2. Valet klasike
Nese pyesim per lokacionin e nje vale, nuk mund te
pergjigjemi saktesisht, sepse vala gjendet kudo. Por vales
mund tia dime saktesisht gjatesine valore, e cila shpreht
me formulen λ=2π/k. per te paraqitur ndonje grimce me
ane te vales perkatese te saj, vala duhet te jete e
lokalizuar, ne pjese te vogla te hapsires, ne permasa te
atomit dhe te berthames se tij, prandaj per shkak te
shtrirjes se pafundme vala e cekur sinusoidale dhe
kosinusoidale nuk mund te perdoret per lokalizimin e
grimcave.
3. Valet klasike
Nese sipervendoset numer I madh valesh, me amplituda dhe faze te
zgjedhura m`e numer valore te afert por te ndryshem, do te arrijme deri
te nje vale rezultatet e se ciles jane te lokalizuara plotesisht ne nje pjese
te hapsires, kurse jashte kesaj hapsire nuk ka vale fare. Keshtu arritem
deri te kuptimi I pakos valore.
Arritem te percaktojme saktesisht lokacionin e shtrirjes se vales ne
hapsire, por ne favor te mosnjohjes se numrave te vales se saj, e cila
shtrihet ne zone. Per nje vale nuk e kemi njohur lokacionin, por e kemi
njohur saktesisht numrin valor te saj. Me sipervendosje te shume valeve
arrijme te dime plotesisht lokacionin por duke mos njohur numrat valor te
saj. Shohim se kemi te bejme me raport te zhdrejt mes ▲x·▲k-1
Kjo shprehje njihet si relacion te papercaktueshmerise ndermjet shtrirjes
hapsinore te vales ▲x dhe zones se numrave valore ▲k per vale
klasike.
4. Valet e De Brolit
Relacionet e papercaktueshmerise zbatohen per te gjitha valet prandaj duhet te
zbatohen edhe per valet e De Brolit.
p=hk
Nderrimet e vogla te impulsit ▲p percjellen me nderrime te vogla te numrit valore
▲k, prandaj fitojme:
▲p=h▲
Pasi ta zgjidhim shprehjen e fundit sipas ▲k dhe ta zevendesojme do te gjejme:
▲x·▲px-h
Nderrimi I energjise per ▲e eshte percjell me nderrimin e frekuences rrethore per
▲w, pra:
▲E=h▲w
Pasi ta zgjidhim sipas ▲w shprehjen e fundit dhe te zevendesojme do te gjejme :
▲E·▲t – h
Shprehjet e fundit njihen si relacionet e Hajzenbergut per papercaktueshmeri.
Valet e materjes nuk rrezatojne ne hapsire e as qe emertohen nga grimcat, por
paraqesin vete grimcen.