M3BP: Kinderen in de MO & VO

M3BP • G r assroots InclusIo n

1
M3BP
Meer dan Bed, Bad, Broodje pindakaas + Beleid en Begeleiding

M3BP.04.indd 1 09-08-2010 15:19:33

M3BP • G r a ss roots I n clu s I on M3BP • Gr a ss ro ot s In c lu s Io n

2 Inhoudsopgave 3

1 Waarom Grassroots Inclusion u dit essay aanbiedt? 4
Waarom dit essay.
Eerst - dan - tenslotte.
2 Samenvatting M3BP 6
Kernpunten.
3 M3BP: impact gemeten 8
Over het meten van impact.
SROI en M3BP.
Belanghebbenden.
Waardecreaties.
Verwachte maatschappelijke kosten.
Renderend investeren.
Grassroots Inclusion B.V. 4 Over sociale Kwaliteit 13
p/a laarstraat 47 Model Sociale kwaliteit.
7201 cB Zutphen Sociale kwaliteit en M3BP.
Sociaaleconomische zekerheid.
Sociale inclusie.
Sociale cohesie.
opmaak NL ontwerp, Warnsveld Empowerment.
uitgeverij rebergen, Zutphen 5 Over vraaggeleiding 21
Vraagsturing.
augustus 2010 Maatwerk.
Vraaggeleiding
IsBn 978-90-800662-7-4 6 Vervolg 25

alle rechten voorbehouden. niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen NoteN 27
in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige Bijl ageN

wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere Bedrijfspresentatie Grassroots Inclusion 29
manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Grassroots Inclusion B.V. over de naam Grassroots Inclusion 36

M3BP.04.indd 2-3 09-08-2010 15:19:33


tegelijkertijd met de start van Grassroots Inclusion verscheen het boekje van het onderzoek
‘Meer dan Bed, Bad, Broodje pindakaas’. (1) Dit onderzoek, afgekort tot M3BP, gaf ons een
4 1 Waarom Grassroots Inclusion u dit essay aanbiedt? geweldige gelegenheid om samen te werken aan een belangrijke en concrete case. Dit onder- 5
zoek is de aanleiding voor ons om te toetsen of de drie pijlers waarop Grassroots Inclusion is
omdat we verwachten dat u hart hebt voor kinderen en jongeren die tijdelijk in de Vrouwen- gebaseerd, iets kan toevoegen aan de discussie over een maatschappelijk thema.
opvang of Maatschappelijke opvang verblijven, niet omdat ze dat gevraagd hebben maar
omdat ze met hun ouder(s) meekomen. De tweede reden is om ons bureau bekend te maken in de sectoren zorg, welzijn en maat-
schappelijke opvang. Voordat wij besloten om samen te gaan werken in ons adviesbureau
omdat we verwachten dat uw hart en uw verstand wensen dat de medewerkers in de op- Grassroots Inclusion, wisten we dat wij elkaar uitstekend aanvullen. De één is een erkend
vang de beste zorg en ondersteuning kunnen bieden aan deze kinderen en jongeren. inhoudsdeskundige met een goed ontwikkeld gevoel voor beheerzaken, de ander bedrijfskun-
dige met ruime therapeutische en managementervaring in zorg en welzijn.
omdat we verwachten dat uw verstand inzicht wil hebben in de investeringen, kosten en Begin 2010 richtten we ons adviesbureau op.
maatschappelijke opbrengsten van de hulp aan kinderen en jongeren in de Maatschappelijke De optelsom van onze ervaringen & onze kennis & onze inzichten is Grassroots Inclusion.
en Vrouwenopvang, met het doel tot verstandige keuzes voor alle belanghebbende partijen
te komen. opdat u kunt kiezen voor ons. opdat we met elkaar in gesprek kunnen gaan.

omdat wij verwachten dat u zich aansluit bij die mensen die de zorg voor deze kinderen en
jongeren willen verbeteren. En met uw kritische reactie ons wilt helpen de onderbouwingen Eerst – dan – tenslotte.
te verbeteren. Grassroots Inclusion staat op drie peilers: sociale kwaliteit, vraaggeleiding en impactmeting.
In hoofdlijnen worden deze peilers in het navolgende toegelicht.
Het model sociale kwaliteit en de methodiek om het maatschappelijk rendement te meten,
Waarom dit essay. hebben we toegepast op M3BP. Het concept vraaggeleiding leent zich daar niet voor; we
We hebben dit essay om twee redenen geschreven. kunnen het slechts toelichten.
allereerst vanwege een inhoudelijk motief: omdat wij vinden dat er snel iets professioneels
gedaan moet worden voor de kinderen die meekomen in de maatschappelijke en vrouwen- na de samenvatting van de kern van het onderzoek M3BP (§ 2), schetsen we de hoofdlijn
opvang. Het professioneel antwoord daarop moet meer worden dan wat nu aan aandacht, van de methodiek om de impact te meten, gevolgd door de resultaten van de toepassing
begeleiding of zorg beschikbaar is. ervan op M3BP. (§ 3)

Door meerdere concepten en modellen naast elkaar te gebruiken, kunnen verrassende en ook Daarna passeert het model sociale kwaliteit de revue, in algemene en toegepaste zin. (§ 4).
vernieuwende aspecten van bestaande praktijken in het blikveld komen. In § 5 is het concept vraaggeleiding toegelicht in het krachtenveld van vraagsturing versus
Dit weten we uit ervaring. Daarom hebben we Grassroots Inclusion op drie pijlers gebouwd: aanbodsturing.
- model van de sociale kwaliteit;
- vraaggeleiding als verhouding van vraag en aanbod; ons inziens vereist M3BP opvolging (§ 6); om te beginnen: een brede discussie.
- meten van het maatschappelijk rendement. Dit essay is bedoeld om daarvoor aanvullende ingrediënten aan te reiken.

M3BP.04.indd 4-5 09-08-2010 15:19:34


• Kinderen / jongeren zijn vaak getuige van fysiek en verbaal geweld thuis en in hun
omgeving.
6 2 Samenvatting M3BP • circa de helft van de kinderen / jongeren heeft problemen in psychosociaal functio- 7
neren en een derde kent symptomen van posttraumatische stress of angst.
In de Maatschappelijk opvang en Vrouwenopvang komen per jaar zo’n 7000 kinderen en • De relatie met de ouder buiten de opvang is slecht tot matig.
jongeren met hun ouder(s) mee. ( ) Dit zijn ouders die vanwege ernstige problemen uit huis
2
• De relatie met familie en sociaal netwerk buiten de opvang is matig.
zijn gegaan (of gezet) en op dat moment niet of onvoldoende support van hun eigen sociale • De kinderen / jongeren hebben geen eigen intakegesprek en krijgen geen individuele
netwerk konden inroepen. begeleiding, terwijl de problemen en risicofactoren daar zeker aanleiding toe geven.
In de opvang komen de problemen van de ouder duidelijk naar voren, ook de problemen van
en met de kinderen. Gunstige bijkomstigheid.
De ouder blijft in de ouderrol en geeft de nodige steun en stevigheid aan hun kind. tenmin- • Weinig kinderen / jongeren hebben eetproblemen, zelfdestructief gedrag of psycho-
ste, dat denken en hopen we; daar gaan we als samenleving in de opvang van uit. Daar is de tische symptomen.
financiering op ingesteld. • Jongeren boven de 12 jaar vertonen weinig middelengebruik.
• 62 % van de kinderen heeft een hoge waardering van de eigen gezondheid.
De aandacht voor jeugd sinds 2006 heeft ervoor gezorgd dat er een kanteling in deze wijze • Vrijwel alle kinderen gaan naar school.
van denken aanstaande is. De algemene rekenkamer geeft jaarlijks te kennen dat het met de • Medewerkers in opvang zien op vrij veel levensgebieden verbeteringen bij de kinde-
jeugd niet goed gaat en dat teveel van ‘onze’ kinderen in nederland het zelf wel als zwerfjon- ren / jongeren optreden tijdens hun verblijf in de opvang.
gere uitzoeken. Beleid gericht op de jeugd heeft terecht een grote prioriteit gekregen. alhoe- • 60 % van de kinderen is positief over de opvang.
wel de effecten nog niet direct merkbaar zijn bij de jongeren waarvoor dat beleid bedoeld is.
aanbevelingen.
Het recente onderzoek ‘Meer dan Bed, Bad, Broodje pindakaas’ (M3BP) helpt mee dat denken De onderzoekers doen specifieke aanbevelingen om de zorg aan kinderen / jongeren te ver-
fors in beweging te zetten en de schijnwerper te zetten op de behoeften van kinderen en beteren, inclusief een verbeterde toegang tot de bronnen in de samenleving.
jongeren die meekomen in de vrouwenopvang en maatschappelijke opvang. De aanbevelingen richten zich op:
De ondertitel van dit onderzoek is: ‘Profiel, gezondheid, welzijn en begeleiding van kinderen in 1 empowerment en kansen.
de vrouwenopvang en de maatschappelijke opvang’. 2 relaties en systemen van relaties.
Het onderzoek is uitgevoerd bij 187 unieke kinderen tussen 1 en 18 jaar verdeeld over 17 3 welzijn en psychische gezondheid.
opvangvoorzieningen voor Vo en Mo in nederland. 4 verbetering van de begeleiding van kinderen.
5 inrichting en faciliteiten van de plek voor het kind in de opvang.
Kernpunten. 6 visie op het probleem (het kind als een persoon met een eigen hulpvraag).
Aanleiding tot zorg.
• Per kind / jongere worden gemiddeld 11 risicofactoren op kindermishandeling gesig-
naleerd.
• Per kind / jongere zijn gemiddeld 7 ingrijpende levensgebeurtenissen geteld voordat
ze in de opvang komen.

M3BP.04.indd 6-7 09-08-2010 15:19:34


het financiële rendement op de investering (roI), maar ook over andersoortige (sociale,
culturele, ecologische) waardecreaties. Daarnaast ontstaat er inzicht in factoren die bij be-
8 3 M3BP: impact gemeten (3) langhebbenden meespelen bij de totstandkoming van de impact. 9
afhankelijk van de focus geeft het sroI-rapport aan beslissers informatie op het vlak van
In het eerste gedeelte van deze paragraaf bespreken we het meten van impact in algemene strategie, positionering, controlling, marketing, financiering, enz.
zin. Het tweede deel vat de uitgevoerde analyse van de resultaten van M3BP samen.
sroI is focus, interpretatie én constructie.
Over het meten van impact sroI verzamelt, neemt aan én zoekt richting.
Elke organisatie (non-profit, not-for-profit, profit) doet iets aan maatschappelijk onderne- sroI gebruikt feiten, verwachtingen en vermoedens.
men. Het gaat om 4 x P. De verhouding tussen de factoren Passie – People – Planet – Profit, sroI is subjectief én objectief.
die de relatie tussen de organisatie en de omgeving vormgeven, bepaalt of het maatschap- sroI geeft feiten, verwachtingen én vermoedens.
pelijk ondernemen ook maatschappelijk verantwoord genoemd kan worden. sroI = puzzelen.
Dat vereist onderzoek; dat vereist analyse.
sroI als manier van puzzelen omtrent het maatschappelijk rendement, mag niet verzanden
Er zijn door de tijd heen diverse manieren ontwikkeld om de impact, opgevat als de optelsom in onnavolgbare gedachtespinsels, private logica’s van redeneren of dure exclusiviteit van
van verschillende rendementen, inzichtelijk te krijgen. Bij rendement kan onder meer worden artistieke adviseurs. transparantie en onderbouwing zijn de belangrijke remedies.
gedacht aan financieel-economische, sociale, ecologische en culturele waardecreaties. Er zijn zeven principes van sroI geformuleerd.
Met de methodiek social return on Investment (sroI) is het maatschappelijk rendement, de a Betrokkenheid belanghebbenden.
impact van de bedrijfsvoering, in beeld te brengen. De methode is oorspronkelijk in amerika b Begrijp wat verandert vanuit het standpunt van belanghebbende partijen.
ontwikkeld en inmiddels op nederlandse maat gesneden. ( ) 4
c Waardeer de activiteiten die er bewijsbaar voor het resultaat toe doen.
De toegevoegde waarde van een maatschappelijke investering is zichtbaar en meetbaar d Gebruik algemeen aanvaarde gegevens (benchmark, targets, externe standaards).
te maken met sroI en dat kan empowerend werken. Immers, de non-profitorganisaties of e claim niet teveel; wees nauwgezet en eerlijk.
sociale onderneming zijn niet langer alleen een kostenpost voor de samenleving, maar een f Wees transparant.
organisatie die waarde creëert. Die waarde moet dan wel meetbaar zijn. g Verifieer de financiële aannames en resultaten op marktconformiteit.
sroI beschouwt alle inbreng van partijen in geld, tijd en kennis als investering; dus ook een
subsidie, advies om niet of schenking. Met het geïnvesteerde kapitaal wordt gewerkt aan als deze zeven principes worden toegepast, stelt degene die de methodiek gebruikt, zich in
de doelstelling(en). Bij belanghebbenden partijen worden vervolgens de effecten (5) van de detail open voor kritiek. aan de direct betrokken of geïnteresseerde buitenstaander wordt de
bedrijfsvoering door de tijd heen nagegaan, die via indicatoren worden omgezet in waarde- gelegenheid geboden om kritisch te reflecteren op (details van) de sroI analyse. (6)
creaties.
De waarden worden zoveel mogelijk in geld gedefinieerd. Door het geïnvesteerd kapitaal te
vergelijken met de opgetelde waardecreaties, ontstaat inzicht in het maatschappelijk rende-
ment. op deze manier zijn de doelstellingen, resultaten van de bedrijfsvoering en investerin-
gen met elkaar in verband te brengen.

Het sroI-rapport zegt dus in tegenstelling tot het accountantsrapport niet alleen iets over

M3BP.04.indd 8-9 09-08-2010 15:19:34


SROI en M3BP. Waardecreaties.
Het onderzoek M3BP is ronduit schokkend. De kinderen / jongeren die veelal met (een) Een overzicht van de gecreëerde waarden en toegepaste indicatoren.
10 ouder(s) meekomen naar deze basisvoorziening, worden - gewoon zoals het in een beschaafd BeL aNGheBBeNde Wa ardecreatIe INdIcatOr 11
land hoort - adequaat en liefdevol opgevangen. In de primaire levensbehoeften wordt - ge- Samenleving * voorkomen uitkering * bijstanduitkering
woon zoals het in een beschaafd land hoort - voorzien. Maar van deskundige begeleiding en en overheid * voorkomen problematische schulden * kosten schuldsanering
behandeling is geen sprake. Veel instellingen voor vrouwenopvang en maatschappelijke op- * verbeterde gezondheid, langer leven * deel van Qaly
vang proberen het best mogelijke voor de kinderen uit de reguliere middelen te organiseren,
echter aan minimale kwaliteitseisen die aan professionele zorg en ondersteuning in nederland Schoolwezen * gehandhaafde leerplicht * loon leerplichtambtenaar
worden gesteld, kan niet worden voldaan, vanwege onvoldoende deskundigheid op dit terrein * schoolmaatschappelijk werk * loon schoolmaatschappelijk
en minimale middelen. aanpalende organisaties rekenen de kinderen / jongeren niet tot hun werker
doelgroep omdat zij niet duidelijk zichtbaar zijn en er geen financiële middelen beschikbaar
zijn voor begeleiding en behandeling. En dat mogen we in een beschaafd land als nederland (Jeugd)zorg * behandeld effect mishandeling * behandeltarief
niet ‘gewoon’ vinden. en welzijn * behandeld seksueel misbruik * behandeltarief
* minder beroep op jeugdzorg
Het samenwerkingsverband Grassroots Inclusion heeft de handschoen opgepakt en op basis
van voornoemd onderzoek de impact van de huidige situatie in beeld gebracht.
De resultaten van het onderzoek ‘Meer dan Bed, Bad, Broodje pindakaas’ zijn zo schrijnend Zorgstelsel * behandelde aanpassingsproblemen * kosten diagnostiek + DBc
dat het opvolging vereist. Deze impactmeting met behulp van het instrument social return * behandelde depressie * kosten diagnostiek + DBc
on Investment (sroI) is bedoeld als bouwsteen voor vervolgactie. * behandelde angststoornis * kosten diagnostiek + DBc
In het onderhavige geval gaat het louter om verwachte maatschappelijke kosten als er niets
aan het gesignaleerde probleem wordt gedaan. Mede op grond van deze cijfermatig onder-
bouwde verwachting kan de discussie worden aangegaan of de samenleving er iets voor over Politie en justitie * Justitiële taakuitoefening * uurtarief oM, rechter
heeft (investering) om het gesignaleerde probleem bij de kop te pakken. * voorkomen kleine criminaliteit * tarief Halt traject
* minder instroom voogdij, ots * schade kleine criminaliteit
Belanghebbenden. * politionele inzet
uit het onderzoeksverslag en publicaties zijn vijf belanghebbendengroepen naar voren geko-
men: Verwachte maatschappelijke kosten.
- samenleving en overheid; BeL aNGheBBeNde Wa arde IN € Wa arde IN %

- schoolwezen; samenleving en overheid 86,9 miljoen 82,1 %
- (jeugd)zorg en welzijn; schoolwezen 1,6 miljoen 1,5 %
- zorgstelsel; (Jeugd)zorg en welzijn 7,7 miljoen 7,3 %
- politie en justitie. Zorgstelsel 8,2 miljoen 7,7 %
Politie en justitie 1,4 miljoen 1,4 %
totaal 105,8 miljoen 100 %

M3BP.04.indd 10-11 09-08-2010 15:19:34


Renderend investeren.
In de zorgsector is recentelijk becijferd dat het maatschappelijk rendement ten minste 1.3
12 is. (7) Dat wil zeggen dat elke in de zorg geïnvesteerde euro meer dan € 1,30 oplevert. 4 Over sociale kwaliteit (8) 13
als we deze conservatieve calculatie als rendementseis toepassen op de tevens door ons
conservatief gecalculeerde verwachte maatschappelijke kosten, dan zou de nederlandse Grassroots Inclusion is gebouwd op drie pijlers: sociale kwaliteit, vraaggeleiding en impact-
samenleving (€ 105,8 miljoen = € 101,8 netto contant / 1.3 =) € 78,3 miljoen op jaarbasis meting. In dit hoofdstuk gaan we in op de pijler ‘sociale kwaliteit’, in algemene en (op M3BP)
moeten investeren om 7000 kinderen op 5833 kindplaatsen adequaat te doen begeleiden en toegepaste zin.
behandelen.
Per kindplaats in de Vo/Mo gaat het per jaar om € 13.424. sociale kwaliteit is een instrument voor beleidsanalyse, onder meer voor overheden. Hulpver-
Per kind / jongere kan er met dat geld veel toekomstig lijden worden voorkomen. leningsinstellingen sporen hiermee risicofactoren bij personen op en herkennen hierdoor de
volgorde van succesvolle interventies op die risicofactoren.

Door een ontwikkelingslijn van enerzijds het individu en anderzijds de samenleving te kruisen
met het continuüm van formele en informele gremia, ontstaat een kwadrantenschema.
De kwadranten zijn aangeduid als:
- sociaaleconomische zekerheid;
- sociale cohesie;
- sociale inclusie;
- empowerment.

Ontwikkeling van de
samenleving

A. Sociaal - B. Sociale
economische cohesie
zekerheid

FORMELE INSTITUTEN INFORMELE
Instituties NETWERKEN
Systemen, Gemeenschap,
organisaties, Configuraties van
overheden Groepen

C. Sociale D. Empowerment
inclusie

Biografische
ontwikkeling
van het individu

M3BP.04.indd 12-13 09-08-2010 15:19:34


Model Sociale kwaliteit. euro’s. In een stad als rotterdam worden via de sociale Index al veel vragen gemeten die ook
sociale kwaliteit is een instrument waarmee je kunt vaststellen in hoeverre burgers profi- meer ingaan op sociale cohesie in een gebied, wijk of deelgemeente. Het gaat daarbij over
14 teren van de sociale kwaliteit van de samenleving en toegang hebben tot hulpbronnen in de zaken als het gevoel van vertrouwen en veiligheid. 15
samenleving. tegelijkertijd kan de overheid op grond van metingen rond aspecten van sociale
kwaliteit het beleid aanscherpen en betere passende maatregelen nemen om de sociale kwa- Sociaaleconomische zekerheid.
liteit in de samenleving te (doen) verbeteren. Het profiel van de moeders met kinderen / jongeren in de Mo en Vo geeft een hoog risico
De overheid pleegt veel inzet op de sociaal economische zekerheid. Er wordt geïnvesteerd op armoede te zien. Driekwart van de ouders met kind is van allochtone afkomst. Het op-
op bijvoorbeeld huisvesting, toegang tot zorg, werkgelegenheid, zekerheid van inkomen en leidingsniveau van de ouder is basisschool of VMBo. Driekwart van de moeders heeft een
vangnet van uitkering. uitkering en schulden. Dat betekent dat de uitgangspositie van deze kinderen / jongeren in
verhouding tot anderen in de samenleving niet riant is. Zij moeten meer inspanning leveren
sociale cohesie gaat over de informele netwerken, over de familie van waaruit je komt. om tot een gelijk resultaat te komen. onder sociaaleconomische zekerheid valt ook het recht
van kinderen op goede zorg, het recht op specifieke zorg voor jeugdigen.
Empowerment gaat over al die activiteiten waardoor je zelfvertrouwen opbouwt omdat je
iets onder de knie krijgt, geleerd hebt of omdat je succes ervaart door dat wat je doet. In het onderzoek “cliëntprofielen van vrouwen met geweldservaringen in de vrouwenop-
vang”, (9) komt bij de verschillende profielen terug dat vrouwen een laag opleidingsniveau
sociale inclusie gaat over toegang tot en zeggenschap in die instituten waar je dagelijks mee hebben, zonder werk zijn en een laag inkomen hebben. De meeste vrouwen zoeken hulp bij
te maken hebt. Het gaat over je burgerrecht als stemmen. Het gaat over de invloed die je als het veranderen van hun situatie op het gebied van wonen, financiën, veiligheid, dagbesteding,
burger hebt op beleid dat gemaakt wordt door de overheid en instellingen / instituten. gezondheid. Dat profiel is herkenbaar in M3BP.

sociale kwaliteit is gebaseerd op een set van indicatoren die in Europees verband is vastge- In de impactmeting zijn vooral de gegevens uit dit domein van sociale Kwaliteit verwerkt
steld, nu bewerkt wordt in azië en veel steun geeft voor sociaal beleid voor overheden, maar zoals armoede, kosten van bijstand; schooluitval van kinderen; de kosten van begeleiding na
ook voor kansen voor interventies bij of door burgers van de wijk, de stad of het land. mishandeling; behandelen van problematisch gedrag; kosten van politie en justitie bij afwij-
kend gedrag waar straf op staat.
Sociale kwaliteit en M3BP. Investeren in parameters op sociaaleconomische zekerheid geeft daarmee meetbare impact
Bekijken we nu M3BP door de bril van het model sociale kwaliteit. te zien.

De maatschappelijke impact van de opvang van kinderen / jongeren in de Mo en Vo kan aanbevelingen op het domein sociaaleconomische zekerheid.
vooral gemeten worden op indicatoren uit het domein van de sociaaleconomische zeker- a ondersteun kinderen door middel van huiswerkbegeleiding en bij het leren van de
heid, omdat daarover de meeste cijfermatige gegevens (indicatoren) beschikbaar zijn. over taal. Partijen: schoolwezen, vrijwilligerswerk, Mo / Vo.
de metingen op de andere domeinen van sociale Kwaliteit zijn minder tot geen cijfermatige b Geef ouders praktische ondersteuning op gebied van financiën, budgetcursus.
gegevens uit onderzoek beschikbaar. Daar is de maatschappelijke impact niet gemakkelijk in leer kinderen omgaan met (zak)geld, per leeftijdgroep aangepast.
waardecreaties te benoemen en via indicatoren te vertalen in financiële termen. Partijen: kredietbank, aMW, Mo / Vo, vrijwilligerswerk, banken.
Een en ander betekent in principe dat de maatschappelijke impact nog groter kan worden als c Zet gericht in op participatie van moeders in relatie tot werk. Gebruik daarbij de par-
meer van de hieronder benoemde aanbevelingen onderbouwd omgezet kunnen worden in ticipatieladder en de portfolio waarin bewijzen van eerder verworven competenties

M3BP.04.indd 14-15 09-08-2010 15:19:34


verzameld worden. Partijen: welzijn, sociale zaken en werkgelegenheid, Mo / Vo. de oGGZ aanpak en contacten met politie en justitie. De laatste jaren zijn hier grote veran-
d Geef toegang tot gespecialiseerde hulp voor kinderen die veel geweld ervaren heb- deringen doorgevoerd. Denk hierbij aan het meldpunt huiselijk geweld en de meldcode bij een
16 ben. Partijen: cJG; jeugdzorg, kinder-/jeugd psychiatrie, Mo /Vo. vermoeden van kindermishandeling. 17
Voor kinderen / jongeren geldt vooral dat kinderrechten zoals bescherming, veiligheid en
Sociale inclusie. gezinsleven geborgd zijn.
sociale Inclusie gaat over het uitoefenen van burgerrechten; over ervaringen en regels; over
het individu beperkende effecten van werkwijzen van instellingen en bureaucratie. aanbevelingen op het domein sociale inclusie.
Door wie wordt of werd er discriminatie ervaren? En wat is daaraan te doen? a Heb aandacht voor de burgerrol en burgerrechten en plichten van cliënten. Bouw
Hoe ver kun je het schoppen als immigrant in nederland? daarin vertrouwen op in de samenleving.
Heb je als achtergestelde regelmatig hulp nodig en kun je dat dan ook krijgen? b Benut verkiezingen voor contacten met politieke kandidaten en vraag hen beleid te
Hoe moeilijk of hoe gemakkelijk krijg je een lening? tegen welke rente? expliciteren voor deze groep ouders en kinderen. stimuleer ouders en kinderen daarin
Hoe lastig is het om van openbaar vervoer of een sportclub voor je kinderen gebruik te ma- hun rol te nemen. Biedt een training aan.
ken? Zijn er passende en betaalbare mogelijkheden voor iedereen? c Benut de hulpbronnen in de samenleving en onderneem actie met de ouders en de
Heeft iedereen de gelegenheid gehad om te stemmen? kinderen om de benodigde toegang tot hulpbronnen te verwerven.
Kun je van je mogelijkheden tot inspraak gebruik maken?
Ben je alleen of met meer moeders al eens op het spreekuur van de wethouder geweest om Sociale cohesie.
een gemeenschappelijke zaak aan de orde te stellen? Kon de wethouder daarin verbetering op het gebied van sociale cohesie zijn moeders met kinderen in de opvang niet verwend
aanbrengen? met vertrouwen in hun sociale omgeving en het verwerven van steun door het deelnemen in
Heb je al eens een traject in gang gezet tegen maatregelen van de overheid die in strijd zijn sociale netwerken. Buurten waar mensen in armoede wonen, afkomstig uit veel verschillende
met het nederlands en Europees recht en waar je belangen door geschaad zijn? landen, kunnen desondanks hoger scoren op cohesie wanneer de sociale binding hecht en
Zorgt de overheid er voldoende voor dat je aan het werk kunt komen? Dat je kind scholing sterk is en men er lang woont. (10)
ontvangt?
Maak je gebruik van alle toeslagen die voor jou gelden? Bijvoorbeeld de bijzondere bijstand? sociale cohesie heeft te maken met vertrouwen in de omgeving waar je woont of verblijft.
Kun jij je voldoende verdedigen tegen besluiten over voogdij en uithuisplaatsing van je kind? Het heeft te maken met de mate waarin je contact hebt met mensen in je omgeving of
Kun je voldoende hulp krijgen om je kind bij je te kunnen houden? vriendenkring, zowel voor de ouders als de kinderen / jongeren. Het heeft te maken met de
Wanneer je hebt vastgezeten in een gevangenis, krijg je dan voldoende hulp om weer vol- beschikbaarheid van beide ouders voor het kind of de kinderen; met contact met het familie-
waardig te kunnen deelnemen aan de samenleving? netwerk van beide families. En ook met het gevoel van onveiligheid dat je opbouwt door het
Heb je goede toegang tot alle mogelijke informatie die in de samenleving beschikbaar is? En zien en ervaren van mishandeling in de directe omgeving, zeker wanneer er niet tijdig en goed
toegang tot sociale netwerken, tot maatschappelijke diensten en de gezondheidszorg? ingegrepen wordt door de samenleving. Van veel van de kinderen / jongeren uit het onder-
Maak je gebruik van je recht op medezeggenschap als gebruiker? zoek M3BP blijkt dat zij ingrijpende gebeurtenissen te hebben meegemaakt en dat er sprake
Zorg je ervoor dat de dienstverlening aangepast wordt aan wat in de praktijk beter is van gemiddeld 11 risicofactoren op kindermishandeling per kind.
werkt?Heb je vertrouwen in instituten en netwerken?
ouders zijn bang het ouderschap over het kind kwijt te raken. Doorgaans is de relatie van het
specifiek voor ouders is van belang het gemeentelijke beleid ten aanzien van huiselijk geweld, kind met de ouder buiten de opvang slecht. In 51 % van het aantal onderzochte kinderen is

M3BP.04.indd 16-17 09-08-2010 15:19:34


er geen contact met de andere ouder. De relatie met de familie is slecht te noemen. Het kind Empowerment.
is echter loyaal aan de beide families waar het toe behoort. Daar kan ook een bron van steun In het versterken van je talenten en mogelijkheden schuilt een grote kracht. Kun je bijvoor-
18 worden gezocht. In een longitudinaal onderzoek op Kauai bleek dat beschermende factoren beeld hogerop komen door studie? Kun je vrij je mening uiten? of is er sprake van onderdruk- 19
voor kinderen onder meer op het gebied van sociale cohesie te vinden zijn. Bijvoorbeeld king, een ingebouwde rem? Hoeveel hulp verwacht je te krijgen als je in moeilijkheden bent?
een betrokken familielid dat contact onderhoudt of actieve deelname aan clubs. (11) sociale Hoe belangrijk is het dat politici naar je luisteren? Heeft je werkgever aandacht voor je? Kijk je
cohesie gaat juist over vertrouwen in mensen en instituten. Het belang in je leven van familie, tV, lees je de krant, luister je naar de radio, ga je naar een buurthuis, toneel of manifestaties?
vrienden, respect voor je ouders, plichten jegens je kinderen, vrije tijd besteden in contact, Kortom doe je mee, als burger, in de samenleving en kunnen jij en de jouwen zich naar eigen
deelname aan politiek, werk, religie, clubs. wens ontwikkelen in alle aspecten van het leven?
op deze aspecten is grote winst te behalen.
Wanneer je in de opvang vrienden maakt houd je het liever oppervlakkig, je loopt niet te Empowerment gaat over zelfvertrouwen, gezondheid, vaardigheden hebben of oefenen,
koop met wat er gaande is. Bovendien wanneer je weer vertrekt moet je weer je vriend(in) zelfbeschikking over je leven, veerkracht, materiële en immateriële hulp vinden en benutten.
loslaten. Door aandacht te besteden aan contactmogelijkheden daarna zoals skypen, e-mail, Migratie kun je als thema gebruiken en toepassen in verandering. Verandering van land of
schrijven, bellen en logeren, komen mogelijkheden in bereik om contacten over langere peri- continent geeft je ruimte om met behoud van het goede te veranderen, ook in de relatiesfeer
ode vast te houden. en de wijze van opvoeden kun je andere patronen ontwikkelen. Bemoei je als hulpverlener
Bij 21% van de kinderen in M3BP is sprake van een relatie tussen kind en familie van hoge met de verandering. Geef nieuwe informatie, corrigeer en complimenteer. Herken je krachten,
kwaliteit. Vriendschappen van het kind zijn in 16% sterker geworden en van 21% gelijk geble- sta open voor complimenten. train jezelf in kansen te zoeken, in mogelijkheden te denken, in
ven. Hierop kan via een te ontwikkelen programma sterker ingezet worden. zaken die je gaan lukken.

aanbevelingen op het domein sociale cohesie. aanbevelingen op het domein empowerment.
a Werk met moeder en kind apart een goed veiligheidsplan uit. Benoem daarin hulp- a Herken je persoonlijke krachten en zet deze in.
bronnen die beschikbaar zijn of beschikbaar kunnen komen passend bij moeder en b Zorg dagelijks voor complimenten, om te geven en te ontvangen.
kind. c Vind je veerkracht terug.
b Betrek de grotere familie bij het gezin. onderzoek of er hulpbronnen binnen de fami- d Maak gebruik van je talenten, train deze verder.
lie beschikbaar zijn zowel voor kind als ouder. e spreek je positieve verwachtingen uit naar anderen.
c Geef aandacht aan de loyaliteit van het kind naar beide ouders en beide families. f train jezelf en leer van anderen.
Probeer daar een basis van veiligheid en steun te leggen voor de komende jaren. g organiseer support voor huiswerk, voor taal.
d Werk naar instituties waar de ouder bij betrokken kan worden, zoals school, sport- h Verwacht dat gebruikers van de Mo / Vo de omgeving naar hun hand zetten, inrich-
club enz. zodat er op een natuurlijke manier meer netwerken (toekomstige maat- ten.
schappelijke steunsystemen) beschikbaar komen voor ouder en kind. i organiseer werken concentratieplekken in de instelling voor opvang. Plekken waar
e Informeer, zo mogelijk met cliënten, de wethouder over de problemen en kansen op trainen en oefenen meer regel dan uitzondering zijn.
het vlak van sociale cohesie en zoek met hem of haar naar ingangen bij de verschil-
lende instituten, in gemeentelijk beleid om de veiligheid en betrokkenheid bij de Tenslotte.
samenleving voor deze gezinnen mogelijk te maken. niet alles kan, niet alles moet. Het verdient aanbeveling te beginnen bij de meest toegan-
kelijke domeinen waarop nog niet zoveel is misgegaan. succes komt niet vanzelf; het moet

M3BP.04.indd 18-19 09-08-2010 15:19:34


worden georganiseerd, onder gebruikmaking van hulpbronnen.
En elke verbetering heeft een zekere impact op één of meerdere andere aspecten.
20 5 Over vraaggeleiding 21
Het gaat om 4 x P: Passie, Personen, Planeet en Profijt.
als de zoetjes voor de koffie onverwacht op zijn, halen we snel even een navuldoosje van
hetzelfde merk bij de kruidenier. als we daarentegen een nieuwe keuken willen, verzamelen
we eerst informatie, laten we ons uitgebreid informeren en vergelijken we mogelijke uitvoe-
ringen, toegespitst op de beschikbare ruimte en de gewenste uitstraling.
Deze twee situaties verschillen wezenlijk van elkaar wat betreft de vraag - aanbod verhou-
ding. terwijl er toch in beide gevallen gesproken kan worden van een op maat van de vraag
gesneden aanbod, kortweg van maatwerk.

Een aanbieder kan een product klaarzetten, kan adviseren over verschillende kant en klare
producten, kan het best passende product uit bestaande onderdelen van producten voor
de afnemer selecteren en kan ook een nieuw aanbod speciaal voor dan wel met de afnemer
bedenken. Zo zijn er onderscheiden manieren om maatwerk te leveren.
Vraaggeleiding is de interactieve vorm van het leveren van maatwerk. (12)
alvorens daar verder op in te gaan, een woord over het begrip vraagsturing.

Vraagsturing.
Vraagsturing is door de tijd heen in zorg en welzijn een meerduidig begrip geworden. soms
betekent het sturing door de vraag, soms sturing van de vraag, soms sturing op de vraag,
soms sturing vanuit de vraag, soms nog iets anders. (13)

In eerste aanzet gaat het bij het concept vraagsturing om de vraag wie waarover het laatste
woord heeft; hoe de zeggenschap tussen vrager en aanbieder is verdeeld.
Welke vorm in welke situatie het meest passend is, wordt ten dele bepaald door de vrager,
ten dele door de aanbieder. Het laatste woord over de afname van het aanbod ligt ten princi-
pale bij de vrager. (14)

Voor zich spreekt dat de vrager eigenaar is van de vraagzijde en de aanbieder van de aanbod-
zijde. (15) natuurlijk laten aanbieders zich inspireren door de vraagzijde en andersom. Maar
een vrager die de aanbodzijde tot zijn eigen domein rekent (annexeert), zal ervoor moeten
zorgen dat hij zijn eigen aanbod creëert. Want bij de reguliere aanbieder zal zo’n vrager al snel

M3BP.04.indd 20-21 09-08-2010 15:19:34


als té eigen-wijs worden ervaren. En een aanbieder die de vraagzijde annexeert, heeft alleen De vraag welke vorm van maatwerk de beste is, kan alleen beantwoord worden in contact
per definitie ja en amen knikkende afnemers. Want dan schrijft de aanbieder gedetailleerd met de vrager en na analyse van een concrete situatieschets. Beter gezegd, naar aanleiding
22 voor wat de stemloze klant moet afnemen. (16) van een verhaal met een daarin doorklinkende wens tot verandering. 23
Wij hebben dus in de grond niets tegen elk van de bovenstaande vier sturingsprincipes. Het
Het begrip vraagsturing is een containerbegrip. De oorspronkelijke ambitie ervan aangaande gaat ons om de vraag in welke situatie welke vorm van sturing naar tevredenheid van de
de verdeling van zeggenschap tussen aanbieder en afnemer, is in onze ogen te vaak verdwe- belanghebbenden kan worden toegepast.
nen dan wel naar de niet ter zake doende achtergrond geschoven. niemand is er op tegen, de
meeste zorgen welzijnsinstellingen spreken zich nadrukkelijk uit vóór vraagsturing. Kijk de Vraaggeleiding.
missies, visies en methodische uitgangspunten er maar op na. Vraaggeleiding is in zorg en welzijn in vergelijking met de andere maatwerkvormen het minst
Maar voelt de afnemer zich de laatste jaren ook aantoonbaar meer serieus genomen? uitgewerkt. Een toespitsing.
Heeft de afnemer door de aanbieder op doorslaggevende punten van de vraag – aanbod Vraaggeleiding is een interactief proces, dat wordt opgestart nadat de vrager haar vraag
verhouding heuse zeggenschap toebedeeld gekregen? kenbaar heeft gemaakt. Zonder vraag, zonder naar voren gebrachte behoefte, zonder wens
Wij constateren: wellicht; enigszins; hier en daar. tot verandering, kan er geen vraaggeleiding zijn.
Bij vraaggeleiding vertelt de vrager wat wordt gewenst en omlijst die wens met een verhaal
Maatwerk. waarin vanzelfsprekendheden, opvattingen en een ontwerprichting naar voren komen.
Vanuit de aanbiederspositie onderscheiden we vier vormen van maatwerk. De aanbieder vraagt de voor het professioneel weten relevante details na van de wens en het
Deze vier vormen verschillen onder meer naar sturingsprincipes. (17) bijbehorende verhaal, met het doel om voldoende ingrediënten voorhanden te hebben om
vast te stellen of aan de wens met een bestaand dan wel een nieuw te construeren aanbod
SItuatIe actIe VaN de VraGer actIe VaN de a aNBIeder SturINGSPrINcIPe tegemoet kan worden gekomen. Het professioneel weten is daarbij richtinggevend.
specifiek product Product halen Kant en klaar product sturing op basis van als er sprake is van een adequaat bestaand product, kan worden gestuurd op basis daarvan
kopen bij aanbieder beschikbaar stellen een bestaand product (2e maatwerkvariant). als de vrager de aanbieder vraagt om eigenstandig een passend aan-
bod te ontwerpen, is de derde maatwerkvariant aan de orde.
selecteren van advies inwinnen bij Gevraagd adviseren sturing op basis van Bij vraaggeleiding gaan de vrager en aanbieder gezamenlijk een traject in om tot een bij de
een te kopen aanbieder en product over kant en klare en verschillen tussen wens passend aanbod te komen. Een dergelijk traject heeft één of meerdere beslismomenten
product kopen beschikbare producten bestaande producten (go – no go). Bedoelde momenten vragen minimaal om consent (geen bezwaar)(18), liever
om consensus (overeenstemming).
laten ontwerpen Product op basis Vraagverduidelijking sturing door matching De vrager heeft de regie over zijn wens en diens verhaal, de aanbieder over het professioneel
van een passend van de wens/behoefte en aanbodconstructie; van vraag en aanbod weten. Er heerst vrijheid van spreken (parrèsia) (19) met respect voor andermans positie en
product aanbod laten ontwerpen inbreng.
De aanbieder heeft de plicht om het traject te regisseren, omdat de aanbieder geacht wordt
samen ontwerpen Product in samenspraak Vraaggeleiding sturing op basis van een beslismoment te zien aankomen en de impact ervan voor de vrager én zichzelf te kunnen
van een passend met aanbieder specificiteit van de duiden. De kwaliteit en voortgang van het traject is als eerste de zorg van de aanbieder.
product ontwerpen vraag en het te De aanbieder heeft het laatste woord of de constructie van het aanbod. De vrager gaat over
construeren aanbod de acceptatie van het geformuleerde aanbod.

M3BP.04.indd 22-23 09-08-2010 15:19:34


Bij een maatwerktraject gelden impliciete verwachtingen. De vrager mag ervan uitgaan dat
de expertise van de aanbieder in het licht van het voorgenomen traject genoegzaam is. De
24 inbreng van de aanbieder behoort het brevet deskundig volgens de sectorale state of the 6 Vervolg 25
art te verkrijgen. De aanbieder mag ervan uitgaan dat de vrager geen informatie doelbewust
achterhoudt en consistente realisatie van de wens nastreeft.
Door de brillen van het model sociale kwaliteit en sroI naar ‘Meer dan Bed, Bad, Broodje pin-
De keuze van de maatwerkvorm is dominant afhankelijk van twee aspecten. dakaas’ gekeken, mag ons inziens worden geconstateerd dat de samenleving de maatschap-
allereerst de mate waarin de potentiële afnemer zeggenschap wil hebben over (het proces pelijke verantwoordelijkheid voor de kinderen en jongeren in de Mo / Vo naast zich neerlegt.
van) de vormgeving van het leveringstraject. alhoewel de huidige consument in vergelijking Er is geen sprake van een doelgerichte investering, noch van een adequate begeleiding en
met die van enkele decennia geleden bijzonder mondig is geworden, moet die mondig- behandeling. Dat brengt hoge maatschappelijke kosten met zich mee. En dan hebben we
heid niet worden overschat.(20) Velen willen hun wens gewoon bij een deskundige kunnen slechts voornamelijk het onderdeel van de sociaaleconomische zekerheid van het model kun-
neerleggen, zonder zich zelf bezig te moeten houden met de oplossing. Het aanbod wordt nen uitwerken. als we er dus nog dieper induiken, zullen de maatschappelijke kosten alleen
aan de deskundige overgelaten en het door de deskundige geformuleerd aanbod min of meer maar toenemen.
onvoorwaardelijk geaccepteerd. In de vier maatwerkvormen neemt de zeggenschap van de
vrager over de zo te noemen producten procesvariabelen toe. Hoogstwaarschijnlijk realiseren de verantwoordelijke partijen zich nauwelijks wat er in de sec-
ten tweede over de mate van ingewikkeldheid van de vraag. op een eenduidige vraag past tor gaande is. En dat heeft niets te maken met de politieke kleur. Er is gewoon geen spotlight
een eenduidig of een voorgestructureerd aanbod (maatwerkvariant 1). Een meerduidige of op deze problematiek gericht.
globale vraag vraagt om afschatting van aanbodalternatieven, al dan niet onder invloed van Het gaat om een relatief kleine sector met een weinig sexy publieke doelstelling. De ver-
een deskundig advies (maatwerkvariant 2 of 3). Een onderliggende, ongedefinieerde (21) of wachte maatschappelijke kosten zijn behoorlijk, maar dat is geen acute kwestie die nog deze
complexe vraag behoeft bewerking onder regie van een professional (aanbodvariant 3 of 4). maand om actie van de minister vraagt. (22)
Het leed is er echter niet minder om.
In het onderzoek M3BP zijn de vragen van de kinderen /jongeren en hun ouders duidelijk tot nu toe moest de sector het op dit punt zelf maar uitzoeken.
naar voren gebracht. Hun vraag is op z’n minst meerduidig zo niet complex en verdient een
passend antwoord dat in concrete situaties over het algemeen slechts op een interactieve Dankzij het onderzoek ‘Meer dan Bed, Bad, Broodje pindakaas’ kan er gericht en systematisch
manier kan worden gevonden (aanbodvariant 3 of 4). werk gemaakt worden van het gesignaleerde probleem. Dit onderzoek vereist opvolging. Dit
De hoofdlijnen van het aanbod zijn globaal en algemeen. Wil een beïnvloedingsproces suc- essay beoogt daartoe meerdere bouwstenen dan die al te ontlenen zijn aan het onderzoek
cesvol zijn, komt het vooral aan op de relatie tussen vrager en aanbieder, ruimte om naar aan te dragen.
believen inbreng te hebben, én de inhoudelijke details van de begeleiding / behandeling.
Wij vinden dat M3BP moet veranderen in M5BP: Beleid, Bed, Bad, Broodje pindakaas &
Begeleiding.

Wij pleiten ervoor dat de belanghebbende organisaties in het publieke domein, de gemeenten
en VWs, de zorgverzekeraars opzoeken om gezamenlijk een verbeterprogramma mogelijk
maken. Maar de handschoen kan natuurlijk ook opgepakt worden door cliëntorganisaties

M3BP.04.indd 24-25 09-08-2010 15:19:34


en/of de brancheorganisatie Federatie opvang en/of instellingen voor maatschappelijke en
vrouwenopvang.
26 Immers, dat zijn de organisaties die in financiële en sociale zin vooral de vruchten zullen pluk- Noten 27
ken van de inspanningen om het er beter op te laten worden voor de kinderen in de Mo / Vo.
1 s. Brilleslijper-Kater, M. Beijersbergen, J. asmoredjo, c. Jansen & J. Wolf. sWP, 2010.
een verbeterprogramma met als ingrediënten: 2 Gegevens jaarcijfers Federatie opvang 2008.
1 actieruimte voor de sector om in samenwerking met aanpalende organisaties part- 3 Voor deze sroI analyse is social E-valuator als format gehanteerd (vgl. www.soci-
nerschappen te ontwikkelen. alevaluator.eu). Het betreffende sroI-rapport is in dat formaat te downloaden van
2 Praktijktheoretisch vervolgonderzoek naar de specificiteit van de vraag. onze website www.grassrootsbv.nl. Van andere analyses is kennis te nemen via www.
3 ontwikkeling van een practice based begeleidingsmethodiek, een behandelprogram- izare.nl/downloads. Zie ook: G. rebergen & P. scholten, De gebruikswaarde van sroI,
ma, inpasbaar in de reeds ontwikkelde hulpverleningsmethodieken voor de sector. 2007.
4 training van uitvoerende medewerkers om de begeleidingsmethodiek toe te passen. 4 Zie verder: www.sroinetwerk.nl, www.sroi.nl, www.socialevaluator.eu.
5 Monitoring van effecten van de toegepaste begeleidingsmethodiek, behandelpro- 5 onderscheiden worden: output (directe resultaten), outcome (directe en indirecte
gramma. resultaten) en impact (outcome minus spontane effecten en toegepast attributie-
6 ontwikkeling van systeem van periodieke sectorspecifiek gestandaardiseerde meting percentage).
van het maatschappelijk rendement. 6 De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat wij in onze toepassing van de methodiek op
7 nader onderzoek naar adequate indicatoren ten behoeve van de impactmeting. M3BP de belanghebbende partijen niet direct betrokken hebben. We hebben rijkelijk
geput uit eigen ervaringen.
Wij zullen zelf binnen onze gezamenlijke mogelijkheden de nodige initiatieven ont- 7 M. Plomp, Een beter nederland. Balans, 2010.
plooien, opdat er werk wordt gemaakt van de benadeelde kinderen en jongeren in de 8 Model: the quadrangle of conditional factors, laurent J.G. van der Maesen E.F.sQ en
maatschappelijke en vrouwenopvang. alan Walker E.F.s.Q., 2005. Vgl. ook: www.socialquality.org.
9 Marit sijbrandij, Irene Jonker en Judith Wolf, 25 maart 2008.
10 Bron: sociale Index rotterdam.
11 E. Wermer, risico, veerkracht en herstel. Perspectieven van de Kauai. studie 1993.
12 als een vrager en aanbieder het leveringstraject gezamenlijk op maat van de vraag
en mogelijkheden vanuit het aanbod geredeneerd snijden, zouden we met een neo-
logisme kunnen spreken van ‘maatwerken’. Het actieve aspect ervan is dan getroffen
in een werkwoord.
13 Eerder zijn we op deze thematiek ingegaan. Zie: G.r. rebergen, Vraaggeleiding &
gebruiksparticipatie. 29-09-2008. te vinden op www.grassrootsbv.nl/downloads.
14 Hier zou een kritische bespreking passen van tweedelingen zoals liberale / existen-
tiële en relationele autonomie. of ook van de zelfgenoegzaamheid van de deskun-
dige in relatie tot de eigen-wijsheid c.q. (ouderwets maar met een prachtig en ook
treffend woord getypeerd) eigendunkeligheid van de vrager. of over de grenzen van

M3BP.04.indd 26-27 09-08-2010 15:19:34


BIJl aGE 1 Bedrijfspresentatie Grassroots Inclusion

28 kaders zoals het Eigen Kracht Model. op deze plek laten we het bij deze constatering. 29
15 Hetgeen een fundamentele deconstructie van de begrippen wilsbekwaam en wilson-
bekwaam impliceert.
16 De commerciële strategie ‘productontwikkeling omwille van het vergroten van het
marktaandeel’ laten we hier buiten beschouwing.
17 In managementland kan in dezen onder meer worden gedacht aan de discussie over
het anglo-amerikaans versus het rijnlandse model. Vgl. bijv. P. Bakker e.a., Het Grassroots Inclusion
rijnlandse model als inspiratiebron; Holland Management review, nr. 103, 2005, pp.
72–81. of: J. Peters, M. Weggeman, Het rijnlandse boekje; Business contact, 2009.
18 Vgl. G. Endenburg, sociocratie; het organiseren van de besluitvorming. samson,
1990, pag. 17 e.v.
19 Vgl. M. Foucault, Parresia; vrijmoedig spreken en waarheid. Krisis onderzoek, augus-
Gert R. Rebergen
tus 1989.
Geertien Pols
20 Vgl. s. snelders en F. Meijman, De mondige patiënt; historische kijk op een mythe.
jan. 2010
Bert Bakker, amsterdam, 2009.
21 Bijvoorbeeld als verandering vanwege het ervaren ongenoegen dan wel lijden door
de vrager sterk wordt gewenst, maar dat ongemak / lijden niet door degene die het
betreft, omgezet kan worden in een vraag.
22 Vergelijk bijv. het jaarlijks oprekken van het PGB budget of de onmiddellijke aanschaf
van 34.000.000 vaccins in het kader van het management van angst voor een in Drie maatschappelijke
sporadische gevallen angstaanjagende griep.
trends
• Dominantie van het financieel-
economisch vertoog
• Knellende spagaat van het
maatschappelijk middenveld
• Waardengemeenschap als
mechanisme van uitsluiting

M3BP.04.indd 28-29 09-08-2010 15:19:35


30 31

   

   

M3BP.04.indd 30-31 09-08-2010 15:19:35


32 33

   

   

M3BP.04.indd 32-33 09-08-2010 15:19:35


34 35

   

   

M3BP.04.indd 34-35 09-08-2010 15:19:36

M3BP • G r a ss roots I n clu s I on

36 BIJl aGE 2 Over de naam Grassroots Inclusion.

Gras kent iedereen.
Gras wortelt vrijwel overal: op vlakke en heuvelachtige landschappen, op zand en klei.
Gras houdt de ondergrond bijeen en is voedsel voor grazers.

Een ‘Grassroots movement’ is een beweging die van onderop, dat wil zeggen vanuit concrete
praktijken, aan een doel werkt.
De grassroots beweging bestaat uit meerdere eenheden of cellen die relatief onafhankelijk
van elkaar diverse activiteiten ondernemen, gericht op een min of meer gemeenschappelijk
doel. Het doel is meestal globaal geformuleerd, om veel vormgevingsruimte te geven aan de
verschillende eenheden.

Inclusie is het globale doel waarop wij ons richten.
‘Een inclusieve samenleving verwelkomt verscheidenheid, respecteert verschillen en is er trots
op dat alle mensen bij de samenleving betrokken zijn.’ ( www.inclusie.nl)

Grassroots Inclusion wil, hoe bescheiden dan ook, een bijdrage leveren aan iets meer insluiting
van mensen die dat onvoldoende op eigen kracht voor elkaar krijgen.

Waarom in het Engels?
omdat wij geen goed nederlands woord voor het begrip ‘grassroots’ kennen.

Zevenhuizen, Zutphen, augustus 2010

M3BP.04.indd 36 09-08-2010 15:19:36

M3BP: Kinderen in de MO & VO

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Mehr von Gert Rebergen

Mehr von Gert Rebergen (20)

M3BP: Kinderen in de MO & VO