Λεξικό οικονομικών Όρων - ΠΜΣ Πληροφορική στην Εκπαίδευση
1. ΕΘΝΙΚΟΝ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΝ ΑΘΗΝΩΝ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΤΟΜΕΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
«Εφαρμογές Η/Υ στην Εκπαίδευση»
«ΛΕΞΙΚΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΟΡΩΝ»
Καζάκου Γεωργία (Α.Μ. 212328)
Καζάκου Μαρίνα (Α.Μ. 212329)
Υπεύθυνη καθηγήτρια
Διδάσκων μαθήματος
Διδάσκων εργαστηρίου
Αγγελική Βουδούρη-Αρτίκη
Δρ Γεώργιος Κουτρομάνος
Νίκος Λάριος
ΑΘΗΝΑ
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013
2. 1
Εισαγωγή/Προβληματική της εργασίας
Το «Λεξικό οικονομικών όρων» είναι ένα θεματικό ηλεκτρονικό λεξικό που
απευθύνεται στους μαθητές της Α’ και Β’ τάξης του Γενικού Λυκείου οι οποίοι
διδάσκονται το μάθημα «Αρχές Οικονομίας». Σκοπός του παραπάνω λεξικού είναι να
βοηθήσει τους μαθητές να κατανοήσουν και να εξοικειωθούν με έννοιες με τις οποίες
έρχονται σε επαφή για πρώτη φορά και για τις οποίες οι γνώσεις που διαθέτουν είναι
πενιχρές και συχνά διαστρεβλωμένες (Δεδουσόπουλος και συν., 2001, Baumann,
1996-1997). Με τη χρήση του λεξικού οι μαθητές θα κατανοήσουν το οικονομικό και
κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο ζουν αλλά και τις λειτουργίες και δραστηριότητες
που θα συναντήσουν στη δράση τους ως αυριανοί πολίτες. Άλλωστε, η διαμόρφωση
πολιτών ικανών να κρίνουν και να αποφασίζουν σωστά είναι ο σκοπός του
μαθήματος «Αρχές Οικονομίας» αλλά και του ίδιου του Λυκείου.
Ανασκόπηση της βιβλιογραφίας
Η «οικονομική σκέψη» συνδέεται με την αυτόνομη μάθηση και τη
δυνατότητα πρόσβασης σε οικονομικές ιδέες και έννοιες. Οι Τεχνολογίες της
Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) μπορούν να παρέχουν αυτές τις ευκαιρίες. Ο
βαθμός στον οποίο αυτές οι ευκαιρίες αξιοποιούνται εξαρτάται από τη θέση που
έχουν οι ΤΠΕ στα οικονομικά μαθήματα (Lim & Barnes, 2005). Όμως, η επισκόπηση
της διεθνούς βιβλιογραφίας των ερευνητικών δεδομένων που αφορούν στην
ενσωμάτωση των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη των οικονομικών, δείχνει ότι οι
δυνατότητες των Νέων Τεχνολογιών δεν έχουν αξιοποιηθεί επαρκώς στη διδασκαλία
των οικονομικών μαθημάτων. Επιπλέον, οι έρευνες υποδεικνύουν ότι οι
δραστηριότητες διδασκαλίας και μάθησης χρειάζεται να σχεδιαστούν και να
οργανωθούν έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η συνέχεια μεταξύ της παραδοσιακής και
της διδασκαλίας με ΤΠΕ (Ανδρέου, 2011).
Με γνώμονα τα παραπάνω και με βάση την εγκύκλιο της Διεύθυνσης
Σπουδών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α. με θέμα «Οδηγίες για τη
διδασκαλία των μαθημάτων του Γενικού και Εσπερινού Γενικού Λυκείου» (αρ. πρωτ.
109597/Γ2/19-09-2012), η οποία προτείνει ως ενδεικτική διδακτική μεθοδολογική
προσέγγιση και τεχνική την ενθάρρυνση των μαθητών να διατηρούν και να
3. 2
ενημερώνουν λεξικό οικονομικών όρων, σχεδιάστηκε η εφαρμογή «Λεξικό
οικονομικών όρων».
Στο τέλος κάθε ενός εκ των δεκατριών κεφαλαίων του σχολικού βιβλίου
«Αρχές Οικονομίας», παρατίθενται σε πίνακα οι βασικές έννοιες τις οποίες οι
μαθητές πρέπει να κατέχουν. Προς αυτή την κατεύθυνση θα βοηθήσει σημαντικά η
χρήση του ηλεκτρονικού «Λεξικού οικονομικών όρων» στο οποίο οι βασικές έννοιες
όχι μόνο ορίζονται αλλά και συμπληρώνονται από οπτικοακουστικό υλικό, πίνακες,
διαγράμματα και ηλεκτρονικές διευθύνσεις, για περισσότερες πληροφορίες. Με
αυτόν τον τρόπο οι μαθητές συνδέουν τις οικονομικές έννοιες με την καθημερινότητά
τους και άρα τις εμπεδώνουν ευκολότερα.
Πιο συγκεκριμένα, τα πλεονεκτήματα της χρήσης του ψηφιακού λεξικού σε
σχέση με το έντυπο λεξικό είναι τα εξής:
o το οπτικοακουστικό υλικό συμβάλλει στην παρουσίαση της γνώσης με έναν
ευχάριστο και ελκυστικό τρόπο,
o η επεξεργασία και ανάγνωση των πινάκων και των διαγραμμάτων συμβάλλει
στην καλλιέργεια της δεξιότητας της κριτικής ανάγνωσης των πληροφοριών
o η παράθεση των ηλεκτρονικών διευθύνσεων παρέχει κίνητρα για περισσότερη
διερεύνηση και εμβάθυνση της γνώσης, αναπτύσσοντας συγχρόνως τη
δεξιότητα της ενεργού αναζήτησης (Ράπτης και Ράπτη, 2009).
o η δυνατότητα ανανέωσης του περιεχομένου του. Η Οικονομική Επιστήμη
εξελίσσεται και οι έννοιες που χρησιμοποιεί μεταβάλλονται ακολουθώντας τις
εξελίξεις της κοινωνίας. Πόσο μάλλον τα δεδομένα του σχολικού βιβλίου,
αριθμητικά, στατιστικά, ακόμη και ιστορικά, τα οποία έχουν ήδη ξεπεραστεί.
Θεωρητικό πλαίσιο
Το «Λεξικό οικονομικών όρων» είναι ένα εργαλείο ανοιχτού τύπου, το οποίο
εντάσσεται στα συστήματα έκφρασης, αναζήτησης και επικοινωνίας της
πληροφορίας, τα οποία βασίζονται στις εποικοδομηστικές και κοινωνικοπολιτισμικές
θεωρίες μάθησης. Οι εποικοδομηστικές θεωρίες (εποικοδομισμός, ανακαλυπτική
μάθηση) υποστηρίζουν ότι τα παιδιά οικοδομούν τις γνώσεις πάνω σε αυτές που ήδη
κατέχουν από την εμπειρία τους. Τις θεωρίες αυτές συμπλήρωσαν οι
4. 3
κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες (κοινωνικοπολιτισμική θεωρία του Vygotsky, θεωρία
της εγκαθυδριμένης γνώσης, θεωρία της δραστηριότητας), η αξία των οποίων έχει
αναγνωριστεί τα τελευταία χρόνια καθώς γίνεται ολοένα και πιο αντιληπτό ότι η
γνώση οικοδομείται μέσα σε συνεργατικά περιβάλλοντα και μέσω της
αλληλεπίδρασης του μαθητευόμενου με το κοινωνικό του περιβάλλον. Το περιβάλλον
αυτό περιλαμβάνει την υλικοτεχνική υποδομή, άτομα ή ομάδες ατόμων και
διακρίνεται από συγκεκριμένα κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά και πολιτισμικά
χαρακτηριστικά. Πιο συγκεκριμένα, δεδομένου ότι οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες
για να κατασκευάσουν το λεξικό, αναπτύσσεται η συνεργασία, η επικοινωνία και το
μοίρασμα μεταξύ τους, διεργασίες πολύ σημαντικές για τη μαθησιακή διαδικασία,
καθώς όπως φαίνεται από πολλές έρευνες πλέον, η εργασία σε ομάδες και άρα η
αλληλεπίδραση μεταξύ των συνομηλίκων πλεονεκτεί έναντι της εξατομικευμένης
μάθησης (Ράπτης και Ράπτη, 2009, Κόμης, 2004).
Μεθοδολογικός σχεδιασμός
Σκοπός και στόχοι
Σκοπός της εφαρμογής «Λεξικό οικονομικών όρων» είναι να υποστηρίξει και
να συμπληρώσει τη διδασκαλία του μαθήματος «Αρχές Οικονομίας» της Α΄ και Β’
τάξης του Γενικού Λυκείου, ώστε οι μαθητές που το διδάσκονται για πρώτη φορά να
κατανοήσουν και να εξοικειωθούν με την οικονομική ορολογία του σχολικού
βιβλίου. Η μάθηση της οικονομική ορολογίας είναι σημαντικό κομμάτι της μελέτης
των Οικονομικών γιατί οι μαθητές θα αποκωδικοποιήσουν το γλωσσικό κώδικα που
είναι απαραίτητος για τη συζήτηση και ανάλυση στη συνέχεια των οικονομικών
θεμάτων (Whitehead και Μακρίδου-Μπούσιου, 2006).
Οι στόχοι που επιδιώκεται να επιτευχθούν από τη χρήση της παραπάνω
εφαρμογής μπορούν να ταξινομηθούν σε τρία επίπεδα.
1. ως προς το γνωστικό αντικείμενο επιδιώκεται οι μαθητές:
o να γνωρίσουν, να κατανοήσουν και να αφομοιώσουν τις οικονομικές
έννοιες του σχολικού βιβλίου,
o να βελτιώσουν την επίδοσή τους.
2. ως προς τη χρήση των ΤΠΕ επιδιώκεται οι μαθητές:
5. 4
o να μάθουν να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για εκπαιδευτικές
δραστηριότητες,
o να αναζητούν στο διαδίκτυο λήμματα που αφορούν στην οικονομική
ορολογία του βιβλίου.
3. ως προς τη μαθησιακή διαδικασία επιδιώκεται οι μαθητές:
o να συνεργαστούν και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά μεταξύ
τους,
o να αναπτύξουν δημιουργικές δεξιότητες όπως της ανάλυσης, της
σύνθεσης, της επεξεργασίας των πληροφοριών και της λεκτικής
έκφρασης.
Αρχές του παιδαγωγικού σχεδιασμού
Οι παιδαγωγικές αρχές που υιοθετήθηκαν για το σχεδιασμό του «Λεξικού
οικονομικών όρων» είναι αυτές της εποικοδομηστικής και της
κοινωνικοπολιτισμικής προσέγγισης καθώς πρόκειται για ένα περιβάλλον μάθησης
ανοιχτού τύπου και συγκεκριμένα για σύστημα έκφρασης, αναζήτησης και
επικοινωνίας της πληροφορίας. Αυτό σημαίνει ότι η προσέγγιση της γνώσης είναι
μαθητοκεντρική, ο υπολογιστής χρησιμεύει ως εργαλείο και ο δάσκαλος είναι
σύμβουλος ή βοηθός. Ακόμη, οι γνώσεις οικοδομούνται από τους μαθητές οι οποίοι
δρουν και επικοινωνούν μέσα σε ένα δεδομένο κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο
(Κόμης, 2004).
Το «Λεξικό οικονομικών όρων» είναι δηλαδή ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον
μάθησης το οποίο οι μαθητές θα χρησιμοποιήσουν ως εργαλείο για να διερευνήσουν,
να ανακαλύψουν, να πειραματιστούν και τέλος για να οικοδομήσουν τις γνώσεις
τους, μέσα σε ένα συνεργατικό πλαίσιο. Με άλλα λόγια το λεξικό θα λειτουργήσει ως
γνωστικό εργαλείο για την ανάπτυξη δεξιοτήτων υψηλού επιπέδου όπως είναι η
ικανότητα διερεύνησης και αναζήτησης πληροφοριών από ένα ευρύ φάσμα
δεδομένων και η δυνατότητα συνεργασίας και από κοινού προσέγγισης και επίλυσης
προβλημάτων.
Στις προδιαγραφές σχεδιασμού του λεξικού περιλαμβάνονται η ενθάρρυνση
της έκφρασης των απόψεων, των αντιλήψεων, των ιδεών και των νοητικών μοντέλων
των μαθητών και η προώθηση της εμπέδωσης της μάθησης μέσω της κοινωνικής
6. 5
εμπειρίας και της αλληλεπίδρασης, χαρακτηριστικά της εποικοδομηστικής
προσέγγισης. Αντίστοιχα, η συμβολή της κοινωνικοπολιτισμικής προσέγγισης στον
σχεδιασμό του λεξικού έγκειται στο ότι η μαθησιακή διαδικασία είναι ενεργητική και
συνεργατική και λαμβάνει χώρα σε αυθεντικά πλαίσια, μέσα σε μια συγκεκριμένη
κοινότητα μάθησης. Επίσης, η συμβολή της φαίνεται και από το γεγονός ότι
παρέχονται εργαλεία που ευνοούν την κοινωνική αλληλεπίδραση μεταξύ των
μαθητών αλλά και εργαλεία για την αναζήτηση πηγών και πληροφοριών.
Επιλογή λογισμικών
Το «Λεξικό οικονομικών όρων» είναι μία εκπαιδευτική εφαρμογή που
ενσωματώθηκε σε έναν ιστότοπο. Η χρήση του διαδικτύου στην εκπαιδευτική
διαδικασία μέσω ενός ιστότοπου έχει ποικίλα πλεονεκτήματα όπως: η εύκολη
πρόσβαση σε πηγές γνώσης, η καλλιέργεια δεξιοτήτων και ικανοτήτων (χειρισμός
πολλαπλών πληροφοριών, ανάπτυξη δεξιοτήτων κριτικής ανάγνωσης, επιλογής,
αξιοποίησης και αξιολόγησης μεγάλου όγκου δεδομένων) και η συνεργασία μεταξύ
των μαθητών (Ράπτης και Ράπτη, 2009).
Τα λογισμικά που χρησιμοποιήθηκαν για το σχεδιασμό του λεξικού είναι τα εξής:
α) το Drupal, το οποίο είναι ένα σύστημα διαχείρισης περιεχομένου (Content
Management System, CMS) γραμμένο στη γλώσσα προγραμματισμού PHP και
ανήκει στην κατηγορία των ελεύθερων λογισμικών και λογισμικών ανοιχτού κώδικα
(ΕΛΛΑΚ). Σημαντικό πλεονέκτημα του Drupal είναι η εύκολη δημιουργία
ιστοσελίδων και περιεχομένου τους με ποικίλους τύπους όπως κείμενο, εικόνες,
βίντεο, blog, podcast, δημοσκοπήσεις και forum, χωρίς να απαιτείται η γνώση
κάποιας γλώσσας προγραμματισμού. Ακόμη, η μεγάλη ποικιλία θεμάτων και
λειτουργικών μονάδων (modules) καθιστούν το σχεδιασμό και την επεκτασιμότητα
του ισότοπου αντίστοιχα μια εύκολη διαδικασία. Ένα επιπλέον πλεονέκτημα αποτελεί
η εύκολη διαχείριση χρηστών, στους οποίους ο διαχειριστής μπορεί να αναθέσει έναν
ή περισσότερους ρόλους και η δυνατότητα συνεργασίας μεταξύ τους μέσω του blog,
του forum, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και χάρη στην εύκολη σύνδεση και
αλληλεπίδραση του ιστότοπου με άλλους δικτυακούς τόπους και υπηρεσίες.
7. 6
β) το Wiki, το οποίο είναι ένα σύστημα υπερκειμένου για την αποθήκευση και
τροποποίηση δεδομένων και ανήκει στις εφαρμογές του Web 2.0. Πιο συγκεκριμένα,
το Wiki είναι μια συλλογή ιστοσελίδων στις οποίες ο χρήστης μπορεί να προσθέσει,
να αφαιρέσει ή να επεξεργαστεί το περιεχόμενό του, γρήγορα και εύκολα. Τα τεχνικά
πλεονεκτήματα του Wiki είναι ότι καθίσταται περιττή η γνώση της γλώσσας
προγραμματισμού html και ότι είναι ανεξάρτητο από συγκεκριμένο λειτουργικό
σύστημα και από συγκεκριμένο φυλλομετρητή. Στην εκπαιδευτική διαδικασία το
Wiki μπορεί να αξιοποιηθεί για τη διανομή πληροφοριών, για τη διατήρηση μιας
βάσης δεδομένων για αναζήτηση πληροφορίας, για τη συνεργατική παραγωγή
τεχνουργημάτων και για δραστηριότητες συζήτησης και αναθεώρησης.
Συμπερασματικά, το λογισμικό Drupal δίνει έμφαση στη διάταξη του
ιστότοπου ενώ το λογισμικό Wiki επικεντρώνεται στο περιεχόμενό του. Ο
συνδυασμός των πλεονεκτημάτων των παραπάνω λογισμικών αποτελεί ιδανική
επιλογή για την κατασκευή ενός ηλεκτρονικού λεξικού.
Παρουσίαση της εφαρμογής
Η εφαρμογή «Λεξικό οικονομικών όρων» απευθύνεται σε μαθητές ηλικίας
15-16 ετών και εντάσσεται στα πλαίσια διδασκαλίας του μαθήματος «Αρχές
Οικονομίας», το οποίο κατά το τρέχον σχολικό έτος διδάσκεται στην Α’ τάξη Γενικού
Λυκείου ως υποχρεωτικό μάθημα και στη Β’ τάξη Γενικού Λυκείου ως μάθημα
επιλογής.
Σύμφωνα με το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών του Γενικού Λυκείου (αρ.
πρωτ. 8212/Γ2/28-01-2002 Υ.Α., ΦΕΚ 131/07-02-2002) το συγκεκριμένο μάθημα
διδάσκεται δύο (02) ώρες εβδομαδιαίως καθ’ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους.
Με τη διδασκαλία του μαθήματος επιδιώκεται:
o η κατανόηση της βάσης του οικονομικού προβλήματος και η εξοικείωση με
βασικές έννοιες της παραγωγής και της κατανάλωσης, έννοιες οι οποίες
αναλύονται στα κεφάλαια 2,3 και 4 της διδακτέας ύλης.
o η κατανόηση της λειτουργίας της αγοράς και του τρόπου προσδιορισμού του
επιπέδου των τιμών, η οποία αναλύεται στο κεφάλαιο 5 της διδακτέας ύλης.
8. 7
o η διάκριση της οικονομικής επιστήμης σε μικροοικονομική και
μακροοικονομική θεωρία, θέματα τα οποία περιγράφονται στα κεφάλαια
6,7,8,9,11 και 12 της διδακτέας ύλης.
Προς επίτευξη όλων των παραπάνω στόχων η εφαρμογή «Λεξικό οικονομικών
όρων» μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην Α’ τάξη Γενικού Λυκείου μετά το τέλος της
διδασκαλίας των κεφαλαίων 2, 3, 4, 5 σε δύο διδακτικές ώρες και στη συνέχεια μετά
το τέλος της διδασκαλίας των κεφαλαίων 6, 7, 8 και 9 του σχολικού βιβλίου σε μία
διδακτική ώρα. Δηλαδή η ενασχόληση με την εφαρμογή θα λάβει χώρα μέσα σε τρεις
συνολικά διδακτικές ώρες: οι δύο στο τέλος του Α’ τετραμήνου και η τρίτη στο τέλος
του Β΄ τετραμήνου στα πλαίσια της επανάληψης της διδακτέας ύλης του κάθε
τετραμήνου.
Αντίστοιχα, στη Β’ τάξη Γενικού Λυκείου η εφαρμογή μπορεί να χρησιμοποιηθεί
μετά το τέλος της διδασκαλίας των κεφαλαίων 2, 3, 4, 5 σε δύο διδακτικές ώρες, στη
συνέχεια μετά το τέλος διδασκαλίας των κεφαλαίων 6, 7, 8 σε μία διδακτική ώρα και
τέλος μετά τη διδασκαλία των κεφαλαίων 9, 11 και 12 του σχολικού βιβλίου σε μία
διδακτική ώρα.
Τα συγκεκριμένα μαθήματα θα πραγματοποιηθούν στο εργαστήριο
πληροφορικής του σχολείου γιατί απαιτείται χρήση Η/Υ και σύνδεση με το
διαδίκτυο. Ο εκπαιδευτικός θα φροντίσει για τη διαμόρφωση των ομάδων και για την
κατανομή τους στο χώρο ανάλογα με τον αριθμό των διαθέσιμων ηλεκτρονικών
υπολογιστών. Για να ασχοληθούν οι μαθητές με τη συγκεκριμένη εφαρμογή θα
πρέπει να διαθέτουν τις βασικές γνώσεις χρήσης του κειμενογράφου και εργαλείων
του διαδικτύου, όπως είναι οι φυλλομετρητές και οι μηχανές αναζήτησης. Τις γνώσεις
αυτές οι μαθητές κατέχουν ήδη από τη Γ’ τάξη του Γυμνασίου σύμφωνα με το
Πρόγραμμα Σπουδών για τον Πληροφορικό Γραμματισμό στο Γυμνάσιο (αρ. πρωτ.
113719/Γ1/03-10-2011 Υ.Α. ΦΕΚ 2323/τΒ’/17-10-2011)
Κάθε μία από τις ομάδες των μαθητών θα αναλάβει να ασχοληθεί με ένα
κεφάλαιο του σχολικού βιβλίου. Στη σχετική σελίδα wiki του ιστότοπου του
«Λεξικού οικονομικών όρων» θα αναπτύξουν τα κείμενά τους για τις λέξεις και τις
έννοιες του κάθε κεφαλαίου, ανατρέχοντας στο σχολικό βιβλίο και στο διαδίκτυο.
Επίσης, θα υπάρχει η δυνατότητα να τα εμπλουτίσουν με υλικό που θα επιλέξουν από
9. 8
το διαδίκτυο (εικόνες, πίνακες και βίντεο) καθώς και να τα συνδέσουν με
εξωτερικούς συνδέσμους. Στο τέλος, κάθε ομάδα θα παρουσιάσει το έργο της, θα
δεχθεί και θα κάνει σχόλια για το περιεχόμενο των καταχωρίσεών της.
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στη διάρκεια των παραπάνω εργαστηριακών
μαθημάτων είναι πολλαπλός, καθώς καλείται να συντονίσει, να καθοδηγήσει, να
οργανώσει, να διευκολύνει και να υποστηρίξει το έργο των μαθητών. Πιο
συγκεκριμένα, αφού διατυπώσει τους βασικούς στόχους της εργασίας και ορίσει τα
χρονικά περιθώρια, θα βοηθήσει τους μαθητές να συντονιστούν ως προς τον
καταμερισμό του έργου και του διαθέσιμου χρόνου, θα τους καθοδηγήσει στην
αναζήτηση πληροφοριών από το διαδίκτυο και στη συνέχεια στην οργάνωση του
υλικού που θα συγκεντρώσουν. Θα τους διευκολύνει ακόμη ως προς την επικοινωνία
μεταξύ τους παρέχοντας ένα ασφαλές περιβάλλον συνεργασίας και τέλος θα
υποστηρίξει τα όποια τεχνικά ζητήματα προκύψουν.
Θα πρέπει εδώ να τονιστεί ότι από την πλευρά του εκπαιδευτικού απαιτείται
υπομονή και εμπειρία στη διαχείριση ομάδων εργασίας. Επιπλέον ο εκπαιδευτικός θα
πρέπει να αφήνει την ομάδα να δρα ελεύθερα και η καθοδήγηση θα πρέπει να
περιορίζεται στη διατύπωση οδηγιών και όχι αποτελεσμάτων (Μπουρλετίδης, 2005)
Η εικόνα της αρχικής σελίδας του ιστότοπου είναι η ακόλουθη:
10. 9
Στην αριστερή πλευρά της οθόνης βρίσκεται το μενού του ιστότοπου το οποίο
αποτελείται από τέσσερις σελίδες: «Αρχική», «Σελίδες wiki», «Πηγές» και «Οδηγίες
χρήσης wiki». Κάτω από το μενού στην πλευρική μπάρα (first sidebar) υπάρχει το
κουτί περιεχομένου (block) «Αναζήτηση στον ιστότοπο» από όπου γίνεται
αναζήτηση περιεχομένου στον ιστότοπο, το block «Αναζήτηση ανά γράμμα» όπου
μπορεί κανείς να αναζητήσει τις λέξεις ανά γράμμα και το block «Σύνδεση χρήστη»
το οποίο χρησιμεύει για να συνδεθεί κάποιος με τον ιστότοπο. Στο κέντρο της οθόνης
υπάρχει ένα μικρό κείμενο με τις οδηγίες της εργασίας. Στο κάτω μέρος της σελίδας
υπάρχει το block με τίτλο «Συνδεδεμένοι χρήστες» που δείχνει ποιοι χρήστες είναι
συνδεδεμένοι στον ιστότοπο.
Πατώντας στο μενού «Σελίδες wiki» μεταφερόμαστε στην ακόλουθη οθόνη:
Στο κέντρο της οθόνης παρατίθενται ανά κεφάλαιο οι βασικές έννοιες. Κάτω από το
μενού στην πλευρική μπάρα (first sidebar) προστίθεται το block «Πρόσφατες
αλλαγές» το οποίο αναφέρεται στις τελευταίες αλλαγές που έγιναν στο περιεχόμενο
του wiki.
Πατώντας στο μενού «Πηγές» μεταφερόμαστε στην παρακάτω οθόνη:
11. 10
Εδώ παρατίθενται οι διευθύνσεις χρήσιμων ιστοσελίδων.
Πατώντας στο μενού «Οδηγίες χρήσης wiki» μεταφερόμαστε στην ακόλουθη οθόνη:
Στο κέντρο της οθόνης υπάρχει ένας αναλυτικός οδηγός χρήσης των σελίδων wiki.
12. 11
Πατώντας στο γράμμα «α» μεταφερόμαστε στην παρακάτω οθόνη:
Συμπεράσματα – ανακεφαλαίωση
Το «Λεξικό οικονομικών όρων» είναι ένα θεματικό ηλεκτρονικό λεξικό,
αποτέλεσμα της συνεργασίας μαθητών της Α’ και Β’ τάξης Γενικού Λυκείου, στα
πλαίσια του μαθήματος Αρχές Οικονομίας. Κύριος σκοπός της εφαρμογής αυτής
είναι να βοηθήσει τους μαθητές να κατανοήσουν τις οικονομικές έννοιες του
σχολικού βιβλίου. Το ηλεκτρονικό λεξικό συνδυάζει τα πλεονεκτήματα της χρήσης
και αξιοποίησης των ΤΠΕ και τη δυνατότητα συνεχούς αναθεώρησής του. Οι
παιδαγωγικές αρχές που το διέπουν είναι αυτές των εποικοδομιστικών και
κοινωνικοπολιτισμικών θεωριών.
Πρόκειται για έναν ιστότοπο που κατασκευάστηκε με το σύστημα διαχείρισης
περιεχομένου drupal στον οποίο ενσωματώνονται σελίδες wiki. Οι μαθητές έχουν την
ευθύνη τής από κοινού δημιουργίας ορισμών για την οικονομική ορολογία του
σχολικού βιβλίου και κατασκευής τελικά ενός διευρυμένου θεματικού γλωσσάριου.
Για αυτό το λόγο η εφαρμογή δεν είναι πλήρης περιεχομένου. Έχουν συμπληρωθεί
ενδεικτικά ορισμένες σελίδες για να φανούν οι δυνατότητες αξιοποίησής της. Το
λεξικό που θα δημιουργηθεί από τους μαθητές κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους,
13. 12
θα είναι διαθέσιμο για επιπλέον αξιοποίησή του είτε ως βοήθημα είτε για εκ νέου
ανανέωση, εμπλουτισμό και επέκταση από τους μαθητές που θα επιλέξουν το μάθημα
«Αρχές Οικονομικής Θεωρίας» στη Γ’ τάξη του Γενικού Λυκείου.
Βιβλιογραφία
Α. Βιβλία
1. Δεδουσόπουλος, Α., Γιαλέρης, Π., Σχιστού, Ιφ., Τέντες Π, Χατζηανδρέου Α.
(2005). Αρχές οικονομίας, Α’ Τάξη Ενιαίου Λυκείου (έκδοση ΣΤ’). Αθήνα:
ΟΕΔΒ.
2. Δεδουσόπουλος, Α., Γιαλέρης, Π., Σχιστού, Ιφ., Τέντες Π, Χατζηανδρέου Α.
(2001). Αρχές οικονομίας, Βιβλίο για τον καθηγητή, Α’ Τάξη Ενιαίου
Λυκείου. Αθήνα: ΟΕΔΒ.
3. Κόμης, Β. (2004). Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των Τεχνολογιών
της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών. Αθήνα: Νέων Τεχνολογιών.
4. Ράπτης, Α. & Ράπτη, Α. (2007). Μάθηση και Διδασκαλία στην Εποχή της
Πληροφορίας, Ολική Προσέγγιση, Τόμος Α, Αθήνα: έκδοση συγγραφέων.
5. Whitehead, D.J., Μακρίδου-Μπούσιου, Δ. (2006). Οικονομική εκπαίδευση
Διδακτική των Οικονομικών Ένα εγχειρίδιο για τους Καθηγητές των
Οικονομικών. Αθήνα: Gutenberg.
Β. Περιοδικές εκδόσεις
1. Baumann, Eddie K. (Fall/Winter 1996-1997). High school students’
misrepresentations of basic economic concepts. International Journal of Social
Education, Vol.11, p91, 14p. Retrieved on 24 November, 2012 on
http://web.ebscohost.com/ehost/detail?sid=7b66d00d-bcda-45a1-8ab7-
093a23ed5706%40sessionmgr104&vid=5&hid=113&bdata=JnNpdGU9ZWhvc3Qtb
Gl2ZQ%3d%3d#db=ofs&AN=507526878
2. Lim, P. & Barnes, S. (2005). A collective case study of the use of ICT in
Economics Courses: a Socialcultural Approach. The Journal of the learning Sciences,
14(4), 489-526. Retrieved on 24 November, 2012 from
http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1207/s15327809jls1404_2
14. 13
Γ. Πρακτικά συνεδρίων
Ανδρέου, Α. (2011). ΤΠΕ και οικονομική εκπαίδευση: η τεχνολογία συναντά τη
διδασκαλία των οικονομικών μαθημάτων; Πρακτικά 2ου Πανελληνίου Συνεδρίου –
Ένταξη και χρήση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία (σσ 77-84). 28-30 Απριλίου
2011. Πάτρα.
Δ. Πανεπιστημιακές σημειώσεις
1. Λάριος, Ν. & Θανόπουλος, Σ. (2012). Drupal – Εισαγωγή. [Σημειώσεις
μαθήματος] ΕΚΠΑ, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Π.Μ.Σ.
«Πληροφορική στην Εκπαίδευση», χειμερινό εξάμηνο 2012-13. Αθήνα.
2. Μπουρλετίδης, Κ. (2005). Εφαρμογή εκπαιδευτικών τεχνικών στη διδακτική
των οικονομικών. [Πανεπιστημιακές σημειώσεις] ΕΚΠΑ, Τμήμα
Οικονομικών Επιστημών, Κατεύθυνση Παιδαγωγικά Οικονομικά, εαρινό
εξάμηνο 2004-2005. Αθήνα.
Ε. Ηλεκτρονικές διευθύνσεις
1. Drupal.org (n.d.) Drupal – Open Source CMS [online] Available at:
http://drupal.org/ [Accessed: 26 December, 2012].
2. En.wikipedia.org (n.d.) Wiki – Wikipedia, the free encyclopedia [online]
Available at: http://en.wikipedia.org/wiki/Wiki [Accessed: 15 December,
2012].
3. Web20erc.eu (n.d.) Pedagogy 2.0 [online] Available at:
http://www.web20erc.eu/sites/default/files/Pedagogy2.0-GR.pdf [Accessed:
24 November, 2012].