10. Layunin:
Pagkatapos ng aralin, ang mga bata ay
inaasahang:
1. Nauunawan ang kahalagahan ng
pagkakaroon ng soberanya sa
pagpapanatili ng kalayaan ng isang
bansa;
2. Nabibigyang-konklusyon na ang isang
bansang malaya ay may soberanya ; at
3. Nabibigyang-halaga ang mga karapatang
tinatamasa ng isang malayang bansa .
34. ● Ano ang soberanya?
● Kailan ipinagkaloob ng Estados
Unidos ang soberanya ng Pilipinas ?
● Ano-ano ang dalawang aspekto ng
soberanya? Ilarawan ang pagkakaiba
nila sa isa’t isa.
● Ano-ano ang mga karapatang
tinatamasa ng isang bansang may
soberanya?
37. Hulyo 4, 1946
- ipinagkaloob ng Estados
Unidos ang Kasarinlan o ang
soberanya ng Pilipinas.
Kailan naging estado ang
Pilipinas?
38. ELEMENTO NG ESTADO:
1. Mamamayan o tao- ang mga taong nakatira sa
isang bansa. Ang pinakamahalagang elemento.
2. Teritoryo – ang lupa, tubig at sa ibabaw at
ilalim nito bilang sakop na lugar ng isang bansa.
3. Pamahalaan- ang institusyong nangangalaga,
tumutulongsa mga mamamayan at
nagpapatupadng batas nito.
4. Soberanya – ang tawag sa pinakamataas na
kapangyarihan ng estado na mag-utos atpasunurin
ang mga nasasakupan nito.
45. Simbolong salitang“Republicof the
Philippines”
Ang salitang“Republic of thePhilippines”sa
Ingles o “Republika ng Pilipinas” saTagalogay
nakikitasaibaba. Itoay nangangahulugang
ang Pilipinasay mayroong kalayaanat
soberanyao kapangyarihanna iginagalang ng
ibang bansa.
46. Soberanya ang tawag
sa pinakamataasna
kapangyarihanng
estado namag-utosat
pasunurin angmga
nasasakupan nito.
50. May ilangkatangianang soberanya:
Palagian o Permanente - ito ay pangmatagalan
at magpatuloy hanggang hindi nawawala ang
estado.
Malawak - sumasaklaw ito sa lahat ng mga tao
at ari-arian ng estado
Di-nasasalin - ang kapangyarihan ng estado ay
pansarili lamang at hindi maaaring ilipatsa
ibang bansa.
Lubos - ang kapangyarihan ng estado ay ganap
at walang sinumang bansa o tao ang may
kapangyarihan dito.
51. Mga karapatan ng bansang
soberano
❖Karapatang Manatiling Malaya
❖Karapatang Magkaroon ng Pantay na
Pagkilala
❖Karapatang Mamuno sa Nasasakupan
❖Karapatang Magmay-ari
❖Karapatang Makipag-ugnayan sa
Ibang mga Bansa
57. Sa pamamagitan ng
SANDATAHANG LAKAS NG
PILIPINAS o Armed Forces of
the Philippines
● Ayon sa artikulo II,
Seksyon 3, sila ang
tagapangalaga ng
sambayanan.
● Itinatagsabisa ng
Commonwealth Act No. 1
o kilalabilang National
Defense Act.
Pangunahing layunin nito
na “Ipagtanggol ang bansa
laban sa rebelyong lokal at
mga dayuhang nais sumakop
sa bansa”.
62. Ang isangbansang malayaay maysoberanya. Soberanyaang tawag sa
pinakamataas na kapangyarihanng estado na mag-utos at pasunurin ang mga
nasasakupan nito.
May dalawang aspektoang soberanya – soberanyangpanloobat soberanyang
panlabas.
Ang soberanyang panloobay tumutukoy sa kapangyarihanng estadong
magpasunodsa lahat ng teritoryong nasasakupan nito.
Ang soberanyang panlabasay tumutukoy sa kalayaan ng estadong itaguyodat
sundin ang gawain nito nahindi pinakikialamanng ibang bansa.
Maymgakarapatangtinatamasaangisangbansangmay soberanya:
❖ KarapatangManatiling Malaya
❖ KarapatangMagkaroon ngPantay na Pagkilala
❖ KarapatangMamuno sa nasasakupan
❖ KarapatangMagmay-ari
❖ KarapatangMakipag-ugnayansa Ibang mgaBansa
❖ KarapatangIpagtanggolang kalayaan at teritoryo
64. 1. Ang Sandatahang Lakas ng
Pilipinas ay itinatag upang
mabigyan ng proteksyon ang
bansa laban sa mga
mananakop.
A. Pagsusurisa mgaPahayag:Pumalakpakng
tatlo kungkatotohanan,pumadyaknaman ng
tatlokungopinyonang ipinapahayagng
pangungusap.
65. 2. Ang Hukbong Dagat o
Philippine navy ay ang tagabantay
laban sa mga smuggler na
pumapasok sa bansa.
A. Pagsusurisa mgaPahayag:Pumalakpakng
tatlo kungkatotohanan,pumadyaknaman ng
tatlokungopinyonang ipinapahayagng
pangungusap.
66. 3. Ang lahat ng mamamayan ay
maaaring utusan ng batas na
magkaloob ng personal na
serbisyo upang ipagtanggol ang
estado.
A. Pagsusurisa mgaPahayag:Pumalakpakng
tatlo kungkatotohanan,pumadyaknaman ng
tatlokungopinyonang ipinapahayagng
pangungusap.
67. 4. Tungkulin ng Sandatahang
Lakas ng Pilipinas o Armed
Forces of the Philippines na
ipagtanggol ang bansa laban sa
rebelyong lokal at mga dayuhang
nais sumakop sa bansa.
A. Pagsusurisa mgaPahayag:Pumalakpakng
tatlo kungkatotohanan,pumadyaknaman ng
tatlokungopinyonang ipinapahayagng
pangungusap.
68. 5. Ang DENR ay nakakatulong din
upang mapanatili ang kaayusan
at mapangalagaan ang mga likas
na yaman ng bansa.
A. Pagsusurisa mgaPahayag:Pumalakpakng
tatlo kungkatotohanan,pumadyaknaman ng
tatlokungopinyonang ipinapahayagng
pangungusap.
69. 1. Sino ang dapat magtanggol sa
teritoryo ng bansa?
a. lahat ng mamamayan
b. mga pinuno ng pamahalaan
c. mga pulis at sundalo lamang
B. Pagsusurisa mgaKaisipan: Piliinang titikng
tamang sagot.Isulat ang tamang sagotsa chat
box.
Sagot: a
70. 2. Alin ang hindi pakinabang ng Pilipinas
sa kanyang teritoryo?
a. nagbibigay ng hanapbuhay at
libangan
b. nagiging dahilan ng pag-aaway
dahil sa agawan ng lupain
c. napagkukunan ng mga
pangangailangan
Sagot: b
71. 3. Anong paraan ang ginagamit
ng mga bansa sa kasalukuyan sa
pagtatanggol ng kanyang
teritoryo?
a. lakas ng armas
b. pakikidigma
c. usaping pangkapayapaan
Sagot: c
72. 4. Alin sa mga sumusunod ang tungkulin
ng DFA?
a. ito ang nagliligtas sa mga mamamayan
sa tiyak na kapahamakan o sakuna
b. ito ang nakikipag-ugnayan sa ibang
bansa para sa kasiguruhan ng ating
teritoryo at ng mamamayan
c. ito ang nangangalaga sa likas na
yaman
Sagot: b
73. 5. Bakit kaya may iba’t ibang sangay ang
Sandatahang lakas ng Pilipinas?
a. dahil ito ang gusto ng naging pangulo ng
bansa
b. dahil masyadong malaki ang ating
bansa para bantayan lamang ng isang sangay
c. upang maproteksyunang maigi ang
lahat ng bahagi ng teritoryo ng bansa.
Sagot: c
77. Panuto: Basahin at unawain
ang mga sumusunod na
tanong. Piliin ang titik ng
wastong sagot. Isulat itosa
papel.
Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na tanong. Piliin ang titik ng wastong sagot. Isulat ito sa papel.
78. 1. Tawag sa pagkakaroonng isang bansa
ng kalayaan at ganap na karapatang
pamahalaan ang sarili nito.
a. Kolonyal na kaisipan
b. Soberanya
c. Extrateritoriality
d. Externalidad
Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na tanong. Piliin ang titik ng wastong sagot. Isulat ito sa papel.
79. 2. Ang sumusunod ay mga salik ng
bansang malaya maliban sa isa.
a. teritoryo
b. pamahalaan
c. mamamayan
d. watawat
Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na tanong. Piliin ang titik ng wastong sagot. Isulat ito sa papel.
80. 3. Pangunahing ahensiya ng pamahalaan
na naatasang ipagtanggol ang ating
kalayaan at teritoryo mula sa panlabas
na puwersa.
a. Philippine National Police
b. Philippine Military Academy
c. National Bureau of Investigation
d. Armed Forces ofthe Philippines
Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na tanong. Piliin ang titik ng wastong sagot. Isulat ito sa papel.
81. 4. Ang Pilipinas ay kasapi ng mga
samahan sa ibang bansa tulad ng
ASEAN at United Nations. Anong
karapatan ng bansang soberanya ang
tinataglay nito?
a. Karapatang manatiling malaya
b. Karapatang magmay-ari
c. Karapatang mamuno sa nasasakupan
d. Karapatang magkaroon ng pantay na
pagkilala
Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na tanong. Piliin ang titik ng wastong sagot. Isulat ito sa papel.
82. 5. Binili ng Pilipinas angisanggusalisaibang
bansa upang magsilbingembahadang
bansa doon. Anong karapatanng Pilipinas
ang tinutukoydito?
a. Karapatangmakipag-ugnayan sa
ibang bansa
b. Karapatangmagmay-ari
c. KarapatangmanatilingMalaya
d. Karapatangmamuno sa
nasasakupan
Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na tanong. Piliin ang titik ng wastong sagot. Isulat ito sa papel.
85. Paggawang ComicStrip.Gumawa ng
isang comicstripna nagpapaliwanag
kung bakit mahalagang ipagtanggol ang
kalayaan at soberanyang Pilipinas.
Mahalagang maipahayag din sa comic
stripkung ano ang tungkulin ng
mamamayan kaugnay nito. Gawing
gabay sa pagtupad ng gawain ang
sumusunodna rubrik.
Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na tanong. Piliin ang titik ng wastong sagot. Isulat ito sa papel.
86. Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na tanong. Piliin ang titik ng wastong sagot. Isulat ito sa papel.
Rubrik sa Pagmamarka ng Comic Strip
Pamantayan Deskripsiyon Puntos
Nakuhang
Puntos
Nilalaman
Makikita sa comic strip ang mahalagang
impormasyon tungkol sa paksa. Wasto ang
impormasyon at makatotohanan ang
sitwasyon.
10
Pagkamalikhain
Malikhain ang pagkakaguhit ng comic strip.
Nakapupukaw ito ng interes ng
mambabasa.
7
Presentasyon
Malinis at maayos ang presentasyon ng
comic strip.
3
Kabuuang Puntos 20
87. Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na tanong. Piliin ang titik ng wastong sagot. Isulat ito sa papel.
B. Gawain: Sagutan ang
mga ipinagagawa sa
WHLP at Gforms o LAS