Demo hygiënische zorgen pasgeborene

1. De pasgeborene:
Vroedkundige begeleiding
Demo hygiënische zorgen pasgeborene
Liesbeth De Pauw

2. Hygiënische zorgen toedienen aan de pasgeborene:
• voorbereiding kamer en vroedvrouw;
• correct materiaal verzamelen voor toe te dienen zorgen;
• babybadje geven aan neonaat;
• hygiënische zorgen verlenen na het babybad;
• GVO verlenen aan moeder/het koppel;
• nazorg kamer, vroedvrouw en materiaal.
Doel van deze demo
2

3. Voorbereiding

4. • Wat verstaan we hieronder?
→ zorgvrager en omgeving;
→ zorgverlener.
Voorbereiding
4

5. Zorgvrager
en omgeving
- zet het beletlichtje aan en zorg voor privacy;
- identificeer, informeer en stel jezelf voor;
- zorg voor een warme, tochtvrije ruimte;
- zet de verwarmingslamp op (indien nodig);
- ontsmet het verzorgingskussen, bad en weegschaal met Clinell®;
- leg een tetraluier op het verzorgingskussen;
- leg een tetraluier of cellulosedoekje op de weegschaal zodanig dat de neonaat proper,
comfortabel en warm ligt;
- ijk de weegschaal indien deze niet digitaal is.
Zorgverlener - verzamel uw gegevens;
- was en ontsmet uw handen.
Voorbereiding
5

6. Materiaal

7. • Welk materiaal hebben we nodig?
Voorbereiding
7
Materiaal - thermometer: ontsmetten;
- badthermometer;
- vochtige doekjes (voor stuit van de neonaat);
- propere kleren voor de neonaat;
- katoenen washandje;
- neutrale zeep of badolie;
- tetradoek (x4);
- luier;
- proper linnen voor het bedje op te maken:
→ een onderlaken of hoeslaken;
→ een bovenlaken;
→ een dekentje (geen donsdeken: wiegendoodpreventie);
→ een tetradoek.

8. • Welk materiaal hebben we nodig?
Voorbereiding
8
Materiaal - babykam of babyborstel;
- eventueel:
→ vaseline;
→ vette zalf voor de stuit;
→ vitamine K (Konakion Paediatric® of Vitamon K®);
→ vitamine D (D-cure® of Davitamon D®).

9. Uitvoering

10. • Enkele belangrijke bemerkingen:
→ zorg ervoor dat je alles van materiaal verzameld hebt;
→ zorg dat alles binnen handbereik is;
→ organiseer jezelf;
→ maak een onderscheid tussen proper en vuil materiaal;
→ betrek de moeder/het koppel;
→ laat een neonaat nooit alleen op het verzorgingskussen;
→ afkoeling moet vermeden worden.
Uitvoering
10

11. Uitvoering
11
Stap 1 • neem de neonaat, ingewikkeld in zijn lakentje, uit het bedje en leg hem op het
verzorgingskussen.
Stap 2 • meet de temperatuur van de neonaat → bij voorkeur axillair.
Stap 3 • het bad dient nu vol te lopen want als de neonaat (in zijn blootje) moet wachten op een vol
bad (20-25cm water) dan koelt hij snel af;
• draai de kraan van het bad weg, zodanig dat er geen hete druppels op de neonaat kunnen
vallen;
• controleer de temperatuur van het water d.m.v. een badthermometer of d.m.v. de
binnenkant van je pols;
• opmerking: geen badolie, enkel en alleen water in het bad.

12. Uitvoering
12
Stap 4 • kleedt de neonaat uit (tempo!);
• het identificatiebandje moet wel aanblijven. Dit is wettelijk noodzakelijk zolang de neonaat
in het ziekenhuis verblijft;
• indien de neonaat een sterk vervuilde luier had, kan men best de stuit al een beetje proper
maken aan de hand van de vochtige doekjes, dit om sterk vervuild badwater te voorkomen;
• opmerking: bij het verluieren wordt de vorkgreep niet meer toegepast. Schep de billen
omhoog of leg de neonaat op zijn zij.
Stap 5 • weeg de neonaat (twijfel? → 2x wegen);
• noteer desnoods onmiddellijk het gewicht.
Stap 6 • dek de neonaat onmiddellijk terug toe → afkoeling vermijden!

13. Uitvoering
13
Stap 7 wassen:
• was, met zuiver water en pink, de ogen van buiten naar binnen;
• was het gezicht ook zonder zeep;
• droog het gezichtje;
• zeep nu vervolgens het washandje in (wees zuinig met zeep) of doe badolie in het water.

14. Uitvoering
14
Stap 7 • was achtereenvolgens het volgende:
→ was het hoofd in een draaiende beweging (geen druk uitoefenen);
→ til het hoofd goed op, zodanig dat men het goed kan observeren;
→ droog het hoofdje meteen af;
→ was nu de oren (+ achter de oren), de nek en de hals;
→ was vervolgens de verste arm, dan de thorax/abdomen (tot juist boven de navel) en
dan de dichtstbijzijnde arm;
→ draai kindje op rechterzijde en was vervolgens de schouders en de rug;
→ draai het washandje nu om;
→ was dan het verste voetje + verste been en dan het dichtstbijzijnde voetje + het
dichtstbijzijnde been;
→ was dan pas het abdomen onder de navel, want dit kan soms besmeurd zijn met
urine of stoelgang;
→ was nu pas, met uw pink, de lies. Dit van boven naar beneden;
→ was hierna de genitaliën;

15. Uitvoering
15
Stap 7 • plaats de neonaat op zijn zij en was de stuit, dit van boven (de genitaliën) naar onder (volg
de stuit en eindig bij de aars) zodanig dat het ‘vuil’ van de stuit niet naar de vulva of de
penis kan.

16. Uitvoering
16
Stap 8 • zwemtijd:
→ controleer nog eens de temperatuur van het water;
→ doe nu pas eventueel badolie in het water;
→ zet de neonaat nu in bad. Dit doet men aan de hand van de vorkgreep;
→ hou de neonaat in de linker vorkgreep vast in het water. Dit is de vorkgreep enkel met
de linkerhand, zodanig dat men één hand vrij heeft om de neonaat af te spoelen én
men continu controle over de neonaat heeft;
→ spoel de neonaat in dezelfde richting als het wassen af;
→ laat de neonaat gerust een tweetal minuten zwemmen. Sommige neonaten vinden dit
echt heel fijn;
→ waaier de propere tetradoek uit, zodanig dat deze klaar ligt voor wanneer de neonaat
uit bad komt;
→ kam de haartjes eventueel nog in bad.

17. Uitvoering
17
Stap 9 • neem de neonaat nu uit bad;
• leg hem op de propere tetradoek;
• dek de neonaat toe;
• dep het grootste oppervlakte droog; d.w.z.: het hoofd en het abdomen. Deppen wil niet
zeggen wrijven, want een neonaat heeft een tere, broze huid;
• leg de neonaat nu op de tweede, droge tetradoek (eerste tetradoek = nat);
• gebruik de eerste tetradoek als ‘depper’. Vouw de natte kant naar binnen en gebruik de droge
kant om te deppen;
• dep de neonaat verder droog, dit in dezelfde richting als het inzepen;
• dek de neonaat continue toe (afkoeling!);
• verwissel eventueel opnieuw van tetradoek opdat de neonaat droog ligt.

18. Uitvoering
18
Stap 10 • doe de neonaat eerst een luier aan;
• kleed de neonaat vervolgens aan; start met het bovenlichaam;
• kleed het onderlichaam verder aan;
• de kleine zorgen:
→ de neus kan eventueel gereinigd worden met een opgerold, nat kompres, dit om een
voorliggende prop eruit te halen.

19. Uitvoering
19
Stap 11 • vitamine K (OF Konakion Paediatric® OF Vitamon K®):
→ indien IM gegeven bij geboorte: geen verdere acties;
→ indien PO gegeven bij geboorte én mama geeft borstvoeding: start Konakion
Paediatric® 2mg PO 1x/week tot de leeftijd van drie maanden;
of
→ indien PO gegeven bij geboorte én mama geeft borstvoeding: start Vitamon K® 5dr.
PO 1x/dag tot de leeftijd van drie maanden.

20. Uitvoering
20

21. Uitvoering
21
Stap 11 • vitamine D (OF D-Cure® OF Davitamon D®):
→ onafhankelijk van borstvoeding of kunstmelk;
→ blanke kindjes: D-Cure®: 400IU/dag = 6dr. PO 1x/dag tot de leeftijd van zes jaar;
→ negroïde kindjes: D-Cure®: 800IU/dag = 12dr. PO 1x/dag tot de leeftijd van zes
jaar.
of
→ blanke kindjes: Davitamon D®: 400IU/dag = 5dr. PO 1x/dag tot de leeftijd van
zes jaar;
→ negroïde kindjes: Davitamon D®: 800IU/dag = 10dr. PO 1x/dag tot de leeftijd van
zes jaar.

22. Uitvoering
22

23. Uitvoering
23
Stap 12 • geef de neonaat terug aan de mama.
Stap 13 • eindig met het opmaken van het bedje:
→ verwijder alle lakens;
→ ontsmet de matras en het bedje met Clinell®;
→ dek vervolgens het bedje op.

24. Nazorg

25. • Wat verstaan we hieronder?
→ zorgvrager en omgeving;
→ zorgverlener;
→ materiaal.
Nazorg
25

26. Nazorg
26
Zorgvrager
en omgeving
- communiceer tijdens en na het reinigingsbadje met de ouders;
- zet het beletlichtje terug uit.
Zorgverlener - was en ontsmet uw handen;
- vul al het materiaal terug aan;
- noteer al uw bevindingen in het dossier (schriftelijke rapportage);
- rapporteer mondeling.
Materiaal - zet de verwarmingslamp terug af;
- laat het bad leeglopen;
- ruim alles zorgvuldig op;
- ontsmet het bad, verzorgingskussen en de weegschaal met Clinell®;
- ontsmet de thermometer.

27. Stappenplan om aan
de slag te gaan

28. Bekijk zeker:
• stappenplan op Canvas (kan je printen);
• stappenplan beschikbaar op Intranet:
Home Opleidingen Gezondheidszorg Verpleegkunde Skillslab Procedures alfabetisch B
Stappenplannen?
28

29. Vragen? Veel ‘was-plezier’!