bài giảng thuốc bột

1. c¸c d¹ng thuèc r¾n

2. Thuèc bét

3. Môc tiªu häc tËp
1. Tr×nh bµy ®îc vai trß, vÞ trÝ cña bét thuèc trong
c¸c d¹ng thuèc r¾n.
2. Tr×nh bµy ®îc ph©n lo¹i, u, nhîc ®iÓm, c¸c t¸ dîc
sö dông trong thuèc bét.
3. Nªu ®îc c¸c ®Æc tÝnh cña bét thuèc vËn dông
trong KTBC vµ SDH c¸c d¹ng thuèc r¾n.

4. Môc tiªu häc tËp
4. M« t¶ ®îc qu¸ tr×nh bµo chÕ bét thuèc qua 2 giai
®o¹n: nghiÒn vµ r©y.
5. Nªu ®îc kü thuËt ®iÒu chÕ bét kÐp qua 2 giai
®o¹n: nghiÒn bét ®¬n vµ trén bét kÐp.
6. Ph©n tÝch ®îc mét sè c«ng thøc thuèc bét.

5. §Þnh nghÜa
Thuốc bột là dạng thuốc rắn, gồm các hạt nhỏ, khô
tơi, có độ mịn xác định, có chứa một hay nhiều loại
dược chất. Ngoài dược chất, thuốc bột còn có thể thêm
các tá dược như tá dược độn, tá dược hút, tá dược
màu, tá dược điều hương, vị ...
Thuốc bột có thể dùng để uống, để pha tiêm hay để
dùng ngoài.

6. Bột thuốc
Viên tròn
Thuốc bột
Hạt
Viên nang
Viên nén
Bào chế
Giải phóng

7. CLAMOXYL (SMITHKLINE BEECHAM)

8. Bét pha siro 250 mg/5 ml:
Amoxicillin trihydrat 250 mg
CLAMOXYL (SMITHKLINE BEECHAM)
T¸ dîc: crospovidon, aspartam, magnesi stearat, g«m
xanthan, natri carboxy methyl cellulose, silic dioxyd
keo khan, natri benzoat, h¬ng th¬m "chanh-®µo-
d©u".

9. Mét sè kiÓu ®ãng gãi thuèc bét

10. Mét sè ®Æc tÝnh cña tiÓu ph©n dîc chÊt r¾n vËn
dông trong bµo chÕ
KÝch thíc tiÓu ph©n
H×nh d¹ng tiÓu ph©n
D¹ng thï h×nh
Lùc liªn kÕt tiÓu ph©n
§é tr¬n ch¶y cña khèi bét
§é xèp cña tiÓu ph©n
§é xèp cña khèi bét
Khèi lîng riªng
Kh¶ n¨ng chÞu nÐn

11. C¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh kÝch thíc tiÓu ph©n

13. H×nh d¹ng tiÓu ph©n

14. Ph¬ng tr×nh Noyes - Whitney
 
C
C
S
h
D
dt
dC
s 




15. 74 – 350 m
177 – 350 m

18. §o tèc ®é tr¬n ch¶y cña bét

19. §o tèc ®é tr¬n ch¶y cña bét

20. §o tèc ®é tr¬n ch¶y cña bét
Mức độ trơn chảy Góc nghỉ
Chảy rất tốt 25 – 30o
Chảy tốt 30 – 38o
Chảy được 38 – 45o
Kết dính 45 – 55o
Rất kết dính > 55o

21. §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tr¬n ch¶y vµ chÞu nÐn
ChØ sè nÐn Carr (Carr’s compressibility index - CI):
ChØ sè Hausner (Hausner ratio):
CI = x 100
Dgõ – Dkhông gõ
Dgõ
HR =
Dgõ
Dkhông gõ

22. §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tr¬n ch¶y vµ chÞu nÐn
Møc ®é tr¬n
ch¶y
CI HR
RÊt tèt < 10 1,00 – 1,11
Tốt 11 – 15 1,12 – 1,18
Kh¸ 16 – 20 1,19 – 1,25
Ch¶y ®îc 21 – 25 1,26 – 1,34
KÐm 26 - 31 1,35 – 1,45
RÊt kÐm 32 – 37 1,46 – 1,59
RÊt, rÊt kÐm > 38 > 1,60

23. ThiÕt bÞ ®o thÓ tÝch biÓu kiÕn cña h¹t vµ bét

24. Xö lý t×nh huèng
Bét pha hçn dÞch ampicilin khi dïng cho bÖnh
nh©n thÊy sinh kh¶ dông thÊp vµ kh«ng æn
®Þnh. H·y nªu c¸c nguyªn nh©n cã thÓ g©y ra
hiÖn tîng nµy vµ biÖn ph¸p kh¾c phôc.

25. Ampicilin

27. ThiÕt bÞ lµm bét siªu mÞn

29. KiÓu
nghiÒn
Lùc t¸c
®éng
KTTP
(mesh)
¸p dông cho
Kh«ng ¸p
dông cho
C¾t C¾t chÎ 20 – 80
Sîi, NL th« cã nguån
gèc ®éng thùc vËt
NL bë, dÔ
vì vôn
Hµnh tinh
Va ®Ëp &
nghiÒn mµi
20 – 200
NghiÒn mÞn NL cã
x¬
NL mÒm
Bóa
NghiÒn bi
Va ®Ëp 4 – 325 HÇu hÕt c¸c NL NL x¬
Trôc lăn NÐn Ðp 20 – 200 NL mÒm NL x¬
NghiÒn
mµi
NghiÒn
mµi
20 – 200 NL mÒm vµ sîi NL x¬
Fluid –
energy
Va ®Ëp &
nghiÒn mµi
Cì m
NL dÔ vì vôn vµ cã
®é cøng trung b×nh
NL mÒm
vµ dÝnh
C¸c kiÓu thiÕt bÞ nghiÒn vµ ¸p dông

31. mét sè lo¹i r©y

33. Mét sè thiÕt bÞ trén

34. ThiÕt bÞ trén ch÷ V

35. C¸c biÖn ph¸p lµm t¨ng sù ®ång ®Òu cña khèi
bét khi trén bét kÐp?

36. Mét sè kiÓu ®ãng gãi thuèc bét

37. ThiÕt bÞ ®ãng gãi thuèc bét

38. PAPS (Laboratoires M. RICHARD SA)
Lu huúnh 8,5 g
KÏm undecylenat 1,0 g
Bismuth gallat base 0,5 g
Menthol 0,5 g
Camphor 1,0 g
Acid salicylic 0,5 g
KÏm oxyd 9,0 g
Acid boric 9,0 g
Tinh dÇu hoa m«i 0,25 g
Talc v® 100,0 g

39. oracÐfal (bristol-myers squibb)
Bét pha siro:
Cho 5 ml Cho 1 lä
Cefadroxil monohydrat
(tÝnh theo d¹ng khan) 500 mg 6 g
T¸ dîc: natri benzoat, Avicel, polysorbat 40, saccarose,
chÊt th¬m.

40. HÐpargitol (ÐlertÐ)
Sorbitol 2,723 g
Acid citric 0,878 g
Arginin clohydrat 0,5 g
Natri sulfat khan 0,066 g
Natri hydrophosphat 0,119 g
T¸ dîc: natri hydrocarbonat, saccarose, tinh dÇu
cam, tinh dÇu chanh.

41. Bét pha hçn dÞch Amoxicilin vµ kali Clavulanat
Amoxicilin trihydrat 1500,00 mg
Kali clavulanat 393,60 mg
G«m xanthan 150,00 mg
Hydroxypropyl methylcellulose 1800,00 mg
Natri saccharin 150,00 mg
Silic dioxyd d¹ng keo khan 300,00 mg
Acid succinic 10,00 mg
Silica gel 1500,00 mg
T¸ dîc h¬ng ®µo 183,60 mg
T¸ dîc h¬ng d©u 236,40 mg
T¸ dîc h¬ng chanh 731,14 mg

42. Bét pha hçn dÞch azithromycin
Azithromycin dihydrat 1,263 g
Saccarose 23,169 g
Trinatri phosphat 0,108 g
Natri benzoat 0,090 g
Hydroxypropyl cellulose (Klucel EF) 0,015 g
G«m xanthan 0,015 g
T¸ dîc mïi anh ®µo 0,090 g
T¸ dîc mïi vani 0,200 g
T¸ dîc mïi chuèi 0,150 g

43. Thuèc cèm

44. C¸c giai
®o¹n
bµo chÕ
thuèc
cèm

45. Pellet

46. Bé phËn ®ïn §Üa t¹o cÇu
ThiÕt bÞ ®ïn – t¹o cÇu

47. S¬ ®å thiÕt bÞ tÇng s«i

48. Thuèc cèm aceclofenac
Aceclofenac 50,00 mg
T¸ dîc mïi cam 165,83 mg
Sorbital 3292,30 mg
Lutrol F 68 169,23 mg
Cremophor RH 40 169,23 mg
Níc khö kho¸ng 2 ml

49. Thuèc cèm Acetaminophen vµ
Diphenhydramin Hydroclorid
Acetaminophen (bét siªu mÞn) 1650,00 mg
Diphenhydramin hydroclorid 250,00 mg
FD&C Yellow No. 10 Lake 0,90 mg
FD&C Red No. 40 0.0005 mg
Saccarose 18081,10 mg
Aspartam 200,00 mg
Tinh bét ng« 250,00 mg
Acid citric 180,00 mg
Natri citrat 38,00 mg
Natri clorid 200,00 mg
T¸ dîc mïi mËt ong 240,00 mg
T¸ dîc mïi chanh 100,00 mg
Níc tinh khiÕt võa ®ñ

50. Thuèc Cèm sñi bät Acetaminophen, Doxylamin
vµ Cafein
Acetaminophen 500,00 mg
Doxylamin succinat 5,00 mg
Cafein 33,00 mg
Acid tartaric 391,00 mg
Natri hydrocarbonat 417,00 mg
Kollidon 30 6,00 mg
Isopropanol (hoÆc ethanol) võa ®ñ
Natri citrat 30,00 mg
Saccarose 707,00 mg

51. Thuèc Cèm pha hçn dÞch erythromycin
ethylsuccinat
Erythromycin ethylsuccinat 55,860 g
Saccarose 823,840 g
Natri citrat 95,095 g
Natri saccarin 1,128 g
FD&C Red No. 40 0,104 g
Natri carmellose (Sodium CMC 7 MFD) 0,543 g
Nhò t¬ng simethicon 30% (Simethicone M30) 8,151 g
G«m xanthan 4,932 g
T¸ dîc h¬ng anh ®µo 2,382 g
Níc tinh khiÕt 15,200 g

52. Thuèc Cèm multivitamin
Bét vitamin A+ D (50.000 IU/g) (BASF) 40,00 mg
Thiamin mononitrat (BASF) 5,00 mg
Riboflavin (BASF) 6,00 mg
Nicotinamid 22,00 mg
Pyridoxin hydroclorid (BASF) 4,50 mg
Calcium D-pantothenat (BASF) 30,00 mg
Cyanocobalamin (vi nang bao bëi 0,1% gelatin) 0,013 mg
Bét acid ascorbic (BASF) 230,00 mg
Bét vitamin E acetat 42,00 mg
Saccarose, nghiÒn mÞn 4000,00 mg
Kollidon CL-M 1000,00 mg
T¸ dîc mïi cam 200,00 mg
Kollidon VA 64 400,00 mg
Ethanol hoÆc isopropanol 1,40

53. Thuèc cèm pha siro nh«m Hydroxyd
vµ Magnesi Carbonat
Gel kh« nh«m hydroxyd 200,00 g
Magnesi carbonat base 200,00 g
Kollidon CL-M 240,00 g
Sorbitol, tinh thÓ 211,50 g
T¸ dîc mïi cam 41,30 g
Kollidon 30 82,60 g
T¸ dîc mïi dõa 3,30 g
T¸ dîc mïi chuèi 4,13 g
Natri saccarin 4,13 g
Níc tinh khiÕt 8,26 g

54. Rp. Lu huúnh kÕt tña 1,0 g
KÏm oxyd 1,0 g
Magnesi carbonat 2,0 g
Bét talc 5,0 g
DÇu parafin 1,0 g
M.f.p

55. thuèc bét amoxicilin
®Ó pha hçn dÞch
Amoxicilin trihydrat 1,725 g ( 1,5g amoxicilin)
Natri benzoat 0,06 g
Natri saccarin 0,03 g
G«m xanthan 0,20 g
Riboflavin 0,05 g
Bét ®êng 15,00 g
Lactose 12,72 g
Vanilin 0,01 g

56. thuèc bét pha dung dÞch
(tÝnh cho 1 gãi thuèc)
Acid boric 4,350 g
Nh«m - kali sulfat 0,600 g
Berberin 0,001 g
Mentol 0,012 g
Thymol 0,015 g
Phenol 0,005 g