1. 18
I
edereen kent wel een voorbeeld waarin Application
Programming Interfaces (API’s) een belangrijke rol
spelen. Het lijkt om niet meer te gaan dan enkele
succesvolle puntoplossingen, een handige zet van
ontwikkelaars. Salesforce.com bijvoorbeeld jongleert
met API’s zodat onderdelen van de online CRM-applicatie in
vele andere programma’s naar voren kunnen komen. Google en
Microsoft gebruiken API’s om uitwisseling van gegevens binnen hun
kantoorapplicaties makkelijk te maken. En advertenties in de
browser op basis van eerder bezochte pagina’s? Het mechanisme
daarachter berust ook op het gebruik van API’s. Marktonderzoekers
als Gartner en Forrester Research spreken dan ook al een paar jaar
over een potentieel omvangrijke API-economie.
Toch dringt in de markt het besef nog niet echt door dat API’s niet
alleen wat saai ontwikkelaarsgereedschap zijn, maar waardevolle
bedrijfsmiddelen die een cruciale rol gaan spelen in de overlevings-
kansen van veel bedrijven.
Two Speed IT
API’s stellen een onderneming in staat functies en gegevens uit het
bedrijfsproces op een toegankelijke manier beschikbaar te stellen
voor intern en extern gebruik. In de huidige situatie kan de IT-afde-
ling maanden of jaren bezig zijn met een aanpassing op het ERP-
systeem waarmee bijvoorbeeld de buitendienstmedewerker speci-
fieke informatie kan ophalen of een speciale berekening kan maken.
Met een goede set API’s moet daar straks in een paar weken of zelfs
binnen dagen een app voor kunnen worden gebouwd. Komt er een
verandering in de behoefte van de buitendienst, is de app ook in een
mum van tijd weer aangepast.
CIO, let
op uw
API’s!
Wie niet beweegt, verliest
zijn positie op de markt
Binnen vijf tot tien jaar heeft elke grote onderneming een team dat zich bezighoudt met
het organiseren, beheren en vermarkten van de eigen Application Programming Interfa-
ces (API’s). API’s faciliteren de snelle aanpassing van bedrijfsmodellen en maken bedrijven
daarmee klaar voor het veel dynamischer concurrentieveld dat zich aftekent.
door: Thijs Doorenbosch / t.doorenbosch@automatiseringgids.nl beeld: marc kolle
Gartner omschrijft
deze ontwikkeling als
Two Speed IT. Aan de ene
kant staat de klassieke
software-ontwikkeling waarin
veiligheid en betrouwbaarheid
voorop staan en aan de andere kant
zijn snelheid en flexibiliteit het
belangrijkst. Die tweede vorm gaat
verder dan agile softwareontwikke-
ling en biedt een bedrijf nieuwe
mogelijkheden kansen te grijpen wanneer die zich voordoen. Om dat
mogelijk te maken moet de CIO of de CDO (Chief Digital Officer)
betrokken raken bij de start van elk bedrijfsinitiatief. Hij brengt IT als
voorwaardenscheppend hulpmiddel in bij de strategische teams, in
plaats van achteraf ingeschakeld te worden voor de technische
ITInnovatie
2. 19»
invulling van een plan dat door anderen is bedacht. Dit noemt
Gartner The Digital Transformation.
De API’s spelen een belangrijke rol in de ontwikkeling van het
Internet of Things. Sensoren verzamelen grote hoeveelheden
meetgegevens die voor anderen weer interessant kunnen zijn. In de
Verenigde Staten zijn bedrijven er al wat verder mee dan in Europa,
constateert Ep Heijting, regionaal directeur Benelux bij APIgee,
producent van het gelijknamige API-managementplatfom. “Ford
bijvoorbeeld weet inmiddels veel over zijn klanten door alle sensoren
in de auto die gegevens over de conditie en het gebruik van de auto
naar de fabriek sturen. De autoproducent werkt nu aan een open API
om autobezitters op basis van die gegevens te adviseren bij de
verhuur van hun eigen auto. De autoproducent draagt zo bij aan de
ontwikkeling van een deeleconomie.” Een ander voorbeeld is Nike.
Het sportkledingconcern heeft bedacht dat het weinig zin heeft de
sensoren die ze in loopschoenen bouwen, alleen met de Nike
Fuelband te laten communiceren. Het bedrijf beseft dat
lang niet iedereen
zin heeft speciaal
met een Fuelband
te gaan lopen als
ze straks ook al
een smartwatch en
een smartphone bij
zich hebben. Heijting:
“Dus ontwikkelde het
bedrijf een open API zodat
de ontwikkelaars van
apps voor smartwat-
ches de gegevens uit
de schoen kunnen
combineren met
andere data.”
Bouwen met wat
beschikbaar is
De meerwaarde van
deze API-economie
zit in het combine-
ren van functies en
data uit verschil-
lende bronnen.
“API’s stellen
innovatieve bedrij-
ven in staat als
met Lego te
bouwen
met wat
beschik-
baar is”,
zegt
Anthony
Doerga, van het
Nederlandse
AppyThings. Het
bedrijf dat hij
ruim een half jaar
geleden oprichtte
met Bert van Vught,
ziet een gat in de markt
om bedrijven te helpen
bij deze digitale transformatie. Zijn visie:
“Bedrijven hebben moeite met het bijbenen van
de ontwikkeling van de technologie en de reactie
van de samenleving daarop. Daardoor ontstaat
Digitaal Darwinisme: niet de sterkste overleeft maar
degene die het slimst omgaat met technologie. En wie
niet beweegt, verliest zijn positie op de markt.” Als
slachtoffers van zo’n gemiste verandering noemt Doerga
Kodak en busbedrijf OAD. PostNL noemt hij als voorbeeld
van een bedrijf dat de noodzaak vo0r digitale transforma-
tie wél begrijpt en steeds kijkt hoe bedrijfsmodellen
moeten worden aangepast.
Doerga wil ook laten zien wat er kan door binnen het eigen bedrijf
zelf concepten te ontwikkelen. Zo werkt AppyThings een bedrijfs
model uit voor een nog niet bestaande onderneming die het voor de
doorsnee burger eenvoudiger moet maken de zaken rond een
verhuizing te regelen. Tot nog toe moet je bij een verhuizing een plan
opstellen en zelf partijen benaderen. Busje huren, verhuisdozen
regelen, lunch voor tijdens de verhuisdag, verhuisberichten enzo-
voort. De app die AppyThings gaat ontwikkelen, brengt al die dingen
bij elkaar. Er zit een tooltje in dat een vergelijking maakt van de
goedkoopste of beste verhuurder in jouw buurt, toont de aanbieders
van verhuisdozen en suggereert bijvoorbeeld de broodjeszaak of
snackbar die een lunch langs kan komen brengen. Alle betalingen
kunnen via de app lopen.
De app maakt gebruik van allerlei diensten die al via API’s aanwezig
zijn op het web en combineert deze met functies van tablet of
smartphone. Voor het contract bij het verhuurbedrijf kan de app een
foto maken van het rijbewijs en van de bewijzen dat adres en
rekening kloppen. Daardoor kan het proces bij het verhuurbe-
API-beheer
Succesvolle toepassing van API’s vereist een API-manage-
mentplatform. Die bestaan er in vele soorten en maten.
Zo hebben veel grote softwareproducenten al de kennis
en het gereedschap in huis gehaald, bijvoorbeeld door de
overname van een startersbedrijf dat zich hierin heeft
gespecialiseerd. Microsoft nam APIphany over (2013), IBM
deed dat met Cast Iron System (2010), CA lijfde Layer 7
(2013) in en Intel kocht Mashery (2013). Zij stellen inmid-
dels de functies van hun eigen API-management soms
als dienst aan externen ter beschikking. SAP deed geen
overname maar sloot vorig jaar een alliantie met APIgee,
de grootste nog onafhankelijke leverancier van een API-
managementsuite. SAP levert dit platform nu onder eigen
naam bij zijn ERP- en CRM-portfolio.
Het aanbod van API-managementgereedschap valt
grofweg uiteen in twee categorieën:
• API-management dat voortborduurt op de ontwik-
keling van webservices en de Enterprise Service Bus.
Deze categorie behandelt de API’s als gereedschap voor
ontwikkelaars, op dezelfde manier als de ESB dat voor
het bouwen van webservices was.
• API-beheergereedschap dat door een aantal jonge bedrij-
ven volledig op nieuwe leest is geschoeid. Deze tweede
groep kenmerkt zich door faciliteiten die zijn gericht
op het faciliteren van nieuwe bedrijfsmodellen. Dat
betekent dat er rond het ontsluiten van de API’s bijvoor-
beeld uitgebreide statistische analyses op het gebruik
ervan kunnen worden uitgevoerd. Ook zijn er mogelijk-
heden om externe ontwikkelaars al dan niet tijdelijk
toegang te geven tot delen van het API-platform en
daar deel te nemen aan een community die rond de
API’s ontstaat.
Volgens Forrester Research (2014) zijn de leidende par-
tijen in API-management CA Technologies, SOA Software
en APIgee, met als ‘strong performers’ IBM, Intel Services,
WSO2, MuleSoft, Tibco, and Axway.
Gartner (2013) zet juist IBM, Axway, Software AG, CA
Technologies, SOA Software en Intel in het ‘Leaders’-
kwadrant terwijl APIgee, WS0O2, Mulesoft en 3Scale de
‘Visionairs’ zijn, met Intel en Oracle als ‘Challengers’.
digitaal darwinisme:
niet de sterkste maar
de slimste overleeft
3. 20 »
drijf sneller en ook efficiënter verlopen. De API’s van de verschillende
dienstverleners maken het mogelijk hun diensten samen te brengen
in de app.
Een deel van die functionaliteiten bestaat nog echter niet. Verhuur-
bedrijven zijn bijvoorbeeld niet allemaal zo ver dat ze hun interne
processen via een API ter beschikking kunnen stellen. Daar wil
AppyThings een cloudplatform voor bieden.
Versnelling in innovatie
AppyThings is niet de enige onderneming die zich stort op deze
nieuwe markt. Ook de grotere, bekende bedrijven met hun wortels in
de systeemintegratie en- ontwikkeling zien de kansen. “De API’s die
nu publiek beschikbaar zijn, vormen slechts het topje van de ijsberg”,
constateert Geert Batterink, managing director bij Accenture Digital.
“Veel bedrijven beginnen nu voorzichtig met het gebruik van API’s
voor interne toepassingen of voor gebruik met trusted partners. De
web first-strategie uit het verleden is inmiddels vervangen door
mobile first en dat vertaalt zich in de markt tot API first.”
Het voordeel voor bedrijven met een goede API-strategie is dat ze
sneller kunnen groeien. Ze zijn flexibeler bij de ontwikkeling van
nieuwe producten en diensten door het integreren van bouwstenen
die al beschikbaar zijn. “Daarmee krijg je een versnelling in innova-
tie”, zegt Batterink. Zowel de aanbieder als de gebruiker van de API’s
profiteren van het vergroten van het bereik onder klanten door van
elkaars prospects gebruik te kunnen maken. Batterink: “Daarmee
kunnen start-ups hun voordeel doen, maar ook gevestigde bedrijven.”
Accenture ontwikkelde een capability-raamwerk om bedrijven door
de voorbereidingen te helpen.
Naast het ontwikkelen van een API-strategie is het ook belangrijk
een goed API-beheer op te zetten. De API’s moeten makkelijk
vindbaar en goed gedocumenteerd zijn en voorzien van handig
gereedschap zodat ontwikkelaars er snel mee aan de slag kunnen.
Wanneer ontwikkelaars hun ervaringen kunnen delen in een
community rond de API’s, helpt dat een snelle ingebruikname.
Een API-managementplatform maakt het ook mogelijk hackathons te
organiseren om snel baanbrekende ideeën te genereren. Ontwikkel-
teams krijgen op basis van hun inlog toegang tot een beperkte set
API’s en kunnen daar al hun creativiteit op loslaten.
De combinatie met analytics is erg belangrijk, vindt Batterink. De
aanbieder van de API’s moet snel actuele informatie kunnen krijgen
over het gebruik en de prestaties van de API’s en de apps die er
gebruik van maken. In combinatie met de feedback uit de community
van ontwikkelaars kan de aanbieder besluiten API’s te verbeteren of
nieuwe API’s te creëren. De metingen zijn ook belangrijk wanneer
een bedrijf voor het gebruik van zijn API’s een vergoeding wil vragen.
Een ander verdienmodel is de API’s in te zetten om meer klanten te
trekken via de app’s van derden.
Aanbieders en gebruikers maken afspraken over de prestaties en het
gebruik van API’s en leggen die vast in Service Level Agreements
(SLA’s). Doorgaans kunnen deze worden verwerkt en automatisch
geëffectueerd in het API-managementplatform. Zo kan voorkomen
worden dat het achterliggende bedrijfsproces vastloopt als gevolg van
een plotselinge stijging van het aantal ‘calls’ op een API, bijvoorbeeld
doordat een app die er gebruik van maakt plotseling erg populair
wordt. Het API-managementplatform knijpt dan gewoon de
toegang tot dat proces af.
ITInnovatie API is geen ESB
De Enterprise Service Bus (ESB) is een onderdeel van
de ontwikkeling van webservices zoals die in een
service-oriented architecture (SOA) vlak na de
eeuwwisseling werden gepositioneerd als een
moderne manier om verschillende, relatief los-
vast gekoppelde componenten van een computer-
systeem met elkaar te laten communiceren. Hoewel
de ESB in functionaliteit als een voorloper kan worden
gezien van de API, is de uitvoering heel verschillend.
De ESB is door de vele code die hiervoor moet worden
geschreven veel minder geschikt voor het dyna-
misch speelveld waarin de API functioneert. Een
API is niet zozeer gebaseerd op nieuw gecodeerde
elementen op de software, maar configureert
instellingen op het backendproces waardoor een
specifieke taak uitgevoerd kan worden en de antwoor-
den terugkomen. In een ideale vorm heeft een API dan
ook geen enkele negatieve invloed op de runtime, is zeer
robuust, veilig en in hoge mate schaalbaar, eigenschappen
die niet gelden voor een ESB.
RESTful versus SOAP
API’s bestaan er in twee categorieën. API’s die vooral snel
zijn en makkelijk toegang geven tot data of diensten
zijn gebaseerd op principes van REST(REpresentational
State Transfer). De tegenhanger komt vooral kijken bij
uitwisseling tussen producent en toeleveranciers in een
business-to-businessrelatie; de API’s maken dan gebruik
van SOAP (Simple Object Acces Protocol).
SOAP werd ontwikkeld door Microsoft in 1998 en door
het World Wide Web Consortium geratificeerd in 2003.
Het vormde een alternatief voor protocollen die minder
geschikt waren voor gebruik in combinatie met het web
zoals CORBA en DCOM. SOAP is volledig gebaseerd op
XML. SOAP werd door veel ontwikkelaars te omslachtig
gevonden en zo werd in 2008 REST ontwikkeld op basis
van veel eenvoudiger HTTP-instructies. In praktijk heeft
het gebruik van zowel SOAP of RESTful API’s ieder zijn
voor- en nadelen.
api’s zorgen voor
een versnelling van
de innovatie
