1. Прэзентацыя падрыхтавана І. Я.
Андрэевай
Мінск – сталіцаМінск – сталіца
нашай дзяржавынашай дзяржавы
Мая Радзіма — Беларусь
4 клас
2. МЭТА: правесці знаёмства вучняў з горадам
Мінскам — сталіцай Рэспублікі Беларусь.
ЗАДАЧЫ:
— паказаць ролю Мінска як галоўнага гас-
падарчага, палітычнага і культурнага цэнтра
нашай рэспублікі;
— пазнаёміць з гісторыяй мінскіх праспектаў,
плошчаў і вуліц, з найбольш значнымі будын-
камі і помнікамі сталіцы, новымі сучаснымі
мікрараёнамі горада;
— развіваць уменне бачыць сувязь паміж мі-
нулым і сучасным;
— выхоўваць эстэтычныя пачуцці, цягу да пры-
гожага і велічнага, а таксама пачуццё гонару за
нашу сталіцу.
4. Заданне 2 (4 балы).
Указаць месцазнаходжанне гарадоў.
Светлагорск Салігорск
Жодзіна Наваполацк
Гомельская вобл.
Мінская вобл.
Мінская вобл.
Віцебская вобл.
1 каманда1 каманда 2 каманда2 каманда
Заданне 1 (2 балы).
Паказаць на карце:
Салігорск і Наваполацк Светлагорск і Жодзіна
6. 11
22
1. У назве якога горада
прысутнічае слова «соль»?
2. Як называецца гэтая
соль? (З двух слоў.)
Заданне 4 (4 + 5 балаў).
Запоўніць крыжаванку.
1 каманда1 каманда
№№ 11
22
С
а
л
і
г
о
р
с
к
к а л і й н а я
с о л ь
7. 11
22
33
1. Горад, у якім будуюць
вялікія аўтамабілі.
2. Як яны называюцца?
3. Якім спосабам яны
разгружаюцца?
1 каманда1 каманда
№№ 22
Ж
о
д
з
і
н
а
б е л а з ы
с а м а з в а л ы
8. 11
22
1. У назве якога маладога горада
прысутнічае слова «Полацк»?
2. Што робяць з нафтай
прадпрыемствы гэтага горада?
(З двух слоў.)
Заданне 4 (4 + 5 балаў).
Запоўніць крыжаванку.
2 каманда2 каманда
№№ 11
Н
а
в
а
п
о
л
а
ц
к
п е р а п р а ц о ў к а
н а ф т ы22
9. 11
22
33
1. У назве якога горада
прысутнічае слова
«светлы»?
2. Як называецца
прафесія, звязаная
з электрычнай энергіяй?
3. Людзі яшчэ якой
прафесіі працуюць
у гэтым горадзе?
2 каманда2 каманда
№№ 22
С
в
е
т
л
а
г
о
р
с
к
э н е р г е т ы к
х і м і к
11. Уступная гутарка-віктарынаУступная гутарка-віктарына
1. Успомніце дату першага ўпамінання пра Мінск.
2. З якой падзеяй звязана гэта упамінанне?
3. Падлічыце, колькі дакладна Мінску гадоў?
4. Якое ганаровае званне было прысвоена Мінску
за выдатныя заслугі перад Радзімай, мужнасць
і гераізм, праяўленыя супраць фашысцкіх аку-
пантаў?
1067 г.
Бітва на р. Нямізе.
2010 – 1067 = 943 г.
Ганаровае званне «Мінск — горад-герой».
12. План экскурсііПлан экскурсіі
1.1. ВаротыВароты
г. Мінскаг. Мінска
2.2.
3.3.
4.4. 5.5.
6.6.
7.7.
88..
ПлошчаПлошча
Я. КоласаЯ. Коласа
18. Плошча Незалежнасці знаходзіцца ў пачатку праспекта
Незалежнасці. Гэта самая вялікая і прыгожая плошча.
Побач знаходзіцца Дом урада, пабудаваны ў 1930—1934 гг.
20. Тут знаходзяцца таксама будынкі Беларускага дзяр-
жаўнага ўніверсітэта і Беларускага дзяржаўнага
педагагічнага ўніверсітэта імя М. Танка.
21. Праспект Незалежнасці — цэнтральная магістраль
Мінска. Уздоўж праспекта размешчаны будынкі і ін-
шых вельмі важных дзяржаўных устаноў і прад-
прыемстваў.
26. Траецкае прадмесце — некалі гэта прадмесце было
самым вялікім у Мінску. Па археалагічных да-
дзеных, яго засяленне пачалося ў XII стагоддзі.
3.3. Траецкае прадмесце
27. Адносна невялікі квартал старога Траецкага прадмесця быў
адноўлены ў 1980-х гадах. Дамы і ўнутраныя дворыкі ўваскрашаюць
атмасферу першай паловы XIX стагоддзя, хоць многія з пабудоў
маюць падвалы і першыя паверхі, якія адносяцца да больш ранняга
часу. На жаль, падчас рэстаўрацыі была знесеная частка забудовы
XVII стагоддзя.
35. Сёння ў Мінску на скрыжаванні прасп. Пераможцаў і вул. Нарачан-
скай пабудаваны комплекс цудоўных будынкаў, кожны з якіх уні-
кальны для нашай краіны. Гэта канькабежны стадыён з 400-метро-вай
бегавой дарожкай і трыбунамі на 3 000 месцаў, веладром на
2 000 месцаў і шматфункцыянальная спартыўна-відовішчная арэна,
якая змяшчае 15 000 гледачоў і здольная стаць годнай пляцоўкай для
заняткаў і спаборніцтваў па 28 відах спорту і правядзення най-
буйнейшых эстрадных канцэртаў.
41. У цэнтры вострава знаходзіцца капліца са скульп-
турнымі фігурамі плачучых жанчын — гэта вечная
памяць аб тых, каго ніколі не будзе побач з намі.
42. Востраў жалобы — гэта найперш за ўсё памяць аб
беларускіх хлопцах, якія загінулі ў Афганістане.
Горам і боллю адгукнулася ў сэрцах родных гібель
771 беларускага вайскоўца.
44. Тут, на гэтым месцы, дзе праходзіць вуліца Няміга,
у 1067 г. быў моцны бой. Сутыкнуліся дружыны
кіеўскіх князёў з воінамі Полацкага князя Усяслава
Чарадзея.
45.
46. Перасохла рака Няміга і ператварылся ў маленькую ручаіну.
У наш час пусцілі яе па падземным калектары ўздоўж вуліцы.
Цячэ яна па бетоннай трубе, нібыта тыя слёзы, пралітыя па
загінуўшых тут воінах у час крывавай сечы, што адбылася
3 сакавіка 1067 г.
47. Праходзяць гады і стагоддзі, а вуліца з назвай
Няміга захоўвае светлую памяць аб мінулым.
49. Палац Рэспублікі знаходзіцца на Кастрычніцкай
плошчы. У ім праходзяць важныя мерапрыемствы
дзяржаўнага значэння.
50. Ёсць на Кастрычніцкай плошчы знак «Нулявы
кіламетр», які з’яўляецца пачаткам дарог Беларусі.
51. Гістарычная даведкаГістарычная даведка
У 1793 годзе Мінск стаў губернскім горадам.
Дарогі, якія злучаюць Мінск з іншымі гарадамі былі
прыведзены ў парадак, і з 6 верасня 1795 г. пачаліся
рэгулярныя «паштовыя» перавозкі пасажыраў. Добра-
ўпарадкаванне паштовых трактаў забяспечвала і нар-
мальную транспарціроўку грузаў.
Адлегласці ў тыя часы вымяраліся вёрстамі. На
паштовых трактах кожная вярста адзначалася вер-
ставым слупом. Каля пошты ўстанаўліваўся слуп —
«нулявая вярста» — пачатак усіх трактаў губерні.
Арыентавана тут, у раёне Кастрычніцкай плошчы
(цяпер сквер каля тэатра ім. Янкі Купалы), дзе
праходзіў штогадовы Кантрактовы кірмаш, і стаяла
калісьці «нулявая вярста» Мінскай губерніі.
Падчас рэканструкцыі Кастрычніцкай плошчы на
стыку стагоддзяў была зноў устаноўлена «нулявая
вярста».
60. Цэнтральнае месца на плошчы займае помнік Якубу
Коласу. Ён быў устаноўлены ў 1972 г.
61. Побач з помнікам паэту з абодвух бакоў раз-
мешчаны скульптурныя групы герояў творў Коласа.
Тут мы бачым дзеда Талаша з сынам Панасам —
герояў аповесці «Дрыгва».
