VideoMuseums, Recording traces of our subjective culture
•
0 gefällt mir•526 views
This presentation reflects what was learned from the project “Videomuseums: recording traces of our subjective culture” which acquaints students (13 to 18 year old) with team production of short documentaries and to propose it as an educational tool. This project, is based on setting up film making workshops, with trained teachers and filmmakers. It has been implemented during the years 2009-2012 in Gymnasiums and Lyceums in Eastern Attica, Greece.
Empfohlen
Weitere ähnliche Inhalte
Kürzlich hochgeladen
Kürzlich hochgeladen (9)
Empfohlen
Empfohlen (20)
VideoMuseums, Recording traces of our subjective culture
- 1. "Βιντεομουσεία και μαθητικές ταινίες: οι άθλοι του Ηρακλή” Videomuseums and student films: Hercules’ labours Μαρία Λεωνίδα – Σκηνοθέτης maria@karposontheweb.org www.karposontheweb.org Κέντρο Εκπαιδευτικών Δράσεων και Διαπολιτισμικής Επικοινωνίας
- 2. Ποιά ίχνη μας ενδιαφέρει να αποτυπώσουμε; What traces are we interested in recording?
- 3. Γιατί ένα ακόμα μουσείο; Do we need another museum?
- 4. Οπτικές γωνίες Different points of view
- 5. Γιατί να κάνουμε ταινίες;Τι είναι ταινία για σένα; Why make videos? What does “movie” mean for you?
- 6. «...Μου αρέσει η τέχνη του μοντάζ και όλων των σχετικών ...και άλλα πολλά!!» “I like editing and …so forth”
- 7. Ομοιότητες και διαφορές Production: similarities and differences
- 8. Οι άθλοι The achievements 1. Εξοπλισμός Equipment 2. Χώρο-χρόνος Time and space 3. Συντονισμός Group coordination ομάδας
- 9. Οι άθλοι The achievements 4. Σενάριο: όλοι θέλουν να πουν τη δική τους ιστορία Script: who’s story are we going to tell? 5. Ο ρόλος του καθηγητή Teachers role
- 10. 6. Πώς να τους ενεργοποιήσεις; How to activate the students on a long term process? 7. Πώς θα αποκτήσουν όλοι ένα ρόλο προς το τελικό αποτέλεσμα; How to represent all participants in the final work? 8. Πώς να αντιληφθούν εγκαιρα την ουσία της τελικής σύνθεσης (μοντάζ); How to involve them EARLIER in the essence of the FINAL synthesis?
- 11. Με ποιό θηρίο να τα βάλω πρώτα; Which monster should I fight with first?
- 12. Θεματικές 2011 • Χώροι της καθημερινότητας/ έλλειψη/ ανεπάρκεια • Φιλία • Ελεύθερη έκφραση • Μουσική • Διαφορετικότητα
- 13. Θεματικές 2012 • Εμείς στο μέλλον • Κρίση, ανασφάλεια, ασφάλεια • Μουσική • Αθλητισμός • Εξάρτηση από τεχνολογία • Δημόσιος χώρος
- 14. Στόχοι-Δεξιότητες • Εξέλιξη δεξιοτήτων συλλογικότητας/διαπραγμάτευσης/ συνεργασίας • Ερευνα/ διαχείρηση πληροφοριών • Συντονισμός • Σημειολογία της εικόνας • Εξοικείωση με τη σύνταξη ερωτήσεων προς τρίτους και επεξεργασία των απαντήσεών τους • Διαπίστωση του υποκειμενισμού που συνεπάγεται κάθε διαφορετική επιλογή εικόνας και ήχου • Εξέλιξη τεχνικών δεξιοτήτων ψηφιακών μέσων
Hinweis der Redaktion
- To πρόγραμμα των Βιντεομουσείων, είναι ένα πρόγραμμα παρέμβασης σε σχολεία που φέρνει ομάδες μαθητών Γυμνασίων και Λυκείων κοντά στην ομαδική παραγωγή μιας ταινίας με στοιχεία ντοκιμαντέρ. Ως εκτεταμένο πρόγραμμα μας προσέφερε τη δυνατότητα να δουλέψουμε επί δύο χρόνια σε παρόμοιες συνθήκες συγχρόνως σε 10 σχολεία, Στόχος αυτής της ομιλίας είναι να παρουσιάσει μια συνολική εικόνα για το πώς φτάσαμε σε αυτές τις μαθητικές ταινίες που καθεμιά τους ήταν μια σειρά από περιπέτειες που συνήθως, οι πρωταγωνιστές τους δεν τις έχουν προβλέψει.
- Ο πλήρης τιτλος του προγράμματος είναι «Βιντεομουσεία: αποτυπώνοντας ίχνη της προσωπικής μας κουλτούρας». Αφορά την οργάνωση εργαστηρίων με ομάδες εφήβων για την παραγωγή μικρών μαθητικών ντοκιμαντέρ με θέματα από την καθημερινή τους κουλτούρα, και το περιβάλλον. Το ερώτημα το οποίο προσπαθούμε να απαντήσουμε με τα παιδιά είναι «Αν φτιάχναμε ένα μουσείο στο οποίο εσείς θα αποφασίζατε τι θα παρουσιαζόταν μέσα, τι θα θέλατε να δουν όσοι μπουν που να εκφράζει εσάς;» Η ομάδα λοιπόν προτείνει θέματα που θεωρεί ότι αξίζει τον κόπο να γίνουν ταινίες μικρού μήκους με το σκεπτικό να εκπροσωπηθούν σε ένα Μουσείο του Μέλλοντος. Η ταινία τους, μέχρι 4 λεπτά, έχει χαρακτηριστικά του ντοκιμαντέρ και μπορεί να αφορά κάθε είδους θέμα που τους απασχολεί και που θα αξιζε να μεταφερθεί στους νέους άλλων περιοχών και άλλων εποχών. Με αυτόν τον τρόπο, τα «Βιντεομουσεία» ενθαρρύνουν τους μαθητές να ρίξουν μια πιο συγκροτημένη και προσωπική ματιά στο χώρο τους, την καθημερινότητά τους και τις επιλογές τους, μαθαίνοντας παράλληλα πώς να εκφράζονται με τα εργαλεία της εικόνας και του ήχου. Μέσα από μια διαδικασία συζήτησης μέσα στην τάξη, η ομάδα προσπαθεί να εντοπίσει το θέμα που περισσότερο συγκινεί και εκφράζει την πλειοψηφία. Η έρευνα που γίνεται για τις διάφορες προτάσεις από τις επιμέρους ομάδες, διευρύνει τη συζήτηση και μειώνει την πληθώρα των υποψήφιων θεμάτων. Αν χρειαστεί, η τάξη οδηγείται σε ψηφοφορία. Σε αυτή τη φάση επαγγελματίες του κινηματογράφου εμπλέκονται στη διαμόρφωση του σεναρίου ως βοηθοί της ομάδας και καθοδηγούν διάφορες ασκήσεις πάνω στην οπτικοακουστική γλώσσα. Στόχος είναι πάντα οι μαθητές να αφηγηθούν μεστά, να αποτυπώσουν και να παρουσιάσουν το θέμα που διάλεξαν και επεξεργάστηκαν.
- Η ιδέα του προγράμματος βασίζεται στη δυνατότητα του καθένα μας να παρουσιάσει μέσα από την προσωπική του ματιά κάτι από τον περίγυρό του το οποίο πιστεύει ότι αξίζει να διαφυλαχθεί στο μέλλον. Με αυτόν τον τρόπο προωθούμε έναν εκδημοκρατισμό της επιμέλειας μιας έκθεσης και μάλιστα όχι σε ένα καθώς πρέπει μουσείο αλλά σε ένα άλλο νεανικό, ίσως μικρότερο και με διαφορετικό τρόπο παρουσίασης. Ενα μουσείο που θα έχει ενδιαφέρον να το δούμε σε 10, 20 ή 30 χρόνια και θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε τι απασχολούσε τους νέους μιας περιοχής σήμερα. Σε αυτό το πλαίσιο κάθε ομάδα νέων είναι ελεύθερη να προτείνει τις δικές της λύσεις πάνω στο θέμα που θα επιλέξει. Κάθε ένα λοιπόν από αυτά τα βίντεο μικρού μήκους, που δημιουργούνται ομαδικά γίνεται έκθεμα στο εικονικό "Βιντεο-μουσείο" των σχολείων που συμμετέχουν.
- Οι συζητήσεις για τα θέματα θέτουν τις έννοιες του τόπου και του χρόνου και στη συνέχεια της επιλογής οπτικής γωνίας. Συγκεκριμένα, η ομάδα προτείνει μια εκδοχή του θέματος που αναπόφευκτα ωριμάζει μαζί με την ομάδα μέσα στη χρονιά. Ενδεχομένως ένας νέος από το Μενίδι έχει άλλα πράγματα να πεί από έναν νέο που κατοικεί στην πλατεία Ψυχικού ή τη Φρανκφούρτη, αλλά... και πόσο διαφορετικά άραγε; Αναρωτιόμαστε μήπως υπάρχουν θέματα που άσχετα με τον τόπο, ταυτίζονται, αλλά διαφέρει ο τρόπος διαχείρησής τους;
- βιντεομουσεία είναι ένα πλαίσιο που βάλαμε ως διοργανωτές. Εμεις αναμφισβήτητα έχουμε πολλά επιχειρήματα για να στηρίξουμε γιατί η κινηματογραφική γλώσσα και η ομαδική δημιουργία είναι, αν όχι απαραίτητες, πολύ σημαντικές για τους νέους και για όλους μας. Και αυτό θα φανεί στο τέλος της ημερίδας αυτής. Ας σκεφτούμε όμως τι πιστεύουν οι συμμετέχοντες. Μάλλον, οι μαθητές νομίζουν πώς ξέρουν γιατί αποφάσισαν να συμμετάσχουν σε μια ομάδα κινηματογράφου. Είναι κάτι διαφορετικό και τελικά υπάρχει ένας θαυμασμός για αυτό το θέαμα, ακόμα και αν τα γούστα τους διαφέρουν πολύ. Εδω χωράνε μερικά ερωτήματα: Πόσες ταινίες έχουν άραγε δεί σε αίθουσα οι σημερινοί έφηβοι; Μπορούν άραγε να αφηγηθούν την υπόθεση μίας ταινίας μεγάλου μήκους; Οταν λένε «ταινία» ποιό ειναι το πρώτο πράγμα που τους έρχεται στο μυαλό; Μάλλον καποιο φετινό ή περσινό σιριαλ ή
- Μια ταινία πάντως, φαντάζει σημαντική και ενδιαφέρουσα. Πολλοί θέλουν να πουν μια ιστορία, άλλοι θέλουν να εισπράξουν λίγη δόξα, να μάθουν κάτι για την κάμερα, άρκετοί έχουν μεγάλη περιέγεια και ...μερικοί νομίζουν ότι έτσι θα χάσουν και κανένα μάθημα. Εδώ δύο συγκυριακές μαρτυρίες από ένα ΕΠΑΛ του προγράμματος. «Μου αρέσει να βλέπω ταινίες και εικόνες αλλά και να φτιάχνω καμιά ταινία μικρού μήκος. Είναι ένα θέμα που με ενδιαφέρει και θέλω να ασχοληθώ.» Κυρίως όσοι ασχολούνται για πρώτη φορά (είτε εκπαιδευτικοί , είτε επαγγελματίες είτε μαθητές) δεν αντιλαμβάνονται πόσοι μικροί ήρωες θα χρειαστούν για να συνθέσουν την ομάδα.
- Ξεκινώντας τη συζήτηση για τις νεανικές παραγωγές θα ήθελα κατ’ αρχήν να δούμε πώς λειτουργεί η δημιουργία μιας μικρής ταινίας και ιδιαίτερα ενός ντοκιμαντέρ μια που μιλάμε για τα βιντεομουσεία. Να συγκρίνουμε δηλαδή τη δημιουργία της αφ’ ενός από ενήλικες κινηματογραφιστές και αφ’ετέρου από ομάδες μαθητών. Πρόκειται για δύο συστήματα που παράγουν τόσο φόρμα όσο και περιεχόμενο. Μοιράζονται επίσης την πρόθεση να επεξεργαστούν ένα θέμα, να το ερευνήσουν και να το προβάλουν. Ως κυρίαρχο στοιχείο έχουν μια πραγματικότητα που έχουν επιλέξει να επεξεργαστούν, η οποία από τη φύση της ρέει και μεταβάλλεται, ικανή να ξαφνιάσει τον καθένα, ακόμα και τον καλύτερο επαγγελματία. Όμως, υπάρχουν κάποιες θεμελιώδεις διαφορές. Στην περίπτωση του κινηματογραφιστή το όραμά του διαμορφώνεται γύρω από το εαυτό του με έναν αρκετά κλειστό τρόπο. Αρωγοί και μέτοχοι σε αυτό μπορεί να είναι ένας παραγωγός και η δημιουργική ομάδα των συντελεστών. (σκίτσο αριστερά) Τρίτον, τα ενδιαφέροντα τους και οι ιδιαιτερότητες της ομάδας (φυλετικές, γλωσσικές, μαθησιακές κλπ) θα καθορίσουν τη ροή των συζητήσεων, των προτάσεων και της δυνατότητάς τους να είναι και δημιουργικοί και παραγωγικοί. Ο καταιγισμός ιδεών και ο συντονισμός μιας τέτοιας ομάδας μοιάζει συχνά για τον ενήλικα με μάθημα τέννις σε αρχάριους διαφόρων ηλικιών, ύψους και σωματικών ικανοτήτων. Οι «μπάλες» έρχονται πίσω - και αυτό ...όχι πάντα σε διαφορετικά ύψη, ένταση και σε διάφορα σημεία του γηπέδου. Ο εκπαιδευτής θέλει να ενεργοποιήσει το βλέμμα αλλά και τα χέρια των νέων, όχι μόνο για να βελτιώσουν τη τεχνική τους ώστε οι «χορδές της ρακέτας» να μην τρίζουν αλλά και να στοχεύσουν πάνω του. Και αυτό το τελευταίο στην περίπτωσή μας αφορά τόσο το θέμα της ταινίας όσο και την κινηματογραφική γλώσσα που αναπτύσσουμε με τα παιδιά. Γιατί καλώς ή κακώς, μια μικρή ταινία, οφείλει να είναι μια «ιστορία» με αρχή, μέση και τέλος (όσο καινοτόμα και πρωτοποριακή και αν είναι!) Στην περίπτωση όμως των μαθητικών ομάδων ο τρόπος προσέγγισης οφείλει να είναι πολύ πιο ανοιχτός. (σκίτσο δεξιά). Υπάρχει ο εκπαιδευτικός και ο επαγγελματίας στην περίπτωσή μας. Επιπλέον ο αριθμός των μαθητών και η ηλικία από τη φύση τους θα επιβάλουν ένα ρυθμό. Χωρις να ξεχνάμε βέβαια το πότε και που συμβαίνει η συνάντηση της ομάδας, τι ρόλο δηλαδή παίζει αυτή η δραστηριότητα για το κάθε παιδί συνολικά προς τη ζωή του.
- Τα σχολεία που συμμετείχαν στο πρόγραμμα είδαν σε αυτό τόσο πολιτιστικές όσο και περιβαλλοντικές προεκτάσεις. Η μικρή, τοπική πραγματικότητα τους προσέφερε μια πρώτη ύλη που αξιοποιήθηκε στα ευρύτερα πλαίσια του ντοκιμαντέρ. Ας μην ξεχνάμε ότι το ντοκιμαντέρ σήμερα κουβαλά στην πλάτη του την κληρονομια του κιν/φου και της τηλεόρασης μπολιασμένο με τις υφές της μυθοπλασίας, του ρεπορτάζ και του βιντεοκλίπ, επιτρέποντας έτσι πολλών ειδών εφαρμογές. Προσφέρει μια φόρμα ιδιαίτερα ανοιχτή για να ενσωματώσει διαφορετικές ματιές, πράγμα απαραίτητο όταν δουλεύουμε με νέους και σε διαφορετικά κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα. Η καταγραφή και η ερμηνεία των θεμάτων από τους μαθητές αποδείχθηκε ότι έγινε με μεγάλη ευελιξία.
- Με αφορμή τις ταινίες των Γερμανών Από την εμπειρία μας έχουμε διαπιστώσει ότι οι νέοι έχουν μια έμφυτη προτίμηση στο να φανταστούν μυθοπλασίες, δηλαδή ιστορίες με χαρακτήρες και υπόθεση προδιαγεγραμμένη. Γεγονός που συχνά δυσκόλεψε στη διαδικασία ενός σεναρίου με ντοκιμαντερίστικο χαρακτήρα. Εισάγωντας όμως το στοιχείο του ντοκιμαντέρ πιστεύουμε ότι εμπλουτίσαμε το τελικό αποτέλεσμα και μπολιάσαμε τον προβληματισμό τους με αξίες που διεγείρουν κοινωνικές και περιβαλλοντικές ευαισθησίες.
- Η δημιουργία μιας ταινίας, όσο μικρή και αν είναι, απαιτεί την ομαδικότητα, τη συνεργασία και τέλος το συντονισμό της κατασκευής της ταινίας. Τα θέματα που αναπτύσσονται στο Πρόγραμμα των «Βιντεομουσείων» συνήθως προυποθέτουν έρευνα, σύνταξη ερωτήσεων και επεξεργασία των απαντήσεών, διαχείρηση των πληροφοριών και διαπραγμάτευση μέσα στην ομάδα. Οι μαθητικές ομάδες ενεπλάκησαν σε ουσιαστικές συζητήσεις ακόμα και όταν δυσκολευόντουσαν να καταλάβουν σε τι θα καταλήξουν. Από την άλλη, οι ασκήσεις με φωτογραφικές μηχανές και κάμερες είναι ένας ακόμα τρόπος για να γνωριστούν καλύτερα οι μαθητές μεταξύ τους αλλά και για να εξοικειωθούν με τις έννοιες που κουβαλά η εικόνα πέρα από τις τυχαίες λήψεις που εκείνοι κάνουν με το κινητό τους. Εξελίσσοντας τις τεχνικές τους δεξιοτήτες στα ψηφιακά μέσα, διαπιστώνουν τον υποκειμενισμό που συνεπάγεται κάθε διαφορετική επιλογή εικόνας και ήχου, κάτι που γίνεται ακόμα πιο έντονο στο στάδιο του μοντάζ (σύνθεση). Η εφαρμογή αυτή έτσι όπως εντάχθηκε στο υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα, δείχνει πώς το ντοκιμαντέρ μπορεί να γίνει εργαλείο επικοινωνίας των μαθητών με τον κόσμο. Η άποψή τους σε θέματα της καθημερινότητάς τους ενδιέφέρε όχι μόνο καθηγητές και κινηματογραφιστές αλλά και τους άλλους μαθητές που είδαμε τις ταινίες στο Φεστιβάλ παρουσίασης το Μάιο του 2011 και ένα κοινό που σταδιακά ενημερώνεται μέσω διαδικτύου ή στόμα με στόμα.