1. ‫دادا ﻗﺎﭼﺎﻧﻐﯩﭽﻪ ﺑﺎﻟﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﺧﯩﺮاﺟﯩﺘﯩﻨﻰ‬
‫ﺋﯚز ﺋﯜﺳﺘﯩﮕﻪ ﺋﺎﻟﯩﺪۇ؟‬
‫] اﻷو ﻐﻮر ﺔ - ﺋﯘﯾﻐﯘرﭼﻪ - ‪[ uyghur‬‬
‫ﭘﻪزﯨﻠﻪﺗﻠﯩﻚ ﺷﻪﯾﺦ ﻣﯘھﻪﻣﻤﻪد ﺳﺎﻟﯩﮫ ﺋﻪﻟﻤﯘﻧﻪﺟﺠﯩﺪ‬
‫ﺗﻪرﺟﯩﻤﻪ ﻗﯩﻠﻐﯘﭼﻰ: ﺳﻪﯾﭙﯩﺪدﯨﻦ ﺋﻪﺑﯘ ﺋﺎﺑﺪۇﻟﺌﻪزﯨﺰ‬
‫ﺗﻪﻛﺸﯜرۈپ ﺑﯧﻜﯩﺘﻜﯜﭼﻰ: ﻧﯩﺰاﻣﯩﺪدﯨﻦ ﺗﻪﻣﻜﯩﻨﻰ‬
‫ﻧﻪﺷﯩﺮ ھﻮﻗﯘﻗﻰ ﻣﯘﺳﯘﻟﻤﺎﻧﻼرﻏﺎ ﻣﻪﻧﺴﯘپ‬
‫5341 - 4102‬

2. ‫ﻧﻔﻘﺔ ا ﻮا‬
‫و هإ ﻣ ؟‬
‫» ﺑﺎ ﻠﻐﺔ اﻷو ﻐﻮر ﺔ «‬
‫ا‬
‫ا‬
‫ﺗﺮ ﺔ: ﺳﻴﻒ ا ﻳﻦ أﺑﻮ ﻋﺒﺪ اﻟﻌﺰ ﺰ‬
‫ﺮاﺟﻌﺔ: ﻧﻈﺎم ا ﻳﻦ ﺗﻤﻜﻴ‬
‫5341 - 4102‬

3. ‫دادا ﻗﺎﭼﺎﻧﻐﯩﭽﻪ ﺑﺎﻟﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﺧﯩﺮاﺟﯩﺘﯩﻨﻰ ﺋﯚز ﺋﯜﺳﺘﯩﮕﻪ‬
‫ﺋﺎﻟﯩﺪۇ؟‬
‫٠٢٢٢٤ - ﻧﻮﻣﯘرﻟﯘق ﺳﻮﺋﺎل‬
‫ﺳﻮﺋﺎل:‬
‫دادﯨﺴﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﺮﮔﻪ ﯾﺎﺷﺎۋاﺗﻘﺎن ھﻪﻣﺸﯩﺮەﻣﻨﯩﯔ ﺋﻮﻏﻠﻰ ﻣﻪن‬
‫ﺑ ﯩﻠ ﻪ ن ﺑ ﯩﺮ ﮔ ﻪ ﺗﯘ ر ۇ ش ﺋﯜ ﭼﯜ ن ﺑ ﯩﺰ ﻧ ﯩﯔ ﺋﯚ ﯾﮕ ﻪ ﻛ ﻪ ﻟﺪ ى ، ﻣ ﻪن‬
‫دادﯨﺴﯩﻨﯩﯔ ھﻪر ﺋﺎﯾﺪا ﺋﯘﻧﯩﯔ ﺧﯩﺮاﺟﯩﺘﻰ ﺋﯜﭼﯜن ٠٠٥ رﯨﯿﺎﻟﺪﯨﻦ‬
‫ﺋﻪۋەﺗﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﻤﻪن دﯦﮕﻪن ﺷﻪرﺗﯩﮕﻪ ﺋﺎﺳﺎﺳﻪن ﺋﻮﻏﻠﯩﻨﯩﯔ ﻣﻪن ﺑﯩﻠﻪن‬
‫ﺑﯩﺮﮔﻪ ﺗﯘرﯨﺸﯩﻐﺎ ﻣﺎﻗﯘل ﺑﻮﻟﺪۇم. ﻣﻪﻟﯘم ۋاﻗﯩﺘﺘﯩﻦ ﻛﯩﯿﯩﻦ ﭘﯘل‬
‫ﺋﻪۋە ﺗﻤﯩﺪى ۋە ﺋﻮﻏﻠﯘم ﺑﯩﺰدﯨﻦ ﺋﺎ ﯾﺮﯨﻠ ﯩﭗ، ﺋﺎ ﯾﺮﯨﻢ ﯾﺎﺷﺎۋ اﺗﯩﺪۇ،‬
‫ﺑﯩﺰﻧﯩﯔ ﺧﯩﺰﻣﯩﺘﯩﻤﯩﺰﻧﻰ ﻗﯩﻠﻤﺎﯾﺪۇ، ﺋﯘ ﺳﯩﻠﻪرﻧﯩﯔ ﯾﯩﻨﯩﯖﻼردا‬
‫ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﺪﯨﻦ ﻛﯧﯿﯩﻦ ﺋﯘﻧﯩﯖﻐﺎ ﻛﯧﺮەﻛﻠﯩﻚ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﯾﯧﻤﻪك-ﺋﯩﭽﻤﻪك،‬
‫ﻛ ﯩﯿ ﯩﻢ- ﻛﯧﭽ ﻪ ك ، ﻣﺎﺷ ﯩﻨﺎ ﺋ ﯩﻠ ﯩﭗ ﺑﯧﺮ ﯨﺶ ۋ ە ﺗﻮ ﯾ ﯩﻨﻰ ﻗ ﯩﻠ ﯩﭗ‬
‫ﻗﻮﯾﯘش ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻖ ﺋﯩﺸﻼرﻏﺎ ﻛﯧﺮەﻛﻠﯩﻚ ﺑﻮﻟﻐﺎن ﺧﯩﺮاﺟﻪﺗﻨﻰ ﺳﯩﻠﻪر‬
‫ﻗﯩﻠﯩﯖﻼر دەپ، ﭘﯘل ﺋﻪۋەﺗﯩﺸﻨﻰ رەت ﻗﯩﻠﺪى ھﻪﺗﺘﺎ ﺋﻮﻏﻠﯩﻨﻰ ﺋﯚزى‬
‫ﺋﯩﺸﻠﻪۋاﺗﻘﺎن ﺷﯧﺮﻛﻪﺗﻨﯩﯔ ھﯧﺴﺎﺑﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﻜﺎرﻏﺎ داۋاﻟﯩﺘﯩﺶ‬
‫ﺋﯜ ﭼﯜ ن ﻛﯧﺮ ە ﻛﻠ ﯩﻚ ﺑﻮ ﻟﻐﺎ ن ﺋﺎ ر ﺧ ﯩﭙﻨ ﯩﻤﯘ ﺋ ﻪ ۋ ە ﺗ ﯩﭗ ﺑﯧﺮ ﯨﺸﻜﻪ‬
‫ﻗﻮﺷﯘﻟﻤﯩﺪى. ﺋﯘﻧﯩﯔ ﺋﻮﻏﻠﻰ ھﺎزﯨﺮ ٦١ ﯾﺎﺷﺘﺎ ﺑﻮﻟﯘپ، ﺗﻮﻟﯘق ﺋﻮﺗﺘﯘرا‬
‫ﻣﻪﻛﺘﻪﭘﺘﻪ ﺋﻮﻗﯘﯾﺪۇ، ﺑﯩﺰ ﺋﯘﻧﯩﯔ ﺋﯜﭼﯜن دادﯨﺴﯩﺪﯨﻦ ھﻪق ﺗﻪﻟﻪپ‬
‫ﻗﯩﻠﯩﭗ، ﺳﻮت ﻣﻪھﻜﯩﻤﯩﺴﯩﮕﻪ ﺋﻪرز ﺳﯘﻧﺴﺎق ﺷﻪرﯨﺌﻪﺗﺘﻪ ﺗﻮﻏﺮا‬
‫ﺑﻮﻻﻣﺪۇ؟، ﺑﯘ ھﻪﻗﺘﻪ ﭼﯜﺷﻪﻧﭽﻪ ﺑﯧﺮﯨﺸﯩﯖﻼرﻧﻰ ﺳﻮراﯾﻤﻪن.‬
‫ﺟﺎۋاپ:‬
‫3‬

4. ‫ﺑﺎرﻟﯩﻖ ﮔﯜزەل ﻣﻪدھﯩﯿﯩﻠﻪر ﺋﺎﻟﻪﻣﻠﻪرﻧﯩﯔ ﭘﻪرۋەردﯨﮕﺎرى ﺑﻮﻟﻐﺎن‬
‫ﺋﺎﻟﻼھ ﺗﺎﺋﺎﻻﻏﺎ ﺧﺎﺳﺘﯘر.‬
‫ﺋﺎﺋﯩﻠﻪ ﺑﺎﺷﻠﯩﻘﻰ ﺋﺎﺗﺎ-ﺋﺎﻧﺎ، ﭘﻪرزەﻧﺘﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﺋﻪﮔﻪر ﺋﯘﻻر ﻛﻪﻣﺒﻪﻏﻪل‬
‫ﺑﻮﻟﺴﺎ ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺧﯩﺮاﺟﻪﺗﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺸﻰ زۆرۈر ﺑﻮﻟﯩﺪۇ.‬
‫ﺋﯩﻤﺎم ﺧﻪرﻗﯩﻲ رەھﯩﻤﻪھﯘﻟﻼھ ﻣﯘﻧﺪاق دەﯾﺪۇ: " ﺋﻪر ﻛﯩﺸﻰ‬
‫ﺋﯚزﯨﻨﯩﯔ ﺋﺎﺗﺎ- ﺋﺎﻧﯩﺴﻰ، ﭘﻪرزەﻧﺘﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ) ﺋﯘﻻر ﺋﻮﻏﯘل ﯾﺎﻛﻰ ﻗﯩﺰ‬
‫ﺑﻮﻟﺴﯘن( ﺋﻪﮔﻪر ﺋﯘﻻر ﻛﻪﻣﺒﻪﻏﻪل ﺑﻮﻟﺴﺎ، ﺋﯘ ﻛﯩﺸﯩﻨﯩﯔ ﯾﯧﻨﯩﺪا‬
‫ﺋﯘﻻرﻏﺎ ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﻪرﮔﯜدەك ﺋﯩﻘﺘﯩﺴﺎد ﺑﻮﻟﺴﺎ، ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ‬
‫ﺧﯩﺮاﺟﯩﺘﯩﻨﻰ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺸﻜﻪ ﻣﻪﺟﺒﯘرﻟﯩﻨﯩﺪۇ".‬
‫ﺋ ﯩﺒﻨﻰ ﻗﯘ د ا ﻣ ﻪ ر ە ھ ﯩﻤ ﻪ ھﯘ ﻟﻼ ھ ﻣﯘ ﻧﺪ ا ق د ە ﯾﺪ ۇ: " ﺋﺎ ﺗﺎ- ﺋﺎ ﻧﺎ،‬
‫ﭘﻪرزەﻧﺘﻠﻪرﮔﻪ ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺸﻨﯩﯔ زۆرۈرﻟﯩﻜﻰ ﻗﯘرﺋﺎن-‬
‫ھﻪدﯨﺲ ۋە ﺋﯩﺴﻼم ﺋﺎﻟﯩﻤﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮﻟﯩﻜﻜﻪ ﻛﯧﻠﯩﺸﻰ ﺑﯩﻠﻪن‬
‫ﺑﯧﻜﯩﺘﯩﻠﮕﻪن. ﻗﯘرﺋﺎن ﻛﻪرﯨﻤﺪە ﺋﺎﻟﻼھ ﺗﺎﺋﺎﻻ ﺑﯘ ھﻪﻗﺘﻪ ﻣﯘﻧﺪاق دەﯾﺪۇ:‬
‫َ ْ َ ْ َ ْ َ َ ُ ْ َ ُ ُ ُ ُ َ ُ‬
‫﴿ ﻓﺈ ن أ رﺿﻌﻦ ﻟ ﻢ ﻓﺂﺗﻮﻫﻦ أ ﺟﻮرﻫﻦ ﴾ ﺗﻪرﺟﯩﻤﯩﺴﻰ: » ﺋﻪﮔﻪر ﺋﯘﻻر‬
‫ِ‬
‫ﺳﯩﻠﻪر ﺋﯜﭼﯜن ) ﺑﺎﻟﯩﻠﯩﺮﯨﯖﻼ رﻧﻰ( ﺋﯧﻤﯩﺘﯩﭗ ﺑﻪرﺳ ﻪ، ﺋﯘ ﻻرﻧﯩﯔ‬
‫)ﺋﯧﻤﯩﺘﯩﺶ( ھﻪﻗﻘﯩﻨﻰ ﺑﯧﺮﯨﯖﻼر.« ]ﺳﯜرە ﺗﻪﻻق ٦-ﺋﺎﯾﻪت[. ﺑﺎﻟﯩﻨﻰ‬
‫ﺋﯧﻤﯩﺘﯩﺸﻨﯩﯔ ﺧﯩﺮاﺟﯩﺘﻰ دادﯨﺴﯩﻨﯩﯔ زﯨﻤﻤﯩﺴﯩﮕﻪ ﯾﯜﻛﻠﯩﻨﯩﺪۇ.‬
‫َ َ َْ ُْ َ ُْ ُ َ ْ َُُ‬
‫ﺋﺎﻟﻼھ ﺗﺎﺋﺎﻻ ﯾﻪﻧﻪ ﻣﯘﻧﺪاق دەﯾﺪۇ: ﴿و َ ا ﻤﻮ ﻮد ُ رز ﻬﻦ و ِﺴﻮ ﻬﻦ‬
‫ِ ِ‬
‫َْ ْ‬
‫ﺑِﺎ ﻤﻌﺮوف﴾ ﺗﻪرﺟﯩﻤﯩﺴﻰ: »ﺋﺎﺗﯩﻼر ﺋﺎﻧﯩﻼرﻧﻰ ﻗﺎﺋﯩﺪە ﺑﻮﯾﯩﭽﻪ ﯾﯧﻤﻪك ـ‬
‫ُ ِ‬
‫ﺋﯩﭽﻤﻪك ۋە ﻛﯩﯿﯩﻢ ـ ﻛﯧﭽﻪك ﺑﯩﻠﻪن ﺗﻪﻣﯩﻨﻠﻪپ ﺗﯘرۇﺷﻰ ﻛﯧﺮەك«‬
‫]ﺳﯜرە ﺑﻪﻗﻪرە ٣٣٢-ﺋﺎﯾﻪﺗﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮﻗﯩﺴﻤﻰ[.‬
‫4‬

5. ‫َ َ َ َ َ َ َ ْ ُ‬
‫ُ‬
‫ﺋﺎ ﻟﻼھ ﺗﺎﺋﺎ ﻻ ﻣﯘﻧﺪ اق دەﯾﺪۇ: ﴿ و ﻗ ٰ ر ﻚ ﻻ ﻌﺒُﺪ وا ِإ ﻻ ِإ ﻳﺎه‬
‫ْ َ ً‬
‫َ َْ ْ‬
‫و ِﺎ ﻮا ِ َ ﻳﻦ ِإ ﺣﺴﺎﻧﺎ ﴾ ﺗﻪرﺟﯩﻤﯩﺴﻰ: » ﭘﻪرۋەردﯨﮕﺎرﯨﯔ ﭘﻪﻗﻪت ﺋﯘﻧﯩﯔ‬
‫ِ‬
‫ﺋﯚزﯨﮕﯩﻼ ﺋﯩﺒﺎدەت ﻗﯩﻠﯩﺸﯩﯖﻼرﻧﻰ ۋە ﺋﺎﺗﺎ ـ ﺋﺎﻧﺎﯕﻼرﻏﺎ ﯾﺎﺧﺸﯩﻠﯩﻖ‬
‫ﻗﯩﻠﯩﺸﯩﯖﻼرﻧﻰ ﺗﻪۋﺳﯩﯿﻪ ﻗﯩﻠﺪى. « ] ﺳﯜرە ﺋﯩﺴﺮا ٣٢- ﺋﺎﯾﻪت[.‬
‫ﺋﯧﮫﺴﺎ ن د ﯦﮕ ﻪ ﻧﻠ ﯩﻚ ؛ ﺋﯘ ﺋ ﯩﻜﻜ ﯩﺴﻰ ﺋﯧﮫﺘ ﯩﯿﺎ ﺟﻠ ﯩﻖ ﺑﻮ ﻟﻐﺎ ﻧﺪ ا،‬
‫ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺧﯩﺮاﺟﯩﺘﯩﻨﻰ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺶ دﯦﻤﻪﻛﺘﯘر.‬
‫ﭘﻪﯾﻐﻪﻣﺒﻪر ﺋﻪﻟﻪﯾﮫﯩﺴﺴﺎﻻم ﺋﻪﺑﯘ ﺳﯘﭘﯩﯿﺎﻧﻨﯩﯔ ﺋﺎﯾﺎﻟﻰ ھﯩﻨﺪﯨﮕﻪ:‬
‫» ﯾﻮ ﻟﺪ ﯨﺸ ﯩﯖ ﯩﺰ ﻧ ﯩﯔ ﻣﺎ ل- ﻣﯜ ﻟﻜ ﯩﺪ ﯨﻦ ﺳ ﯩﺰ ۋ ە ﺋ ﻪ ۋ ﻻ د ﯨﯖ ﯩﺰ ﻧ ﯩﯔ‬
‫ﺋﯧﮫﺘﯩﯿﺎﺟﯩﻐﺎ ﻻﯾﯩﻖ ﺋﺎﻟﺴﯩﯖﯩﺰ ﺑﻮﻟﯩﺪۇ ،« دﯦﮕﻪن. ] ﺑﯩﺮﻟﯩﻜﻜﻪ‬
‫ﻛﻪﻟﮕﻪن ھﻪدﯨﺲ[.‬
‫ﺋــﺎﺋــﯩــﺸﻪ ـ ﺋــﺎﻧــﯩــﻤﯩــﺰدــﯨــﻦ ﺑــﺎﯾــﺎن ـ ﻗــﯩــﻠﯩــﻨﻐﺎن ـ ھــﻪــدــﯨــﺴﺘﻪــ،‬
‫ﭘﻪﯾﻐﻪﻣﺒﻪرﺋﻪﻟﻪﯾﮫﯩﺴﺴﺎﻻم ﻣﯘﻧﺪاق دﯦﮕﻪن: »ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻨﯩﯔ ﺋﯩﺴﺘﯩﻤﺎل‬
‫ﻗ ﯩﻠ ﯩﺪ ﯨﻐﺎ ن ﺋ ﻪ ڭ ﭘﺎ ﻛ ﯩﺰ ە ﻧ ﻪ رﺳ ﯩﺴﻰ ﺋﯚ ز ﻛ ﻪﺳﭙ ﯩﺪ ﯨﻦ ﺗﺎ ﭘﻘﺎن‬
‫ﻧﻪرﺳﯩﺴﯩﺪۇر، ﭘﻪرزەﻧﺘﯩﻤﯘ ﺋﯘﻧﯩﯔ ﻛﻪﺳﭙﯩﺪﯨﻦ ھﯧﺴﺎﺑﻠﯩﻨﯩﺪۇ« .‬
‫]ﺋﻪﺑﯘ داۋۇت رﯨﯟاﯾﯩﺘﻰ ٨٢٥٣-ھﻪدﯨﺲ. ﺑﯘ ھﻪدﯨﺴﻨﻰ ﺋﯩﻤﺎم ﺋﻪﻟﺒﺎﻧﯩﻲ‬
‫"ﺋﯩﺮۋاﺋﯘل ﻏﻪﻟﯩﻞ" ﻧﺎﻣﻠﯩﻖ ﺋﻪﺳﻪردە ﺳﻪھﯩﮫ دەپ ﻛﻪﻟﺘﯜرﮔﻪن[.‬
‫" ﻛﻪﺳﯩﭗ‬
‫ﺋﯩﺒﻨﻰ ﻣﯘﻧﺰﯨﺮ رەھﯩﻤﻪھﯘﻟﻼھ ﻣﯘﻧﺪاق دەﯾﺪۇ:‬
‫ﻗﯩﻼﻟﻤﺎﯾﺪﯨﻐﺎن، ﺋﯩﻘﺘﯩﺴﺎدى ﯾﻮق ﻛﻪﻣﺒﻪﻏﻪل ﺋﺎﺗﺎ- ﺋﺎﻧﯩﻼرﻧﯩﯔ‬
‫ﺑﺎرﻟﯩﻖ ﺧﯩﺮاﺟﻪﺗﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺶ ﭘﻪرزەﻧﺘﻨﯩﯔ ﺋﯜﺳﺘﯩﺪﯨﻜﻰ‬
‫ﻣ ﻪ ﺟﺒﯘ ر ﯨﯿ ﻪ ﺗﺘﯘ ر. ﺋ ﯩﺴﻼ م ﺋﺎ ﻟ ﯩﻤﻠ ﯩﺮ ﯨﺪ ﯨﻦ ﺑ ﯩﺰ ﺗ ﻪ ﻟ ﯩﻢ ﺋﺎ ﻟﻐﺎن‬
‫ﺋﯘﺳﺘﺎزﻻ رﻧﯩﯔ ھﻪﻣﻤﯩﺴﻰ، ﺋﻪر ﻛﯩﺸﯩﻨﯩﯔ ﺋﯜﺳﺘﯩﮕﻪ ﺋﯚزﯨﻨﯩﯔ‬
‫ﻛﻪﺳﯩﭗ ﻗﯩﻼﻟﻤﺎﯾﺪﯨﻐﺎن ﻛﯧﭽﯩﻚ ﭘﻪرزەﻧﺘﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﯩﭗ‬
‫ﺑﯧﺮﯨﺸﯩﻨﯩﯔ زۆرۈرﻟﯩﻜﯩﺪە ﺑﯩﺮﻟﯩﻜﻜﻪ ﻛﻪﻟﮕﻪن". ]ﺋﻪﻟﻤﯘﻏﻨﻰ ٨-ﺗﻮم‬
‫٨٦١-٩٦١-ﺑﻪت[.‬
‫5‬

6. ‫ﺳﻮﺋﺎﻟﺪا ﺑﺎﯾﺎن ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎﻧﺪەك، ﻣﻪزﻛﯘر ﺋﺎﺗﯩﻨﯩﯔ ﭘﻪرزەﻧﺘﯩﮕﻪ‬
‫ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺸﻰ ﺑﯩﺮ ﻗﺎﻧﭽﻪ ﺷﻪرﺗﻠﻪر ﺑﯩﻠﻪن دادﯨﺴﯩﻨﯩﯔ‬
‫ﺋﯘﺳﺘﯩﮕﻪ ﯾﯜﻛﻠﯩﻨﯩﺪۇ: ﺋﯘ ﺷﻪرﺗﻠﻪرﻧﯩﯔ ﺑﯩﺮى: ﭘﻪرزەﻧﺘﻨﯩﯔ ﻣﺎﻟﻐﺎ‬
‫ﺋﯧﮫﺘ ﯩﯿﺎ ﺟﻠ ﯩﻖ ﺑﻮ ﻟ ﯩﺸﻰ ، ﻛ ﯩﭽ ﯩﻜﻠ ﯩﻜﻰ ، ﻛﯧﺴ ﻪ ﻟﻠ ﯩﻚ ۋ ە ﺑﺎﺷﻘﺎ‬
‫ﺳﻪۋەﺑﻠﻪردﯨﻦ ﻛﻪﺳﯩﭗ ﻗﯩﻠﯩﺸﻘﺎ ﻗﺎدﯨﺮ ﺑﻮﻻﻟﻤﺎﺳﻠﯩﻘﻰ ۋە دادﯨﺴﯩﻨﯩﯔ‬
‫ﺋﯘﻧﯩﯖﻐﺎ ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺶ ﺋﯩﻤﻜﺎﻧﯩﯿﯩﺘﯩﻨﯩﯔ ﺑﻮﻟﯩﺸﯩﺪﯨﻦ‬
‫ﺋﯩﺒﺎرەﺗﺘﯘر.‬
‫ﺋﯩﺒﻨﻰ ﻗﯘداﻣﻪ رەھﯩﻤﻪھﯘﻟﻼھ ﻣﯘﻧﺪاق دەﯾﺪۇ: ﺧﯩﺮاﺟﻪﺗﻨﯩﯔ‬
‫ۋاﺟﯩﭗ ﺑﻮﻟﯩﺸﻰ ﺋﯜﭼﯜن ﺋﯜچ ﺗﯜرﻟﯜك ﺷﻪرت ﻛﯧﺮەك ﺑﻮﻟﯩﺪۇ.‬
‫ﺑﯩﺮﯨﻨﭽﻰ: ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﻛﻪﻣﺒﻪﻏﻪل ﺑﻮﻟﯩﺸﻰ، ﺑﺎﺷﻘﯩﻼرﻧﯩﯔ ﺧﻪﯾﺮ-‬
‫ﺋﯧﮫﺴﺎﻧﯩﺪ ﯨﻦ ﺋﯚ ز ﻟ ﯩﺮﯨﻨﻰ ﺑﯩﮫﺎ ﺟﻪ ت ﻗ ﯩﻠﻐﯩﺪە ك ﻛ ﻪﺳ ﯩﭗ ﯾﺎ ﻛﻰ‬
‫ﺋﯩﻘﺘﯩﺴﺎدﯨﻨﯩﯔ ﺑﻮﻟﻤﺎﺳﻠﯩﻘﯩﺪۇر. ﺋﻪﮔﻪر ﺋﯘﻻر ﺋﯩﻘﺘﯩﺴﺎدﻟﯩﻖ ﺑﻮﻟﺴﺎ‬
‫ﯾﺎﻛﻰ ﺋﯚز ﺗﯘرﻣﯘﺷﯩﻨﻰ ﻗﺎﻣﺪاپ ﻛﻪﺗﻜﯩﺪەك ﻛﻪﺳﯩﭗ ﻗﯩﻼﻟﯩﺴﺎ، ﺋﯘﻻرﻏﺎ‬
‫ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺶ ۋاﺟﯩﭗ ﺑﻮﻟﻤﺎﯾﺪۇ، ﭼﯜﻧﻜﻰ ﺧﯩﺮاﺟﻪت‬
‫ﯾﺎردەم ﺗﻪرﯨﻘﯩﺴﯩﺪە ﺑﻮﻟﯩﺪۇ، ﺋﯩﻘﺘﯩﺴﺎدﻟﯩﻖ ﻛﯩﺸﯩﻨﯩﯔ ﯾﺎردەﻣﮕﻪ‬
‫ﺋﯧﮫﺘﯩﯿﺎﺟﻰ ﺑﻮﻟﻤﺎﯾﺪۇ.‬
‫ﺋﯩﻜﻜﯩﻨﭽﻰ: ﻛﯜﻧﺪﯨﻠﯩﻚ ﺧﯩﺮاﺟﯩﺘﯩﻨﻰ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺶ ۋاﺟﯩﭗ‬
‫ﺑﻮﻟﻐﺎن ﻛﯩﺸﯩﻠﻪر، ﺋﯘﻻرﻏﺎ ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺪﯨﻐﺎن ﻛﯩﺸﯩﻨﯩﯔ‬
‫ﺋﯩﻘﺘﯩﺴﺎدى ﺋﯚز ﺋﺎﺋﯩﻠﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﺧﯩﺮاﺟﯩﺘﯩﺪﯨﻦ ﺋﯧﺸﯩﭗ ﻗﺎﻟﻐﯘدەك‬
‫ﺑﻮﻟﯩﺸﻰ ﻛﯧﺮەك، ﺋﻮﻣﯘﻣﻰ ﺋﯩﻘﺘﯩﺴﺎدﺗﯩﻦ ﺑﻮﻟﺴﯘن ﯾﺎﻛﻰ ﻗﯩﻠﻐﺎن‬
‫ﻛﻪﺳﭙﯩﺪﯨﻦ ﺑﻮﻟﺴﯘن ﺋﻮﺧﺸﺎش، ﺋﻪﻣﻤﺎ ﺋﺎرﺗﯘق ﺋﯩﻘﺘﯩﺴﺎدى ﺑﻮﻟﻤﯩﺴﺎ‬
‫ﺋﯘ ﻛﯩﺸﯩﻨﯩﯔ ﺋﯘﻻرﻧﯩﯔ ﺧﯩﺮاﺟﯩﺘﯩﻨﻰ ﺋﯜﺳﺘﯩﮕﻪ ﺋﯩﻠﯩﺸﻰ ﻛﯧﺮەك‬
‫ﺋﻪﻧﮫﯘدﯨﻦ رﯨﯟاﯾﻪت ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎن‬
‫ﺑﻮﻟﻤﺎﯾﺪۇ. ﺟﺎﺑﯩﺮ رەزﯨﯿﻪﻟﻼھﯘ‬
‫ھﻪدﯨﺴﺘﻪ، ﭘﻪﯾﻐﻪﻣﺒﻪرﺋﻪﻟﻪﯾﮫﺴﺴﺎﻻم ﻣﯘﻧﺪاق دﯦﮕﻪن: » ﺳﯩﻠﻪرﻧﯩﯔ‬
‫6‬

7. ‫ﺑﯩﺮﯨﯖﻼر ﻛﻪﻣﺒﻪﻏﻪل ﺑﻮﻟﺴﺎ ﯾﺎﺧﺸﯩﻠﯩﻘﻨﻰ ﺋﯚزﯨﺪﯨﻦ ﺑﺎﺷﻠﯩﺴﯘن،‬
‫ﺋﯚزﯨﺪﯨﻦ ﺋﯧﺸﯩﭗ ﻗﺎﻟﺴﺎ، ﺋﺎﺋﯩﻠﯩﺴﯩﺪﯨﻜﯩﻠﻪرﮔﻪ ، ﺋﯘﻻردﯨﻦ ﺋﯧﺸﯩﭗ‬
‫ﻗﺎﻟﺴﺎ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺋﯘرۇغ-ﺗﯘﻏﻘﺎﻧﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﺴﯘن«.‬
‫ﯾﻪﻧﻪ ﺑﯩﺮ ھﻪدﯨﺴﺘﻪ ﻣﯘﻧﺪ اق دﯦﯿﯩﻠﯩﺪۇ: » ﺋﺎۋۋ ا ل ﺋﯚ زۈ ﯕﮕﻪ‬
‫ﺧ ﯩﺮ ا ﺟ ﻪ ت ﻗ ﯩﻠﻐ ﯩﻦ ﺋﺎ ﻧﺪ ﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺗﯘ ﻏﻘﺎ ﻧﻠ ﯩﺮ ﯨﯖﻐﺎ ﺧ ﯩﺮ ا ﺟ ﻪت‬
‫ﻗﯩﻠﻐﯩﻦ.« ]ﺳﻪھﯩﮫ ھﻪدﯨﺲ[.‬
‫ﺋﻪﺑﯘ ھﯘرەﯾﺮە رەزﯨﯿﻪﻟﻼھﯘ ﺋﻪﻧﮫﯘدﯨﻦ رﯨﯟاﯾﻪت ﻗﯩﻠﯩﻨﯩﺪۇﻛﻰ، ﺑﯩﺮ‬
‫ﻛ ﯩﺸﻰ ﭘ ﻪ ﯾﻐ ﻪ ﻣﺒ ﻪ ر ﺋ ﻪ ﻟ ﻪ ﯾﮫ ﯩﺴﺴﺎ ﻻ ﻣﻨ ﯩﯔ ﯾﯧﻨ ﯩﻐﺎ ﻛﯧﻠ ﯩﭗ: » ﯾﺎ‬
‫رەﺳﯘﻟﯘﻟﻼھ!، ﻣﻪﻧﺪە ﺑﯩﺮ دﯨﻨﺎر ﺑﺎر دﯦﮕﻪﻧﺘﻰ، ﭘﻪﯾﻐﻪﻣﺒﻪرﺋﻪﻟﻪﯾﮫﯩﺴﺴﺎﻻم‬
‫ﺋﯘﻧﯩﯖﻐﺎ: ﺑﯘﻧﻰ ﺋﯚزۈڭ ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﻐﯩﻦ دﯦﺪى، ﺋﯘ ﻛﯩﺸﻰ: ﯾﻪﻧﻪ ﺑﯩﺮ‬
‫دﯨﻨﺎر ﺑﺎر دﯦﮕﻪﻧﺘﻰ، ﺋﯘﻧﻰ ﭘﻪرزەﻧﺘﯩﮕﻪ ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﻐﯩﻦ دﯦﺪى، ﯾﻪﻧﻪ‬
‫ﺑﯩﺮ دﯨﻨﺎر ﺑﺎر دﯦﮕﻪﻧﺘﻰ، ﺋﯘﻧﻰ ﺋﺎﯾﺎﻟﯩﯖﻐﺎ ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﻐﯩﻦ دﯦﺪى،‬
‫ﯾﻪﻧﻪ ﺑﯩﺮ دﯨﻨﺎر ﺑﺎر دﯦﮕﻪﻧﺘﻰ، ﺋﯘﻧﻰ ﺧﯩﺰﻣﻪﺗﭽﯩﻠﯩﺮﯨﯖﮕﻪ ﺧﯩﺮاﺟﻪت‬
‫ﻗﯩﻠﻐﯩﻦ دﯦﺪى، ﯾﻪﻧﻪ ﺑﯩﺮ دﯨﻨﺎر ﺑﺎر دﯦﮕﻪﻧﺘﻰ، ﺋﯘﻧﻰ ﻛﯩﻤﮕﻪ ﺧﯩﺮاﺟﻪت‬
‫ﻗﯩﻠﯩﺸﻨﻰ ﺋﯚزەڭ ﺗﺎﻟﻠﯩﻐﯩﻦ« دﯦﺪى. ] ﺋﻪﺑﯘ داۋۇت رﯨﯟاﯾﯩﺘﻰ١٩٦١-‬
‫ھﻪدﯨﺲ. ﺷﻪﯾﺦ ﺋﻪﻟﺒﺎﻧﯩﻲ ﺳﻪھﯩﮫ ھﻪدﯨﺲ دﯦﺪى[. ﺋﯧﮫﺘﯩﯿﺎﺟﻠﯩﻖ‬
‫ﻛﯩﺸﯩﻠﻪرﮔﻪ ﯾﺎردەم ﺑﯧﺮﯨﺶ زاﻛﺎت ﺑﯧﺮﯨﺶ ۋاﺟﯩﭗ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﺪەك ۋاﺟﯩﭗ‬
‫ﺋﻪﻣﻪس.‬
‫ﺋﯜ ﭼ ﯩﻨﭽﻰ: ﺧ ﯩﺮ ا ﺟ ﻪ ت ﻗ ﯩﻠ ﯩﭗ ﺑ ﻪ ر ﮔﯜ ﭼﻰ ﺋﯚ ز ﺋﺎ ر ا ﻣ ﯩﺮ اس‬
‫ﺋﯩﻠﯩﻨﯩﺪﯨﻐﺎن ﻛﯩﺸﯩﻠﻪردﯨﻦ ﺑﻮﻟﯩﺸﻰ ﻛﯧﺮەك، ﭼﯜﻧﻜﻰ ﺋﺎﻟﻼھ ﺗﺎﺋﺎﻻ ﺑﯘ‬
‫َ َ ْ‬
‫ْ ُ َٰ َ‬
‫ھﻪﻗﺘﻪ ﻣﯘﻧﺪاق دﯦﮕﻪن: ﴿ و َ ا ﻮارث ﻣﺜﻞ ذ ِﻚ ﴾ » ) ﺋﻪﮔﻪر ﺋﺎﺗﺎ ﺋﯚﻟﯜپ‬
‫َ ِ ِ ِ‬
‫ﻛﻪﺗﺴﻪ( ﺋﯘﻧﯩﯔ ۋارﯨﺴﻰ ﺋﺎﺗﯩﻐﺎ ﺋﻮﺧﺸﺎش ﻣﻪﺳﺌﯘﻟﯩﯿﻪﺗﻨﻰ ) ﯾﻪﻧﻰ ﺋﺎﻧﺎ‬
‫ﺑﻮﻟﻐﯘﭼﯩﻐﺎ ﻧﻪﭘﯩﻘﻪ ﺑﯧﺮﯨﺶ ۋە ﺋﯘﻧﯩﯔ ھﻪﻗﻠﯩﺮﯨﮕﻪ رﯨﺌﺎﯾﻪ ﻗﯩﻠﯩﺶ‬
‫7‬

8. ‫ﻗﺎﺗﺎرﻟﯩﻘﻼرﻧﻰ( ﺋﯚز ﺋﯜﺳﺘﯩﮕﻪ ﺋﯧﻠﯩﺸﻰ ﻛﯧﺮەك.« ]ﺳﯜرە ﺑﻪﻗﻪرە ٣٣٢-‬
‫ﺋﺎﯾﻪﺗﻨﯩﯔ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﻤﻰ[.‬
‫ﺑﯩﺮ-ﺑﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﻣﯩﺮاس ﺋﺎﻟﻐﯘﭼﯩﻼرﻧﯩﯔ ﺋﺎرﯨﺴﯩﺪا ﺗﯘﻏﻘﺎﻧﭽﯩﻠﯩﻖ‬
‫ﻣﯘﻧﺎﺳﯩﯟە ت ﺑﻮ ﻟﯘ پ، ﺑﯘ ﻣﯘﻧﺎﺳﯩﯟە ت ﻣﯩﺮ اس ﺋﺎ ﻟﻐﯘ ﭼ ﯩﻨﯩﯔ ﺑﺎﺷﻘﺎ‬
‫ﻛ ﯩﺸ ﯩﻠ ﻪ ر ﮔ ﻪ ﻧ ﯩﺴﺒ ﻪ ﺗ ﻪ ن ﻣ ﯩﺮ ا س ﺋ ﯩﻠ ﯩﻨﻐﯘ ﭼ ﯩﻐﺎ ﯾﯧﻘ ﯩﻨﺮ اق‬
‫ﺋ ﯩﻜ ﻪ ﻧﻠ ﯩﻜ ﯩﻨﻰ ﺗ ﻪ ﻗ ﻪ ز ز ا ﻗ ﯩﻠ ﯩﺪ ۇ. ﺋﯘ ﻻ ر ﻧ ﯩﯔ ﺋﺎ ر ﯨﺴ ﯩﺪ ﯨﻜﻰ ﺑﯘ‬
‫ﻣﯘ ﻧﺎﺳ ﯩﯟ ە ت ﺋﯘ ﻻ ر ﻧ ﯩﯔ ﺑ ﯩﺮ- ﺑ ﯩﺮ ﯨﮕ ﻪ ﻧ ﻪ ﭘ ﯩﻘ ﻪ ﻗ ﯩﻠ ﯩﺸ ﯩﻨ ﯩﯔ‬
‫ۋاﺟﯩﺒﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻼﯾﺪۇ. ]ﺋﻪﻟﻤﯘﻏﻨﻰ ٨-ﺗﻮم ٨٦١-٩٦١-ﺑﻪت[.‬
‫ﺋﺎﺗﺎ ﺑﻮ ﻟﻐﯘﭼﻰ ﭘﻪ رزەﻧﺘﻰ ﺋﯚز ﺗﯘ رﻣﯘﺷﯩﻨﻰ ﺋﯚ ز ى ﻗﺎ ﻣﺪﯨﻐﯘدەك‬
‫ﺑﻮ ﻟﻐ ﯩﭽ ﻪ ، ﺋﻮ ﻏﻠ ﯩﻐﺎ ﺧ ﯩﺮ ا ﺟ ﻪ ت ﻗ ﯩﻠ ﯩﭗ ﺑﯧﺮ ﯨﺸﻰ ۋ ا ﺟ ﯩﺒﺘﯘ ر.‬
‫ﺋﺎﻟﯩﻤﻼرﻧﯩﯔ ﺗﻮﻏﺮا ﻗﺎرﯨﺸﯩﺪا: ﺋﻮﻏﯘل ﺗﻮي ﻗﯩﻠﻤﺎﻗﭽﻰ ﺑﻮﻟﯩﺪﯨﻜﻪن،‬
‫ﺋﻮ ﻏﯘ ﻟﻨ ﯩﯔ ﺋ ﯩﻘﺘ ﯩﺴﺎ د ى ﺑﻮ ﻟﻤ ﯩﺴﺎ ﺋﯘ ﻧ ﯩﯔ ﺗﻮ ي ﺧ ﯩﺮ ا ﺟ ﯩﺘﻰ‬
‫دادﯨﺴﯩﻨﯩﯔ ﺋﯜﺳﺘﯩﮕﻪ ۋاﺟﯩﭗ ﺑﻮﻟﯩﺪۇ.‬
‫ﺋﯩﺒﻨﻰ ﻗﯘداﻣﻪ رەھﯩﻤﻪھﯘﻟﻼھ ﻣﻪﺳﻠﻪﻛﺪاﺷﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻣﯘﻧﺪاق‬
‫دﯦﮕﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﺑﺎﯾﺎن ﻗﯩﻠﯩﺪۇ: " ﭘﻪرزەﻧﺖ ﺋﯚزﯨﻨﯩﯔ ﺋﯩﭙﭙﯩﺘﯩﻨﻰ‬
‫ﺳﺎﻗﻼﺷﻘﺎ ﺋﯧﮫﺘﯩﯿﺎﺟﻠﯩﻖ ﺑﻮﻟﯩﺪﯨﻜﻪن، دادﯨﺴﻰ ﺋﻮﻏﻠﯩﻐﺎ ﺧﯩﺮاﺟﻪت‬
‫ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺶ ﺋﺎرﻗﯩﻠﯩﻖ ﺋﯘﻧﻰ ﺋﯩﭙﭙﯩﺘﯩﻨﻰ ﺳﺎﻗﻠﯩﺸﻰ ﻛﯧﺮەك".‬
‫ﺷﺎ ﭘ ﯩﺌ ﯩﻲ ﻣ ﻪ ز ھ ﯩﺒ ﯩﺪ ﯨﻜﻰ ﺑ ﻪ ز ى ﺋﺎ ﻟ ﯩﻤﻼ ر ﻣﯘ ﯾﯘ ﻗ ﯩﺮ ﯨﻘ ﯩﺪ ەك‬
‫ﻛﯚزﻗﺎراﺷﺘﺎ. ]ﺋﻪﻟﻤﯘﻏﻨﻰ ٨-ﺗﻮم٢٧١-ﺑﻪت[.‬
‫ﺑﯘ ھﻪﻗﺘﻪ ﺷﻪﯾﺦ ﺳﺎﻟﯩﮫ ﺋﻪﻟﭙﻪۋزان ﻣﯘﻧﺪاق دەﯾﺪۇ: " ﭘﻪرزەﻧﺘﻨﯩﯔ‬
‫دادا ﺋﯜﺳﺘﯩﮕﻪ ﺑﻮﻟﻐﺎن ھﻪﻗﻘﻰ ﺋﯘ ﻣﯘﺳﺘﻪﻗﯩﻞ ﯾﺎﺷﯩﻐﯘدەك ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﺪا‬
‫ﺋﺎﺧﯩﺮﻟﯩﺸﯩﺪۇ، ﯾﻪﻧﻰ ﭘﻪرزەﻧﺖ ﭼﻮڭ ﺑﻮﻟﯘپ، ﻛﻪﺳﯩﭗ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺋﯚز‬
‫ﻛﻪﺳﭙﻰ ﺑﯩﻠﻪن ﺗﯘرﻣﯘﺷﯩﻨﻰ ﻗﺎﻣﺪﯨﯿﺎﻟﯩﻐﯘدەك ﺷﺎراﺋﯩﺖ ھﺎزﯨﺮﻻﻧﻐﺎﻧﺪا،‬
‫دادﯨﺴﯩﻨﯩﯔ ﺋﯘﻧﯩﯖﻐﺎ ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺶ ھﻪﻗﻘﻰ ﺗﯜﮔﻪﯾﺪۇ.‬
‫8‬

9. ‫ﺋـﻪـﻣـﻤﺎ ﭘـﻪـرـزـەـﻧـﺖ ﻛـﯩــﭽﯩـﻚ ﯾـﺎﻛـﻰ ﭼـﻮڭـ ﺑـﻮﻟـﺴﯘنـ ﻛـﻪـﺳﯩــﭗ‬
‫ــ‬
‫ـ ـ‬
‫ـ ـ ـ ـ‬
‫ـ‬
‫ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـــ‬
‫ﻗﯩﻼﻟﻤﺎﯾﺪﯨﻜﻪن ﯾﺎﻛﻰ ﺋﯚز ﺗﯘرﻣﯘﺷﯩﻨﻰ ﺋﯚزى ﻗﺎﻣﺪﯨﯿﺎﻟﻤﺎﯾﺪﯨﻜﻪن، ﺋﯘ‬
‫ﺋﯚز ﺗﯘرﻣﯘﺷﯩﻨﻰ ﺋﯚزى ﻗﺎﻣﺪﯨﯿﺎﻟﯩﻐﯘدەك ﺷﺎراﺋﯩﺘﻘﺎ ﺋﯩﮕﻪ ﺑﻮﻟﻐﯘﭼﻪ‬
‫ﻗ ﻪ د ە ر ، د ا د ﯨﺴ ﯩﻨ ﯩﯔ ﺋﯘ ﻧ ﯩﯖﻐﺎ ﺧ ﯩﺮ ا ﺟ ﻪ ت ﻗ ﯩﻠ ﯩﭗ ﺑﯧﺮ ﯨﺶ‬
‫ﻣﻪﺟﺒﯘرﯨﯿﯩﺘﻰ ﺑﻮﻟﯘپ، ﺑﯘ ﺋﺎرﯨﺪﯨﻜﻰ ﺋﺎﺗﺎ- ﺑﺎﻟﯩﻠﯩﻖ ﻣﯘﻧﺎﺳﯩﯟەﺗﻨﯩﯔ‬
‫ﺗﻪﻗﻪززاﺳﯩﺪۇر." ]ﺷﻪﯾﺦ ﭘﻪۋزان ﭘﻪﺗﯩﯟاﻟﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺗﺎﻟﻼﻧﻤﺎ ٣-ﺗﻮم ٠٤٢-‬
‫ﺑﻪت[.‬
‫ﺳﯚزــﻧــﯩــﯔ ﺧــﯘﻻــﺳﯩــﺴﻰ: ﺋــﺎﺋــﯩــﻠﻪــ ﺑــﺎﺷﻠﯩــﻘﻠﯩــﺮىــ ﻗــﻮل‬
‫ﺋﺎﺳﺘﯩﺪﯨﻜﯩﻠﻪرﮔﻪ ﻛﯚﯕﯜل ﺑﯚﻟﯜﺷﺘﻪ ﺋﺎﻟﻼھﺘﯩﻦ ﻗﻮرﻗﯘﺷﻰ ﻛﯧﺮەك.‬
‫ﭘﻪرزەﻧﺘﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺗﻪﻟﯩﻢ ﺋﯩﻠﯩﺶ، داۋاﻟﯩﻨﯩﺶ ۋە ﺋﯘﻧﯩﯖﺪﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ‬
‫ھﺎﯾﺎﺗﺘﯩﻜﻰ ﺋﯧﮫﺘﯩﯿﺎﺟﻠﯩﺮى ﺑﻮﻟﺴﺎ، ﺋﯘﻧﻰ ﺗﻮﻟﯘﻗﻼپ ﺑﯧﺮﯨﺸﻜﻪ ﻗﺎدﯨﺮ‬
‫ﺑﻮﻟﯘپ ﺗﯘرۇﻗﻠﯘق، ﺋﯘﻻرﻏﺎ ﺑﯧﺮﯨﺪﯨﻐﺎن ﺧﯩﺮاﺟﻪﺗﻨﻰ ﻗﯩﺴﯩﯟاﻟﺴﺎ ﯾﺎﻛﻰ‬
‫ﺋﯧﮫﺘﯩﯿﺎﺟﯩﻨﻰ ﻗﺎﻧﺪۇرﻣﯩﺴﺎ ﺗﻮﻏﺮا ﺑﻮﻟﻤﺎﯾﺪۇ.‬
‫ﺳ ﯩﻠ ﻪ ر ﮔ ﻪ ﻗ ﯩﻠ ﯩﺪ ﯨﻐﺎ ن ﺗ ﻪ ۋﺳ ﯩﯿ ﻪ ۋ ە ﻧ ﻪﺳ ﯩﮫ ﯩﺘ ﯩﻤ ﯩﺰ: ﺳﻮت‬
‫ﻣﻪھﻜﯩﻤﯩﺴﯩﮕﻪ ﺋﻪرز ﻗﯩﻠﯩﺸﺘﯩﻦ ﺋﯩﻠﮕﯩﺮى، ﺋﺎﺗﺎ ﺑﯩﻠﻪن ﺋﻮﻏﯘﻟﻨﯩﯔ‬
‫ﺋﺎرﯨﺴﯩﻨﻰ ﯾﺎﺧﺸﯩﻼﺷﺘﯘرۇش، ﺋﯩﺴﻼھ ﻗﯩﻠﯩﺶ ﺋﯜﭼﯜن ﭘﻪزﯨﻠﻪﺗﻠﯩﻚ‬
‫ﻛﯩﺸ ﯩﻠﻪ رد ﯨﻦ ﺑ ﻪ ز ﯨﺴﯩﻨﻰ ﺋﻮﺗﺘﯘ ر ﯨﻐﺎ ﻗﻮ ﯾﯘ ﯕﻼ ر، ﺋﯘ ﻻ ر ﺑﺎ ﻟ ﯩﻨ ﯩﯔ‬
‫دــاــدــﯨــﺴﯩــﻐﺎ ﻧــﻪــﺳﯩــﮫﻪــتـ ﻗــﯩــﻠﯩــﭗ ﺑـﺎﻗــﺴﯘنــ،ـ ﭼــﯜﻧــﻜﻰ ﺑــﯩــﺴﯩــﻢ‬
‫ـ‬
‫ﻗ ﯩﻠ ﯩﻨﻤﺎﺳﺘ ﯩﻦ ﭼ ﯩﻦ ﻗ ﻪ ﻟﺒ ﯩﺪ ﯨﻦ ﻗ ﯩﻠ ﯩﭗ ﺑ ﻪ ر ﮔ ﻪ ن ﺧ ﯩﺮ ا ﺟ ﻪت‬
‫دادﯨﺴﯩﻨﯩﯔ ﻗﻪﻟﺒﯩﻨﯩﯔ ﺳﺎﻏﻼﻣﻠﯩﻘﻰ ۋە ﺋﯚز ﭘﻪرزەﻧﺘﯩﺪﯨﻦ رازى‬
‫ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﯩﯔ ﺋﯩﭙﺎدﯨﺴﯩﺪۇر.‬
‫ﺷﯘﻧﯩﯔ ﺑﯩﻠﻪن ﺑﯩﺮﮔﻪ ﺋﻮﻏﯘﻟﻐﺎ ﻗﯩﻠﯩﺪﯨﻐﺎن ﻧﻪﺳﯩﮫﯩﺘﯩﻤﯩﺰ:‬
‫ﺋﺎﻣﺎل ﻗﯩﻠﯩﭗ دادﯨﺴﯩﻨﯩﯔ ﺋﯚزﯨﮕﻪ ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺸﯩﺪﯨﻦ‬
‫ﺑ ﯩﮫﺎ ﺟ ﻪ ت ﺑﻮ ﻟﯘ د ﯨﻐﺎ ن ﺑ ﯩﺮ ﯾﻮ ل ﺗﯧﭙﯩﺸﻰ ﻻ ز ﯨﻢ. ﺑﻮ ﻟﯘ ﭘﻤﯘ ﺋﻮ ﻏﯘل‬
‫9‬

10. ‫ﺑﺎﻻﻏﻪﺗﻜﻪ ﯾﻪﺗﻜﻪﻧﺪە ﺋﯚز ﺧﯩﺮاﺟﯩﺘﯩﻨﻰ ﺋﯚزى ﻗﯩﻠﯩﺸﻘﺎ ﺗﯧﺮﯨﺸﯩﭗ‬
‫ﺑﯧﻘﯩﺸﻰ ﻛﯧﺮەك. ﺋﻪﮔﻪر ﺋﻮﻗﯘش ﺑﯩﻠﻪن ﺋﯩﺸﻠﻪﺷﻨﻰ ﺑﯩﺮﮔﻪ ﺋﯩﻠﯩﭗ‬
‫ﻛﯧﺘﻪﻟﯩﺴﻪ ﯾﺎﺧﺸﻰ ﺑﻮﻟﯩﺪۇ، ﺑﯘ ﺗﯩﺮﯨﺸﻘﺎن ﻛﯩﺸﯩﻠﻪر ﺋﯜﭼﯜن ﺋﺎﺳﺎﻧﺪۇر.‬
‫ﻛﯚﭘﭽﯩﻠﯩﻚ ﯾﺎﺷﻼر ﺷﯘﻧﺪاق ﻗﯩﻠﯩﯟاﺗﯩﺪۇ، ﺋﺎﻟﻼھ ﺗﺎﺋﺎﻻ ﺋﯚز ﻛﯜﭼﯩﮕﻪ‬
‫ﺗﺎﯾﯩﻨﯩﭗ ﯾﺎﺷﯩﻐﺎﻧﻼرﻧﻰ ﺑﺎﺷﻘﯩﻼرﻧﯩﯔ ﺧﯩﺮاﺟﯩﺘﯩﺪﯨﻦ ﺑﯩﮫﺎﺟﻪت‬
‫ﻗﯩﻠﯩﺪۇ.‬
‫ﺋﻪﮔﻪ ر ﯾﯘ ﻗﯩﺮﯨﻘﯩﺪە ك ﻗﯩﻠﯩﺶ ﻗﯩﯿﯩﻦ ﺑﻮﻟﺴﺎ، ﯾﺎ ﻛﻰ د ادﯨﺴﻰ‬
‫ﺧﯩﺮاﺟﻪت ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﻪرﻣﻪﯾﻤﻪن دەپ ﭼﯩﯔ ﺗﯘرۇۋاﻟﺴﺎ، ﺋﯘﻧﺪاق ﺋﻪھﯟاﻟﺪا‬
‫ﺑﯘ ﺋﯩﺸﻨﻰ ﺷﻪرﺋﻰ ﺳﻮت ﻣﻪھﻜﯩﻤﯩﺴﯩﮕﻪ ﻣﻪﻟﯘم ﻗﯩﻠﯩﺶ ﻛﯧﺮەك. ﻣﺎﻧﺎ‬
‫ﺑﯘ ﺋﺎرﻗﯩﻠﯩﻖ ﺳﻮﺗﭽﻰ دادﯨﺴﯩﻨﻰ ﺷﻪرﺋﻰ ﭘﺮﯨﻨﺴﯩﭗ ﺑﻮﯾﯩﭽﻪ ﺑﺎﻟﯩﺴﯩﻐﺎ‬
‫ﺧ ﯩﺮ ا ﺟ ﻪ ت ﻗ ﯩﻠ ﯩﭗ ﺑﯧﺮ ﯨﺸﻜ ﻪ ﺑﯘ ﯾﺮ ۇ ﯾﺪ ۇ. ﺑﯘ ﺋ ﯩﺶ ﻗﺎ ﻧﯘ ن-ﺳﻮت‬
‫ﺋﻮرۇﻧﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﺑﺎرﻣﺎﺳﺘﯩﻦ ھﻪل ﻗﯩﻠﯩﻨﺴﺎ ﻧﺎھﺎﯾﯩﺘﻰ ﺑﻪك ﯾﺎﺧﺸﻰ‬
‫ﺑﻮﻟﯩﺪۇ. ) ﯾﯘﻗﯩﺮﯨﺪﯨﻜﻰ ﺳﻮت ﻣﻪھﻜﯩﻤﯩﺴﯩﺪﯨﻦ ﻣﻪﻗﺴﻪت ؛ ﺷﻪ رﯨﺌﻪت ﻗﺎﻧﯘﻧﯩﻨﻰ ﺋﯚﻟﭽﻪم‬
‫ﻗﯩﻠﯩﭗ ھﯚﻛﯜم ﻗﯩﻠﯩﺪﯨﻐﺎن ﺋﻪدﻟﯩﯿﻪ ﺋﻮرﮔﺎﻧﻠﯩﺮى ﻛﯚزدە ﺗﯘﺗﯩﻠﯩﺪۇ(.‬
‫ھﻪﻣﻤﯩﺪﯨﻦ ﺗﻮﻏﺮﯨﻨﻰ ﺑﯩﻠﮕﯜﭼﻰ ﺋﺎﻟﻼھﺪۇر.‬
‫01‬