1. GIỚI, BÌNH ĐẲNG GIỚI
VÀ PHÒNG CHỐNG
BẠO LỰC GIỚI
TS. Nguyễn Thị Vân Anh – Sở Y tế Hà Nội
1

2. Mục tiêu học tập
1. Hiểu được vấn đề giới
2. Biết được thế nào là bất bình đẳng giới
3. Hiểu được thế nào là bạo lực giới
4. Biết các phòng chống bạo lực giới
2

3. KHÁI NIỆM
Giới tính và giới
1

4. Trò chơi
Viết các đặc tính
của nam giới và nữ giới
1

5. Giới tính và giới
 Giớ i tính: là những đặ c điể m sinh họ c và sinh lý học của nam
giới và phụ nữ ví dụ như cơ quan sinh dục, nhiễm sắc thể hoặc
hormone.
 Giớ i: là vai trò, chuẩn mực và mối quan hệ giữa nam giới và phụ
nữ. Giới biến động từ xã hội này sang xã hội khác và có thể thay
đổ i.
1

6. Giới tính và giới
GIỚ I TÍNH GIỚ I
 Đặc điểm sinh học  Liên quan đến quan điểm,
Sinh ra đã có/bẩm sinh chuẩn mực, quy định của xã hội
Không thay đổi được/khó Do học mà có
thay đổi Có thay đổi và thay đổi theo
Không thay đổi theo thời thời gian, địa lý, dân tộc, xã hội,
gian, địa lý, dân tộc, xã hội, lịch lịch sử
sử
1

7. Giới có đặc tính
 Có tính chấ t quan hệ – phụ nữ và nam giới sống chung trong xã hội.
 Tôn ti – những giá trị hoặc tầm quan trọng thường gắn với những đ ặc
điểm nam giới.
 Lị ch sử – đức tin và thực hành thay đổi theo thời gian …nghĩa là
chúng có thể điều chỉnh!
 Bố i cả nh đặ c thù – sự đa dạng giữa nam giới và phụ nữ làm thay đ ổi
các chuẩn mực, vai trò và mối quan hệ giới. Ví dụ, chủng t ộc, văn hóa,
độ tuổi, định hướng tình dục, tôn giáo và các yếu tố khác tác đ ộng t ới
các chuẩn mực giới và ngược lại.
Cấ u trúc thể chế – quan niệm về nam giới và phụ nữ thường biểu hiện
ở các giá trị, luật pháp, tôn giáo v.v.
1

8. Giới có ảnh hưởng
đến sức khỏe không ?
1

9. TRÒ CHƠI
(Bước chân quyền lực)
 Anh/ chị nhận ra điều gì khi mọi người tiến lên hoặc
đứng yên?
 Tại sao một số người có thể bước lên còn những
người khác thì không?
 Là cán bộ y tế anh, chị có thay đổi được vấn đề này
không ?
1

10. Trao ề n là: ền
Trao quy
quy
 Quá trình giúp mọi người đạt được hoặc có kh ả
năng kiểm soát cuộc sống của họ
 Đặt quyền lực vào tay phụ nữ và nam giới thuộc tất
các các nhóm
1

11. Bài kiểm tra này có bình đẳng
và công bằng không?
1

12. Bình đẳ ng và không bình đẳ ng
trong quan hệ về giớ i
Ngang bằng (bình đẳng)
Không ngang bằng
Nhìn xuống
Nhìn lên
Đàn áp
Bị đán áp
12

13. Luật
Bình đẳng giới
Ch­¬ng 3 Ch­¬ng 4 Ch­¬ng 4
Ch­¬ng 2 Ch­¬ng 5
Ch­¬ng 1 Ch­¬ng 6
Trách Thanh
Các biện nhiệm tra,
Những BĐG pháp bảo của CQ, giám
trong đảm Điều
quy TC, GĐ sát, xử
các lĩnh bình và CN khoản
định lý vi
vực của đẳng trong thi hành
chung phạm
đời sống giới BĐG về BĐG
XH và
GĐ

14. Mục tiêu bình đẳng giới
Mục tiêu bình đẳng giới là xoá bỏ phân biệt đối
xử về giới, tạo cơ hội như nhau cho nam và
nữ trong phát triển kinh tế - xã hội và phát triển
nguồn nhân lực, tiến tới bình đẳng giới thực
chất giữa nam, nữ và thiết lập, củng cố quan
hệ hợp tác, hỗ trợ giữa nam, nữ trong mọi lĩnh
vực của đời sống xã hội và gia đình.

15. Khái niệm về giới, giới tính trong Luật
1. Giới chỉ đặc điểm, vị trí, vai trò của nam và nữ trong tất cả
các mối quan hệ xã hội.
2. Giới tính chỉ các đặc điểm sinh học của nam, nữ.
3. Bình đẳng giới là việc nam, nữ có vị trí, vai trò ngang nhau,
được tạo điều kiện và cơ hội phát huy năng lực của mình
cho sự phát triển của cộng đồng, của gia đình và thụ
hưởng như nhau về thành quả của sự phát triển đó.
4. Phân biệt đối xử về giới là việc hạn chế, loại trừ, không
công nhận hoặc không coi trọng vai trò, vị trí của nam và
nữ, gây bất bình đẳng giữa nam và nữ trong các lĩnh vực
của đời sống xã hội và gia đình.
Cßn tiÕp

16. Các hành vi bị nghiêm cấm
1. Cản trở nam, nữ thực hiện bình đẳng giới.
2. Phân biệt đối xử về giới dưới mọi hình thức.
3. Bạo lực trên cơ sở giới.
4. Các hành vi khác bị nghiêm cấm theo quy định của
pháp luật.
Cßn tiÕp

17. Bỉnh đẳng giới trong lĩnh vực lao động
1. Nam, nữ bình đẳng về tiêu chuẩn, độ tuổi khi tuyển dụng,
được đối xử bình đẳng tại nơi làm việc về việc làm, tiền công,
tiền thưởng, bảo hiểm xã hội, điều kiện lao động và các điều
kiện làm việc khác.
2. Nam, nữ bình đẳng về tiêu chuẩn, độ tuổi khi được đề bạt,
bổ nhiệm giữ các chức danh trong các ngành, nghề có tiêu
chuẩn chức danh.
3. Các biện pháp thúc đẩy bình đẳng giới trong lĩnh vực lao
động bao gồm:
a) Quy định tỷ lệ nam, nữ được tuyển dụng lao động;
b) Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho lao động nữ;
c) Người sử dụng lao động tạo điều kiện vệ sinh an toàn lao
động cho lao động nữ làm việc trong một số ngành, nghề
nặng nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp xúc với các chất độc hại.

18. Bình đẳng giới trong lĩnh vực đào tạo
1. Nam, nữ bình đẳng về độ tuổi đi học, đào tạo, bồi dưỡng.
2. Nam, nữ bình đẳng trong việc lựa chọn ngành, nghề học
tập, đào tạo.
3. Nam, nữ bình đẳng trong việc tiếp cận và hưởng thụ các
chính sách về giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn,
nghiệp vụ.
4. Nữ cán bộ, công chức, viên chức khi tham gia đào tạo, bồi
dưỡng mang theo con dưới ba mươi sáu tháng tuổi được hỗ
trợ theo quy định của Chính phủ.
5. Biện pháp thúc đẩy bình đẳng giới trong lĩnh vực giáo dục
và đào tạo bao gồm:
a) Quy định tỷ lệ nam, nữ tham gia học tập, đào tạo;
b) Lao động nữ khu vực nông thôn được hỗ trợ dạy nghề theo
quy định của pháp luật.
Cßn tiÕp

19. Bình đẳng giới trong lĩnh vực y tế
1. Nam, nữ bình đẳng trong tham gia các hoạt động giáo dục,
truyền thông về chăm sóc sức khỏe, sức khoẻ sinh sản và
sử dụng các dịch vụ y tế.
2. Nam, nữ bình đẳng trong lựa chọn, quyết định sử dụng biện
pháp tránh thai, biện pháp an toàn tình dục, phòng, chống
lây nhiễm HIV/AIDS và các bệnh lây truyền qua đường tình
dục.
3. Phụ nữ nghèo cư trú ở vùng sâu, vùng xa, là đồng bào dân
tộc thiểu số, trừ các đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội
bắt buộc, khi sinh con đúng chính sách dân số được hỗ trợ
theo quy định của Chính phủ.
Cßn tiÕp

20. Bình đẳng giới trong gia đình
1. Vợ, chồng bình đẳng với nhau trong quan hệ dân sự và các
quan hệ khác liên quan đến hôn nhân và gia đình.
2. Vợ, chồng có quyền, nghĩa vụ ngang nhau trong sở hữu tài
sản chung, bình đẳng trong sử dụng nguồn thu nhập chung
của vợ chồng và quyết định các nguồn lực trong gia đình.
3. Vợ, chồng bình đẳng với nhau trong việc bàn bạc, quyết
định lựa chọn và sử dụng biện pháp kế hoạch hoá gia đình
phù hợp; sử dụng thời gian nghỉ chăm sóc con ốm theo quy
định của pháp luật.
4. Con trai, con gái được gia đình chăm sóc, giáo dục và tạo
điều kiện như nhau để học tập, lao động, vui chơi, giải trí và
phát triển.
5. Các thành viên nam, nữ trong gia đình có trách nhiệm chia
sẻ công việc gia đình.
Cßn tiÕp

21. Định nghĩa về bạo lực
giới
Bạo lực phụ nữ là gì?
21

22. Bạo lực phụ nữ
“ Bất kỳ hành vi bạo lực nào dựa trên sự
bất bình đẳng giới dẫn đến, hoặc có thể
dẫn đến tổn hại hoặc đau đớn về thể
xác, tình dục hoặc tâm lý cho phụ nữ, kể
cả việc đe dọa sẽ thưc hiện những hành
vi như vậy, ép buộc hoặc tự ý tước đoạt
quyền tự do của họ, bất kể ở nơi công
cộng hay trong cuộc sống riêng tư”.
(Định nghĩa của Liên Hiệp Quốc, 1993)
22

23. Tại sao gọi BLPN là
Bạo lực trên cơ sở giới
Bạo lực giới là gì?
Các hình thức bạo lực đối với nữ giới
và nam trong đó nữ giới thường là
nạn nhân do mối quan hệ không bình
đẳng về quyền lực giữa nam và nữ
23

24. Các dạng bạo lực đối với phụ nữ
Bạo lực do chồng/bạn tình hay còn gọi là bạo lực
đối với phụ nữ trong gia đình
Hiếp dâm
Buôn bán phụ nữ
Đẩy phụ nữ vào con đường mại dâm
Cắt bỏ một phần bộ phận sinh dục nữ
Bạo lực do của hồi môn
Lạm dụng tình dục trẻ em gái
Bạo lực đối với người giúp việc trong gia đình, v.v.
24

25. Bạ o lự c gia đình là gì?
25

26. Bạo lực gia đình
Là bạo lực do chồng/bạn tình gây ra. Đó
là những hành vi bạo lực xảy ra trong
quan hệ hôn nhân hoặc quan hệ tương tự
hôn nhân gây tổn hại đến sức khoẻ về thể
chất, tinh thần và tình dục tới người vợ
/bạn tình.
Bạn tình ở đây bao gồm các cặp chưa kết
hôn, ly thân, ly dị nhưng vẫn sống cùng
hoặc không, các cặp tình dục đồng giới.
26

27. Định nghĩa về
bạo lực gia đình của Việt Nam
“Hành vi cố ý của thành viên gia đình
gây tổn hại hoặc có khả năng gây
tổn hại về thể chất, tinh thần, kinh tế
đối với các thành viên khác trong gia
đình.”
Thành viên gia đình là những người gắn bó
với nhau bởi hôn nhân, quan hệ huyết thống
hoặc quan hệ nuôi dưỡng, làm phát sinh
các nghĩa vụ và quyền giữa họ với nhau.
27

28. Các hành vi BLGĐ
Hành hạ, ngược đãi, đánh đập hoặc hành vi cố
ý khác xâm hại đến sức khoẻ, tính mạng;
Lăng mạ hoặc hành vi cố ý khác xúc phạm danh
dự, nhân phẩm.
Cô lập, xua đuổi hoặc gây áp lực thường xuyên
về tâm lý gây hậu quả nghiêm trọng;
Ngăn cản việc thực hiện quyền, nghĩa vụ trong
quan hệ gia đình giữa ông, bà và cháu; giữa
cha, mẹ và con cái; giữa vợ và chồng; giữa anh,
chị, em với nhau;
Cưỡng ép quan hệ tình dục;
28

29. Các hành vi BLGĐ
Cưỡng ép tảo hôn; cưỡng ép kết hôn, ly hôn
hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ;
Chiếm đoạt, huỷ hoại, đập phá hoặc có hành vi
khác cố ý làm hư hỏng tài sản riêng của thành
viên khác trong gia đình hoặc tài sản chung của
các thành viên gia đình;
Cưỡng ép thành viên gia đình lao động quá sức,
đóng góp tài chính quá khả năng của họ; kiểm
soát thu nhập của thành viên gia đình nhằm tạo
ra tình trạng phụ thuộc về tài chính;
Có hành vi trái pháp luật buộc thành viên gia
đình ra khỏi chỗ ở
29

30. Hiếp dâm
Hiếp dâm là một dạng bạo lực đối
với phụ nữ. Hiếp dâm là sự cưỡng ép
thân thể, hoặc đe doạ ép buộc, hoặc
ép buộc về tinh thần để giao hợp với
phụ nữ qua đường sinh dục, miệng
hoặc hậu môn trái với mong muốn
của người phụ nữ.
30

31. Bộ luật hình sự của Việt Nam
qui định tội hiếp dâm
“Người nào dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực
hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ
được của nạn nhân, hoặc thủ đoạn khác
giao cấu với nạn nhân trái với ý muốn của
họ thì bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm”.
Bộ luật cũng qui định rõ hình thức xử
phạt có thể sẽ cao hơn tuỳ thuộc vào mức
độ nghiêm trọng của vụ việc.
31

32. Lạm dụng tình dục trẻ em
32

33. Lạm dụng tình dục trẻ em
Lạm dụng tình dục trẻ em là bất kỳ
hành vi tình dục nào xảy ra giữa
người lạ hoặc người thân trong gia
đình với trẻ em, kể cả bất kỳ một một
sự động chạm về tình dục không
được đồng ý giữa đứa trẻ và bạn bè
33

34. Lạm dụng tình dục trẻ em
Lạm dụng tình dục trẻ em có thể bao
gồm:
Vuốt ve bộ phận sinh dục
Ép buộc trẻ thực hiện hành vi thủ dâm
của kẻ lạm dụng
Giao cấu qua đường sinh dục, đường
hậu môn hoặc bằng miệng
34

35. Vì sao bạo lực
đối với phụ nữ bị lên án ?
Vi phạm quyền con người
Phương hại nghiêm trọng đến sức
khoẻ con người.
Có nguy cơ gây tan vỡ gia đình.
Gây hậu quả ảnh hưởng tâm lý lâu
dài đến cả con cái.
35

36. Vì sao bạo lực
đối với phụ nữ bị lên án?
Làm cho phụ nữ không thể hoà nhập đầy
đủ vào mọi hoạt động vì sự phát triển xã
hội.
Chưa được quan tâm thích đáng với mức
độ nghiêm trọng của nó, vì thế cản trở
bình đẳng giới và củng cố vai trò bề trên
của nam giới.
Đang có xu hướng trở thành một vấn nạn
của cả cộng đồng. 36

37. Đặc trưng của BLGĐ
 Nhân tố chính của bạo lực gia đình khiến
nó khác với các cuộc cãi vã thông
thường giữa các cặp vợ chồng/bạn tình
là một trong hai người (chồng/bạn tình)
dùng bạo lực nhằm kiểm soát, khống
chế người kia.
 Bạo lực gia đình là hành vi do học mà
có. Bạo lực là có chủ ý, không phải là tai
nạn
37

38. Đặc trưng của BLGĐ
 Mặc dù phụ nữ có thể gây bạo lực,
nhưng phần lớn bạo lực gia đình là do
đàn ông gây ra cho người bạn đời/bạn
tình của họ.
 Các hành vi bạo lực với phụ nữ do
chồng/bạn tình gây ra không xảy ra đơn
lẻ mà thường bao gồm nhiều dạng khác
nhau. Ví dụ bạo lực thể chất thường đi
kèm bạo lực tinh thần hoặc bạo lực tình
dục. 38

39. Đặc trưng của BLGĐ
 Bạo lực là xâm phạm các quyền cơ
bản nhất của con người, đặc biệt là
quyền tự do và mang màu sắc bất
bình đẳng giới rõ rệt.
 Người phụ nữ phải chịu đựng tổn
thương, đau đớn về thể xác, tinh
thần và tình dục, và thiệt hại về kinh
tế
39

40. Phụ nữ bị bạo lực
và quyền con người
40

41. Quyền của người phụ nữ
 Quyền được tôn trọng: không bị
đánh giá thấp, không bị chửi mắng,
lăng mạ, ra lệnh, được lựa chọn bạn
bè, được gia đình và người thân
ủng hộ.
 Quyền được sống an toàn: không bị
ngược đãi về thể chất, không bị đe
doạ, bị tổn thương về tinh thần.
41

42. Quyền của người phụ nữ
- Quyền tự quyết định về SKSS và tình
dục của bản thân (được hưởng thụ đời
sống tình dục, tình dục an toàn, lựa chọn
biện pháp tránh thai, quyết định về số
con, thời điểm sinh con và khoảng cách
sinh, v.v.)
- Quyền được đối xử bình đẳng: được
tham gia vào những quyết định quan
trọng, được thực hiện những quyền lợi
chính đáng (kinh tế, học hành, kế hoạch
hoá gia đình...) v.v
42

43. Bánh xe bình đẳng
Những yếu tố nào tìm thấy trong mối quan hệ
bình đẳng?
43

44. Bánh xe quyền lực và sự kiểm soát
Những yếu tố nào tìm thấy trong mối quan hệ
quyền lực và kiểm sóat ?
44

45. Bạo lực đối với phụ nữ là vấn đề sức khoẻ cộng đồng:
Bạo lực giới thông qua chu kỳ sống
Trước khi sinh Nạo thai lựa chọn giới tính
Vi du bao lucLời bé gái không được chào đời.do
Đánh đập phụ nữ khi mang thai(ảnh hưởng
nghiêm trọng đến thể chất và tinh thần đối
với phụ nữ, ảnh hướng tới bào thai), có thai
do bị cưỡng ép quan hệ tình dục
Sơ sinh Giết trẻ sơ sinh nữ, bạo lực thể chất và tinh
thần. Có sự đối xử phân biệt trong nuôi
dưỡng, chăm sóc y tế giữa trẻ gái và trai
Thời thơ ấu Cắt một phần bộ phận sinh dục nữ (âm vật),
bị lạm dụng tình dục, không được bình đẳng
trong tiếp cận y tế, mãi dâm trẻ em

46. Bạo lực giới thông qua chu kỳ sống
Thanh niên Bạo lực do người yêu, bị cưỡng ép quan hệ
tình dục vì mục đích kinh tế, hiếp dâm, buôn
bán phụ nữ, cưỡng ép vào con đường mãi
dâm, bạo lực tình dục nơi làm việc
Tuổi sinh sản Bị chồng/bạn tình ngược đãi, hiếp dâm trong
hôn nhân, bạo lực và giết hại liên quan đến
của hồi môn, tự tử, bạo lực tinh thần, bạo lực
ở nơi làm việc, hiếp dâm, quấy rối tình dục,
bạo lực với phụ nữ bị tàn tật
Tuổi già Bạo lực với phụ nữ goá, người già

47. Chu kỳ bạo lực
Xin lỗi,
tha thứ,
Căng thẳng
tỏ ra ân hận
hình thành
với vợ
bạn tình
Bạo lực xảy ra
47

48. Nhận diện: Bạo lực thể chất
48

49. Bạo lực thể chất
Là những hành vi:
Hành hạ, ngược đãi, đánh đập
Cố ý khác xâm hại đến sức khoẻ, tính
mạng
Bạt tai, túm tóc, tát, đấm, đá, bóp cổ, lắc
mạnh thân thể, giam hãm hay nhốt
Đốt, tạt acid, dùng hung khí…
gây thương tổn từ nhẹ đến nghiêm trọng,
thậm chí chết người.
Ngoài ra còn để lại hậu quả tâm lý nặng
nề, làm cho người phụ nữ luôn lo hãi, hoảng
sợ 49

50. Bạo lực tinh thần
50

51. Bạo lực tinh thần/tâm lý
Chửi mắng, lăng mạ
Xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín, cô
lập, xua đuổi, quấy rối
Gây áp lực thường xuyên về tâm lý...
Kiểm soát thời gian
Ngăn cản tình cảm của người vợ/bạn tình
đối với người thân, có khi ghen bóng gió
Đe doạ bỏ; hành hạ con cái…
51

52. Bạo lực tình dục
52

53. Bạo lực tình dục
Ép buộc bạn tình/vợ quan hệ tình dục
Xâm phạm đến đời sống tình dục
Ép phải sinh con trai
Không sử dụng bao cao su theo yêu
cầu của bạn tình
Không cho vợ/bạn tình sử dụng tránh
thai.
Một số người chồng còn ép buộc, xúi
giục vợ đi vào con đường làm gái điếm
hay mỹ nhân kế vì mục đích tư lợi.
53

54. Bạo lực kinh tế
Chiếm đoạt, huỷ hoại, cố tình làm hư
hỏng tài sản riêng
Cưỡng ép lao động quá sức
Cản trở việc thực hiện quyền lao động
Kiểm soát thu nhập nhằm tạo tình trạng
phụ thuộc về tài chính.
Không chia sẻ công việc gia đình
Mặc vợ bươn chải kiếm tiền
54

55. Một số quan niệm phổ biến
về BLGĐ ở Việt Nam
1. Người vợ có nghĩa vụ giữ gìn sự hoà
thuận trong gia đình. Nếu người chồng
đánh vợ, cô ta cần phải hoàn thiện bản
thân để giữ hoà khí trong gia đình -
Đúng hay sai?
55

56. Một số quan niệm phổ biến
về BLGĐ ở Việt Nam
2. Bạo lực gia đình là vấn đề riêng tư của
gia đình-Đúng hay sai?
56

57. Một số quan niệm phổ biến
về BLGĐ ở Việt Nam
3.Phụ nữ cần chấp nhận bạo lực vì con cái.
Đúng hay sai?
57

58. Một số quan niệm phổ biến
về BLGĐ ở Việt Nam
4.Rượu là gốc rễ của bạo lực gia đình–
Đúng hay sai?
58

59. Một số quan niệm phổ biến
về BLGĐ ở Việt Nam
5. Hành vi của người phụ nữ thường là
nguyên nhân gây ra bạo lực của người
chồng, ví dụ nếu cô ta nói quá nhiều và là
người nội trợ tồi– Đúng hay sai?
59

60. Một số quan niệm phổ biến
về BLGĐ ở Việt Nam
6. Người chồng có thể buộc người vợ phải
quan hệ tình dục nếu anh ta muốn và để
thoả mãn mong muốn có con trai của
anh ta - đúng hay sai?
60

61. Một số quan niệm phổ biến
về BLGĐ ở Việt Nam
7. Nếungười phụ nữ bị chồng đánh, cô ta
không nên báo với chính quyền hoặc công
an bởi vì điều đó có thể phá vỡ cuộc hôn
nhân của họ-- đúng hay sai?
61

62. Nghiên cứu trường hợp Vinh
Làm việc theo nhóm nghiên cứu câu chuyện của
Vinh: chia 4 nhóm nhỏ tại chỗ theo cách đếm
vòng tròn: “1, 2, 3, 4, 1, 2....”
Câu hỏi:
1.Đây có phải là trường hợp bạo lực do chồng gây
ra không? Vinh bị các dạng bạo lực gì?
2.Dấu hiệu nào thể hiện Vinh bị chồng gây bạo
lực?
3.Chu kỳ bạo lực đã xảy ra với Vinh là gì?
4.Cán bộ y tế cảm thấy thế nào về trường hợp
này?
62

63. Điểm tình hình BLPN trên thế giới
 Cứ năm phụ nữ thì có 1 là nạn nhân của bất kỳ một
dạng bạo lực nào trong cuộc đời của họ. B¹o lùc giíi lµ
nguyªn nh©n thø 10 g©y ra tö vong cña phô n÷ ë ®é
tuæi 15-44 (WHO)
 Nghiªn cøu ë các n­íc trên thế giới cho thÊy cã khoảng
tõ 16% đến 67% phô n÷ trong mÉu ®iÒu tra b¸o c¸o bÞ
chång hay b¹n t×nh ng­îc ®·i th©n thÓ (L. Heise,1999)
 ë mét sè n­íc, 47% phô n÷ b¸o c¸o bÞ c­ìng Ðp trong
lÇn quan hÖ tình dôc ®Çu tiªn (WHO, 2002).
1.

64. Tình hình bạ o lự c phụ nữ
trên thế giớ i
- Tại Mỹ, hàng năm có tới 4 triệu phụ nữ bị bạo lực
do chồng, chồng cũ, bạn trai hay bạn tình.
Khoảng 22 đến 35% phụ nữ phải đi cấp cứu vì lí
do bị bạo lực.
- Tại Canada, khoảng 20% số vụ giết người xảy ra
trong mối quan hệ vợ chồng, 3/4 là phụ nữ bị sát
hại (12%).
- Tại Pháp: Năm 2000, ước tính có hơn 1.5 triệu
phụ nữ là nạn nhân của bạo lực do chồng gây ra.
Tính trong 9 tháng đầu năm 2006, trung bình cứ 3
ngày có một phụ nữ chết do chồng bạo lực.
64

65. Phần trăm
Ba
n gl
Ba ad
n
0
20
40
60
80
100
gl e sh
ad
e sh
ci
ty
pr
ov
in
ce
Br
az
Br il
ci
az ty
il
pr
Et ov
hi in
o pi ce
a
pr
ov
in
ce
Ja
pa
n
ci
Na ty
m
ib
ia
ci
ty
Pe
ru
Pe ci
ru ty
pr
Se ov
rb in
i a ce
an
d
M Sa
on m
te oa
ne
gr
o
ci
Un Th ty
i te
ai
la
(chồng/bạn tình hay người khác), từ năm 15 tuổi
Un d Th nd
i te Re ai
la ci
d p nd ty
xuyên trong cuộc đời người phụ nữ
Re ub
p lic pr
ub of ov
lic Ta in
ce
n
Tỷ lệ phụ nữ bị hành hạ thể chất hoặc bạo hành tình dục
of za
Ta ni
n za a
ci
ni ty
a
pr
ov
in
ce
Bạo lực thể chất và tình dục xảy ra rất thường

66. Nguy cơ bạo lực do chồng/bạn tình gây ra là cao hơn
Phụ nữ Chỉ người khác
thường dễ Cả hai
Chỉ chồng/bạn tình
bị
chồng/bạn
tình đánh
hoặc hiếp
hơn là bị
người
khác
Phân bố tỷ lệ bị chồng/bạn tình hoặc người khác hành hạ, hiếp trong số
phụ nữ bị lạm dụng từ độ tuổi 15, theo địa điểm

67. Có thai không hẳn là thời gian được bảo vệ
Tỷ lệ phụ nữ đã từng có thai bị chồng/bạn tình đánh trong ít nhất một lần
mang thai chia theo khu vực
Anh ta đánh Bị đánh khi mang thai, không bao gồm đấm đá vào bụng
tôi vào bụng là tôi Bị đánh khi mang thai, bao gồm đấm đá vào bụng
sảy thai hai đứa bé
– giống hệt nhau
hay không tôi cũng
chẳng biết nữa. Tôi
chảy máu nặng và
phải vào bệnh viện,
họ đã làm sạch cho
tôi.
Một phụ nữ ở
Peru

68. Một
số thông tin
về lạm dụng tình dục trẻ em
- Cứ 4 em gái có một em đã từng bị lạm dụng tình
dục. Cứ 7 em trai có một người đã từng bị lạm
dụng tình dục
- Phát tán hình ảnh khiêu dâm trẻ em trên Internet
để hướng trẻ em vào phim ảnh đồi truỵ
- Sử dụng internet để quyến rũ trẻ em và thanh
thiếu niên vào các quan hệ tình dục dẫn đến
những vụ giết hại trẻ em và thanh niên.
68

69. Điểm tình hình BLGĐ ở Việt Nam
- Nghiên cứu của
HLHPNVN tại 3 tỉnh Thái
Bình, Tiền Giang, Lạng
Sơn năm 2001 cho thấy
trên 40% phụ nữ được
phỏng vấn báo cáo bị
chồng đánh đập hoặc
chửi mắng.
69

70. Điểm tình hình BLGĐ ở Việt Nam
Nghiên cứu của Uỷ ban các vấn đề xã hội
của Quốc Hội năm 2006
- 2,3 % người được phỏng vấn báo cáo
có bạo lực thể chất xảy ra trong gia đình
- 25% có bạo lực tinh thần
- 30% báo cáo có bạo lực tình dục
70

71. Điểm tình hình BLGĐ ở Việt Nam
Theo báo cáo của Toà án nhân dân tối
cao từ ngày 1/1/2000 đến 31/12/2005 các
toà án địa phương trong cả nước đã thụ lý
và giải quyết sơ thẩm 186954 vụ ly hôn do
bạo lực gia đình, hành vi đánh đập ngược
đãi chiếm 53% trong các nguyên nhân dẫn
đến ly hôn.
Năm 2005, có tới 39.730 vụ ly hôn trong
tổng số 65.929 vụ án hôn nhân và gia
đình, chiếm tỉ lệ 60%.

72. Điểm tình hình BLGĐ ở Việt Nam
 Nghiên cứu quốc gia (2009 – 2010) về bạo
lực đối với phụ nữ Việt Nam do TCTK, WHO,..
tiến hành trên 4.838 phụ nữ tại 63 tỉnh thành trên
toàn quốc cho thấy:
•32% phụ nữ đã kết hôn bị BLTC; 54% bị BLTT
và 10% bị bạo lực tình dục
• 34% phụ nữ bị kết hợp hai loại BLTC và TD;
• 27% phụ nữ bị kết hợp cả ba loại bạo lực TC,
TT, TD. Các hành vi bạo lực thường lặp đi, lặp
lại.
72

73. Số kh¸ch hµng bị BLGĐ ĐếnTTTV Đ ứ c Giang
từ 3/2003-2/2008, 2455 trường hợp, 39% là BLGĐ, n=962
73

74. HËu qu¶ cña b¹o lùc ®èi víi søc khoÎ phô n÷
HËu qu¶ g©y
tö vong HËu qu¶ kh¸c
Thể chấ t C¸c bÖnh m·n tÝnh •Sứ c khoẻ tinh
 Giế t ngườ i Th­¬ng tËt thầ n
Tự tử Tµn tËt vÜnh Sứ c khoẻ sinh sả n Stress sau chấ n
Tử vong viÔn thươ ng
- Cã thai kh«ng mong muố n
mẹ Søc khoÎ kÐm Trầ m cả m
- C¸c bÖnh viªm nhiễ m
C¸c bệ nh v.v. đườ ng sinh sả n/ HIV Lo lắ ng
liªn quan Nhữ ng hµnh - Rố i loạ n phụ khoa R i loạ n/ ả ng
ố ho
đế n AIDS vi sứ c khoẻ tiªu - Nạ o thai kh«ng an toµn loạ n
cự c R i loạ n ă n uố ng
ố
- C¸c biế n chứ ng do nạ o
Hót thuèc thai Sai lệ ch chứ c
L¹m dông r­îu - Xả y thai/ ẻ sơ sinh thiế u
tr nă ng tinh dụ c
vµ thuèc c©n
v.v. - Viªm nhiÔm tiể u khung
Nguån: CHANGE

75. HËu qu¶ cña b¹o lùc ®èi víi søc khoÎ phô n÷
Số liệu từ các nghiên cứu trên thế giới
Phô n÷ bÞ l¹m dông t×nh dôc khi cßn bÐ sÏ cã
nhiÒu nguy c¬ cã quan hÖ t×nh dôc kh«ng b¶o vÖ
khi ë tuæi vÞ thµnh niªn vµ tr­ëng thµnh vµ v× thÕ
dÔ m¾c HIV/AIDS h¬n (Zierler, Feingold, Laufer,
Velentgas, Kantrowitz-Gordon&Mayer, 1991).
Phô n÷ bÞ bạo lực về thÓ chất dÔ bÞ cã thai
ngoµi ý muèn h¬n c¸c phô n÷ kh¸c (Eby, Campbell,
Sullivan&Davidson, 1995).
N¹n nh©n bÞ hiÕp d©m cã ý ®Þnh tù tö gÊp 9 lÇn
so víi ng­¬× b×nh th­êng (Kirpatrick& Best, 1990).

76. Bạo hành làm tăng nguy cơ có ý định
hoặc đã từng tự tử
Tôi cảm thấy tỷ lệ phụ nữ đã từng có ý định tự tử liên quan đến bị chồng/bạn
không khỏe và chỉ muốn đánh hoặc bạo hành tình dục
tình
khóc. Nhiều lần tôi muốn
chết đi cho xong. Tôi Đã từng bị bạo hành thể xác, tình dục
Chưa từng bị hoặc
thậm chí đã nghĩ đến cả hai
việc tự tử hoặc đầu độc
cả con bởi tôi nghĩ tôi đã
phải chịu đựng đau đớn
đến như vậy rồi thì con
tôi sẽ phải chịu đau đớn
đến mức nào nữa nếu
tôi không còn trên đời…
Một phụ nữ ở Peru

77. HËu qu¶ cña b¹o lùc ®èi víi søc khoÎ phô nu
Số liệu từ các nghiên cứu trên thế giới
So với những phụ nữ không có tiền sử bị bạo lực,
những người phụ nữ bị bạo lực thường có xu hướng
- Sử dụng rượu nhiều
- Đến phòng cấp cứu nhiều hơn
- Thăm khám bệnh nhiều hơn
Những phụ nữ bị cướng bức tình dục do bạn tình sẽ
có xu hướng trải qua:
- Đau đầu
- Trầm cảm
- Đau tiểu khung
- Rối loạn chức năng tình dục
- Vấn đề phụ khoa
- Rách cơ quan sinh dục và hậu môn

78. Hội chứng stress sau trấn thương
Nhiều phụ nữ bị bạo lực trải qua stress sau trấn
thương-- căng thẳng khi nạn nhân cảm thấy
không được giúp đỡ trước những đe doạ bị
thương tích hoặc bị giết hại
Các triệu chứng bao gồm gặp ác mộng, khó
ngủ, dễ giật mình, vô cảm

79. Bạo lực giới và HIV/AIDS có mối
liên hệ với nhau như thế nào?
Bạo lực làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV đối với
phụ nữ:
Cưỡng ép tình dục khiến người phụ nữ không
tự bảo vệ mình khỏi nguy cơ tình dục không an
toàn, làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV.
E ngại bạo lực khiến phụ nữ không dám thuyết
phục được chồng/bạn tình sử dụng bao cao su,
làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV

80. Bạo lực giới và HIV/AIDS có mối
liên hệ với nhau như thế nào?
Trẻ em gái bị bạo lực tình dục, ở tuổi trưởng
thành dễ có các hành vi tình dục không an toàn
dẫn đến nguy cơ nhiễm HIV.
Sự e ngại bạo lực khiến người phụ nữ không
dám tiết lộ với chồng mình bị bệnh lây truyền
đường tình dục hoặc HIV, và không dám hoặc
chậm tìm kiếm các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ,
vì thế nguy cơ lây nhiễm tăng lên.

81. Bạo lực giới và HIV/AIDS có mối
liên hệ với nhau như thế nào?
Bị lây nhiễm HIV làm tăng nguy cơ bị bạo
lực
Phụ nữ có nguy cơ bị bạo lực nhiều hơn khi tiết
lộ tình trạng HIV dương tính, và gặp nhiều trở
ngại trong tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức
khoẻ và những hỗ trợ khác do bị kỳ thị

82. Hậu quả bạo lực
Các hậu quả khác đối với kinh tế - xã
hội:
Gây tốn kém cho ngân sách y tế - xã hội
của quốc gia (chi phí y tế, các dịch vụ hỗ
trợ của luật pháp, xã hội, công an, toà
án.vv.)
Ảnh hưởng đến thu nhập gia đình (chi
phí cho chữa trị thương tích, sức khoẻ
suy giảm không thể tham gia lao động
sản xuất, không có cơ hội được học
hành và có việc làm của phụ nữ...).
82

83. Hậu quả bạo lực
Hậ u quả đố i vớ i con cái: Những trẻ
em trong những gia đình thường
xuyên phải chứng kiến cảnh bố mẹ
chúng xung đột; sau này rất có thể
chúng cũng sẽ trở thành những kẻ vũ
phu, lập lại những hành vi như cha
mẹ hoặc có những vấn đề về hành vi
như lo hãi, trầm cảm, stress sau chấn
thương. 83

84. Bài tập thảo luận
Làm việc theo nhóm nghiên cứu câu
chuyện: chia 4 nhóm nhỏ tại chỗ theo cách
đếm vòng tròn: “1, 2, 3, 4, 1, 2....” Các
nhóm thảo luận trong khoảng 10 phút,
từng nhóm sẽ trả lời trước cả lớp, các
nhóm khác bổ sung, khoảng 20 phút.
84

85. Bài tập thảo luận
Người chồng thường xuyên say rượu, và có
quan hệ tình dục với nhiều phụ nữ ở các quán
bia ôm. Anh ta thường xuyên đánh vợ và đôi khi
cưỡng ép cô trong quan hệ tình dục. Nếu người
vợ to tiếng với chồng về các quan hệ ngoài hôn
nhân của anh ta, hoặc yêu cầu anh ta phải dùng
bao cao su, cô sẽ bị đánh đập nhiều hơn.
Yêu cầu:
- Đọc câu chuyện
- Thảo luận về bạo lực và nguy cơ của nó tới HIV
- Thay đổi câu chuyện để phụ nữ ít bị tổn thương
về HIV hơn
85

86. Một số giả thuyết về nguyên nhân
Ý thức gia trưởng, trọng nam khinh nữ, có
nguồn gốc từ những ảnh hưởng của tư
tưởng phong kiến, đặc biệt định kiến giới
Sự yếu đuối, cam chịu và phụ thuộc kinh
tế của chính phụ nữ
86

87. Một số giả thuyết về nguyên nhân
Sự giáo dục, can thiệp chưa đủ mạnh của
cộng đồng để ngăn chặn tệ bạo lực đối với
phụ nữ, cụ thể hơn là chồng bạo lực vợ
Sự thiếu hiểu biết của người dân về pháp
luật liên quan đến bình đẳng giới và phòng
chống bạo lực gia đình
87

88. Một số giả thuyết về
nguyên nhân
Bấ t bình đẳ ng giớ i là nguyên
nhân chính gây ra bạ o lự c vớ i
phụ nữ
88

89. Khung lý thuyết sinh thái
Xã hội Cộng Trong mối C¸ nh©n
đồng quan hệ

90. Khung lý thuyết sinh thái
Vòng tròn trong cùng (A): thể hiện các yếu tố thuộc về
cá nhân, cho thấy tiền sử cá nhân có ảnh hưởng
tới hành vi của mỗi cá nhân:
+ Bị lạm dụng khi còn nhỏ
+ Chứng kiến những cảnh bạo lực trong gia đình
+ Không có cha hoặc bị cha bỏ rơi,
+ Cha thường xuyên nghiện rượu.
90

91. Khung lý thuyết sinh thái
Vòng tròn thứ hai (B): thể hiện các yếu
tố liên quan trực tiếp tới quan hệ trong
gia đình hoặc các quan hệ hôn nhân
hoặc tương tự hôn nhân:
+ Nam giới kiểm soát mọi tài sản và tự
quyết định mọi việc trong gia đình.
91

92. Khung lý thuyết sinh thái
Vòng tròn thứ ba (C): đại diện các yếu tố liên
quan tới cấu trúc xã hội và tổ chức, cả
chính thức và phi chính thức trong cộng
đồng:
+ Phụ nữ bị cô lập và thiếu sự hỗ trợ xã hội
+ Thất nghiệp, nghèo đói
+ Nam giới bị ảnh hưởng bởi nhóm bạn bè
đồng lứa,
+ Cộng đồng có sự dễ dãi và thậm chí bỏ qua
hành vi bạo lực của nam giới.
92

93. Khung lý thuyết sinh thái
Vòng tròn bên ngoài cùng (D): là môi trường
kinh tế xã hội, bao gồm các chuẩn mực
văn hoá:
+ Sự khoan dung của người phụ nữ và con
trẻ trước những hình phạt về thể chất
+ Sự chấp nhận bạo lực như một công cụ
để giải quyết các tranh chấp cá nhân
+ Vai trò giới cứng nhắc
+ Cho rằng nam giới có quyền sở hữu phụ
nữ.
93

94. Điểm lại
những vấn đề đã học
94