SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 41
Downloaden Sie, um offline zu lesen
ICT-Implementatie: 
SUCCES OF STRUIKELBLOK? 
Erik Bolhuis 
Hogeschoolhooffdcoent, Master Leren & Innoveren 
Hogeschool Windesheim
Fullan & Donnely, 2012, p. 8)
Fullan & Donnely, 2012, p. 9)
Hoe wordt ICT ervaren? Lust of last?
Hoe wordt de implementatie van ICT ervaren? 
Lust of last?
MOGEN 
IMPLEMENTATIES 
OOK SMART?
(Nesta, 2012)
(Nesta, 2012)
Welke bijdrage had het ICT-middel 
aan het verhogen van 
leerrendement?
Wat was bij de laatste ICT 
innovatie, het middel waarop de 
innovatie dreef om docenten 
zover te krijgen dat ze XX in de 
klas gingen gebruiken?
Welke schaduwzijden van ICT 
kregen in de laatste ICT-innovatie 
een plaats?
Hoe innovatief was de inzet van 
ICT? 
Is er iets veranderd in het 
lesgeven?
Welke bijdrage had het ICT-middel aan 
verhogen leerrendement?
En hoe weten we dat?
Alice in Wonderland-syndroom
Hoe innovatief is de inzet van ICT?
Fullan & Donnely, 2012, p. 28)
Waarom aandacht voor de 
schaduwzijden van ICT? 
ICT HEEFT een schaduwzijde. Aandacht voor de 
schaduwzijde is een onderdeel van het professionele 
gesprek in de school over op welke wijze ICT ingezet kan 
worden om het leerrendement te vergroten. 
Aandacht voor de schaduwzijde bij leerkrachten, verstevigt 
de positie van leerkrachten t.o.v. ICT als middel om 
leerlingen te leren hiermee om te gaan. Leerlingen moet 
leren gebruik te maken van de mogelijkheden en zich te 
verzetten tegen de ongewenste vormen. 
(Fullan, 2013)
Schaduwzijden ICT 
• Ondiep leren 
• Breuk tussen HES en LES 
• ICT gebruik voor educatie VS ICT gebruik ter vermaak 
• 24/7 
• Verlies van autonomie 
• Controle over gebruik 
• Cyber pesten 
• Gebruikersonvriendelijke programma’s 
• Afhankelijkheid 
• …
Welke factoren bepalen of docenten 
gebruik maken van ICT? 
1. Efficacy: zich zeker voelen om ICT te kunnen zetten om het 
leerrendement van leerlingen te vergroten; 
2. Attitude: de houding van de docent t.o.v. de inzet van ICT. 
Computerangst vs computerdweperij 
3. Norming: wat is NORMaal in de school? Lesgeven met een krijtje? 
Veel wordt op papier uitgereikt? Of een computer wordt ALTIJD in 
de les gebruikt, wordt ALTIJD in vergaderingen gebruikt, wordt 
ALTIJD gebruikt bij presentaties.
Box 1: 
Wat zijn succesfactoren in de 
implementatie waarmee rekening 
gehouden moet worden? 
Box 2: 
Op basis van de succesfactoren, 
wat zijn de veranderdoelen per 
sub-populatie? 
Box 3: 
Wat weten we vanuit de 
wetenschap over de methodieken 
die we in willen zetten? 
Box 4: 
Ontwerp je 
interventieprogramma 
Uitvoeren 
Evaluatie
ICT inzet in de klas is een kwestie van gedrag 
• En het niet toepassen, 
eveneens. Vanuit de 
verslavingszorg veel bekend 
over hoe gedrag te veranderen. 
Interveniëren op gedrag en niet 
op kennis! 
• IMPB-model van Kreijs 
(Kreijns, 2009)
Veranderingen vinden plaats langs een patroon.. 
(Rogers, 1976)
Met daarin verschillende actoren: 
• Management 
• Afdelingsmanagement (bouwcoördinatoren, teamleiders, etc.) 
• ICT-afdeling (hardware en software) 
• ICT-coördinator(en) 
• Docenten 
• Onderwijsassistenten/toa’s, e.d. 
• Leerlingen 
• Ouders
ToetsiInnngovators Early 
Adaptors 
Early 
majority 
Late 
majority 
Laggards 
Management 
Afdelings/ 
teamleiders 
ICT-afdeling 
ICT-coördiantor 
Docenten 
Onderwijs-assistenten 
Leerlingen 
Ouders
Succes- en faal factoren 
• Breng per sub-populatie het gedrag in kaart van het gebruik van de 
ICT-middel (in relatie tot verhogen van leerrendement van leren) 
• Middel: 
• Gesprekken 
• Vragenlijsten 
• Log-lijsten
Veranderdoelen 
1.Wat zijn de veranderdoelen? (Denk aan SAMR, denk aan 
Kennisnet) 
2. Voor welke sub-populaties? 
3.Welke VERANDERBARE factoren stuur je op?
ToetVserianndegrdoel 1 Veranderdoel 2 Veranderdoel 3 Veranderdoel 4 Veranderdoel 5 
Management 
Afdelings/ 
teamleiders 
ICT-afdeling 
ICT-coördiantor 
Docenten 
Onderwijs-assistenten 
Leerlingen 
Ouders
Factoren van invloed op ICT-gebruik: 
•Verhogen 
eigen 
effectiviteit 
leerkrachten 
(Kreijns, 
Buuren, 
Acker 
& 
Vermeulen, 
2010) 
•Personeelsbeleid 
(aannemen 
van 
leerkrachten 
met 
ICT-­‐ervaring) 
(Kreijns, 
Buuren, 
Acker 
& 
Vermeulen, 
2010) 
•Houding 
t.o.v. 
ICT 
(Kreijns, 
Buuren, 
Acker 
& 
Vermeulen, 
2010) 
•Leerkrachten 
een 
plan 
laten 
maken 
t.a.v. 
professionaliseren 
ICT 
(Janssen, 
Kreijns, 
Bastiaens, 
Stijnen 
& 
Vermeulen, 
2012) 
• Attitude 
(Kreijns, 
Van 
Acker, 
Vermeulen 
& 
Van 
Buuren, 
2013) 
•Subjectieve 
norm 
(Kreijns, 
Van 
Acker, 
Vermeulen 
& 
Van 
Buuren, 
2013) 
•Self-­‐efficacy 
(Kreijns, 
Van 
Acker, 
Vermeulen 
& 
Van 
Buuren, 
2013) 
•Eerder 
gebruik 
van 
ICT 
(Kreijns, 
Van 
Acker, 
Vermeulen 
& 
Van 
Buuren, 
2013) 
•De 
benodigde 
kennis 
en 
vaardigheden 
(Kreijns, 
Van 
Acker, 
Vermeulen 
& 
Van 
Buuren, 
2013) 
•En 
het 
gebruik 
van 
ICT 
door 
collega’s 
(Kreijns, 
Van 
Acker, 
Vermeulen 
& 
Van 
Buuren, 
2013) 
•Visie 
op 
ICT 
(Vermeulen, 
Van 
Acker, 
Kreijns 
& 
Van 
Buuren, 
2014) 
• Intellectueel 
uitdagen 
om 
ICT 
te 
gebruiken 
(Vermeulen, 
Van 
Acker, 
Kreijns 
& 
Van 
Buuren, 
2014
Mogelijke factoren van invloed op ICT-gebruik: 
Minder 
grote 
bewijskracht: 
•Emergent 
practice 
(Franssen, 
Bootema, 
Van 
Goozen, 
Swager 
& 
Wijngaards, 
2012) 
•Good 
practice 
(Franssen, 
Bootema, 
Van 
Goozen, 
Swager 
& 
Wijngaards, 
2012) 
•Shared 
practice 
(Franssen, 
Bootema, 
Van 
Goozen, 
Swager 
& 
Wijngaards, 
2012) 
•Pioniers 
(Franssen, 
Bootema, 
Van 
Goozen, 
Swager 
& 
Wijngaards, 
2012) 
•Early 
adaptors 
(Franssen, 
Bootema, 
Van 
Goozen, 
Swager 
& 
Wijngaards, 
2012) 
•Late 
adaptors 
(Franssen, 
Bootema, 
Van 
Goozen, 
Swager 
& 
Wijngaards, 
2012) 
•Management 
(Franssen, 
Bootema, 
Van 
Goozen, 
Swager 
& 
Wijngaards, 
2012) 
•Schoolcultuur 
(Franssen, 
Bootema, 
Van 
Goozen, 
Swager 
& 
Wijngaards, 
2012) 
•Beeldvorming 
ICT 
(Franssen, 
Bootema, 
Van 
Goozen, 
Swager 
& 
Wijngaards, 
2012) 
•Veranderbereidheid 
(Franssen, 
Bootema, 
Van 
Goozen, 
Swager 
& 
Wijngaards, 
2012) 
•Infrastructuur 
ICT 
(Franssen, 
Bootema, 
Van 
Goozen, 
Swager 
& 
Wijngaards, 
2012) 
•A 
comprehensive 
ICT 
policy 
plan 
(a 
policy 
plan 
grounded 
in 
a 
vision 
on 
education 
and 
ICT 
integration 
with 
implications 
for 
how 
the 
school 
organization 
should 
provide 
supportive 
conditions 
for 
teachers’ 
classroom 
practices 
and 
pupils’ 
learning 
activities) 
(Vanderlinde, 
Dexter 
& 
Van 
Braak, 
2012) 
•Professionalisering 
door 
een 
collega 
(Teunissen, 
2013)
Interventieprogramma 
Combineer de interventiestrategieën in een interventieprogramma 
Ontwerp en produceer de materialen 
Test in een pilot het interventieprogramma en de materialen uit, stelt bij 
en voer het programma uit
Literatuur: (zie ook op: http://mnd.ly/1uDOHya) 
• Fullan, M. (2012). Stratosphere: Integrating technology, pedagogy, and change knowledge. Canada: Pearson. 
• Janssen, S., Kreijns, K., Bastiaens, T., Stijnen, S., & Vermeulen, M. (2012). Teachers’ professional development: an analysis of the use of 
Professional Development Plans in a Dutch school. Professional Development in Education,38(3), 453-469. 
• Fransen, J., Bottema, J., Goozen, B. van, Swager, P. & Wijngaards, G. (2012). Acceptatie en duurzame implementatie van de didactische inzet van 
ICT. Rapportage van een onderzoek naar de relaties tussen persoonlijke en contextuele factoren en hun invloed op brede acceptatie en duurzame 
implementatie van ICT in de praktijk van het onderwijs. Rotterdam: Inholland Lectoraat eLearning. 
• Janssen, S., Kreijns, K., Bastiaens, T. J., Stijnen, S., & Vermeulen, M. (2013). Teachers' beliefs about using a professional development 
plan. International Journal of Training and Development, 17(4), 260-278. 
• Kennisnet: Vier in balans monitor 2013: De laatste stand van zaken in het onderwijs. Den Haag: SDU 
• Kreijns, K., Buuren, H. V., Acker, F. V., & Vermeulen, M. (2010). Waarom zetten leraren ict niet in hun onderwijs? Over houding, ervaren sociale 
invloed en eigen effectiviteit van leraren aangaande het gebruik van (open) digitale leermaterialen in het onderwijs. 
• Kreijns, K., Van Acker, F., Vermeulen, M., & Van Buuren, H. (2013). What stimulates teachers to integrate ICT in their pedagogical practices? The 
use of digital learning materials in education. Computers in human behavior, 29(1), 217-225. 
• Kreijns, K., Vermeulen, M., Kirschner, P. A., Buuren, H. V., & Acker, F. V. (2013). Adopting the Integrative Model of Behaviour Prediction to explain 
teachers’ willingness to use ICT: a perspective for research on teachers’ ICT usage in pedagogical practices. Technology, Pedagogy and 
Education, 22(1), 55-71. 
• Kreijns, K., Vermeulen, M., Van Acker, F., & van Buuren, H. (2014). Predicting teachers’ use of digital learning materials: combining self-determination 
theory and the integrative model of behaviour prediction. European Journal of Teacher Education, (ahead-of-print), 1-14. 
• Nesta (2013) Evidence of impact. London: Nesta. Opgehaald op 18 november 2014 van: http://goo.gl/E767zZ 
• Nesta (2013) Innovation flowchart. London: Nesta. Opgehaald op 18 november 2014 van http://goo.gl/a0owk7 
• Rogers, E. M. (1976). New product adoption and diffusion. Journal of consumer Research, 290-301. 
• Tan, S. C. (2010). School technology leadership: Lessons from empirical research. 
• Taneri, P.O., Seferoglu, S.S. (2013). Instructional Use of Information and Communication Technologies: Teachers’ resistance to use of the new 
technologies. International Journal of Technologies in Learning 19(3), 61-71. 
• Teunissen, K. (2013). Bepaalt de Intentie van Docenten in het HBO-onderwijs om een Interactief Whiteboard te Gebruiken? 
• Tondeur, J., Hermans, R., van Braak, J., & Valcke, M. (2008). Exploring the link between teachers’ educational belief profiles and different types of 
computer use in the classroom. Computers in Human Behavior, 24(6), 2541-2553. 
• Van Acker, F., van Buuren, H., Kreijns, K., & Vermeulen, M. (2013). Why teachers use digital learning materials: The role of self-efficacy, subjective 
norm and attitude. Education and Information Technologies, 18(3), 495-514. 
• Vanderlinde, R., Dexter, S., & van Braak, J. (2012). School-based ICT policy plans in primary education: Elements, typologies and underlying 
processes. British Journal of Educational Technology, 43(3), 505-519. 
• Vermeulen, M., Van Acker, F., Kreijns, K., & van Buuren, H. (2014). Does transformational leadership encourage teachers’ use of digital learning 
materials. Educational Management Administration & Leadership.

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Kind en onderwijs nov 2017
Kind en onderwijs nov 2017Kind en onderwijs nov 2017
Kind en onderwijs nov 2017Kennisnet
 
Lerarenopleiding, brug tussen basisschool en universiteit
Lerarenopleiding, brug tussen basisschool en universiteitLerarenopleiding, brug tussen basisschool en universiteit
Lerarenopleiding, brug tussen basisschool en universiteitCindy De Smet
 
Leraar van de toekomst
Leraar van de toekomstLeraar van de toekomst
Leraar van de toekomstKennisnet
 
Ord 2009: Relatie Tussen Schoolkenmerken En Ict Integratie
Ord 2009: Relatie Tussen Schoolkenmerken En Ict IntegratieOrd 2009: Relatie Tussen Schoolkenmerken En Ict Integratie
Ord 2009: Relatie Tussen Schoolkenmerken En Ict IntegratieVrije Universiteit Brussel
 
NSO Esprit scholen | training ICT in het onderwijs | management
NSO Esprit scholen | training ICT in het onderwijs | managementNSO Esprit scholen | training ICT in het onderwijs | management
NSO Esprit scholen | training ICT in het onderwijs | managementHenk Orsel
 
Inspiratiesessie PO Veluwse Onderwijs groep Vaassen en Epe
Inspiratiesessie PO Veluwse Onderwijs groep Vaassen en EpeInspiratiesessie PO Veluwse Onderwijs groep Vaassen en Epe
Inspiratiesessie PO Veluwse Onderwijs groep Vaassen en EpeHenk Orsel
 
ICT-integratie in het Vlaamse onderwijs: Een helikopterperspectief
ICT-integratie in het Vlaamse onderwijs: Een helikopterperspectiefICT-integratie in het Vlaamse onderwijs: Een helikopterperspectief
ICT-integratie in het Vlaamse onderwijs: Een helikopterperspectiefVrije Universiteit Brussel
 
Onderwijstechnologie in actie: over de rol van materialiteit in onderwijsleer...
Onderwijstechnologie in actie: over de rol van materialiteit in onderwijsleer...Onderwijstechnologie in actie: over de rol van materialiteit in onderwijsleer...
Onderwijstechnologie in actie: over de rol van materialiteit in onderwijsleer...Vrije Universiteit Brussel
 
Waar staan we london
Waar staan we londonWaar staan we london
Waar staan we londonKennisnet
 
ELO's implementeren in het VO
ELO's implementeren in het VOELO's implementeren in het VO
ELO's implementeren in het VOTim Remmers
 
Keuzes bij ict-beleid
Keuzes bij ict-beleidKeuzes bij ict-beleid
Keuzes bij ict-beleidKennisnet
 
Presentatie seminar Blended Learning
Presentatie seminar Blended LearningPresentatie seminar Blended Learning
Presentatie seminar Blended Learningpborgman
 
2013 0605 presentatie ict-dag klaar
2013 0605 presentatie ict-dag klaar2013 0605 presentatie ict-dag klaar
2013 0605 presentatie ict-dag klaarZernike College
 
Implementeren van onderwijstechnologie: werkt het bij u?
Implementeren van onderwijstechnologie: werkt het bij u?Implementeren van onderwijstechnologie: werkt het bij u?
Implementeren van onderwijstechnologie: werkt het bij u?Tim Remmers
 
Surplus diblib 02112010
Surplus diblib 02112010Surplus diblib 02112010
Surplus diblib 02112010resiveldhoven
 
170601 (wr) v1 webinar activerend leren fontys juni 2017
170601 (wr) v1 webinar activerend leren fontys juni 2017170601 (wr) v1 webinar activerend leren fontys juni 2017
170601 (wr) v1 webinar activerend leren fontys juni 2017WilfredRubens.com
 
Presentatie Horizon Report 2016 Higher Education
Presentatie Horizon Report 2016 Higher Education Presentatie Horizon Report 2016 Higher Education
Presentatie Horizon Report 2016 Higher Education Jeroen Bottema
 
De invloed van reken-lespakket "Got It?" op onderwijsprestaties en -efficiënt...
De invloed van reken-lespakket "Got It?" op onderwijsprestaties en -efficiënt...De invloed van reken-lespakket "Got It?" op onderwijsprestaties en -efficiënt...
De invloed van reken-lespakket "Got It?" op onderwijsprestaties en -efficiënt...SURF Events
 

Was ist angesagt? (19)

Kind en onderwijs nov 2017
Kind en onderwijs nov 2017Kind en onderwijs nov 2017
Kind en onderwijs nov 2017
 
Lerarenopleiding, brug tussen basisschool en universiteit
Lerarenopleiding, brug tussen basisschool en universiteitLerarenopleiding, brug tussen basisschool en universiteit
Lerarenopleiding, brug tussen basisschool en universiteit
 
Leraar van de toekomst
Leraar van de toekomstLeraar van de toekomst
Leraar van de toekomst
 
Ord 2009: Relatie Tussen Schoolkenmerken En Ict Integratie
Ord 2009: Relatie Tussen Schoolkenmerken En Ict IntegratieOrd 2009: Relatie Tussen Schoolkenmerken En Ict Integratie
Ord 2009: Relatie Tussen Schoolkenmerken En Ict Integratie
 
NSO Esprit scholen | training ICT in het onderwijs | management
NSO Esprit scholen | training ICT in het onderwijs | managementNSO Esprit scholen | training ICT in het onderwijs | management
NSO Esprit scholen | training ICT in het onderwijs | management
 
Inspiratiesessie PO Veluwse Onderwijs groep Vaassen en Epe
Inspiratiesessie PO Veluwse Onderwijs groep Vaassen en EpeInspiratiesessie PO Veluwse Onderwijs groep Vaassen en Epe
Inspiratiesessie PO Veluwse Onderwijs groep Vaassen en Epe
 
ICT-integratie in het Vlaamse onderwijs: Een helikopterperspectief
ICT-integratie in het Vlaamse onderwijs: Een helikopterperspectiefICT-integratie in het Vlaamse onderwijs: Een helikopterperspectief
ICT-integratie in het Vlaamse onderwijs: Een helikopterperspectief
 
Onderwijstechnologie in actie: over de rol van materialiteit in onderwijsleer...
Onderwijstechnologie in actie: over de rol van materialiteit in onderwijsleer...Onderwijstechnologie in actie: over de rol van materialiteit in onderwijsleer...
Onderwijstechnologie in actie: over de rol van materialiteit in onderwijsleer...
 
Waar staan we london
Waar staan we londonWaar staan we london
Waar staan we london
 
ELO's implementeren in het VO
ELO's implementeren in het VOELO's implementeren in het VO
ELO's implementeren in het VO
 
Keuzes bij ict-beleid
Keuzes bij ict-beleidKeuzes bij ict-beleid
Keuzes bij ict-beleid
 
Presentatie seminar Blended Learning
Presentatie seminar Blended LearningPresentatie seminar Blended Learning
Presentatie seminar Blended Learning
 
2013 0605 presentatie ict-dag klaar
2013 0605 presentatie ict-dag klaar2013 0605 presentatie ict-dag klaar
2013 0605 presentatie ict-dag klaar
 
Implementeren van onderwijstechnologie: werkt het bij u?
Implementeren van onderwijstechnologie: werkt het bij u?Implementeren van onderwijstechnologie: werkt het bij u?
Implementeren van onderwijstechnologie: werkt het bij u?
 
Surplus diblib 02112010
Surplus diblib 02112010Surplus diblib 02112010
Surplus diblib 02112010
 
170601 (wr) v1 webinar activerend leren fontys juni 2017
170601 (wr) v1 webinar activerend leren fontys juni 2017170601 (wr) v1 webinar activerend leren fontys juni 2017
170601 (wr) v1 webinar activerend leren fontys juni 2017
 
Presentatie Horizon Report 2016 Higher Education
Presentatie Horizon Report 2016 Higher Education Presentatie Horizon Report 2016 Higher Education
Presentatie Horizon Report 2016 Higher Education
 
Presentatie velov 2015_symposium_finaal
Presentatie velov 2015_symposium_finaalPresentatie velov 2015_symposium_finaal
Presentatie velov 2015_symposium_finaal
 
De invloed van reken-lespakket "Got It?" op onderwijsprestaties en -efficiënt...
De invloed van reken-lespakket "Got It?" op onderwijsprestaties en -efficiënt...De invloed van reken-lespakket "Got It?" op onderwijsprestaties en -efficiënt...
De invloed van reken-lespakket "Got It?" op onderwijsprestaties en -efficiënt...
 

Ähnlich wie 141119 ien i presentatie

Presentatie acceptatie en duurzame implementatie van de didactische inzet van...
Presentatie acceptatie en duurzame implementatie van de didactische inzet van...Presentatie acceptatie en duurzame implementatie van de didactische inzet van...
Presentatie acceptatie en duurzame implementatie van de didactische inzet van...Jeroen Bottema
 
ICT-bekwaamheden in de lerarenopleiding
ICT-bekwaamheden in de lerarenopleidingICT-bekwaamheden in de lerarenopleiding
ICT-bekwaamheden in de lerarenopleidingJeroen Bottema
 
Presentatie onderwijsinnovatie met ICT SCOH Den Haag
Presentatie onderwijsinnovatie met ICT SCOH Den HaagPresentatie onderwijsinnovatie met ICT SCOH Den Haag
Presentatie onderwijsinnovatie met ICT SCOH Den HaagJeroen Bottema
 
VELON themagroep ICT en de lerarenopleider: van themagroep naar platform
VELON themagroep ICT en de lerarenopleider: van themagroep naar platformVELON themagroep ICT en de lerarenopleider: van themagroep naar platform
VELON themagroep ICT en de lerarenopleider: van themagroep naar platformJeroen Bottema
 
Herontwerpen van leerpraktijken met inzet van ICT.
Herontwerpen van leerpraktijken met inzet van ICT.Herontwerpen van leerpraktijken met inzet van ICT.
Herontwerpen van leerpraktijken met inzet van ICT.Jeroen Bottema
 
Introductie Blended Learning
Introductie Blended LearningIntroductie Blended Learning
Introductie Blended LearningJeroen Bottema
 
Implementeren van-onderwijstechnologie
Implementeren van-onderwijstechnologieImplementeren van-onderwijstechnologie
Implementeren van-onderwijstechnologieitslearning Nederland
 
Implementeren van onderwijstechnologie
Implementeren van onderwijstechnologieImplementeren van onderwijstechnologie
Implementeren van onderwijstechnologieTim Remmers
 
Keynote Carla Haelermans - Effectieve ict in het onderwijs
Keynote Carla Haelermans - Effectieve ict in het onderwijsKeynote Carla Haelermans - Effectieve ict in het onderwijs
Keynote Carla Haelermans - Effectieve ict in het onderwijsKennisnet
 
Werkdruk en ict NOT januari 2019
Werkdruk en ict NOT januari 2019Werkdruk en ict NOT januari 2019
Werkdruk en ict NOT januari 2019Erwin Bomas
 
190319 presentatie velon congres ct onderzoek tyf 2
190319 presentatie velon congres ct onderzoek tyf 2190319 presentatie velon congres ct onderzoek tyf 2
190319 presentatie velon congres ct onderzoek tyf 2Erik Bolhuis
 
21eeuwse vaardigheden slideshareversie
21eeuwse vaardigheden   slideshareversie21eeuwse vaardigheden   slideshareversie
21eeuwse vaardigheden slideshareversiePetran Meertens
 
Onderwijs, technologie en de leraar
Onderwijs, technologie en de leraarOnderwijs, technologie en de leraar
Onderwijs, technologie en de leraarKennisnet
 
Ontwerpen en duurzaam implementeren van blended learning
Ontwerpen en duurzaam implementeren van blended learning Ontwerpen en duurzaam implementeren van blended learning
Ontwerpen en duurzaam implementeren van blended learning Jeroen Bottema
 
170511 (wr) v1 sessie deltion college ict en onderwijs effectief inzetten
170511 (wr) v1 sessie deltion college ict en onderwijs effectief inzetten170511 (wr) v1 sessie deltion college ict en onderwijs effectief inzetten
170511 (wr) v1 sessie deltion college ict en onderwijs effectief inzettenWilfredRubens.com
 
Symposium ICT en de lerarenopleiding Velon 2014
Symposium ICT en de lerarenopleiding Velon 2014Symposium ICT en de lerarenopleiding Velon 2014
Symposium ICT en de lerarenopleiding Velon 2014Jeroen Bottema
 

Ähnlich wie 141119 ien i presentatie (20)

Presentatie acceptatie en duurzame implementatie van de didactische inzet van...
Presentatie acceptatie en duurzame implementatie van de didactische inzet van...Presentatie acceptatie en duurzame implementatie van de didactische inzet van...
Presentatie acceptatie en duurzame implementatie van de didactische inzet van...
 
ICT-bekwaamheden in de lerarenopleiding
ICT-bekwaamheden in de lerarenopleidingICT-bekwaamheden in de lerarenopleiding
ICT-bekwaamheden in de lerarenopleiding
 
Presentatie onderwijsinnovatie met ICT SCOH Den Haag
Presentatie onderwijsinnovatie met ICT SCOH Den HaagPresentatie onderwijsinnovatie met ICT SCOH Den Haag
Presentatie onderwijsinnovatie met ICT SCOH Den Haag
 
VELON themagroep ICT en de lerarenopleider: van themagroep naar platform
VELON themagroep ICT en de lerarenopleider: van themagroep naar platformVELON themagroep ICT en de lerarenopleider: van themagroep naar platform
VELON themagroep ICT en de lerarenopleider: van themagroep naar platform
 
Doctoraatspresentatie
DoctoraatspresentatieDoctoraatspresentatie
Doctoraatspresentatie
 
Proloog def
Proloog defProloog def
Proloog def
 
Herontwerpen van leerpraktijken met inzet van ICT.
Herontwerpen van leerpraktijken met inzet van ICT.Herontwerpen van leerpraktijken met inzet van ICT.
Herontwerpen van leerpraktijken met inzet van ICT.
 
Introductie Blended Learning
Introductie Blended LearningIntroductie Blended Learning
Introductie Blended Learning
 
Implementeren van-onderwijstechnologie
Implementeren van-onderwijstechnologieImplementeren van-onderwijstechnologie
Implementeren van-onderwijstechnologie
 
Implementeren van onderwijstechnologie
Implementeren van onderwijstechnologieImplementeren van onderwijstechnologie
Implementeren van onderwijstechnologie
 
Keynote Carla Haelermans - Effectieve ict in het onderwijs
Keynote Carla Haelermans - Effectieve ict in het onderwijsKeynote Carla Haelermans - Effectieve ict in het onderwijs
Keynote Carla Haelermans - Effectieve ict in het onderwijs
 
Werkdruk en ict NOT januari 2019
Werkdruk en ict NOT januari 2019Werkdruk en ict NOT januari 2019
Werkdruk en ict NOT januari 2019
 
I coaching
I coachingI coaching
I coaching
 
190319 presentatie velon congres ct onderzoek tyf 2
190319 presentatie velon congres ct onderzoek tyf 2190319 presentatie velon congres ct onderzoek tyf 2
190319 presentatie velon congres ct onderzoek tyf 2
 
21eeuwse vaardigheden slideshareversie
21eeuwse vaardigheden   slideshareversie21eeuwse vaardigheden   slideshareversie
21eeuwse vaardigheden slideshareversie
 
JNCH
JNCHJNCH
JNCH
 
Onderwijs, technologie en de leraar
Onderwijs, technologie en de leraarOnderwijs, technologie en de leraar
Onderwijs, technologie en de leraar
 
Ontwerpen en duurzaam implementeren van blended learning
Ontwerpen en duurzaam implementeren van blended learning Ontwerpen en duurzaam implementeren van blended learning
Ontwerpen en duurzaam implementeren van blended learning
 
170511 (wr) v1 sessie deltion college ict en onderwijs effectief inzetten
170511 (wr) v1 sessie deltion college ict en onderwijs effectief inzetten170511 (wr) v1 sessie deltion college ict en onderwijs effectief inzetten
170511 (wr) v1 sessie deltion college ict en onderwijs effectief inzetten
 
Symposium ICT en de lerarenopleiding Velon 2014
Symposium ICT en de lerarenopleiding Velon 2014Symposium ICT en de lerarenopleiding Velon 2014
Symposium ICT en de lerarenopleiding Velon 2014
 

Mehr von Erik Bolhuis

Catent digitaal leermateriaal en apps
Catent digitaal leermateriaal en appsCatent digitaal leermateriaal en apps
Catent digitaal leermateriaal en appsErik Bolhuis
 
VOR presentatie onderzoek Erik Bolhuis Datateam
VOR presentatie onderzoek Erik Bolhuis DatateamVOR presentatie onderzoek Erik Bolhuis Datateam
VOR presentatie onderzoek Erik Bolhuis DatateamErik Bolhuis
 
170306 presentatie velon
170306 presentatie velon170306 presentatie velon
170306 presentatie velonErik Bolhuis
 
150326 workshop datateam
150326 workshop datateam150326 workshop datateam
150326 workshop datateamErik Bolhuis
 
130914 mli opening
130914 mli opening130914 mli opening
130914 mli openingErik Bolhuis
 
Master sen opening
Master sen openingMaster sen opening
Master sen openingErik Bolhuis
 
121031 how to integrate ict in the schools
121031 how to integrate ict in the schools 121031 how to integrate ict in the schools
121031 how to integrate ict in the schools Erik Bolhuis
 
121031 designing collaborative digital learning materials
121031 designing collaborative digital learning materials121031 designing collaborative digital learning materials
121031 designing collaborative digital learning materialsErik Bolhuis
 
120606 van lodenstein
120606 van lodenstein120606 van lodenstein
120606 van lodensteinErik Bolhuis
 
120213 kennisbasis ict in de master
120213 kennisbasis ict in de master120213 kennisbasis ict in de master
120213 kennisbasis ict in de masterErik Bolhuis
 
20120207 presentatie voorlichtingsrondes_14feb
20120207 presentatie voorlichtingsrondes_14feb20120207 presentatie voorlichtingsrondes_14feb
20120207 presentatie voorlichtingsrondes_14febErik Bolhuis
 

Mehr von Erik Bolhuis (14)

Catent digitaal leermateriaal en apps
Catent digitaal leermateriaal en appsCatent digitaal leermateriaal en apps
Catent digitaal leermateriaal en apps
 
VOR presentatie onderzoek Erik Bolhuis Datateam
VOR presentatie onderzoek Erik Bolhuis DatateamVOR presentatie onderzoek Erik Bolhuis Datateam
VOR presentatie onderzoek Erik Bolhuis Datateam
 
170306 presentatie velon
170306 presentatie velon170306 presentatie velon
170306 presentatie velon
 
150326 workshop datateam
150326 workshop datateam150326 workshop datateam
150326 workshop datateam
 
Ict 140113
Ict 140113Ict 140113
Ict 140113
 
130914 mli opening
130914 mli opening130914 mli opening
130914 mli opening
 
Master sen opening
Master sen openingMaster sen opening
Master sen opening
 
121031 how to integrate ict in the schools
121031 how to integrate ict in the schools 121031 how to integrate ict in the schools
121031 how to integrate ict in the schools
 
121031 designing collaborative digital learning materials
121031 designing collaborative digital learning materials121031 designing collaborative digital learning materials
121031 designing collaborative digital learning materials
 
120606 van lodenstein
120606 van lodenstein120606 van lodenstein
120606 van lodenstein
 
120213 kennisbasis ict in de master
120213 kennisbasis ict in de master120213 kennisbasis ict in de master
120213 kennisbasis ict in de master
 
110125 persona's
110125 persona's110125 persona's
110125 persona's
 
20120207 presentatie voorlichtingsrondes_14feb
20120207 presentatie voorlichtingsrondes_14feb20120207 presentatie voorlichtingsrondes_14feb
20120207 presentatie voorlichtingsrondes_14feb
 
110830 datateam
110830 datateam110830 datateam
110830 datateam
 

141119 ien i presentatie

  • 1. ICT-Implementatie: SUCCES OF STRUIKELBLOK? Erik Bolhuis Hogeschoolhooffdcoent, Master Leren & Innoveren Hogeschool Windesheim
  • 2. Fullan & Donnely, 2012, p. 8)
  • 3. Fullan & Donnely, 2012, p. 9)
  • 4. Hoe wordt ICT ervaren? Lust of last?
  • 5. Hoe wordt de implementatie van ICT ervaren? Lust of last?
  • 6.
  • 7.
  • 10.
  • 11.
  • 13. Welke bijdrage had het ICT-middel aan het verhogen van leerrendement?
  • 14. Wat was bij de laatste ICT innovatie, het middel waarop de innovatie dreef om docenten zover te krijgen dat ze XX in de klas gingen gebruiken?
  • 15. Welke schaduwzijden van ICT kregen in de laatste ICT-innovatie een plaats?
  • 16. Hoe innovatief was de inzet van ICT? Is er iets veranderd in het lesgeven?
  • 17. Welke bijdrage had het ICT-middel aan verhogen leerrendement?
  • 18. En hoe weten we dat?
  • 19.
  • 21. Hoe innovatief is de inzet van ICT?
  • 22. Fullan & Donnely, 2012, p. 28)
  • 23. Waarom aandacht voor de schaduwzijden van ICT? ICT HEEFT een schaduwzijde. Aandacht voor de schaduwzijde is een onderdeel van het professionele gesprek in de school over op welke wijze ICT ingezet kan worden om het leerrendement te vergroten. Aandacht voor de schaduwzijde bij leerkrachten, verstevigt de positie van leerkrachten t.o.v. ICT als middel om leerlingen te leren hiermee om te gaan. Leerlingen moet leren gebruik te maken van de mogelijkheden en zich te verzetten tegen de ongewenste vormen. (Fullan, 2013)
  • 24. Schaduwzijden ICT • Ondiep leren • Breuk tussen HES en LES • ICT gebruik voor educatie VS ICT gebruik ter vermaak • 24/7 • Verlies van autonomie • Controle over gebruik • Cyber pesten • Gebruikersonvriendelijke programma’s • Afhankelijkheid • …
  • 25. Welke factoren bepalen of docenten gebruik maken van ICT? 1. Efficacy: zich zeker voelen om ICT te kunnen zetten om het leerrendement van leerlingen te vergroten; 2. Attitude: de houding van de docent t.o.v. de inzet van ICT. Computerangst vs computerdweperij 3. Norming: wat is NORMaal in de school? Lesgeven met een krijtje? Veel wordt op papier uitgereikt? Of een computer wordt ALTIJD in de les gebruikt, wordt ALTIJD in vergaderingen gebruikt, wordt ALTIJD gebruikt bij presentaties.
  • 26. Box 1: Wat zijn succesfactoren in de implementatie waarmee rekening gehouden moet worden? Box 2: Op basis van de succesfactoren, wat zijn de veranderdoelen per sub-populatie? Box 3: Wat weten we vanuit de wetenschap over de methodieken die we in willen zetten? Box 4: Ontwerp je interventieprogramma Uitvoeren Evaluatie
  • 27.
  • 28. ICT inzet in de klas is een kwestie van gedrag • En het niet toepassen, eveneens. Vanuit de verslavingszorg veel bekend over hoe gedrag te veranderen. Interveniëren op gedrag en niet op kennis! • IMPB-model van Kreijs (Kreijns, 2009)
  • 29. Veranderingen vinden plaats langs een patroon.. (Rogers, 1976)
  • 30. Met daarin verschillende actoren: • Management • Afdelingsmanagement (bouwcoördinatoren, teamleiders, etc.) • ICT-afdeling (hardware en software) • ICT-coördinator(en) • Docenten • Onderwijsassistenten/toa’s, e.d. • Leerlingen • Ouders
  • 31. ToetsiInnngovators Early Adaptors Early majority Late majority Laggards Management Afdelings/ teamleiders ICT-afdeling ICT-coördiantor Docenten Onderwijs-assistenten Leerlingen Ouders
  • 32. Succes- en faal factoren • Breng per sub-populatie het gedrag in kaart van het gebruik van de ICT-middel (in relatie tot verhogen van leerrendement van leren) • Middel: • Gesprekken • Vragenlijsten • Log-lijsten
  • 33.
  • 34. Veranderdoelen 1.Wat zijn de veranderdoelen? (Denk aan SAMR, denk aan Kennisnet) 2. Voor welke sub-populaties? 3.Welke VERANDERBARE factoren stuur je op?
  • 35. ToetVserianndegrdoel 1 Veranderdoel 2 Veranderdoel 3 Veranderdoel 4 Veranderdoel 5 Management Afdelings/ teamleiders ICT-afdeling ICT-coördiantor Docenten Onderwijs-assistenten Leerlingen Ouders
  • 36.
  • 37. Factoren van invloed op ICT-gebruik: •Verhogen eigen effectiviteit leerkrachten (Kreijns, Buuren, Acker & Vermeulen, 2010) •Personeelsbeleid (aannemen van leerkrachten met ICT-­‐ervaring) (Kreijns, Buuren, Acker & Vermeulen, 2010) •Houding t.o.v. ICT (Kreijns, Buuren, Acker & Vermeulen, 2010) •Leerkrachten een plan laten maken t.a.v. professionaliseren ICT (Janssen, Kreijns, Bastiaens, Stijnen & Vermeulen, 2012) • Attitude (Kreijns, Van Acker, Vermeulen & Van Buuren, 2013) •Subjectieve norm (Kreijns, Van Acker, Vermeulen & Van Buuren, 2013) •Self-­‐efficacy (Kreijns, Van Acker, Vermeulen & Van Buuren, 2013) •Eerder gebruik van ICT (Kreijns, Van Acker, Vermeulen & Van Buuren, 2013) •De benodigde kennis en vaardigheden (Kreijns, Van Acker, Vermeulen & Van Buuren, 2013) •En het gebruik van ICT door collega’s (Kreijns, Van Acker, Vermeulen & Van Buuren, 2013) •Visie op ICT (Vermeulen, Van Acker, Kreijns & Van Buuren, 2014) • Intellectueel uitdagen om ICT te gebruiken (Vermeulen, Van Acker, Kreijns & Van Buuren, 2014
  • 38. Mogelijke factoren van invloed op ICT-gebruik: Minder grote bewijskracht: •Emergent practice (Franssen, Bootema, Van Goozen, Swager & Wijngaards, 2012) •Good practice (Franssen, Bootema, Van Goozen, Swager & Wijngaards, 2012) •Shared practice (Franssen, Bootema, Van Goozen, Swager & Wijngaards, 2012) •Pioniers (Franssen, Bootema, Van Goozen, Swager & Wijngaards, 2012) •Early adaptors (Franssen, Bootema, Van Goozen, Swager & Wijngaards, 2012) •Late adaptors (Franssen, Bootema, Van Goozen, Swager & Wijngaards, 2012) •Management (Franssen, Bootema, Van Goozen, Swager & Wijngaards, 2012) •Schoolcultuur (Franssen, Bootema, Van Goozen, Swager & Wijngaards, 2012) •Beeldvorming ICT (Franssen, Bootema, Van Goozen, Swager & Wijngaards, 2012) •Veranderbereidheid (Franssen, Bootema, Van Goozen, Swager & Wijngaards, 2012) •Infrastructuur ICT (Franssen, Bootema, Van Goozen, Swager & Wijngaards, 2012) •A comprehensive ICT policy plan (a policy plan grounded in a vision on education and ICT integration with implications for how the school organization should provide supportive conditions for teachers’ classroom practices and pupils’ learning activities) (Vanderlinde, Dexter & Van Braak, 2012) •Professionalisering door een collega (Teunissen, 2013)
  • 39.
  • 40. Interventieprogramma Combineer de interventiestrategieën in een interventieprogramma Ontwerp en produceer de materialen Test in een pilot het interventieprogramma en de materialen uit, stelt bij en voer het programma uit
  • 41. Literatuur: (zie ook op: http://mnd.ly/1uDOHya) • Fullan, M. (2012). Stratosphere: Integrating technology, pedagogy, and change knowledge. Canada: Pearson. • Janssen, S., Kreijns, K., Bastiaens, T., Stijnen, S., & Vermeulen, M. (2012). Teachers’ professional development: an analysis of the use of Professional Development Plans in a Dutch school. Professional Development in Education,38(3), 453-469. • Fransen, J., Bottema, J., Goozen, B. van, Swager, P. & Wijngaards, G. (2012). Acceptatie en duurzame implementatie van de didactische inzet van ICT. Rapportage van een onderzoek naar de relaties tussen persoonlijke en contextuele factoren en hun invloed op brede acceptatie en duurzame implementatie van ICT in de praktijk van het onderwijs. Rotterdam: Inholland Lectoraat eLearning. • Janssen, S., Kreijns, K., Bastiaens, T. J., Stijnen, S., & Vermeulen, M. (2013). Teachers' beliefs about using a professional development plan. International Journal of Training and Development, 17(4), 260-278. • Kennisnet: Vier in balans monitor 2013: De laatste stand van zaken in het onderwijs. Den Haag: SDU • Kreijns, K., Buuren, H. V., Acker, F. V., & Vermeulen, M. (2010). Waarom zetten leraren ict niet in hun onderwijs? Over houding, ervaren sociale invloed en eigen effectiviteit van leraren aangaande het gebruik van (open) digitale leermaterialen in het onderwijs. • Kreijns, K., Van Acker, F., Vermeulen, M., & Van Buuren, H. (2013). What stimulates teachers to integrate ICT in their pedagogical practices? The use of digital learning materials in education. Computers in human behavior, 29(1), 217-225. • Kreijns, K., Vermeulen, M., Kirschner, P. A., Buuren, H. V., & Acker, F. V. (2013). Adopting the Integrative Model of Behaviour Prediction to explain teachers’ willingness to use ICT: a perspective for research on teachers’ ICT usage in pedagogical practices. Technology, Pedagogy and Education, 22(1), 55-71. • Kreijns, K., Vermeulen, M., Van Acker, F., & van Buuren, H. (2014). Predicting teachers’ use of digital learning materials: combining self-determination theory and the integrative model of behaviour prediction. European Journal of Teacher Education, (ahead-of-print), 1-14. • Nesta (2013) Evidence of impact. London: Nesta. Opgehaald op 18 november 2014 van: http://goo.gl/E767zZ • Nesta (2013) Innovation flowchart. London: Nesta. Opgehaald op 18 november 2014 van http://goo.gl/a0owk7 • Rogers, E. M. (1976). New product adoption and diffusion. Journal of consumer Research, 290-301. • Tan, S. C. (2010). School technology leadership: Lessons from empirical research. • Taneri, P.O., Seferoglu, S.S. (2013). Instructional Use of Information and Communication Technologies: Teachers’ resistance to use of the new technologies. International Journal of Technologies in Learning 19(3), 61-71. • Teunissen, K. (2013). Bepaalt de Intentie van Docenten in het HBO-onderwijs om een Interactief Whiteboard te Gebruiken? • Tondeur, J., Hermans, R., van Braak, J., & Valcke, M. (2008). Exploring the link between teachers’ educational belief profiles and different types of computer use in the classroom. Computers in Human Behavior, 24(6), 2541-2553. • Van Acker, F., van Buuren, H., Kreijns, K., & Vermeulen, M. (2013). Why teachers use digital learning materials: The role of self-efficacy, subjective norm and attitude. Education and Information Technologies, 18(3), 495-514. • Vanderlinde, R., Dexter, S., & van Braak, J. (2012). School-based ICT policy plans in primary education: Elements, typologies and underlying processes. British Journal of Educational Technology, 43(3), 505-519. • Vermeulen, M., Van Acker, F., Kreijns, K., & van Buuren, H. (2014). Does transformational leadership encourage teachers’ use of digital learning materials. Educational Management Administration & Leadership.