2. NES stres sisteminin 2. ayağıdır.
1. ayak otonomik sinir sistemidir. (SSS-S-S sistemi)
3. ENDOKRIN ANATOMI: FORM
Hipotalamus: Hipofiz üstünde 3.
gözün arkasında.
Isı, açlık, susuzluk düzenlenmesi
Uyku uyanıklık siklusu
Cinsel dürtü
Stres yanıt sistemi
Hormon merdiven sisteminde en üst
basamaktır.
4. ENDOKRIN ANATOMI: FORM
Hipofiz hipotalamus altındadır. (türk
eğeri)
Hipotalamus ve Hipofiz toplam 16
hormon salgılar.
Stres açısından önemli olan
adrenallerden kortizol salınımıdır.
5. ENDOKRIN ANATOMI: FORM
Tiroid ve paratiroid boğazın
önündedir.
Tiroid metabolizmayı düzenler
Paratiroid kalsiyum sistemin düzenler
6. ENDOKRIN ANATOMI: FORM
Adrenaller böbreğin
üstündedir.
2 parçadır.
Dış korteks kortizol salgılar.
İç medulla ise adrenalin ve
noradrenalin salgılar
7. ENDOKRIN ANATOMI: FORM
Pankreas midenin arkasındadır.
Şekeri düzenleyen insülin ve
glukagonu salgılar.
Ayrıca sindirim enzimlerini barsağa
gönderir.
8. ENDOKRIN ANATOMI: FORM
Gonadlar; erkekte testis, kadında
yumurtalıklar.
Testosteron ve estrojen salgılar.
Libido ve üreme fonksiyonları
stresten etkilenir.
9. ENDOKRIN ANATOMI: FORM
Hormonlar kana salgılanır.
Hedef organa kan yoluyla ulaşır.
Hedef organda o hormona özgü
reseptörler vardır.
10. ENDOKRIN ANATOMI: FONKSIYON
Nörotransmitterler kana karışmaz.
Lokal yapılır ve etki eder.
Sinirlerin birbiriyle iletişimini sağlar.
11. ENDOKRIN ANATOMI: FONKSIYON
Hormon daha geç etki eder.
Etkisi daha çeşitlidir.
Daha uzun sürer
Kaskad sisteminin sonunda son
üründür.
13. ENDOCRINE ANATOMY: FUNCTION
Kandaki hormonun düzeyi o kadar
önemli değildir.
Reseptör hassasiyeti kandaki
seviyeye göre değişebilir.
Bu durumda organı uyarmak
zorlaşabilir.
14. ENDOKRIN ANATOMI: FONKSIYON
Sistemi uyarıldığı kadar durdurulması
da gerekir.
Bu durumda feedback loplar çalışır.
16. HANS SELYE - HPA FIZYOLOJISI
1920 lerde Hans Selye kemiricilerde
seks hormonlarının etkisini inceledi.
17. HANS SELYE - HPA FIZYOLOJISI
Ancak farelere yeterrli dozu verecek injeksiyon bölümlerini tam
bulamadı
18. HANS SELYE - HPA FIZYOLOJISI
Deneylerin sonucunda farelerde aşırı stres gelişmişti.
Adrenalleri büyümüş, timus ve lenf düğümleri küçülmüştü.
Ülserleri vardı. Kanser gelişmesine hassas hale gelmişlerdi.
19. HANS SELYE - HPA FIZYOLOJISI
Buna genel adaptasyon sendromu dedi.
1. aşamada sempatik adrenal sistem ve HPA (hipofizer adrenal
sistem) devreye girer.
2. aşama direnç gelişir. Savaş ya da adaptasyon gibi.
Tüm enerji bitince de tükenmişlik başlar.
Bu aşamada kronik hastalıklar açığa çıkar.
20. HANS SELYE - HPA FIZYOLOJISI
HPA sistemi
Hipotalamus CRF salgılar
Bu hipofizden ACTH salgılatır.
Bu da adrenalden kortizol
salgılanmasına neden olur.
21. HANS SELYE - HPA FIZYOLOJISI
Kortizol sempatik sistemin tamamlayıcısı gibi çalışır.
22. HANS SELYE - HPA FIZYOLOJISI
Kortizol 2 tarafı keskin bıçaktır.
Hem azı hem fazlası ciddi sağlık sorunları ortaya çıkarır.
23. HANS SELYE - HPA FIZYOLOJISI
Kortizol damar içindeki hücreleri
adrenalin ve noradrenaline karşı
daha hassas hale getirir.
24. HANS SELYE - HPA FIZYOLOJISI
Esas etkisi metabolizma üzerinedir.
Enerji gereksinimine katkıda olacak yönde çalışır.
25. HANS SELYE - HPA FIZYOLOJISI
Kortizol kas hücrelerini parçalar. Kana dökülen amino asitler
karaciğerde şeker yapımında kullanılır (glukoneogenesis).
Bu glukozun büyük kısmını beyin kullanır.
26. HANS SELYE - HPA FIZYOLOJISI
Kortizol lipidleri çözer ve kana akıttırır. Felç riski artar.
27. HANS SELYE - HPA FIZYOLOJISI
Kortizol immün sistemi baskılar.
İltihabi reaksiyonları engeller.
28. BRUCE MCEWEN AND ALLOSTASIS
An idea called allostasis, which originated from Bruce McEwen,
challenges Walter Cannon’s idea of homeostasis. Allostasis is the
ability to achieve stability through change. Essentially, it says that
if we want to keep things on an even keel, our autonomic
nervous
system, neuroendocrine system, HPA axis, and immune system
always have to be changing.
29. BRUCE MCEWEN AND ALLOSTASIS
Unfortunately, all of this changing creates wear and tear over
time,
or a measure called allostatic load. We all have allostatic load,
and
it increases over time as we get older.
30. BRUCE MCEWEN AND ALLOSTASIS
Allostasis is not just about having an amount of a particular
neurotransmitter or hormone that is too high or too low. It’s also
about your level of reactivity. The trigger that activates the stress
response can be either too sensitive or insensitive.
31. BRUCE MCEWEN AND ALLOSTASIS
An example of exaggerated reactivity might be someone who
is easily angered. An example of inadequate reactivity might be
someone who is depressed. It’s not just about magnitude or the
sensitivity of the trigger; it’s also about the duration. You might
turn
on the stress response, but it lasts for a very long time because
you
are someone who chronically ruminates and worries