2. Ang PRAGMATIKS ay isang
sangay ng lingguwistika na
inilalarawan bilang pag –
aaral ng ugnayan ng mga
anyong lingguwistiko at
mga gumagamit nito.
Pagtukoy sa kahulugan ng
sitwasyong sinasabi, di-
sinasabi, at ikinikilos ng
taong kausap.
KAKAYAHANG
LAYUNIN:
Naipapaliwanag ang kahulugan
ng kakayahang pragmatiko;
Natutukoy ang kahulugan ng
sinasabi,di-sinasabi,at
kinikilos ng taong kausap;
3. •Sa pakikipagtalastan, mahalagang maunawaan ang
intensyon ng nagsasalita dahil mahuhulaan ang
mensahe nito nang tagapakinig. Mahalaga ang
Kakayahang pragmatiko bilang daan sa pagiging
epektibo nang pakikipagtalastasan, sapagkat
nililinaw nito ang relasyon sa pagitan ng intensyon
ng nagsasalita o nagpapahatid ng mga mensahe at
kuhulugan nito.
KAKAYAHANG
4. “BINIBIGYANG-PANSIN DITO ANG
GAMIT NG WIKA SA MGA
KONTEKSTONG PANLIPUNAN
GAYUNDIN KUNG PAANO LUMILIKHA
AT NAKAUUNAWA NG KAHULUGAN
ANG TAO SA PAMAMAGITAN NG
WIKA.”
KAKAYAHANG
George Yule
“ANG KAKAYAHANG ITO AY
TUMUTUKOY SA KAALAMAN KUNG
PAANO NAIUUGNAY ANG WIKA SA
SITWASYON NA PINAGGAGAMITAN
NITO.”
Noam Chomsky
ANG BAWAT MENSAHE AY
MAYROONG KAHULUGAN PARA SA
MGA TAGAPAGSALITA (SPEAKER
MEANING)
Paul Grice
Larangan ng Pragmatiks
5. ANG PRAGMATIKS AY KINAPAPALOOBAN NG TATLONG PANGKALAHATANG KAKAYAHAN SA
KOMUNIKASYON:
1. ANG GAMIT NG WIKA SA IBA’T IBANG LAYUNIN GAYA NG PAGBATI, PAGBIBIGAY
IMPORMASYON, PAGNANAIS, PAGHILING, AT PAGBIBIGAY PANGAKO.
2. PAGHIRAM O PAGBABAGO NG WIKANG GAGAMITIN BATAY SA PANGANGAILANGAN O
INAASAHAN NG TAGAPAKINIG AT/O SITWASYON.
3. ANG PAGGAMIT NG TUNTUNIN SA ISANG TALASTASAN AT MGA NARATIBONG DULOG GAYA
NG PAGKUKUWENTO, PAGBIBIGAY NG ULAT, AT IBA PA.
KAKAYAHANG
Badayos et.al
7. KAKAYAHANG
PAGKAKAIBA
Ikaw ba ang gumuhit sa larawan?
Ikaw ba ang gumuhit ng larawan?
a. Pagtiyak kung sino ang gumuhit.
b. Papuri sa naging resulta.
c. Pang-iinsulto sa estilo ng guhit.
d. Pagkalito sa iginuhit.
Ikaw ba ang gumuhit sa larawan?
Sa iyo ba ang bag na ito?
a. Pagtiyak kung sino ang may – ari.
b. Papuri o pagkutya sa hulma ng bag.
c. Pagkainis sa nakita.
8. KAKAYAHANG
PAGKAKAIBA
Kostumer sa tindera:
“Mayroon ba kayong tubig na walang
yelo?”
a. Illocutionary Force: Paraan ng pag-uutos kung
may tubig.
b. Locution: Patanong
c. Perlocutionary: Pagsunod ng tindera sa
kahilingang mabigyan ng tubig
9. KAKAYAHANG
PRAGMATIKS SA KOMUNIKASYON
MAHALAGANG ELEMENTO NG KAKAYAHANG PRAGMATIK ANG PAG-ALAM SA KUMBENSIYON
NG SOSYOLINGUWISTIKA UPANG MAISAKATUPARAN NANG MAY KAANGKUPAN ANG GAMIT
NG WIKA SA ISANG KONTEKSTO. MAKAKAMTAM ITO SA PAMAMAGITAN NG:
• PAG-ALAM SA LAYUNIN NG PAKIKIPAG-USAP
• UGNAYAN NG MGA SANGKOT SA USAPAN
• PAKSA NG USAPAN
• SITWASYONG UMIIRAL SA USAPAN
10. KAKAYAHANG
BERBAL
DI - BERBAL
2 URI NG
KOMUNIKASYON
Pag – unawa sa nais ipahayag ng kausap. Gamit
ang buka ng bibig ay makatutulong ito.
Paggamit ng mga senyas.
Chronemics > Colorics
Proxemics >Paralanguage
Kinesics > Oculesics
Haptics > Objectics >Vocalics
Iconics > Olfactorics > Pictics
15. Ito ay isang komponent na
nagbibigay – Kakayahang magamit
ang wikang binibigkas at wikang
ginagamit sa pagsulat sa
makabuluhang paraan upang
maipabatid ang mensahe at
maunawaan din ang tinatanggap na
mensahe.
KAKAYAHANG
Ayon sa UP Diksiyonaryong
Filipino (2010), ang diskurso ay
nangangahulugan ng “pag-uusap
at palitan ng kuro” (2010).
Mula rito, mahihinuha na ang
kakayahang diskorsal ay
tumutukoy sa kakayahang
umunawa at makapagpahayag sa
isang tiyak na wika.
Pagtiyak sa kahulugang
ipinahahayag ng mga
teksto o sitwasyon ayon
sa konteksto
16. KAKAYAHANG
TEKSTUWAL
RETORIKAL
DALAWA SA
KARANIWANG
URI NG
DISKORSAL
kahusayan ng isang indibidwal sa pagbasa at
pag-unawa ng ibang teksto gaya ng mga
akdang pampanitikan, gabay instruksiyonal,
transkripsiyon, at iba pang pasulat na
komunikasyon
tumutukoy naman sa kahusayan ng isang
indibidwal na makibahagi sa kumbersasyon.
17. KAKAYAHANG
may dalawang batayang panuntunan sa
pakikipagtalastasan. Ang unang tuntunin ay
ang pagkilala sa pagpapalitan ng pahayag.
Ang ikalawa naman ay ang pakikiisa, na
kinapapalooban ng mga panuntunan hinggil
sa kantidad, kalidad, relasyon, at paraan ng
kumbersyon.
Paul Grice
18. KAKAYAHANG
KAUGNAYAN
KAISAHAN
SANGKAP
sa
Paglikha ng
Pahayag
Ang kaugnayan ay tumutukoy sa kung paanong
napagdidikit ang kahulugan ng mga
pangungusap o pahayag sa paraang pasalita o
pasulat.
Tumutukoy ang kaisahan sa kung paano
napagdidikit ang dalawang ideya sa
lingguwistikong paraan. Nakapaloob dito ang
paggamit ng mga panghalip (halimbawa: siya,
sila, ito)
19. KAKAYAHANG
Ginabi ka na anak.
Nagkaroon po kami ng
group study.
Trapik po
kasi.
Akala ko ba gagamitin mo
ang sasakyan mo?
Akala ko ba mag – aapply ka?
Kinabahan po
ako.
20. KAKAYAHANG
Ginabi ka na anak.
May group study po
kami.
Ang kalat naman dito!
Aayusin ko lang po ang
mga aklat.
21. KAKAYAHANG
Mapapansin sa bawat senaryo na walang pang-ugnay na
gramatikal o leksikal ang mga pahayag. Gayunman, ang palitan
ng pahayag ay may kaugnayan dahil naunawaan ng bata ang
pagkadismaya ni Nanay at mula rito ay tumugon nang
nararapat.
22. • Ang pasalitang diskurso ay pag-uusap tulad ng pagkukuwentuhan, debate at
kamustahan.
• Ang pasulat na diskurso naman ay ang palitan ng liham at korespondensiyang
nangangailangan ng tugon. (De Vera 2010)
• Komunikatibong kakayahan ng isang indibidwal ay ang Kakayahang Diskorsal (discourse
comptence).
• Ito ay nagbibigay-pansin sa kakayahang bigyan ng interpretasyon ang isang serye ng
mga napakinggang pangungusap upang makagawa ng isang makabuluhang kahulugan.
KAKAYAHANG
23. MGA TEORYA NG DISKURSO
KAKAYAHANG
1. SPEECH ACT THEORY
Tumutukoy sa paniniwalang anuman ang
ating sabihin, lagi na itong may kaakibat na
kilos maging ito man ay paghingi ng
paumanhin, pagbibigay-babala, paghihimok
at iba pa.
Tatlong Gawi ng Speech Act Theory
Lokusyunaryo
Ilokusyunaryo
Perlokusyunaryo
ETHNOGRAPHY OF COMMUNICATION
Nauukol sa pag-aaral ng mga sitwasyon, gamit, patern at
tungkulin ng pagsasalita.
Ang pinakasusi ng teoryang ito ay ang pamamaraang
partisipant-obserbasyon na nangangailangan ng imersyon
sa isang partikular na komunidad.
24. MGA TEORYA NG DISKURSO
KAKAYAHANG
2. Variationist Theory
Nakapokus sa baryasyon ng wikang ginagamit ng
mga taong sangkot sa isang diskurso;
kinapapalooban ito ng pagkakaiba sa tono,
intonasyon, gamit ng salita gayon din ang
estrukturang panggramatika ng isang ispiker.
3. Pragmatic Theory
Pokus ng teoryang ito ang kaangkupan ng gamit ng
wika sa isang partikular na sitwasyon; ito ay
kinapapalooban ng tatlong pangkalahatang kakayahan
sa komunikasyon:
Gamit ng wika sa iba’t-ibang layunin
Paghiram o pagbabago ng wikang gagamitin batay sa
pangangailangan o inaasahan ng tagapakinig at
sitwasyon
Paggamit ng mga tuntunin sa isang kombersasyon at
mga naratibong dulog gaya ng pagkukwento, pagbibigay
ng report at iba pa.
25. PAGPAPAHABA NG PANGUNGUSAP
KAKAYAHANG
napahahaba ang pangungusap sa
pamamagitan ng mga katagang gaya ng pa,
ba, naman, nga, pala, at iba pa.
Pagpapahaba sa pamamagitan ng
kataga –
Halimbawa:
May ulam.
May ulam ba?
May ulam pa.
May ulam pa ba?
May ulam pa nga pala.
May ulam naman pala.
Pagpapahaba sa pamamagitan ng panuring
–
napahahaba ang pangungusap sa tulong ng mga
panuring na na at ng.
Halimbawa:
Siya ay anak.
Siya ay anak na babae.
Siya ay anak na bunsong babae.
26. PAGPAPAHABA NG PANGUNGUSAP
KAKAYAHANG
napahahaba ang pangungusap sa pamamagitan ng komplemento o ang bahagi ng panaguri
na nagbibigay ng kahulugan sa pandiwa. Ang iba’t ibang uri ng komplemento ng pandiwa ay
tagaganap, tagatanggap, ganapan, dahilan o sanhi, layon, at kagamitan.
Pagpapahaba sa pamamagitan ng
komplemento
TAGAGANAP
Komplementong Komplementong Komplementong Komplementong Komplementong Komplementong
TAGATANGGAP GANAPAN DAHILAN o SANHI LAYON KAGAMITAN
isinasaad ang
gumagawa ng
kilos. Pinangungu
nahan ng
panandang ng,
ni, at panghalip.
isinasaad kung sino
ang nakikinabang
sa kilos.
Pinangunguna han
ng mga pang-ukol
na para sa, para
kay, at para kina.
isinasaad ang
pinangyarihan ng
kilos. Pinangungu
nahan ng
panandang sa at
mga panghalili
nito.
isinasaad ang
dahilan ng
pangyayari o ng
kilos. Pinangungu
nahan ng
panandang dahil
sa o kay at mga
panghalili nito.
isinasaad ang bagay
na ipinahahayag ng
pandiwa.
Pinangungu nahan
ng panandang ng.
isinasaad ang
instrumentong
ginamit upang
maisakatuparan ang
kilos.
Pinangungunahan ng
pariralang sa
pamamagitan ng at
mga panghalili nito.
27. KAKAYAHANG
Komplementong tagaganap – isinasaad ang gumagawa ng kilos. Pinangungunahan ng panandang ng, ni, at
panghalip.
Halimbawa:
Ibinalot ni Jay ang mga tirang pagkain.
Ibinalot niya ang mga tirang pagkain.
Ibinalot ng kaniyang kaibigan ang mga tirang pagkain.
Komplementong tagatanggap – isinasaad kung sino ang nakikinabang sa kilos. Pinangungunahan ng mga
pang-ukol na para sa, para kay, at para kina.
Halimbawa:
Naghanda ng regalo si Thea para sa kaniyang kapatid.
Bumili ng laruan si Bryan para kay Jaye.
Nagpaluto ng pansit si Will para kina Eugene at Elyrah.
Komplementong ganapan – isinasaad ang.pinangyarihan ng kilos. Pinangungunahan ng panandang sa at
mga panghalili nito.
Halimbawa:
Namalagi sila sa evacuation area.
Namalagi sila rito.
Namalagi sila roon.
28. KAKAYAHANG
Komplementong sanhi – isinasaad ang dahilan ng pangyayari o ng kilos. Pinangungunahan ng panandang
dahil sa o kay at mga panghalili nito.
Halimbawa:
Nabaon sa utang si Delia dahil sa pagkakalulong sa sugal.
Dahil kay Alvin, naparusahan ni Michelle.
Komplementong layon – isinasaad ang bagay na ipinahahayag ng pandiwa. Pinangungunahan ng panandang
ng.
Halimbawa:
Regular na umiinom ng gamot ang aking lola.
Naglalako ng turon si Aling Pising tuwing hapon.
Komplementong kagamitan – isinasaad ang instrumentong ginamit upang maisakatuparan ang kilos.
Pinangungunahan ng pariralang sa pamamagitan ng at mga panghalili nito.
Halimbawa:
Sa pamamagitan ng Internet, napapabilis ang pagkuha ng impormasyon.
Magkakasundo lamang sila sa pamamagitan mo.
29. PAGPAPAHABA NG PANGUNGUSAP
KAKAYAHANG
Pagpapahaba sa pamamagitan ng
pagtatambal –
napagtatambal ang dalawang payak na pangungusap
sa pamamagitan ng mga pangatnig na at, ngunit,
datapwat, subalit, saka, at iba pa. Ang mabubuong
pangungusap ay tinatawag na tambalang pangungusap.
Halimbawa:
Nagtatrabaho sa pabrika ang kaniyang tatay at nagtitinda sa palengke ang kaniyang nanay.
Matagal siyang mag-aral ng aralin subalit tiyak namang matataas ang kaniyang marka sa mga pagsusulit.
TEKSTO AT KONTEKSTO NG DISKURO
Inilalarawang wika o ideyang itinatawid o pinagpapalitan sa diskurso
30. MARAMING SALAMAT PO
SA PAKIKINIG
SANGGUNIAN:
https://www.elcomblus.com/pagkilala-sa-sanggunian/
https://www.youtube.com/watch?v=yMSBpNcNwgA
https://www.coursehero.com/file/26805389/Kakayahang-
Pragmatikpptx/