1. โครงงานวิทยาศาสตร์ เรื่อง Fantastic ㅐㅏ ㅇㄹ 노ㅕㅐㅅㅓㅁ “มหัศจรรย์กระดาษจากใบเตย”

2. อาจารย์ที่ปรึกษา “อ.กาญดา วงค์ภักดี” โรงเรียนน้ำพองศึกษา

3. จัดทำโดย รายชื่อผู้จัดทำ 1.นายวิษณุ สุยะมงคล เลขที่ 7 2.นายสหรัฐ บุญฤทธิ์ เลขที่ 9 3.นายอณวัตร จันทร์เหล่อ เลขที่ 10 4.นางสาวจิราภรณ์ จันทร์เพ็ง เลขที่ 17 5.นางสาวชลธิชา ชินบุตร เลขที่ 18 6.นางสาวณัฐชริดา บัวใหญ่รักษา เลขที่ 19 7.นางสาวอรณิชชา อาบสุวรรณ เลขที่ 20

4. +บทคัดย่อ+ จุดมุ่งหมายของโครงงานเพื่อหาสูตรที่เหมาะสมจากกระดาษรีไซเคิลใบเตย โดยใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ กระดาษโรเนียวและกระดาษกล่องเป็นส่วนผสมเพื่อเปรียบเทียบสีที่เหมาะสมการทำกระดาษรีไซเคิล วัตถุที่ใช้ทดลองได้แก่สีชนิดต่างๆ นำ (สีผสมอาหาร สีย้อมผ้า) เยื่อกระดาษต่างๆ(กระดาษโรเนียล กระดาษกล่องและกระดาษหนังสือพิมพ์) ผลการทดลองปรากฎว่ากระดาษรีไซเคิลที่ผลิตจากใบเตยหอมกับกระดาษหนังสือพิมพ์ อัตตราส่วน 200/500 กรัม เป็นอัตตราส่วนที่เหมาะสมที่สุดในการทำกระดาษรีไซเคิล รองลงมาคือใบเตยหอมกับกระดาษโรเนียว และใบเตยหอมกับกระดาษกล่องปรากฎว่าสีที่ใช้ในการผสมทำกระดาษษาที่มีคุณภาพดีที่สุดได้แก่ สีย้อมผ้ารองลงมาคือ สีผสมอาหาร ตามลำดับ โดยใช้ปริมาณสีของกระดาษแต่ละประเภทที่เท่ากัน จำนวน 15 กรัม

5. +กิตติกรรมประกาศ+ คณะผู้จัดทำขอขอบพระคุณผู้ปกครองที่ให้ความสนับสนุนในการใช้สถานที่ในการทำงาน และขอขอบพระคุณอาจารย์ที่ให้คำปรึกษาและให้คำแนะนำ ที่ดีๆสามารถนำมาปรับปรุงโครงงานให้สมบูรณ์แบบ ขอขอบใจเพื่อนที่มีส่วนร่วมในการทำโครงงานในครั้งนี้ จนกระทั้งทำงานสำเร็จด้วยดี

6. +ที่มาและความสำคัญ+ ใบเตยหอมเป็นพืชสมุนไพร ในอดีตนิยมนำใบเตยหอม มาประกอบอาหารและทำขนมหวานใช้แต่งกลิ่นเวลาหุงข้าวเจ้าและข้าวเหนียว ใบเตยมักจะขึ้นในที่ชื้นแฉะใกล้น้ำ มีสีเขียว รูปเรียวยาวคล้ายหอกและมีกลิ่นหอมเย็น ไม่มีดอก ขยายพันธุ์โดยใช้หน่อ และใบเตยมีจำนวนมากในท้องถิ่นและเป็นพืชที่หาง่ายจึงนำใบเตยมาแปลรูปทำเป็นกระดาษกระดาษรีไซเคิลเป็นกระดาษชนิดหนึ่ง ที่ทำมาจากกระดาษเหลือใช้ แล้วนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ได้อย่างมากมาย เช่น ทำกล่องกระดาษ ที่คั่นหนังสือ กระดาษห่อของขวัญ ปกสมุดไดอารี่ ถุงกระดาษ ฯลฯใน คณะผู้จัดทำจึงมีแนวคิดที่จะนำใบเตยมาทำเป็นกระดาษรีไซเคิล เพราะใบเตยเป็นพืชที่มีเส้นใยสูง จึงเหมาะอย่างยิ่งที่จะนำมาทำเป็นกระดาษรีไซเคิลเหมือนกับวัสดุธรรมชาติอื่น ๆ

7. จุดมุ่งหมายของโครงงาน 1. เพื่อหาสูตรที่เหมาะสมสำหรับการทำกระดาษรีไซเคิลจากใบเตยหอมโดยใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ กระดาษโรเนียว และกระดาษกล่องเป็นส่วนผสม 2. เพื่อเปรียบเทียบสีที่เหมาะสมการทำกระดาษรีไซเคิล สมมติฐานของโครงงาน ใบเตยสามารถนำมาทำเป็นกระดาษเหมือนกับต้นปอสาได้ ประโยชน์ของโครงงาน 1. ได้สูตรที่เหมาะสมในการทำกระดาษสาจากใบเตยโดยใช้กระดาษหนังสือพิมพ์กระดาษโรเนียว และกระดาษกล่องเป็นส่วนผสม 2. ได้ผลิตภัณฑ์ที่ประดิษฐ์ขึ้นจากกระดาษรีไซเคิล

8. +ความเป็นมาของกระดาษสา+ การแปรรูปกระดาษเหลือใช้ให้เป็นกระดาษสา มีมานาน 20 กว่าปีแล้วโดยนายเจริญ เหล่าปิ่นตา ได้สืบทอดการทำกระดาษสามาจากคุณทวด ซึ่งในสมัยก่อนนั้นไม่ได้ทำกันอย่างแพร่หลายเหมือนสมัยนี้ จะทำกันเฉพาะเมื่อต้องการเขียนยันต์ทำไส้เทียนและทำตุงของเชียงใหม่เท่านั้น ตั้งแต่นั้นมาก็ได้มีการทำกระดาษสาจากที่เคยทำสีขาวก็คิดหาวิธีทำเป็นหลายๆสี และมีลวดลายมากยิ่งขึ้น ซึ่งได้รับความสนใจจากคนไทยและต่างประเทศเป็นอย่างมาก ทำให้ท่านมีกำลังใจที่จะผลิตงานศิลปะ กระดาษสามากยิ่งขึ้น แปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆเช่น กระดาษ ดอกไม้ ฯลฯ และยังได้เผยแพร่กระทำกระดาษสาไปยังหมู่บ้านอื่น ๆ และสอนวิธีการทำกระดาษสาให้เพื่อเป็น การอนุรักษ์สืบทอดจากบรรพบุรุษของบ้านต้นเปา ซึ่งเป็นแหล่งผลิตกระดาษสาดั่งเดิมของเชียงใหม่ โดยในอดีตการทำกระดาษสานั้นเพื่อนำไปใช้ในการผลิตร่มและพัด

9. + วิธีการดำเนินงาน +

10. +ขั้นตอนที่ 1 การเตรียมวัตถุดิบ+ แยกชนิดของกระดาษแล้วตัดเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วนำไปแช่น้ำประมาณ 10 นาทีจากนั้นนำกระดาษไปปั่นแล้วหั่นใบเตยจากนั้นก็นำไปปั่น

11. +ขั้นตอนที่ 2 การผสมวัตถุดิบ + นำกระดาษที่ปั่นแล้วผสมกับเยื่อใบเตย 400 ต่อ 200 กรัม

12. +ขั้นตอนที่ 3 การทำเป็นแผ่นกระดาษ + นำกระดาษที่ผสมกับใบเตยใส่ในอ่างหรือภาชนะที่เหมาะสม ใส่น้ำให้มีระดับพอเหมาะแล้วใช้ไม้พายคนเยื่อในอ่างน้ำให้ทั่ว เพื่อให้เยื่อลอยตัวและกระจายออกจากกันอย่างสม่ำเสมอ จากนั้นนำแม่พิมพ์สำหรับทำแผ่นกระดาษมาช้อนเยื่อต่อไปซึ่งมีการทำแผ่นได้ 2 วิธีคือ 3.1 แบบตัก ใช้แม่พิมพ์ซึ่งมีลักษณะเป็นตะแกรงไนล่อนขนาดกว้าง 40 ซม. ยาว 60 ซม. ( ขนาดตะแกรงขึ้นอยู่กับขนาดกระดาษที่ต้องการ ) ช้อนตักเยื่อเข้าหาตัวยกตะแกรงขึ้นตรง ๆ แล้วเทน้ำออกไปทางด้านหน้าโดยเร็ว จะช่วยให้กระดาษมีความสม่ำเสมอ 3.2 แบบแตะ มักใช้ตะแกรงที่ทำจากผ้าใยบัวหรือผ้ามุ้ง ซึ่งมีเนื้อละเอียดและใช้วิธีชั่งน้ำหนักของเยื่อ เป็นตัวกำหนดความหนาของแผ่นกระดาษ นำเยื่อใส่ในอ่างน้ำใช้มือแตะเกลี่ยกระจายเยื่อบนแม่พิมพ์ให้สม่ำเสมอ

13. +ขั้นตอนที่ 4 การลอกกระดาษ + นำตะแกรงไปตากแดดประมาณ 1 - 3 ชั่วโมง กระดาษสาจะแห้งติดกันเป็นแผ่น จึงลอกกระดาษสาออกจากแม่พิมพ์ สามารถทำกระดาษสาได้ประมาณ 10 แผ่น และกระดาษสาที่ได้สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้หลายอย่าง มีการตัดแปลงมาใช้ทำสิ่งของต่าง ๆ มากขึ้น แต่เดิมส่วนใหญ่ใช้ทำร่ม ว่าว กระดาษห่อของ กระดาษแบบเสื้อ กระดาษที่ใช้เขียนพุทธประวัติ คัมภีร์ ฯลฯ เป็นต้น ปัจจุบันนำมาใช้อย่างกว้างขวาง เช่น สมุดจดที่อยู่ เบอร์โทรศัพท์ กระดาษเขียนจดหมายพร้อมซอง บัตรอวยพรต่าง ๆ ดอกไม้ประดิษฐ์ โคมไฟ กระดาษเช็ดมือ กระดาษชำระใช้ซับเลือด กระดาษห่อเครื่องมือและอุปกรณ์ทางการแพทย์

14. +ทำการทดลอง +

15. วัสดุและ วัสดุ อุปกรณ์ อุปกรณ์ที่ใช้ในโครงงานวิทยาศาสตร์ เรื่อง กระดาษสาหรือกระดาษรีไซเคิลจากใบเตย มีดังนี้ 1. มีด 11. กะละมัง 2. กระดาษหนังสือพิมพ์12. สีโปสเตอร์ 3. กรรไกร 13. สีย้อมผ้า 4. กระดาษโรเนียว14. ผ้าขาวบาง 5. เครื่องปั่น 15. สีผสมอาหาร 6. กระดาษกล่อง 16. กระชอน 7. ปลั๊กไฟ 17. หม้อ 8. ตะแกรงไนล่อน ( เฟรม )18. เตาไฟ 9. อ่างน้ำ 19. เครื่องชั่ง 10. กะละมัง20. พืชที่ใช้ ทดลอง ได้แก่ ใบเตยหอม

16. วิธีการทดลอง วิธีการทดลอง แบ่งออกเป็น 3 ขั้นตอน ขั้นตอนที่ 1 การหาสูตรที่เหมาะสมในการทำกระดาษสาจากใบเตยหอม ขั้นตอนที่ 2 ทดลองชนิดของสีที่ติดได้ดีกับกระดาษสาที่ผลิตจากใบเตยหอมขั้นตอนที่ 3 การนำกระดาษสาที่ผลิตไปแปรรูปใช้ประโยชน์

17. ขั้นตอนที่ 1 การหาสูตรที่เหมาะสมในการทำกระดาษสาจากใบเตยหอม การทดลองแบ่งออกเป็น 4 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 ใบเตยหอม + กระดาษโรเนียว กลุ่มที่ 2 ใบเตยหอม + กระดาษกล่อง กลุ่มที่ 3 ใบเตยหอม + กระดาษหนังสือพิมพ์ กลุ่มที่ 4 กลุ่มควบคุมใบเตยหอม

18. กลุ่มที่ 1 ใบเตยหอม 200 กรัม + กระดาษหนังสือพิมพ์ 400 กรัม วิธีทำ 1. นำใบเตยหอมจำนวน 2,000 กรัม มาล้างน้ำให้สะอาด จากนั้นนำใบเตยหอมมาหั่นเป็นชิ้นเล็กๆยาวประมาณ 2-3 เซนติเมตร 2. นำใบเตยหอมที่หั่นแล้วมาปั่นให้ละเอียดจนเกิดใย ซึ่งใช้เวลาในการปั่นประมาณ 3 นาที 3. นำใบเตยหอมที่ปั่นแล้วมาผสมกับกระดาษโรเนียวที่เตรียมไว้ในอัตราส่วน2000 : 5000 ( ใบเตย 2000 กรัม กระดาษโรเนียว 5000 กรัม ) จากนั้นก็นำไปปั่นต่อประมาณ 5 นาที

19. 4. เมื่อปั่นเสร็จแล้วนำส่วนผสมที่ได้ไปใส่ตระแกรงไนล่อนขนาดกว้าง 30 เซนติเมตร ยาว 45 เซนติเมตร ( ขนาดตระแกรงขึ้นอยู่กับกระดาษที่ต้องการ ) จากนั้นนำไปร่อนในอ่างน้ำเพื่อให้เยื่อลอยตัวและกระจายตัวออกจากกันอย่างสม่ำเสมอ 5. นำตะแกรงไนล่อนไปตากแดดประมาณ 1 วัน กระดาษสาจะแห้งติดกันเป็นแผ่นจึงลอกกระดาษสาออกจากตะแกรงไนล่อน

20. บันทึกผลการทดลอง 1. ด้านละเอียดและหยาบของเส้นใยและเนื้อเยื่อของกระดาษ 2. ความเหนียวของกระดาษสา บันทึกโดยชุดทดลองแรงดึงต้านทานโดยการใช้แรต้านทานกับกระดาษ โดยเพิ่มนำหนักถุงทรายทีละ 100 กรัม 3. การดูดซับโดยใช้น้ำมันพืชหยดลงบนกระดาษแล้ว ดูการกระจายเป็นเส้นผ่านศูนย์กลางน้ำมันที่กระจายตัวบนกระดาษที่ซับน้ำมันไว้

21. กลุ่มที่ 1 ใบเตยหอม 200 กรัม + กระดาษหนังสือพิมพ์ 400 กรัม วิธีทำ 1. นำใบเตยหอมจำนวน 2,000 กรัม มาล้างน้ำให้สะอาด จากนั้นนำใบเตยหอมมาหั่นเป็นชิ้นเล็กๆยาวประมาณ 2-3 เซนติเมตร 2. นำใบเตยหอมที่หั่นแล้วมาปั่นให้ละเอียดจนเกิดใย ซึ่งใช้เวลาในการปั่นประมาณ 3 นาที 3. นำใบเตยหอมที่ปั่นแล้วมาผสมกับกระดาษโรเนียวที่เตรียมไว้ในอัตราส่วน2000 : 5000 ( ใบเตย 2000 กรัม กระดาษโรเนียว 5000 กรัม ) จากนั้นก็นำไปปั่นต่อประมาณ 5 นาที

22. 4. เมื่อปั่นเสร็จแล้วนำส่วนผสมที่ได้ไปใส่ตระแกรงไนล่อนขนาดกว้าง 30 เซนติเมตร ยาว 45 เซนติเมตร ( ขนาดตระแกรงขึ้นอยู่กับกระดาษที่ต้องการ ) จากนั้นนำไปร่อนในอ่างน้ำเพื่อให้เยื่อลอยตัวและกระจายตัวออกจากกันอย่างสม่ำเสมอ 5. นำตะแกรงไนล่อนไปตากแดดประมาณ 1 วัน กระดาษสาจะแห้งติดกันเป็นแผ่นจึงลอกกระดาษสาออกจากตะแกรงไนล่อน บันทึกผลการทดลอง 1. ด้านละเอียดและหยาบของเส้นใยและเนื้อเยื่อของกระดาษ 2. ความเหนียวของกระดาษสา บันทึกโดยชุดทดลองแรงดึงต้านทานโดยการใช้แรต้านทานกับกระดาษ โดยเพิ่มนำหนักถุงทรายทีละ 100 กรัม 3. การดูดซับโดยใช้น้ำมันพืชหยดลงบนกระดาษแล้ว ดูการกระจายเป็นเส้นผ่านศูนย์กลางน้ำมันที่กระจายตัวบนกระดาษที่ซับน้ำมันไว้

23. กลุ่มที่ 2 ใบเตย 200 กรัม + กระดาษกล่อง 400 กรัมทำการทดลองและบันทึกผลการทดลองแบบเดียวกับกลุ่มที่ 1 แต่แตกต่างกันตรงที่ใช้กระดาษกล่องแทนกระดาษโรเนียว กลุ่มที่ 3 ใบเตย 200 กรัม + กระดาษหนังสือพิมพ์ 400 กรัมทำการทดลองและบันทึกผลการทดลองแบบเดียวกับกลุ่มที่ 1 แต่แตกต่างกันตรงที่ใช้กระดาษหนังสือพิมพ์แทนกระดาษโรเนียว กลุ่มที่ 4 กลุ่มควบคุมใบเตย 200 กรัม ทำการทดลองและบันทึกผลการทดลองแบบเดียวกับกลุ่มที่ 1 แต่แตกต่างกันตรงที่ใช้ใบเตยหอมอย่างเดียว

24. ขั้นตอนที่ 2 ทดลองชนิดของสีที่ติดได้ดีกับกระดาษสาที่ผลิตจากใบเตยหอม การทดลองแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 สีโปสเตอร์ กลุ่มที่ 2 สีผสมอาหาร กลุ่มที่ 3 สีย้อมผ้า วิธีการทดลอง ใช้กลุ่มการทดลองที่ดีที่สุดขั้นตอนที่ 2 มาทดลองย้อมสีชนิดต่างๆ

25. การย้อมสี 1. นำเยื่อกระดาษใส่ลงไปในนำสีที่เตรียมไว้ 2. การเตรียมนำสีเตรียมได้โดยใช้นำสี 15 กรัม ต้มในน้ำ 2 ลิตร 3. นำเยื่อกระดาษแต่ละกลุ่มมาแช่น้ำสีทิ้งไว้ 15 นาที แล้วนำมาเตรียมไว้เพื่อนำไปใส่ตะแกรงไนล่อนแล้วร่อนในน้ำสี 4. จากกนั้นก็นำไปตากแดดไว้ประมาณ 1 วัน บันทึกผลการทดลอง บันทึกลักษณะสีที่ติด การกระจายของสีบนเยื่อกระดาษที่ผลิต ขั้นตอนที่ 3 การนำกระดาษสาที่ผลิตไปแปรรูปใช้ประโยชน์ การนำกระดาษที่ผลิตไปแปรรูปใช้ประโยชน์ เช่น นำไปทำกล่องกระดาษทิชชู จัดบอร์ด ทำดอกไม้ การ์ดอวยพรต่างๆ ที่ขั้นหนังสือ ถุงกระดาษ ฯลฯ

26. ขั้นตอนที่ 3 การนำกระดาษสาที่ผลิตไปแปรรูปใช้ประโยชน์ การนำกระดาษที่ผลิตไปแปรรูปใช้ประโยชน์ เช่น นำไปทำกล่องกระดาษทิชชู จัดบอร์ด ทำดอกไม้ การ์ดอวยพรต่างๆ ที่ขั้นหนังสือ ถุงกระดาษ ฯลฯ ผลการทดลอง ตอนที่ 1 การหาสูตรที่เหมาะสมการทำกระดาษสารีไซเคิล จากการทดลองคณะผู้จัดทำได้ทำการทดลองหาสูตรที่เหมาะสมกับการทำกระดาษสา ได้ใช้กระดาษโรเนียว กระดาษกล่องและกระดาษหนังสือพิมพ์ โดยมีใบเตยหอมเป็นตัวควบคุม ผลการทดลองปรากฏ ดังตาราง 1

27. ตาราง 1 แสดงผลการทดลองการผสมใบเตยหอมกับกระดาษชนิดต่าง ๆ

28. จากตาราง 1 พบว่า กระดาษสารีไซเคิลที่ทำจากใบเตยหอมกับกระดาษหนังสือพิมพ์ อัตราส่วน 200 : 400 กรัม มีคุณภาพดีที่สุด รองลงมา คือ ใบเตยหอมกับกระดาษโรเนียว และใบเตยหอมผสมกระดาษกล่อง ตามลำดับโดยใช้ใบเตยหอมเป็นตัวควบคุม ( control )

29. เกณฑ์การทดลองการผสมใบเตยหอมกับกระดาษชนิดต่าง ๆ ดีมาก หมายถึง เยื่อกระดาษมีเนื้อละเอียด ผิวเรียบสม่ำเสมอมีการจับตัว และประสานยึดแน่นเป็นเนื้อเดียวกัน ดี หมายถึง เยื่อกระดาษส่วนใหญ่มีเนื้อละเอียด ผิวเรียบสม่ำเสมอมีการจับตัวและประสานยึดแน่นเป็นเนื้อเดียวกัน พอใช้ หมายถึง เยื่อกระดาษบางส่วนมีเนื้อละเอียด ผิวเรียบสม่ำเสมอมีการจับตัว และประสานยึดแน่นเป็นเนื้อเดียวกัน ปรับปรุง หมายถึง เยื่อกระดาษเนื้อไม่ละเอียด ผิวไม่เรียบ ไม่มีการจับตัว และประสานยึดแน่นเป็นเนื้อเดียวกัน

30. ตอนที่ 2 การเปรียบเทียบสีที่เหมาะสมการทำกระดาษสารีไซเคิล จากการทดลองคณะผู้จัดทำได้ทำการทดลองเพื่อเปรียบเทียบสีที่เหมาะสมการทำกระดาษสา ผลการทดลองปรากฏ ดังตาราง 2 จากตาราง 2 พบว่า สีที่ใช้ผสมในการทำกระดาษสากระดาษสาที่มีคุณภาพดีที่สุด ได้แก่ สีย้อมผ้า รองลงมาคือ สีผสมอาหาร ตามลำดับ

31. เกณฑ์การเปรียบเทียบสีที่เหมาะสมการทำกระดาษสารีไซเคิล ดีมาก หมายถึง เนื้อสีกับเยื่อกระดาษผสมเป็นเนื้อเดียวกัน มากกว่า ร้อยละ 95ดี หมายถึง เนื้อสีกับเยื่อกระดาษผสมเป็นเนื้อเดียวกัน ร้อยละ 85 พอใช้ หมายถึง เนื้อสีกับเยื่อกระดาษผสมเป็นเนื้อเดียวกัน ร้อยละ 65 ปรับปรุง หมายถึง เนื้อสีกับเยื่อกระดาษผสมเป็นเนื้อเดียวกัน น้อยกว่า ร้อยละ 50

32. สรุปผล

33. จุดมุ่งหมายของโครงงาน 1. เพื่อหาสูตรที่เหมาะสมสำหรับการทำกระดาษรีไซเคิลจากใบเตยหอมโดยใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ กระดาษโรเนียว และกระดาษกล่องเป็นส่วนผสม 2. เพื่อเปรียบเทียบสีที่เหมาะสมการทำกระดาษรีไซเคิล วัสดุที่ใช้ทดลอง 1. สีชนิดต่าง ๆ ได้แก่ 1.1 สีย้อมผ้า 1.2 สีผสมอาหาร 2. เยื่อกระดาษต่าง ๆ 2.1 กระดาษโรเนียว 2.2 กระดาษกล่อง 2.3 กระดาษหนังสือพิมพ์

34. ระยะเวลาที่ทำโครงงาน ระยะเวลาที่ทำการโครงงาน ได้แก่ วันที่ 13 พฤศจิกายน 2553 - 30 ธันวาคม 2553 ตัวแปรที่ทำการโครงงาน 1. ตัวแปรต้น ได้แก่ อัตราส่วนของใบเตย 2. ตัวแปรตาม ได้แก่คุณภาพของกระดาษสารีไซเคิล

35. สรุปผลการทดลอง 1. กระดาษสาที่ผลิตจากใบเตยหอมกับกระดาษหนังสือพิมพ์ อัตราส่วน 200 : 500 กรัม เป็นอัตราส่วนที่เหมาะสมที่สุดในการทำเป็นกระดาษสา รองลงมาคือ ใบเตยหอมกับกระดาษโรเนียว และใบเตยหอมกับกระดาษกล่อง ตามลำดับโดยใช้ใบเตยหอมเป็นตัวควบคุม ( control ) 2. สีที่เหมาะสมการทำกระดาษสาที่มีคุณภาพดีที่สุด ได้แก่ สีย้อมผ้า รองลงมาคือ สีผสมอาหาร ตามลำดับ โดยใช้ปริมาณสีของกระดาษแต่ละประเภทที่เท่ากัน จำนวน 15 กรัม

37. โครงงานวิทยาศาสตร์ เรื่อง Fantastic “มหัศจรรย์กระดาษจากใบเตย