1. WIJZIGINGEN AAN HET GEMEENTEDECREET
Decreet van 29 juni 2012 tot wijziging van het
gemeentedecreet van 15 juli 2005 (BS 8 augustus 2012)

2. Situering
10de wijziging
98 artikelen en 153 wijzigingen
Memorie van toelichting:
Niet tornen aan uitgangspunten en principes gemeentedcreet maar die
versterken
Nood aan bijsturingen om efficiëntie lokaal beleid te verbeteren
Tendens nauwere samenwerking gemeente-OCMW en juridische
belemmeringen voor samenwerking maximaal wegwerken

3. Beleidsmaatregelen
1.Versterking lokale democratie
- versterken gemeenteraad
- slagkrachtige uitvoerende mandatarissen
- procedure herstel bestuurbaarheid
2. Versterking lokaal beheer + management
- wegnemen drempels voor samenwerking gemeente + OCMW
- optimalisering beleids- en beheerscyclus
- efficiëntieverbeteringen in financieel + personeelsbeheer
3. Modernisering + wegwerken anomalieën
- modernisering relatie lokaal bestuur + Vlaamse overheid
- modernisering in lokaal bestuur
- wegwerken anomalieën

4. De gemeenteraad
Art 7 – Vl. Regering moet niet meer op de hoogte gebracht worden van de eedaflegging van de
gemeenteraadsleden.
Art 8 – Vl. Regering moet niet meer op de hoogte gebracht worden van de verkiezing van de
voorzitter van de raad.
- Opheffing tuchtmaatregelen (schorsen en afzetten) van voorzitter raad.
- Voorzitter tijdelijk afwezig (voor andere reden dan vervallenverklaring, verhindering,
overlijden en ontslag):
- kan bevoegdheid schriftelijk overdragen aan ander raadslid
- niet overgedragen – raadslid met meeste anciënniteit
- gelijke anciënniteit – lid met meeste naamstemmen bij laatste verkiezing
- niet kan vervangen, volgend raadslid met meeste anciënniteit

5. De gemeenteraad
Art 10 – Raadslid dat niet meer voldoet aan verkiesbaarheidsvoorwaarden:
- vervallen verklaard door raad (eerst horen), tenzij hij zelf ontslag neemt
- na vervallenverklaring mandaat blijven uitoefenen, ondanks kennis van de oorzaak,
strafbaar met gevangenisstraf van 8 dagen tot jaar en geldboete van 26 tot 500 euro.
Art 11- Onverenigbaarheden:
- bloed- en aanverwanten tot 2e graad wordt: bloedverwanten tot 2e graad + aanverwanten
tot 1e graad
(discriminatie tussen gehuwden en samenwonenden inperken)
- toegevoegd: personeelslid OCMW
Art 12 – Onverenigbaarheid tijdens mandaat: binnen 15 dagen na verzoek voorzitter geen einde
aan het mandaat: zelfde procedure als art. 10.
Art 13 – Raad voor Verkiezingsbetwistingen speelt geen rol meer in financiële procedures

6. De gemeenteraad
Art 16 – Vl. Regering niet meer in kennis stellen van de eedaflegging van de opvolger + einde
van de verhindering
Art 20 – Bijeenroeping raad
Nieuw: 1/5 raadsleden kan voorzitter vragen raad samen te roepen, als 6 weken na vorige
raad geen bijeenroeping is gebeurd – periode van zes weken geschorst tussen 11/7 en
15/8.
Art 21 - Huishoudelijk reglement moet bepalen dat dossier elektronisch ter beschikking gesteld
wordt als raadslid dat vraagt –niet meer verplaatsen naar gemeentehuis om dossier in te
zien.
Art 29 - Spoedeisende gevallen voor niet geagendeerd punt
Geschrapt: als het geringste uitstel gevaar zou kunnen opleveren
Niet meer motiveren dat spoedeisendheid gevaar kan opleveren

7. De gemeenteraad
Art 39 – Gemeenteraadscommissies
Nieuw: minstens 1 commissie verplicht voor bewaken afstemming gemeentelijk beleid op
het beleid van IGS en EVA’s - aparte commissie of integreren in bestaande
commissies
opdracht: voorbereiden bespreking in raad van beslissingen en terugkoppelmomenten
Art 43 – Niet aan college delegeerbare bevoegdheden
- Daden van beschikking , met uitzondering bevoegdheid college m.b.t. verhuring, concessie,
pacht, jacht- en visrechten – gemeenteraad is bevoegd voor het vaststellen van de
contractvoorwaarden
- Structurele onbestuurbaarheid

8. College van burgemeester en
schepenen
Art 44 – Samenstelling college vanaf 2019:
- Max. aantal schepenen met 1 verminderd
- Min. aantal schepenen: 1 (ipv 2)
- Onverenigbaarheid bloed- en aanverwanten tot 2 e graad vervangen door: bloedverwanten tot
2e graad + aanverwanten 1e graad
Art 46 – Vl. Regering niet meer op de hoogte brengen van eedaflegging schepenen
Art 47 bis – Nieuw: Structurele onbestuurbaarheid
- Gemeenteraad stelt bij volstrekte meerderheid onbestuurbaarheid vast
- Vl. Regering op de hoogte brengen
- Vl. Regering geeft gouverneur bemiddelingsopdracht
- Vl. Regering brengt gemeenteraad op de hoogte van mislukking
- Raad kan procedure starten aanstelling nieuw college

9. College van burgemeester en
schepenen
- Vl. Regering op de hoogte brengen – Vl. Regering ontslaat burgemeester
- Gezamenlijke akte van voordracht (aantal schepenen ongewijzigd) – geen gezamenlijke
akte – uittredende schepenen blijven in functie
- Gemeenteraad brengt raad maatschappelijk welzijn op de hoogte
- Raad maatschappelijk welzijn kan nieuwe (onder)voorzitter aanstellen
- Procedure: - niet in spoedeisende gevallen
- niet binnen 12 maanden voor volledige vernieuwing gemeenteraad
- slechts 1 x per bestuursperiode
Art 51 – Doorsturen notulen college: huishoudelijk reglement bepaalt dat notulen college ter
beschikking gesteld worden in elektronische vorm, als raadslid dat vraagt
Art 54 – College als tuchtoverheid- staking van stemmen = voorstel verworpen
(door verdaging komen termijnen in het gedrang)

10. College van burgemeester en
schepenen
Art 57 – bevoegdheden
- Bevoegd voor bepalen contractpartij voor huurovereenkomsten, concessie, pacht, jacht- en
visrechten
- Vertegenwoordiging in gerechtelijke en buitengerechtelijke gevallen + beslissingen over in
rechte treden namens gemeente, met behoud art. 193
Art 193:
- College vertegenwoordigt gemeente in gerechtelijke + buitengerechtelijke gevallen +
beslist om op te treden namens gemeente
- Raad kan bevoegdheid college uitoefenen, als lid college zich bevindt in geval van
onverenigbaarheid art 27,§1,1°
- College of raad kan college, personeelslid of advocaat aanwijzen om te verschijnen
Opgeheven: beslissing aan advies, machtiging of goedkeuring toezichthoudende overheid
onderworpen

11. College van burgemeester en
schepenen
College houdt bestand bij van:
- Alle EVA’s, statuten en overeenkomsten met gemeente
- Alle verenigingen, stichtingen en vennootschappen waarin gemeente deelneemt
- Alle IGS, statuten en overeenkomsten met gemeente
Min. 1 x jaar gemeenteraad op de hoogte brengen van geactualiseerd overzicht + toelichting
wijzigingen sinds vorige toelichting
Art 195, §1, 3e + 4e lid en art 227, derde lid opgeheven – stand bijhouden van alle EVA’s,
verenigingen + vennootschappen
Art 58 – Delegatie bevoegdheden college aan secretaris – niet voor contracten verhuring

12. Burgemeester
Art 59 – Nieuw – voorgedragen kandidaat-burgemeester die niet werd benoemd
kan tijdens zelfde bestuursperiode niet meer worden voorgedragen, tenzij
op basis van nieuwe feiten of gegevens
Art 60 – Bijkomende uitzondering op principe benoeming burgemeester voor 6 jaar –
structurele onbestuurbaarheid

13. RPR, tucht en aansprakelijkheid
Art 69 – Eretitels
- Vl. Regering voor burgemeester (blijft)
- Raad voor schepen onder de voorwaarden die de raad bepaalt (nieuw)
- OCMW-voorzitter kan kiezen (blijft)
- Vl. Regering bepaalt ambtskledij en onderscheidingstekens (blijft)
Art 70 – Nieuw – uittredingsvergoeding burgemeester en schepenen
- Vl. Regering bepaalt wijze van betaling, voorwaarden + duur binnen volgende grenzen:
- een maand per jaar met max. van 12 maanden
- niet bij verkiezing of benoeming tot o.a. voorzitter OCMW, lid deputatie, lid parlement,
minister, bezoldigd ambt in internationale of parastatale instelling
- vervalt bij verwerving van beroepsinkomen - eventueel verschil bijpassen als
uittredingsvergoeding hoger is

14. RPR, tucht en aansprakelijkheid
Art 71 – Voorzitter gemeenteraad wordt geschrapt uit tuchtregeling
Art 74bis – Nieuw: mandatendatabank
- Vl. Regering legt databank mandatarissen gemeente aan
- Gegevens publiek toegankelijk (met uitzondering van geboortedatum en rijksregisternummer)
- Vl. Regering regelt de nadere uitvoering

15. Gemeentelijke diensten
Art 76 – Functie secretaris of financieel beheerder door secretaris of financieel beheerder
OCMW- grens tot 20.000 inwoners opgeheven
- te regelen in beheersovereenkomst
- goed te keuren door raad OCMW met gewone meerderheid (i.p.v. 2/3 meerderheid)
- financieel beheerder – grens 5.000 inwoners voor gewestelijk ontvanger opgeheven (5.000
inwoners en gevallen bepaald door Vl. Regering wordt vervangen door: gevallen bepaald
door Vl. Regering)
Art 81 – vroeger onderscheid tussen waarnemer en plaatsvervanger (plaatsvervanger onder
verantwoordelijkheid titularis)
- nu: uniform waarnemer
- neemt volledig ambt waar
- zelfde verantwoordelijkheid

16. Gemeentelijke diensten
Art 94 – invordering fiscale + niet-fiscale ontvangsten: decretale basis voor aanrekenen
administratieve kosten voor aangetekende aanmaning ten laste van schuldenaar
Redelijk volgens toelichting amendement: 20 euro
Art 96 – Managementteam
nu: bepaald door organogram
toekomst: secretaris + financieel beheerder + alle andere leden die geen mandataris zijn +
waarvan deelname aan MT nuttig wordt geacht voor functioneren gemeente
Toelichting amendement: ook brandweercommandant + korpschef politie kunnen deel
uitmaken van MT
Gemeenschappelijk MT (gemeente/OCMW) wordt niet decretaal geregeld – wel mogelijk
Art 100 – Kasverrichtingen – toegevoegd: voorwaarden voor kasverrichtingen bepaald in interne
controlesysteem

17. Personeel
Art 104 – toegevoegd: personeel ter beschikking stellen + overdragen aan OCMW
- Naleven rechtspositieregeling
- Goedkeuring door OCMW-raad
- Vl. Regering bepaalt minimale voorwaarden
Art 115 – Evaluatie
- Ombudsman: gemeenteraadscommissie (staking stemmen = geacht te voldoen)
- Secretaris en fin. beheerder: evaluatiecomité = college + voorzitter gemeenteraad
- voorbereidend rapport door externe deskundige in personeelsbeleid
- rapport op basis van gesprek met functiehouder + onderzoek over functioneren bij
burgemeester, MT + voorzitter gemeenteraad
- evaluatiecomité stemt over evaluatieresultaat (gunstig of ongunstig)
- staking stemmen = gunstig

18. Personeel
Artikel 116 bis – Nieuw – Samenwerking inzake personeel
Gemeenten onderling of gemeente en OCMW zelfde gemeente kunnen
samenwerkingsovereenkomst sluiten voor gezamenlijke werving + selectie personeel +
aanleggen gemeenschappelijke wervingsreserves
= ruimer dan besluit Vl. Regering externe mobiliteit
Art 117 – opgeheven – mogelijkheid voor gouverneur om formatie of wijziging formatie te
schorsen op basis van financiële haalbaarheid
Art 141 – opgeheven – hervormingsrecht beroepscommissie tuchtzaken
Art 142 - Beroepscommissie meldt tuchtoverheid + indiener beroep ontvangst dossier
Beroepscommissie kan termijn 2 x verlengen met 60 dagen (vroeger 1 x)
Beroepscommissie kan tuchtoverheid binnen bepaalde termijn onwettigheid laten herstellen
Beroepscommissie deelt mee hoe beroep verder wordt behandeld
Beroep gegrond – vernietiging

19. Planning en financieel beheer
Art 147 – Meerjarenplan
Opgeheven: vanaf het voorlaatste boekjaar van de bestuursperiode beschrijft de financiële nota
de financiële consequenties voor ten minste 3 financiële boekjaren
Nieuw: de financiële nota beschrijft de financiële consequenties voor ten minste 3 en ten hoogste
6 financiële boekjaren
Termijn na bestuursperiode alleen voor de financiële nota, niet voor de strategische nota
Art 151 – Investeringsenveloppen
Nu: goedgekeurde investeringsenveloppe in budget blijft drie jaar geldig.
Toekomst: investeringsenveloppe geldig tot raad die enveloppe bij budget of budgetwijziging
annuleert of de rekening van de investeringsenveloppe vaststelt
Verduidelijking bij betrokkenheid verscheidene gemeenten bij uitgave : termijn van 30 dagen, die
ingaat op de derde dag die volgt op

20. Planning en financieel beheer
Rol externe auditcommissie:
- Komt niet meer tussen in financiële verrichtingen – opgeheven in artikel 155, 157, 161, 163,
165, 166, 167, 168, 169, 170, 172, 175 en 178
- Krijgt rol bij evaluatie interne controlesysteem
Art 156 – Budgethouderschap
- Loskoppeling budgethouderschap en aangaan verbintenis
- Koppeling leidt tot versnippering budgethouderschap
- Focus budgethouderschap moet liggen op realiseren van de taakstelling
- Door loskoppeling mogelijkheden om personeelsleden te responsabiliseren
Art 160 – loskoppeling budgethouderschap en instellen overheidsopdrachten

21. Planning en financieel beheer
Art 162 – geringe exploitatie-uitgaven en geringe dagontvangsten
- Secretaris kan na advies fin. beheerder provisie ter beschikking stellen
- Secretaris kan na advies fin. beheerder bepaalde personeelsleden belasten met inning
geringe dagontvangsten
- Opgeheven: verplichte minimale jaarlijkse controle door fin. beheerder
- Procedure voor controle op de kasprovisies grotendeels geschrapt – controle te regelen in
interne controle
- Blijft behouden: bepalen door de raad van de voorwaarden voor ter beschikking stellen
provisie + inning geringe dagontvangsten
Art 163 – betalingen en inning ontvangsten en beheer kasmiddelen
- opgeheven: aansprakelijkheid van secretaris + personeelsleden belast met kas

22. Planning en financieel beheer
Art 170 - Geschrapt: afzonderlijke controle bij ambtsbeëindiging fin. beheerder, secretaris +
personeelsleden – gebeurt bij controle jaarrekening
Art 172 – Jaarrekening
- Inhoud en samenstelling jaarrekening waren nog niet bepaald
- Rekeningen in overeenstemming brengen met gegevens inventaris + samenvatten in
ontwerp jaarrekening
- Jaarrekening: beleidsnota, financiële nota + samenvatting van de algemene rekeningen
- beleidsnota: beleid gevoerd tijdens financieel boekjaar + toelichting financiële toestand
+ aansluiting met financiële nota
- financiële nota: exploitatierekening, investeringsrekening + liquiditeitenrekening
- samenvatting van de algemene rekeningen: balans + staat van opbrengsten en kosten

23. Planning en financieel beheer
Art 173 – procedure jaarrekening wordt volledig herschreven
- Vaststellen door gemeenteraad tijdens eerste semester volgend boekjaar
- Als raad bezwaren heeft tegen bepaalde verrichtingen – advies formuleren over
aansprakelijkheid betrokken actoren
- Vastgestelde rekening (+ advies) naar provinciegouverneur
- Goedkeuring rekening door gouverneur (150 dagen)
- Geen besluit genomen door gouverneur – jaarrekening geacht goedgekeurd
- Niet-goedkeuring door gouverneur – beroep mogelijk bij Vl. Regering (30 dagen)
- Uitspraak Vl. Regering binnen 50 dagen
- Geen beslissing binnen 50 dagen – Vl. Regering geacht in te stemmen met besluit
gouverneur

24. Planning en financieel beheer
Art 175 – aansprakelijkheid bepaalde verrichtingen
- Rol externe auditcommissie (§1 + 2) opgeheven
- Gouverneur bestempelt bepaalde verrichtingen als onregelmatig – beslist over
aansprakelijkheid betrokken actoren
- Geen beslissing gouverneur over rekening binnen 150 dagen – geacht te beslissen over
aansprakelijkheid overeenkomstig advies gemeenteraad
- Bezwaar raad aansprakelijkheid + geen beslissing gouverneur – gouverneur geacht beslist
overeenkomstig advies raad
- Actoren gevraagd bedrag te storten in gemeentekas
- Voor aansprakelijken is beroep mogelijk bij Vl. Regering – beroep schorst
- Definitieve afwijzing uitgaven – indiener beroep kan (mede) verantwoordelijken ter
verantwoording roepen in beroep bij Vl. Regering
- Beslissing Vl. Regering uitvoerbaar, zelfs bij beroep bij Raad van State

25. Planning en financieel beheer
Art 176 + 177 – bijzondere bepalingen bestuurlijk toezicht meerjarenplan + budget + wijziging –
verduidelijking: derde dag die volgt op verzenden
Art 178bis – Nieuw: doorsturing in digitale vorm van meerjarenplan, budget + rekening aan Vl.
Regering
Gegevens te bepalen door Vl. Regering
Pas uitvoerbaar na digitale doorsturing (uitvoerbaarheid betekent niet dat er geen toezicht is)
Per kwartaal rapportering over verrichte transacties – voldoen aan Europese verplichtingen
Vl. Regering bepaalt welke gegevens + wijze aanlevering gegevens

26. Bepalingen over werking gemeente
Art 186 – Bekendmaking reglementen en verordeningen van raad, college + burgemeester
- nu: aanplakking
- Toekomst: gemeentelijke website met datum aanneming + bekendmaking op website
Art 192 – gemeentewegen – provinciewegen geschrapt (lokaal pact)
Art 193 + 194 – optreden in rechte
- art 193: zie bevoegdheden gemeenteraad
- art 194: als college + raad niet in rechte treden + daardoor schade aan leefmilieu – kunnen
inwoners in rechte treden, onder voorwaarde zekerheidsstelling aanbieden persoonlijk
kosten dragen + schade of boete wegens tergend en roekeloos geding of hoger beroep
Ook mogelijk voor rechtspersonen met maatschappelijke zetel in de gemeente

27. Bepalingen over werking gemeente
Geen dading door gemeente of afstand zonder instemming van degene die geding in naam van
gemeente heeft gevoerd
Ontvankelijkheid om namens gemeente in rechte te treden: voorafgaandelijke ingebrekestelling
college + na 10 dagen geen optreden in rechte van gemeente
Ontvankelijkheidsvoorwaarde geldt niet in geval van hoogdringendheid
Inwoners dienen gemeente gedinginleidende akte te bezorgen

28. Participatie van de burger
Art 203 – Verzoekschriften aan de organen van de gemeente :
- Gemeenteraad wordt vervangen door: gemeente
- Orgaan dat verzoekschrift ontvangt – antwoordt
Art 207 – Gemeentelijke volksraadpleging
- Vl. Regering stelt model van formulier vast voor verzoek tot volksraadpleging

29. Bestuurlijk toezicht + externe audit
Art 251: Verzendingen tussen gemeente + toezichthoudende overheid
Nu: aangetekende brief of afgifte tegen ontvangstbewijs
Toekomst : op de door de Vl. Regering bepaalde wijze – mogelijkheid om in te spelen op nieuwe
vormen van communicatie
Art 253 : Door te sturen besluiten gemeenteraad – geschrapt:
- 1° vaststelling + wijziging personeelsformatie
- 4° vaststelling dotatie politiezone
- 6° oprichting IVA
- 8° beheers- en samenwerkingsovereenkomst met EVA’s
- 10° deelname intergemeentelijke samenwerkingsverbanden
- 12° besluiten op basis rapport externe auditcommissie

30. Bestuurlijk toezicht + externe audit
Door te sturen door AGB – toegevoegd: meerjarenplan + budget
Art 255 – Stuiting toezichtstermijn
Nu: door verzending aangetekende brief door toezichthoudende overheid
Toekomst: opvraging op wijze bepaald door de Vl. Overheid
Art 264 – opgeheven: toepassing art 117 GD op personeelsformatie politiezone (schorsing op
basis van financiële haalbaarheid)
Externe audit – artikel 265, 266 en 267 – alleen opgeheven art 266 (jaarlijks rapport)

31. Slotbepalingen
- Hangende tuchtvorderingen afgehandeld overeenkomstig oude regeling
- Inwerkingtreding decreet 29.06.2012 – te bepalen door Vlaamse regering, met uitzondering
van:
- 1.1.2014 – elektronische terbeschikkingstelling dossiers
- 1.1.2019 – vermindering max. aantal schepenen
- 1.1.2014 – elektronische terbeschikkingstelling notulen college
- 31.12.2018 –uittredingsvergoeding
- 1.1.2014 – elektronische terbeschikkingstelling notulen AGB’s
- 1.1.2019 –vermindering aantal leden districtscollege