2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Αυτή η εργασία έγινε στα πλαίσια της φοίτησής μου στη ζωική παραγωγή
για την παρουσίαση και βαθμολόγησή της απο το καθηγητή κ. Τζίμα και
απευθύνεται σε φοιτητές ζωικής παραγωγής ή κτηνιατρικής σχολής.
Το θέμα που θα αναπτυχθεί στις επόμενες σελίδες προσδιορίζει την
χωρογραφία του αλόγου δηλαδή την εξωτερική μορφολογική διάπλαση
του αλόγου.
3
3. ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο ίππος ανήκει στα σπονδυλοτά(χορδωτά) θηλαστικά και στη τάξη των
οπληφόρων(έχει οπλές).
Η εξέλιξή του ξεκινάει απο το υρακοθήριο στο μεσόιππο μετά στο
μηρίιππο, στο πλειόιππο και τέλος στον ίππο.
Το άλογο απο τα αρχαία χρόνια χρησιμοποιούταν για τη διασκέδαση, τις
μάχες και για τη βοήθεια του ανθρώπου στη μεταφορά και στη
διευκόλυνσή του στη μετακίνηση μεγάλου βάρους και σε μικρότερο
χρονικό διάστημα.
Σήμερα λόγω εξέλιξης το άλογο χρησιμοποιείτε σε αθλήματα (ιππασία) ως
θεραπευτικό μέσο (θεραπευτική ιππασία και ιπποθεραπεία) ως οικόσιτο
ζώο, σε τυχερά παιχνίδια (ιπποδρομίες) και για τη παραγωγή κρέατος.
Η χωρογραφία του ίππου αποτελείται απο την εξωτερική του μορφολογία
και απο τυχόν κληρονομικά προβλήματα ή ελλατώματα που μπορεί να
έχει.
4
5. 1.
ΟΡΙΣΜΟΣ ΧΩΡΟΓΡΑΦΙΑΣ
Με τον όρο χωρογραφία ίππου αναφερόμαστε στο σώμα και την
ονοματολογία συγκεκριμένων σημείων αυτού.
Ανεξάρτητα το τρόπο χρήσης του ίππου η διάπλαση του σώματός του
μεταβάλλεται με την πάροδο της ηλικίας του και διαφέρει σε κάθε φύλο.
Για παράδειγμα οι επιβήτορες σε αντίθεση με τα θυληκά ή τα στειρωμένα
αρσενικά έχουν περισσότερο αναπτυγμάνη μυική μάζα στον τράχηλο και
στο ακρώμιο (χώροι που θα αναλύσουμε σε παρακάτω κεφάλαιο).
Όπως όλα τα θηλαστικά έτσι και το σώμα του αλόγου αποτελείται απο δυο
μέρη. Το μπροστινό και το πίσω, όπου χωρίζονται με ένα νοητό επίπεδο
που ακουμπά τις δύο τελευταίες ψευδοπλευρές.
Επίσης το σώμα χωρίζεται σε τέσσερα κύρια τμήματα: το κεφάλι, το
τράχηλο, το κορμό και τα άκρα.
Κάθε ένα απο αυτά τα τμήματα αποτελείται απο διαφορετικές χώρες με
συγκεκριμένο οστέινο και μαλακών μορίων (μύες) υπόβαθρο.
Ο λόγος που είναι σημαντικό να γνωρίζουμαι τη τοπογραφία και την
μορφολογική διάπλαση του ζώου είναι γιατί απο αυτά καθορίζεται η
κίνηση και οι αποδόσεις του.
Η έκφραση γενική εμφάνιση του ίππου συμπεριλαμβάνει και την
ευστάθεια των άκρων του, τη διάπλαση της κεφαλής, του τραχήλου και
του κορμού αλλά και τη συμμετρία μεταξύ αυτών.
6
6. 2.ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ ΧΩΡΩΝ ΣΩΜΑΤΟΣ
Όπως προαναφέραμε το σώμα του ζώου το χωρίζουμε σε δύο μέρη.
ΜΠΡΟΣΤΙΝΟ ΜΕΡΟΣ ΠΙΣΩ ΜΕΡΟΣ
Κεφάλι
Τράχηλο
Ένα ζευγάρι άκρα(τα μπροστινά
άκρα)
Ένα ζευγάρι άκρα(τα πίσω άκρα)
Το μεγαλύτερο μέρος του κορμού Υπόλοιπο μέρος κορμού
7
Illustration 2:
Μπροστινό μέρος
αλόγου.
Illustration 1: Πίσω
μέρος αλόγου.
7. 2.1
ΚΕΦΑΛΙ
Το κεφάλι (head) του αλόγου είναι ένα απο τα βασικά σημεία του σώματος
γιατί μποεί να μας δώσει πληροφορίες για το σθένος και την
ιδιοσυγκρασία του αλόγου.Το σχήμα και η στάση του κεφαλιού καθώς και
η ζωηρότητα των ματιών του αποτελούν κριτήρια για την εκτίμησή του.
1. Άνω ρινική 2. Πλάγια ρινική 3. Ρουθούνια 4. Άνω σιαγώνα
5. Παρειές 6. Κάτω σιαγόνα 7. Στοματική
χώρα
8. Γενειακή χώρα
9. Υποκόγχια
χώρα
10. Μασητήρια
χώρα
11. Οφθαλμική
χώρα
12. Μετωπιαία
χώρα
13. Βρεγματική
χώρα
14. Κροταφική
χώρα
15. Υπερόφρυα
κοιλότητα
16. Ζυγωματική
χώρα
17.
Κροταφοσιαγόνι
α αρθρική χώρα
18. Παρωτίδα 19. Χώρα του
λάρυγγα
20. Χείλος της
κάτω σιαγόνας
8
Illustration 3: Λεπτομερής χωρογραφία κεφαλής.
8. Το κεφάλι επίσης χωρίζεται σε:
1. Χώρα Ινίου (η τελευταία της κεφαλής προς τον κορμό.).
2. Χώρα του Ακροκεφάλιου (αποτελεί την κορυφή της κεφαλής).
3. Χώρα του Μετόπου.
4. Χώρα των Αυτιών.
5. Χώρα της Μύτης.
6. Χώρα Ρουθουνιών (ή αλλιώς ρινικό κάτοπτρο).
7. Χώρα στόματος.
8. Υπογνάθια χώρα (κάτω απο τη σιαγόνα).
9. Χώρα λαιμού (βρίσκεται ανάμεσα της υπογνάθιας και του τραχήλου).
10. Χώρα γνάθων ή αλλιώς σιαγόνων.
11. Χώρα κροτάφων.
12. Υπερόφρυα χώρα.
13. Χώρα υπερόφρυων κοιλοτήτων.
14. Χώρα οφθαλμών (σε κάθε μάτι είναι διακριτές η εσωτερικη και
εξωτερική γωνία.).
15. Χώρα Παρειών ή αλλιώς μήλα (πλάγια της κεφαλής)
16. Πηγούνι ( πίσω μέρος του κάτω χείλους)
9
9. 10
Illustration 4: Πρκόμη. (πλήθος τριχών στη
χώρα ακροκεφαλου)
Illustration 5: Ανορθωμένα αυτιά
Illustration 6: Στόμα, κοπτηρες και ρινικό κάτοπτρο.
10. 2.2 ΤΡΑΧΗΛΟΣ
Ο τράχηλος ( neck) είναι ο σύνδεσμος κεφαλής και κορμού.
Θα πρέπει να μήκος ανάλογο του κορμού και να εξασφαλίζει μεγάλη
ευκαμψία.Το δέρμα των πλευρικών επιφανειών του έχει πτυχές και ο
αριθμός καθώς και το πάχος αυτών καθορίζουν τη λεπτότητα του
δέρματος του ζώου.
11
Illustration 7: Τράχηλος
Text 1: 1. Άνω περιοχή τραχήλου, 2. πλάγια περιοχή
τραχήλου, 3. προωμοπλατιαία περιοχή, 4. Κάτω
περιοχή τραχήλου, 5. Σφαγιτιδική αύλακα, 6.
μεσοωμοπλατιαία περιοχή, 7. ωμοπλατιαία περιοχή,
8. περιοχή του τρικέφαλου, 9. βραχιόνια περιοχή,
10. περιοχή του αγκώνα, 11. προστερνική περιοχή,
12. αντιβραχιόνια περιοχή, 13. στηθιαία κεντρική
αύλακα, 14. ωμοβραχιόνια άρθρωση, 15.πλάγια
στηθιαία αύλακα.
11. 2.3 ΚΟΡΜΟΣ
Ο κορμός του αλόγου ( body) αποτελείται απο 20 χώρες στα αρσενικά ενώ
απο 18 στα θυληκά και 6 απο αυτές είναι διπλές ενώ οι υπόλοιπες είναι
μονές.Ο κορμός διακρίνεται σε 6 τμήματα και κάθε τμήμα έχει χώρες.
ΤΜΗΜ
ΑΤΑ
ΧΩΡΕΣ
1.
Θώρακας
Χώρα
ακρωμίου
(υπολογισ
μός
ύψους με
μετρική
ράβδο)
Χώρα
ράχης
Χώρα
στήθους
Χώρα
μεσόσ
κελου
Χώρα
ζώνης
Χώρα
πλευρών
2.
Οσφύς –
κενεώνες
Χώρα
οσφύος(α
νάμεσα
ράχης και
λαγόνας)
Χώρα
κενεών
ων
3.Λαγόνα
4.Κοιλιά (αποτελείται μόνο απο μαλακά μόρια)
5.Περίνεο (στη χώρα αυτή βρίσκονται ο προκτώς και τα
ουρογεννητικά όργανα του ζώου)
6.Ουρά (έχει βάση, σώμα, άκρη και καλύπτεται απο τη βάση με
μακριές τρίχες)
12
Illustration 8: Ακρώμιο και χώρα ράχης.
Illustration 9: Χώρα της κοιλιάς
12. 2.4
ΑΚΡΑ
Τα άκρα του αλόγου χωρίζονται σε πρόσθια (front-legs) και οπίσθια (hind-
legs) αντίστοιχα τα χέρια και τα πόδια του ανθρώπου.
ΜΠΡΟΣΤΙΝΑΑΚΡΑ ΠΙΣΩ ΑΚΡΑ
13
13. Χώρα ωμοπλάτης Χώρα γομφων
Χώρα βραχίονα Χώρα γονάτου
Χώρα αντιβράχιου(σε αυτή ανήκει
και η χώρα του αγκώνα)
Χώρα κνήμης
Χώρα καρπού Χώρα μηρών
14
14. Χώρα μετακάρπιου Χώρα ταρσού(παρουσία κάστανου
στο πίσω εσωτερικό τμήμα)
Χώρα κυνήποδα χώρα μετατάρσιου
Χώρα μεσοκύνιου Χώρα του πίσω κυνήποδα
Χώρα στεφάνης Χώρα του πίσω μεσοκύνιου
Χώρα οπλής Χώρα της πίσω στεφάνης
Χώρα της πίσω οπλής
Χώρα γλουτών
15
15. 16
Illustration 10: Μπροστινά
άκρα και ωμοβραχιόνια
άρθρωση.
Illustration 11: Πίσω άκρα, γλουτοι και
ουρά.
Illustration 12: Κάτω Άκρο
Text 2: 1. Μετακάρπιο, 2. Κυνήποδας, 3. Μεσοκύνιο, 4. Στεφάνη, 5. Οπλή, 6.
Ογκώματα 2ου και 3ου σησαμοειδές, 7. όγκωμα 1ου σησαμοειδούς
16. 17
Illustration 15: Εμπρόσθια άκρα και χώρα του στήθους.
Illustration 13: Οπίσθια άκρα και
πλευρές (κάτω χώρα).
Illustration 14: Κομμάτι απο το
μπροστινό μέρος του αλόγου.
(Τράχηλος, χώρα στήθους, μεγάλο
μέρος του κορμού).
19. 3.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Κανονικά στη χωρογραφία του ίππου αναφέρονται και τυχόν προβλήματα
που μπορεί να έχει το ζώο όπως ελλατώματα στην ευστάθεια, στη
στοματική κοιλότητα (άνω κάτω γνάθος) ή ακόμα και στη ράχη κάτι που
δεν μπορεί να αναλυθεί στην συγκεκριμένη εργασία.
Κλείνοντας όπως προαναφέρθηκε η τοπογραφία ενός αλόγου κυρίως της
κεφαλής είναι ένας ακόμη τρόπος εκτίμησης αλλά όχι βέβαιος και
απόλυτος. Αυτό διότι τα κύρια χαρακτηριστικά με τα οποία θα εκτιμηθεί
ένα ζώο είναι κληρονομικά και όχι πάνται μορφολογικά.
20
20. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. ΙΠΠΟΤΡΟΦΙΑ...........βιβλίο ανώτατου καθηγητή Γεώργιου Ι.
Αρσένου.............
2. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΙΠΠΟΤΡΟΦΙΑΣ.........βιβλίο κ.
Τζιμα
3. Οι εικόνες που χρησιμοποιήθηκαν ήταν απο τα δύο προαναφερόμενα
βιβλία και απο φοτογραφίες που χαρίστηκαν για την χρήση τους στην
εργασία.
