Prekariat nowa-niebezpieczna-klasa

Spis treści
Słowo wstępne. Wszyscy będziemy prekariuszami
(Jacek Żakowski) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Przedmowa autora do polskiego wydania (przeł. Paweł Kaczmarski,
Mateusz Karolak) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Wstęp (przeł. Paweł Kaczmarski, Mateusz Karolak) . . . . . . . . . . . . . . 29
Rozdział l. Prekariat (przeł. Paweł Kaczmarski, Mateusz Karolak) . . 33
Poruszenia prekariatu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Prekariat poruszony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Dziecko globalizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Definiowanie prekariatu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Dwie odmiany pracy, zabawa i wypoczynek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Odmiany prekariatu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Prekaryzacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Sprekaryzowany umysł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
Gniew, anomia, niepokój i alienacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Uwagi końcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
Rozdział 2. Dlaczego prekariat staje się coraz liczniejszy?
(przeł. Paweł Kaczmarski, Mateusz Karolak) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
Globalna transformacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Wschodzące Chindie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Utowarowienie firm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
http://grzbiet.pl/ksiazki/prekariat-nowa-niebezpieczna-klasa
Przykładowy rozdział książki: Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa
Książki historyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl

6 Spis treści
Oznaki elastyczności pracy: powtórne utowarowienie . . . . . . . . . . 85
Elastyczność ilościowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Elastyczność funkcjonalna i niepewność miejsca pracy . . . . . . 96
Demontaż zawodów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Elastyczność systemu płac: restrukturyzacja dochodu
społecznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
Prekarne bezrobocie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Pułapka prekarności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Szok finansowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Demontaż sektora publicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122
Państwo subwencji: zmora prekariatu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
Szara strefa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132
Spadek mobilności społecznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134
Wnioski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
Rozdział 3. Kto tworzy prekariat? (przeł. Paweł Kaczmarski,
Mateusz Karolak) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
Kobiety: feminizacja życia? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
Wyzwanie dla "męskości"? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
Młodzież: miejscy nomadzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
Utowarowienie edukacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
Prekariatu zajęcia w podgrupach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160
Młodzież w pułapce prekarności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
Szał staży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
Napięcie międzypokoleniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168
Brak Głosu i recesja po roku 2008 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
Ponure perspektywy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171
Osoby starsze: narzekający i uśmiechnięci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172
Powolna śmierć emerytur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Od wczesnej emerytury do pracy na emeryturze . . . . . . . . . . . 176
Dotowane pokolenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
Mniejszości etniczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
"Niepełnosprawni"- pojęcie wprzebudowie? . . . . . . . . . . . . . . . . 185
Więźniowie: prekariat zza krat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
Wnioski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189

Spis treści 7
Rozdział 4. Migranci: ofiary, złoczyńcy czy herosi?
Nowi denizeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
Uchodźcy i ubiegający się o azyl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202
Niezarejestrowani oraz nielegalni imigranci . . . . . . . . . . . . . . 203
Migranci czasowi i sezonowi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206
Migranci długoterminowi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209
Prekariat jako płynna rezerwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
Od kolejek do biegu zprzeszkodami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
Migranci jako tania siła robocza w krajach rozwijających się . . . . . 219
Wyłaniające się reżimy eksportu siły roboczej . . . . . . . . . . . . . . . . 225
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232
Rozdział 5. Dwie odmiany pracy i kurczenie się czasu
Czym jest praca wytwarzająca wartość użytkową? . . . . . . . . . . . . . 238
Miejsce pracy w dobie usług . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240
Czas w społeczeństwie usługowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242
Intensyfikacja pracy wytwarzającej wartość wymienną . . . . . . . . . . 243
Praca-dla-zatrudnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245
Umiejętności w społeczeństwie usługowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246
Praca-dla-reprodukcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252
Młodzi i "łączność" . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257
Kurczący się wypoczynek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258
Wnioski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263
Rozdział 6. Polityka piekła (przeł. KrzysztofCzarnecki) . . . . . . . . 265
Społeczeństwo panoptykonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266
Naruszanie prywatności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267
Panoptyczne szkolnictwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271
Zatrudnianie, zwalnianie i dyscyplina miejsca pracy . . . . . . . . 272
Państwo libertariańskiego paternalizmu . . . . . . . . . . . . . . . . . 277
"Uszczęśliwianie" prekariatu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281
Państwo terapeutyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 282
Workfare a warunkowość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284
Demonizacja prekariatu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290
Rozrzedzanie demokracji i neofaszyzm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292
Uwagi końcowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303

8 Spis treści
Rozdział 7. Polityka raju (przeł. KrzysztofCzarnecki)
Na rzecz sprawiedliwej rezydentury ....................... .
Odzyskiwanie tożsamości ............................... .
Ratowanie edukacji .................................... .
Pracuje się nie tylko w miejscu pracy ...................... .
Pełne utowarowienie pracy .............................. .
Wolność zawodowa .................................... .
Prawa pracy .......................................... .
Walcząc z workfare i warunkowością ....................... .
Wolność stowarzyszeniowa: sprawczość przez przedstawicielstwo
Wskrzeszanie równości ................................. .
Dochód podstawowy ................................... .
Redystrybucja bezpieczeństwa ........................... .
Redystrybucja kapitału finansowego ....................... .
Uzyskiwanie kontroli nad czasem ......................... .
Odzyskiwanie dóbr wspólnych ........................... .
Dotacje wypoczynkowe ................................. .
Wnioski ............................................. .
Bibliografia .......................................... .
Indeks nazwisk ...................................... .
305
309
3ll
313
315
316
318
322
324
327
333
334
338
342
345
347
350
353
355
365

Słowo wstępne
Wszyscy będziemy prekariuszami
Wodwiecznym sporze materialistów zidealistami jestem po stronie
tych drugich. Gwałtowne powiększanie się szeregów prekariatu na
przełomie XX iXXI wieku to spektakularny dowód, że światem rzą
dzi to, co mamy wgłowach, a nie to, co materialnie istnieje dokoła.
Ani w latach siedemdziesiątych, osiemdziesiątych, dziewięćdzie
siątych XX wieku, ani w pierwszej dekadzie XXI stulecia w sferze
materialnej nie stało się nic takiego, co uzasadniałoby powstanie na
bogatym Zachodzie wielomilionowej armii rezerwowej pozbawionej
społecznych zdobyczy XIX i XX wieku.
Zmiany technologiczne, jakie w tym czasie zaszły, mają prze
lomowy charakter. Komputery, sieci telekomunikacyjne, komórki,
smanfony, tablety, cyfrowa rozrywka, możliwe dzięki nim innowacje
organizacyjne, społeczne, kulturowe, logistyczne, handlowe, pro
dukcyjne itp. stworzyły nowe wyzwania iszanse, ale nie są źródłem
żadnych systemowych konieczności. Między możliwością a rzeczy
wistością zawsze jest bowiem bariera świadomości - woli, decyzji,
wiedzy, interpretacji, dominujących narracji - czyli świadomie lub
nieświadomie dokonywanych przez ludzi wyborów.
W tym sensie armia prekariuszy nie .,powstała", ale "została
stworzona". jest produktem, a nie skutkiem ubocznym czy przy
padkowym "wytworem". "To nie kryzys. To rezultat", powiedziałby

10 Słowo wstępne. Wszyscy będziemy prekariuszami
Kisiel. Przypadkowe, araczej nieprzewidziane są tylko towarzyszące
powstaniu, gwałtownemu wzrostowi i istnieniu klasy ..niepewnia
ków" zjawiska społeczne, gospodarcze oraz polityczne.
W Polsce i w większości innych krajów wschodzących poziom
nieświadomości jest tu (podobnie jak w wielu innych sprawach)
znacznie wyższy niż w starych demokracjach i rozwiniętych gospo
darkach rynkowych. Przede wszystkim dlatego, że niski jest poziom
elit i prowadzonej przez nie debaty publicznej. Ale także dlatego, że
w Polsce jest wyjątkowo silna mentalnościowa spuścizna marksi
stowskiej wersji heglizmu, rozumiejącej dzieje raczej jako dane, niż
zadane, i w związku z tym objaśniającej zmianę głównie za pomocą
pojęć, takich jak konieczność, normalność, uniwersalność. Właśnie
z tego powodu do mało której kultury słynna thatcherowska TINA
(There IsNo Alternative), czyli wizja de facto bezalternatywnego procesu
historycznego, pasuje tak dobrze, jak do naszej.
jest również jednak inna istotna przyczyna, dla której prekar
ny świat - świat rosnącej niepewności, likwidowania systemowych
hamulców bezpieczeństwa i rezygnacji z dostarczania obywatelom
społecznych pasów bezpieczeństwa - nie budzi w Polsce refleksji
ani istotnego oporu. jest nią historycznie ugruntowany nawyk życia
w niepewności.
Mało jest wEuropie społeczeństw, wktórych wszystko, co spo
łeczne, publiczne, zewnętrzne wobec rodziny (poza kościołem), by
łoby od pokoleń tak bardzo nietrwałe i narażone na tak gwałtowne
zmiany. Po prostu nauczyliśmy się, że wszystko, co pewne, gwaran
towane, obiecane, zawodzi, zmienia się, prowadzi do niepewności.
jesteśmy społeczeństwem przywykłych do fundamentalnej zmiany
migrantów, nie tylko w sensie geograficznym (ze wschodu na za
chód, ze wsi do miast, z Polski za granicę). lecz także w znaczeniu
systemowym, cywilizacyjnym, kulturowym.
WXX wieku przeżyliśmy cztery takie wielkie zmiany (1918, 1939.
1945 i 1989) oraz przynajmniej trzy mniejsze, ale też mające duże
znaczenie (1914, 1956, 2004). Niepewność i poczucie nietrwałości

Słowo wstępne. Wszyscy będziemy prekariuszami II
,.wysysamy" więc z mlekiem matki. Nie reagujemy na nie takim
niepokojem jak większość zachodnich społeczeństw. Praktycznie
nawet nie zauważamy ich narastania. W świetle polskich doświad
czeń prekaryzacja jest raczej powrotem do historycznie naturalnego
poziomu niepewności niż jakimś nowym zjawiskiem.
Nie bez znaczenia jest i to, że erodujący pod wpływem pre
karyzacji system hamulców i pasów bezpieczeństwa (od regulacji
rynkowych, przez wolności demokratyczne, po prawa socjalne) nie
powstał w Polsce jako produkt naturalnego procesu transformacji
kapitalistycznej -czyli wwyniku trwających pokolenia zmagań kla
sowych, przetargów politycznych, sporów intelektualnych, stopniowo
ucieranych konsensów - lecz został zaimponowany wraz z całym
systemowym know-how. Najpierw ze Wschodu po roku 1945, potem
z Zachodu po roku 1989. Przedwojenna tradycja cywilizowania ka
pitalizmu przez regulacje państwowe i działania społeczne została
zerwana wroku 1939 i, mimo prób, nie dało się jej odbudować.
Demokratyczny kapitalizm, dzisiaj coraz bardziej prekaryzowany
przez neoliberalny zwrot, nie jest zatem w polskiej świadomości
systemem zakorzenionym społecznie i kulturowo. Większość z nas
nie zastanawiała się nigdy, nie słyszała wdomu, nie dowiedziała się
z przekazu kulturowego, czemu właściwie służą rozmontowywane
teraz zabezpieczenia, jak wygląda (wyglądał) świat ich pozbawiony
i dlaczego ludzie postanowili go zmienić. Przeważa wrażenie, że
takie zdobycze dwudziestowiecznego kapitałizmu europejskiego, jak
stabilne zatrudnienie, BHP, limitowany czas pracy iprawo do urlopu,
powszechna opieka zdrowotna i emerytura pozwalająca przeżyć,
bezpieczne mieszkanie, powszechne zatrudnienie, wsparcie dla ro
dzin zdziećmi itp., a nawet komunikacja publiczna, to pozostałości
antyrynkowego peerelowskiego etatyzmu.
Wdominującym dyskursie to, co stanowi zdobycz dwudziesto
wiecznego kapitałizmu w sferze pracy, Polacy łączą z realnym so
cjalizmem, nawet wtedy, kiedy mowa o zdobyczach dwudziestolecia
międzywojennego. A "realny socjalizm" jest terminem faktycznie

obelżywym, dyskryminującym, podobnie jak sam "socjalizm". Two
rzy to wyjątkowo sprzyjający grunt dla neołiberalnego regresu cywi
lizacyjnego, którego skutkiem jest powstanie prekariatu iopisanych
przez Standinga prekarnych społeczeństw.
Ideologiczne etykiety ("socjalizm", "etatyzm") w zasadzie za
mykają dyskusję. I temu właśnie służą. Dezawuowanie zamiast
argumentowania stanowi podstawową technikę erystyczną popu
listycznego dyskursu. Także dyskursu uprawianego przez populi
stów neoliberalnych. Koncept "równych żołądków", stosowany przez
populizm ludowy, zastępują oni podobnie fałszywym konceptem
"równych szans" wwarunkach "wolnorynkowej" konkurencji, która
ma być gwarantem większej społecznej wydajności pracy, a więc
lepszego życia. Powszechność wiary, że tak istotnie jest, stanowi
doskonały przykład dominacji ducha nad materią.
Co bowiem oznacza ideał elastyczności, będącej wrzeczywisto
ści podstawowym mechanizmem prekaryzującym? Oznacza on dąże
nie do zastąpienia trwałych relacji przez jednorazowe transakcje bez
dalszych zobowiązań. Wobec pracowników, pracodawców, klientów.
kontrahentów. Wteorii skutkiem ma być nieustanne dokonywanie
optymalizujących finansowo wyborów (np. zatrudnianie do każdej
czynności osoby, która ją najkorzystniej finansowo, wtym momencie
i wtym miejscu, wykona) zarówno przez nabywcę (przedsiębiorcę.
konsumenta, urzędnika), jak iprzez sprzedawcę (pracownika, firmę.
organizację społeczną) szukającego możliwości najkorzystniejszego
upłynnienia tego. co oferuje.
Na papierze wygląda to dobrze. Za pomocą konkursów. przetar
gów ideregulacji uruchamia się mechanizm rywalizacji. który powi
nien optymalizować transakcje, prowadząc do możliwie najbardziej
efektywnego wykorzystania zasobów (pracy, kompetencji, pieniędzy.
surowców, środków produkcji). Ale w praktyce oznacza to przede
wszystkim radykalną zmianę horyzontu wczasie i przestrzeni.
Zastąpienie długotrwałych relacji przez doraźne transakcje może
oczywiście sprzyjać optymalizowaniu pojedynczych działań, na które

Słowo wstępne. Wszyscy będziemy prekariuszami 13
zostają poszatkowane procesy (produkcja, inwestycje, działanie in
stytucji, życie społeczne). Wdłuższym czasie prowadzi to jednak do
zmniejszenia efektywności. Pracownik kontraktowy (np. menedżer)
będzie dążył do uzyskania doraźnego efektu bez względu na dłu
gotrwałe skutki dla pracodawcy. Bank dla doraźnej korzyści raczej
zrujnuje przedsiębiorstwo, które kredytuje, niż wesprze je wtrudnym
okresie, licząc na przyszłe korzyści. Lekarz, co roku wałczący okon
trakt z NFZ, będzie się kierował raczej doraźnymi oczekiwaniami
płatnika niż długookresowym interesem (zdrowiem) pacjenta. Pod
wpływem prekaryzacji racjonalność dłuższych okresów przegrywa
więc z racjonalnością krótkookresową, a niedającym się opanować
skutkiem ubocznym tego jest masowa eksternalizacja kosztów.
Nie tylko w polskich warunkach tragikomicznym objawem tej
tendencji jest zwłaszcza eksternalizacja kosztów między resortami
apozycjami budżetu. Nie tylko biznes, lecz także instytucje państwo
we coraz powszechniej zatrudniają na umowy zlecenia i przyjmują
bezpłatnych stażystów łub outsourcują swoje obowiązki, wybiera
jąc najtańszych kontrahentów stosujących zatrudnienie śmieciowe.
Wten sposób budżet zmniejsza swoje wydatki. Stażyści oraz zatrud
nieni na umowach śmieciowych nie płacą jednak składek i podatków
lub płacą je w niskim wymiarze, co powoduje mniejsze wpłaty do
ZUS, FUS, NFZ i zmusza budżet do wyrównywania uszczerbku.
Sporym społecznym kosztem państwo oszukuje więc samo siebie,
by przełożyć koszty z jednej swojej kieszeni do drugiej.
Nikt nigdy nie policzył, czy zysk zoutsourcowania jest większy
niż ubytek składek i podatków. Nikt też nie policzył, jakie koszty
poniesie państwo, gdy prekariuszom trzeba będzie finansować eme
rytury (choćby minimalne), leczenie lub zasiłki pomocy społecznej.
Nie zbadano też wpływu prekaryzacji na jakość usług publicznych.
Taką dyskusję zapoczątkowało dopiero przejęcie części usług pocz
towych przez sektor prywatny. Nie towarzyszyła ona np. pomysłowi
przeniesienia dziennikarzy TVP do prywatnego pracodawcy, chociaż
wciąż nie został obalony pogląd, że pewność zatrudnienia stanowi

elementarną gwarancję niezależności dziennikarza i odporności na
nieformalne naciski, awięc jakości medium. Taka dyskusja nie odbyła
się także wzwiązku zprekaryzacją pracy nauczycieli zatrudnianych
na dziesięciomiesięczne umowy ilekarzy zatrudnianych wsystemie
kontraktowym nawet na stanowiskach ordynatorów.
Nieliczne badania dotyczące wpływu prekaryzacji na jakość
usług dotyczą doświadczeń zagranicznych i nie są brane pod uwagę
przez polskich decydentów. Na przykład badania efektywności metod
zatrudniania amerykańskich lekarzy pokazują, że nawet stuprocen
towa podwyżka lekarskich pensji opłaca się szpitalowi, jeśli daje
ona gwarancję wyłączności i długotrwałości zatrudnienia. Lekarz
związany na stałe zjednym miejscem pracy popełnia bowiem znacz
nie mniej błędów, których koszty ponoszą szpitale, pacjenci i firmy
ubezpieczeniowe. Podobne prawidłowości dotyczą nauczycieli. którzy
inaczej pracują, gdy mają przekonanie, że przez wiele lat będą się
spotykali z tymi samymi uczniami.
Nie mniej drastyczne są skutki prekaryzacji nauki, której statu
towe (stałe) finansowanie konsekwentnie maleje wraz z rozbudową
systemu grantowego. WPolsce, podobnie jak wwielu innych krajach,
to biurokratyczny aparat, angażujący grupkę ludzi nauki według
różnych sztucznych parametrów i wymyślanych przez polityków
celów, decyduje dziś o tym, które badania będą finansowane i kto
będzie je prowadził. Wiadomo, że jest to system stymulujący owczy
pęd, umacniający ugruntowane paradygmaty, utrudniający przeło
my, budujący postawy konformistyczne i wspierający akademicki
geszeft, ale wszyscy już się na to w zasadzie zgodzili. Ideologia jest
wystarczająco silna, by zaakceptować świadomość, że gdyby jakiś
Kopernik chciał grant na udowodnienie, że Słońce nie krąży wokół
Ziemi, system by go wypluł.
Wkrajach takich jak Polska, gdzie trzeci sektor nie dysponuje
żelaznym kapitałem ani silnym zapleczem wwielkich korporacjach,
prekaryzacja sprawia, że instytucje tzw. społeczeństwa obywatel
skiego stają się przybudówkami władzy politycznej, nieustannie

Słowo wstępne. Wszyscy będziemy prekariuszami 15
wałczącymi opubliczne pieniądze przydzielane przez władzę iztego
względu zabiegającymi o jej niepewne względy. Pracownicy trze
ciego sektora. zatrudniani wsystemie gramowym, stali się de facto
pozbawionymi bezpieczeństwa i płynącej z niego niezależności
funkcjonariuszami publicznymi. Wiele dużych, dobrze zorganizo
wanych instytucji trzeciego sektora każdego roku upada, gdy tylko
władza się na nie zjakiegoś powodu obrazi. Ludzie, którzy zdobyli
specjalne kompetencje, lądują na bruku. Infrastruktura idzie wdużej
mierze na śmietnik. Nikt jednak nie liczy tych kosztów, bo zawsze
można wykazać, że każdy pojedynczy kontrakt ztrzecim sektorem
jest tańszy niż wykonanie tych samych zadań przez pracowników
publicznych.
Nigdy nie policzono też, jakie są finansowe skutki ubocznych
kosztów prekaryzacji. Na przykład załamania dzietności, emigracji,
wymuszonego ekonomicznie singielskiego modelu życia, azwłaszcza
wynikającego zniepewnej egzystencji społecznego stresu. Żadnych
prekaryzujących zmian wprawie pracy, służbie zdrowia, oświacie itd.
nie poprzedzały prognozy ich wpływu na poziom społecznego stre
su, którego wzrost - jak pokazali Wilkinson i Pickett - istotnie
zwiększa ryzyko wielu chorób, przestępstw, patologii społecznych
i przedwczesnej śmierci. Nie jest też jasne, jaki wpływ ma preka
ryzacja na koszty transakcyjne. Nie chodzi tylko o łatwe do poli
czenia koszty przetargów, konkursów itp., lecz zwłaszcza o koszt
nieustannego wdrażania zmieniających się doraźnych pracowników
ikontrahentów oraz cenę, jaką płacą instytucje, dokonując błędnych
wyborów.
W wielkim doświadczeniu polskiej (i globalnej) prekaryzacji
najciekawsza izarazem najbardziej symptomatyczna jest właśnie ta
szara strefa beztroskiej niewiedzy. Żyjemy wświecie ogarniętym ob
sesją liczenia, ale prowadzi się tylko te rachunki, które potwierdzają
ideologiczną wiarę zlecającego liczenie albo liczącego. Ekstremalnym
przypadkiem są zegary długu publicznego, które neoliberałowie wie
szają w centrach wielu miast świata. Pokazują one zobowiązania

Indeks nazwisk
Ackerman Bruce Arnold 350
Aguair Mark 259
Alemanno Gianni (Giovanni) 295, 296
Alexander Douglas Garven 289
Amitai Etzioni 30
Amoore Louise 89
Anzalonejohn 301
Arendt Hannah 35, 232, 238, 320
Arystoteles 239
Asthana Anushka 254
Atkins Ralph 131
Autor David H. 58, 116
Axelrod David M. 301
Balcerowicz Leszek 16, 113
Balzac Honore 262
Bamford James 271
Barber Simon 209
Bauerlein Mark !56
Beck Glenn Lee 300
Bennett Catherine 279
Bentham )eremy 266, 267, 277
Berlusconi Silvio 39, 155, 203, 293,
295,296
Bernstein Richard 156
Beveridge Sir Wiliam Henry 112
Binder Alain 319
Blair Tony (Anthony) Charles Lynton
271,311,348
Bologna Sergio 47
Bosson Eric 204
Bourdieu Pierre 35, 262
Brown James Gordon 216
Brownejohn !52
Brycesen Deborah Faye 67, 71
Buffet Warren Edward 172
Bulłock Nicole 124
Carneron David 277, 330, 348
Carr Nichałas 64
Cerasa Claudio 296
Chan Wingkit 162
Chellaney Brahma 230
Choe Sang-Hun 132
Coase Ronald Harry 82
Cohen Daniel 134, ISO, !56, 326
Coleman David 193
Collins Philip 352
Colłison Mike 262
Crawford Matthew !57
De Waal Frans 71
Delalande Michel-Richard 182
Delfanti Alessandro 171

366 Indeks nazwisk
Dench Geoff 217
Diao Chunche 227
Dinmore Guy 39
Doerr Nicole 36
Durkheim Emile 66
Dvorak Phred 105, 108
Ehrenreich Barbara 67, 333
Elger Tony 89
Engels Fryderyk 54
Esping-Andersen G0sta 104
Evans Gary W. 341
Fackler Martin 300
Fauroux Roger 213
Ferrie jane E. 362
Fifield Anna 299
Fishkin James S. 350
Fiszbein Ariel 280
Fletcher Bill 333
Florida Richard 153, 171
Forrest Ray 261
Foucault Michel 35, 98, 188, 267
Freeman Richard 79
Friedman Milton 100, 307
Frohlich Norman 351
Gates Bill 153
Gavron Kate 21 7
Gibney Matthew 232
Giridharadas Anand 154
Goldthorpe john H. 45, 46
Gorz Andre 45
Green Hardy 275
Grene Sophia 347
Grimm Sabine 47
Habermas jurgen 35, 349
Haidt jonathan 69, 72
Hankinson Andrew 151
Hardt Michael 35, 98, 263
Harris Paul 156
Haskins Ron 134
Hauser Marc 69
Hayek Friedrich August von 100
Hewlett Sylvia 164
Hinojosa-Ojeda Raul 290
Hinsliff Gaby 218
Hobsbawm Ericjohn Ernest 24,37
House Frances 192
Houseman Susan N. 58, 116
Howker Ed 148
Hume David 339
Hurst Erik 259
Huxley Aldous Leonard 88
lgnatieff Michael 188
janukowycz Wiktor Fedorowycz 301
johal Am 171
Kalwin jan 281
Kawanishi Hirosuke 61
Keane john 19
Kearns Ade 261
Kellaway Lucy 181
Kerbo Harold 46
Keynes john Maynard 315
Kierkegaard S0ren 305
Kingston jeff 168
Kisielewski Stefan 10
Kivimak.i Mika 362
Klein Naomi 294
Kosugi Reiko 48
Kozek Bartłomiej 26
Knox Malcolm 214
Kuznets Simon Smith 100
MacDonald Robert 261
Maher Kris 94
Maliet Victor 111, 246
Maltby Lewis 276
Manafort Paul J. 301
Mandelson Peter Benjarnin 154
Mao Zedong 236
Marcuse Herbert 35

Marks Karol43. 47, 53, 54,315
Marmot Michael G. 362
Maroni Roberto 204
Martin Paul 282
Mayhew Les l77
McNeally Scott 155
Mead Lawrence M. 285
Mili john Stuart 314
Mitchell Tom 168
Morris William 315, 316
Morrison Catriona 258
Mouer Ross 61
Murdoch Keith Rupert 159
Naim Geoff 99
Needleman Sarah 166
Negri Antonio (Toni) 35, 98. 263
Niemolier Martin 354
Nink Marco 72
Obama Barack Hussein 162. 204, 277.
293,294,298,299,301,320
ObingerJulia 48
OppenheimerJoe A. 351
Ortiz Luis 89
Paine Thomas 337, 345
Peel Quentin 210
Pickett Kate 15, 46. 134
Pigou Arthur 239, 253
Pinochet Ugarte Augusto 100
Polanyi Karl 23. 320, 330
Reagan Ronald Wilson 41 , l00
Reidy Gregg 243
Reeves Richard 66, 352
Richtel Matt 65
Ronneberger Klaus 47
Rossingron john 209
Rothman David 188
Royle Tony 89
Russell Bemand 282, 315
Russell Lucie 146
Indeks nazwisk 367
Saltmarsch Matthew 228
Sameli Rick 298
Sarkozy Nicolas 155, 204, 296
Sarrazin Thilo 211
Sawhilllsabel 134
Schachar Ayelet 344, 345
Schady Norbert 280
Schamberg Michelle A. 341
Schneider Friedrich 132
Schwarzenegger Arnold 159
Sen Amartya 141
Sennett Richard 97
Shildrick Tracy 152, 261
Shipley Martin J. 362
Shiv Małik 148
Si Lian 163
Simonian Haig 119
Singh-Manoux Archana 362
Skirbekk Vegard 183
Sklair Lesłie 89
Stater Chris 254
Smith Adam 158, 239
Smith Chris 89
Smith 1ain Duncan 286
Soysal Yasemin 232
Standing Guy 12, 45, 53, 54, 62, 82,
85, 96, 113, 138, 200, 239, 257,
282, 285, 323, 329, 332, 341'
343
Summers Lawrence Henry 294
Sunstein Cass Robert 277
Suzuki Kensuke 300
Tabuchi Hiroko 227
Tavan Chloe 211
Thaler Richard H. 277, 278
Thatcher Margaret Hilda 41, 100, 348
Thompson Edward Palmer 235
Thurm Scott 105, 108
Tocqueville Charles Alexis de 289
Tomkins Richard 157
Trumka Richard 170
Thlgan Bruce 165

368 Indeks nazwisk
Turque William 156
Turner jonathan Adair 107
Uchitelle Louis 97
Ueno Toshihiko 48
Vachterajussi 362
Vernejuliusz 235, 236
VettaNicola 167
Virtanen Marianna 362
Vo Nguyen Giap 229
Wacquant Lok 188, 265
Weber Max 43, 45
Wenjiabao 219
Whitehead Alfred North 314
Wilkinson Richard G. 15, 46, 134
Willetts David 151
Williams Rob 143
Willsher Kim 204
Winfrey Oprah 293
Wright Eric Olin 335
Wong Edward 229
Young Michael217
Zolberg Aristide R. 199, 232
Zuckerberg Mark Elliot 268

Prekariat nowa-niebezpieczna-klasa

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Was ist angesagt? (20)

Ähnlich wie Prekariat nowa-niebezpieczna-klasa

Ähnlich wie Prekariat nowa-niebezpieczna-klasa (20)

Mehr von Księgarnia Grzbiet

Mehr von Księgarnia Grzbiet (20)

Prekariat nowa-niebezpieczna-klasa