SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 73
ARALIN 3
ALAMIN
GAWAIN 1.
WQF DIAGRAM
GAWAIN 2: WQF DIAGRAM
Daig
Pumili ng paksa mula sa “Sinaunang Kabihasnan ng
sum
dig” na gagawan ng WQF Diagram. Isaalang-alang ang
usunod na mga panuto sa pagbuo nito:
1. Itala sa bawat kahong nasa ibaba ng “W”
(words) ang mga salitang maiuugnay sa paksa.
2. Sa kahon ng “Q”(questions), bumuo ng 3-5
tanong na nais mong masagot tungkol sa paksa.
3. Ipagpaliban ang pagsagot sa Bilog “F”(facts).
Pabalikan ito pagkatapos ng Pagnilayan/
Unawain.
Paksa:SinaunangKabihasnanngDaigdig
PAUNLARIN
Katuturan at mga
Batayan
PAKSA: KABIHASNAN –
KATUTURANATMGA BATAYAN
a. Magbigay ng kahulugan ng salitang kabihasnan. Pakinggan din ang
ibibigay na kahulugan ng mga kamag-aral.
PAKSA: KABIHASNAN –
KATUTURANATMGA BATAYAN
a. Magbigay ng kahulugan ng salitang kabihasnan. Pakinggan din ang
ibibigay na kahulugan ng mga kamag-aral.
b. Pansinin ang blank concept map. Punan ito ng mga salitang
may kaugnayan sa kabihasnan.
PAKSA: KABIHASNAN –
KATUTURANATMGA BATAYAN
a. Magbigay ng kahulugan ng salitang kabihasnan. Pakinggan din ang
ibibigay na kahulugan ng mga kamag-aral.
b. Pansinin ang blank concept map. Punan ito ng mga salitang
may kaugnayan sa kabihasnan.
c. Batay sa nabuong concept map, ano ang iyong sariling
pagpapakahulugan ng salitang kabihasnan?
PAKSA: KABIHASNAN –
KATUTURANATMGA BATAYAN
a. Magbigay ng kahulugan ng salitang kabihasnan. Pakinggan din ang
ibibigay na kahulugan ng mga kamag-aral.
b. Pansinin ang blank concept map. Punan ito ng mga salitang
may kaugnayan sa kabihasnan.
c. Batay sa nabuong concept map, ano ang iyong sariling
pagpapakahulugan ng salitang kabihasnan?
d. Pag-aralan ang mga larawan at sagutin ang mga
pampropsesong tanong.
PAMPROSESONG
TANONG
PAMPROSESONG TANONG
1. Ano ang sinisimbolo ng korona ng hari? Bakit mahalaga ang bahaging
ginampanan ng mga pinuno at batas sa isang sinaunang pamayanan?
2. Ano ang kahulugan ng larawan ng isda at palay sa aspektong
pangkabuhayan ng mga sinaunang tao? Bakit mahalaga ang aktibong
kalakalan sa pagtaguyod ng kabihasnan?
3. Paano nagsimula ang sistema ng pagsulat ng mga sinaunang tao?
4. Ano ang kahalagahan ng sistema ng pagsulat sa isang pamayanan?
Impluwensiya ng Heograpiya
sa Pag-unlad ng mga Sinaunang
Kabihasnan
IMPLUWENSIYA NG HEOGRAPIYA
SA PAG-UNLAD NG MGA SINAUNANG KABIHASNAN
nito.
Pagmasdan ang mapa ng daigdig. Tukuyin ang mga kontinente
mga
Lagyan ang mapa ng bituin ( ) na umakatawan sa kinaroroonanng
sinaunang kabihasnan sa daigdig.
Ang Kabihasnang
Mesopotamia sa
Kanlurang Asya
ANG KABIHASNANG MESOPOTAMIA SA
KANLURANG ASYA
• Ang salitang Mesopotamia ay nagmula sa mga salitang
Greek na meso o“pagitan” at potamos o “ilog”.
Samakatuwid, ang Mesopotamia ay
nangangahulugang lupain “sa pagitan ng dalawang
ilog”.
• Ang Mesopotamia ay itinuturing na kauna-unahang
kabihasnan sa buong daigdig.
• Sinakop at pinanahanan ito ng iba’t ibang sinaunang
pangkat ng tao, kabilang ang mga Sumerian, Akkadian,
Babylonian, Assyrian, Chaldean, at Elamite na
nagtangka ring sakupin ang lupaing ito.
• Sa paglipas ng mahabang panahon, iba’t ibang
lungsod ang umusbong at bumagsak sa lugar na ito na
nang lumaon ay pinalitan ng iba pang mga kabihasnan.
HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA
• Nagsimula sa malawak na lupaing dinadaluyan ng
mga ilog Tigris at Euphrates ang kauna-unahang
mga lungsod sa daigdig, tinatawag na
Mesopotamia, ang lupaig matatagpuan sa pagitan
ng mga ilog na ito.
HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA
• Nagsimula sa malawak na lupaing dinadaluyan ng
mga ilog Tigris at Euphrates ang kauna-unahang
mga lungsod sa daigdig, tinatawag na
Mesopotamia, ang lupaig matatagpuan sa pagitan
ng mga ilog na ito.
• Sa kasalukuyan, matatagpuan ito sa Iraq at bahagi
ng Syria at Turkey.
HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA
• Nagsimula sa malawak na lupaing dinadaluyan ng
mga ilog Tigris at Euphrates ang kauna-unahang
mga lungsod sa daigdig, tinatawag na
Mesopotamia, ang lupaig matatagpuan sa pagitan
ng mga ilog na ito.
• Sa kasalukuyan, matatagpuan ito sa Iraq at bahagi
ng Syria at Turkey.
• Matatagpuan ang Mesopotamia sa rehiyon ng
Fertile Crescent, isang paarkong matabang lupaing
nagsisimula sa Persian Gulf hanggang sa silangang
baybayinngMediterranean Sea.
HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA
• Ang regular na pag-apaw ng ilog Tigris at Euphrates ay nagdudulot ng baha na
nag-iiwan ng banlik (silt). Dahil dito, nagiging mataba ang lupain ng rehiyon na
nakabubuti sa pagtatanim
HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA
• Ang regular na pag-apaw ng ilog Tigris at
Euphrates ay nagdudulot ng baha na nag-iiwan ng
banlik (silt). Dahil dito, nagiging mataba ang lupain
ng rehiyon na nakabubuti sa pagtatanim
• Ang Mesopotamia ay walang likas na hangganan
kaya mahirap ipagtanggol ang lupaing ito sa ibang
karatig lugar. Naimpluwensiyahan din ito ng mga
karatig lugar dahil na rin sa mga ugnayang
pangkalakalan at tunggaliang militar.
HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA
• Ang regular na pag-apaw ng ilog Tigris at
Euphrates ay nagdudulot ng baha na nag-iiwan ng
banlik (silt). Dahil dito, nagiging mataba ang lupain
ng rehiyon na nakabubuti sa pagtatanim
• Ang Mesopotamia ay walang likas na hangganan
kaya mahirap ipagtanggol ang lupaing ito sa ibang
karatig lugar. Naimpluwensiyahan din ito ng mga
karatig lugar dahil na rin sa mga ugnayang
pangkalakalan at tunggaliang militar.
HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA
• Sa mga taong 5500 B.C.E., daan-daang maliliit na
pamayanang sakahan ang matatagpuan sa
kapatagan ng hilagang Mesopotamia na pinag-
ugnay-ugnay ng malalayo at mahahabang rutang
pangkalakalan.
HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA
• Bunga ng pag-unlad ng lipunan sa mga
sumusunod na taon, nagkaroon ng mga
pagbabago sa aspektong panlipunan, pampulitika,
at panrelihiyon na nagdulot ng sentralisadong
kapangyarihan. Isang halimbawa ang Uruk na
itinuturing na isa sa mga kauna-unahang lungsod
sa daigdig.
I
Ang Kabihasnang
ndus sa Timog Asya
ANG KABIHASNANG INDUS
SA TIMOG ASYA
• Ang Timog Asya ay isang malawak na tangway na hugis
tatsulok. Sa kasalukuyan, binubuo ito ng mga bansang India,
Pakistan, Bangladesh, Afghanistan, Bhutan, Sri Lanka, Nepal,
at Maldives.
ANG KABIHASNANG INDUS
SA TIMOG ASYA
• Ang rehiyong ito ay kakaiba sa aspektong heograpikal at
kultural kung ihahambing sa ibang panig ng Asya.
• HEOGRAPIKAL: Madalas itong tawagin ng mga heograpo na
sub-kontinente ng India dahil inihihiwalay ito ng mga
kabundukan, kaya maituturing itong halos isang hiwalay na
kontinente. Matatarik na kabundukan ng Hindu Kush,
Himalayas, at Karakuran ang nasa hilaga nito samantalang
pinalilibutan ito ng Arabian Sea sa kanluran, Indian Ocean sa
katimugan, at Bay of Bengal sa silangan.
• KULTURAL:Tulad ng ibang kontinente, samu’t sari rin ang
wikang ginagamit sa rehiyong ito.
ANG KABIHASNANG INDUS
SA TIMOG ASYA
• Ang rehiyong ito ay kakaiba sa aspektong heograpikal at
kultural kung ihahambing sa ibang panig ng Asya.
• HEOGRAPIKAL: Madalas itong tawagin ng mga heograpo
na sub-kontinente ng India dahil inihihiwalay ito ng mga
kabundukan, kaya maituturing itong halos isang hiwalay
na kontinente. Matatarik na kabundukan ng Hindu Kush,
Himalayas, at Karakuran ang nasa hilaga nito
samantalang pinalilibutan ito ng Arabian Sea sa kanluran,
Indian Ocean sa katimugan, at Bay of Bengal sa silangan.
• KULTURAL:Tulad ng ibang kontinente, samu’t sari rin
ang wikang ginagamit sa rehiyong ito.
ANG KABIHASNANG INDUS
SA TIMOG ASYA
• Bagama’t ang rehiyong ito ay inihihiwalay ng mga kabundukan sa hilaga, nakararanas din ito
ng mga pagsalakay at pandarayuhan. Nakapapasok ang mga tao sa mga daanang tulad ng
Khyber Pass sa hilagang- kanluran, dala ang kanilang sariling wika at tradisyon, na
nagpayaman sa kulturang Indian.
ANG KABIHASNANG INDUS
SA TIMOG ASYA
• Sinasabing mahirap na lubusang mabatid ang
sinaunang kasaysayan ng India. Nakahukay nga
ang mga arkeologo ng mga kasangkapang
ginamit ng mga ninuno subalit hanggang sa
kasalukuyan, hindi pa rin nauunawaan ng mga
iskolar ang mga naiwang sistema ng pagsulat
ngsinaunang kabihasnan ng India.
HEOGRAPIYA NG LAMBAKNG INDUS
• Ang mga lungsod ng Harappa at Mohenjo-Daro sa
lambak ng Indus ang pinakabagong tuklas na mga
sinaunang sentrong kabihasnan sa kasalukuyang
panahon. Natagpuan ng mga arkeologo ang mga
labi ng dalawang lungsod noong 1920 ang mga
lugar na ito. Gayon din ang lipunang nabuo rito, ay
kasabay halos ng pagsisimula ng Sumer noong
3000 B.C.E.
HEOGRAPIYA NG LAMBAKNG INDUS
• Mas malawak ang lupain sa Indus kung
ihahambing sa sinaunang Egypt at Mesopotamia.
Sakop nito ang malaking bahagi ng hilagang-
kanluran ng dating India, at ang kinaroroonan ng
lupaing Pakistan sa kasalukuyan.
• Ang mga lungsod na itio ay nagsimulang humina at
bumagsak noong ikalawang milenyo B.C.E. Sa
kasalukuyan, tinatayang mahigit 1,000 lungsod at
pamayanan ang matatagpuan dito partikular sa
rehiyon ng Indus River sa Pakistan.
HEOGRAPIYA NG LAMBAKNG INDUS
• Nagsimula ang kabihasnan sa India sa paligid ng
Indus River. Ang tuktok ng kabundukang Himalaya
ay nababalot ng makapal na yelo at nagmumula sa
natutunaw na yelo ang tubig na dumadaloy sa
Indus River na may habang 2,900 km.(1800) milya
at bumabagtas sa Kashmir patungong kapatagan
ng Pakistan.
HEOGRAPIYA NG LAMBAKNG INDUS
• Katulad sa Mesopotamia, ang pagkakaroon ng
matabang lupa ay naging mahalaga sa pagsisimula
ng mga lipunan at estado sa sinaunang India. Sa
pagitan ng Hunyo at Setyembre bawat taon, ang
pag-apaw ng ilog ay nagdudulot ng pataba sa lupa
at nagbibigay-daan upang malinang ang lupain.
HEOGRAPIYA NG LAMBAKNG INDUS
• Daan-daang pamayanan ang nananahan sa lambak
ng Indus sa pagsapit ng 3000 B.C.E. Karamihan sa
mga ito ay maliliit na pamayanang may tanggulan
at maayos na mga kalsada. Nang sumunod na
limang siglo, nagkaroon din ng mga kanal pang-
irigasyon at mga estrukturang pumipigil sa mga
pagbaha.
HEOGRAPIYA NG LAMBAKNG INDUS
• Sa kasalukuyan,isa lamang ang India sa mga bansa
sa Timog Asya. Subalit kung susuriin, ang hilagang
bahagi nito ay tahanan at pinag-usbungan ng
sinaunang kabihasnang namumukod-tangi sa iba
Ang Kabihasnang
Tsino sa Silangang
Asya
ANG KABIHASNANG TSINO SA
SILANGANG ASYA
• Ang kabihasnang umusbong sa China ay
itinuturing na pinakamatandang
kabihasnang nananatili sa buong daigdig
hanggang sa kasalukuyan. Nag-ugat ito
halos apatnamilenyonaang nakalilipas.
ANG KABIHASNANG TSINO SA
SILANGANG ASYA
• Noon pa man, mithiin na ng mga Tsino ang pagkakaroon ng
mahusay na pamamahala. Ang pagkakaroon ng mga
ideolohiyang suportado ng estado, partikular ang
Confucianism at Taoism, ay lalo pang nagpatatag sa
kabihasnang Tsino
ANG KABIHASNANGTSINO SA
SILANGANGASYA
• Sa aspektong politikal, halinhinang nakaranas ang
China ng pagkakaisa at pagkakawatak-watak.
Ang mga
pangyayaring ito ang humubog sa kultura at
mamamayan ng bansa hanggang sa
makabagong panahon.
HEOGRAPIYA NG HUANG HO
• ang kabihasnan sa China ay umusbong sa tabing-ilog malapit
sa Yellow River o Huang Ho. Ang ilog na ito ay nagmumula sa
kabundukan ng kanlurang China at may habang halos 3000
milya. Dumadaloy ito patungong Yellow Sea. Ang dinaraanan
nito ay nagpabago-bago nang makailang ulit sa mahabang
Ito ay dumadaloy patungo sa Yellow Sea. Ang dinaraanan nito
ay nagpabago-bago nang makailang ulit sa mahabang
panahon at humantong sa pagkakabuo ng isang malawak na
kapatagan, angNorthChina Plain.
HEOGRAPIYA NG HUANG HO
• Ang pag-apaw ng Huang Ho ay nagdudulot ng pataba sa lupa
ngunit dahil sa pagiging patag ng North China Plain, madalas
nangnagaganapang pagbaha sa lugarna ito.
HEOGRAPIYA NG HUANG HO
• Ayon sa tekstong tradisyunal ng China, ang Xia o
Hsia ang kauna-unahang dinastiyang naghari sa
China. Subalit dahil sa kakulangan ng ebidensiya,
hindi matiyak kung kailan ito pinasimulan ni Yu,
ang unang pinuno ng dinastiya. Pinaniniwalaang si
Yu ang nakagawa ng paraan upang makontrol ang
pagbahang idinudulot ng Huang Ho. Ang
pangyayaring ito ay nagbigay-daan upang
makapamuhay sa lambak ang mga magsasaka.
HEOGRAPIYA NG HUANG HO
• Naniniwala ang mga Tsino na sila lamang ang mga
sibilisadong tao sa gitna ng mga tribo na tinawag
nilang barbaro sapagkat hindi sila nabiyayaan ng
kabihasnang Tsino. Tinawag din nila ang kanilang
lupain na Zhongguo na nangangahulugang Middle
Kingdom.
Ka
Ang Sinaunang
bihasnang sa Africa
ANG SINAUNANG
KABIHASNAN SA AFRICA
• Isang sinaunang kabihasnan ang nagmula sa
lambak ng Nile River sa Egypt na nasa hilagang-
silangang bahagi ng Africa. Ang kabihasnan sa
Mesopotamia ay mas naunang nagsimula subalit
masasabing mas naging matatag ang
kabihasnang yumabong sa Egypt. Ang sinaunang
Egypt ay nabuklod bilang isang estado pagsapit
ng 3100 B.C.E. at nakapagpatuloy sa loob halos ng
tatlong milenyo.
ANG SINAUNANG
KABIHASNAN SA AFRICA
• Batay sa mga ebidensiyang arkeolohikal, mayroon ng lipunan
sa Egypt bago pa nagsimula ang kabihasnan sa Lambak ng
Nile. Ang mga isinagawang paghuhukay sa Egypt ay patuloy
na nagpabago sa pananaw ng mga iskolar tungkol sa
pinagmulan ng kabihasnan nito. Sa pagtatapos ng ika-20
siglo, natuklasan ng mga arkeologo ang isang tirahan ng
mga sinaunang tao sa timog-ng kanlurang bahagi ng Egypt
malapit sa hangganan ng Sudan. Tinatayang naroroon na
ang paninirahang bago pa sumapit 8000 B.C.E. Sinasabing
maaaring ang mga kaanak o inapo ng mga taong ito ang
nagpasimula sa kabihasnang Egyptian sa Lambak ng Nile.
HEOGRAPIYA NG EGYPT
• Sa pag-unawa sa heograpiya ng sinaunang Egypt,
mahalagang tandaang ang tinutukoy na Lower
Egypt ay nasa bahaging hilaga ng lupain o kung
saan ang Ilog Nile ay dumadaloy patungong
Mediterranean Sea. Samantala, ang Upper Egypt ay
nasa bahaging katimugan mula sa Libyan Desert
hanggang sa Abu Simbel. Ang Nile River na may
4160 milya o 6694 kilometro ang haba ay
dumadaloy mula katimugan patungong hilaga.
HEOGRAPIYA NG EGYPT
• Noon pa mang unang panahon, ang Egypt ay
tinawag na bilang The Gift of the Nile dahil kung
wala ang ilog na ito, ang buong lupain nito ay
magiging isang disyerto. Tila hinihiwa ng ilog na ito
ang bahaging hilagang-silangan ng disyerto ng
Africa.
HEOGRAPIYA NG EGYPT
• Dati-rati, ang malakas na pag-ulan sa lugar na
pinagmumulan ng Nile ay nagdudulot ng pag-
apaw ng ilog tuwing Hulyo bawat taon. Ang
pagbahang idinudulot ng Nile ay nahinto lamang
noong 1970 nang maitayo ang Aswan High Dam
upang makapagbigay ng elektrisidad at maisaayos
ang suplay ng tubig.
HEOGRAPIYA NG EGYPT
• Sa Panahong Neolitiko, ang taunang pag-apaw ng
Nile ay nagbigay-daan upang makapagtanim ang
mga magsasaka sa lambak-ilog. Ang tubig-baha ay
nagdudulot ng halumigmig sa tuyong lupain at
nag- iiwan ng matabang lupain na mainam para sa
pagtatanim.
HEOGRAPIYA NG EGYPT
• Ang mga magsasaka ay kaagad nagtatanim sa
pagbaba ng tubig-baha. Ang putik na dala ng ilog
ay unti-unting naiipon sa bunganga ng Nile sa
hilaga upang maging latiang tinatawag na delta.
Ang lugar na ito ay nagging tahanan ng mga ibon
at hayop. Maaari ring gamitin ang tubig mula rito
para sa mga lupang sakahan.
HEOGRAPIYA NG EGYPT
• Upang maparami ang kanilang maaaring itanim
bawat taon, ang mga sinaunang Egyptian ay
gumagawa ng mga imbakan ng tubig at naghukay
ng mga kanal upang padaluyin ang tubig sa
kanilang mga lupang sinasaka. Ang ganitong mga
proyekto ay nangangailangan ng malaking bilang
ng mga manggagawa, sapat na teknolohiya, at
maayos na mga plano. Ang pagtataya ng panahon
kung kailan magaganap ang mga pagbaha ay
naisakatuparan din sa mga panahong ito.
HEOGRAPIYA NG EGYPT
• Maliban sa kahalagahan nito sa pagsasaka, ang
Nile ay nagsilbing mahusay na ruta sa paglalakbay
noong mga panahong iyon. Nagawa nitong
mapag-ugnay ang mga pamayanang matatagpuan
malapit sa pampang ng ilog. Ang pagkakaroon ng
mga disyerto sa silangan at kanlurang bahagi ng
ilog ay nakapagbigay ng kaligtasan sa Egypt
sapagkat nahahadlangan nito ang mga pagsalakay.
Dahil dito, ang mga tao ay nagawang
makapamuhay nang mapayapa at masagana sa
loob ng mahabang panahon.
Ang Kabihasnang sa
Mesoamerica
ANG KABIHASNAN SA MESOAMERICA
• Maraming siyentista ang naniniwalang may mga pangkat ng
mga mangangaso o ‘hunter” ang nandayuhan mula sa Asya
patungong North America, libong taon na ang nakararaan.
Unti-unting tinahak ng mga ito ang kanlurang baybayin ng
North America patungong timog, at nakapagtatag ng mga
kalat-kalat na pamayanan sa mga kontinente ng north
America at South America.
• Noong ika-13 siglo B.C.E., umusbong ang kauna-unahang
kabihasnan sa America --- ang mga Olmec sa kasalukuyang
Mexico. Naimpluwensiyahan ang mga gawaing sinimulan ng
mga Olmec ang iba pang pangkat ng mga tao sa iba’t ibang
bahagi ng America.
HEOGRAPIYA NG MESOAMERICA
lunduya
Hango ang pangalang Mesoamerica sa katagang meso na nangangahulugang “gitna”. Ito ang
pagitan
n ng mga unang kabihasnan sa America. Ang Mesoamerica o Central America ang rehiyon sa
hilagan
ng Sinaloa River Valley sa gitnang Mexico at Gulf of Fonseca sa katimugan ng El Salvador. Sa
katimu
g hangganan nito matatagpuan ang mga ilog ng Panuco at Santiago. Samantala, ang
Nicara
gang hangganan ay mula sa baybayin ng Honduras sa Atlantic hanggang sa gulod o slope ng
gua sa Pacific at sa tangway ng Nicoya sa Costa River.
HEOGRAPIYA NG MESOAMERICA
Salvado
Sa kasalukuyan, saklaw ng Mesoamerica ang malaking bahagi ng Mexico, Guatemala, Belize, El
r, at kanlurang bahagi ng Honduras.
HEOGRAPIYA NG MESOAMERICA
nagdud
Sa lupaing ito, ang malaking pagkakaiba sa elebasyon ng lupa at dalas ng pag-ulan ay
panaho
ulot ng mga uri ng klima at ekolohiya sa iba’t ibang bahagi ng rehiyon. Pabago-bago ang
pinag-
n sa rehiyong ito. Dito naitatag ang unang paninirahan ng tao at isa ito sa mga lugar na unang
malak
usbungan ng agrikultura, tulad ng Kanlurang Asya at China. Sa kasalukuyang panahon, may
ing populasyon ang rehiyong ito.
GAWAIN 3.
TRIPLE MATCHING
TYPE
GAWAIN 3: TRIPLE MATCHING TYPE
sama
Buuin ang triple matching type sa pamamagitan ng pagsasama-
heogr
ng mga terminolohiya at konsepto batay sa partikular na
apiya ng isang kabihasnan.
A B C
• Egypt
• Tsino
• Indus
• Mesoamerica
• Mesopotamia
• Sa pagitan ng mga ilog
• Nasa gitna ng kontinente
• Biyaya ng Nile
• Nasa tangway ng Timog
Asya
• May matabang lupain sa
Huang Ho
• Lupain ng Yucatan Peninsula
• Timog ng Mediterranean
• Nasa kanluran ng Yellow Sea
• Dumadaloy ang Indus River
• Nasa Kanlurang Asya
PAMPROSESONG
TANONG
PAMPROSESONG TANONG
1. Ano-anong katangiang pisikal ng mga sinaunang kabihasnan ang may
pagkakatulad sa isa’t isa?______________________________________________________________
2. Bakit nakaapekto ang mga anyong lupa at tubig ng isang lugar sa
pagtataguyod ng kabihasnan?____________________________________________________________
3. Alin sa kalagayang heograpikal ng kabihasnan ang may malaking impluwensiya sa
pamumuhay ng mga taong nanirahan dito? Ipaliwanag ang sagot.
__________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________
GAWAIN 4: GEOGRAPHY CHECKLIST
sa ib
Unawain ang sumusunod na mga hakbang sa pagbuo ng
checklist aba.
1. Makilahok sa iyong pangkat.
2. Bawat pangkat ay may partikular na paksang bibigyang-pansin:
(1)Sinaunang Kabihasnan sa Kanlurang Asya, (2) Kabihasnang
Egyptian, (3) Kabihasnang Indus, (4) Kabihasnang Tsino, at (5)
Kabihasnang Mesoamerica.
3. Basahin at unawain ang teksto ng paksang nakatalaga sa iyong
pangkat. Pagkatapos ay gumawa ng checklist (magagawa sa
Manila paper) sa tulong ng sumusunod na panuto:
GAWAIN 4: GEOGRAPHY CHECKLIST
GAWAIN 4: GEOGRAPHY CHECKLIST
4.Kapag kumpleto na ang checklist ng
iyong pangkat, makipag - usap sa
ibang pangkat.
5.Ihambing ang kabihasnan inyong
pangkat at sa kabihasnan ng
ibangpangkat.
6.Muling gamitin ang checklist at
sundin ang sumusunod na panuto:
7.Ipaskil ang ginawang checklist.Iulat
sa klase ang outputng paghahambing
ng mga kabihasnan batay sa mga
katangiang heograpikal.
Suriinangnabuongchecklistng lahat
ng pangkat.
PAMPROSESONG
TANONG
PAMPROSESONG TANONG
1. Alin sa mga katangiang heograpikal ng mga sinaunang kabihasnan
ng daigdig ang may malaking pagkakatulad sa isa’t
isa?______________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
2. Bakitkaya karaniwangmay magkakatulad na katangiang
heograpikal ang mga sinaunang
kabihasnan?_______________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
3. Ano ang epekto ng mga katangiang heograpikal sa
pamumuhay ng mga sinaunang
tao?______________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
DOWNLOAD LINK
http://www.slideshare.net/jaredram55
E-mail: jaredram55@yahoo.com
JESSER T. PAIRAT
TEACHER III
Cagayan de Oro National High School
THANKYOU VERYMUCH!

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Heograpiya ng daigdig
Heograpiya ng daigdigHeograpiya ng daigdig
Heograpiya ng daigdigAileen Ocampo
 
Kabihasnang Indus sa Timog Asya
Kabihasnang Indus sa Timog AsyaKabihasnang Indus sa Timog Asya
Kabihasnang Indus sa Timog AsyaLoureAndrei
 
Kabihasnang Minoan at Mycenaean
Kabihasnang Minoan at MycenaeanKabihasnang Minoan at Mycenaean
Kabihasnang Minoan at MycenaeanGLADS123
 
Sinaunang Kabihasnan ng Gresya o Greece
Sinaunang Kabihasnan ng Gresya o GreeceSinaunang Kabihasnan ng Gresya o Greece
Sinaunang Kabihasnan ng Gresya o GreeceRomeline Magsino
 
GRADE 8- MGA KABIHASNAN SA DAIGDIG
GRADE 8- MGA KABIHASNAN SA DAIGDIGGRADE 8- MGA KABIHASNAN SA DAIGDIG
GRADE 8- MGA KABIHASNAN SA DAIGDIGJayson Casingal
 
Mga Sinaunang Kababaihan sa Asya
Mga Sinaunang Kababaihan sa AsyaMga Sinaunang Kababaihan sa Asya
Mga Sinaunang Kababaihan sa AsyaKaren Mae Lee
 
Kabihasnang India at ang mga Imperyong Maurya, Gupta at Mughal
Kabihasnang India at ang mga Imperyong Maurya, Gupta at MughalKabihasnang India at ang mga Imperyong Maurya, Gupta at Mughal
Kabihasnang India at ang mga Imperyong Maurya, Gupta at Mughalria de los santos
 
Aralin 3 mga sinaunang kabihasnan
Aralin 3   mga sinaunang kabihasnanAralin 3   mga sinaunang kabihasnan
Aralin 3 mga sinaunang kabihasnanJared Ram Juezan
 
Pangangalaga sa Timbang na Kalagayang Ekolohiko ng Asya.pptx
Pangangalaga sa Timbang na Kalagayang Ekolohiko ng Asya.pptxPangangalaga sa Timbang na Kalagayang Ekolohiko ng Asya.pptx
Pangangalaga sa Timbang na Kalagayang Ekolohiko ng Asya.pptxKristelleMaeAbarco3
 
Araling Panlipunan Grade 8 week 1
Araling Panlipunan Grade 8 week 1Araling Panlipunan Grade 8 week 1
Araling Panlipunan Grade 8 week 1Andy Trani
 
Sinaunang kabihasnan sa asya
Sinaunang kabihasnan sa asyaSinaunang kabihasnan sa asya
Sinaunang kabihasnan sa asyaPadme Amidala
 
Konsepto ng kabihasnan
Konsepto ng kabihasnanKonsepto ng kabihasnan
Konsepto ng kabihasnanattysherlynn
 
Mga sinaunang kabihasnan sa asya
Mga sinaunang kabihasnan sa asyaMga sinaunang kabihasnan sa asya
Mga sinaunang kabihasnan sa asyajhariensky
 
Athens at Sparta
Athens at SpartaAthens at Sparta
Athens at Spartaedmond84
 

Was ist angesagt? (20)

Heograpiya ng daigdig
Heograpiya ng daigdigHeograpiya ng daigdig
Heograpiya ng daigdig
 
Kabihasnang Indus sa Timog Asya
Kabihasnang Indus sa Timog AsyaKabihasnang Indus sa Timog Asya
Kabihasnang Indus sa Timog Asya
 
Kabihasnang Minoan at Mycenaean
Kabihasnang Minoan at MycenaeanKabihasnang Minoan at Mycenaean
Kabihasnang Minoan at Mycenaean
 
Mga kontinente sa daigdig
Mga kontinente sa daigdigMga kontinente sa daigdig
Mga kontinente sa daigdig
 
Sinaunang Kabihasnan ng Gresya o Greece
Sinaunang Kabihasnan ng Gresya o GreeceSinaunang Kabihasnan ng Gresya o Greece
Sinaunang Kabihasnan ng Gresya o Greece
 
GRADE 8- MGA KABIHASNAN SA DAIGDIG
GRADE 8- MGA KABIHASNAN SA DAIGDIGGRADE 8- MGA KABIHASNAN SA DAIGDIG
GRADE 8- MGA KABIHASNAN SA DAIGDIG
 
Kabihasnang Egypt
Kabihasnang EgyptKabihasnang Egypt
Kabihasnang Egypt
 
Mga Sinaunang Kababaihan sa Asya
Mga Sinaunang Kababaihan sa AsyaMga Sinaunang Kababaihan sa Asya
Mga Sinaunang Kababaihan sa Asya
 
Kabihasnang India at ang mga Imperyong Maurya, Gupta at Mughal
Kabihasnang India at ang mga Imperyong Maurya, Gupta at MughalKabihasnang India at ang mga Imperyong Maurya, Gupta at Mughal
Kabihasnang India at ang mga Imperyong Maurya, Gupta at Mughal
 
Aralin 3 mga sinaunang kabihasnan
Aralin 3   mga sinaunang kabihasnanAralin 3   mga sinaunang kabihasnan
Aralin 3 mga sinaunang kabihasnan
 
Sibilisasyong Indus
Sibilisasyong IndusSibilisasyong Indus
Sibilisasyong Indus
 
Pangangalaga sa Timbang na Kalagayang Ekolohiko ng Asya.pptx
Pangangalaga sa Timbang na Kalagayang Ekolohiko ng Asya.pptxPangangalaga sa Timbang na Kalagayang Ekolohiko ng Asya.pptx
Pangangalaga sa Timbang na Kalagayang Ekolohiko ng Asya.pptx
 
Ap8 q2 Minoan at Mycenean
Ap8 q2 Minoan at MyceneanAp8 q2 Minoan at Mycenean
Ap8 q2 Minoan at Mycenean
 
Araling Panlipunan Grade 8 week 1
Araling Panlipunan Grade 8 week 1Araling Panlipunan Grade 8 week 1
Araling Panlipunan Grade 8 week 1
 
KABIHASNANG INDUS SA TIMOG ASYA
KABIHASNANG INDUS SA TIMOG ASYAKABIHASNANG INDUS SA TIMOG ASYA
KABIHASNANG INDUS SA TIMOG ASYA
 
Sinaunang kabihasnan sa asya
Sinaunang kabihasnan sa asyaSinaunang kabihasnan sa asya
Sinaunang kabihasnan sa asya
 
Konsepto ng kabihasnan
Konsepto ng kabihasnanKonsepto ng kabihasnan
Konsepto ng kabihasnan
 
Mga sinaunang kabihasnan sa asya
Mga sinaunang kabihasnan sa asyaMga sinaunang kabihasnan sa asya
Mga sinaunang kabihasnan sa asya
 
Panahong prehistoriko
Panahong prehistorikoPanahong prehistoriko
Panahong prehistoriko
 
Athens at Sparta
Athens at SpartaAthens at Sparta
Athens at Sparta
 

Ähnlich wie Sinaunang kabihasnan sa daigdig melcs based (week 5)

Mga sinaunang kabihasnan sa Daigdig
Mga sinaunang kabihasnan sa DaigdigMga sinaunang kabihasnan sa Daigdig
Mga sinaunang kabihasnan sa Daigdigiyoalbarracin
 
sodapdf-converted (1).pptx
sodapdf-converted (1).pptxsodapdf-converted (1).pptx
sodapdf-converted (1).pptxKathlyneJhayne
 
Aralin3 mgasinaunangkabihasnan-140728112425-phpapp02dex
Aralin3 mgasinaunangkabihasnan-140728112425-phpapp02dexAralin3 mgasinaunangkabihasnan-140728112425-phpapp02dex
Aralin3 mgasinaunangkabihasnan-140728112425-phpapp02dexDexter Reyes
 
MODYUL I_ANG MGA SINAUNANG KABIHASNAN_GRADE 8 FIRST QUARTER
MODYUL I_ANG MGA SINAUNANG KABIHASNAN_GRADE 8 FIRST QUARTERMODYUL I_ANG MGA SINAUNANG KABIHASNAN_GRADE 8 FIRST QUARTER
MODYUL I_ANG MGA SINAUNANG KABIHASNAN_GRADE 8 FIRST QUARTERPrecious Sison-Cerdoncillo
 
Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya
 Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya
Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asyaedmond84
 
Mga sinaunang kabihasnan sa daigdig (Heograpiya) 8-Einstein Group 2.pptx
Mga sinaunang kabihasnan sa daigdig (Heograpiya) 8-Einstein Group 2.pptxMga sinaunang kabihasnan sa daigdig (Heograpiya) 8-Einstein Group 2.pptx
Mga sinaunang kabihasnan sa daigdig (Heograpiya) 8-Einstein Group 2.pptxPAULOLOZANO5
 
mga sinaunang sibilisasyon
mga sinaunang sibilisasyonmga sinaunang sibilisasyon
mga sinaunang sibilisasyonGoodboy Batuigas
 
Aralpan week4.pptx
Aralpan week4.pptxAralpan week4.pptx
Aralpan week4.pptxpalenpalen2
 
ARALIN 3: ANG IMPLUWENSIYA NG HEOGRAPIYA SA PAGBUO AT PAGUNLAD NG MGA SINAUNA...
ARALIN 3: ANG IMPLUWENSIYA NG HEOGRAPIYA SA PAGBUO AT PAGUNLAD NG MGA SINAUNA...ARALIN 3: ANG IMPLUWENSIYA NG HEOGRAPIYA SA PAGBUO AT PAGUNLAD NG MGA SINAUNA...
ARALIN 3: ANG IMPLUWENSIYA NG HEOGRAPIYA SA PAGBUO AT PAGUNLAD NG MGA SINAUNA...SMAP Honesty
 
G7-AP-Q2-Week-2-3-PAGHAHAMBING-SA-SINAUNANG-KABIHASNAN-SA-ASYA.pptx
G7-AP-Q2-Week-2-3-PAGHAHAMBING-SA-SINAUNANG-KABIHASNAN-SA-ASYA.pptxG7-AP-Q2-Week-2-3-PAGHAHAMBING-SA-SINAUNANG-KABIHASNAN-SA-ASYA.pptx
G7-AP-Q2-Week-2-3-PAGHAHAMBING-SA-SINAUNANG-KABIHASNAN-SA-ASYA.pptxjohaymafernandez1
 
AP8 Q1 W5.docx
AP8 Q1 W5.docxAP8 Q1 W5.docx
AP8 Q1 W5.docxYnnejGem
 
Aralin 4 kabihasnang mesopotamia
Aralin 4 kabihasnang mesopotamiaAralin 4 kabihasnang mesopotamia
Aralin 4 kabihasnang mesopotamiaARLYN P. BONIFACIO
 
Araling Panlipunan 8 Second Grading!!
Araling Panlipunan 8 Second Grading!!Araling Panlipunan 8 Second Grading!!
Araling Panlipunan 8 Second Grading!!injesusname
 

Ähnlich wie Sinaunang kabihasnan sa daigdig melcs based (week 5) (20)

Mga sinaunang kabihasnan sa Daigdig
Mga sinaunang kabihasnan sa DaigdigMga sinaunang kabihasnan sa Daigdig
Mga sinaunang kabihasnan sa Daigdig
 
sodapdf-converted (1).pptx
sodapdf-converted (1).pptxsodapdf-converted (1).pptx
sodapdf-converted (1).pptx
 
Aralin3 mgasinaunangkabihasnan-140728112425-phpapp02dex
Aralin3 mgasinaunangkabihasnan-140728112425-phpapp02dexAralin3 mgasinaunangkabihasnan-140728112425-phpapp02dex
Aralin3 mgasinaunangkabihasnan-140728112425-phpapp02dex
 
PDF document.pdf
PDF document.pdfPDF document.pdf
PDF document.pdf
 
MODYUL I_ANG MGA SINAUNANG KABIHASNAN_GRADE 8 FIRST QUARTER
MODYUL I_ANG MGA SINAUNANG KABIHASNAN_GRADE 8 FIRST QUARTERMODYUL I_ANG MGA SINAUNANG KABIHASNAN_GRADE 8 FIRST QUARTER
MODYUL I_ANG MGA SINAUNANG KABIHASNAN_GRADE 8 FIRST QUARTER
 
asya_demo.pptx
asya_demo.pptxasya_demo.pptx
asya_demo.pptx
 
Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya
 Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya
Kabihasnang Mesopotamia sa Kanlurang Asya at Kabihasnang Indus sa Timog Asya
 
IMplu.pptx
IMplu.pptxIMplu.pptx
IMplu.pptx
 
Mga sinaunang kabihasnan sa daigdig (Heograpiya) 8-Einstein Group 2.pptx
Mga sinaunang kabihasnan sa daigdig (Heograpiya) 8-Einstein Group 2.pptxMga sinaunang kabihasnan sa daigdig (Heograpiya) 8-Einstein Group 2.pptx
Mga sinaunang kabihasnan sa daigdig (Heograpiya) 8-Einstein Group 2.pptx
 
Aralin 3
Aralin 3Aralin 3
Aralin 3
 
mga sinaunang sibilisasyon
mga sinaunang sibilisasyonmga sinaunang sibilisasyon
mga sinaunang sibilisasyon
 
Aralpan week4.pptx
Aralpan week4.pptxAralpan week4.pptx
Aralpan week4.pptx
 
ARALIN 3: ANG IMPLUWENSIYA NG HEOGRAPIYA SA PAGBUO AT PAGUNLAD NG MGA SINAUNA...
ARALIN 3: ANG IMPLUWENSIYA NG HEOGRAPIYA SA PAGBUO AT PAGUNLAD NG MGA SINAUNA...ARALIN 3: ANG IMPLUWENSIYA NG HEOGRAPIYA SA PAGBUO AT PAGUNLAD NG MGA SINAUNA...
ARALIN 3: ANG IMPLUWENSIYA NG HEOGRAPIYA SA PAGBUO AT PAGUNLAD NG MGA SINAUNA...
 
G7-AP-Q2-Week-2-3-PAGHAHAMBING-SA-SINAUNANG-KABIHASNAN-SA-ASYA.pptx
G7-AP-Q2-Week-2-3-PAGHAHAMBING-SA-SINAUNANG-KABIHASNAN-SA-ASYA.pptxG7-AP-Q2-Week-2-3-PAGHAHAMBING-SA-SINAUNANG-KABIHASNAN-SA-ASYA.pptx
G7-AP-Q2-Week-2-3-PAGHAHAMBING-SA-SINAUNANG-KABIHASNAN-SA-ASYA.pptx
 
mgasinaunangkabihasnan.pptx
mgasinaunangkabihasnan.pptxmgasinaunangkabihasnan.pptx
mgasinaunangkabihasnan.pptx
 
IM_AP7Q2W2D3.pptx
IM_AP7Q2W2D3.pptxIM_AP7Q2W2D3.pptx
IM_AP7Q2W2D3.pptx
 
AP8 Q1 W5.docx
AP8 Q1 W5.docxAP8 Q1 W5.docx
AP8 Q1 W5.docx
 
Aralin 4 kabihasnang mesopotamia
Aralin 4 kabihasnang mesopotamiaAralin 4 kabihasnang mesopotamia
Aralin 4 kabihasnang mesopotamia
 
Araling Panlipunan 8 Second Grading!!
Araling Panlipunan 8 Second Grading!!Araling Panlipunan 8 Second Grading!!
Araling Panlipunan 8 Second Grading!!
 
SINAUNANG-KABIHASNAN.pptx
SINAUNANG-KABIHASNAN.pptxSINAUNANG-KABIHASNAN.pptx
SINAUNANG-KABIHASNAN.pptx
 

Mehr von JePaiAldous

DLL March 13-17^J 2023.docx
DLL March 13-17^J  2023.docxDLL March 13-17^J  2023.docx
DLL March 13-17^J 2023.docxJePaiAldous
 
DLL Feb 20- 24, 2023.docx
DLL Feb 20- 24, 2023.docxDLL Feb 20- 24, 2023.docx
DLL Feb 20- 24, 2023.docxJePaiAldous
 
Pag-usbong ng Europe sa Gitnang Panahon.pptx
Pag-usbong ng Europe sa Gitnang Panahon.pptxPag-usbong ng Europe sa Gitnang Panahon.pptx
Pag-usbong ng Europe sa Gitnang Panahon.pptxJePaiAldous
 
GRADE 8 FACALTA.pptx
GRADE 8 FACALTA.pptxGRADE 8 FACALTA.pptx
GRADE 8 FACALTA.pptxJePaiAldous
 
Pag-usbong ng Europa sa Gitnang Panahon.pptx
Pag-usbong ng Europa sa Gitnang Panahon.pptxPag-usbong ng Europa sa Gitnang Panahon.pptx
Pag-usbong ng Europa sa Gitnang Panahon.pptxJePaiAldous
 
AP 8 WHLP (Week 5 & 6)- January 25-29, 2021 to February 1-5, 2021.docx
AP 8 WHLP (Week 5 & 6)- January 25-29, 2021 to February 1-5, 2021.docxAP 8 WHLP (Week 5 & 6)- January 25-29, 2021 to February 1-5, 2021.docx
AP 8 WHLP (Week 5 & 6)- January 25-29, 2021 to February 1-5, 2021.docxJePaiAldous
 
AP 8 WHLP (Week 3 & 4) - January 14-16,18-19, 2021 to January 20-24, 2021.docx
AP 8 WHLP (Week 3 & 4) - January 14-16,18-19, 2021 to January 20-24, 2021.docxAP 8 WHLP (Week 3 & 4) - January 14-16,18-19, 2021 to January 20-24, 2021.docx
AP 8 WHLP (Week 3 & 4) - January 14-16,18-19, 2021 to January 20-24, 2021.docxJePaiAldous
 
AP 8 WHLP (Week 1 & 2)- December 14-18, 2020 to January 4-9, 2021.docx
AP 8 WHLP (Week 1 & 2)- December 14-18, 2020 to January 4-9, 2021.docxAP 8 WHLP (Week 1 & 2)- December 14-18, 2020 to January 4-9, 2021.docx
AP 8 WHLP (Week 1 & 2)- December 14-18, 2020 to January 4-9, 2021.docxJePaiAldous
 
Mga sinaunang kabihasnan melcs based week 6-7)
Mga sinaunang kabihasnan   melcs based week 6-7)Mga sinaunang kabihasnan   melcs based week 6-7)
Mga sinaunang kabihasnan melcs based week 6-7)JePaiAldous
 

Mehr von JePaiAldous (9)

DLL March 13-17^J 2023.docx
DLL March 13-17^J  2023.docxDLL March 13-17^J  2023.docx
DLL March 13-17^J 2023.docx
 
DLL Feb 20- 24, 2023.docx
DLL Feb 20- 24, 2023.docxDLL Feb 20- 24, 2023.docx
DLL Feb 20- 24, 2023.docx
 
Pag-usbong ng Europe sa Gitnang Panahon.pptx
Pag-usbong ng Europe sa Gitnang Panahon.pptxPag-usbong ng Europe sa Gitnang Panahon.pptx
Pag-usbong ng Europe sa Gitnang Panahon.pptx
 
GRADE 8 FACALTA.pptx
GRADE 8 FACALTA.pptxGRADE 8 FACALTA.pptx
GRADE 8 FACALTA.pptx
 
Pag-usbong ng Europa sa Gitnang Panahon.pptx
Pag-usbong ng Europa sa Gitnang Panahon.pptxPag-usbong ng Europa sa Gitnang Panahon.pptx
Pag-usbong ng Europa sa Gitnang Panahon.pptx
 
AP 8 WHLP (Week 5 & 6)- January 25-29, 2021 to February 1-5, 2021.docx
AP 8 WHLP (Week 5 & 6)- January 25-29, 2021 to February 1-5, 2021.docxAP 8 WHLP (Week 5 & 6)- January 25-29, 2021 to February 1-5, 2021.docx
AP 8 WHLP (Week 5 & 6)- January 25-29, 2021 to February 1-5, 2021.docx
 
AP 8 WHLP (Week 3 & 4) - January 14-16,18-19, 2021 to January 20-24, 2021.docx
AP 8 WHLP (Week 3 & 4) - January 14-16,18-19, 2021 to January 20-24, 2021.docxAP 8 WHLP (Week 3 & 4) - January 14-16,18-19, 2021 to January 20-24, 2021.docx
AP 8 WHLP (Week 3 & 4) - January 14-16,18-19, 2021 to January 20-24, 2021.docx
 
AP 8 WHLP (Week 1 & 2)- December 14-18, 2020 to January 4-9, 2021.docx
AP 8 WHLP (Week 1 & 2)- December 14-18, 2020 to January 4-9, 2021.docxAP 8 WHLP (Week 1 & 2)- December 14-18, 2020 to January 4-9, 2021.docx
AP 8 WHLP (Week 1 & 2)- December 14-18, 2020 to January 4-9, 2021.docx
 
Mga sinaunang kabihasnan melcs based week 6-7)
Mga sinaunang kabihasnan   melcs based week 6-7)Mga sinaunang kabihasnan   melcs based week 6-7)
Mga sinaunang kabihasnan melcs based week 6-7)
 

Kürzlich hochgeladen

DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechism
DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechismDLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechism
DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechismMyrrhBalanayFlorida
 
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG SAYAW ATING ALAMINP.E 5-WK2-Q4.pdf
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG SAYAW ATING ALAMINP.E 5-WK2-Q4.pdfPOLKA SA NAYON MGA HAKBANG SAYAW ATING ALAMINP.E 5-WK2-Q4.pdf
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG SAYAW ATING ALAMINP.E 5-WK2-Q4.pdfdiannesofocado8
 
ARALING PANLIPUNAN WEEK 6-7 QUARTER 1 MODULE 1
ARALING PANLIPUNAN WEEK 6-7 QUARTER 1 MODULE 1ARALING PANLIPUNAN WEEK 6-7 QUARTER 1 MODULE 1
ARALING PANLIPUNAN WEEK 6-7 QUARTER 1 MODULE 1MaeganVeeu
 
Araling Panlipunan 7 digmaang pandaigdig
Araling Panlipunan 7 digmaang pandaigdigAraling Panlipunan 7 digmaang pandaigdig
Araling Panlipunan 7 digmaang pandaigdigAprilJeannelynFeniza
 
Reviewer-3RD PT.English.Filipino.Araling panlipuunan.docx
Reviewer-3RD PT.English.Filipino.Araling panlipuunan.docxReviewer-3RD PT.English.Filipino.Araling panlipuunan.docx
Reviewer-3RD PT.English.Filipino.Araling panlipuunan.docxRheaGarciaPoyaoan
 
ICT 5 YUNIT 1 ARALIN 10 PANGANGALAP NG IMPORMASYON GAMIT ANG ICT.pptx
ICT 5 YUNIT 1 ARALIN 10 PANGANGALAP NG IMPORMASYON GAMIT ANG ICT.pptxICT 5 YUNIT 1 ARALIN 10 PANGANGALAP NG IMPORMASYON GAMIT ANG ICT.pptx
ICT 5 YUNIT 1 ARALIN 10 PANGANGALAP NG IMPORMASYON GAMIT ANG ICT.pptxVALERIEYDIZON
 
Disenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptx
Disenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptxDisenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptx
Disenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptxgracedagan4
 
Kabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdf
Kabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdfKabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdf
Kabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdfCamiling Catholic School
 
curriculum map Araling Panlipunan 2.docx
curriculum map Araling Panlipunan 2.docxcurriculum map Araling Panlipunan 2.docx
curriculum map Araling Panlipunan 2.docxChaRellon
 
438009509-1-Nakapagbibigay-Ng-Lagom-o-Buod-Ng-Tekstong-Napakinggan.pptx
438009509-1-Nakapagbibigay-Ng-Lagom-o-Buod-Ng-Tekstong-Napakinggan.pptx438009509-1-Nakapagbibigay-Ng-Lagom-o-Buod-Ng-Tekstong-Napakinggan.pptx
438009509-1-Nakapagbibigay-Ng-Lagom-o-Buod-Ng-Tekstong-Napakinggan.pptxHannaLingatong
 
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptx
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptxMga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptx
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptxPundomaNoraima
 
mtb 2.pptx FOR CLASSROOM OBSERVATION IN GRADE 2
mtb 2.pptx FOR CLASSROOM OBSERVATION  IN GRADE 2mtb 2.pptx FOR CLASSROOM OBSERVATION  IN GRADE 2
mtb 2.pptx FOR CLASSROOM OBSERVATION IN GRADE 2OlinadLobatonAiMula
 
Aralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugy
Aralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugyAralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugy
Aralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugyCindyManual1
 
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 students
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 studentsGRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 students
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 studentsJeielCollamarGoze
 
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling PanlipunanFourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling PanlipunanPaul649054
 
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKA
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKAAP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKA
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKALovellAzucenas
 
ARPAN 9 SIGLO Reviewer for Grade 9 students
ARPAN 9 SIGLO Reviewer for Grade 9 studentsARPAN 9 SIGLO Reviewer for Grade 9 students
ARPAN 9 SIGLO Reviewer for Grade 9 studentsJeielCollamarGoze
 
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptx
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptxAraling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptx
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptxANNALYNBALMES2
 
edukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ed
edukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ededukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ed
edukasyon sa pagpapakatao grade 10 values edFatimaCayusa2
 
Copy_of_Q1.1_Kinder_WP_Pano_kung_Nakakatakot_ang_Aking_Guro.pdf
Copy_of_Q1.1_Kinder_WP_Pano_kung_Nakakatakot_ang_Aking_Guro.pdfCopy_of_Q1.1_Kinder_WP_Pano_kung_Nakakatakot_ang_Aking_Guro.pdf
Copy_of_Q1.1_Kinder_WP_Pano_kung_Nakakatakot_ang_Aking_Guro.pdfjulliennelopega1
 

Kürzlich hochgeladen (20)

DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechism
DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechismDLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechism
DLL_MAPEH 5_Q4_W5.docx for elementary catechism
 
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG SAYAW ATING ALAMINP.E 5-WK2-Q4.pdf
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG SAYAW ATING ALAMINP.E 5-WK2-Q4.pdfPOLKA SA NAYON MGA HAKBANG SAYAW ATING ALAMINP.E 5-WK2-Q4.pdf
POLKA SA NAYON MGA HAKBANG SAYAW ATING ALAMINP.E 5-WK2-Q4.pdf
 
ARALING PANLIPUNAN WEEK 6-7 QUARTER 1 MODULE 1
ARALING PANLIPUNAN WEEK 6-7 QUARTER 1 MODULE 1ARALING PANLIPUNAN WEEK 6-7 QUARTER 1 MODULE 1
ARALING PANLIPUNAN WEEK 6-7 QUARTER 1 MODULE 1
 
Araling Panlipunan 7 digmaang pandaigdig
Araling Panlipunan 7 digmaang pandaigdigAraling Panlipunan 7 digmaang pandaigdig
Araling Panlipunan 7 digmaang pandaigdig
 
Reviewer-3RD PT.English.Filipino.Araling panlipuunan.docx
Reviewer-3RD PT.English.Filipino.Araling panlipuunan.docxReviewer-3RD PT.English.Filipino.Araling panlipuunan.docx
Reviewer-3RD PT.English.Filipino.Araling panlipuunan.docx
 
ICT 5 YUNIT 1 ARALIN 10 PANGANGALAP NG IMPORMASYON GAMIT ANG ICT.pptx
ICT 5 YUNIT 1 ARALIN 10 PANGANGALAP NG IMPORMASYON GAMIT ANG ICT.pptxICT 5 YUNIT 1 ARALIN 10 PANGANGALAP NG IMPORMASYON GAMIT ANG ICT.pptx
ICT 5 YUNIT 1 ARALIN 10 PANGANGALAP NG IMPORMASYON GAMIT ANG ICT.pptx
 
Disenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptx
Disenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptxDisenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptx
Disenyo at pamamaraan ng pananaliksik.pptx
 
Kabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdf
Kabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdfKabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdf
Kabanata-39-Ang-Wakas_20240506_212125_0000.pdf
 
curriculum map Araling Panlipunan 2.docx
curriculum map Araling Panlipunan 2.docxcurriculum map Araling Panlipunan 2.docx
curriculum map Araling Panlipunan 2.docx
 
438009509-1-Nakapagbibigay-Ng-Lagom-o-Buod-Ng-Tekstong-Napakinggan.pptx
438009509-1-Nakapagbibigay-Ng-Lagom-o-Buod-Ng-Tekstong-Napakinggan.pptx438009509-1-Nakapagbibigay-Ng-Lagom-o-Buod-Ng-Tekstong-Napakinggan.pptx
438009509-1-Nakapagbibigay-Ng-Lagom-o-Buod-Ng-Tekstong-Napakinggan.pptx
 
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptx
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptxMga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptx
Mga Kababaihan ng Silangan at Timog-Silangang Asya.pptx
 
mtb 2.pptx FOR CLASSROOM OBSERVATION IN GRADE 2
mtb 2.pptx FOR CLASSROOM OBSERVATION  IN GRADE 2mtb 2.pptx FOR CLASSROOM OBSERVATION  IN GRADE 2
mtb 2.pptx FOR CLASSROOM OBSERVATION IN GRADE 2
 
Aralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugy
Aralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugyAralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugy
Aralin 2.pptxbjgddhgfftyrtchfhgdtydytriyiugy
 
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 students
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 studentsGRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 students
GRADE 7 SIGLO reviewer for Grade 7 students
 
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling PanlipunanFourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
Fourth Quarter - Grade Nine Lesson 3 Pambansang Kaunlaran - Araling Panlipunan
 
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKA
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKAAP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKA
AP 9 QUARTER 1 KONSEPTO NG PAG-UNLAD OKA
 
ARPAN 9 SIGLO Reviewer for Grade 9 students
ARPAN 9 SIGLO Reviewer for Grade 9 studentsARPAN 9 SIGLO Reviewer for Grade 9 students
ARPAN 9 SIGLO Reviewer for Grade 9 students
 
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptx
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptxAraling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptx
Araling Panlipunan10Universal Declaration Human Rights.pptx
 
edukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ed
edukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ededukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ed
edukasyon sa pagpapakatao grade 10 values ed
 
Copy_of_Q1.1_Kinder_WP_Pano_kung_Nakakatakot_ang_Aking_Guro.pdf
Copy_of_Q1.1_Kinder_WP_Pano_kung_Nakakatakot_ang_Aking_Guro.pdfCopy_of_Q1.1_Kinder_WP_Pano_kung_Nakakatakot_ang_Aking_Guro.pdf
Copy_of_Q1.1_Kinder_WP_Pano_kung_Nakakatakot_ang_Aking_Guro.pdf
 

Sinaunang kabihasnan sa daigdig melcs based (week 5)

  • 4. GAWAIN 2: WQF DIAGRAM Daig Pumili ng paksa mula sa “Sinaunang Kabihasnan ng sum dig” na gagawan ng WQF Diagram. Isaalang-alang ang usunod na mga panuto sa pagbuo nito: 1. Itala sa bawat kahong nasa ibaba ng “W” (words) ang mga salitang maiuugnay sa paksa. 2. Sa kahon ng “Q”(questions), bumuo ng 3-5 tanong na nais mong masagot tungkol sa paksa. 3. Ipagpaliban ang pagsagot sa Bilog “F”(facts). Pabalikan ito pagkatapos ng Pagnilayan/ Unawain.
  • 8. PAKSA: KABIHASNAN – KATUTURANATMGA BATAYAN a. Magbigay ng kahulugan ng salitang kabihasnan. Pakinggan din ang ibibigay na kahulugan ng mga kamag-aral.
  • 9. PAKSA: KABIHASNAN – KATUTURANATMGA BATAYAN a. Magbigay ng kahulugan ng salitang kabihasnan. Pakinggan din ang ibibigay na kahulugan ng mga kamag-aral. b. Pansinin ang blank concept map. Punan ito ng mga salitang may kaugnayan sa kabihasnan.
  • 10. PAKSA: KABIHASNAN – KATUTURANATMGA BATAYAN a. Magbigay ng kahulugan ng salitang kabihasnan. Pakinggan din ang ibibigay na kahulugan ng mga kamag-aral. b. Pansinin ang blank concept map. Punan ito ng mga salitang may kaugnayan sa kabihasnan. c. Batay sa nabuong concept map, ano ang iyong sariling pagpapakahulugan ng salitang kabihasnan?
  • 11. PAKSA: KABIHASNAN – KATUTURANATMGA BATAYAN a. Magbigay ng kahulugan ng salitang kabihasnan. Pakinggan din ang ibibigay na kahulugan ng mga kamag-aral. b. Pansinin ang blank concept map. Punan ito ng mga salitang may kaugnayan sa kabihasnan. c. Batay sa nabuong concept map, ano ang iyong sariling pagpapakahulugan ng salitang kabihasnan? d. Pag-aralan ang mga larawan at sagutin ang mga pampropsesong tanong.
  • 12.
  • 14. PAMPROSESONG TANONG 1. Ano ang sinisimbolo ng korona ng hari? Bakit mahalaga ang bahaging ginampanan ng mga pinuno at batas sa isang sinaunang pamayanan? 2. Ano ang kahulugan ng larawan ng isda at palay sa aspektong pangkabuhayan ng mga sinaunang tao? Bakit mahalaga ang aktibong kalakalan sa pagtaguyod ng kabihasnan? 3. Paano nagsimula ang sistema ng pagsulat ng mga sinaunang tao? 4. Ano ang kahalagahan ng sistema ng pagsulat sa isang pamayanan?
  • 15. Impluwensiya ng Heograpiya sa Pag-unlad ng mga Sinaunang Kabihasnan
  • 16. IMPLUWENSIYA NG HEOGRAPIYA SA PAG-UNLAD NG MGA SINAUNANG KABIHASNAN nito. Pagmasdan ang mapa ng daigdig. Tukuyin ang mga kontinente mga Lagyan ang mapa ng bituin ( ) na umakatawan sa kinaroroonanng sinaunang kabihasnan sa daigdig.
  • 17.
  • 19. ANG KABIHASNANG MESOPOTAMIA SA KANLURANG ASYA • Ang salitang Mesopotamia ay nagmula sa mga salitang Greek na meso o“pagitan” at potamos o “ilog”. Samakatuwid, ang Mesopotamia ay nangangahulugang lupain “sa pagitan ng dalawang ilog”. • Ang Mesopotamia ay itinuturing na kauna-unahang kabihasnan sa buong daigdig. • Sinakop at pinanahanan ito ng iba’t ibang sinaunang pangkat ng tao, kabilang ang mga Sumerian, Akkadian, Babylonian, Assyrian, Chaldean, at Elamite na nagtangka ring sakupin ang lupaing ito. • Sa paglipas ng mahabang panahon, iba’t ibang lungsod ang umusbong at bumagsak sa lugar na ito na nang lumaon ay pinalitan ng iba pang mga kabihasnan.
  • 20. HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA • Nagsimula sa malawak na lupaing dinadaluyan ng mga ilog Tigris at Euphrates ang kauna-unahang mga lungsod sa daigdig, tinatawag na Mesopotamia, ang lupaig matatagpuan sa pagitan ng mga ilog na ito.
  • 21. HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA • Nagsimula sa malawak na lupaing dinadaluyan ng mga ilog Tigris at Euphrates ang kauna-unahang mga lungsod sa daigdig, tinatawag na Mesopotamia, ang lupaig matatagpuan sa pagitan ng mga ilog na ito. • Sa kasalukuyan, matatagpuan ito sa Iraq at bahagi ng Syria at Turkey.
  • 22. HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA • Nagsimula sa malawak na lupaing dinadaluyan ng mga ilog Tigris at Euphrates ang kauna-unahang mga lungsod sa daigdig, tinatawag na Mesopotamia, ang lupaig matatagpuan sa pagitan ng mga ilog na ito. • Sa kasalukuyan, matatagpuan ito sa Iraq at bahagi ng Syria at Turkey. • Matatagpuan ang Mesopotamia sa rehiyon ng Fertile Crescent, isang paarkong matabang lupaing nagsisimula sa Persian Gulf hanggang sa silangang baybayinngMediterranean Sea.
  • 23. HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA • Ang regular na pag-apaw ng ilog Tigris at Euphrates ay nagdudulot ng baha na nag-iiwan ng banlik (silt). Dahil dito, nagiging mataba ang lupain ng rehiyon na nakabubuti sa pagtatanim
  • 24. HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA • Ang regular na pag-apaw ng ilog Tigris at Euphrates ay nagdudulot ng baha na nag-iiwan ng banlik (silt). Dahil dito, nagiging mataba ang lupain ng rehiyon na nakabubuti sa pagtatanim • Ang Mesopotamia ay walang likas na hangganan kaya mahirap ipagtanggol ang lupaing ito sa ibang karatig lugar. Naimpluwensiyahan din ito ng mga karatig lugar dahil na rin sa mga ugnayang pangkalakalan at tunggaliang militar.
  • 25. HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA • Ang regular na pag-apaw ng ilog Tigris at Euphrates ay nagdudulot ng baha na nag-iiwan ng banlik (silt). Dahil dito, nagiging mataba ang lupain ng rehiyon na nakabubuti sa pagtatanim • Ang Mesopotamia ay walang likas na hangganan kaya mahirap ipagtanggol ang lupaing ito sa ibang karatig lugar. Naimpluwensiyahan din ito ng mga karatig lugar dahil na rin sa mga ugnayang pangkalakalan at tunggaliang militar.
  • 26. HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA • Sa mga taong 5500 B.C.E., daan-daang maliliit na pamayanang sakahan ang matatagpuan sa kapatagan ng hilagang Mesopotamia na pinag- ugnay-ugnay ng malalayo at mahahabang rutang pangkalakalan.
  • 27. HEOGRAPIYA NG MESOPOTAMIA • Bunga ng pag-unlad ng lipunan sa mga sumusunod na taon, nagkaroon ng mga pagbabago sa aspektong panlipunan, pampulitika, at panrelihiyon na nagdulot ng sentralisadong kapangyarihan. Isang halimbawa ang Uruk na itinuturing na isa sa mga kauna-unahang lungsod sa daigdig.
  • 29. ANG KABIHASNANG INDUS SA TIMOG ASYA • Ang Timog Asya ay isang malawak na tangway na hugis tatsulok. Sa kasalukuyan, binubuo ito ng mga bansang India, Pakistan, Bangladesh, Afghanistan, Bhutan, Sri Lanka, Nepal, at Maldives.
  • 30. ANG KABIHASNANG INDUS SA TIMOG ASYA • Ang rehiyong ito ay kakaiba sa aspektong heograpikal at kultural kung ihahambing sa ibang panig ng Asya. • HEOGRAPIKAL: Madalas itong tawagin ng mga heograpo na sub-kontinente ng India dahil inihihiwalay ito ng mga kabundukan, kaya maituturing itong halos isang hiwalay na kontinente. Matatarik na kabundukan ng Hindu Kush, Himalayas, at Karakuran ang nasa hilaga nito samantalang pinalilibutan ito ng Arabian Sea sa kanluran, Indian Ocean sa katimugan, at Bay of Bengal sa silangan. • KULTURAL:Tulad ng ibang kontinente, samu’t sari rin ang wikang ginagamit sa rehiyong ito.
  • 31. ANG KABIHASNANG INDUS SA TIMOG ASYA • Ang rehiyong ito ay kakaiba sa aspektong heograpikal at kultural kung ihahambing sa ibang panig ng Asya. • HEOGRAPIKAL: Madalas itong tawagin ng mga heograpo na sub-kontinente ng India dahil inihihiwalay ito ng mga kabundukan, kaya maituturing itong halos isang hiwalay na kontinente. Matatarik na kabundukan ng Hindu Kush, Himalayas, at Karakuran ang nasa hilaga nito samantalang pinalilibutan ito ng Arabian Sea sa kanluran, Indian Ocean sa katimugan, at Bay of Bengal sa silangan. • KULTURAL:Tulad ng ibang kontinente, samu’t sari rin ang wikang ginagamit sa rehiyong ito.
  • 32. ANG KABIHASNANG INDUS SA TIMOG ASYA • Bagama’t ang rehiyong ito ay inihihiwalay ng mga kabundukan sa hilaga, nakararanas din ito ng mga pagsalakay at pandarayuhan. Nakapapasok ang mga tao sa mga daanang tulad ng Khyber Pass sa hilagang- kanluran, dala ang kanilang sariling wika at tradisyon, na nagpayaman sa kulturang Indian.
  • 33. ANG KABIHASNANG INDUS SA TIMOG ASYA • Sinasabing mahirap na lubusang mabatid ang sinaunang kasaysayan ng India. Nakahukay nga ang mga arkeologo ng mga kasangkapang ginamit ng mga ninuno subalit hanggang sa kasalukuyan, hindi pa rin nauunawaan ng mga iskolar ang mga naiwang sistema ng pagsulat ngsinaunang kabihasnan ng India.
  • 34. HEOGRAPIYA NG LAMBAKNG INDUS • Ang mga lungsod ng Harappa at Mohenjo-Daro sa lambak ng Indus ang pinakabagong tuklas na mga sinaunang sentrong kabihasnan sa kasalukuyang panahon. Natagpuan ng mga arkeologo ang mga labi ng dalawang lungsod noong 1920 ang mga lugar na ito. Gayon din ang lipunang nabuo rito, ay kasabay halos ng pagsisimula ng Sumer noong 3000 B.C.E.
  • 35. HEOGRAPIYA NG LAMBAKNG INDUS • Mas malawak ang lupain sa Indus kung ihahambing sa sinaunang Egypt at Mesopotamia. Sakop nito ang malaking bahagi ng hilagang- kanluran ng dating India, at ang kinaroroonan ng lupaing Pakistan sa kasalukuyan. • Ang mga lungsod na itio ay nagsimulang humina at bumagsak noong ikalawang milenyo B.C.E. Sa kasalukuyan, tinatayang mahigit 1,000 lungsod at pamayanan ang matatagpuan dito partikular sa rehiyon ng Indus River sa Pakistan.
  • 36. HEOGRAPIYA NG LAMBAKNG INDUS • Nagsimula ang kabihasnan sa India sa paligid ng Indus River. Ang tuktok ng kabundukang Himalaya ay nababalot ng makapal na yelo at nagmumula sa natutunaw na yelo ang tubig na dumadaloy sa Indus River na may habang 2,900 km.(1800) milya at bumabagtas sa Kashmir patungong kapatagan ng Pakistan.
  • 37. HEOGRAPIYA NG LAMBAKNG INDUS • Katulad sa Mesopotamia, ang pagkakaroon ng matabang lupa ay naging mahalaga sa pagsisimula ng mga lipunan at estado sa sinaunang India. Sa pagitan ng Hunyo at Setyembre bawat taon, ang pag-apaw ng ilog ay nagdudulot ng pataba sa lupa at nagbibigay-daan upang malinang ang lupain.
  • 38. HEOGRAPIYA NG LAMBAKNG INDUS • Daan-daang pamayanan ang nananahan sa lambak ng Indus sa pagsapit ng 3000 B.C.E. Karamihan sa mga ito ay maliliit na pamayanang may tanggulan at maayos na mga kalsada. Nang sumunod na limang siglo, nagkaroon din ng mga kanal pang- irigasyon at mga estrukturang pumipigil sa mga pagbaha.
  • 39. HEOGRAPIYA NG LAMBAKNG INDUS • Sa kasalukuyan,isa lamang ang India sa mga bansa sa Timog Asya. Subalit kung susuriin, ang hilagang bahagi nito ay tahanan at pinag-usbungan ng sinaunang kabihasnang namumukod-tangi sa iba
  • 40. Ang Kabihasnang Tsino sa Silangang Asya
  • 41. ANG KABIHASNANG TSINO SA SILANGANG ASYA • Ang kabihasnang umusbong sa China ay itinuturing na pinakamatandang kabihasnang nananatili sa buong daigdig hanggang sa kasalukuyan. Nag-ugat ito halos apatnamilenyonaang nakalilipas.
  • 42. ANG KABIHASNANG TSINO SA SILANGANG ASYA • Noon pa man, mithiin na ng mga Tsino ang pagkakaroon ng mahusay na pamamahala. Ang pagkakaroon ng mga ideolohiyang suportado ng estado, partikular ang Confucianism at Taoism, ay lalo pang nagpatatag sa kabihasnang Tsino
  • 43. ANG KABIHASNANGTSINO SA SILANGANGASYA • Sa aspektong politikal, halinhinang nakaranas ang China ng pagkakaisa at pagkakawatak-watak. Ang mga pangyayaring ito ang humubog sa kultura at mamamayan ng bansa hanggang sa makabagong panahon.
  • 44. HEOGRAPIYA NG HUANG HO • ang kabihasnan sa China ay umusbong sa tabing-ilog malapit sa Yellow River o Huang Ho. Ang ilog na ito ay nagmumula sa kabundukan ng kanlurang China at may habang halos 3000 milya. Dumadaloy ito patungong Yellow Sea. Ang dinaraanan nito ay nagpabago-bago nang makailang ulit sa mahabang Ito ay dumadaloy patungo sa Yellow Sea. Ang dinaraanan nito ay nagpabago-bago nang makailang ulit sa mahabang panahon at humantong sa pagkakabuo ng isang malawak na kapatagan, angNorthChina Plain.
  • 45. HEOGRAPIYA NG HUANG HO • Ang pag-apaw ng Huang Ho ay nagdudulot ng pataba sa lupa ngunit dahil sa pagiging patag ng North China Plain, madalas nangnagaganapang pagbaha sa lugarna ito.
  • 46. HEOGRAPIYA NG HUANG HO • Ayon sa tekstong tradisyunal ng China, ang Xia o Hsia ang kauna-unahang dinastiyang naghari sa China. Subalit dahil sa kakulangan ng ebidensiya, hindi matiyak kung kailan ito pinasimulan ni Yu, ang unang pinuno ng dinastiya. Pinaniniwalaang si Yu ang nakagawa ng paraan upang makontrol ang pagbahang idinudulot ng Huang Ho. Ang pangyayaring ito ay nagbigay-daan upang makapamuhay sa lambak ang mga magsasaka.
  • 47. HEOGRAPIYA NG HUANG HO • Naniniwala ang mga Tsino na sila lamang ang mga sibilisadong tao sa gitna ng mga tribo na tinawag nilang barbaro sapagkat hindi sila nabiyayaan ng kabihasnang Tsino. Tinawag din nila ang kanilang lupain na Zhongguo na nangangahulugang Middle Kingdom.
  • 49. ANG SINAUNANG KABIHASNAN SA AFRICA • Isang sinaunang kabihasnan ang nagmula sa lambak ng Nile River sa Egypt na nasa hilagang- silangang bahagi ng Africa. Ang kabihasnan sa Mesopotamia ay mas naunang nagsimula subalit masasabing mas naging matatag ang kabihasnang yumabong sa Egypt. Ang sinaunang Egypt ay nabuklod bilang isang estado pagsapit ng 3100 B.C.E. at nakapagpatuloy sa loob halos ng tatlong milenyo.
  • 50. ANG SINAUNANG KABIHASNAN SA AFRICA • Batay sa mga ebidensiyang arkeolohikal, mayroon ng lipunan sa Egypt bago pa nagsimula ang kabihasnan sa Lambak ng Nile. Ang mga isinagawang paghuhukay sa Egypt ay patuloy na nagpabago sa pananaw ng mga iskolar tungkol sa pinagmulan ng kabihasnan nito. Sa pagtatapos ng ika-20 siglo, natuklasan ng mga arkeologo ang isang tirahan ng mga sinaunang tao sa timog-ng kanlurang bahagi ng Egypt malapit sa hangganan ng Sudan. Tinatayang naroroon na ang paninirahang bago pa sumapit 8000 B.C.E. Sinasabing maaaring ang mga kaanak o inapo ng mga taong ito ang nagpasimula sa kabihasnang Egyptian sa Lambak ng Nile.
  • 51. HEOGRAPIYA NG EGYPT • Sa pag-unawa sa heograpiya ng sinaunang Egypt, mahalagang tandaang ang tinutukoy na Lower Egypt ay nasa bahaging hilaga ng lupain o kung saan ang Ilog Nile ay dumadaloy patungong Mediterranean Sea. Samantala, ang Upper Egypt ay nasa bahaging katimugan mula sa Libyan Desert hanggang sa Abu Simbel. Ang Nile River na may 4160 milya o 6694 kilometro ang haba ay dumadaloy mula katimugan patungong hilaga.
  • 52. HEOGRAPIYA NG EGYPT • Noon pa mang unang panahon, ang Egypt ay tinawag na bilang The Gift of the Nile dahil kung wala ang ilog na ito, ang buong lupain nito ay magiging isang disyerto. Tila hinihiwa ng ilog na ito ang bahaging hilagang-silangan ng disyerto ng Africa.
  • 53. HEOGRAPIYA NG EGYPT • Dati-rati, ang malakas na pag-ulan sa lugar na pinagmumulan ng Nile ay nagdudulot ng pag- apaw ng ilog tuwing Hulyo bawat taon. Ang pagbahang idinudulot ng Nile ay nahinto lamang noong 1970 nang maitayo ang Aswan High Dam upang makapagbigay ng elektrisidad at maisaayos ang suplay ng tubig.
  • 54. HEOGRAPIYA NG EGYPT • Sa Panahong Neolitiko, ang taunang pag-apaw ng Nile ay nagbigay-daan upang makapagtanim ang mga magsasaka sa lambak-ilog. Ang tubig-baha ay nagdudulot ng halumigmig sa tuyong lupain at nag- iiwan ng matabang lupain na mainam para sa pagtatanim.
  • 55. HEOGRAPIYA NG EGYPT • Ang mga magsasaka ay kaagad nagtatanim sa pagbaba ng tubig-baha. Ang putik na dala ng ilog ay unti-unting naiipon sa bunganga ng Nile sa hilaga upang maging latiang tinatawag na delta. Ang lugar na ito ay nagging tahanan ng mga ibon at hayop. Maaari ring gamitin ang tubig mula rito para sa mga lupang sakahan.
  • 56. HEOGRAPIYA NG EGYPT • Upang maparami ang kanilang maaaring itanim bawat taon, ang mga sinaunang Egyptian ay gumagawa ng mga imbakan ng tubig at naghukay ng mga kanal upang padaluyin ang tubig sa kanilang mga lupang sinasaka. Ang ganitong mga proyekto ay nangangailangan ng malaking bilang ng mga manggagawa, sapat na teknolohiya, at maayos na mga plano. Ang pagtataya ng panahon kung kailan magaganap ang mga pagbaha ay naisakatuparan din sa mga panahong ito.
  • 57. HEOGRAPIYA NG EGYPT • Maliban sa kahalagahan nito sa pagsasaka, ang Nile ay nagsilbing mahusay na ruta sa paglalakbay noong mga panahong iyon. Nagawa nitong mapag-ugnay ang mga pamayanang matatagpuan malapit sa pampang ng ilog. Ang pagkakaroon ng mga disyerto sa silangan at kanlurang bahagi ng ilog ay nakapagbigay ng kaligtasan sa Egypt sapagkat nahahadlangan nito ang mga pagsalakay. Dahil dito, ang mga tao ay nagawang makapamuhay nang mapayapa at masagana sa loob ng mahabang panahon.
  • 59. ANG KABIHASNAN SA MESOAMERICA • Maraming siyentista ang naniniwalang may mga pangkat ng mga mangangaso o ‘hunter” ang nandayuhan mula sa Asya patungong North America, libong taon na ang nakararaan. Unti-unting tinahak ng mga ito ang kanlurang baybayin ng North America patungong timog, at nakapagtatag ng mga kalat-kalat na pamayanan sa mga kontinente ng north America at South America. • Noong ika-13 siglo B.C.E., umusbong ang kauna-unahang kabihasnan sa America --- ang mga Olmec sa kasalukuyang Mexico. Naimpluwensiyahan ang mga gawaing sinimulan ng mga Olmec ang iba pang pangkat ng mga tao sa iba’t ibang bahagi ng America.
  • 60. HEOGRAPIYA NG MESOAMERICA lunduya Hango ang pangalang Mesoamerica sa katagang meso na nangangahulugang “gitna”. Ito ang pagitan n ng mga unang kabihasnan sa America. Ang Mesoamerica o Central America ang rehiyon sa hilagan ng Sinaloa River Valley sa gitnang Mexico at Gulf of Fonseca sa katimugan ng El Salvador. Sa katimu g hangganan nito matatagpuan ang mga ilog ng Panuco at Santiago. Samantala, ang Nicara gang hangganan ay mula sa baybayin ng Honduras sa Atlantic hanggang sa gulod o slope ng gua sa Pacific at sa tangway ng Nicoya sa Costa River.
  • 61. HEOGRAPIYA NG MESOAMERICA Salvado Sa kasalukuyan, saklaw ng Mesoamerica ang malaking bahagi ng Mexico, Guatemala, Belize, El r, at kanlurang bahagi ng Honduras.
  • 62. HEOGRAPIYA NG MESOAMERICA nagdud Sa lupaing ito, ang malaking pagkakaiba sa elebasyon ng lupa at dalas ng pag-ulan ay panaho ulot ng mga uri ng klima at ekolohiya sa iba’t ibang bahagi ng rehiyon. Pabago-bago ang pinag- n sa rehiyong ito. Dito naitatag ang unang paninirahan ng tao at isa ito sa mga lugar na unang malak usbungan ng agrikultura, tulad ng Kanlurang Asya at China. Sa kasalukuyang panahon, may ing populasyon ang rehiyong ito.
  • 64. GAWAIN 3: TRIPLE MATCHING TYPE sama Buuin ang triple matching type sa pamamagitan ng pagsasama- heogr ng mga terminolohiya at konsepto batay sa partikular na apiya ng isang kabihasnan. A B C • Egypt • Tsino • Indus • Mesoamerica • Mesopotamia • Sa pagitan ng mga ilog • Nasa gitna ng kontinente • Biyaya ng Nile • Nasa tangway ng Timog Asya • May matabang lupain sa Huang Ho • Lupain ng Yucatan Peninsula • Timog ng Mediterranean • Nasa kanluran ng Yellow Sea • Dumadaloy ang Indus River • Nasa Kanlurang Asya
  • 66. PAMPROSESONG TANONG 1. Ano-anong katangiang pisikal ng mga sinaunang kabihasnan ang may pagkakatulad sa isa’t isa?______________________________________________________________ 2. Bakit nakaapekto ang mga anyong lupa at tubig ng isang lugar sa pagtataguyod ng kabihasnan?____________________________________________________________ 3. Alin sa kalagayang heograpikal ng kabihasnan ang may malaking impluwensiya sa pamumuhay ng mga taong nanirahan dito? Ipaliwanag ang sagot. __________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________
  • 67. GAWAIN 4: GEOGRAPHY CHECKLIST sa ib Unawain ang sumusunod na mga hakbang sa pagbuo ng checklist aba. 1. Makilahok sa iyong pangkat. 2. Bawat pangkat ay may partikular na paksang bibigyang-pansin: (1)Sinaunang Kabihasnan sa Kanlurang Asya, (2) Kabihasnang Egyptian, (3) Kabihasnang Indus, (4) Kabihasnang Tsino, at (5) Kabihasnang Mesoamerica. 3. Basahin at unawain ang teksto ng paksang nakatalaga sa iyong pangkat. Pagkatapos ay gumawa ng checklist (magagawa sa Manila paper) sa tulong ng sumusunod na panuto:
  • 68. GAWAIN 4: GEOGRAPHY CHECKLIST
  • 69. GAWAIN 4: GEOGRAPHY CHECKLIST 4.Kapag kumpleto na ang checklist ng iyong pangkat, makipag - usap sa ibang pangkat. 5.Ihambing ang kabihasnan inyong pangkat at sa kabihasnan ng ibangpangkat. 6.Muling gamitin ang checklist at sundin ang sumusunod na panuto: 7.Ipaskil ang ginawang checklist.Iulat sa klase ang outputng paghahambing ng mga kabihasnan batay sa mga katangiang heograpikal. Suriinangnabuongchecklistng lahat ng pangkat.
  • 71. PAMPROSESONG TANONG 1. Alin sa mga katangiang heograpikal ng mga sinaunang kabihasnan ng daigdig ang may malaking pagkakatulad sa isa’t isa?______________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________ 2. Bakitkaya karaniwangmay magkakatulad na katangiang heograpikal ang mga sinaunang kabihasnan?_______________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ 3. Ano ang epekto ng mga katangiang heograpikal sa pamumuhay ng mga sinaunang tao?______________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________
  • 73. JESSER T. PAIRAT TEACHER III Cagayan de Oro National High School THANKYOU VERYMUCH!