'Het belang van leren op het werk' door Prof.dr. Andries de Grip
1. PRAKTIJKDAG
Over Duurzame
Inzetbaarheid
Leren van oplossingen uit de praktijk
DONDERDAG 8 DECEMBER 2011
DOMUS MEDICA IN UTRECHT
Het belang van leren op het werk
Prof.dr. Andries de Grip
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
2. Waar ga ik op in?
• Waarom moeten we ons druk maken over
duurzame inzetbaarheid?
• Hoe blijven we duurzaam inzetbaar?
- bij- en omscholing
- leren op het werk
• Het nieuwen leren op de werkplek
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
3. Waarom moeten we ons druk maken om
duurzame inzetbaarheid ?
Toenemende dynamiek op de arbeidsmarkt
Competentieveroudering
Dubbele vergrijzing van de arbeidsmarkt
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
4. Dynamiek in de vraag op de arbeidsmarkt
Verschuivingen in de functiestructuur
Toename opleidingseisen
Toenemende vraag naar
key-skills
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
12. Halfwaarde tijd
van een geschoolde werknemer:
1940: 12 jaar
1970: 7 jaar
2010: 3 jaar?
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
13. Oorzaken van
Competentieveroudering
Atrofie
Slijtage door belastende arbeidsomstandigheden
Verschuivingen in de werkgelegenheid
Technologische en organisatorische vernieuwingen
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
15. Waarom moeten we blijven leren?
Toenemende dynamiek in de vraag op de
arbeidsmarkt
Competentieveroudering
- opscholing
- omscholing
- bijscholing
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
16. Bedrijven krijgen te kampen
met dubbele vergrijzing
Toename aantal 60+ers en daling
arbeidsmarktinstroom jongeren
Toename participatiegraad 60+ers
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
17. Pensioenleeftijd wordt steeds verder naar
achteren geschoven
• Verlagen (vroegtijdige) pensioenrechten:
- Afschaffing VUT, FPU
- Afspraken pensioenakkoord m.b.t. AOW
Focus op financiële prikkels voor werknemers
om langer door te werken
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
18. Invloed pensioenakkoord op verwachte
pensioenleeftijd
Verhoging AOW leeftijd tot 66 jaar
(geboortejaar 1955-1959)
• Verwacht langer doorwerken 4 maanden
• Met 66 jaar met pensioen 20%
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
19. Active Ageing onderzoek i.s.m. APG
Factoren die langer doorwerken
bevorderen.
Gevolgen van langer moeten
doorwerken
(natuurlijk experiment)
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
20. Factoren die langer doorwerken
bevorderen
Dynamische werkomgeving
Goede sfeer met collega’s
Duidelijkheid over taken en bevoegdheden
Bereidheid om cursussen te volgen
Het niet hebben van prestatiebeloning
Financiële prikkels: opgebouwd pensioen
Werksituatie die geen negatief effect heeft
op de gezondheid
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
21. Gevolgen van langer moeten doorwerken
Toename trainingsparticipatie
(maar alleen in grote organisaties)
Toename depressiviteitsklachten
Geringere werkmotivatie bij mensen
die zich unfair behandeld voelen
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
23. Duurzame inzetbaarheid vereist dat
mensen blijven leren om:
hun competenties op peil te houden.
uit te kunnen wijken naar ander werk
wanneer dat nodig is.
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
24. Hoe blijft iemand duurzaam inzetbaar?
Bijscholen en/of omscholen
Leren op het werk
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
25. Deelname aan cursussen
en trainingen (in 2 jaar tijd)
Lager opgeleiden 18%
MBO 39%
HBO 48%
WO 51%
Bron: SCP Aanbodpanel 2009
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
26. Deelname aan cursussen
en trainingen (in 2 jaar tijd)
25-34 jaar 56%
35-44 jaar 48%
45-54 jaar 43%
55-64 jaar 20%
Bron: SCP Aanbodpanel 2009
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
27. Economische literatuur:
Hoge rendementen van training
Korte trainingen leiden tot sterke
salarisstijging
Effect op productiviteit is nog veel groter.
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
29. Onderzoek naar rendement van
training in call center
Aanpak:
Randomisering: geloot in welke volgorde
de teams worden getraind.
Zuiver onderscheid tussen “treatment” en
controle groep maakt het mogelijk het
causale effect van training vast te stellen
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
30. Uitkomsten van het onderzoek
5-daagse training leidt tot
productiviteitsstijging van circa 10%.
Spill-over effect: wanneer medewerkers worden
getraind, stijgt ook de productiviteit van de
andere medewerkers in hun team.
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
31. Waarom is rendement scholing zo hoog?
Scholing stimuleert informeel
leren
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
33. Leren op het werk:
Percentage van de werktijd besteed aan
leerzame taken:
Gemiddeld 31%
Jongeren 40%
Ouderen 25%
Bron: ROA Levenslang leren enquête, 2004 ,2007, 2010
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
34. 94% van de tijd die werkenden aan
leeractiviteiten besteden heeft
betrekking op
learning by doing.
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
35. Van welke taken leren we veel?
Taken die nieuw zijn.
Taken waar een bepaalde
uitdaging in zit.
Samenwerken
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
36. Van welke taken leren we weinig of niets?
Routinewerk
Vergaderen
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
37. Uitdagende taken zijn ook van groot
belang voor iemands cognitie
Mensen met een baan onder hun niveau gaan op
den duur slechter cognitief functioneren qua
geheugen, verbale vaardigheden en
cognitieve flexibiliteit.
Mensen die boven hun niveau werken houden hun
cognitie beter op peil.
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
38. Duurzame inzetbaarheid vereist andere
organisatie van het werk
Ouderen moeten taken doen
- die minder belastend zijn
- waarvoor ervaring belangrijk is
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
40. Hoe bevorder je het leren op het werk ?
Leg verantwoordelijkheid bij de werknemer,
maar wees een aantrekkelijke werkgever die
zijn personeel hierbij faciliteert.
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
41. Hoe bevorder je het leren op het werk ?
Goed beeld van loopbaanperspectief
Uitdagende taken
Functieroulatie
Positieve en kritische feedback
Productinnovaties
Sociale innovaties in organisatie
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
43. Cursist
E-learning cursus E-learning
Performance support
systems
Content: Context:
Formeel Informeel
Helpdesk
Klassikaal Coach
Teamleider
Collega
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Trainer
44. Efficiënt werkend leren
Optimale mix van:
- Taken
- Cursussen
- Feedback en ondersteuning
- Interactie tussen medewerkers
- E-learning support system
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
45. Hoe kan de optimale mix
bereikt worden?
Ook dit is een kwestie van leren:
– Informatie over wat waarschijnlijk werkt
– Systematisch uitproberen
– Implementeren
Veldexperimenten
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
46. Het bedrijfsperspectief t.a.v.
belang van leren
Kenniseconomie:
De kwaliteit van het personeel
bepaalt de concurrentiekracht
van het bedrijf
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
47. Investeren in personeel
vergroot concurrentiekracht
op afzetmarkt en arbeidsmarkt
Personeel met up-to-date competenties
Personeel met meer commitment
Minder personeelsuitstroom
Beter Imago op arbeidsmarkt
WWW.OVERDI.NL/CONGRES
Hinweis der Redaktion
Bij sociale innovaties vooral veel leren van collega’s
Bij sociale innovaties vooral veel leren van collega’s
Bij sociale innovaties vooral veel leren van collega’s
Bij sociale innovaties vooral veel leren van collega’s