Śląscy przedsiębiorcy w najbliższym czasie przewidują wzrost przychodów oraz rentowności swoich firm, co przełoży się także na wzrost zatrudnienia w regionie – wynika z raportu przygotowanego przez Grant Thornton. Ich obawy dotyczą głównie niepewnej sytuacji gospodarczej, która może mieć wpływ na wyniki osiągane przez przedsiębiorstwa. Liderzy biznesu ze Śląska chcą też w zdecydowanej większości dalszego poszerzania strefy Euro.
1. Śląsk:
Optymizm gospodarczy
kluczowego regionu
Grant Thornton International Business Report 2014
Patronat honorowy:
2. Spis treści
Kluczowe wnioski 3
Wstęp 4
Sytuacja makroekonomiczna Śląska 5
Znaczenie śląskiej gospodarki 6
Potencjał demograficzny Śląska 8
Kondycja śląskich przedsiębiorstw 10
Zdaniem śląskich przedsiębiorców 12
W przyszłość z optymizmem 13
Perspektywy rozwoju biznesu 15
Ograniczenia rozwoju biznesu 17
W drodze do euro 19
Przyjęcie euro - tak, tylko kiedy? 21
Inspirujący liderzy ważnym
czynnikiem sukcesu przedsiębiorców 23
Podsumowanie 25
Metodologia 27
2
3. Kluczowe wnioski
Województwo śląskie to dynamicznie rozwijający się obszar, którego PKB w 2012 roku uplasowało się na drugim
miejscu pod względem największego udziału w PKB kraju (12,7%).
Śląsk charakteryzuje się relatywnie niską stopą bezrobocia rejestrowanego kształtującą się na poziomie 10,2%.
Śląsk plasuje się na drugiej pozycji w klasyfikacji wielkości przychodów wszystkich polskich województw.
Najbardziej przychodowe branże na Śląsku to przemysł, handel oraz naprawa pojazdów samochodowych.
Przewaga śląskich przedsiębiorców oczekujących wzrostu przychodów w kolejnych 12 miesiącach nad tymi,
którzy przewidują ich spadek wynosi 76 pp.
Główne ograniczenia biznesu wskazywane przez śląskich respondentów to niepewność gospodarcza, biurokracja
i niedobór zleceń.
55% śląskich przedsiębiorców opowiada się za przystąpieniem Polski do strefy euro.
Według autorytetów biznesu ze Śląska najważniejsze cechy lidera to umiejętność inspirowania oraz wysokie
zdolności komunikacyjne.
3
4. Wstęp
W ciągu najbliższych dwunastu miesięcy
Śląsk będzie się dynamicznie rozwijał.
Działające tam przedsiębiorstwa zwiększą
swoje przychody i rentowność, co spowoduje
również istotny wzrost zatrudnienia
w regionie.
Warunkiem powyższego będzie sprawne
radzenie sobie z wciąż obecną niepewnością
gospodarczą, jak również skuteczne pozyski-wanie
kapitału i pracowników na konkuren-cyjnym
rynku pracy. Nie bez znaczenia po-zostanie
też kwestia przywództwa. Zdolność
przedsiębiorstw do osiągania sukcesów
wzrośnie, dzięki inspirującym liderom, którzy
będą potrafili skutecznie się komunikować ze
swoimi zespołami i otoczeniem.
Na tle Polski i Europy Śląsk jest wyjątkowym
orędownikiem dalszej integracji ekonomicznej
Unii Europejskiej.
Przedstawiamy Państwu raport prezentujący
prognozę ekonomiczną dla Śląska przygoto-waną
w oparciu o wyniki badań oczekiwań
i opinii przedsiębiorców Grant Thornton
International Business Report oraz analizę
danych statystycznych publikownaych przez
GUS.
Zachęcam do zapoznania się z raportem.
Anatol Skitek
Dyrektor zespołu ds. efektywności biznesu
Grant Thornton w Polsce
4
6. Znaczenie śląskiej gospodarki
Największy udział w tworzeniu polskiego PKB ma
województwo mazowieckie (22,7%), województwo
śląskie (12,7%) plasuje się na drugiej pozycji.
Jedynie te dwa z szesnastu polskich województw
przekraczają dziesięcioprocentowy próg udziału
w PKB całego kraju.
mazowieckie
śląskie
wielkopolskie
dolnośląskie
małopolskie
łódzkie
pomorskie
kujawsko-pomorskie
lubelskie
zachodniopomorskie
podkarpackie
warmińsko-mazurskie
świętokrzyskie
podlaskie
lubuskie
opolskie
Udział PKB poszczególnych województw w PKB Polski w 2012 roku
Źródło: Wstępne szacunki produktu krajowego brutto według województw w 2012 r. (opracowanie eksperymentalne), GUS 6
7. Znaczenie śląskiej gospodarki
We wszystkich województwach w okresie od roku 2008 do 2012 odnotowano
wzrost PKB, który na poziomie kraju wyniósł 35,6%. Największy wzrost PKB
nastąpił w województwach: dolnośląskim (42,3%), mazowieckim (41,5%) oraz
wielkopolskim (37,9%).
Pod względem dynamiki województwo śląskie - mimo utrzymującego się na
poziomie około 13% udziału w PKB kraju - w porównaniu z pozostałymi
regionami osiągnęło wynik poniżej średniej (32,4%) i plasuje się na 9 pozycji.
Łączna zmiana PKB w % w latach 2008-2012
Źródło: Produkt krajowy brutto i wartość dodana brutto według województw i podregionów w latach 2000-2010 & Mały Rocznik Statystyczny 2014 & Wstępne szacunki produktu krajowego brutto według województw w 2012 r. (opracowanie eksperymentalne), GUS
dolnośląskie
mazowieckie
wielkopolskie
pomorskie
małopolskie
POLSKA
podkarpackie
lubelskie
łódzkie
ŚLĄSKIE
warmińsko-mazurskie
zachodniopomorskie
podlaskie
świętokrzyskie
kujawsko-pomorskie
lubuskie
42% 41% 38% 36% 36% 36% 35% 34% 33% 32% 32% 30% 29% 28% 28% 27%
7
8. Potencjał demograficzny Śląska
Województwo śląskie znajduje się na drugim miejscu pod względem liczby
ludności, zaraz za województwem mazowieckim. Na tym stosunkowo niewielkim
terytorium (3,9% powierzchni Polski) żyje nieco ponad 4 mln mieszkańców,
czyli 12% ogólnej liczby ludności naszego kraju.
Śląsk ma najwyższy wskaźnik gęstości zaludnienia, wynoszący 382 osoby/km2
wobec 122 osób/km2 w Polsce i 116 osób/km2 w UE.
Województwo śląskie charakteryzuje się stosunkowo dobrą sytuacją na rynku
pracy w porównaniu do pozostałych województw. Stopa bezrobocia
rejestrowanego kształtująca się na poziomie 10,2% w czerwcu 2014 roku,
zapewnia mu drugie miejsce ex aequo z województwem mazowieckim.
Jedynym województwem wyróżniającym się niższą stopą bezrobocia okazało się
wielkopolskie.
Warmińsko-mazurskie
Kujawsko-pomorskie
Zachodniopomorskie
Świętokrzyskie
Podkarpackie
Podlaskie
Lubuskie
Lubelskie
Łódzkie
Opolskie
POLSKA
Pomorskie
Dolnośląskie
Małopolskie
Mazowieckie
ŚLĄSKIE
Wielkopolskie
Stopa bezrobocia rejestrowanego w % w 2014 roku*
*stan w końcu czerwca 2014
Źródło: Liczba bezrobotnych zarejestrowanych oraz stopa bezrobocia według województw, podregionów i powiatów, GUS 2014
8
9. Potencjał demograficzny Śląska
Dynamika bezrobocia rejestrowanego w % w latach 2009-2014
*stan w końcu czerwca 2014
Źródło: Mały Rocznik Statystyczny Polski 2009-2012 & Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej województw 2013 & Liczba bezrobotnych zarejestrowanych oraz stopa bezrobocia według województw, podregionów i powiatów 2014, GUS
W latach 2009-2012 bezrobocie
w województwie śląskim cechowało
się wyraźnie wyższą dynamiką
wzrostu niż wynosiła średnia
krajowa.
Dopiero w 2013 roku dynamika
wzrostu bezrobocia niemal zrównała
się ze średnim krajowym tempem
po to, by w czerwcu 2014 roku
wyhamować, osiągając najniższą
wartość.
2009 2010 2011 2012 2013 2014
Śląsk
Średnia krajowa
9
10. Kondycja śląskich przedsiębiorstw
Pod względem wielkości przychodów generowanych przez lokalnych przedsiębio-rców
Śląsk jest drugim województwem w Polsce. Wyprzedza go jedynie woje-wództwo
mazowieckie. Na trzeciej pozycji znalazła się Wielkopolska, natomiast
na ostatniej województwo opolskie.
Niepokojąca jest jednak dynamika. W szczególności rok 2012, w którym poziom
przychodów spadł w stosunku do poprzedniego okresu o ponad 26%.
Wraz z województwem świętokrzyskim, Śląsk był jedynym regionem, w którym
odnotowano ujemną dynamikę przychodów.
Spadek przychodów odbił się również na rentowności śląskich przedsiębiorstw.
Średnia rentowność netto na poziomie 3,04% uplasowała je dopiero na
14 miejscu. Najwyższy wynik odnotowano w województwie dolnośląskim,
a najniższy w podlaskim.
Dynamika przychodów (mln. PLN) generowanych przez przedsiębiorstwa
Źródło: Grant Thornton na podstawie: Bilansowe wyniki podmiotów gospodarczych, GUS 2010, 2011, 2012
Dynamika rentowności uzyskiwanej przez przedsiębiorstwa
1200000
1000000
800000
600000
400000
200000
0
2010 2011 2012 2010 2011 2012
10,00%
9,00%
8,00%
7,00%
6,00%
5,00%
4,00%
3,00%
2,00%
1,00%
0,00%
10
11. Przemysł Handel, naprawa
pojazdów samochodowych
Budownictwo Pozostałe
Kondycja śląskich przedsiębiorstw
Najbardziej przychodowymi branżami na Śląsku są przemysł,
handel i naprawa pojazdów samochodowych. Łącznie
stanowią one ponad 85% przychodów ze wszystkich branż.
Jednocześnie wartość przychodów generowanych przez śląskie
przedsiębiorstwa przemysłowe stanowi niemal 17% przycho-dów
tej branży w całym kraju.
Nie jest zaskoczeniem, że najwyższa wartość przychodów
przemysłu nie przekłada się na jego najwyższą rentowność.
Przemysł jest na 7 pozycji pod tym względem, wykazując
jednak rentowność wyższą od średniej dla całego wojewódz-twa.
Najbardziej rentowne branże na Śląsku to między
innymi rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo, działal-ność
usługowa, komunikacja i informacja oraz sektor obsługi
rynku nieruchomości.
Spośród tych branż na szczególną uwagę zasługuje komuni-kacja
i informacja, której przychody wzrosły w roku 2012
aż o 16,5% (średnio rocznie wzrost 7,58%). Jest to najdyna-miczniej
rozwijający się sektor na Śląsku. Nie wpływa to
jednak znacząco na wzrost całkowitych przychodów, ponieważ
jego udział we wszystkich przychodach Śląska nie przekracza
1%.
Źródło: Rocznik Statystyczny województwa Śląskiego, GUS 2012; Grant Thornton na podstawie: Bilansowe wyniki podmiotów gospodarczych, GUS 2010, 2011, 2012
Przychody poszczególnych branż na Śląsku w latach 2010-2012
Najbardziej rentowne branże na Śląsku w roku 2012
Rolnictwo, leśnictwo,
łowiectwo i rybactwo
Pozostała działalność
usługowa
Informacja
i komunikacja
Obsługa rynku
nieruchomości
11
13. Zdaniem śląskich przedsiębiorców
W przyszłość z optymizmem
Mimo obecnych już wówczas zawirowań geopolitycznych,
po drugim kwartale 2014 optymizm gospodarczy zarówno
w Polsce, jak i w UE wzrósł. Badani przez Grant Thornton
liderzy biznesu przewidywali zarówno wzrost przychodów,
jak i rentowności swoich przedsiębiorstw.
Wśród krajów Unii Europejskiej wzrost optymizmu w zakresie
przychodów był zauważalny, ale nie dynamiczny. O 5 pp
wzrosła przewaga tych, którzy przewidują wzrost nad tymi,
którzy oczekują spadku. W Polsce natomiast możemy mówić
o bardzo istotnym wzroście optymizmu. W 2013 roku prze-waga
optymistów nad pesymistami wynosiła 24pp, jednak
po dwóch kwartałach 2014 wzrosła aż do 41pp. W ten sposób
Polska zrównała się ze średnią europejską.
Śląscy przedsiębiorcy patrzą w przyszłość z największym, na tle
całej Polski i Europy, optymizmem. Przewaga liderów biznesu
przewidujących wzrost przychodów nad tymi, którzy oczekują
ich spadku w ciągu najbliższych 12 miesięcy wynosi aż 76pp.
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Q2 2014
Odsetek netto* przedsiębiorców spodziewających się wzrostu przychodów (kolejne 12 miesięcy)
*Odsetek netto oznacza nadwyżkę firm, które przewidują wzrost danej wartości w najbliższych 12 miesiącach, nad firmami, które przewidują ich spadek. Im wyższa wartość wskaźnika tym większy optymizm pośród badanych podmiotów.
Źródło: Badanie Śląskich Przedsiębiorców Grant Thornton 2014 & Grant Thornton IBR 2014
Śląsk
Polska
Unia Europejska
13
14. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku rentowności. W 2013 roku optymizm
Polaków w tym obszarze był umiarkowany, zaobserwowaliśmy jedynie 18pp
przewagi optymistów nad pesymistami. Na półmetku 2014 roku wynik ten
kształtował się na poziomie 28%, co oznacza zbliżenie się do średniej unijnej
wynoszącej 33%.
Oczekiwania względem rentowności są nieco mniej optymistyczne (43pp
przewagi optymistów) niż wobec przychodów, lecz podobnie jak w przypadku
przychodów, wskaźnik ten znacznie przekracza wyniki dla Polski czy całej Unii
Europejskiej.
Przewidywania dotyczące wzrostu eksportu są natomiast umiarkowanie
optymistyczne. Tylko co czwarty badany oczekuje poprawy w tym zakresie.
Jeśli zatem śląscy przedsiębiorcy nie zamierzają stawiać na eksport, to
przewidywania dotyczące wzrostu przychodów
będą w większości związane z rynkiem wewnętrznym.
Zdaniem śląskich przedsiębiorców
Odsetek netto przedsiębiorców oczekujących wzrostu rentowności (kolejne 12 miesięcy)
Źródło: Badanie Śląskich Przedsiębiorców Grant Thornton 2014 & Grant Thornton IBR 2014
Wzrost generowany będzie
przez rynek wewnętrzny
Polska
Unia Europejska
Śląsk
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Q2 2014
14
15. Zdaniem śląskich przedsiębiorców
Perspektywy rozwoju biznesu
Plany inwestycyjne w Polsce kształtują się nieco niżej niż
średnia w Europie Wschodniej, jednocześnie znacznie
przewyższając średnią unijną. Co ciekawe, na tym tle inaczej
wypada Śląsk. Plany inwestycyjne biznesowych liderów tego
regionu są dużo bardziej powściągliwe. W przypadku inwesty-cji
w nowe budynki jako jedyna z badanych grup planują oni
zmniejszenie nakładów.
Oczekiwania netto dotyczące wzrostu wydatków na inwestycje (kolejne 12 miesięcy).
Źródło: Badanie Śląskich Przedsiębiorców Grant Thornton 2014 & Grant Thornton IBR 2014
Europa Wschodnia
Unia Europejska
POLSKA
ŚLĄSK
Plany inwestycyjne Śląska
znacznie poniżej średniej
dla Polski
nowe budynki
instalacje i maszyny
15
16. Przedsiębiorcy
planują istotny
wzrost
zatrudnienia
Perspektywy rozwoju biznesu
Przewidywania śląskich przedsiębiorców co do rynku
pracy są optymistyczne. Przewaga liderów biznesu,
którzy deklarują zwiększenie zatrudnienia w kolejnych
12 miesiącach nad tymi, którzy planują jego redukcję
wynosi 36pp. Jest to wynik wyraźnie powyżej średniej
regionalnej i europejskiej i zdecydowanie lepszy
od wyniku Polski jako całości.
Średnio w całym naszym kraju przewaga
firm planujących zatrudniać nad tymi,
które będą zwalniać w dwunastomiesię-cznym
horyzoncie czasu to 6%.
Plany te oczywiście silnie korelują
z przewidywanym wzrostem przychodów.
Odnotowana w czerwcu 2014 ujemna dynamika
wzrostu bezrobocia na Śląsku powinna w ciągu
najbliższych 12 miesięcy się utrzymać.
Zdaniem śląskich przedsiębiorców
Odsetek netto firm planujących zatrudnianie pracowników (kolejne 12 miesięcy)
Źródło: Badanie Śląskich Przedsiębiorców Grant Thornton 2014 & Grant Thornton IBR 2014
2013
Polska
Europa Wschodnia
Unia Europejska
Q2 2014
Polska
Europa Wschodnia
Unia Europejska
Śląsk
16
17. Zdaniem śląskich przedsiębiorców
Ograniczenia rozwoju biznesu
Z omawianych wcześniej danych wynika, że optymizm gospodarczy na Śląsku jest duży. Na drodze do przekucia tego optymizmu w konkretne wartości gospodarcze śląscy liderzy biznesu widzą jednak konkretne bariery. Przede wszystkim wskazują na niepewność gospodarczą.
60% badanych ma obawy, że sytuacja gospodarcza może ulec zmianie
niespodziewanie i w niekorzystnym kierunku. Ponieważ nasze badania prowadzone były w drugim kwartale 2014 roku, wynik ten bez
wątpienia obrazuje niepokój związany z wciąż eskalującym konfliktem na pograniczu rosyjsko-ukraińskim.
Kolejne dwie bariery to nadmiar biurokracji i przepisów oraz niedobór finansowania.
Biurokracja i niepewność gospodarcza to również dwie najczęściej
wskazywane bariery w Europie i Polsce. Wyjątek stanowi Europa Wschodnia, gdzie jako drugą największą barierę rozwoju wskazuje się rosnące koszty energii. Ten problem jest na Śląsku znacznie mniej
zauważalny - rosnące koszty energii jako barierę rozwoju wskazało
12% badanych.
Ranking barier rozwoju biznesu (% firm wskazujących daną barierę jako przeszkodę w rozwoju)
Źródło: Badanie Śląskich Przedsiębiorców Grant Thornton 2014 & Grant Thornton IBR 2014
Niepewność
gospodarcza
Przepisy
i biurokracja
Niedobór
finansów
Brak
wykwalifikowanych pracowników
Brak zleceń
Rosnące koszty energii
Infrastruktura transportowa
Infrastruktura ICT
ŚLĄSK
Europa Wschodnia
Unia
Europejska
POLSKA
60
41
41
33
31
12
-
-
37
32
22
24
28
30
8
12
48
41
35
38
36
46
20
18
39
47
33
20
38
20
9
7
17
18. Ograniczenia rozwoju biznesu
Inne istotne bariery wskazywane przez badanych śląskich liderów biznesu to
niedobory finansowania oraz brak wykwalifikowanych pracowników.
W obu przypadkach problemy te są bardziej podkreślane niż
w Unii Europejskiej czy Polsce jako całości. Obawa
związana z finansowaniem przy planowanym znacznym
wzroście przychodów wydaje się być naturalna,
wynikająca z wzrastającego zapotrzebowania
na kapitał podczas szybkiego rozwoju. Niepokój
może budzić obawa dotycząca niedoboru kadr,
szczególnie, że dotyczy ona regionu o największym
zaludnieniu w Polsce i rozbudowanej bazie
edukacyjnej. Należy zatem zwrócić uwagę na
kwalifikacje dostępnych na rynku pracy osób.
Wszystko wskazuje bowiem na to, że są nieadekwatne
lub niewystarczające do potrzeb pracodawców.
Na uwagę zasługuje fakt, że żadna z badanych przez nas na Śląsku osób nie
wskazała barier infrastrukturalnych jako tych, które mogą spowolnić rozwój firm.
Wynik ten stawia Śląsk wśród światowych liderów badania pod względem
infrastruktury. Spośród 34 cyklicznie badanych przez
Grant Thornton krajów, najniższy dotychczasowy
wynik to 4%. Dotyczył on infrastruktury
transportowej w Niemczech (2Q 2014, 2013,
2011) oraz infrastruktury ICT w Armenii (2Q
2014, 2011) i Szwecji (2012).
Zdaniem śląskich przedsiębiorców
Infrastruktura
Śląska sprzyja
rozwojowi
regionu
Narastająca
niepewność,
biurokracja
i brak
finansowania
mogą spowolnić
rozwój na Śląsku
18
19. Zdaniem śląskich przedsiębiorców
W drodze do euro
Po kilkuletnim kryzysie w strefie euro, Polska mniej
entuzjastycznie podchodzi do przystąpienia do unii
walutowej. Sytuacja Hiszpanii, Portugalii oraz Grecji
zaniepokoiła część zwolenników przyjęcia wspólnej waluty
i obecnie niecała połowa badanych deklaruje chęć
wprowadzenia w Polsce waluty europejskiej (49%).
Przyczyną sceptycyzmu może być konieczność przystąpienia
do Mechanizmu Kursów Walutowych (ERM II)
i ustabilizowania waluty przez okres 2 lat w celu przyjęcia
euro, która znajduje wielu przeciwników. Prezes NBP Marek
Belka sugeruje, że przystąpienie do ERM II może osłabić
konkurencyjność cenową polskiego eksportu i w konsekwencji
osłabić sytuację gospodarczą całego kraju.
W Danii, działającej już w systemie ERM II, względnie stała
od 3 lat część obywateli (60%) wykazuje pozytywne
nastawienie do przystąpienia do strefy Euro. Szwecja,
która nie działa w systemie ERM II nieznacznie zwiększyła
pozytywne nastawienie do wprowadzenia Euro w swoim kraju
(32%). Mimo poparcia Ministra Finansów społeczeństwo
jest nadal silnie podzielone. Wielka Brytania natomiast od lat
sceptycznie podchodzi do przyjęcia waluty europejskiej,
potwierdzają to tegoroczne badania, gdzie zaledwie 16%
obywateli wykazuje chęć zamiany funta brytyjskiego na euro.
Czy chciałaby Pani/chciałby Pan przyjęcia euro? (% tak)
Źródło: Badanie Śląskich Przedsiębiorców Grant Thornton 2014 & Grant Thornton IBR 2014
POLSKA
Dania
Szwecja
Wielka Brytania
ŚLĄSK
2012 2013 2014
64
12
62
28
56
59
20
11
49
60
32
16
55
19
20. Zdaniem śląskich przedsiębiorców
Polscy przedsiębiorcy są pozytywnie nastawieni do rozszerzania unii walutowej
(53%). Jest to wynik wyższy o 14 pp. w porównaniu z krajami strefy euro. Śląskie
firmy silniej popierają dalszy rozwój strefy euro niż przedsiębiorcy z innych
regionów Polski (69%).
Można się spodziewać, że niedawne wydarzenia europejskiej sceny politycznej
i przejęcie roli szefa Rady Europy przez Donalda Tuska jeszcze wzmocnią
entuzjazm Polaków do wspólnej waluty.
Czy chciałaby Pani/chciałby Pan, aby strefa euro przetrwała?
Źródło: Badanie Śląskich Przedsiębiorców Grant Thornton 2014 & Grant Thornton IBR 2014
Tak
(aby się dalej rozwijała)
Tak
(aby kraje opuszczały strefę euro)
Tak
(aby pozostała bez zmian)
Nie
Polska
Strefa euro
Śląsk
2012 2013 2014
20
21. Polskie firmy
wskazują silne poparcie
dla dalszej integracji
ekonomicznej
Unii Europejskiej
Przyjęcie euro - tak, tylko kiedy?
Przyjęcie euro do roku 2017 wydaje się być mało prawdopodobne
i potwierdzają to zarówno przewidywania zaobserwowane na Śląsku,
(17% badanych przedsiębiorców wskazuje ten termin jako realny), jak
i średnio dla całego kraju (14%). Śląscy przedsiębiorcy jednak rzadziej
niż inni polscy liderzy wskazywali na brak realnego terminu przystąpie-nia
Polski do unii walutowej (10pp), co potwierdza ich większe pozyty-wne
nastawienie do ogólnoeuropejskiej waluty.
Prawie 75% respondentów z Wielkiej Brytanii uważa, że ich
kraj nigdy nie przyjmie euro, jednak ten
odsetek nieznacznie spada. Sytuacja podobnie
kształtuje się w Szwecji, gdzie
w bieżącym roku 43% przewiduje
brak terminu przystąpienia do
unii walutowej, co stanowi
spadek o 7pp w stosunku
do zeszłorocznego badania.
Zdaniem śląskich przedsiębiorców
Jak uważasz, kiedy Twój kraj przyjmie wspólną walutę? (%)
Polska
Dania
Litwa
Szewcja
Wielka Brytania
Śląsk
2012 2013 2014
Źródło: Badanie Śląskich Przedsiębiorców Grant Thornton 2014 & Grant Thornton IBR 2014
36
52
53
18
40
8
2
1
20
26
38
77
45
49
16
17
41
6
63
4
2
7
39
12
50
76
67
48
11
42
20
54
14
7
78
3
4
17
12
35
3
43
75
2
Po 2017 2017 lub
wcześniej
Nigdy
21
22. Wysoki odsetek polskich firm wykazuje poparcie dalszej integracji ekonomicznej krajów
członkowskich Unii Europejskiej (67%). Jest to wynik o 13pp. wyższy niż w zeszłorocznym
badaniu i wyższy niż średnia w strefie euro (62%). Jeszcze większy entuzjazm w tej kwestii
wykazuje Śląsk - aż 86% badanych chce rozwoju integracji ekonomicznej krajów UE.
Śląscy przedsiębiorcy bardziej niż pozostali polscy liderzy doceniają korzyści płynące
ze znacznej integracji ekonomicznej krajów członkowskich. Wynik wyższy niż średnia
w krajach strefy euro wykazuje również Litwa (70%), która z roku na rok dostrzega więcej
zalet płynących z integracji. Jedynie Niemcy wykazali się w roku 2014 wyższym
sceptycyzmem niż inne kraje. Ich poparcie dla dalszej integracji ekonomicznej spadło
do poziomu 55% z 76% odnotowanych rok wcześniej.
Zdaniem śląskich przedsiębiorców
Śląscy przedsiębiorcy
są liderami poparcia
dla dalszej integracji ekonomicznej
Unii Europejskiej
Odsetek firm, które chcą dalszej ekonomicznej integracji
Źródło: Badanie Śląskich Przedsiębiorców Grant Thornton 2014 & Grant Thornton IBR 2014
Polska Niemcy Strefa euro Wielka Brytania Litwa Śląsk
2013
2014
54 76 66 20 40 -
67 55 62 31 70 86
22
23. Inspirujący liderzy ważnym
czynnikiem sukcesu
przedsiębiorstw
Śląskie firmy przewidują wzrost. Wzrost dynamiczny,
ale wymagający też pokonania szeregu barier. Zarówno
biurokratycznych, makroekonomicznych, jak również
czysto organizacyjnych i rynkowych. Jacy powinni być
liderzy, którzy skutecznie przekują potencjał przed-siębiorstwa
i regionu w sukces?
Według badanych przedsiębiorców najlepszym przy-wódcą
jest człowiek inspirujący i kreatywny, który
potrafi skutecznie komunikować swoje pomysły
i zbierać informację zwrotną od zespołu, a jego
wewnętrzna motywacja wynika z pasji, intuicji
i pozytywnego nastawienia.
Komunikacja jest jedną z dwóch najważniejszych cech
lidera wskazywanych we wszystkich badanych przez
nas grupach (Śląsk, Polska, Europa Wschodnia, Unia
Europejska). Liderzy biznesu są zgodni, że zdolność
do jasnego formułowania własnej wizji oraz wyjaśnia-nia
strategii jest kluczowa dla sukcesu przedsiębiorstwa.
Inne cechy wykazują już pewne zróżnicowanie
w zależności od regionu. Zarówno w Polsce, jak
i na samym Śląsku jako drugą kluczową cechę
skutecznego lidera wskazuje się umiejętność
inspirowania, która zdaniem przedsiębiorców z Unii
oraz Europy Wschodniej znajduje się w hierarchi
nieco niżej. Z kolei przedsiębiorcy działający na Śląsku,
w porównaniu do pozostałych regionów, nieco niżej
stawiają pewność siebie.
Zdaniem śląskich przedsiębiorców
Źródło: Badanie Śląskich Przedsiębiorców Grant Thornton 2014 & Grant Thornton IBR 2014
Komunikacja
i umiejętność inspirowania
to najważniejsze
cechy liderów
23
25. Podsumowanie
Województwo śląskie w 2012 roku zajęło
drugie miejsce wśród polskich województw pod względem udziału w PKB kraju, osiągając wynik 12,7%.
Cechą charakterystyczną Śląska jest ogromny potencjał demograficzny. Województwo
to, zamieszkane przez 12% ogólnej liczby
ludności kraju, plasuje się na drugiej pozycji pod względem liczby mieszkańców, zaraz za województwem mazowieckim. Stosunkowo
niska stopa bezrobocia rejestrowanego
kształtująca się na poziomie 10,2%
w czerwcu 2014 roku, świadczy o dobrej sytuacji na śląskim rynku pracy oraz zapewnia mu drugie miejsce ex aequo z województwem mazowieckim w klasyfikacji najniższej stopy bezrobocia rejestrowanego.
Wyniki ekonomiczne śląskich przedsiębiorstw napawają optymizmem - pod względem wielkości przychodów Śląsk zajmuje drugie miejsce po województwie mazowieckim. Niepokoi jedynie dynamika przychodów
- szczególnie w 2012 roku poziom przychodów spadł w stosunku do poprzedniego okresu aż o ponad 26%, co znalazło odzwierciedlenie w spadku rentowności przedsiębiorstw tego regionu. Do najbardziej przychodowych branż na Śląsku należą: przemysł, handel oraz
naprawa pojazdów samochodowych, a ich łączne przychody stanowiły 85% ogółu.
Natomiast najbardziej rentowne branże to rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo,
pozostała działalność usługowa oraz
informacja i komunikacja - najszybciej
rozwijająca się branża na Śląsku.
W ciągu najbliższych dwunastu miesięcy Śląsk będzie się dynamicznie rozwijał. Działające tam przedsiębiorstwa zwiększą swoje przychody i rentowność.
25
26. Podsumowanie c.d.
Przewaga liderów biznesu spodziewających się wzrostu przychodów nad tymi, którzy oczekują spadku w ciągu najbliższego roku, wynosi 76pp w województwie śląskim, wobec 41pp
w Polsce w drugim kwartale 2014 roku.
W przypadku rentowności nadwyżka
optymistów nad pesymistami wyniosła 43pp, przekraczając analogiczne wskaźniki dla Polski i Unii Europejskiej.
Powyższe zależności spowodują istotny wzrost zatrudnienia w regionie. Nadwyżka liderów biznesowych planujących zwiększenie zatrudnienia nad planującymi jego redukcję wynosi 36pp. Wygląda zatem na to, że obserwowany obecnie spadek bezrobocia w regionie będzie kontynuowany.
Najtrudniejsze wyzwania, którym zarządzający będą musieli poświęcić najwięcej czasu i uwagi, to skuteczne radzenie sobie z wciąż obecną niepewnością gospodarczą, jak również skute-
czne pozyskiwanie kapitału i pracowników na konkurencyjnym rynku pracy.
Co ciekawe, żaden z badanych przez nas liderów nie wskazał barier infrastrukturalnych jako ograniczenia spowalniającego rozwój.
Ta informacja, w połączeniu z faktem, że plany inwestycyjne śląskich przedsiębiorców kształtują się na umiarkowanym poziomie, pokazuje wysoki poziom infrastrukturalny Śląska.
Pracując nad swoimi kompetencjami, liderzy
powinni skupić się przede wszystkim na
inspirowaniu oraz sprawnej komunikacji.
To właśnie te dwie umiejętności są, zdaniem śląskich przedsiębiorców, kluczowe dla odnie-
sienia sukcesu.
Na tle Polski i Europy Śląsk jest wyjątkowym orędownikiem dalszej integracji ekonomicznej Unii Europejskiej. W kwestii przyjęcia euro w Polsce, 86% Śląskich przedsiębiorców jest pozytywnie nastawionych do przystąpienia
do unii walutowej, co stanowi wynik o 6pp wyższy w stosunku do polskich przedsiębio-
rców. Ponadto, aż 88% śląskich liderów
biznesu opowiada się za dalszym rozwojem integracji krajów UE - wobec 67% przedsta-
wicieli polskich firm.
26
27. Metodologia
Grant Thornton International Business Raport (IBR) jest największym na świecie badaniem przeprowadzanym co kwartał wśród 3 300 menedżerów wyższego szczebla ze średnich
przedsiębiorstw prywatnych i publicznych
z całego świata. Pierwsze badanie zostało
przeprowadzone w 1992 roku w 9 krajach Europy. Obecnie rocznie bierze w nim udział
12 500 liderów biznesu z 45 gospodarek,
prezentując opinie i oczekiwania liderów
w zakresie zagadnień makro i mikroekonomi-
cznym, mających wpływ na przedsiębiorstwa
na całym świecie.
Dane dotyczące Polski jako całości oraz innych krajów, jak również dane regionalne
zaprezentowane w niniejszym raporcie pochodzą z wywiadów z dyrektorami generalnymi,
dyrektorami zarządzającymi, prezesami oraz pozostałym kierownictwem wysokiego szczebla
ze wszystkich sektorów przemysłów przedsiębiorstwach o zatrudnieniu 50-499 osób.
Dane dotyczące Śląska pochodzą z badania ankietowego przeprowadzonego wśród
41 dyrektorów generalnych, dyrektorów
zarządzających, prezesów oraz pozostałego kierownictwa wysokiego szczebla ze wszystkich sektorów przemysłu w przedsiębiorstwach
o zatrudnieniu powyżej 10 osób.
Na potrzeby raportu region Europy Wschodniej obejmuje następujące kraje: Armenia, Estonia, Gruzja, Litwa, Łotwa, Polska, Rosja oraz Turcja.
Aby dowiedzieć się więcej, odwiedź:
Anatol Skitek
Dyrektor zespołu ds. efektywności biznesu
Grant Thornton w Polsce
T:+48 61 625 1461
E: anatol.skitek@pl.gt.com
W: www.grantthornton.pl
Dominic King
Grant Thornton International Ltd
Global research manager
T: +44 (0)207 391 9537
E: dominic.king@gti.gt.com
www.internationalbusinessreport.com
www.grantthornton.pl
27