1. ВОЛЕЙБОЛЫН ХИЧЭЭЛИЙН ЗААХ АРГА
ЗҮЙ, ХИЧЭЭЛД ХИЙХ СУДАЛГААНЫ
АРГА ЗҮЙ
ОД ЦОГЦОЛБОРЫН БАГШ
Б. ЭНХЖАРГАЛ.

2. ҮНДСЭН ЗОГСОЛТ
Хөл мөрнөөс илүү хэмжээтэй зайтай, өлмийг
гадагш нь тавьж өвдөг, түнхний үеэр нугалж цээжийг
75 градусын хэмээр бөхийлгөн гараа тохойгоор нь
бага зэрэг нугалж урдаа аваад урагш харж зогсоно.
Энэ байрлалыг хадгалан урагш хойш, баруун зүүн
тийш /4 зүг, 8 зовхист/ шилжих хөдөлгөөн хийлгэж
сургах нь волейболын бөмбөгний нисэлтэнд
тохируулан биеэ шилжүүлж зөв авах дамжууулах
техник сурах үндэс болно.
Ийм учраас юуны түрүүнд үндсэн зогсолт,
шилжилт хөдөлгөөн хийж сургах шаардлагатай.
Дээрх байрлалыг зөв хадгалж шилжиж сураагүй
тохиолдолд бөмбөгөнд зөв хүрч чаддахгүй алдаа их
гардаг.

3. Бөмбөгийг дээрээс авах, дамжуулах.
ӨНДӨР, ДУНД, НАМ ЗОГСОЛТООС ӨНДӨР ИРЖ БАЙГАА БӨМБӨГИЙГ
ДЭЭРЭЭС АВАХДАА ХОЁР ГАРЫН САРВУУНУУДЫГ ХУМБАЙЛГАН
НҮҮРНИЙХЭЭ ӨМНӨ АВЧРАН ЭРХИЙ ЧИГЧИЙ ХУРУУНЫ НЭГДҮГЭЭР ҮЕ,
ДУНД ТАЛЫН ГУРВАН ХУРУУНЫ НЭГ, ХОЁРДУГААР ҮЕЭР БӨМБӨГНИЙ
ГАДАРГУУНД ХҮРГЭЖ БИЕЭРЭЭ ДООШ АГШИХ ХӨДӨЛГӨӨН ХИЙГЭЭД
БӨМБӨГИЙГ ДЭЭШ ТҮЛХЭН ӨНДӨР ХӨӨРГӨН ДАМЖУУЛАХ ҮЙЛДЛИЙГ
ДЭЭРЭЭС ХОЁР ГАРААР АВАХ ДАМЖУУЛАХ ҮЙЛДЭЛ ГЭНЭ. СҮҮЛИЙН
ҮЕД ӨНДӨР ЗЭРЭГЛЭЛИЙН ТОГЛОГЧИД ГАРЫН САРВУУНУУДЫГ
НИЙЛҮҮЛЭН ТЭНИЙГЭЖ БӨМБӨГИЙГ АВДАГ ТЕХНИК ДЭЛГЭРЧ БАЙГАА
ЮМ БАЙНА. ДЭЭРЭЭС ХОЁР ГАРААР АВАХ , ДАМЖУУЛАХ ТЕХНИК НЬ
БАГИЙН ХОЛБОН ТОГЛОГЧИЙН ЭЗЭМШВЭЛ ЗОХИХ ЧУХАЛ ТЕХНИК ЮМ.
ЭНЭ ТЕХНИКИЙГ СУРГАХДАА ВОЛЕЙБОЛЫН БӨМБӨГНӨӨС ГАДНА
ХӨЛ БӨМБӨГ, САГСАН БӨМБӨГ, ЧИХМЭЛ БӨМБӨГИЙГ ЗЭРГИЙГ
АШИГЛАН БӨМБӨГИЙГ МЭДРҮҮЛЭХ НЬ ТОХИРОМЖТОЙ.

4. Бөмбөгийг доороос хоёр гараар авах, дамжуулах
ДЭЭРХИ ҮНДСЭН ЗОГСОЛТООС НАМХАН НИСЭЛТТЭЙ ИРЖ БАЙГАА
БӨМБӨГНИЙ НИСЭЛТЭД ТОХИРУУЛАН ШИЛЖИЛТ ХИЙГЭЭД ДООРООС
ХОЁР ГАРААР АВЧ ДАМЖУУЛНА. НЭГ ГАРЫНХАА САРВУУГ НӨГӨӨ
ГАРЫХАА САРВУУНД АТГАН ЭРХИЙ ХУРУУНУУДАА НИЙЛҮҮЛЖ ТОХОЙГОО
ТЭНИЙЛГЭН ШУЛУУН БОЛГООД ЭРХИЙ ХУРУУНЫ ГУРАВДУГААР ҮЕЭС
АРАГШ БУГУЙН ДЭЭРЭЭ БӨМБӨГИЙГ БУУЛГАЖ НИСЭЛТИЙН ЧИГИЙГ
ДАГУУЛАН ДООШ СУУЖ ХҮЛЭЭН АВААД УРАГШ ДЭЭШ БИЕЭРЭЭ
БӨМБӨГИЙГ ТҮЛХЭН ХӨӨРГӨЖ ДАМЖУУЛАХ ҮЙЛДЛИЙГ БӨМБӨГИЙГ
ДООРООС ХОЁР ГАРААР АВАХ ДАМЖУУЛАХ ТЕХНИК ГЭНЭ. БӨМБӨГ
ГАРААС ГАРАХ ҮЕД МӨРНИЙ ҮЕЭР БАГА ЗЭРГИЙН ӨРГӨХ ХӨДӨЛГӨӨН
ХИЙГДДЭГ. ТЕХНИКИЙГ УРАГШ, ХАЖУУ УРАГШ, ЗҮҮН БАРУУН ТИЙШ
ШИЛЖИЛТҮҮД ХИЙХ ҮЕД ГАРЫН БАЙРЛАЛЫГ МАШ САЙН ТОДОРХОЙЛЖ
ЗААЖ СУРГАХ НЬ ҮР ДҮНТЭЙ БАЙДАГ.

5. ДАВУУЛАЛТ
Доороос давуулах :
• Эгц доороос цохиж давуулах
• Хажуу доороос цохиж давуулах
Дээрээс давуулах :
• Эгц дээрээс цохиж давуулах
• Хажуу дээрээс буюу ширвэж
давуулах

6. ДОВТЛОХ ЦОХИЛТ :
- ЭГЦ ЦОХИХ
- ДИАГНАЛДАЖ ЦОХИХ
- ШИРВЭЖ ЦОХИХ ГЭХ МЭТ ОЛОН ЯНЗЫН
ХУВИЛБАРУУД БАЙДАГ.
СУРГАЛТАНД СУРАГЧДЫН ЧАДВАР ДАДЛААС
ХАМААРУУЛАН ЗОХИХ ДОВТОЛГООГ
ЭЗЭМШҮҮЛЭХ ЁСТОЙ.

7. ХАМГААЛАЛТ
ҮҮНД :
ХААЛТ ТАВИХ
- ГАНЦААРЧИЛСАН
- ХОЁРЫН ХААЛТ
- ГУРВУУЛАА ХААЛТ ТАВИХ
ТАЛБАЙД АРЫН БҮСИЙН
ХАМГААЛАЛТ ХИЙХ
- ӨНЦӨГ УРАГШ
- ӨНЦӨГ ХОЙШ ГЭХ МЭТ

8. ХИЧЭЭЛД ХИЙХ СУДАЛГАА, ШИНЖИЛГЭЭ БУЮУ МОНИТОРИНГ.
ОРЧИН ҮЕИЙН СУРГАЛТАНД БАГШ БҮР ЗААСАН ХИЧЭЭЛДЭЭ
СУДАЛГАА ХИЙЖ ҮНЭЛЭЛТ ДҮГНЭЛТ ГАРГАН ДАРАА ДАРААГИЙН
ХИЧЭЭЛ СУРГАЛТАНДАА ТАВИХ ЗОРИЛГО ЗОРИЛТЫГ
ТОДОРХОЙЛДОГ БОЛСОН. ЭНЭ НЬ СУРГАЛТЫН ЧАНАРТ АХИЦ
ГАРГАХ, ХҮҮХДИЙН ХӨГЖИЛ ТӨЛӨВШИЛД ЧУХАЛ АЧ ХОЛБОГДОЛТОЙ
ДИДАКТИК АЛХАМ БОЛЖ БАЙГАА ЮМ. ИЙМЭЭС БИД БИЕИЙН
ТАМИРЫН ХИЧЭЭЛДЭЭ ХИЙХ СУДАЛГАА , ШИНЖИЛГЭЭ, ҮНЭЛЭЛТ
ДҮГНЭЛТИЙГ Ч ОРХИГДУУЛЖ БОЛОХГҮЙ ЗАЙЛШГҮЙ ХИЙДЭГ БАЙХ
ШААРДЛАГАТАЙ БОЛЖ БАЙГАА ЮМ.
УЛАМЖЛАЛТ СУРГАЛТЫН АРГА ЗҮЙД БИЕИЙН ТАМИРЫН ХИЧЭЭЛД
ХИЙХ ХЭД ХЭДЭН СУДАЛГАА, ШИНЖИЛГЭЭ ҮНЭЛГЭЭНИЙ АРГА
БАЙДАГ. ӨӨРӨӨР ХЭЛБЭЛ ХИЧЭЭЛИЙН ЕРӨНХИЙ БОЛОН
ХӨДӨЛГӨӨНИЙ НЯГТРАЛ, СУРАГЧЫН АВЧ БАЙГАА АЧААЛАЛААР НЬ
БИЕИЙН ТАМИРЫН ХИЧЭЭЛИЙГ ДҮГНЭЖ ОНОШИЛДОГ БАЙСАН.
ЭНЭ АРГУУДЫГ БИ ХОЦРОГДСОН ГЭЖ ҮЗЭХГҮЙ БАЙНА.

9. БИЕИЙН ТАМИРЫН ХИЧЭЭЛЭЭР АВСАН АЧААЛАЛЫН
ДҮНД ХҮҮХДИЙН БИЕ МАХБОДЬ, ОРГАНИЗМ ЭД ЭРХТЭН
СИСТЕМҮҮД ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ӨНДӨР ИДЭВХИТЭЙ
АЖИЛЛАГААНД ОРЖ ТҮҮНИЙХЭЭ АЧААР ХӨГЖИЖ
ТӨЛӨВШДӨГ.
ТЭГВЭЛ АЧААЛАЛ ГЭЖ ЧУХАМ ЮУ ВЭ?
ХИЧЭЭЛ ДЭЭР ӨГЧ БАЙГАА ДАСГАЛ ХӨДӨЛГӨӨНҮҮД,
ТЭДГЭЭРИЙН БИЕ ОРГАНИЗМД ҮЗҮҮЛЭХ НӨЛӨӨ ҮР
ӨГӨӨЖӨӨС АЧААЛАЛ ХАМААРЧ БАЙДАГ.
СҮҮЛИЙН ҮЕД БИЕИЙН ТАМИРЫН ХИЧЭЭЛИЙН ГОЛ
ҮЗҮҮЛЭЛТ БОЛСОН АЧААЛАЛД БАГШ НАР АНХААРЛАА
ХАНДУУЛХАА Ч БОЛЬЖ, ДАСГАЛ ХӨДӨЛГӨӨНИЙ
СОНГОЛТОНД Ч АЧ ХОЛБОГДОЛ ӨГӨХӨӨ БОЛЬСОН
БАЙНА. ХИЧЭЭЛЭЭР НАС БИЕИЙНХЭЭ ХӨГЖЛИЙН
ОНЦЛОГТ ТОХИРСОН АЧААЛАЛ АВЧ ЧАДААГҮЙ
ХИЧЭЭЛИЙГ ЯАЖ ЗОРИЛГО ЗОРИЛТОО ХАНГАСАН
ХИЧЭЭЛ ГЭЖ ҮЗЭХ ВЭ?

10. ӨӨРӨӨР ХЭЛБЭЛ ХҮҮХДИЙН СУДАСНЫ ЛУГШИЛТ 60-ТАЙ
ОРЖ ИРЭЭД БҮХЭЛ БҮТЭН 40 МИНУТ БИЕИЙН ТАМИРЫН
ХИЧЭЭЛ ХИЙГЭЭД ТӨГСГӨЛД НЬ 60-ТАЙ ГАРВАЛ ЭНЭ ЯМАР
БИЕИЙН ТАМИРЫН ХИЧЭЭЛ БОЛОХ ВЭ? УЧИР ИЙМД БИЕИЙН
ТАМИРЫН ХИЧЭЭЛИЙГ ҮНЭЛЖ ДҮГНЭХ ХАМГИЙН НААД ЗАХЫН
ШАЛГУУР БОЛ АЧААЛАЛ БАЙХ ЁСТОЙ.
ҮҮНТЭЙ НЭГ АДИЛ БИЕИЙН ТАМИРЫН ХИЧЭЭЛИЙГ ҮНЭЛЖ
ДҮГНЭХ БАС НЭГ ГОЛ ҮЗҮҮЛЭЛТ БОЛ ЕРӨНХИЙ БОЛОН
ХӨДӨЛГӨӨНИЙ НЯГТРАЛ ЮМ. /ОБЩИЙ ПЛОТНОСТЬ,
МОТОРНЫЙ ПЛОТНОСТЬ/ ЭНЭ НЬ ЕРӨНХИЙДӨӨ ХИЧЭЭЛ
ДЭЭР СУРАЛЦАГЧЫГ СУЛ ЗОГСОЛТ БАГАТАЙ БАЙЛГАХАД
ЧИГЛЭГДДЭГ. ӨӨРӨӨР ХЭЛБЭЛ ТАЙЛБАР ЯРИАГ БАГАСГААД
ҮНДСЭН ЗҮЙЛДЭЭ ХҮҮХДИЙГ ОРУУЛАХ ТУХАЙ АСУУДАЛ ЮМ.
ГЭХДЭЭ НЯГТРАЛ САЙН ХИЧЭЭЛ БОЛГОХ ГЭЭД АЧААЛАЛЫГ
НЬ ХҮНДРҮҮЛЖ БОЛОХГҮЙГ АНХААРАХ ХЭРЭГТЭЙ БАЙДАГ.