Weitere ähnliche Inhalte Ähnlich wie Audyt wewnętrzny w polskich spółkach (20) Mehr von Grant Thornton (20) Audyt wewnętrzny w polskich spółkach1. © 2014 Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. sp. k. – Wszystkie prawa zastrzeżone
Poznań, Lipiec 2014
Audyt wewnętrzny w polskich spółkach
Wyniki badania – edycja 2014
2. © 2014 Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. sp. k. – Wszystkie prawa zastrzeżone 2
Mamy przyjemność oddać w Państwa ręce czwartą edycję badania
funkcji audytu wewnętrznego w polskich przedsiębiorstwach.
Badanie przeprowadziliśmy w okresie luty - kwiecień 2014. Jak co roku, ankiety
skierowaliśmy do osób odpowiedzialnych za funkcję audytu wewnętrznego
w polskich spółkach. Zapytaliśmy o organizację i praktyczne aspekty działania
audytu wewnętrznego w ich strukturach.
Kluczowe wnioski płynące z tegorocznego badania są następujące:
• Liczba komórek audytu wewnętrznego nadal dynamicznie rośnie. Niemal co
trzecia badana przez nas komórka AW została utworzona w bieżącym lub
ubiegłym roku.
• Na przestrzeni kolejnych lat naszych badań widać, że struktura
wykonywanych zadań audytowych jest dość stabilna. Największe zmiany
w tegorocznym badaniu dotyczą stosowania audytu śledczego, którego
znaczenie ponad dwukrotnie wzrosło w porównaniu do ubiegłorocznej
edycji.
• Dotychczas mało istotne obszary, takie jak audyt CSR, etyczny i ISO, zyskują
na znaczeniu i stają się ważną częścią zadań wykonywanych w ramach AW.
• W porównaniu do poprzedniego badania pogorszyło się zachowanie
warunku formalnej podległości komórek AW. Jest to kontynuacja
niepokojącego trendu - co w praktyce przekłada się na coraz mniejsze
wsparcie Zarządów dla funkcji AW.
• Wyniki uzyskane w zakresie podległości funkcjonalnej w obecnej edycji są
porównywalne z zeszłorocznymi, tj. ok połowa ankietowanych komórek
funkcjonalnie podlega Radzie Nadzorczej/Komitetowi Audytu spełniając
tym samym warunek podległości funkcjonalnej. Odsetek ten niezmiennie jest
niższy od standardów krajów zachodnich.
Audyt wewnętrzny w polskich spółkach – wyniki badania 2014
Słowo wstępu
3. © 2014 Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. sp. k. – Wszystkie prawa zastrzeżone 3
Liczba komórek audytu wewnętrznego nadal dynamicznie rośnie.
Niemal co trzecia badana przez nas komórka AW została utworzona
w bieżącym lub ubiegłym roku.
Ponad 47% badanych przedsiębiorstw posiada Komitet Audytu co jest niewiele
niższym odsetkiem w porównaniu z ubiegłoroczną edycją.
Najważniejszymi przesłankami związanymi z wdrożeniem funkcji audytu
wewnętrznego są powody wewnętrzne: dostarczanie systematycznej oceny
procesów związanych z kontrolą wewnętrzną i zarządzaniem ryzykiem a także
podniesienie efektywności. Według badanych zapewnia on również wsparcie
naczelnego kierownictwa w codziennej działalności oraz zwiększa poziom
bezpieczeństwa w przedsiębiorstwie. Na przesłanki zewnętrzne wskazało
niewiele ponad 40% badanych podmiotów. Stanowiły je głównie uregulowania
prawne, wymogi grupy czy Dobre Praktyki Spółek Giełdowych.
Rok utworzenia komórki audytu wewnętrznego
Jak spółki postrzegają audyt wewnętrzny?
Audyt wewnętrzny w polskich spółkach – wyniki badania 2014
14%
43%14%
29% przed 2000
2001 - 2010
2011-2012
2013-2014
4. © 2014 Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. sp. k. – Wszystkie prawa zastrzeżone 4
Struktura zadań wykonywanych przez audytorów pozostaje stabilna,
ale jest kilka obszarów w których nastąpiły zauważalne zmiany.
Najbardziej zauważalna dotyczy audytu śledczego, którego udział wzrósł
ponad dwukrotnie w porównaniu do poprzedniej edycji badania.
Obserwacje te są zgodne z tendencją występującą na świecie, gdzie w ostatnich
latach audyty śledcze weszły do „stałego menu” komórek AW. Generalną
tendencją jest, że obszary stanowiące dotychczas jedynie margines działalności
zyskują obecnie na znaczeniu. Aż 13% zadań dotyczyło audytów etycznych
nieodnotowanych w statystykach dotyczących lat wcześniejszych. Wzrósł także
udział audytów CSR. Wyjaśnieniem tego zjawiska jest rosnące znaczenie
społecznej odpowiedzialności biznesu w Polsce. Zgodnie z badaniami
przeprowadzonymi przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu, rynek CSR
systematycznie się rozwija i tendencja ta będzie się nadal utrzymywać.
Po raz kolejny, najważniejszym obszarem działania AW okazał się audyt
operacyjny, który pierwszy raz był realizowany przez wszystkie badane komórki
AW. Wzrósł również udział doradztwa i audytu IT, które od 2011 roku są
istotną częścią zadań realizowanych przez audytorów wewnętrznych.
Spadający wcześniej rokrocznie udział audytów finansowych po raz pierwszy od
lat utrzymał się na stabilnym poziomie. Jedynym typem zadań, które straciło na
znaczeniu, już drugi raz z rzędu, jest audyt prawny.
Jakie zadania pełni audyt wewnętrzny w spółkach?
Audyt wewnętrzny w polskich spółkach – wyniki badania 2014
Zadania zrealizowane w ostatnim roku obrotowym
48%
33%
33%
40%
46%
47%
92%
96%
100%
24%
21%
13%
56%
42%
47%
36%
25%
53%
0%
0%
13%
16%
8%
20%
8%
0%
7%
0%
4%
7%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
2011
2012
2013
inne audyt CSR audyt ISO audyt etyczny
audyt śledczy doradztwo audyt prawny audyt operacyjny
audyt IT audyt finansowy
5. © 2014 Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. sp. k. – Wszystkie prawa zastrzeżone 5
24%
50%
29%
60%
54%
50%
92%
92%
100%
16%
17%
7%
36%
50%
21%
16%
8%
29%
4%
4%
14%
16%
0%
7%
0%
4%
14%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
2011
2012
2013
audyt CSR audyt ISO audyt etyczny
audyt śledczy doradztwo audyt prawny
audyt operacyjny audyt IT audyt finansowy
Zadania uważane za najistotniejsze dla jednostki w ciągu najbliższych 5 lat
Co w perspektywie 5 lat?
Podobnie jak w poprzednich latach za najistotniejszy uważa się audyt
operacyjny - wszystkie badane podmioty chcą go realizować
w najbliższej przyszłości.
Mniejsze, niż można oczekiwać, znaczenie dla audytorów wewnętrznych będzie
miał audyt finansowy. Konieczność wzmożonej weryfikacji finansowej uważana
jest za najistotniejszą w przyszłości tylko dla 29% badanych jednostek. Stanowi
to znaczny spadek w stosunku do poprzedniego badania.
Uwagę zwraca zdecydowany wzrost wskazań na audyt śledczy. W ubiegłych
edycjach badania był on stosunkowo rzadko wskazywany przez badane
podmioty jako istotny w przyszłości, po czym jego faktyczna realizacja
okazywała się znacznie wyższa. Wówczas wskazywaliśmy, że może to wynikać
z natury tego typu zadań - audyty śledcze realizowane są najczęściej ad-hoc
zatem nie podlegają regularnemu planowaniu. Czy zatem obecne przewidywania
są zapowiedzią swoistej eksplozji audytów w tym obszarze, czy może Spółki
nauczyły się po prostu „z góry” alokować pewną część czasu i zasobów na
audyty śledcze? Czas pokaże.
Rosnące zainteresowanie obszarem CSR w Polsce przekłada się na planowaną
istotność audytu CSR, ISO oraz etycznego w ciągu najbliższych 5 lat.
Respondenci badania coraz częściej zauważają ich wartość i pozytywny wpływ
na wyniki działalności.
Audyt prawny zmniejsza swoje znaczenie i jest wskazywany jako istotny
w najbliższych 5 latach przez zaledwie 7%. Pokrywa się to z tendencją
spadkową jego realizacji w latach 2011-2013.
Audyt wewnętrzny w polskich spółkach – wyniki badania 2014
6. © 2014 Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. sp. k. – Wszystkie prawa zastrzeżone 6
Czy przewidywania pokryły się z realizacją?
Porównanie deklaracji audytorów z poprzedniego badania odnośnie
zadań, jakie będą realizować, z faktycznym wykonaniem, pokazuje,
że przewidywania audytorów w dużej mierze się sprawdziły.
Podobnie jak w poprzednich latach, największa dysproporcja między
oczekiwaniami a faktyczną realizacją zadań dotyczyła audytu śledczego.
Rosnące problemy związane z nadużyciami i korupcją, a także specyfika tego
typu audytów - realizowanych często ad hoc sprawiły, że mimo przewidywań
na poziomie 8% faktyczna realizacja była kilkukrotnie wyższa.
Wbrew oczekiwaniom, istotny odsetek zadań stanowiły audyty ISO. Można
zatem postawić tezę, że audyty i audity (jak zwykło się nazywać audyty
systemów zarządzania jakością) integrują się bardziej niż w poprzednich latach.
Co ciekawe, mniejszy niż przed rokiem odsetek respondentów stanowiły spółki
branży produkcyjnej, w której systemy zarządzania oparte o normy ISO są
najbardziej rozpowszechnione.
Audyt wewnętrzny w polskich spółkach – wyniki badania 2014
Oczekiwana istotność zadań a faktyczna realizacja
17%
8%
50%
50%
54%
92%
7%
7%
13%
20%
13%
53%
33%
47%
47%
100%
inne
audyt CSR
audyt etyczny
audyt ISO
audyt prawny
audyt śledczy
audyt finansowy
doradztwo
audyt IT
audyt operacyjny
Plany 2012 Wykonanie 2013
7. © 2014 Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. sp. k. – Wszystkie prawa zastrzeżone 7
60%
13%
27%
2013
W porównaniu do poprzedniego badania pogorszyło się zachowanie
warunku formalnej podległości komórek AW. Jest to kontynuacja
niepokojącego trendu - co w praktyce przekłada się na coraz mniejsze
wsparcie Zarządów dla funkcji AW.
Przypomnijmy, że zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Praktyki
Zawodowej Audytu Wewnętrznego*, rozwiązaniem zapewniającym optymalny
poziom niezależności organizacyjnej jest sytuacja, gdy audyt wewnętrzny
podlega funkcjonalnie Radzie Nadzorczej (lub Komitetowi Audytu
wchodzącemu w jej skład), a formalnie (administracyjnie) Prezesowi Zarządu
(Dyrektorowi Generalnemu). Taki model działania audytu wewnętrznego,
pozwala na dostarczenie odpowiedniego zapewnienia odnośnie sposobu
funkcjonowania organizacji bezpośrednio Radzie Nadzorczej, a jednocześnie
gwarantuje odpowie dnie umocowanie i wsparcie do tego ze strony Zarządu.
Spadek udziału komórek AW podlegających Prezesowi Zarządu lub innemu
przedstawicielowi tego organu przełożył się na wzrost podległości formalnej
przedstawicielom Rady Nadzorczej/Komitetowi Audytu. Udział badanych
podlegających administracyjnie Dyrektorowi Finansowemu lub innego działu
pozostał względnie niezmienny.
Wyniki uzyskane w zakresie podległości funkcjonalnej w obecnej edycji są
porównywalne z zeszłorocznymi, tj. ok połowa ankietowanych komórek
funkcjonalnie podlega Radzie Nadzorczej/Komitetowi Audytu spełniając tym
samym warunek podległości funkcjonalnej. Odsetek ten niezmiennie odbiega
od stan
* Standard 1110, poradnik 1110-1
Komu formalnie podlega audyt wewnętrzny?
Audyt wewnętrzny w polskich spółkach – wyniki badania 2014
Podległość formalna audytu wewnętrznego
83%
13%
4%
2012 Prezes Zarządu lub inny
przedstawiciel Zarządu
Poziom Dyrektora (np.
Finansowy lub innego
Działu)
Przedstawiciel Rady
Nadzorczej/ Komitetu
Audytu
88%
12%2011
8. © 2014 Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. sp. k. – Wszystkie prawa zastrzeżone 8
Wyniki uzyskane w zakresie podległości funkcjonalnej w obecnej edycji
są porównywalne z zeszłorocznymi, tj. ok połowa ankietowanych
komórek funkcjonalnie podlega Radzie Nadzorczej/Komitetowi Audytu
spełniając tym samym warunek podległości funkcjonalnej.
Odsetek ten niezmiennie jest niższy od standardów krajów zachodnich gdzie
analogiczne badania prowadzone przez Grant Thornton wskazują na
zachowanie warunku podległości funkcjonalnej przez ponad 80% badanych
komórek.
Zwraca też uwagę fakt, że część ankietowanych wskazała jednocześnie na
podległość funkcjonalną Zarządowi i Radzie Nadzorczej/Komitetowi Audytu.
Taki dualizm może świadczyć o tym, że AW pozostaje narażony na próby
narzucenia zakresu audytu, sposobu wykonywania prac oraz raportowania ich
wyników tak samo jak gdyby podlegał wyłącznie Zarządowi.
Komu funkcjonalnie podlega audyt wewnętrzny?
Audyt wewnętrzny w polskich spółkach – wyniki badania 2014
Podległość funkcjonalna audytu wewnętrznego
53%
7%
47%
2013
46%
8%
46%
2012 Prezes Zarządu lub inny
przedstawiciel Zarządu
Poziom Dyrektora (np.
Finansowy lub innego
Działu)
Przedstawiciel Rady
Nadzorczej/ Komitetu
Audytu
CEA grupy kapitałowej
56%
8%
32%
4%
2011
9. © 2014 Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. sp. k. – Wszystkie prawa zastrzeżone 9
Badanie, którego wyniki zostały zaprezentowane w niniejszym opracowaniu,
zostało przeprowadzone przez Grant Thornton, członka sieci Grant Thornton
International.
Grant Thornton International jest jedną z wiodących organizacji światowych
zrzeszającą ponad 100 niezależnie zarządzanych firm audytorsko-doradczych
świadczących usługi w zakresie audytu, podatków i udzielania specjalistycznych
porad dla firm prywatnych oraz jednostek interesu publicznego. Grant
Thornton International jest marką wysoko cenioną i rozpoznawalną przez
organy regulujące rynek, instytucje finansowe, inwestorów, analityków, media
specjalistyczne.
Jako członek sieci Grant Thornton posiada dostęp do najlepszych praktyk
w zakresie czterech grup produktowych: audyt, outsourcing księgowości,
doradztwo podatkowe oraz doradztwo gospodarcze oraz możliwość korzystania
ze specjalistycznej wiedzy doradców zagranicznych i zapewnia spójną i sprawną
obsługę przez zagranicznych partnerów sieci Grant Thornton.
Grant Thornton oferuje swoim klientom specjalistyczną wiedzę lokalną wspartą
przez międzynarodową metodologię i ekspertyzy.
Kto jest autorem badania?
Audyt wewnętrzny w polskich spółkach – wyniki badania 2014
Informacje zawarte w niniejszym dokumencie mają jedynie charakter ogólny
i poglądowy. Nie stwarzają one stosunku handlowego ani stosunku świadczenia
usług doradztwa podatkowego, prawnego, rachunkowego lub innego
profesjonalnego doradztwa. Przed podjęciem jakichkolwiek działań należy
skontaktować się z profesjonalnym doradcą w celu uzyskania porady
dostosowanej do indywidualnych potrzeb.
Grant Thornton Frąckowiak Sp. z o.o. Sp. k. dołożyło wszelkich starań, aby
informacje znajdujące się w niniejszym dokumencie były kompletne, prawdziwe
i bazowały na wiarygodnych źródłach. Grant Thornton nie ponosi jednak
odpowiedzialności za ewentualne błędy lub braki w nich oraz błędy wynikające
z ich nieaktualności. Grant Thornton nie ponosi także odpowiedzialności za
skutki działań będące rezultatem użycia tych informacji.
Kontakt z Grant Thornton w związku z tym dokumentem:
Anatol Skitek, CIA Łukasz Kaczmarski
Dyrektor zespołu ds. efektywności biznesu
T +48 661-538-546
E anatol.skitek@pl.gt.com
Senior Konsultant
T +48 661-538-514
E lukasz.kaczmarski@pl.gt.com
10. © 2014 Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. sp. k. – Wszystkie prawa zastrzeżone
Grant Thornton
ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E
61-131 Poznań
Polska
tel. +48 (61) 625 11 00
fax +48 (61) 625 11 01
www.GrantThornton.pl
Audyt – Podatki – Outsourcing – Doradztwo
Member of Grant Thornton International Ltd.