1. wordt uw vereniging
45 kampioen
2011/2012 ?
+
Het introductievoetbalmagazine over 45+ voetbal
Bestel de unieke
45+ starterskit
Zie de antwoordkaart achterin
45+: Het tweede Lekker ballen survival of Tikkie terug Jaap:
jeugd team met je maten the fit-test trainingen 45+

2. inhoud NOC*NSF Proeftuinen
Nieuwe Sportmogelijkheden
De 45+ starterskit is tot stand gekomen binnen het NOC*NSF pro-
gramma Proeftuinen Nieuwe Sportmogelijkheden. In de Proeftuin
45+ voetbal heeft de KNVB in samenwerking met voetbalverenigin-
gen FC Lisse, Zeelandia Middelburg en LAC Frisia 1883 ruim twee
Organisatie....................................... 4 jaar geëxperimenteerd met de diverse aspecten van 45+ voetbal.
Variërend van trainingen, warming-up, fittesten, toernooien, wer-
Communicatie................................... 6 ving van deelnemers, samenwerking met andere sporten, gemeen-
ten, etcetra. Al deze ervaringen zijn vastgelegd in de starterskit
Fitcheck............................................ 8 45+ voetbal die het uw vereniging makkelijk moet maken om zelf
te starten met 45+ voetbal of het bestaande aanbod een extra
Training............................................ 10 impuls te geven. De KNVB hoopt uw vereniging de komende jaren
te kunnen begroeten in één van de vele 45+ 7x7-toernooien en
Samenwerking................................. 12 competities die inmiddels door het hele land worden georganiseerd!
4 6 8 10 12
inleiding Voetbal is fun
MODULE
1 Van alle Nederlandse mannen heeft de helft ooit in teamverband gevoetbald. Voetbal is
leuk. Op elke leeftijd. Om te zorgen dat de essentie van het spelletje niet verloren gaat,
ook al wordt u een dagje ouder, heeft de KNVB haar voetbal­ anbod uitgebreid met 35+
a
en 45+ voetbal. Met je vrienden, 7 tegen 7, op half veld, zonder reis- en competitieperi-
kelen. Oftewel de ideale voetbalvorm om niet te hoeven stoppen of weer te beginnen
met voetbal. Zo kunt u en uw vereniging toch nog een keer kampioen worden!
In dit magazine staat de 45+ voetbalvorm cen- keren een 45+ elftal op de been kan brengen. In
traal, een initiatief van de KNVB met als doel om deze starterskit vind je onder andere het handboek
45-plussers (weer) aan het voetballen te krijgen en dat je stapsgewijs helpt om 45+ voetbal bij jouw
te houden. Met ingang van het seizoen 2010 – 2011 vereniging van de grond te krijgen. In het handboek
is Continental partner geworden van het KNVB 35+ staan praktische adviezen, tips en ervaringen van
en 45+ voetbal. Samen met de KNVB wil Continen- drie proeftuinverenigingen die al met 45+ voetbal
tal het 35+ en 45+ voetbal stimuleren. Door 35+ en experimenteren. Wanneer je alle stappen (modules)
45+ voetbal wordt voor meer mensen het voetbal hebt doorlopen, ben je klaar om deel te nemen aan
weer toegankelijk. De KNVB en Continental zullen de 45+ toernooien, kun je er zelf een organiseren
35+ en 45+ voetbal in de komende tijd verder blijven of kun je gewoon een leuk potje voetballen tegen
ontwikkelen. Het is een nieuwe spelsoort die echt andere verenigingen met een 7x7 seniorenteam.
de moeite loont. Je kunt leden langer aan je club ver-
bonden houden, je krijgt potentieel meer vrijwilligers Achter in het magazine bevindt zich een bestelkaart
en sponsoren binnen, je creëert meer kantine-omzet waarmee je de 45+ starterskit met daarin het hand-
en uiteindelijk kan het zelfs leiden tot een aanwas boek kunt opvragen. Je krijgt dan ook nog een bidon,
en versterking van uw vereniging. 7 hesjes, een scheidsrechtersfluit en een aanvoer-
dersband erbij. Lees dit magazine door of leg het op
Starterskit je vereniging weg om gelezen te worden en laat je
De KNVB heeft een starterspakket ontwikkeld waar- overtuigen van de mogelijkheden van 45+ voetbal,
mee elke vereniging in Nederland binnen de kortste een unieke kans voor elke vereniging.
2 45+ voetbal

3. 7x 7
‘nu kan ik toch
voetbal ‘Super om Afentoe
blijven voetballen, Ook met een baan nog je favoriete
ondanks mijn van 9 tot 9! sport te kunnen
drukke baan.’ beoefenen!’
Rob Vissers Toine van den Hoven
‘ik kijk weken
uit naar zo’n
toernooi’
Mark Verbiest ‘Vanaf de start
verkocht aan
dit spelletje’
Bas Luppens
‘Ik ben zelfs weer op-
nieuw bij de veteranen
begonnen’
Stefan Messbauer
‘Voor ons is de derde
helft ook belangrijk’
Ricardo Evaz
‘Voor mij de manier om
in conditie te blijven’
Jack Nagelkerke
Zeven vrolijke kerels. Ze kennen elkaar al de puurheid van het spel en het spelplezier een selectie van twaalf hebben, kun je eens
vanaf de D’tjes toen ze samen voor het weer terug. En dat vinden we allemaal. een keer afzeggen. Zo kan Rob het nu ook
eerst op het ‘grote’ veld mochten. Bas was combineren met zijn baan als zelfstandig
drie jaar terug de laatste om te stoppen, Ook het sociale aspect is belangrijk. We ondernemer. Voor ons heeft 45+ voetbal
maar hij was ook de eerste om iedereen spreken elkaar nu met regelmaat. En ook eigenlijk alleen maar voordelen. We hebben
weer te benaderen toen hij hoorde van de voor de vereniging is het goed. Ik ben weer weer dezelfde beleving die we vroeger had-
45+ toernooien. ‘Voetbal is de mooiste begonnen met training geven, Mark is weer den. Het kriebelt weer. We kijken nu alweer
sport om te spelen. Dat laat je nooit los. bij de veteranen begonnen en Toine spon- uit naar het volgende toernooi. Hopelijk
Nu op kleiner veld met 7 tegen 7 komt ook sort een van de jeugdelftallen. Doordat we winnen we dan weer!’
3

4. organisatie
In de 45+ starterskit bevinden Tip
2
MODULE zich onder andere powerpoint
presentatie, draaiboek toernooi,
toernooischema’s, spelregels en
contactgegevens van de KNVB
Nederland telt voetballend mee in de wereld. De voetbalopleiding is Het antwoord is ja. Sterker nog. Juist wan-
neer het minder gaat moet je 45+ voetbal
bekend en berucht. De Hollandse school, totaalvoetbal. Dit alles is het
organiseren op de vereniging. Deze voet-
gevolg van hoe voetbal in Nederland is georganiseerd. Toch, door de balvariant is een uitgelezen kans om uw
vele veranderingen om ons heen, de crisis, de drukte van velen staat vereniging te versterken. Dat geldt dus ook
de individuele voetbalorganisatie onder druk en daarmee het gehele voor verenigingen waar het wel goed gaat.
voetballandschap. Met de starterskit 45+ helpt de KNVB voetbalver-
enigingen een nieuwe vorm van seniorenvoetbal te organiseren die kan Moeilijk is het niet. We zijn allemaal voet-
ballers en bij degene die het spelletje lang
bijdragen aan het versterken van uw vereniging. genoeg hebben gespeeld, blijft het altijd
kriebelen, ongeacht of je al lang gestopt
Organiseren
bent of niet.
Aan-uitknop
Die kriebel, die hang naar een tijd dat het
voetbal en de vereniging een belangrijke rol
in je leven speelde, moet je als organisator
betekent
benutten. Dat is de aan/uit knop van veel
mensen om weer te beginnen met voetbal-
len. Gebruik die knop en de rest gaat vaak
als vanzelf.
de eerste
stap zetten
4 45+ voetbal

5. Kartrekkers en ambassadeurs zijn belangrijk
‘Het succes van het 45+ voetbal binnen onze vereniging en de snelheid waarmee het
is opgezet heeft alles te maken met de juiste man om het van de grond te tillen. Bij
ons was Johan Koolwijk dat. Maar ik spreek regelmatig collega-bestuurders en bij elke
vereniging loopt er wel een of meerdere Johans rond. Vrijwilligers die al jaren lid zijn
van de club, die er altijd hebben gespeeld, die leider zijn geweest bij de jeugdelftallen,
die elftallen getraind hebben en die ook in de veteranenelftallen een balletje hebben
getrapt. Voor hen is het vaak een enorme uitdaging om iets totaal nieuws te kunnen
gaan doen binnen de vereniging, waar ze zelf ook nog iets aan hebben. Mannen als
Johan moet je vragen om het 45+ voetbal binnen de vereniging op te zetten. Door
hem bovendien te ondersteunen met wat eenvoudige middelen wordt het enthou-
siasme alleen maar groter en is het in no-time geregeld. Mijn tip aan mijn collega- Competitie (7x7)
bestuurders is dan ook om te zoeken naar die kartrekker die er bij elke vereniging De KNVB kent een aantal mogelijkhe-
rondloopt en hem te vragen om je te helpen bij het opzetten van 45+ voetbal. Wij den om 45+ voetbal te spelen. Er is een
hebben gemerkt dat het namelijk gezond is voor de vereniging om dit voetbalaanbod officiële competitie. Dat is een reeks van
erbij te hebben.’ minimaal vier toernooien op vrijdagavon-
den in het najaar én in het voorjaar. Een
Eric Labelda, voorzitter VV Geldrop vereniging is tijdens de reeks éénmaal
gastheer en speelt de overige drie keer
bij de andere verenigingen in de poule.
Het uitgangspunt van deze competitie is
te zorgen voor een regionale indeling om
Hoezo geen animo? Het kostte zodoende de reisafstanden te beperken.
Voorwaarde is dat de deelnemers lid zijn
me 9 belletjes en het eerste van de KNVB. Daarom mogen voetballers
zevental was een feit! die deelnemen aan andere KNVB compe-
tities meespelen tijdens de toernooireeks.
Theo Vieders
KNVB 35+ en 45+ toernooien
Naast de competitie organiseert de KNVB
De KNVB kan een gehele competitie optui- de belangrijkste. Er is maar één iemand ook jaarlijks terugkerende 7x7-toernooien
gen met divisies en klassen en bijbehorende nodig om te starten. Iemand die enthousi- door het land. Deze vinden plaats na
faciliteiten, verplichtingen et cetera. Er ast is, die de vereniging kent, die zelf heeft afloop van het reguliere voetbalseizoen
is echter bewust een keuze gemaakt om gevoetbald of dat nog doet, die veel men- en spelers hoeven geen lid te zijn van de
dat niet te doen. Het 45+ voetbal is met sen kent, die communicatief is en die graag KNVB om deel te nemen. Voor verenigin-
name een succes vanwege het vrijblijvende dingen regelt. Oftewel, een kartrekker. Deze gen een uitgelezen kans om niet-leden
karakter. Dat element kan niet vaak genoeg mensen lopen op elke vereniging rond. enthousiast te maken!
benadrukt worden. Voetballen wanneer het
kan en niet omdat het moet. Als je eenmaal begint met mensen te bena- Via voorrondes en districtfinales kunnen
deren voor een 7 tegen 7 toernooi dan heb teams zich uiteindelijk plaatsen voor de
Door 7 tegen 7 te spelen op een half veld je snel een team bij elkaar. Voor de meesten landelijke finale, waar wordt gestreden
wordt het ook voor de twijfelaars weer aan- geldt: als ze eenmaal de smaak weer te om het Nederlands Kampioenschap 35+
trekkelijk om te gaan sporten. Als je dat dan pakken hebben dan willen ze meer. Dat mo- én 45+ voetbal.
kunt doen met gelijkgestemden en mannen mentum moet je dan zien vast te houden.
die je al kent of nog kent van vroeger, dan
is het helemaal leuk. Dan volgt zo’n derde
helft vanzelf.
Hoe nu te beginnen? over het
handboek
Zoals in de titel al gezegd, organiseren be-
USB-stick
tekent de eerste stap zetten. Dat is tevens Magazine
Trainings-
Het handboek in de doos die u kunt kaarten
Blijf op de hoogte! aanvragen met de bestelkaart in dit Handboek
magazine helpt uw vereniging om
Wil je beginnen met het opzetten 45+ voetbal op te tuigen. U kunt alle
van 45+ voetbal? Meld je dan aan modules gebruiken, maar u kunt ook
voor de KNVB-districtsnieuwsbrief selectief alleen die module pakken Bierviltjes 7 Trainingshesjes
over 45+ voetbal. Zo blijf je op de die u nodig heeft om een stap verder Communicatie-
hoogte van het laatste nieuws, te komen bij het organiseren van een 2 Bidons materiaal KNVB
nieuwe toernooien en andere activi- goed sportaanbod voor oudere voet-
teiten. Ga naar voetbal.nl/7tegen 7 ballers. In totaal zijn er zes modules 1 Scheidsrechtersfluit 1 Aanvoerdersband
en meld je aan. waarvan u in dit magazine een klein met KNVB-keycord
voorproefje krijgt.
5

6. communicatie
MODULE
3
Poster, flyer, website
of aanspreken?
In de 45+ starterskit bevinden
Tip
zich onder andere voorbeeld-
brieven en e-mails, persbericht,
poster, handout, internetbanner
en een standaard advertentie
45+ Voetbal. Je hebt er zin in, je wilt het graag regelen voor je vereniging of je weet iemand die het binnen
jullie club wil opzetten. Prima, maar hoe krijg je dat eerste team bij elkaar en hoe zorg je ervoor dat het blijft
bestaan en hopelijk ook nog groeit? Het toverwoord is communicatie. Zorg dat zoveel mogelijk mensen weten
van het initiatief en hou ze op de hoogte van de ontwikelingen, vorderingen, prestaties en resultaten. Door
goed te communiceren vergroot je de bekendheid en het draagvlak van 45+ voetbal op je vereniging en wordt
het makkelijker om leden te werven, maar ook helpers, sponsoren en wie je nog meer nodig hebt. In de 45+
starterskit vind je in ieder geval een aantal standaard communicatiemiddelen dat je kunt inzetten om binnen
je vereniging een goede start te kunnen maken.
6 45+ voetbal

7. WETEN WAT JE WANNEER TEGEN WIE MOET ZEGGEN
Communicatie is belangrijk, maar dat betekent niet dat je een • gezelligheid en sociale contacten met teamgenoten
top-fotograaf, PR-goeroe of een website-specialist moet zijn om • werken aan de gezondheid en conditie
het goed te doen. Het gaat om de boodschap niet om de verpak- • missen van voetbal
king. Vertel wat je wilt vertellen en bedenk tegen wie je het zegt.
Tegen iemand van 16 zeg je iets op een andere manier dan tegen Deze drie argumenten zijn de belangrijkste boodschap om niet
iemand van zestig. Voetballers die gestopt zijn gaan gemiddeld actieve voetballers aan te sporen om hun kicksen weer aan te
weer voetballen vanaf ± 45 jaar. Spreek hen als zodanig aan. De trekken en binnen de lijnen terug te keren.
redenen voor hen om weer te gaan voetballen zijn:
Om 45+ voetbal te starten en te continue-
Wat zit er allemaal in
ren is een aantal zaken van belang. Er moet Direct communiceren de 45+ starterskit?
een kartrekker gevonden worden, er moeten
deelnemers geworven worden, de vereniging werkt het best;
moet weten wat er gebeurt en iedereen spreek mensen aan We hebben al een aantal zaken voorbe-
rondom de club moet weten dat 45+ reid om het u gemakkelijk te maken. In
voetbal er is. Allemaal zaken waarin com- en enthousiasmeer de doos bevindt zich onder andere:
municatie een belangrijke rol speelt. Verder • en wervingsposter, u hoeft alleen
e
zullen deelnemers op de hoogte gehouden nog uw persoonlijke boodschap erop
moeten worden, moet er wellicht naar spon- te zetten
soren gezocht worden of moet er contact geworden van dat succesvolle eerste elftal • en standaard advertentie, voor deel-
e
onderhouden worden met andere verenigin- van twintig jaar geleden? Spoor hen op en nemerwerving via het personeelsblad
gen of met de plaatselijke fysiotherapeut. schakel ze in. Het kernwoord is enthou- banners, laat via de verenigings-
•
Voor veel mensen klinkt dit logisch en iets siasmeren. Zorg dat mensen enthousiast site zien dat er 45+ voetbal op jullie
dat je vanzelf doet. Meestal is dat ook zo, worden om weer te gaan sporten, weer te vereniging is
maar het is wel belangrijk om er goed over gaan voetballen. Denk wel goed na over hoe • brief, zowel voor ouders van pupillen
na te denken en er iemand verantwoordelijk je mensen benadert en met welke bood- als voor leiders en trainers
voor te maken. schap. De vaders langs de lijn worden niet • artikel, een standaard artikel over 45+
enthousiast van een foldertje met daarin voetbal voor in het clubblad of voor op
Goed communiceren en jezelf een plek foto’s van oude, dikbuikige, grijsharige voet- de site
verwerven binnen de vereniging is vaak ook ballers. Zij zien meer in een fitte vijftiger die hesjes, voorzien van een opdruk zodat
•
een kwestie van zichtbaar zijn. Dus draag een mooie actie maakt. het ook zichtbaar is dat er door 45+’ers
de herkenbare 45+ hesjes uit de doos, re- wordt gevoetbald
serveer trainingstijden en plaats op het veld Communceren is niet eenmalig. Als de
zodat dit ook op de site wordt opgenomen. deelnemers er zijn, hou ze dan goed op de We proberen het u zo eenvoudig mo-
hoogte. Als ze enthousiast zijn, hou ze be- gelijk te maken, maar het staat of valt
Waar heb je kans op succes? trokken. Zorg dat ook de faciliteiten in orde vooral met een gezonde dosis enthou-
Er is een aantal groepen die een hogere zijn. Zorg dat er veldruimte is, dat vervoer siasme en positiviteit want de beste
kans op succes bieden. Denk hierbij aan geregeld is naar een toernooi. Nodig ze communicatie is nog altijd van mond
vaders van pupillen op zaterdag langs de regelmatig uit in de kantine voor een derde tot mond.
lijn. Spreek hen eens aan. Wat is er ooit helft met een biertje en bitterballen.
Ik ben ouders gaan
aanspreken voor en
na de ouder/kind
wedstrijden bij ons
op de vereniging.
Bertram Theunisse
7

8. fitcheck In de 45+ starterskit bevin-
Tip Bewegen is gezond. En
den zich onder andere informa- bewegen of sporten is
MODULE
4 tiefolder, screening-vragenlijst,
rapportageformulier, testprotocol
en het 10 stappenplan Haglund
nog leuker als men zich
goed voelt en gezond is.
Voor 45+’ers die weer gaan
voetballen, is het van be-
lang om te beseffen dat ze
geen 18 meer zijn. Sporten
op leeftijd betekent goed
luisteren naar het lichaam,
maar nog belangrijker, het
vergt een goede voorbe-
reiding. Wie na lange tijd
opnieuw gaat sporten doet
er verstandig aan zich te
laten testen op fitheid.
Speciaal voor dit doel
hebben de medisch speci-
alisten van de KNVB een
fitcheck ontwikkeld. Mid-
dels deze eenvoudige test
kan elke sporter eenvoudig
controleren hoe zijn fysieke
gesteldheid is en wat hij of
zij wel en niet kan. Je kan
hier dan in trainingen en
trainingsopbouw rekening
mee houden. Door de test
op regelmatige basis te
herhalen ontstaat een goed
beeld van de fitheid van
spelers. Zo voorkom je
blessures en blijft het voet-
bal nog vele jaren leuk. De
fitcheck is door elke fysio-
jong
therapeut af te nemen dus
ook de fysiotherapeut van
je club. De fitcheck maakt
onderdeel uit van het 45+
starterskit dat besteld kan
worden met de bestelkaart.
jonger
Hoe blijf je fit
8 45+ voetbal
jongens

9. Soms moet ik mijn
warming-up
verlengen. maar
Zo blijf ik wel gezond
en blessurevrij.
Fitheid vergelijken met de fittcheck van KNVB SMC
De fitcheck zoals die is opgenomen in het handboek 45+ is samengesteld door het
Sportmedisch Centrum (SMC) van de KNVB. Het is een test waar elke fysiothera-
peut mee kan werken en waarvan de resultaten eenduidig, betrouwbaar, objectief en
vergelijkbaar zijn. Daarnaast is er ook een eenvoudige vragenlijst aan de hand waarvan
bepaald kan worden of je risico loopt door weer te gaan voetballen.
‘Mens sana in corpore sano’. Een gezonde risico’s oplevert. Uit de vragelijst kan echter
geest in een gezond lichaam. Het is een ook direct al blijken dat het verstandig is Lourain van der Vleuten
bekend Romeins spreekwoord. Als eenmaal om eerst een deskundige zoals een huisarts
dat 45+ elftal bij elkaar is gebracht, moet te raadplegen, alvorens te beginnen met Lourain van der
het ook zo lang mogelijk kunnen voetballen. voetballen. Vleuten is afgestu-
De deelnemers moeten fit zijn, fit blijven en deerd bewegings-
als ze nog niet fit zijn zo snel mogelijk fit Fitcheck wetenschapper en
worden. Nu het team compleet is en weer begonnen fysiotherapeute.
is met voetbal, is het ook belangrijk om te Ze vergaarde haar
Fysieke verschillen weten hoe fit men werkelijk is. Daarvoor is kennis en verrichtte
Alle startende 45+’ers komen op een ander er de fitcheck. Deze test die door artsen, onderzoek aan de
niveau binnen in de groep. De een is altijd fysiotherapeuten en bewegingsweten- universiteiten van
blijven sporten en is lichamelijk in conditie. schappers is samengesteld, levert een Maastricht en Amsterdam.
De ander heeft al tien jaar niet meer gesport nauwkeurig en vergelijkbaar beeld op van
en is vanwege zijn kantoorbaan ook een de fysieke gesteldheid en fitheid van een Lourain is zelf een fanatiek sporter die
aantal kilo aangekomen. Deze twee mannen deelnemer. Door de test op regelmatige ba- zelf al vele sporten heeft beoefend. Als
ervaren dezelfde training zeer verschillend. sis uit te voeren, bijvoorbeeld tweemaal per fysiotherapeute heeft ze onder ander haar
De een doet de oefeningen en het partijtje jaar, wordt duidelijk hoe de conditie van een sporen verdiend bij het Sportmedisch
met twee vingers in de neus, de ander loopt deelnemer zich ontwikkelt doordat hij weer Centrum van de KNVB en het nationaal
na een kwartier al op zijn tandvlees. Het is is gaan sporten. De test is zo opgesteld dat vrouwenelftal onder 19. Als onderzoek-
goed om deze fysieke verschillen in beeld te hij door elke fysiotherapeut af te nemen is. ster heeft ze gewerkt bij onder andere de
hebben. Je kan er dan rekening mee houden KNVB, KNRB en Eiffel Swimmers NZE.
in de trainingen en wedstrijden. Voetbal is een spelletje. Een spelletje dat Daarnaast is Lourain adviseur van de
heel erg leuk is om te doen. Om het leuk te NRB en de KNVB.
Vragenlijst houden, is een goede gezondheid een must.
Hoe kom je er nu achter of iemand fit is? Voor de 45+-voetballers geldt dat zij eerlijk Haar ervaring heeft ze gebruikt om samen
Allereerst heeft de KNVB een vragenlijst moeten zijn naar zichzelf en naar anderen. met anderen de fitcheck te ontwikkelen.
samengesteld. Dit is de eerste controlepost. Je bent geen achttien meer, je hoeft niets Deze kwalitatief hoogwaardige test kan
Wie deze post passeert, kan in ieder geval meer te bewijzen. Luister goed naar je verenigingen en leden helpen om 45+’ers
gaan voetballen zonder dat dit gezondheids- lichaam en sport verstandig. zo lang mogelijk te laten sporten.
9

10. training
MODULE
5 Tikkie
terug
Jaap.
Trainen doe je om beter te worden, om het balgevoel weer terug te
krijgen, om in vorm te komen en natuurlijk ook om plezier te hebben.
Het allerleukst is natuurlijk partijtjes spelen, maar het kan geen kwaad
om ook eens wat anders te doen. Ömer Kaya en medewerkers van de
afdeling Voetbaltechnische Zaken van de KNVB ontwikkelden een aantal
specifieke 45+ trainingen.
Trainen, parti
of allebei? a
a
b
b
b 3 3
c 2 2
10-20 m.
4 4
b
1 1
a
a
30 m.
c
c
c
k
bal speler team a speler team b k neutrale pilon verplaatsbaar bal speler team a speler team b k neutrale pilon verplaatsbaar bal speler team a speler team b k neutrale pilon verplaatsbaar
keeper doel keeper doel keeper doel
Als het plan bestaat om als team deel te aanbiedt in de speciale 45+ startersdoos,
nemen aan een 45+ toernooi dan is het han- hebben als voordeel dat ze in zwaarte te
‘Niet te moeilijk’ dig om een aantal weken daarvoor te begin- varieren zijn zodat ze voor elk 45+ team
nen met trainen. De trainingen die de KNVB geschikt zijn. Doordat ze heel divers zijn,
Trainingen zien er op papier altijd veel heeft samengesteld kunnen door elk 45+ blijft het trainen altijd leuk. Bovendien zijn
ingewikkelder uit dan ze in praktijk zijn. team worden gebruikt om binnen 6 weken de verschillende onderdelen uitwisselbaar
Veel lijnen, pijlen, driehoeken en cirkels. in vorm te raken en klaar te zijn om te gaan waardoor je als trainer ook zelf je training
Echter wanneer een oefening eenmaal is vlammen op dat toernooi. De trainingen zijn kunt samenstellen, afhankelijk van wat de
uitgezet op het veld en iedere speler op heel divers, maar bestaan altijd uit de vaste groep leuk of minder leuk vindt.
zijn plek staat, dan blijkt zo’n training onderdelen warming-up, tussenvorm met
toch heel logisch in elkaar te steken en bijvoorbeeld pass- en trapvarianten en een De trainingsvormen zijn direct bruikbaar,
doorziet een beetje voetballer al heel partijspel. maar kunnen ook als inspiratie dienen
snel de essentie van de oefening. Trai- om zelf varianten te bedenken. Door te
nen is dan ook een kwestie van gewoon Vrijwel iedereen heeft ooit gevoetbald en trainen en aandacht te besteden aan deze
doen. Kijk naar de kaartjes, volg de kan zich vast nog wel trainingen herinneren trainingen, wordt het spelplezier verhoogd.
aanwijzingen en het wijst voor zich. die hij of zij kreeg. Niet elke trainingsvorm Daarnaast zorgt een geregelde training ook
is echter geschikt voor voetballers op voor een betere lichamelijke conditie en het
leeftijd. De trainingsvormen die de KNVB verminderen van de kans op blessures.
10 45+ voetbal

11. In de 45+ starterskit
bevinden zich onder andere
Tip
voorbeeld- en opbouwtrainingen,
hersteltrainingen en een mp3-
bestand voor piepjestest
ijtje Door naast spelen
ook te trainen voel
ik me weer bijna
de voetballer van
de Trainingsvormen twintig jaar geleden.
die in de 45+ starter- John Achterberg
skit voor verenigingen
worden aangeboden,
zijn leuk en divers. Ze ‘ Trainingen
hebben een vaste op-
bouw en bestaan uit
zijn in praktijk
warming-up, tussen-
vorm met diverse vari-
ontwikkeld
anten en een partijspel. en getoetst’
Hoe sterk is de groep? De trainingscyclus van zes weken die is opgenomen in de 45+ starterskit is ontwik-
Trainingen kunnen in zwaarte worden keld door de afdeling Voetbaltechnische Zaken van de KNVB en dan met name door
gevarieerd. Daarvoor is het wel van belang Ömer Kaya. Ömer heeft zijn sporen in het voetbal ruimschoots verdiend. De 46-jarige
om te weten hoe de spelersgroep ervoor oud-speler van RKC Waalwijk en FC Den Bosch heeft na zijn actieve carrière zijn trai-
staat. Hoe fit zijn ze? Daarvoor kan gebruik nersdiploma’s gehaald en heeft ook jaren in het onderwijs gewerkt onder andere als
worden gemaakt van de fitcheck die wordt docent aan het Cios in Goes. In zijn vrije tijd is hij hoofdtrainer bij amateurvereniging
aangeboden in de 45+ starterskit. Ook kan RKDSV. Daarnaast is Ömer voetbaldocent bij de KNVB en het ROC Sport en Bewegen
voorafgaand aan de eerste training een in Eindhoven.
conditietest worden gedaan. Iedere oudere
voetballer kent de Coopertest, 12 minuten Volgens Ömer heeft spelplezier, variëteit en effectiviteit voorop gestaan bij het
lopen en het aantal meters tellen dat is bedenken van de trainingen. ‘We hebben het eerst op papier bedacht, maar we heb-
afgelegd. Tegenwoordig zijn er ook andere ben het eigenlijk in de praktijk ontwikkeld. We zijn met 45+ groepen van ondermeer
en misschien ook wel leukere of voor een Zeelandia Middelburg gaan testen wat werkte in de praktijk en wat niet. We hebben
oudere groep beter geschikte testen zoals daarbij heel goed geluisterd naar de mening van de 45+ voetballers. Hun opmer-
een multi-stage fitness test, beter bekend kingen hebben we gebruikt om de trainingen aan te passen tot wat ze nu zijn. Een
als de shutlle-run of ‘piepjestest’. gevarieerd aanbod waarmee zowel een beginnende als een geoefende groep voetbal-
lers mee aan de slag kan en waar ze zeker plezier aan zullen beleven.’
11

12. samenwerking
MODULE
6
Samen sta
je sterker
Mensen hebben minder tijd en willen meer doen. Het aanbod van vrijetijdsbestedingen groeit nog steeds. Ver-
enigingen moeten concurreren. Met 45+ voetbal biedt de KNVB een mogelijkheid om het het voetbalaanbod
uit te breiden en verenigingen te ondersteunen. 45+ voetbal is meer dan een leuke invulling van vrijetijd voor
de deelnemers. Het kan een club echt helpen. Door goed naar de vereniging te kijken en naar de plaats die ze
inneemt binnen een stad, dorp of wijk kan een verdere versterking worden bereikt. Het sleutelwoord daarbij
is samenwerking. De KNVB kan hiervoor een intermediair zijn.
12 45+ voetbal

13. Ons succesvolle Voorbeelden genoeg
ambtenarentoernooi
Zeelandia Middelburg organiseert toer-
heeft ons in drie jaar nooien voor omliggende verenigingen en
al 1 sponsor en 4 voet- andere doelgroepen.
ballers opgeleverd LAC Frisia ondersteunt andere vereni-
Gert Jan Dirksgraaf gingen in het opstarten van 45+ voetbal.
FC Lisse werkt samen met de plaatse-
lijke golfvereniging en sportschool en
Vele verenigingen en stichtingen zitten in ‘ruiken’ waardoor (hernieuwde) interesse in biedt leden sportpakketten aan.
hetzelfde schuitje. Maar er zijn altijd par- elkaars sport kan ontstaan. Zoek ook eens
tijen zoekende naar faciliteiten, mogelijkhe- naar geïnteresseerde bedrijven binnen uw Gemeente Amsterdam, de KNVB en Ajax
den, ruimte. Het is zaak om deze met elkaar regio die onderling een toernooi willen spe- werken samen om sportdeelname onder
te verbinden om samen sterker te staan. len. Dat leidt vaak tot enthousiasme onder haar oudere inwoners verhogen door
deelnemers en een gereactiveerde interesse 35+ en 45+ voetbal te stimuleren.
Samenwerkingsverbanden kunnen op vele in actief zelf voetballen.
terreinen ontstaan. Op het gebied van 45+
voetbal kan het zijn dat verenigingen samen De KNVB helpt Inkomsten
een of meerdere zeventallen op de been Ook de KNVB kan u helpen met het vinden Los van het 7x7 voetbal kunnen samen-
brengen. Het kan ook zijn dat een grote van nieuwe deelnemers. Bijvoorbeeld door werkingsverbanden aangegaan worden om
vereniging wel een zevental op de been kan het 45+ voetbal bij andere clubs in uw inkomsten te genereren voor uw vereniging.
brengen maar geen veldruimte heeft om regio te promoten. Voor deelname aan een Er is een groeiend tekort aan kinderopvang-
te trainen of spelen terwijl de vereniging plaatsen. Er is nu al een flink aantal voet-
vlakbij die ruimte wel heeft. Als zowel u en balverenigingen dat overdag zijn kantine en
verenigingen bij u in de buurt 45+ zevental-
len hebben, dan kan samenwerking goed
Voetbal is een een deel van de velden ter beschikking stelt.
Maar ook welzijnsorganisaties zijn met re-
zijn om onderling vriendschappelijke wed- teamsport, voetbal gelmaat op zoek naar locaties bijvoorbeeld
strijden te organiseren of wellicht zelfs een
stads- of regiotoernooi. Zo zijn er tal van
organiseren is dat voor het geven van cursussen. Bestuurders
van verenigingen die verder durven kijken
mogelijkheden om samen te werken. ook dan alleen het voetbal kunnen snel goede
resultaten bereiken. Het handboek 45+
Blessurevrij voetbal biedt tal van ideeën om door middel
Denk ook eens verder dan voetbal. Bij 45+ 7tegen7-toernooi kunt u eveneens bij de van samenwerkingsverbanden de vereniging
voetbal is het belangrijk om spelers blessu- bond terecht. De KNVB voorziet u van een en het 7x7 voetbal te versterken.
revrij te houden. De fitcheck (pagina 8) kan draaiboek dat u stap voor stap begeleid in
daarbij helpen. Ook regelmatige medische het opzetten van zo’n toernooi. Uiteraard
begeleiding kan nuttig zijn. Hiervoor kan kunt u voor vragen en advies altijd bij een
een samenwerking met een fysiotherapie-
praktijk of zelfs een sportschool interessant
KNVB-medewerker terecht.
De ultieme samenwerking
zijn om na te streven. Als vereniging kunt Gemeenten kunnen ook een cruciale rol Je kan als vereniging samenwerken met
u de leden van de sportschool bijvoorbeeld spelen bij het ondersteunen realiseren van tal van externe partijen om te kijken of
een gratis proeftraining aanbieden. 45+ voetbal. In steeds meer gemeenten er mogelijkheden zijn om de vereniging
wordt budget gereserveerd voor sportdeel- sterker te maken. De meest gewenste
Op zoek naar nieuwe deelnemers aan 45+ name in het algemeen en van ouderen in samenwerking is echter die van de
voetbal? Samenwerken met andere sporten het bijzonder. U kunt zelf de gemeenten enthousiastelingen die starten met 45+
kan wel eens het antwoord zijn. Goede benaderen, maar de KNVB kan ook helpen. voetbal. Door de taken goed te verdelen
voorbeelden zijn FC Lisse (zie kader) of Onze districtsmedewerkers hebben goede en door goed samen te werken, kan op
Zeelandia Middelburg dat twee 45+ bridge- contacten. Vaak weten zij ook wat de mo- elke vereniging van 7x7 voetbal een suc-
clubs in haar geledingen heeft. Door samen gelijkheden van de diverse gemeenten zijn. ces worden gemaakt!
te werken kunnen leden aan elkaars sport Neem gerust contact met hen op.
Wie deelneemt aan toernooien of wedstrijden speelt tegen andere teams, doet er goed
aan om mailadressen of telefoonnummers te verzamelen. Deze komen namelijk altijd
van pas wanneer u zelf een toernooi wilt organiseren bijvoorbeeld als seizoensafsluiter.
Het verzamelen van namen en adressen is sowieso een goed idee. Gebruik elkaar, help
elkaar, deel kennis en leer van elkaar. Ook andere moderne middelen zoals een eigen
hyves of LinkedIn pagina kunnen hierbij helpen. Ook twitter is een nieuw medium dat
gebruikt kan worden in het streven naar meer samenwerking met derden. Deze midde-
len kunnen ook ingezet worden voor andere zoektochten bijvoorbeeld naar sponsoren.
13

14. Samenwerken aan
sportparticipatie, De KNVB ondersteunt
Nederland naar
Olympisch niveau u bij 35+ en 45+ voetbal
Met het ontwikkelen en uitrollen van het Als het lukt om een zevental enthou- Naast de competitie organiseert de KNVB
45+ voetbal hoopt de KNVB niet alleen de siastelingen weer terug het veld in samen met Continental ook jaarlijks
voetbalsport en voetbalverenigingen te te krijgen, dan zijn er meerdere mo- terugkerende 7x7 toernooien door het
versterken, maar tevens een bijdrage te gelijkheden om hier structuur aan te land. Deze vinden plaats na afloop van het
leveren aan het verhogen van de sportpar- geven. Allereerst organiseert de KNVB reguliere voetbalseizoen en spelers hoeven
ticipatie in Nederland, zoals beschreven in in het voor- en najaar een officiële 7x7 geen lid te zijn van de KNVB om deel te
het Olympisch Plan 2028. 45+ voetbal van competitie voor 35+ en 45+ teams. Deze nemen. Voor verenigingen een uitgelezen
de KNVB maakt dan ook onderdeel uit van competitie kent een reeks van minimaal kans om niet-leden enthousiast te maken!
diverse nationale sportprogramma’s van vier toernooien op vrijdagavonden in het Via voorrondes en districtfinales kunnen
sportkoepel NOC*NSF en het Ministerie van najaar én in het voorjaar. Een vereniging teams zich uiteindelijk plaatsen voor de
VWS. Zo is 45+ voetbal door de KNVB ont- is tijdens de reeks éénmaal gastheer landelijke finale, waar wordt gestreden om
wikkeld binnen het NOC*NSF programma en speelt de overige drie keer bij de het Nederlands Kampioenschap 35+ én 45+
Proeftuinen Nieuwe Sportmogelijkheden en andere verenigingen in de poule. Het voetbal.
maakt 45+ voetbal momenteel onderdeel uitgangspunt van deze competitie is te
uit van het Nationaal Actieplan Sport en zorgen voor een regionale indeling om Heeft u meer of andere ondersteuning
Bewegen (NASB) en het beleidskader Sport zodoende de reisafstanden te beperken. nodig dan kunt u contactopnemen met het
en Bewegen in de Buurt van het Ministerie Voorwaarde is dat de deelnemers lid zijn districtskantoor van de KNVB in uw regio.
van VWS. van de KNVB.
Continental hoofdsponsor van
het KNVB 35+ en 45+ voetbal.
Band voor het leven.
Met ingang van het seizoen 2010 – 2011 om te (blijven) voetballen zijn de sterke
Fijn dat we nu ook op is het bandenmerk Continental partner en unieke vriendschapsbanden die in het
vrijdag voetballers geworden van 35+ en 45+ voetbal. Con-
tinental is al jaren internationaal actief
amateurvoetbal ontstaan. Deze intrin-
sieke motivatie om te blijven voetballen,
in de kantine hebben, als voetbalsponsor, het meest recent als is de basis geweest voor de ontwikkelde
en het zijn bovendien official partner van de FIFA voor het WK
in Zuid-Afrika. Samen met de KNVB wil
centrale sponsorthematiek van Continen-
tal. Deze luidt: “een band voor het leven”.
plakkers! Continental het 35+ en 45+ voetbal sti- Het betreft een link naar de corebusiness
muleren en doorontwikkelen. Door 35+ en sluit tevens naadloos aan op de bele-
Alex van Schaik
en 45+ voetbal wordt voor meer mensen vingswereld van de doelgroep.
het voetbal weer toegankelijk. Een
belangrijk motief voor deze doelgroep Kijk op www.eenbandvoorhetleven.nl
Zijaanzicht
+ +
muurtje 35 en 45 voetbal
14 45+ voetbal

15. 45+: voetbal uit
de (oude) doos 7x7 = ook 35+
45+ voetbal is leuk om te doen, maar Vanwege het succes van 45+ voetbal biedt de KNVB, in samenwerking met Continen-
ook de andere 7x7 variant, 35+, kan een tal, deze voetbalvorm ook aan voor een jongere doelgroep, de 35+’er. Spelers in deze
waardevolle aanvulling zijn voor het leeftijdscategorie hebben vooral te maken met een drukke agenda, wellicht dat ze
voetbalaanbod van uw vereniging. Om daarom genoodzaakt zijn om te stoppen met voetbal. Om deze groep langer actief
u zo goed mogelijk te ondersteunen te laten zijn en te binden aan de verenigingen is de 7x7 voetbalvorm geïntroduceerd.
bij het van de grond krijgen van 7x7 Voor deze doelgroep gelden dezelfde regels, maar met een minimale leeftijd van 35
voetbal, is er de 45+ starterskit. Deze jaar. Topfitte 45+’ers kunnen meespelen in de 35+ categorie, omgekeerd is dispensatie
doos bevat naast een aantal handige echter niet toegestaan. Heb je interesse? Ook voor jou of jouw vereniging komt de 45+
materialen, vooral veel kennis. Met het starterskit met bijbehorend handboek dan goed van pas. Je kunt de starterskit opvra-
praktische handboek kunt u elk onder- gen via onderstande bestelkaart of via www.voetbal.nl/7tegen7.
deel van het starten met 45+ bekijken
en in uw voordeel gebruiken.
In het geplastificeerde boekje zitten
voldoende trainingsvormen om in zes
weken fit te worden en klaar te zijn
voor deelname aan een toernooi. Dit
Bestel de Starterskit!
boekje kan eenvoudig meegenomen U heeft kunnen lezen dat zowel 45+ als 35+ voetbal grote voordelen kunnen hebben voor
worden naar het veld. Op de USB-stick uw vereniging. Als we de voordelen nog een keer de revue laten passeren dan zijn dat:
staan nog meer trainingsvormen om nieuwe leden aantrekken, bestaande leden binden, meer (45+) vrijwilligers binnenhalen, het
zelf uit te printen en in het boekje te seizoen verlengen, de kantine-inkomsten verhogen en het sponsorpotentieel vergroten.
steken. Op de stick staan verder tal Kortom, het is de moeite waard om op je eigen vereniging 45+ voetbal op te zetten. Temeer
van handige documenten waaronder omdat het weinig tijd en moeite kost. Met
voorbeeldbrieven, wervingsposters, behulp van de starterskit 45+ is het boven-
internetbanners en een informatieve dien een fluitje van een cent. Dus bestel
powerpointpresentatie. ‘m snel!
Antwoordkaart:
Ik wil graag meer weten over 45+ voetbal
Ik wil graag de 45+ starterskit ontvangen
Laat een districtsmedewerker contact met mij opnemen
Naam:
Naam vereniging:
Functie binnen vereniging:
Adres:
Postcode+plaats:
Telefoonnummer: Mobiel:
Email:
Of stuur een mail aan: 45plusvoetbal@knvb.nl waarin alle bovenstaande gegevens staan vermeld
15

16. 35+ en 45+ voetbal:
alleen voor échte mannen
Een band voor het leven.
Ontwerp, opmaak, fotografie en teksten: Procomm, woordenvormenbeeld, Rotterdam
Colofon Druk: Drukkerij Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam
Voor meer informatie en contact: www.voetbal.nl/7tegen7 of 45plusvoetbal@knvb.nl
KNVB Afdeling Marketing
Postbus 515
3700 AM Zeist