Zapis prezentacji w spokaniu na temat demokracji energetycznej i Fukushimy w Mielnie 27 listopada 2013 http://www.zielonapolityka.pl/index.php/zaproszenia/398-warsztaty-demokracji-energetycznej-w-mielnie-27-listopada Prezentacja tego zapisu http://www.slideshare.net/IgarJpn/20131127-mielno CC BY-NC-SA http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/pl/

1. Sytuacja w Japonii po katastrofie jądrowej w Fukushimie
Yasuhiro Igarashi
* EJ = elektrownia jądrowa
* TEPCO = Tokyo Electric Power Company
--- 1
Dzień dobry Państwu.
Dziękuję organizatorom za zaproszenie na dzisiejsze spotkanie i możliwość wystąpienia.
Z góry przepraszam, że mówię z japońskim akcentem i z błędami, dlatego będę czytał z kartki.
O Japonii mógłbym dużo opowiadać, ale jest mało czasu, dlatego spróbuję poruszyć jak najwięcej
ważnych problemów.
--- 2, 3
Najpierw chciałbym zadać pytanie: gdzie jest Fukushima?
Bo teraz po awarii Fukushima stała się znana na świecie, ale przed awarią nawet przeciętny
Japończyk na to pytanie odpowiedziałby: „Fukushima? Słyszałem kiedyś, ale nie wiem gdzie jest”.
To bardzo ważny fakt: ogólnie Fukushima jest prowincją, daleko od wielkich miast.
A faktycznie Fukushima znajduje się tutaj, oddalona o dwieście pięćdziesiąt kilometrów od Tokio.
W północnej części Japonii.
--- 4
Przypomnijmy sobie podstawowe informacje:
Podstawowy fakt: Mieszkańcy Fukushimy nigdy nie korzystali z prądu z elektrowni w Fukushimie.
To mapa elektrowni TEPCO. Ono obsługuje region KANTO. Fukushima znajduje się tu.
A Tokio jest oddalone o dwieście pięćdziesiąt kilometrów od Fukushimy.
TEPCO posiada dużo elektrowni: wodne, gazowe, węglowe oraz jądrowe.
Elektrownie gazowe i węglowe są położone blisko Tokio. Wodne są w górach.
A EJ wyjątkowo usytuowane są z dala od Tokio, Dlaczego?
Ponieważ jest takie zalecenie wydane w 64 r., które mówi, że
"lepiej budować EJ w regionie z mniejszą liczbą ludności, aby w przypadku awarii odszkodowanie
było mniejsze” to oznacza
"Korzyści z uzyskiwania elektryczności dla wielkich miast, a zagrożenie dla prowincji"
Lobby proatomowe ciągle powtarza “EJ jest bezpieczna”, ale to jest rzeczwistość.
Właśnie to jest hipokryzja rządu.
Mieszkańcy Fukushimy nigdy nie korzystali z prądu z elektrowni, a musieli ewakuować się po
awarii.
Właśnie to jest niesprawiedliwość społeczna.
Niektórzy zwolennicy mówią, że oni mogą zamieszkać blisko EJ.
Ale moim zdaniem tacy ludzie są fałszywimi zwolennikami, bo nie mają odwagi zaproponować
lokalizacji EJ w miastach. To znaczy, że nie wierzą w bezpieczeństwo EJ.

2. --- 5
Burmitrz Idogawa : “Byliśmy dumni, że przesyłaliśmy prąd do Tokio w tym sensie, że
umożliwialiśmy funkcjonowanie stolicy. Tak byliśmy związani z Tokio. A uwierzyliśmy w to, co
TEPCO i rząd mówili, że “EJ jest bezpieczna”...”
Ale nikt w Tokio nie miał świadomości skąd pochodzi prąd.
„Tybet w Fukushimie” stał się "Chicago w Fukushimie".
Nieprzyjemne wyrażenie dla Tybetańczyków, ale rzeczywiście tak się mówiło.
Fukushima jest prowincją wśród Japończyków, a nawet dla mieszkańców Fukushimy, tamta
lokalizacja jest taką prowincją.
Wioska Futaba była bardzo biedna. Nie było przemysłu. Rolnictwo i rybołowstwo były słabo
rozwinięte, dlatego mężczyźni misieli pracować w miastach, a reszta rodziny żyła z małych
gospodarstw rolnych.
Gdy zaczęła się budowa EJ, mieszkańcy mogli już pracować pozostając w domu. Przyjeżdżało
także dużo pracowników z innych miast. Dlatego pojawiały się dla nich kwatery, bary, knajpy, a
nawet domy publiczne.
A ponieważ pracownicy EJ przeżywają duży stres związany z obawą przed radiacją, to zawsze było
dużo konfliktów z lokalnymi mieszkańcami. Codziennie interwencje policji.
Atmosfera miasta zupełnie się zmieniła jak Chicago. Efektem było tylko zniszczenie lokalnej
społeczności.
Energetyka jądrowa = „Narkotyk”
Na początku wioska dostała duże podatki od nieruchomości za EJ. A też duże subsydium od
Państwa. Praktycznie te fundusze były "odszkodowaniem za niewygodę", a ich wydawanie było
obwarowane warunkami, np. nie wolno ich było wydać na wynagrodzenia dla pracowników.
Dlatego wioska inwestowała w infrastrukturę, czyli zbudowała nowoczesne budynki, duży stadion
sportowy, szeroką drogę itd.
A potem pieniądze od państwa i podatki od nieruchomości zmniejszyły się, a utrzymanie nowych
budynków itd. dużo kosztuje i nie ma dla niego źródeł finansowania. Dlatego burmistrz a nie miał
innego wyjścia niż tylko przyjąć kolejną ofertę rządu, czyli budowę następnych reaktorów
jądrowych. Właśnie w kwietniu 2011 r. miała się rozpocząć budowa 7-go i 8-go reaktora jądrowego
w Futabie.
Gmina nie mogła rozwinąć swojego lokalnego przemysłu. Turystyki nie było (oczywiście było
zwiedzanie szkolne, ale to nie miało większego znaczenia). Dlatego mieszkańcy wstydzili się tego,
że mieszkają blisko elektrowni jądrowej i zaczęli traktować to jak tabu.
Eisaku Sato: były gubernator prefektury Fukushima.
Awaria jądrowa nie wydarzyła się tylko w 2011 r. Było dużo awarii/incydentów o małej skali w
Japonii.
Od awarii w 1989 r. (INES 2) Eisaku Sato zaczął walczyć z firmą TEPCO i MG.
Nie mógł uzyskać od nich informacji na temat tej awarii.
Choć awaria rozgrywała się na jego oczach musiał czekać na informację. A informacja została
przekazana z EJ do TEPCO w Tokio, potem do MG w Tokio, a z MG do agencji kontroli jądrowej,
potem dopiero do gubernatora Fukushimy.
Co najmniej dwie osoby zmarły w wyniku tego wypadku, jedna prawdopodobnie popełniła
samobójstwo, a druga pewnie została zabita przez kogoś.
Gubernator nie ma prawa do wyłączenia EJ. Może tylko zawetować jej ponowne uruchomienie.
Dlatego Sato zawsze żądał surowego nadzoru i protestował przeciwko lenistwu lobby atomowego.
On nagle został aresztowany w 2006 r. Stało się tak w wyniku politycznego spisku. A potem EJ w
Fukushimie mogła pracować bez wroga.

3. --- 6
Zawsze przemysł jądrowy ukrywał podstawowe fakty zasłaniając się takimi powodami jak:
1. Prywatność firmy energetycznej
czy
2. Tajemnica związana z bezpieczeństwem państwowym, bo to kwestie związane z radioaktywnymi
substancjami.
Te powody wyglądają racjonalnie, ale dzięki temu każda korupcja i każdy śmieszny błąd techniczny
były ukrywane na świecie.
Ostatnio ten senator pokazał co dostał od MG Japonii. On poprosił o dokumenty o eksporcie
technologii jądrowej do Wietnamu, a dostał tylko zamazane kartki.
A kto zagwarantuje, że tak nie będzie także w Polsce?
Właśnie „Nie wiemy tego, czego nie wiemy”.
--- 7
Innym problemem teraz jest skażona woda przedostająca się do Pacyfiku.
A to efekt symulacji komputerowej. Gdy będzie postępowało skażenie Oceanu Spokojnego
będziemy musieli martwić się o to, czy nadal wolno nam jeść sushi.
--- 8
Stan skażenia w Fukushimie wygląda tak. Kolory oznaczają stopień skażenia.
Pominę objaśnienia jednostek. Ogólnie im kolor jest bardziej czerwony, tym większe skażenie.
W promieniu 20 km od elektrowni, obowiązuje zakaz wstępu.
Na terenie otoczonym czerwoną kreską zarządzono ewakuację.
Teraz można wchodzić na ten teren, ale nie wolno nocować.
Obszar w promieniu dwudziestu, czterdziestu km itd. od Gąsek wygląda tak. Taki wielki obszar.
--- 9
Jednym z przykładów wpływu skażenia na zdrowie mieszkańców jest rak tarczycy.
Ostatnio w tym miesiącu prefektura Fukushima ogłosiła wyniki badań mieszkańców Fukushimy.
Mówi się, że w normalnych okolicznościach, tylko jedno dziecko na milion choruje.
Ale w Fukushimie jest już 26 potwierdzonych przypadków raka tarczycy i podejrzenie u kolejnych
32 na ponad dwieście sześnaście tysięcy dzieci.
Proporcja 26 do tej liczby (216,809) wynosi jeden na osiem tysięcy czterysta (1:8,400).
Jeśli wliczmy te 32, to proporcja wyniesie jeden na trzy tysiące osiemset (1:3,800)
((( współczynnik jest prawie 100 razy większy.
Z badań w Czarnobylu opublikowanych w 95 r. wynika, że proporcja na silnie skażonym obszarze
wynosiła 1:4,500.
Sytuacja w Fukushimie już jest podobna do sytuacji w Czarnobylu.
--- 10
Dwa miesiące temu był Festiwal Nauki w Warszawie, profesor Ludwik Dobrzyński z NCBJ
opowiadał na temat(katastrofy …), a oczywiście opowiadał o Japonii, ale w ogóle mówił tak: Nikt
nie zginął, nie ma negatywnego wpływu na zdrowie mieszkańców.
A na slajdzie było napisane tak: Edukacja przede wszystkim...
Po wykładzie zapytałem bezpośrednio czy on wie o dzieciach w Fukushimie.
Odpowiedź była taka, że on wiedział o tym ze swojej sieci informacyjnej, ale nie słyszał od
delegacji japońskiej, dlatego nic o tym nie powiedział na wykładzie.

4. --- 11
Tak to działa i to oczywiste.
Japońska delegacja nie przekaże negatywnej informacji, bo Japonia chce sprzedać elektrownię
jądrową.
A polscy eksperci oczywiście nie przekażą jej do społeczeństwa, bo chcą zbudować elektrownię
jądrową.
Dlatego społeczeństwo jest izolowane od rzetelnych informacji, a tylko dostaje przekręcone
informacje. Nie wiemy tego, czego nie wiemy, a eksperci milczą. to jest problem.
--- 12
Jeszcze jeden skandal:
W styczniu 2013 roku ambasada Polski w Japonii wydała magazyn skierowany do Japończyków.
Na stronie 35 znalazł się wywiad z Panem Januszem Włodarskim - prezesem Państwowej Agencji
Atomistyki. Tytuł “Surowy nadzór nad bezpieczeństwem”
Na końcu wywiadu prezes podkreślił “”...
To pokazuje, że dla niego sprawą nadrzędną jest wdrożenie EJ, a nie bezpieczeństwo.
Prezes PAA powinien zajmować się tylko bezpieczeństwem energetyki jądrowej,
a taka wypowiedź wykracza poza kompetencje prezesa PAA.
Nie jest zainteresowany Państwa zdrowiem i Państwa życiem.
(((Zachęcamy do weryfikacji naszego tłumaczenia. Pod tym linkiem jest lista tłumaczy
przysięgłych języka japońskiego w Polsce.
--- 13
Te niebieskie punkty oznaczają EJ.
Ponieważ 4 reaktory w Fukushimie oficjalnie zostały przeznaczone do rozbiórki,
Japonia teraz ma 50 reaktorów do produkcji elektryczności.
Ale obecnie żaden z 50 reaktorów nie działa.
Japonia funkcjonuje BEZ elektrowni jądrowych(EJ).
--- 14
Teraz sytuacja polityczna w Japonii:
W parlamencie powstał sojusz „Zero EJ”.
Jest to nadal mniejszość, ale coraz bardziej wpływowa.
Byli premierzy prezentują teraz otwarcie antyatomowe stanowisko.
Szczególnego zwrotu dokonał Junichiro Koizumi z PLD. Zmiana stanowiska przez niego była
prawdziwym trzęsieniem ziemi dla proatomowego lobby.
Były premier mówi, że praca polityktów polega na wyznaczeniu kierunku, w którym podążać ma
społeczeństwo.
Japonia teraz żyje ciągłą obawą o awarię nuklearną i radiację. Czy takie społeczeństwo wygląda na
spokojne?
(((To nieodpowiedzialne, żeby budować EJ bez rozwiązania kwestii zużytego paliwa.
--- 15
Ruch antyatomowy jest tworzony nie tylko przez lewicę.
Prawica, patrioci: „Atom jest szkodliwy dla pięknej ojczyzny”
Buddyści: „Atom nie pasuje do życia człowieka”
W Japonii znika stereotypowe przekonanie, że tylko ekscentryczna lewica zajmuje się ruchem
antyatomowym.
To ważne, żeby ruch antyatomowy był jak najbardziej pojemny.

5. Wyniki ostatnej sondy (marzec 2013) są takie:
Pytanie 2, Większość ludzi chce zmniejszyć liczbę elektrowni albo odejść od EJ.
Pytanie 8, Ludzie chcą badań i rozwoju OZE.
Ludzie są już zmęczeni korporacyjnymi wiadomościami związanymi z EJ i komunikatami
związanymi z radiacją. Dlatego oczekują OZE.
Teraz coraz więcej ludzie są zainteresowanych: lokalną produkcją i konsumpcją energii, to znaczy
decentralizacją.
To nie tylko fizyczna zmiana, ale też mentalna zmiana: świadomość, że mogą tylko wykorzystać
tyle, ile wytwarzają, ten fakt motywuje do przemyśleń: jak efektywnie wykorzystać zasoby, jak
oszczędzać, jak lepiej wytwarzać. Czyli zachęca to ludzi do aktywności, samodzielności i
odpowiedzialności.
Oczywiście mamy różne trudności i mury, ale powrót do energetyki jądrowej na pewno nie nastąpi.
--- 16
A chciałbym zadać fundamentalne pytanie. Zadaję to pytanie, bo Japonia właśnie była taka sama.
Japonia importowała całe paliwo jądrowe, a reaktory jądrowe też zostały kupione od Ameryki. Nie
ma natomiast rozwiązania kwestii zużytego paliwa. I wtedy Japonia mówiła, że to niezależność
energetyczna.
Jak to rozumieć? My Japończycy już nauczyliśmy się, że to zupełnie fałsz i to raczej zdradziecka
argumentacja.
A jak Państwo oceniają swój program jądrowy?
--- 17
Podsumowanie
Jak pokazałem, Japonia funkcjonuje BEZ EJ ...
Jest taki dylemat:... Eksperci rozpoczęli karierę w energetyce jądrowej wiążąc z nią swoją
przyszłość, dlatego trudno im wypowiadać się o niej negatywnie, a raczej przemilczają negatywne
zjawiska.
Dlatego pojawia się wypowiedź: „Nie wiemy tego, czego nie wiemy”.
Mówi się, że zrezygnować z energetyki jądrowej to znaczy pójść śladami Niemiec.
To nieprawda. Wszystkie kraje mają kłopoty ze zużytym paliwem, a dlaczego teraz Polska ma
wywołać u siebie ten sam problem? To byłoby właśnie pójście śladami Niemiec, Japonii, itd.
Raczej wielką szansą dla Polski jest pokazać, że Polska umie uczyć się na błędach innych.
W tym sensie Polska ma wielką szansę zostać liderem w energetyce odnawialnej, nie będąc w
przeciwieństwie do innych obarczoną balastem odpadów jądrowych i skażenia radioaktywnego.

6. ((( nie trzeba sprawdzić )))
To nic dziwnego, bo od dawna wiadomo, że elektrownie wodne, gazowe oraz węglowe mają
wystarczający potencjał.
To potencjalne i faktyczne wykorzystanie elektrowni wodnych, gazowych/węglowych i jądrowych.
Np. z wodnej można wytwarzać maksymalnie do pięciu tysięcy, jednostka to sto milionów kilo
wattów.
Ale aktualne zużycie jest zaznaczone kolorem niebieskim. Żółty kolor oznacza niewykorzystaną
potencjalną moc.
Jak widać inne elektrownie mają wystarczający potencjał, by zastąpić EJ.
To dlaczego tak jest? Bardzo proste:
1. Obecna ustawa dot. przemysłu energetycznego gwarantuje duże zyski dla firm energetycznych,
które posiadają EJ.
2. To już powszechnie wiadome, że Japonia chciała wejść w posiadanie broni atomowej.
Z czego robi się bombę atomową? Z Plutonu. A jak go pozyskać? Ze zużytego paliwa jądrowego.
Oto typowy wykres w kampanii proatomowej.
Energia jądrowa kosztuje tylko 5.3 jenów za kWh (kilo Watto godzinę), i jest najtańsza.
Ale to tylko przewidywany szacunkowy koszt. Tylko koszt firmy jest podzielony przez ilość
wytwarzania elektryczności.
A jest taki raport opublikowany w 2010 r. (przed awarią) raport, że EJ może być najdroższą.
Bardzo proste: tylko dodał rządowe dotacje na badania i rozwój, subsydia i koszt zakupu gruntów
itd.
To bardzo racjonalne prawda? Bo te dotacje jest z Państwa kieszenia.
Warto przedstawić jego argument do Polski (artykuł i książki)
Problemy są następujące, 1. Subsydia rządowe nie są wliczone w koszt,
2. ważniejszy problem to Koszt „Back end”, to znaczy...
Jak opiekować się wypalonym paliwem jądrowym przez MILION LAT?
To wspólny problem, który mają wszystkie „kraje atomowe”. I to na pewno będzie kosztować
więcej niż się tego spodziewamy. W sumie EJ nie będzie opłacalna.
Proszę zapamiętać ten poważny problem.

7. ((( nie trzeba sprawdzić )))
To nic dziwnego, bo od dawna wiadomo, że elektrownie wodne, gazowe oraz węglowe mają
wystarczający potencjał.
To potencjalne i faktyczne wykorzystanie elektrowni wodnych, gazowych/węglowych i jądrowych.
Np. z wodnej można wytwarzać maksymalnie do pięciu tysięcy, jednostka to sto milionów kilo
wattów.
Ale aktualne zużycie jest zaznaczone kolorem niebieskim. Żółty kolor oznacza niewykorzystaną
potencjalną moc.
Jak widać inne elektrownie mają wystarczający potencjał, by zastąpić EJ.
To dlaczego tak jest? Bardzo proste:
1. Obecna ustawa dot. przemysłu energetycznego gwarantuje duże zyski dla firm energetycznych,
które posiadają EJ.
2. To już powszechnie wiadome, że Japonia chciała wejść w posiadanie broni atomowej.
Z czego robi się bombę atomową? Z Plutonu. A jak go pozyskać? Ze zużytego paliwa jądrowego.
Oto typowy wykres w kampanii proatomowej.
Energia jądrowa kosztuje tylko 5.3 jenów za kWh (kilo Watto godzinę), i jest najtańsza.
Ale to tylko przewidywany szacunkowy koszt. Tylko koszt firmy jest podzielony przez ilość
wytwarzania elektryczności.
A jest taki raport opublikowany w 2010 r. (przed awarią) raport, że EJ może być najdroższą.
Bardzo proste: tylko dodał rządowe dotacje na badania i rozwój, subsydia i koszt zakupu gruntów
itd.
To bardzo racjonalne prawda? Bo te dotacje jest z Państwa kieszenia.
Warto przedstawić jego argument do Polski (artykuł i książki)
Problemy są następujące, 1. Subsydia rządowe nie są wliczone w koszt,
2. ważniejszy problem to Koszt „Back end”, to znaczy...
Jak opiekować się wypalonym paliwem jądrowym przez MILION LAT?
To wspólny problem, który mają wszystkie „kraje atomowe”. I to na pewno będzie kosztować
więcej niż się tego spodziewamy. W sumie EJ nie będzie opłacalna.
Proszę zapamiętać ten poważny problem.