1. SANAYSAY
-Paglalahad ng personal na kuro-kuro,
opinyon , pananaw at pangangatwiran
hinggil sa napapanahong paksa sa
paraang pasulat.
ALEJANDRO ABADILLA- Ama ng Sanaysay
sa Panulaang Pilipino
2. Pamagat ng akda: CAIINGAT CAYO
May Akda ( Talambuhay )
– Marcelo Hilario del Pilar y Gatmaitan ( Agosto
30, 1850 – Hulyo 4, 1896 ) kilala bilang
“Dakilang Propagandista”, isa rin siyang
ilustrado noong panahon ng Espanyol.
– Isinilang sa isang nayon sa Kupang, San
Nicolas, Bulacan noong Agosto 30, 1850.
4. Kahulugan ng Pamagat:
■ Be slippery as an eel, inihalintulad ni Marcelo H. del Pilar
ang mga pari sa isang madulas na higad.
■ Librong ikinalat ni Marcelo del Pilar na nagtanggol sa
nobelang “Noli Me Tangere” pagtuligsang ginawa ni Padre
Jose Rodriguez.
Tungkol sa Akda:
■ Naglabas ng dalawang librito si Padre Rodriguez para
siraan si Dr. Rizal. Marami sa inyo ang nakabasa ng
nasabing librito at mawawari ninyo ang mahigpit na
pagkainggit ni Padre Rodriguez kay Dr. Rizal.
5. ■ Mahalagang Kaisipan
Kapuna-puna ang labis na pagmamahal ng
manunulat bilang kaibigan ni Dr. Jose Rizal sa
pagtatanggol ng kanyang nobela laban sa pari.
Ang paghimok ng manunulat sa kapwa Pilipino
na tularan ang ginawa ni Rizal na hindi
nagpadaig sa pang-aalipusta ng mga banyaga
bagkus siya’y nagpatuloy sa kanyang adhikain
para sa Inang bayan.
6. ■ Mahalagang Kaisipan
Pagtuligsa ni Padre Rodriguez (Pari) sa
katauhan ni Dr. Jose Rizal
Walang mali sa paniniwala at pananampalataya
kung ito’y tama at walang inaapakan. Gaya ng
ginawa ng mga prayle ginamit nila ang salita ng
Diyos pero wala sa gawa at puro kasalungat ang
kanilang ginagawa.
7. ■ Huwag gamitin ang nakuhang kapangyarihan o posisyon sa
lipunan para sa sariling kapakanan. Sa halip ito’y gamitin para
tulungan ang iba na makatayo sa kanilang paa.
■ Magsumikap para sa ikagiginhawa huwag gamitin ang posisyon sa
lipunan para kontrolin at apakan ang iba. Sa panahon ngayon ito
ang nangyayari mga taong nahalal sa gobyerno sa halip na tumulong
para sa ika-uunlad ng bansa, ang sarili mismo ang tinutulungan para
maging mayaman at inaapakan ang iba para sa sariling kapakanan.
■ Tumayo at manindigan kung alam mo ang tama at mali na
nangyayari sa lipunan. Kagaya ng ginawa ni Dr. Rizal hindi siya
nagpadaig sa kapangyarihan ng dayuhang nag-aalipusta sa Inang bayan,
bagkus siya nagpatuloy sa dahil alam niya ang tama at maling
nangyayari sa lipunan.
8. Proseso ng Pagsulat
1. Paksa
2. Layunin
3. Pagkilala sa Target
nang mambabasa
4. Paggawa ng
Balangkas
5. Pangangalap ng
Datos
Pagsulat
1. Pagpaplano
2. Pag-aayos
3. Paggawa ng
burador(draft)
4. Pagre-rebisa
5. Pag-edit
6. Paggawa ng Pinal na
Burador
11. Pagkilala sa
Target nang
mambabasa
Kapag alam ng manunulat ang kaniyang
target nang mambabasa sa tekstong
isusulat, madali na sa kaniya ang
gumamit ng tiyak at tumpak na mga
salita gayundin ang angkop na paraan ng
paglalahad tungo sa madaling pag-
unawa.
12. Paggawa ng
Balangkas
Mahalaga ang balangkas
sa pagsulat ng teksto. Ang
manunulat ay kailangang
gumawa ng isang
balangkas o plano para sa
mga paksang posibleng
isama sa teksto.