Vlaanderen kent heel wat technische musea met uitgebreide collecties handwerktuigen, maar ook in minder voor de hand liggende verzamelingen komen handwerktuigen voor. Denk maar aan de penselen van een beroemd kunstschilder, aan de instrumenten van een belangrijk wetenschapper, aan de werktuigen die het leger tijdens een oorlog gebruikte, aan de pen van een bekend schrijver, aan de troffel waarmee de eerste steen werd gelegd... Handwerktuigen zijn dus massaal aanwezig in erfgoedcollecties. Dat hoeft ons niet te verbazen, iedereen gebruikte er immers dagelijks voor de meest uiteenlopende zaken, en dat van in de prehistorie tot op de dag van vandaag. Geen reden tot paniek dus, alles is bewaard? Zeker niet, we weten helemaal niet wat bewaard wordt en wat niet, en een overzicht maken van wat er zich in de Vlaamse collecties bevindt is erg moeilijk door een gebrek aan kennis. Vaak loopt het al mis bij de identificatie van de stukken en op het vlak van naamgeving gaan de meeste collectiebeheerders helemaal de mist in. Daardoor wordt het bijvoorbeeld erg moeilijk collecties te gaan vergelijken of hiaten op te sporen. Natuurlijk zijn er wel specialisten voor bepaalde deelaspecten, zowel in de musea als daarbuiten, maar door een gebrek aan samenwerking en overkoepelende werkinstrumenten blijft de wereld van de handwerktuigen erg onbekend terrein. Handwerktuigen zijn niet alleen onbekend. Omdat ze zo alomtegenwoordig zijn, wordt er meestal weinig belang aan gehecht. Dit is volstrekt onterecht, want als bron voor en relict van de geschiedenis van de technieken zijn ze uitermate belangrijk. Het MOT pleit dan ook voor een herwaardering van handwerktuigen in erfgoedcollecties, en dit kan alleen door meer kennis te verzamelen en te ontsluiten.
2. Museum voor
de Oudere Technieken
Missie
Het MOT wil het verleden en het heden van
de mens, hier en elders, helpen begrijpen
door een realistisch beeld te geven van het
ontstaan en de evolutie van de technieken en
van de impact ervan op het dagelijks leven
en het milieu.
6. Collectie
Voorwerpen
– werktuigen die met spierkracht van mens of dier worden
aangedreven
– voertuigen die door mens of dier worden voortbewogen
– andere voorwerpen die verband houden met technische
activiteiten
14. Handwerktuigen in
erfgoedcollecties
- technische collecties: gespecialiseerd in een bepaalde techniek,
grondstof of product
- historische collecties: diverse aspecten van het leven in een
bepaald dorp, stad of streek
- archeologische collecties
- kunstcollecties
-…
