heen'..
Er zijn drie dringende redenen om geen relatie aan te gaan met iemand die niet voor
God wil gaan. Hoe lief, en sympathiek de ander ook is.
1. Het staat je geluk in de weg
Wat betekent het dat de één gelooft en de ander niet? Het betekent dat er één heel
belangrijk punt in je verhouding is waarop jullie wegen uiteen gaan. Je kunt niet
samen naar God toe gaan, je kunt niet samen naar de kerk gaan, of naar de
bijbelkring. Je kunt niet samen bijbellezen of bidden. Je kunt niet samen je kinderen in
geloof opvoeden. En als er ernstige zorgen komen - en die komen overal voor -
waarop moet je dan samen terugvallen? Welke gemeenschappelijke grondslag heb je
dan?
Je kunt geloof vergelijken met een meubel of een huis. Vergelijk
het eens met een mooi meubel. Misschien is het wel een erfstuk
en heeft het emotionele waarde, omdat het van je oma is
geweest. Dat doe je niet graag weg.
meubel
Maar wat als je geloof geen decorstuk is, maar je huis? Dan gaat
het niet om smaken die verschillen, maar gaat het over waar jij je
thuis voelt. Als je je niet samen thuis voelt in je huis, dan wordt
dat lastig.
Wat voor geloof heeft toekomst en snijdt hout denk je..?
13

15. Denk maar eens heel praktisch: Een zondagmorgen. Als je echtgeno(o)t(e) lekker in
bed blijft, stap jij er uit om naar de kerk te gaan. Als je in de kerk iets hoort dat je echt
raakt, kun je dat dan thuis delen? En hoe is het om alleen in de gemeente je plek en je
weg te vinden terwijl die ander ook bij jou hoort. Om maar zo te zeggen: in je genen
zit! Die situatie duurt dan jaar in jaar uit. Dit is een voorbeeld, en dit zal bij ieder
anders gaan, maar je voelt wel wat voor een sfeer dat geeft.
De vraag is dus of je echt kunt delen waar jij enthousiast over bent. Als je echt wil
gaan voor God, vindt de ander je dan niet te fanatiek. ‘Daar gaan we weer, ik ben
benieuwd hoe lang het dit keer duurt!’ Op zo’n moment kan het gat in je hart juist extra
aanwezig voelen en kun je je best eenzaam voelen in de meest intieme en belangrijke
relatie die je kunt hebben met een ander mens.
2. Het staat je toewijding aan God in de weg
In theorie kun je zeggen: 'Ik blijf, nadat ik getrouwd ben, gewoon geloven zoals ik altijd
deed'. Maar in de praktijk werkt het vaak zo niet. De ander, met wie je zo intens en
intiem omgaat, beïnvloedt je gewoon. In een huwelijk is dat op zich een goede zaak.
Je gaat een huwelijk in voor een gezamenlijk doel. Je hoeft niet altijd dezelfde
interesses te hebben, maar hebt je wel aan elkaar verbonden om voor elkaar te gaan.
Ook als het moeilijk wordt. Ook als het bijvoorbeeld een keer moeilijk wordt in je
geloof. Want ook je geloof is niet altijd top en dan is het bijzonder als je elkaar daarin
kunt bemoedigen en versterken.
Maar ook als het gaat om Gods leiding in je leven. Stel dat jij zegt: ‘ik wil gaan waar
God mij leidt, op de plek waar God mij kan gebruiken!’ En de ander zegt: ‘Alles best,
maar ik ga mijn eigen pad!’
God zegt tegen de Israëlieten in het Oude Testament: 'Trouw niet met vrouwen uit de
volken om jullie heen, want dan schiet Ik er bij in. Die anderen kennen Mij niet, die
hebben Mijn wonderen niet gezien. Besef wel dat als jullie Mij werkelijk willen dienen,
dat dat alles van je vraagt'. Als jij in God gelooft, dan verlang je er toch naar om voor
Hem te gaan met je hele hart. Dat gaat dan toch naar Hem uit. Besef je dan
voldoende wat het betekent als je getrouwd bent met iemand die zijn tijd heel anders
besteedt en andere prioriteiten heeft? Dat leidt in de praktijk tot botsing van
verlangens. Enerzijds roept God je om jouw aandacht, tijd, geld en je leven aan Hem
te geven. Anderzijds word je door je echtgenoot getrokken om samen met hem/haar
een leven op te bouwen waarin ook zijn/haar inzichten betrokken zijn. Dan wordt de
kans groot dat je compromissen moet gaan sluiten tussen je toewijding aan God en
aan de ander.
14

16. Dat kan al beginnen met hoe je omgaat met seksualiteit voor het huwelijk. Maar ook
als het gaat om trouwen of samenwonen. En wat doe je met je geld? Ben je van plan
ook een deel van je geld aan God terug te geven? En waar geef je het aan? En hoe
besteed je je tijd? Besteed je die minimaal aan de kerk? Eén keer per zondag? En
een bijbelkring, zou het lukken om die er bij te doen, want je wilt toch ook wel eens bij
elkaar zijn?
3. Het staat de geloofsopvoeding van de kinderen in de weg
De relatie van jullie eventuele kinderen met de Here God is in de opvoeding het
allerbelangrijkste. Wanneer je daarin niet naast elkaar staat wordt het heel moeilijk. Je
zegt niet samen 'ja' op de doopbelofte. Je leest niet samen, vanuit het hart, met de
kinderen uit de Bijbel. En er is zoveel meer: Het avondgebedje opzeggen, het naar de
kerk gaan, noem maar op. En als ze in de puberteit komen en ze zien: één ouder gaat
wel, en één gaat niet naar de kerk, wat zullen ze dan doen? De praktijk geeft geen
reden hierover optimistisch te zijn. Tegen deze moeiten loop je iedere dag aan.
Kortom. Het is al moeilijk om als je een gelovige partner hebt je toe te wijden aan de
Here. Als je een ongelovige partner hebt is dat nog veel moeilijker. Het huwelijk wordt
een sta-in-de-weg voor je toewijding aan God. Je 'ja-woord' tegen God verdraagt zich
heel moeilijk met je 'ja-woord' aan iemand die 'nee' zegt tegen God. Daarom geloven
we dat je er verstandig aan doet serieus te nemen wat de Here God hierover tegen
ons zegt.
15

17. De reactie ligt nu bij jou
Nu we het onderwijs van de Bijbel op een
rij hebben gezet, komt het aan op de
vraag: Welke betekenis heeft de Bijbel nu
voor jou als het gaat om dit soort
onderwerpen? Waarschijnlijk zeg je: 'Ik
geloof echt in God', maar wat bedoel je
daar dan mee? Wat betekent dat voor je?
Welke gevolgen heeft dat in jouw leven?
Wil je ook leven met God? Wil je jouw
leven op Hem afstemmen? Of zeg je: 'Ik
geloof wel in God, maar de Bijbel lees ik
op mijn eigen manier. Ik richt mijn leven in
zoals ik denk dat dat het beste is'. Als je
dat zegt is het misschien wel zo eerlijk om
te erkennen dat je gewoon geen zin hebt
om echt met God rekening te houden. In
dat geval zouden we tegen je willen
zeggen: Besef dan dat het de Here God
is, die jou heeft gemaakt. Hij weet beter
dan wie ook hoe jij in elkaar zit, en Hij
weet ook beter dan wie ook hoe jij echt
gelukkig kunt worden. Daarom daagt Hij
jou ook uit om echt te kiezen voor Hem.
Om niet lauw te zijn (Op.3:15v). Om het
leven te kiezen, duidelijk en radicaal. En
bovenal: Hij heeft bij de doop tegen je
gezegd: 'Jij bent mijn kind, Ik wil jouw
Vader zijn, dat beloof Ik je'. Wanneer jij
zegt: 'Ik geloof in deze God' dan zul je
merken dat als je je leven inricht volgens
zijn regels en vanuit Zijn zegen, jouw
leven ook werkelijk vrucht draagt. En
omdat dat leven zo heilzaam is, willen we
dat ook hoog houden. Dat betekent dat
wanneer een stel gaat samenwonen, dit
voor hen in onze gemeente consequenties
heeft voor een latere kerkelijke
huwelijksbevestiging.
16

18. Kerkelijke huwelijksbevestiging
De normale bevestiging van een huwelijk vraagt tenminste twee dingen. Allereerst, dat
je elkaar echt op die dag tot man en vrouw neemt. Anders komen de woorden 'neemt
gij tot uw man / vrouw' in een merkwaardig daglicht. We willen niet, dat een kerkelijk
huwelijk de slagroom op de taart wordt, als een soort decoratie. Ten tweede vraagt
bevestiging van een huwelijk, dat je allebei gelooft. Er wordt immers met dure
woorden van je gevraagd, dat je 'overeenkomstig het heilig evangelie' met elkaar zult
leven en dat kan niet als je er niet in gelooft. Wat gebeurt er nu, wanneer aan één van
deze voorwaarden niet is voldaan?
Bij samenwonen
Als je tevoren al samenwoont, dan vinden we dat uit christelijke overtuiging verkeerd,
zoals boven uitgelegd. Dat betekent aan de andere kant, dat we de stap om te gaan
trouwen juist toejuichen. Daarom willen we er dan onze handen niet vanaf trekken.
Wie zijn gaan inzien, dat samenwonen een verkeerde start is en dat tegenover de
predikant en een ouderling belijden, kunnen van harte de bevestiging van hun
huwelijk ontvangen. Wie tot dat inzicht niet gekomen zijn, schrijven we daarom niet af.
Voor wie, gelovend in Jezus Christus, gaan trouwen, willen we graag bidden. Dat kan
op de zondag vóór het huwelijk. Het kan ook op een samenkomst op je trouwdag. In
zo'n voorbede-dienst gaan we dan niet het formulier lezen met wat weglatingen. In
plaats daarvan mag je dan zelf in de dienst verwoorden, waarom je het belangrijk
vindt om in de kerk de zegen van God over je huwelijk te vragen en die voorbede
willen we dan doen.
Bij een buitenkerkelijke partner
Als een van de twee partners ongelovig is, is dat een moeilijk punt. De Bijbel leert ons:
'vormt geen ongelijk span met ongelovigen'. We schreven daar boven al over. Als de
niet-kerkelijke partner wel positief tegenover het geloof staat, of een beginnend
gelovige is, dan zien we dezelfde mogelijkheden als bij samenwonen om voor
betrokkenen te bidden. Ook dan geen imitatie van een bevestigingsdienst met
aangepast formulier. Wel wil de gemeente met en voor jullie bidden, als je zelf
verwoordt waarom dit voor jullie belangrijk is.
Ook met deze uitwerking van het beleid zullen er altijd vragen overblijven. Als
kerkenraad willen we die vragen in een geest van waarheid en liefde beantwoorden.
Het is in alle gevallen aan te raden om tijdig te overleggen met je wijkpredikant. Wacht
daar dus niet mee tot al het andere gereserveerd is of de kaarten zelfs al gedrukt
zijn...
17

19. Als je worstelt met seksualiteit
Waar we deze uitgave mee begonnen, daarmee willen we ook eindigen. We leven in
een maatschappij waar ‘het seksuele moraal’ erg laag is. Alles kan en mag in taal,
beeld en cultuur. Een gezond beeld van seksualiteit hebben en houden in zo’n
maatschappij is niet makkelijk. Want hoe hou jij je ogen zuiver op internet? Je
gedachten seksueel rein bij hitsige muziek en steeds minder onthullende advertenties
en kleding? Je seksuele gevoelens beheersbaar tussen zoveel prikkels? Hoe hou je je
relatie gezond. Daar zijn we ons goed van bewust. Daarom een paar tips.
>> Maak het bespreekbaar
Misschien is het nieuw voor je. Maar je bent niet de enige die worstelt met zijn of haar
seksualiteit in onze maatschappij, in onze kerk. Een goede stap is door het
bespreekbaar te maken bij iemand die je vertrouwt.
>> Voorkom
Soms is de beste manier om ermee om te gaan, te voorkomen dat je in een situatie
komt die je kwetsbaar maakt. Als dat nou de TV op je kamer is, het samen slapen in
één bed of de vrije toegang tot het hele internet. Zorg dan dat je voorkomt dat je in
een kwetsbare situatie komt. Haal die TV uit je kamer! Kies ervoor om niet samen in
één bed te gaan liggen. Rebecca St. James vertelde dat er elke keer als ze een
vriendje op haar kamer had, ze een schoen tussen de deur legde. Zorg voor een filter
op je internet. Hou jezelf niet voor de gek. Seksuele gevoelens kunnen zo krachtig
zijn, dat je alleen al door in een kwetsbare positie te komen, geen weg terug meer lijkt.
Voorkom dus dat je in die positie komt. Betrek anderen daarin, door het bespreekbaar
te maken.
>> Recycle
Besef goed dat in alle situaties er een weg terug is naar God. God wacht op jouw
nabijheid. Ook als je zelf niet sterk genoeg lijkt in die worsteling, de kracht die God
voor je beschikbaar heeft kan het verschil uit gaan maken. Omdat Hij degene is die
het gat van je hart als geen ander kan vullen. Vanuit de relatie met God is overwinning
mogelijk. Juist ook op terreinen die ons kwetsbaar maken en vaak vervullen met een
gevoel van schaamte en schuld. Zijn bloed reinigt…
18

20. Tenslotte
Tot zover datgene wat we jullie onder ogen wilden brengen. We realiseren ons dat het
geen eenvoudige zaken zijn. Vaak gaat er een enorme strijd mee gepaard, en toch:
Ons leven komt het meest tot bloei als we ons hele levenshuis willen openstellen voor
Jezus Christus, en met Hem over alle zaken van ons leven praten. Wanneer we Hem
echt zoeken, ook in onze relaties, wil Hij ons helpen om het zo te maken als Hij
bedoeld heeft, ook als we het er moeilijk mee hebben. Hij zoekt het beste voor ons. En
van daaruit kan ons leven gaan groeien en bloeien. Het huwelijk is een laatste parel
uit het paradijs. Iets wat ons leven, onder Gods zegen, een enorme glans kan geven.
De kerkenraad.
- Mei 2007
Literatuur
>> Ds. Jan Mudde, 'Kostbaar en kwetsbaar'. Buijten en Schipperheijn, Amsterdam,
1992. Dit boekje biedt een bredere uitwerking van dit schrijven.
>> Gerhard Hauer, 'Verlangen naar tederheid'. Voorhoeve, Kampen, 1983. Een boekje
dat heel concreet ingaat op de omgang met seksualiteit tijdens de verkering.
>> Veel fotomateriaal ‘public photo’s’ van www.flickr.com