3. Woord vooraf
Beste lezer,
Voor u ligt een doorsnede van Kras Jeugdwerk. Met trots kunnen we terugkijken op een stevige
werking in 2010. Dit ondanks de moeilijke periode waar de organisatie door is gegaan. Dit document
wil een kort, cijfermatig inzicht geven in de basiswerking van 2010. Ook willen we per deelwerking
een tipje van de sluier oplichten. Dit doen we door enkele projecten en activiteiten van onze 10
steunpunten in de verf te zetten. De kwaliteit van deze diverse activiteiten stoelen op de ruime
ervaring die Kras jeugdwerk (voorheen KIDS vzw, zie pagina 6) de voorbije tien jaar stapsgewijze
opbouwde.
Eerst bieden we een kort, cijfermatig inzicht in onze werkingen. Dit geeft een indruk van de grote
lijnen van de basiswerking, zowel qua bereik, diversiteit als activiteiten. We kiezen daarbij voor
gegevens die in ons huidige registratiesysteem REGS beschikbaar zijn en die een representatieve
indruk kunnen geven. Zo kunt u lezen op pagina 6 dat er in 2010 bijvoorbeeld 19.387 activiteitsuren
waren, 5442 geregistreerde deelnemers en 107.076 deelnames. Cijfers die tellen...
Vervolgens presenteren we per steunpunt enkele grote activiteiten en projecten. Als jeugdwelzijnswerk
richten we ons in de eerste plaats op maatschappelijk kwetsbare kinderen, tieners en jongeren. We
werken aan de emancipatie van deze groep. Dit werk toont zich niet zomaar in cijfers. Daarom geven
we, met een selectie van enkele projecten en activiteiten per steunpunt, een representatief beeld van de
inhoudelijke klemtonen die we in 2010 legden.
Dit palet toont u het belang van de combinatie van twee zaken die Kras Jeugdwerk in haar werking
legt. Enerzijds een degelijke basiswerking voor de vrije tijd van die kinderen, tieners en jongeren.
Anderzijds een permanente en doordachte vernieuwing in werkvormen die deze jonge burgers een
steviger plaats in de samenleving kunnen geven.
We wensen u veel inspiratie, leesplezier en verwondering toe!
Bob Jacobs Jan Baelus
directeur Kras Jeugdwerk voorzitter Kras Jeugdwerk
3
4. Van KIDS naar
Kras Jeugdwerk vzw werd in 2010 boven de doopvont werking over te dragen aan een andere vzw: Kras Jeugdwerk.
gehouden. Op 31 december 2010 droeg KIDS vzw al haar Kras Jeugdwerk is ondertussen volop bezig aan de uitbouw van
activiteiten over aan Kras Jeugdwerk. Kras nam de volledige haar eigen organisatie en het waarmaken van haar missie:
werking van KIDS over. Op deze manier kon de werking
onbezorgd over het verleden werken aan de toekomst.
Missie Kras Jeugdwerk
De Raad Van Bestuur en Algemene Vergadering van KIDS
oordeelden dat het - in het belang van de doelgroep - het De missie van Kras is om via haar jeugdwerk de
best was om de activiteit van KIDS vzw stop te zetten. In ontplooiingskansen, ontwikkeling en emancipatie van de
de loop van 2010 werd KIDS vzw als organisatie immers in maatschappelijk kwetsbare jeugd te maximaliseren. Kras
verdenking gesteld in het kader van de zaak Hoevenagel, beter Jeugdwerk werkt dus impliciet aan armoedebestrijding en tegen
gekend als de Forcom affaire. Kort na het bekend worden sociale uitsluiting. Kras Jeugdwerk gaat daarbij uit van kansen,
van deze zaak in najaar 2008, werd een audit op KIDS vzw competenties en capaciteiten. Daarom ligt de nadruk op de
uitgevoerd in opdracht van Stad Antwerpen. Deze audit heeft eigen inzet van de doelgroep; inspraak en participatie zijn heel
ontegensprekelijk elke vorm van verdenking over KIDS vzw belangrijke aspecten van de werking. Kras ziet haar jeugdwerk
weggevaagd. Toch heeft één van de betrokkenen in de zaak als breed jeugdwerk, dat bruggen bouwt tussen de diverse
Hoevenagel ervoor gekozen om KIDS vzw zich toch te laten leefwerelden van de doelgroep (vrije tijd, school, thuis...) en dus
verantwoorden voor de rechtbank (samen met 47 anderen). ook samenwerkt met partners uit verschillende domeinen zoals
Om deze gerechtelijke procedure geen impact te laten hebben sport, cultuur, opleiding, school, werk, hulpverlening...
op de subsidiëring en werking van de organisatie, is gekozen de
4
5. Creatie
Kras werkt in een continu
veranderende maatschappij.
Veelheid Daarom is Kras ook in staat om
zelf dingen te veranderen, samen
Kras ziet verscheidenheid als een gegeven, met de kinderen en jongeren
een realiteit. Deze veelheid schept kansen. die actieve “creactoren” en
Eigenheid Aansluiting
betekenisgevers zijn.
Voor Kras hebben kinderen en jongeren
recht op een eigen plek en een eigen Kras kijkt naar sociale uitsluiting vanuit kansen. Zo wordt uitsluiting aansluiting.
identiteit.
Betrokken
Burgerschap Niet enkel de kinderen en jongeren zijn betrokken partij, ook de
ouders, de wijkbewoners, vrijwilligers…iedereen die wil kan deelnemen
Kras geeft de kinderen en jongeren inspraak, en zodat ook de hele buurt ons leert kennen.
zodat ze kunnen participeren in het opzetten van
activiteiten in de werking of in de maatschappij.
De Kras-activiteiten gaan door tijdens de vrije tijd Stad
van de kinderen en jongeren, maar zijn verre van
vrijblijvend.
Kras staat als organisatie Kansen
in de stad Antwerpen. We
wortelen in de stedelijke Kras werkt met kansarme
Verbonden context en baseren ons kinderen en jongeren.
Kras werkt daarom ook
op de eigenheid van
Kras wil openstaan voor, complementair zijn aan, in Antwerpen. De stad, welzijnsgericht met
overleg gaan met, samenwerken met anderen; vanuit een het stedelijke, heeft iets een extra accent op het
open dialoog en vanuit onze eigenheid, jeugdwerk. Kras wil specifieks. Een eigen betrekken van allochtone
dwarsverbindingen maken met andere jeugdwerk vormen, fysieke en psychische meisjes.
netwerken en gemeenschappen, andere sectoren, het beleid, context die dagelijks
de wetenschappelijke wereld en de profit sector. gemaakt wordt door de
structuren, het beleid, het
commerciële leven en de
Professioneel bewoners/gebruikers.
Samen
Vanuit de kennis, ervaringen en Elkaar ontmoeten, samen dingen
deskundigheid zal Kras ook signaleren, doen, afspraken leren maken, van
beïnvloeden en impulsen geven t.a.v. elkaar leren, samen werken, praten,
het beleid en andere actoren; en
methodieken ontwikkelen of er haar
Aanwezig luisteren, leren respect hebben
voor elkaar en elkaars eigenheid…
bijdrage toe leveren. Kras legt een accent op Kras organiseert regelmatig vaste
vindplaatsgerichte activiteiten. We ontmoetingsmomenten waar
gebruiken pleinen en straten zodat kinderen en jongeren elkaar in een
Kras iedereen die wil kan deelnemen en zodat
ook de hele buurt ons leert kennen.
“vrije” omgeving leren kennen.
Opvallend, duidelijk, flagrant, markant, sprekend, treffend, flink, degelijk, fiks, kloek, knap, kranig, krachtig, energiek,
fors, levendig, sterk, straf, vitaal, fit, vief, kwiek en gezond.
5
6. Algemene Facts & Figures
Activiteitsuren, aantal deelnemers en deelnames
activiteitsuren aantal deelnemers* aantal deelnames**
2009 2010 2009 2010 2009 2010
kinderen [6-11] 5.313 8.850 1.785 2.301 39.879 39.305
tieners [12-15] 4.966 5.280 1.799 1.642 26.623 29.594
jongeren [+16] 4.998 5.257 1.027 1.499 26.358 38.177
totaal 15.277 19.387 4.611 5.442 92.860 107.076
* uniek geregistreerd
25.000 6000
** gekend en ongekend 120.000
5000
20.000 100.000
4000
15.000 80.000
3000
60.000
10.000
2000
40.000
jongeren 5000 Kinderen 1000 20.000
tieners 36%
Kinderen
kinderen 48%
0 0 0
2009 2010 2009 2010 2009 2010
In 2010 bereikte Kras vzw met haar 9 wijkgebonden jongeren (+45%). Het aantal deelnemende tieners daalde ten
steunpunten en een thematisch steunpunt, 5442 geregistreerde opzichte van 2009 (-8%). Het aantal deelnames steeg eveneens
kinderen, tieners en jongeren die als vaste deelnemer regelmatig in 2010 (+15%) hier merken we een andere verdeling tussen
meermaals per week aan het aanbod deelnamen. We zouden hen de leeftijdsgroepen: bij kinderen bleef dit stabiel (-2%), bij
leden kunnen noemen. 42% van de in 2010 geregistreerde leden tieners (+11%) en jongeren (+44%) merken we een stijging.
zijn kinderen, 30% zijn tieners en 28% zijn jongeren. Dit wordt Hieruit concluderen we dat er in 2010 meer deelnemende
grotendeels verklaard door het gegeven dat de leeftijdscategorie kinderen waren die gemiddeld minder deelnamen dan in 2009.
kinderen meer levensjaren omvat dan de leeftijdscategorie Bij tieners zien we de omgekeerde beweging: er namen minder
tieners. Naast de vaste leden bereikten we nog eens minstens tieners deel maar de deelnemende tieners namen frequenter
zoveel kinderen, tieners en jongeren waarvan de aanwezigheden deel aan het aanbod. Op het jongerenfront valt de grote groei
geteld zijn, maar waarvan we (nog) geen verdere gegevens op van zowel deelnemers als deelnames. De opstart van de
hebben. Zij namen ofwel occasioneel deel aan het vast aanbod, nieuwe jongerenwerking in Berchem, in september, heeft hier
ofwel namen ze deel aan occasioneel aanbod, opendeurdagen, ongetwijfeld ook mee te maken. In het algemeen zien we een
open pleinaanbod of werden bereikt via vindplaatsgericht behoorlijke stijging van zowel activiteitsuren, deelnemers en
werken. deelnames. We vermoeden dat de feitelijke stijging bij sommige
We merken een lichte stijging van het aantal deelnemers in 2010 hoger aangehaalde aspecten minder sterk is. In 2009 werd het
(+18%) ten opzichte van het aantal uit 2009. Deze stijging huidige, digitale registratiesysteem immers geïntroduceerd.
situeert zich bij het aantal deelnemende kinderen (+13%) en Mogelijk werd toen nog niet alles even systematisch
geregistreerd.
Het aantal activiteitsuren bij de kinderen steeg fors (+66%),
6
7. het aantal leden steeg ook maar minder sterk en het aantal procesmatig met de kinderen te kunnen werken, vrezen we hier
deelnames bleef stabiel. We stellen vast dat het uitbreiden een kwaliteitsvermindering. Dit zal nagegaan worden. Indien dit
van dit aanbod een groter bereik van doelgroep tot gevolg zo is, zal het aanbod opnieuw bijgesteld worden. In de andere
heeft gehad, maar gemiddeld genomen kwam elk kind minder leeftijdsgroepen bleef het aantal activiteitsuren eerder stabiel
vaak naar de werking. Aangezien we het belangrijk vinden om (tieners: +6% en jongeren +5%).
Het aantal meisjes en jongens
We stellen vast dat in het algemeen er meer jongens dan meisjes worden bereikt. Voor de jonge leeftijd vinden we dit onevenwicht
verwaarloosbaar klein. Naarmate de leeftijd stijgt, stijgt het aandeel jongens tot meer dan 80%. Als verklaring hiervoor zien we
de etnisch-culturele achtergrond van de overgrote meerderheid van maatschappelijk kwetsbaren in Antwerpen. In vele culturen is
het samen activiteiten doen met jongens en meisjes, niet evident. Daarnaast is het bij maatschappelijk kwetsbaren ook vaak zo dat
meisjes, vaak vanaf te jonge leeftijd, een belangrijke huishoudelijke rol in het gezin krijgen toebedeeld.
De cijfers tonen een kentering
2009 kinderen in deze tendens: voor de 3
man leeftijdsgroepen –het meest
2010 vrouw significant voor tieners en jongeren-
stellen we in 2010 een grotere
vertegenwoordiging van meisjes
2009
tieners vast dan in 2009. Dit is het resultaat
man van de geleverde inspanningen.
2010 vrouw Ten eerste worden in verschillende
steunpunten aparte activiteiten voor
meisjes georganiseerd. Vaak bestaan
2009
jongeren er ook aparte meisjesgroepen. Dit
man creëert veiligheid, zowel naar de
2010 vrouw meisjes als naar hun ouders. Deze
veiligheid verhoogt substantieel
0 500 1000 1500 2000 2500 hun participatiegraad. Ten tweede
zijn er de dansprojecten in Kras
Noord, Merksem, Deurne en
Linkeroever. Deze richten zich
2009 kinderen specifiek op meisjes, met resultaat.
man Ten slotte is er het steeds stijgende
vrouw succes van de meisjesvoetbalploeg
2010
van Kras Sport. We stellen vast dat
een aangepast thematisch aanbod
2009 tieners een belangrijke sleutel is in het
man bereiken van meisjes. Daarnaast is
vrouw het voor maatschappelijk kwetsbare
2010
jongens en meisjes zo dat een
veilige omgeving, afgestemd op
2009 de doelgroep, essentieel is voor
jongeren het kunnen bouwen aan duurzame
man
participatie.
2010 vrouw
0% 20% 40% 60% 80% 100%
7
8. Algemene Facts & Figures
De origine van onze doelgroep
kinderen [6-11]
kinderen tieners [12-15]
tieners jongeren [+16]
jongeren
2009 2010 2009 2010 2009 2010
Assyrisch 10 6 29 22 18 22
Aziatisch 11 23 6 8 11 11
Latijns Amerikaans 14 10 5 8 13 12
Marokkaans 836 944 574 744 629 858
Midden Oosten 25 31 13 15 7 9
Autochtoon Belgisch 157 241 33 54 21 38
Onbekend 239 285 136 155 67 116
Oost-Europees 121 142 69 82 100 153
Turks 349 327 126 143 50 101
Zwart Afrikaans 74 109 29 49 23 65
Totaal 1836 2118 1020 1280 939 1385
De origine van onze doelgroep is 100% 100% 100%
zeer divers. In grote lijnen menen
we dat dit een afspiegeling is van 90% 90% 90%
de origine van de maatschappelijk
kwetsbare jeugd in Antwerpen. 80% 80% 80%
De weergegeven cijfers hebben
geen betrekking op het steunpunt 70%
70% 70%
Sport. Het is nog niet mogelijk deze
gegevens te genereren voor deze
60% 60% 60%
werking. Als we de cijfers bekijken,
vallen enkele tendensen op.
Ten eerste merken we dat de groep 50% 50% 50%
van Marokkaanse origine sterker
vertegenwoordigd is naarmate 40% 40% 40%
de leeftijd stijgt. Hiervoor zien
we twee verklaringen. Om te 30% 30% 30%
beginnen is er het feit dat jongeren
zich - zeker vanaf de puberteit, 20% 20% 20%
een periode die veel onzekerheid
met zich meebrengt - het best 10%
10% 10%
voelen in een veilige omgeving.
Verschillende factoren maken 0%
0% 0%
deze veilige omgeving uit, o.a. 2009 2010 2009 2010 2009 2010
de herkenbaarheid van de peer-
groep. Daarom is het volgens ons
Zwart Afrikaans Autochtoon Belg Latijns Amerikaans
Turks Midden Oosten Aziatisch
Oost-Europees Marokkaans Assyrisch
Onbekend
8
9. normaal dat de grootst aanwezige groep, die van Marokkaanse kwetsbare Antwerpenaren stellen we vast dat diegenen van
origine, naar de werking blijft komen (hun aantal blijft over Marokkaanse origine het minst verhuizen. We vermoeden dat
de drie leeftijdsgroepen ongeveer stabiel). De uitvallers die dit te maken heeft met het feit dat deze migrantengemeenschap
er zijn, bevinden zich dan vooral bij de jongeren van andere het langst in Antwerpen aanwezig is, vaak al 3 generaties.
dan Marokkaanse origine. Een tweede verklaring is het vaak Deze verklaringsgronden nemen niet weg dat het een
verhuizen van maatschappelijk kwetsbaren. In het bijzonder uitdaging zal zijn voor de toekomst om ook in de oudere
nieuwkomers en eerste generatie allochtonen, verhuizen het leeftijdsgroepen een divers bereik te blijven behalen. Het
meest. Wanneer een kind naar onze werking komt, en zijn gezin streefdoel is niet diversiteit op zich, maar wel een afspiegeling
verhuist na enige tijd naar de andere kant van de stad, komt van de maatschappelijk kwetsbare doelgroep in de wijk. We
dit kind meestal niet meer naar de werking. Wellicht vindt hij denken ook na over deze fenomenen en anticiperen hierop. Het
in een andere Kras-werking aansluiting. Maar wanneer dit kind vindplaatsgericht werken is hier bijvoorbeeld een antwoord op.
de puberteit bereikt, stellen we vast dat na een verhuizing naar De resultaten blijven niet uit: we stellen vast dat ten opzichte
een nieuwe wijk aansluiting vinden bij bestaande werkingen van 2009 we in 2010 proportioneel meer jongeren van andere
wat moeilijker wordt. Binnen de groep van maatschappelijk dan Marokkaanse origine bereikten.
Het algemene aanbod (zie ook opmerking pagina 51)
Deze cijfers geven een verdeling in soorten aanbod weer. De • We ernaar streven om een zo weinig mogelijk consumptief
cijfers hebben weer geen betrekking op het steunpunt Sport. aanbod op te zetten. Het kleine en afnemende aandeel
De categorieën zijn beperkt, wat weinig zinvolle interpretatie uitstappen is hier deels een indicatie voor.
toelaat. Wel kunnen we stellen dat: • Sport, en meer in het bijzonder voetbal, een belangrijk
• De verschillen 2009-2010 vooral te maken hebben met een thema is om een brede maatschappelijk kwetsbare
geëvolueerde registratiemethode. doelgroep duurzaam te laten participeren aan jeugdwerk.
• In het permanent week- (en weekend-)aanbod zowel vaste Om deze reden moet hier in de toekomst zeker niet minder
activiteiten als projectmatig werk vervat zit. op worden ingezet.
aantal uren contacttijd kinderen [6-11]
kinderen tieners [12-15]
tieners jongeren [+16]
jongeren
2009 2010 2009 2010 2009 2010
permanent weekaanbod 2613 3889 1827 2444,5 1964 2672
uitstappen 1112 514,5 1072,5 289,5 719,5 452
kampen 668 535 561 744 201 226
sportactiviteiten 184 437,5 336 465,5 409,5 500
totaal 4577 5376 3796,5 3943,5 3294 3850
100% 100% 100%
90% 90% 90%
80% 80% 80%
70% 70% 70%
60% 60% 60%
50% 50% 50%
40% 40% 40%
30% 30% 30%
sportactiviteiten 20% 20% 20%
kampen 10% 10% 10%
uitstappen
0% 0% 0%
permanent weekaanbod 2009 2010 2009 2010 2009 2010
9
10. Kras Berchem
in een notendop
Kras Berchem organiseert een kwalitatief, emancipatorisch
en toegankelijk vrijetijdsaanbod voor kinderen en tieners met
bijzondere aandacht voor de minder en minst kansrijken. Dit
aanbod wordt gekenmerkt door een sterke samenwerkingsrelatie
met partners en scholen uit de omgeving en bijzondere
aandacht voor het verwerven van sleutelcompetenties. In
Kras Berchem wordt een permanent weekaanbod en een ruim
vakantieaanbod gerealiseerd, naast projectwerk en occasionele
activiteiten. Het vrijetijdsaanbod heeft plaats gedurende 45
weken per jaar. Met dit aanbod bereikt Kras Berchem kinderen
(6 tot 11 jaar), tieners (12 tot 15 jaar) en jongeren (16 tot 18
jaar).
Het team bestaat uit 8 personeelsleden (6,2 VTE),
10 vrijwilligers en 2 stagiairs.
Waar werkt Kras Berchem?
Patriottenstraat 62, 2600 Berchem activiteitencentrum met kinder- en tienerlokalen
L. Pastoorstraat 26, 2600 Berchem jongerenlokaal
Vrije basisschool De Schatkist, brede school activiteiten / spelend leren /
F. Coosemansstraat zwemprojecten
Stedelijke basisschool Klavertje 4, J. Balstraat brede school activiteiten / spelend leren
Openbaar domein Villegaspark, Van Hombeeckplein, Prieelpark spel- en sportactiviteten outdoor / vindplaatsgericht werken /
zomeraanbod
Openbaar domein spel- en sportactiviteiten outdoor / vindplaatsgericht werken
Villegaspark, Van Hombeeckplein, Prieelpark / zomeraanbod
Bereik statistische sectoren:
Op ten Bergh, Posthof, Hofveld, Stuivenberg,
Turkeyen
10
12. Kras Berchem
Het jongerenproject gaat van start...
Deze beleidsnota werd bezorgd aan de stad
Antwerpen en het district Berchem. Na de verkiezingen en na
de installatie van de nieuwe
bestuursploeg bracht een delegatie van de stuurgroep, aangevuld
met politiecommissaris Pierre Debaets en buurtregisseur An
Vereecken een bezoek aan schepen voor jeugd Leen Verbist.
Het antwoord
Het resultaat van deze bespreking was positief. Het kabinet
ondersteunde de conclusies van de beleidsnota en dus ook
de vraag naar een ontmoetingscentrum. Er werden middelen
gereserveerd op de begroting voor de aankoop en of renovatie
van een ontmoetingscentrum. In het bestuursakkoord van het
district Berchem werd formeel bevestigd dat de nood aan een
ontmoetingsruimte voor jongeren acuut is en dat het district
hoopt dat er dan ook voor het einde van de legislatuur een
operationele ontmoetingsruimte is in Oud-Berchem.
In mei 2010 kreeg Kras Berchem formeel de opdracht
toegewezen om in de gerenoveerde gebouwen van de
Jeugddienst Berchem een aanbod voor +15 jarigen op te
starten. Kernwoorden voor dit aanbod zijn: een laagdrempelig,
wervend, vernieuwend aanbod met duidelijk linken naar andere
levensdomeinen (welzijn, tewerkstelling, onderwijs). Jongeren
krijgen de kans om zich te engageren, inspraak en participatie
De Nood zijn essentieel. Jongeren krijgen doorheen het aanbod de kans
om allerlei vaardigheden te oefenen.
In augustus 2006, net voor de gemeenteraads-verkiezingen,
bracht de stuurgroep van Kras Berchem (bestaande uit
vrijwilligers werkzaam in Jeugddienst, Pleinontwikkeling
Berchem, De 8 Berchem, Cultuurcentra, MPI en Het succes
Straathoekwerk Berchem), een beleidsnota uit waarin ze pleitte
Momenteel werken er 3 medewerkers voor +15 (2.2 VTE).
voor de oprichting van een ontmoetingscentrum voor +15
Gedurende 5 dagen per week is er een aanbod dat bestaat uit
jarigen in Oud-Berchem.
een mix van ontmoeting, uitwisseling, cultuur, spel en sport.
De focus van het nieuwe centrum moest liggen op het bereiken
Enkele resultaten: Op dit moment (na 6 maanden) zijn er al
van de minder en minst kansrijke jongeren uit de buurt en op
90 jongeren lid van de werking, er is een stevige kerngroep die
een vrijetijdsaanbod met sterke linken naar de levensdomeinen
wekelijks vergadert, 3 jongeren volgen de monitoropleiding,
arbeid, onderwijs en welzijn.
14 jongeren gaan op buitenlands kamp in de paasvakantie, 9
jongeren maken een toneelvoorstelling, alle activiteiten zijn
gemengd.
12
13. Het Tienermeisjeskamp herfstvakantie 2010
De tienermeisjesclub bestaat uit een groep van 15 meisjes die
erg hecht is, de meisjes komen ook al geruime tijd naar de
activiteiten van Kras Berchem. Hun vast activiteitsmoment is
vrijdagavond.
Tijdens de herfstvakantie trokken twaalf tienermeisjes drie
dagen met de fiets op kamp naar Westmalle. Het speciale aan
dit kamp was dat in de weken ervoor werd afgesproken dat alle
meisjes een totem zouden krijgen (zoals bij de scouts).
Omdat een totem niet zomaar iets vrijblijvends is, moest de
begeleiding ervoor zorgen dat de totems exact bij de meisjes
pasten, dat de tieners de eigenschappen van de totem echt
hadden getoond en dat er voldoende vaardigheden werden
verworven.
Om hierop voldoende zicht te krijgen, organiseerde de
begeleiding verschillende uitdagende activiteiten waarbij
de tieners leerden kaartlezen, vuur maken, omgaan met
verantwoordelijkheid, samenwerken etc… Deze vaardigheden
zouden de meisjes goed van pas komen tijdens het kamp.
Ook de activiteiten tijdens het weekend werden extra zorgvuldig
uitgewerkt: naast allerlei bos- en pleinspelen fietsten ze veel (+/-
120 km), bouwden ze kampen en konden ze paardrijden bij een
bevriende organisatie!
Het hoogtepunt was uiteraard de het geven van de totems bij
het kampvuur. Naast het leuke ritueel was iedereen onder de
indruk van het gebeuren en waren alle deelnemers erg fier op
hun totem!
Een reuze fijne ervaring, waar iedereen nu nog altijd erg trots
op is!
13
14. Kras Borgerhout
in een notendop
Kras Borgerhout organiseert een kwalitatief, emancipatorisch en
toegankelijk vrijetijdsaanbod voor kinderen, tieners en jongeren
met bijzondere aandacht voor de minder en minst kansrijken.
We zetten sterk in op participatief en emancipatorisch werken,
wat leidt tot een sterk uitgebouwde vrijwilligerskernwerking
en een engagement m.b.t. competentieverwerving. Er worden
extra inspanningen geleverd om actieve en receptieve culturele
activiteiten aan te bieden. Er is een permanent weekaanbod
en een vakantieaanbod, naast projectwerk en occasionele
activiteiten. Het vrijetijdsaanbod heeft plaats gedurende 45
weken per jaar.
Het team bestaat uit 12 personeelsleden (11,01VTE) 40
vrijwilligers en 8 stagiaires.
Waar werkt Kras Borgerhout?
Generaal Eisenhowerlei 47, 2140 Borgerhout activiteitenlokalen voor kinderen tieners en jongeren, sport- en
ontmoetingskoer, polyvalente zaal,
secretariaat
Kwekerijstraat 92, 2140 Borgerhout activiteitenlokaal lokalen voor meisjes -12 jaar
Kroonstraat 169, 2140 Borgerhout activiteitenlokalen voor kinder- en tieneraanbod
Openbaar domein Krugerpark spel- en sportactiviteiten outdoor, zomeraanbod,vindplaatsgericht
aanbod
Basisschool Mikadoschool Kroonstraat ondersteuning zwemlessen
Basisschool Campus Plantijntje Bleekhofstraat speelproject
Bereik statistische sectoren:
Borgerhout, Gemeentehuis, Fonteinstraat,
Den Bleekhof, Kroonstraat, Het Laar,
Kattenberg, De Peperbus, St. Anna, Foorplein
14
16. Kras Borgerhout
Speelproject Basisschool Platijntje
In september 2010 startte Kras Borgerhout met een nieuw Tijdens het speelproject werden de kinderen en tieners van het
project: Speelproject Plantijntje. Plantijntje is een lagere school Plantijntje warm gemaakt om deel de nemen aan de activiteiten
aan de zuidkant van de wijk Borgerhout. Het is een school met van de zebraclub en zebraplus in de nieuwe lokalen. Met succes.
kinderen van verschillende origine en met veel anderstalige Sinds de opstart van dit project genoten er zeer veel nieuwe
nieuwkomers. Elke vrijdagnamiddag boden we aan 2 klassen kinderen en tieners van het aanbod. Zoveel zelfs dat we de
een uur spel aan. De verschillende klassen kwamen gedurende indeling van de leeftijdsgroepen van zebraclub en zebraplus
het jaar aan bod. We wilden met dit project de spelbagage moesten aanpassen.
van de kinderen verruimen en hen op een leuke manier leren
samen spelen, leren omgaan met spelregels, kunnen winnen en We zetten bij dit project uitdrukkelijk in op de doorstroom naar
verliezen,… de zebraclub en de zebraplus om zo stabiele groepen te maken
en de overstap naar de nieuwe lokalen te bevorderen.
Al enkele jaren zochten we voor kinderen en tieners naar nieuwe
lokalen in het zuiden van Borgerhout. In het najaar van 2010
werd onze zoektocht met succes afgerond en vonden we een
nieuw onderkomen in de Kroonstraat. We richtten er 2 lokalen
in voor de zebraclub en de zebraplus.
16
17. Theaterproject 2010: Black-out @ Borgerhout
In deze voorstelling speelt tijd een belangrijke rol. Er zijn
drie verschillende locaties, maar alles speelt zich tegelijkertijd
af. Om heel dicht bij hun leefwereld te blijven, speelt alles
zich af in de club van de maximeisjes, de tienermeisjes en de
tienerjongens. Alles gaat
z’ n gangetje, tot er iets onverwachts gebeurt… Opeens is
er geen licht meer, geen TV, geen PC, geen… . Niets meer.
Borgerhout wordt geteisterd door een stroompanne. Wat doen
de kinderen en tieners? Wat doen ze wanneer ze enkel op
zichzelf en anderen kunnen rekenen? Komen ze met elkaar
in contact? Zoja, hoe dan? Wat is hun gemeenschappelijke
link?
Al negen jaar groei Je krijgt dus kinderen en tieners te zien zoals ze zijn, zonder
verbloeming, zonder friemels en franjes. Alles is zichtbaar.
Voor het 9de jaar op rij maakte Kras Borgerhout een Gewoon eerlijk en recht voor de raap! Tussendoor zie je hun
theatervoorstelling in samenwerking met Rataplan. Voor de bovendien genieten van het ‘spelen’ op de planken. En dit is, als
artistieke begeleiding namen we Lore Cassiers en Jenna Van regisseur, als docente een prachtig cadeau!
Lommel onder de arm. Aan deze editie namen de maximeisjes,
de tienermeisjes en voor het eerst ook de tienerjongens deel.
Een 60-tal kinderen en tieners hebben kunnen proeven van dit
project en 39 van hen schitterden op het podium van Rataplan.
Ze toonden met zeer veel plezier en trots het stuk dat zij
maakten. Ze konden tijdens de 3 voorstellingen rekenen op het
warm applaus van meer dan 250 bezoekers. Ook dit jaar was het
fijn om samen te werken met Rataplan. Ze ondersteunde ons
opnieuw zowel financieel als logistiek, en een extra dank voor
de techniekers van Rataplan is zeker op zijn plaats. Hun geduld
was eindeloos.
Hoe gingen Anne – Lore Cassier en Jenna van Lommel te
werk?
Reactie van Anne-Lore en Jenna: Black-out@borgerhout is een
voorstelling gemaakt door kinderen en tieners die opgroeien
in Borgerhout. Het is een voorstelling van hen, van wie zíj zijn
en van hún leefwereld! Dit is voor ons een basisvoorwaarde
om samen te werken. We wíllen weten wie ze zijn, hoe ze
denken en wat er in hun omgaat. Het enige wat we doen, is
kijken, luisteren, structuur aanbrengen en alles in één bepaalde
vorm gieten. Dit resulteert in een authentieke voorstelling.
17
18. Kras Deurne
in een notendop
Kras Deurne organiseert een kwalitatief, emancipatorisch
en toegankelijk vrijetijdsaanbod voor kinderen, tieners
en jongeren met extra aandacht voor de minder en minst
kansrijken. Het aanbod wordt gekenmerkt door de sterke
inzet op het verwerven van competenties en de regelmatige
actieve aanwezigheid op het openbaar domein. Kras Deurne
realiseert een permanent weekaanbod en een uitgebreid
vakantieaanbod, naast projectwerk en occasionele activiteiten.
Het vrijetijdsaanbod heeft plaats gedurende 45 weken per jaar.
Het team bestaat uit 8 personeelsleden (7,05 VTE), 9
vrijwilligers en 8 stagiairs.
Waar werkt Kras Deurne?
Tweemontstraat 288 lokaal aanbod
Sint-Rochusstraat 48 lokaal aanbod kinderen
De Bisthovenplein activiteitenaanbod / vindplaatsgericht werken
Van Deynseplein activiteitenaanbod / vindplaatsgericht werken
Arenaplein activiteitenaanbod zomer
Jos van Geellaan activiteitenaanbod zomer
Bereik statistische sectoren:
Deurne-Het Dorp, Gallifort, Conforta,
Ten Eekhove, ’t Mestputteke, Driekoningen,
Kriekenhof, Muggenberg, Morkhoven,
Kronenburg, Bisschoppenhof
18
20. Kras Deurne
Zwemproject tienerjongens
Leren zwemmen
Om hen dit gevoel wel te geven, gingen we op zoek naar een
externe partner. Via Buurtsport startten we een samenwerking
op met een zwemcoach. Die stelde een programma op met 10
lesmomenten van 2 uur. Per les vroegen we 1€ per deelnemer.
Dit lessenpakket was gebaseerd op de eindtermen die
gehanteerd worden voor lagere schoolkinderen en kwam
tegemoet aan de wensen van de tieners. Bovendien werd er op
het einde van de lessenreeks een brevet uitgereikt.
Als kers op de taart sloten we het zwemprogramma af met een
uitstap naar een subtropisch zwemparadijs.
Nog van dat...
Het project was een klein succes. 6 tieners haalden hun brevet
van 25m zwemmen en de uitstap was voor hen een mega-
belevenis.
Na een evaluatie besloten we om het project jaarlijks te herhalen
en uit te breiden naar andere zwembrevetten.
Zwemmen? Liever niet...
We merkten de afgelopen jaren dat veel van onze tieners (11-15
jaar) niet of niet goed konden zwemmen. Veel van hen bleven
ook weg wanneer er zwemmen op het programma stond.
Een klein onderzoekje (een enquête tijdens instuifmoment)
bevestigde onze vermoedens: de tieners voelen zich niet veilig
in het water waardoor ze zich niet ongeremd en spelend kunnen
bewegen. Het verlangen om dit wel te kunnen,
is sterk aanwezig.
20
21. Dansproject tienermeisjes
We dansen al jaren... Eén plus één is meer dan twee
Het dansproject was in 2010 al aan zijn vierde editie toe Dit bevorderde niet enkel de samenwerking tussen beide
waarvan de derde samen met steunpunt Merksem. steunpunten, ook de samenwerking met de externe partners
werd bestendigd en uitgebreid. Veel meisjes vinden inmiddels
Door de jaren heen was het project gegroeid van hun weg naar professionele dansverenigingen.
een dansinitiatie tot een steunpuntoverschrijdend Ook het zelfbeeld van de meisjes werd opgekrikt. Het
expressiemoment. De productie omvat theater, dans en zang. toonmoment zette hen in de spotlights en dat op zich trok
Het project werd begeleid door een professionele zangcoach andere meisjes naar de werking… ook zij willen deel uitmaken
en hip hop coach. Gedurende twee maanden werd gerepeteerd, van zo’n productie.
kostuums gemaakt om uiteindelijk een spectaculaire De reacties van de ouders zijn elk jaar opnieuw erg positief.
voorstelling te geven in CC Deurne voor partners, vrienden en Bovendien neemt het de barrières weg die veel ouders ervaren
familie. Heel het parcours van repetitie tot voorstelling werd om hun tienerdochters naar onze werkingen te sturen.
gefilmd door Eye Vision en op dvd gezet als aandenken voor Mede door dit project versterken we ook de positie van het
alle deelnemers. meisjeswerk binnen de steunpunten.
21
22. Kras Hoboken
in een notendop
Kras Hoboken organiseert een kwalitatief, emancipatorisch en
toegankelijk vrijetijdsaanbod voor jongeren in district Hoboken
met bijzondere aandacht voor de minder en minst kansrijken.
Dit aanbod wordt gekenmerkt door de doorgedreven
inspanningen om op een zeer eigentijdse manier vorm te
geven aan de communicatie met jongeren en de uitstraling naar
jongeren. Zeer specifiek is dat er bij Kras Hoboken intensief
vindplaatsgericht gewerkt wordt.
In Kras Hoboken wordt een permanent weekaanbod en een
vakantieaanbod gerealiseerd, naast projectwerk en occasionele
activiteiten. Het vrijetijdsaanbod heeft plaats gedurende 45
weken per jaar.
Het team bestaat uit 3 personeelsleden (2,5 VTE) en 25
vrijwilligers.
Waar werkt Kras Hoboken?
De Schietgang, Hoofdfrontweg activiteitenlocatie
Kleine Heide vindplaatsgericht aanbod
Moretusburg vindplaatsgericht aanbod
Majoor Maelfaitplein vindplaatsgericht aanbod
Polderstad vindplaatsgericht aanbod
Jos van Geellaan activiteitenaanbod zomer
Bereik statistische sectoren:
Hoboken-Centrum, Kapelstraat, Moretusburg,
Polderstad, Heide, Stuivenberg, Park Zorgvliet,
Hoboken Noord
22
24. Kras Hoboken
Een buitenlandse reis
Het project “Tres Culturas”
Samen met de jongeren hebben we het project vorm gegeven.
Eerst zijn we op zoek gegaan naar een relevante buitenlandse
bestemming. Op onze zoektocht zijn we het project “Tres
cultras” tegengekomen: een project in Sevilla, ondersteund
door de Europese gemeenschap. Het project heeft tot doel
om de 3 culturen (Arabische, Christelijke en Joodse) rond het
Middellands zeegebied dichter bij elkaar te brengen. Via een
aantal cultuurbezoeken, maar ook door een uitwisseling met
andere jongeren zullen ook onze jongeren meer inzicht krijgen
in de “3 culturen”.
Het verblijf ter plaatse is gratis. Het geld voor vervoer moeten
de jongeren zelf inzamelen. Het inzamelen van het geld is in
een competentietraject gestoken. Jongeren denken zelf acties
uit, nemen zelf contact op met de organisaties, houden een
boekhouding bij... .
Tot zover...
Aan het project werken een 14-tal jongeren mee. Ze hebben
sinds september 2010 al heel wat acties opgezet om geld in te
zamelen: o.a. verkoop van broodjes tijdens evenementen in de
buurt, straatpoetsacties, poetsen van fuiflocaties, het organiseren
van een benefiet met optredens... Sommige acties waren een
succes, andere bleven zonder de gehoopte opbrengst.
De positieve reactie
Naast het leren organiseren hebben jongeren ook heel wat
Door conflicten tussen jongeren en oudere bewoners in de
contacten gehad met organisaties en instanties uit de eigen
Draaiboomwijk kwamen jongeren regelmatig op een negatieve
buurt (bv. Opsignoren, plaatselijke organisatoren van een
manier in de media. Een aantal jongeren wilde hiertegen
cultuuraanbod,... ). Ook hieruit hebben jongeren heel wat
reageren door een positieve daad te stellen. Ze kwamen zelf op
geleerd.
het idee om geld in te zamelen voor een ontwikkelingsproject in
Indië. Dit project kenden ze via een jeugdwerker. Hun initiële
opzet was om in Indië mee te werken aan het project. Dat
was echter niet haalbaar. Toch hebben de jongeren nog enkele Wordt vervolgd…
thema-avonden georganiseerd over Indië en ontwikkelingshulp
en hebben ze een kleine som geld ingezameld.
Tijdens dit proces kregen jongeren de smaak te pakken om
samen “dingen” te organiseren. Hun vraag bleef wel om dit
koppelen aan een buitenlandse reis.
24
25. Versterken vrijwillig engagement in de werking
Het begon bij een sportief engagement... En waar het eindigt...?
Jongeren nemen in de werking van Hoboken al jaren spontaan Een van de effecten van dit traject is dat meer jongeren zich
een vrijwillig engagement op. Vanaf 2010 kozen we ervoor geroepen voelen om een of andere verantwoordelijkheid
om dit extra te stimuleren, startend met de activiteiten rond binnen de werking op te nemen, ook al heeft het niets
het competitievoetbal. De competitievoetbal leeft bij onze met voetbal te maken. Een wisselende ploeg jongeren is
jongeren van Kras Hoboken zeer sterk. verantwoordelijk voor de toog tijdens de instuifmomenten,
anderen denken mee na over de programmatie van de
Stap voor stap zijn we een aantal taken bij jongeren zelf gaan activiteiten en onlangs lanceerden een paar jongeren een
leggen. Zo werden meer jongeren bij ons voetbalaanbod website over de werking van Kras Hoboken…
betrokken dan louter en alleen de spelers. Jongeren zorgen nu
voor het wassen van de tenues, het vervoer van supporters bij
uitwedstrijden, het zoeken van sponsoring en bepaalde jongeren
zijn verantwoordelijk voor de sportieve sfeer. Alleen de
eindverantwoordelijkheid en kosten van de voetbalbond blijven
nog in de werking. Op termijn willen we dit ook bij jongeren
leggen.
25
26. Kras Kiel
in een notendop
Kras Kiel organiseert een kwalitatief, emancipatorisch en
toegankelijk vrijetijdsaanbod voor kinderen, tieners en
jongeren in de wijk Kiel met bijzondere aandacht voor de
minder en minst kansrijken. In Kras Kiel wordt een permanent
weekaanbod en een vakantieaanbod gerealiseerd, naast
projectwerk en occasionele activiteiten. Het vrijetijdsaanbod
heeft plaats gedurende 45 weken per jaar. Met dit aanbod
bereikt Kras Kiel kinderen (6 tot 11 jaar), tieners
(12 tot 15 jaar) en jongeren (vanaf 16 jaar).
Het team bestaat uit 6 personeelsleden (6 VTE),
2 vrijwilligers en 5 stagiaires.
Waar werkt Kras Kiel?
Waarlooshofstraat 5, 2020 A’pen activiteitencentrum voor kinderen, tieners en jongeren
Cultureel Wijkcentrum Nova sportief aanbod voor meisjes +12
SISO De Toverbol Brede school initiatieven
Alfons De Cockplein Spel en sportief aanbod outdoor, vindplaatsgericht aanbod,
zomeraanbod
Kielparkt Spel en sportief aanbod outdoor, vindplaatsgericht aanbod,
zomeraanbod
GBA parking Spel en sportief aanbod outdoor, vindplaatsgericht aanbod,
zomeraanbod
Bereik statistische sectoren:
St. Catharina, Maurits Sabbelaan, Kiel-Centrum,
Boomsesteenweg-Beerschot, Beerschot-Stadion, Jan de Voslei,
Pius X, An-2000/Kielsbroek/Kielpark, Valaar-De Brem, De
Bruynlaan, Portugesehof
26
28. Kras Kiel
Creatief atelier met ankerfiguren
zonder diploma de school en hangen dan op straat of laten zich
verleiden door het snelle geld van het dealen.
Vanuit die 3 vaststellingen dachten we na over hoe we de
kinderen konden versterken en hen een toekomstperspectief
geven.
De herkenbare voorbeelden
We wilden in ieder geval de atelierwerking verdiepen en de
leefwereld van de kinderen verbreden. We besloten om
een cultuurproject op te zetten, gebaseerd op de observatie
dat kinderen wel spontaan met tekenen, muziek... bezig
waren, maar dit niet direct zagen als iets dat binnen een
gestructureerd jeugdwerkaanbod kon en zeker niet als een
toekomstmogelijkheid.
Om hun toekomstbeeld te verbreden kozen we er bewust voor
om als (externe) lesgevers zeer herkenbare voorbeeldfiguren te
engageren. We namen mensen onder de arm van Marokkaanse
origine , die net als onze kinderen opgroeiden in achtergestelde
gebieden in de stad. Tegen de stroom in kozen ze uitdrukkelijk
om hun talent te ontwikkelen. Ze zetten hun passie op
de eerste plaats en zijn gevormd in de tekenacademie of
muziekconservatorium. Dankzij hun talent is hun leefwereld
sterk verbreed.
De toekomst?
Kinderen tussen 6 en 9 jaar konden al enkele jaren op dinsdag
terecht in de atelierwerking. Op dat activiteitsmoment konden Volop creatief
ze kiezen tussen koken, knutselen, sporten en spelen. Na een
2-tal jaar merkten we dat een aantal kinderen uitgekeken was op De basis van de atelierwerking bleef behouden; kinderen
deze formule. konden kiezen tussen “leren” tekenen /schilderen, muziek en
expressie/toneel.
Naast deze vaststelling merkten we ook op dat de kinderen
zelf hun vrijetijdsmogelijkheden beperkten. Ze bleven Het project startte in november 2010. Vanaf het begin was het
hangen in het aanbod dat ze kenden. Bovendien stelden enthousiasme van de kinderen groot. Vooral het inzetten van
we bij oudere deelnemers vast dat ze voor zichzelf beperkte voor hen herkenbare lesgevers miste zijn effect niet. Kinderen
toekomstmogelijkheden zagen en weinig voorbeeldfiguren voelden zich bij deze lesgevers thuis, ze keken vol bewondering
hadden. Niet abnormaal: ze groeien immers op in een wijk met naar hen en stelden ongeremd vragen of gaven suggesties.
een hoge werkloosheidsgraad. Oudere broers verlaten veelal
De resultaten van het project worden in mei 2011 getoond op
een straatfeest/opendeurdag. Daarna zullen ze voor een langere
periode tentoongesteld worden in een leegstaand winkelpand in
het winkelcentrum “Den Tir”.
28
