1. Açık ve Uzaktan Öğrenmede
Öğreten ve Öğrenen Rolleri
Erva Tuğçe ÇİFTÇİ
Tarih Eğitimi Anabilim Dalı
Danışman : Doç. Dr. Agah Tuğrul KORUCU

2. AçıkveUzaktan
Öğrenimde
ÖğreticiRolü
 Açık ve uzaktan öğrenme sürecinde eğitimin etkili bir
şekilde yürütülmesinde en büyük görev öğreticiye
düşmektedir. Sınıfta lider görevinde yer alan öğreten
uzaktan eğitimde de aynı görevi yerine getirmelidir.
Böylelikle öğrencinin derse ilgisi çekilerek katılımın
sağlanması ve öğrenmede başarı elde edilmesi
sağlanmalıdır. Öğretici ne kadar bilgili olursa
öğrenenlerin başarısı da o kadar artar.

3. Öğreticinin7farklıalandarolüvardır.
Teknolojik
rolü
Yönetimsel
rolü
Değerlendirici
rolü
Öğretim
tasarlayıcısı
rolü
Kolaylaştırıcı
rolü
Pedagojik rolü Sosyal rolü

4. Yönetimsel
Rolü
 Zaman Yönetimi
 Ders planlaması yapabilmeli
 Ders etkinliklerini takvimsel olarak ayarlayabilmeli
 Ders içi etkinliklere ayrılacak süreyi belirleyebilmeli
 Değerlendirme zamanlamasını belirleyebilmeli
 Haftalık gerçekleştirilecek aktivitelerin zaman
aralığını belirlemeli
Ders Yönetimi
 Derse katılan öğrencilere ders ile ilgili kuralları
hatırlatmalı
 Ders içinde dersle ilgisiz ifade veya soruları
önleyebilmeli
 Etik kuralları ders içerisinde uygulayabilmeli

5. Yönetimsel
Rolü
 Kurumsal
 Kurum misyonunu ve ilkelerini bilmeli
 Kurumsal istekler karşısında idari prosedürleri
uygulamalı
 İhtiyaç halinde kurumsal destek mekanizmalarını
uygulayabilmeli
 Öğrencileri kurumsal sorular karşısında ilgili
birimlere yönlendirebilmeli
 Yasal, gizlilik ve etik konuları ve bunların etkileri
konusunda bilgi sahibidir.

6. Teknolojik
Rolü
 Teknik
 Temel düzeyde teknik sorunları çözebilmeli
 Mikrofon, kamera, kulaklık vb. cihazların çalışır
durumda olduğunu ders öncesi kontrol etmeli
 Uygun Teknoloji Seçimi
 Yeni teknolojileri araştırabilmeli
 Uzaktan bir derste kullanılan teknolojilerde yetkin
olabilmeli
 Uygun teknolojik kaynakları uzaktan eğitimde
kullanabilmeli
 Öğrenciler üzerinde farklı teknolojik kaynakların
bıraktığı etkilerin farkına varabilmeli

7. Teknolojik
Rolü
 Öğretim Yönetim Sistemi
 Öğretim yönetim sistemi platformunun yeterliliklerini
ve sınırlarını bilmeli
 Öğretim yönetim sistemine gelişmiş dosya, grafik, ses,
video vs. yükleme özelliğini kullanabilmeli, gerektiğinde
dosyaları güncelleyebilmeli
 Öğretim yönetim sistemi platformunda kullanılabilecek
kaynakların farkında olabilmeli
 Platformda bulunan öğretim yönetim sistemi araçlarını
ders içi etkinliklerde kullanabilmeli
 Kaynak Sağlayıcı
 Basit ve özgün kaynaklar düzenleyebilmeli
 Fikri mülkiyet, medya ve kopyalama haklarına içerik
seçiminde dikkat etmeli

8. Öğretim
Rolü
 Ders İçeriği
 Dersin öğrenme hedeflerini tanımlar ve hedeflere
uygun öğretim faaliyetleri geliştirmeli
 Ders öncesi, ders esnası ve ders sonrası görevleri
belirlemeli
 Beklenen sorumlulukları, ödevleri ve değerlendirme
ölçütlerini içeren izlence paylaşmalı
 Uzaklığın etkisini azaltmaya yönelik önlemler almalı
ve uygun içerik sağlamalı
 Var olan teknolojik imkânları göz önünde
bulundurarak, minimum müdahale gerektiren etkili
bir ders tasarımı yapabilmeli

9. Öğretim
Rolü
 Ders Materyalleri
 Ders hedeflerine yönelik materyal ve etkileşim
ortamı belirlemeli
 Basit ve özgün materyaller düzenleyebilmeli
 Materyalleri öğrencilerin bireysel farklılıklarını esas
alarak hazırlayabilmeli
 Fikri mülkiyet, medya ve kopyalama haklarına içerik
seçiminde dikkat etmeli
 Bireysel ders çalışmayı da kolaylaştırıcı materyaller
geliştirmeli

10. Değerlendirici
Rolü
 Değerlendirmeye Yönelik Roller
 Uygun değerlendirme kriterleri belirlemeli
 Alternatif ölçme tekniklerini uygulayabilmeli
 Ders içeriğini kapsayıcı ve düşünme becerilerini
geliştirici sorular sormalı
 Ödev rehberi hazırlayabilmeli
 Kendisini, programı ve içeriği değerlendirmeli
 Puanlamayı etik kurallara göre yapmalı ve sonuçları
kaydetmeli

11. Kolaylaştırıcı
Rolü
 Öğrenmeyi Kolaylaştırma
 Gerçek hayattan örnekler vererek öğrencilerin
konuyu anlamasını kolaylaştırmalı
 Öğrencilerin farklı öğrenme biçimlerini desteklemeli
 Katılımcıların ders içeriğiyle ilgili paylaşımda
bulunmasını teşvik etmeli
 Öğrencilere kılavuzluk ederek uygun geribildirimler
verebilmeli
 Tartışmayı Kolaylaştırma
 Demokratik bir tartışma ortamının varlığını
korumalı
 Tartışma ortamda fikir paylaşımını destekleyecek
dönütler vermeli
 Tartışmayı konu kapsamına göre yönlendirebilmeli

12. Sosyal Rolü
 Ders içerisinde topluluk duygusu geliştirmeye
yardımcı olmalı
 Öğrenciler arası etkileşimi artırıcı etkinlikler
düzenlemeli
 Kültürel farklılıkları minimize ederek ve ders içi
insani ilişkileri güçlendirmeli
 Oluşabilecek ders içi çatışmaları dostça çözebilmeli
 Öğrencileri destekleyici mesajlar gönderebilmeli

13. Pedagojik
Rolü
 İletişim
 Öğrencilerin demografik özelliklerine uygun iletişim
kurmalı
 Öğrencilere ulaşabilmek için mümkün olan tüm
iletişim kanallarını kullanmalı
 Eşzamanlı iletişim araçlarını da etkili kullanabilmeli
 Öğrencilere açık ve anlaşılır bir yol haritası
sunabilmeli
 Kişisel
 Öğretimi eleştirel olarak analiz edebilmeli
 Kişisel inançlarının farkında olarak gerektiğinde
değiştirebilmeli
 Çevrimiçi öğrenme ve öğretme işleminin bileşenlerini
anlayabilmeli
 Konu alanı bilgisini güncel tutar

14. Pedagojik
Rolü
 Öğrenme-Öğretme Süreci
 Öğrenci merkezli yaklaşımı ders içinde yansıtmalı
 Öğrenci merkezli öğrenme etkinliklerini
kullanabilmeli
 Öğrencilere özdenetim duygusu altında araştırma
ortamı sunabilmeli
 Öğrenme türleriyle ilgili bilişsel süreçlerin farkında
olmalı
 İşbirlikçi, aktif ve yansıtıcı öğrenmeyi desteklemeli
 Öğrencilerin bilgi ve becerileri nasıl kazandığını
bilmeli
 Öğrencilerin yaşam becerileri kazanmalarına
yardımcı olmalı

15. AçıkveUzaktan
Öğrenimde
ÖğrenciRolü
Yapılan araştırmalara göre uzaktan eğitimde
öğrenci rolleri; teknoloji uzmanı, iletişim uzmanı,
araştırmacı, uzaktan eğitim uzmanı olarak
tanımlanmıştır.
Öğretmenle beraber öğrencinin de aktif rol
alması uzaktan öğrenmeyi etkili hale
getirecektir.

16. Öğrenci teknolojiyle iç içe olmalıdır. Çünkü uzaktan eğitimde herhangi bir
noktada takıldığında araştırması gereken yerleri bilgisayar aracılığıyla daha
kolay ve hızlı bir şekilde elde edebilmeli
Motivasyonu yüksek olmalıdır. Çünkü öğrenci genelde tek başına öğrendiği
için kendini motive etmeli ve öğreneceği bilgilerin kendisi için ileri de hangi
konuda yarar sağlayacağını düşünerek derse odaklanmalı
Öğrenci derslerine çalışmalı
Öğrenci yapılandırma eğitim anlayışı içinde derse önceden hazırlıklı
gelmeli
Öğrenci yapılan duyuruları takip etmeli, ödev teslimlerini ve sınavlarını
zamanında yapmalı