Voorheen PowerPointpresentatie gegoten in PDF waarin de meest voorkomende aandoeningen van ademhalingsstelsel met oorzaken en behandeling beschreven staan. Dit document is te gebruiken van VZ-IG niv 3 tot studie geneeskunde. Het is onder verschillende niveaus weggezet

1. Ademhaling

2. Indeling luchtwegen
• Bovenste luchtwegen: neus, mond en keel
• Onderste luchtwegen: strottenhoofd (larynx), trachea,
bronchien, alveoli

3. Termen
• pO2 (75-100mmHG)
• pCO2 (34-45mmHG)
• Hypoxemie
• Hypoxie
• Hypercapnie
• Hypocapnie
• Acidose
• Alkalose

4. Termen
• Respiratoire (alkalose/ acidose)
• Metabole (alkalose/ acidose)

5. Ventilatie en perfusie

6. Ventilatie
Gaswisseling
(diffusie)
Perfusie

7. Bekleding luchtwegen
• Trilhaarepitheel: een slijmvlies met trilharen

8. Aandoeningen bovenste luchtwegen
Neusslijmvliesontsteking/ rhinitis door:
• Virussen
• allergie

9. Rhinitis door virussen
• rhinovirus en adenovirus (coryza)
Symptomen:
• veel aanmaak vocht + slijm  loopneus
• prikkeling slijmvliezen (door o.a. veel vocht)  niezen

10. Behandeling rhinitis
• Slijmvlies slinken door bijv neusdruppels (max 1 week)
• Virale rhinitis: uitzieken!
• Allergische rhinitis: vermijden contact met allergeen

11. Complicatie rhinitis
Sinusitis

12. Sinusitis
• Sinusitis is een ontsteking van de
neusbijholten.
• Chronische sinusitis is vaak het gevolg van een
belemmerde drainage van de sinus.
Symptomen:
• Hoofdpijn of pijn rondom de ogen, die erger
wordt als men voorover buigt.
• Verstopte neus, mucus (groen/geel)
• Koorts, algehele malaise

13. Kleur van het slijm (mucus)
•Helder: viraal
•Groen of gelig: bacteriën

14. Aandoeningen onderste luchtwegen
1. Heesheid
2. Hoesten
3. Piepende en brommende ademhaling
4. Afwijkingen in frequentie en diepte ademhaling
5. Afwijkende ademhalingstypen
6. Obstructieve longziekten

15. Heesheid
• Specifiek symptoom van een oorzaak gelegen in de
onderste/lagere luchtwegen.
• Heesheid ontstaat door ‘ iets’ met de stembanden (plica
vocalis)

16. Oorzaken heesheid
• Overprikkeling stembanden
• Knobbeltjes stembanden
• Keelkanker
• etc

17. Hoesten
• Hoesten is een reflexmatige handeling door
prikkeling van het longslijmvlies.
• Zowel mechanische als chemische prikkels
kunnen de hoestreceptoren stimuleren

18. Oorzaken:
• toxische stoffen, bijv. sigarettenrook, luchtverontreiniging
• (bacteriële of virale) infectie zoals,
– verkoudheid
– longontsteking (pneumonie)
– ontsteking van de luchtwegvertakkingen (bronchitis)
– bijholteontsteking (sinusitis)
– ontsteking van strottenhoofd en stembanden (laryngitis)
– ontsteking van de keelamandelen (tonsilitis)
– keelontsteking (faryngitis)
– kinkhoest
– psuedokroep (laryngitis subglottica)
• COPD/Astma
• tumor in de luchtwegen, longcarcinoom
• tuberculose
• taaie slijmziekte (Cystische-fibrose)
• hartfalen, door vochtophoping (oedeemvorming) in de longen (ernstig gevolg is astma cardiale)
• bijwerking bepaalde geneesmiddelen (bv ACE-remmers )
• lichaamsvreemd voorwerp (corpus alienum), bijv een pinda in de luchtweg
• verslikken (aspiratie)
• terugvloeien van maagzuur (oesofagale reflux)
• Longembolie
• verwijdingen van luchtwegen (bronchiectasieen)
• longabces
• longfibrose
• afwijkingen pleura
• klaplong (pneumothorax)
• allergie
• psychogeen (hyperventilatie)

19. Hoestreflex
• De hoestreflex verloopt via de nervus vagus;
het hoestcentrum ligt in de medulla oblongata
(verlengde merg (hersenstam)).
• Tussenribspieren trekken krachtig samen =>
volume verkleining

20. Behandeling
• Medicatie;
– Inhalatiemiddelen; verlichtend (dampo)
– Antitussiva; onderdrukken hoest
– Emoliliens; verzachting (siroop)
– Mucolytica; slijm verdunners

21. Piepende en brommende geluiden

22. Piepende en brommende geluiden
• Respiratie = ademhaling
• Inspiratie = inademing. Actief en snelle luchtstroom
• Expiratie = uitademen. Passief en langzame luchtstroom
Luchtstroom inademing is dan ook sneller dan uitademen

23. stridor
• geluid door een obstructie in de luchtwegen
• De hierbij ontstane luchtwervelingen maken het geluid.
• Inspiratoire geluiden vs expiratoire stridor/geluiden

24. Inspiratoire stridor
• geluiden vanuit vernauwing bovenste luchtwegen
• Ademingssnelheid is langzamer -> dus geen expirat. stridor
1. Laryngitis subglottica
2. struma

25. Expiratoire stridor
• geluiden vooral vanuit de laag gelegen longdelen
• bij expiratie worden de bronchioli nl ‘gecontraheerd’
met name bij asthma heb je te maken met een extra vernauwing
in de bronchioli door de chronische ontsteking

26. Expiratoire geluiden
Astma:
• Bij inademen geen probleem, middenrifspier zuigt lucht er
wel doorheen
• Bij uitademen (passief gebeuren) loopt de lucht tegen de
dubbele weerstand op  expiratoire geluiden.

27. Afwijkingen in ademhaling
• Eupneu = normale ademhaling
• Tachypneu = snel ademen
• Bradypneu = langzaam ademen
• Dyspnoe = kortademigheid
• Apneu = niet ademen
• Hyperventilatie
• Hypoventilatie

28. Afwijkende ademhalingstypen
• Cheyne-stokes ademhaling
• Kussmaul ademhaling
• hyperventilatiesyndroom

29. cheyne stokes
1. Door onrijp ademcentrum: soms bij pasgeborenen (niet erg)
2. Onvoldoende doorbloeding ademhalingscentrum bijv obv
atherosclerose of bij het stervensproces
3. Vergiftiging met medicijnen als slaapmiddelen, morfine etc

30. Kussmaul ademhaling
• diepe ademhaling zoals de Kussmaul ademhaling als bij DM
• Ontstaat bij verzuring lichaam zoals
bij hyperglycemie.

31. Hyperventilatie
• Hyperventilatie laag Co2  respiratoire alkalose
• Overdreven ademhaling, vaak psychisch (angst)
• Bij decompensatio cordis
• Longembolieen
• Zwangerschap
• Duizeligheid-tintelingen-stijf gevoel mond-dove vingers-
spierkrampen-pijn op de borst-ritmestoornissen-collaps

32. • Angst gevoel
• Snelle ademhaling (tachypnoe)
• Duizeligheid, gevoel van flauw vallen (collapsneiging)
• Droge mond
• Tintelingen tot verkramping in de handen
• Droge mond
• Hoofdpijn
• Hartkloppingen
• Misselijkheid (nausea)
• Pijn op de borst
• Warm gevoel

33. Hyperventilatie
R/
• allereerst de klachten herkennen en daardoor de angst
verminderen
• afleiding zoeken zoals lopen, boek hard op lezen
• stressfactor proberen weg te nemen
(Zakje blazen:
herinademing CO2 CO2 stijgt  meer zuur en dus minder
alkalose)

34. De normale ademhaling
• Bij een inademing zijn de bronchioli iets wijder dan bij de
uitademing.
• Bij een uitademing moeten de bronchioli spiertjes eerst iets
ontspannen opdat lucht uit de alveoli kan stromen.

35. De obstructieve ademhaling
• Lucht de alveoli inzuigen lukt wel door onze krachtige
middenriefspier.
• Uitademen, een passief gebeuren, lukt niet goed door
obstructie.

36. Spiertjes in de kleine luchtwegen
• Spiertjes die bij uitademen intrekken!

37. Gevangen lucht
Door de obstructie blijft lucht achter.

38. COPD
• Chronic Obstructive Pulmonary Disease
(Chronische Obstructieve Longziekte).
– Longemfyseem
– Chronische bronchitis

39. Wat is emfyseem?
• Abnormale en permanente vergroting en destructie van de
alveoli.

40. emfyseem
• Door dichtklappen zwakke bronchioli, wordt uitademen
moeilijk en wordt lucht gevangen in de groter geworden
kapotte alveoli
• Onbehandelbaar en langzaam verergerend en toenemende
benauwdheid.

41. Chronische bronchitis
.

42. Chronische bronchitis
• ontstekingen waardoor slijm en zwelling  waardoor lumen
(opening) kleiner wordt
• contractie spierweefsel nog kleiner lumen

43. Spirometrie

44. Gold classificatie

45. Gold 2013
Symptoom ernst wordt beoordeeld met de mMRC schaal (modified
Medical Research Council Dyspnea scale) of de CAT vragenlijst (COPD
Assessment Test).

47. Behandeling COPD
• Wegnemen van de oorzaak (indien mgl.)
• Luchtwegverwijders
• Ontstekingsremmers
• Zuurstof
• Operatie
Bronchoscopie;
Dichten van luchtlekkage

48. Asthma bronchiale
• Astma is een aandoening waarbij de luchtwegen ontsteken als
reactie op bepaalde allergenen.
• Vernauwing van de bronchien en slijmvorming
• Vaak een fluitende geluid tijdens de uitademing (expiratoire
stridor)
• De aanval kan binnen een paar minuten voorbij zijn, maar kan
ook uren of dagen duren

49. astma
• De hoofdrol is voor de mestcel en diens produkt histamine

50. Mestcellen
• worden geactiveerd door stoffen waarvoor je allergisch bent:
pollen, irritatieve stoffen, huisstofmijt, etc.

51. mestcel
• Histamine uit de mestcel werkt vervolgens op oa de
bronchiale spiertjes waardoor constrictie en slijmproductie
trilhaarepitheel

52. Behandeling Astma bronchiale
• Wegnemen van de oorzaak (indien mgl.)
• Luchtwegverwijders
• Ontstekingsremmers
Bronchoscopie;
Bronchiale thermoplastiek is het toedienen van locale warmte
aan de middelkleine en grotere luchtwegen door middel van het
Alairsysteem.

53. Pneumonie longontsteking
• Hoesten met purulent sputum
• Koorts
• Koude rillingen
• Dyspneu en tachypneu
• Cyanose
• Pijn bij ademen
• Neusvleugelen (met name bij kinderen)
• Cave septische shock

54. pneumonie
• Pneumonie thuis of binnen 72 uur na opname is ‘community
aquired’
• Pneumonie na 72 uur na ziekenhuisopname is ‘hospital
aquired’/ziekenhuisinfectie/nosocomiaal
– Gebeurt in 5%
– Gevaarlijke bacteriën dan bij community aquired
• Onderzoek: lab, X-thorax, kweek
• Behandeling: antibiotica (koortsverlagende medicatie,
zuurstof)