2. Ano nga ba ang kalagayan ng ating wikang
pambansa sa panahon ng mga katutubo?
Bago pa man dumating ang mga Espanyol at sakupin ang
Pilipinas, mayroon ng
sining, pamahalaan (barangay), batas,
panitikan at wika ang mga katutubo noon. Karamihan sa
mga panitikan nila’y yaong mga pasalin-dila gaya ng mga
bulong, tugmang-bayan, bugtong, epiko, salawikain, at
awiting bayan na anyong patula; mga kwentong-bayan,
alamat at mito na anyongtuluyan at mga katutubong
sayaw at ritwal ng babaylan bilang pinakaunang anyo ng
dula sa alibata.
3. BAYBAYIN
Ang Baybayín ay isang
makalumang paraan ng pagsulat
sa Pilipinas na nanggaling daw sa
eskriptong Brahmi na mula pa sa
India. Ginagamit ang Baybayín
ng mga Tagalog, ilang grupo ng
Kapampangan, at mga
Ilokano(dahil sa impluwensiya ng
mga nilathalang dokumento ng
mga Espanyol na nasa
Baybayín).
Binubuo ito ng labinpitong (17)
titik: tatlong (3) patinig at
labinapat (14) na katinig.
4. Nagsusulat ang mga
katutubong Pilipino at nag-
uukit ng mga titik sa kawayan
gamit ang isang kutsilyo o iba
pang matalim na bagay. Hindi
sila gumagamit ng pluma o
tinta hanggang dumating ang
mga kastila, kung saan dahan-
dahang nawala ang mga
sinaunang panunulat ng mga
Pilipino dahil nahirapan silang
panatilihin simula ng masakop
sila ng mga Kastila. Bukod
doon, nabubulok rin ang mga
organik na materyal tulad ng
kawayan.
6. PANITIKAN SA PANAHON NG KATUTUBO
Alamat – Mga kwento ukol sa pinagmulan ng isang
bagay.
Kwentong bayan – Mga kwento tungkol sa mga
karaniwang kaganapan sa pamayanan.
Epiko – Mahabang salaysayin tungkol sa kabayanihan ng
mga pangunahing tauhan.
7. Salaysayin – kuwentong kumakatawan bilang tauhan ng
salaysalay ay mga hayop at sa kabuoan ay nagbibigay aral
o moral sa mga mambabasa.
Mito – Ito ay kwento o salaysayin hingil sa pinagmulan ng
tao, kalipunan at iba’t ibang paniniwala sa mga Diyos at
Diyosa at ang mga taong may kapangyarihan at mga
katutubong bayani.
8. Negrito, Indones, at Malay
May tatlong pangkat ng taong dumating sa Pilipinas. Ang
Nigreto, Indones, at Malay.
Ang unang pangkat ay ang
mga Negrito, maliit lamang
ang taas nila na umaabot
lamang sa apat na
talampakan, maitim ang
kanilang balat, pango ang
mga ilong, makakapal ang
labi, at kulot na kulot ang
itim na buhok.
10. Ang ikalawang pangkat ay
ang mga Indones. Ang
unang pangkat ng mga
indones ay kayumanggi at
matatangkad na may
balingkinitang katawan.
Sila ay may maninipis na
labi at matatangos na ilong.
11. Mga kagamitan ng mga Indones
Pag papa apoy sa
pamamagitan ng pagkiskis
Piko na yari
sa kahoy
12. Ikatlong pangkat ay ang
malay na naninirahan
dito sa Pilipinas. Sila ay
nakarating sa
pamamagitan ng pag
sakay sa bangka na
tinatawag na Balanghay.
Sila ay may mataas na
antas ng buhay.
14. TAONG TABON
Natagpuan ng mga arkeologo ng Pambansang Museo ng
Pilipinas sa pangunguna ni Dr. Robert B. Fox ang isang
bungo at isang buto ng panga sa yungib ng Tabon sa
Palawan taong 1962.
15. Pinatunayan ni Felipe Landa Jocano
(1975) sa kanyang pag aaral kasama ang
mga mananaliksik ng National Museum
na ang bungong natagpuan ay
kumakatawan sa unang lahing Filipino sa
Pilipinas.
16. TAONG TABON
Ang Taong Tabon ay nagmula sa specie ng Taong
Peking(Peking Man) na kabilang sa Homo Sapiens o
modern man at ang Taong Java na kabilang sa Homo
Erectus.
Taong Peking
(Peking Man)
Taong tabon
(Tabon Man) Taong Java
(Java man)
17.
18. Natagpuan ni Dr. Armand Mijares
ang isang buto paang sinasabing
mas matanda pa sa taong Tabon sa
Kuweba ng Callao,Cagayan.
Tinawag itong Taong Callao (Callao
man) na sinasabing nabuhay nang
67, 000 taon na ang nakalipas.
19. TEORYANG PANDARAYUHAN SA REHIYONG
AUSTRONESYANO
Sinasabing ang mga Filipino ay nagmula sa lahing
Austronesian. Ang Austronesian ay hango sa salitang Latin
na auster na nangangahulugang “south wind” at Griyegong
nesos na ang ibig sabihin ay “isla”.
20. TEORYA ni...
Wilhem Solheim || (Ama ng Arkeolohiya sa
Timog-silangang Asya) ang mga Austronesian
ay nagmula sa mga isla ng Sulu at Celebes na
tinawag na Nusantao.
Peter Bellwood ( Australia National University)
mga Autronesian ay nagmula sa Timog Tsina at
Taiwan na nagtungo sa Pilipinas noong 5, 000
BC.
Ang mga Filipino ay isa sa mga pinakaunang Austronesian.
21. CARACOA
Tayo ang
nagsimula ng isa
sa
pinakamahalagang
imbensyon sa
kasaysayan ng
pandaragat.
Ang Outrigger
canoe o ang mga
bangkang may
katig.
22. TAGAPAG SULAT:
LORRAINE C BELOSTRINO
TAGAPAG SALIKSIK:
LORRAINE C BELOSTRINO
JERALD G TOME
KENNETH VALDEZ
MEMBERS:
LORRAINE BELOSTRINO
JERALD TOME
KENNETH VALDEZ
CHRISTINE MANGUIL
JONALLEN LUMILAY
RAFAEL DE CASTRO