ოზონის შრე და მისი დაცვა საქართველოში7. ultraiisferi radiaciis gazrdiT gamowveuli
movlenebi
• kanis kiboTi daavadebis riskis zrda
• Tvalis kataraqtiT daavadebis riskis zrda
• imuno sistemis daqveiTeba
• mosavlianobis Semcireba
• fitopalnqtonis zrdis Seferxeba
8. qfn-sgan qloris atomis gamoTavisufleba ultraiisferi
gamosxivebiT
F
C
F Cl
Cl
CF2Cl2
CFC - 12
Cl
Cl
F
C
F Cl
CF2Cl
UV
9. ozonis daSla Tavisufali qloris atomiT
Cl
Cl
Cl
Cl
++
Cl O
ClOO
O
O
O
O3
ozoni
O O
O2
Jangbadis molekula
O O
O2
Jangbadis molekula
O
O
Jangbadis atomiqloris monoqsidi
14. monrealis oqmiT kontrolirebadi ozondamSleli
nivTierebebi
nivTierebajgufidanarTi
kopenhagenis
cvlileba
C
E
II
I
HCFC
meTilbromidi
londonis
cvlileba
B
I
II
III
C I HCFC
naxSirbad tetraqloridi
meTilqloroformi
CFCs: CFC-13, CFC-111, CFC-
112, CFC-211-217
halonebi: haloni-1211, haloni-
1301, haloni-2402
monrealisoqmi
A
I
II
srulad haloidirebuli
CFCs:
CFC-11, CFC-12, CFC-113,
CFC-114, CFC-115
17. monrealis oqmis farglebSi odn-ebis moxmarebis
Semcirebis etapobrivi ganrigi
m o n r e a l i s o q m i
sabaziso done
odn-ebis xmarebidan amoRebis
ganrigi
A I (xuTi ZiriTadi qfn)
1995 -1997 mox.
saS. mniSvneloba
07, 1999 gayinva
2005 -50% 2010 -100%
2007 -75%
A II (halonebi)
1995 - 1997 mox.
saS. mniSvneloba
2002 gayinva
2005 -50% 2010 -100%
C (hqfn)
2009 – 2010
mox. saS.
mniSvneloba
2013 gayinva
2015 -10% 2025 -67,5%
2020 -35% 2030 -100%
E (meTilbromidi)
1998-2000 mox.
saS. mniSvneloba
2003 gayinva
2005 -30% 2015 -100%
2010 -70%
18. odn-ebis moxmareba saqarTveloSi
• qlorfTornaxSirbadi:
freon-12 – CF2Cl2 (CFC-12)
• halonebi:
halon-1211 _ CF2BrCl
halon-1301 – CF3Br
halon-2402 – C2F4Br2
• qlorfTornaxSirwyalbadebi:
HCFC-22 _ CHFCl2
HCFC-142b _ C2H3F2Cl
• meTilbromidi _ MB - CH3Br
21. monrealis oqmis farglebSi nakisri ZiriTadi
valdebulebani
1. ozonis jgufis Seqmna
2. sakanonmdeblo bazis Seqmna
3. ozondamSleli nivTierebebis importze efeqturi
monitoringis sistemis Seqmna
4. gamoyenebuli qfn-is mogrovebis da
reciklirebis
sistema
5. samacivro teqnikaSi Tanamedrove praqtikis
gamoyeneba
6. alternatiul teqnologiebze gadasvlis xelSewyoba
adgilobrivi warmoebebisaTvis
7. mosaxleobis cnobierebis amaRleba
22. “ozonis jgufi” da sakvanZo organizaciebi
ozonis jgufi
saqarTvelos
memacivreTa
asociacia
samoqalaqo
sazogadoeba
soflad
ganmaxorcielebe
li saagentoebi-
UNEP, UNDP,
UNIDO
saqarTvelos
garemos dacvis
saministro
ozonis samdivno
nairobSi
mravalmxrivi fondis
samdivno
Sps “inic
jorjia”
sxva
samTavrobo da
arasamTavrobo
organizaciebi
gamsxnelebis
seqtori
23. qmedebebi valdebulebaTa Sesasruleblad
gadamzadda sabaJos TanamSromlebi da aseve
saqarTvelos sabaJo akademiis warmomadgenlebi _
sul 185 specialisti;
Seiqmna odn-ebis reciklirebis ori specializirebuli
centri (Tbilisisa da quTaisSi);
sul gadamzadeba gaira 500 teqnikosma
saqarTvelos sxvadasxva regionidan;
programis farglebSi 20-mde sawarmom miiRo
daxmareba;
sapiloto programis farglebSi sam sademonstracio
saTburSi meTilbromidis alternatiuli nivTierebebis da
24. mosaxleobis cnobierebis amaRlebis
komponenti
Jurnal-gazeTebSi gamoqveynebuli statiebi;
animaciuri filmi (Seqmnili bavSvebis naxatebiT);
sareklamo klipi (meTilbromidis, rogorc
garemosaTvis saxifaTo nivTierebis Sesaxeb);
satelevizio programebi: "wonasworoba“,
"niamori“ da satelevizio gadmocemebi samuSao
seminarebis Sesaxeb;
qalaqis centrSi ganTavsebuli sareklamo farebi;
internet-gverdi (http://www.ozone.ge), romelic
aSuqebs “ozonis erovnuli jgufis” qmedebebs;
teqnikuri literatura (Tema: ozonis Sris dacva,
atmosferuli haeri, sabaJo sfero, samacivro
teqnika da soflis meurneoba)