1. 17 mei 2014 © Het Financieele Dagblad
NederlandsepensioensectorstaatmetrugnaarEuropa
Keus van aantal pensioenfondsen voor België-route illustreert dat Nederland niet het beste stelsel ter wereld heeft
HansvanMeerten en PascalBorsjé
EE
en aantal Nederlandse
pensioenfondsen wil zijn
pensioenregeling naar Bel-
gië verhuizen. De reacties
waren afhoudend. Minister
Dijsselbloem van financiën
vroeg zich af of dit ‘wel in het belang van
de deelnemer is’.
Er is in Nederland al heel lang discus-
sie en onzekerheid over de inrichting van
een toekomstbestendig pensioenstelsel.
Tegelijkertijd is er een groeiende hoe-
veelheid wettelijke regels en vereisten
waardoor het voor met name kleinere
fondsen steeds lastiger wordt zich te
handhaven. Onder dit ‘beklemmende’
Nederlandse pensioenklimaat blijkt een
Belgisch fonds een ‘flexibel’ alternatief
te bieden, zodat sommige werkgevers
mogelijkheden zien om deze pensioen-
regeling aan hun Nederlandse werkne-
mers aan te bieden.
Is dat in alle gevallen ook wenselijk
vanuit Nederlands pensioen-technisch
perspectief? Waar kan de deelnemer op
rekenen als hij in België zijn pensioen
onderbrengt? Bij de pensioenuitvoering
door een Belgisch pensioenfonds blijft
het Nederlands sociaal en arbeidsrecht
gewoon van toepassing. Het Belgische
prudentieel toezicht (het toezicht op de
financiële soliditeit van het fonds) biedt
langs andere wegen net zo goed moge-
lijkheden voor een stevig en zeker pensi-
oen. In het Belgische pensioenstelsel is,
anders dan in Nederland, de verplichting
tot bijstorting door een werkgever een
fundamenteel element om pensioentoe-
zeggingen te waarborgen.
Bovendien heeft het EU Hof in Luxem-
burg vorig jaar geoordeeld dat Europese
regelgeving de lidstaten (en dus ook
België) dwingt om zodanige wettelijke
kaders te scheppen dat de werknemer bij
faillissement van de werkgever niet met
lege handen staat.
Het is voor betrokkenen lastig om de
zekerheden van het Belgisch pensioen-
stelsel te vergelijken met die van het Ne-
derlandse. De Europese Commissie en
de Europese pensioen- en verzekerings-
autoriteit (EIOPA) zien dit probleem al
langer en streven naar een Europese
standaard voor het prudentieel toezicht
op alle Europese pensioenfondsen. Zo
kan de EU-markt evenwichtig en trans-
parant functioneren. Maar deze plannen
zijn geblokkeerd, onder andere door
druk van Nederland .
Debeleidsmakersenhetpensioenveld
zijn hier van mening dat ‘bemoeienis
vanuit Brussel’ sowieso ongewenst is.
Men vindt immers dat Nederland ‘het
beste stelsel ter wereld’ heeft en vindt
een gemeenschappelijke Europese pru-
dentiële maatstaf daarom ongewenst.
Het is dan ook ironisch dat dezelfde
beleidsmakers die Brussel buiten de
deur hebben gehouden nu plotseling
zijn gealarmeerd dat men in België de
Nederlandse deelnemers flexibele pensi-
oenoplossingen kan aanbieden.
Het wordt tijd dat het Nederlandse
pensioenveld beseft dat er een Europese
pensioenmarkt in ontwikkeling is, met
aanbieders in andere Europese landen
die kennelijk soms een passend, werk-
baar en bovendien kostenefficiënt alter-
natief kunnen bieden voor Nederlandse
deelnemers en werkgevers.
Dat is helemaal geen slecht nieuws
voor het Nederlandse pensioenstelsel.
Nederland heeft een enorme knowhow
op pensioen- en beleggingsgebied en
dus veel mogelijkheden om zelf elders in
Europa optimale pensioenoplossingen
aan te bieden aan buitenlandse deelne-
mers.
Voor het bijeenbrengen van pensioen-
deelnemers om gemeenschappelijke
kostenvoordelen te behalen liggen in
Europa goede mogelijkheden. Daartoe
is flexibiliteit, transparantie en streven
naar een bestendige (Europese) norm
vereist. Maar de wettelijke pensioenka-
ders zijn in Nederland nog steeds over-
wegend gericht op het bewaken van het
bestaande stelsel.
Zou een blik over de grens de beleids-
makers die nu proberen de pensioenen
‘houdbaar’ te maken niet kunnen inspi-
reren? In ieder geval komen de rende-
menten die worden nagestreefd door de
Nederlandse pensioenfondsen al lang en
breed door beleggingen in Europa en in
de rest van de wereld tot stand. Een goed
pensioen is wat dat betreft allang een ‘in-
ternationaal’ pensioen.
Hans van Meerten en Pascal
Borsjé zijn beiden advocaat bij
Clifford Chance in Amsterdam.
Bij de uitvoering door een
Belgisch pensioenfonds
blijft het Nederlands sociaal
en arbeidsrecht gelden