NOBELA MULA SA NIGERIA

1. 10
Quarter 3 –
Week 7

3. Sa pagtatapos ng araling ito, ang mga mag-aaral ay
inaasahang:
1. Natutukoy ang tradisyong kinamulatan ng Africa at/o
Persia batay sa napakinggang diyalogo
2. Nasusuri ang binasang kabanata ng nobela batay sa
pananaw/teoryang pampanitikan na angkop dito
3. Nagagamit ang iba’t ibang batis ng impormasyon
tungkol sa magagandang katangian ng bansang
Africa at/o Persia
MOST ESSENTIAL LEARNING COMPETENCIES
(MELCs)

5. NOBELA SA NIGERIA
Ang Nigeria ay isa sa mga bansa sa Afrika na may malaking
ambag sa panitikan. Ang kanilang panitikan ay sadyang nakapagpataas
ng kamalayan ng mamamayan sa bansa pagdating sa uri ng
pamumuhay, kultura, tradisyon, at suliranin sa politika.
Sa modyul na ito, ating aalamin at uunawain ang isa sa mga
nobela mula sa Nigeria na pinamagatang, “Paglisan” na isinulat ni Chinua
Achebe at isinalin sa Filipino ni Julieta U. Rivera.
Sa araling ito, inaasahang ikaw ay magpapamalas ng malalim na
pagunawa at pagpapahalaga sa mga akdang pampanitikan ng Africa sa
tulong ng mga pang-ugnay na ginagamit sa pagpapaliwanag at mabisang
pagsusuri sa halaw ng isang nobela.

6. MGA KAUGALIAN AT TRADISYON NG NIGERIA
Ang Nigeria ay isang malaking bansa sa Kanlurang Aprika, na binubuo
ng iba't ibang etnikong grupo, bawat isa sa kanila ay may sariling kultura,
kaugalian, at tradisyon.
Narito ang ilan sa mga pangunahing kaugalian at tradisyon sa Nigeria:
Pagpapakain ng bisita - Ito ay isang
mahalagang kaugalian sa Nigeria kung
saan binibigyan ng napakalaking halaga
ang pagpapakain sa mga bisita. Kapag
mayroong mga bisita, inaasahan na ang
nag-aasikaso ay maghahanda ng sari-
saring pagkain at inumin upang mapakita
ang kanyang pagpapahalaga sa bisita.

7. Kasal - Ang kasal sa Nigeria ay isang malaking
selebrasyon na kadalasang tumatagal ng ilang
araw. May mga tradisyunal na seremonya at ritwal
na kailangang sundin sa buong proseso ng kasal.

8. Tradisyonal na Mga Kasal sa Iba't ibang
mga Pangkat Etniko ng Nigeria.
Tradisyonal na Kasal sa Nigeria: Isang kaugalian na ang tradisyonal na kasal sa
Nigeria ay ginagawa bago ang mga kasal sa puti / simbahan bilang mga
pangangailangan sa kultura. Sa iba't ibang bahagi ng Nigeria, ang tradisyonal na
kasal ay nagsasangkot ng mga sumusunod.
Kasama sa Mga Tradisyunal na Kasal sa Iba't ibang Nigeria:
Ipinakikilala ang Angkop sa Pamilya ng Nobya.
Ito ang unang yugto ng tradisyonal na kasal at ginagawa ito sa lahat ng bahagi ng
Nigeria. Ito ay kapag ang manliligaw ay sumama sa kanyang pamilya upang
bisitahin ang kanyang mga magiging asawa at ipaalam sa kanila ang kanyang
hangarin sa kanilang anak na babae.

9. Mga Kinakailangan Mula sa Parehong Mga Pamilya.
Matapos ipakilala ang nanliligaw, at sumang-ayon ang pamilya ng ikakasal,
pagkatapos ay nagbibigay ang kanyang pamilya ng isang listahan ng mga item
sa lalaking ikakasal at sa kanyang mga tao, na ibibigay nila bago ang takdang
petsa para sa tradisyunal na kasal. Ang mga listahan ng mga item ay maaaring
maisulat o binigay nang pasalita. Ang tradisyunal na mga kinakailangan sa
pag-aasawa ay maaaring maging napakamahal o mura, depende sa aling
bahagi ng Nigeria.
Pag-aayos ng Tradisyonal na Petsa ng Kasal.
Ang pag-aayos ng mga petsa ay maaaring gawin minsan kapag nagpapakita
ng mga kinakailangan depende sa pamilya ng magiging asawa. Ang parehong
pamilya kung minsan ay nagpapasiya na ang parehong simbahan at
tradisyunal na kasal ay gawin sa parehong araw.

10. Pagbabayad ng Presyong Pang-ikakasal ng Mag-alaga at
Paghahanda sa Nobya sa Pamilya ng Mag-alaga.
Karaniwang binabayaran ang presyo ng nobya sa tradisyonal na
seremonya ng kasal depende sa kultura ng tribo hal. Itekekiri, Edo,
mga tribo ng Urhobo. Sa okasyon, susuriin ang mga kinakailangan
upang matiyak na natutugunan nito ang kinakailangang pamantayan
bago ang pamilya ng mga kamay ng ikakasal na nasa kamay ng
ikakasal sa pamilya ng ikakasal.
Ang mga tradisyunal na pag-aasawa ay nasa iba't ibang bahagi ng
Nigeria na ipinagdiriwang katulad. Ang pagkakaiba lamang ay sa
mga kinakailangan at paggasta sa kasal.

11. Paano Ginagawa ang Tradisyunal na Kasal sa Kasal sa Iba't ibang Bahagi ng
Nigeria.
Hilagang Nigeria
Ang presyo ng nobya sa Hilagang bahagi ng Nigeria ay napakababa. Karaniwan
itong tinatawag na 'Rubu Dinar' (nangangahulugang “isang-kapat na kilo ng
gintong piraso”). Sumasabay ito sa mga prinsipyo ng de Islam na ang pagbabayad
ng isang mababang halaga ng presyo ng nobya ay nagbibigay ng isang
mabubuting kasal.
Timog-Silangang Nigeria.
Ang presyo ng nobya sa Igbo-land ay napakataas, ito ang dahilan kung bakit
maraming mga bachelor sa tribu na ito. Ang listahan ng mga kinakailangan sa
kasal ay nahahati sa mga kategorya: ang umumma / kamag-anak ng ikakasal, ang
umuada / kamag anak na babae, ndi ozor, atbp, hindi kasama ang iba pang mga
regalo tulad ng mga pambalot, mataas na target, beer, palad, atbp. Ang mga kasal
sa Igbo ay kadalasang pinakamalaki sa Nigeria.

12. Timog-Kanlurang Nigeria.
Ang presyo ng nobya ay mababa sa Timog-Kanlurang bahagi
ng Nigeria ngunit ang kanilang mga pagtanggap sa kasal ay
karaniwang napakamahal, lalo na kung ang mga pamilya ay
mayaman.
Timog-Timog Nigeria.
Ang bahagi ng Nigeria na may pinakamababang presyo ng
nobya ay ang Timog-Timog. Hal sa Edo State ie Ehbosa
(Ishan), ang presyo ng nobya ay mas mababa sa 60 Naira
habang nagkakahalaga ito ng 120 Naira sa Abraka (Urhobo)
sa Delta State.

13. Ang mga Nigerian ay may
malawak na mga tradisyunal
na kasuotan na may mga
makukulay at magagandang
disenyo.
Kadalasang sinusuot ang
mga ito sa mga okasyon
tulad ng kasal, kaarawan, at
iba pang mga selebrasyon.
Pagsusuot ng mga tradisyunal na kasuotan

14. Musika at sayaw -
Ang musika at sayaw
ay mahalagang
bahagi ng kultura sa
Nigeria. Mayroong
iba't ibang uri ng
musika at sayaw na
nagmula sa iba't
ibang etnikong grupo
sa bansa.

15. Paniniwala sa relihiyon -
Mayroong iba't ibang
relihiyon sa Nigeria,
kabilang ang Kristiyano,
Muslim, at animist. Ang
paniniwala sa relihiyon
ay malawakang
praktikado sa buong
bansa.

16. Pagmamano - Ito ay
isang kaugalian na
ipinapakita ng mga
kabataan sa kanilang
mga nakatatanda at
mga magulang bilang
pagpapakita ng
paggalang.

17. Pagbibigay ng
kahalagahan sa
edukasyon –
Sa Nigeria, ang
edukasyon ay
pinahahalagahan at
itinuturing na isa sa
mga pangunahing
susi sa tagumpay sa
buhay.

18. Balikan!
Handa ka na ba? Alam
kong nasasabik ka na
sa ating aralin. Halina’t
magbalik-tanaw sa
iyong natutuhan sa
nakaraang aralin
tungkol sa talumpati.
Kayang-kaya mo ito!

19. A. Panimula

20. B. Pagpapaunlad
Gawain sa Pagkatuto Bilang 2. Panuto: Basahin at
unawain ang buod ng nobela mula sa Nigeria. Sagutin
ang sumusunod na mga tanong. Isulat ang sagot sa
sagutangpapel.
Paglisan (Buod)
Mula sa Things Fall Apart ni Chinua Achebe
Isinalin sa Filipino ni Julieta U. Rivera

22. Kaalama’y subukin, Katanunga’y sagutin!
1. Ano-anong kahinaan ang iniiwasan ni Okonkwo? Anoang isinisimbolo
ng pakakaroon ng asal-babae ng kalalakihan para kay Okonkwo?
2. Batay sa ipinakita ni Okonkwo karapat-dapat ba siyang kilalaning
isang magiting na mandirigma? Bakit?
3. Paanong ipinakita ni Okonkwo ang kaniyang katatagan sa kaniyang
paniniwala at paninindigan?
4. Sa anong paraan, ipinakita sa akda ang pangtanggap ni Okonkwo sa
kaniyang pagkatalo at muling magbalik sa kaniyang piangmulan?
5. Kung isasapelikula ang nasabing nobela, ano-anong bahagi ang
iyong bibigyang kulay?

23. Karagdagang Kaalaman:
Ang nobela ay isang mahabang kathang
pampanitikan. Naglalahad ito ng mga pangyayaring
pinaghahabi sa isang mahusay na pagbabalangkas.
Pinakapangunahing sangkap nito ang pagpapalabas
ng hangarin ng tauhan at ng hangarin ng katunggali sa
kabila. Ito ay isang masining na pagsasalaysay ng
maraming pangyayaring magkakasunod at
magkakaugnay. Ang mga pangyayaring ito ay
nakatutulong sa pagbuo ng matibay at kawiliwiling
balangkas na siyang pinakabuod ng nobela.

24. Teoryang Pampanitikan
Ang teoryang pampanitikan ay ang sistematikong pag-aaral ng
panitikan. Mayroong iba’t ibang teorya para sa pag-aaral na ito.
• Humanismo - Sa pag-aaral at pagsusuri ng akda sa pananaw ng
humanismo, pinaniniwalaan na ang tao ang sukatan ng lahat ng
bagay kaya’t kailangang maipagkaloob sa kaniya ang kalayaan sa
pagpapahayag ng saloobin sa pagpapasiya.
• Realismo - Ipinaglalaban ng teoryang realismo ang katotohanan
kaysa kagandahan. Karaniwang nakapokus ito sa paksang
sosyopolitikal, kalayaan, at katarungan para sa mga naaapi.

25. • Pormalismo - Ang pagpapaliwanag sa anyo ng akda ang
tanging layunin ng pagsusuri; samakatuwid, ang pisikal na
katangian ng akda ang pinakabuod ng teoryang pormalismo.
Ang layunin ng teoryang ito ay matukoy ang nilalaman,
tema, kaanyuan, o kayarian, at paraan ng pagkakasulat ng
akda.
• Eksistensyalismo – Hinahanapan ng katibayan ang
kahalagahan ng personalidad ng tao at binibigyang-halaga
ang kapangyarihan ng kapasyahan laban sa katuwiran.
• Kultural - Tumutukoy sa mga kuwentong batay sa isang
kulturang pinaghanguan ng kuwento, tula, o nobela.

26. • Marksismo- Ipinakikita ang pagtutunggalian o
paglalaban ng dalawang magkasalungat na puwersa;
malakas at mahina, mayaman at mahirap,
kapangyarihan at naaapi.
• Historikal- Ang akdang susuriin ay nagpapakita at
nagpapaliwanag ng kasaysayan sa pamamagitan ng
mga pangyayaring nakapaloob sa akda

27. Gawain sa Pagkatuto Bilang 3. Panuto: Gamit ang fishbone diagram,
sariwain ang sumusunod na bahagi ng nobelang binasa. Isulat ang sagot
sa sagutang papel.

28. C. Pakikipagpalihan

30. D. Paglalapat