1. A-PDF Merger DEMO : Purchase from www.A-PDF.com to remove the watermark

3. ÷_hÎÌ, ‹ƒ¿ ±fiı ≠¿Î¿ —
fi√ıLƒ ω…›
Á_’Îÿ¿ —
ËWν· ’W¿HÎν
‹¬M≤Wà ÏÕ{Î¥fi ÷◊Î ·ı±ÎµÀ˚Á —
ËWν· ’W¿HÎν
¿·Î ÁËΛ¿˘ —
¿ı‰ «Î‰ÕÎ, ±Ï‹÷ ÂÎË
‹ÎÏ·¿ —
ËWν· ’„O·¿ıÂLÁ, ±‹ÿΉÎÿ.
‹ƒHÎV◊Îfi —
±ı·Î¥Õ ±˘ŒÁıÀ, √˘‹÷Ì’fl, ±‹ÿΉÎÿ.
Ï¿o‹÷ — ±œÎfl wÏ’›Î
12 ±_¿˘fi_ ·‰Î…‹ —
¤Îfl÷‹Î_ — wÎ. 200. ’flÿı‹Î_ — wÎ.1,400
24 ±_¿˘fi_ ·‰Î…‹ —
¤Îfl÷‹Î_ — wÎ. 400
‰ı⁄ÁÎ¥À — www.safari-india.com
¥-‹ı· —
·‰Î…‹ ‹ÎÀı —
subscriptions@safari-india.com
ÁÒ«fi˘, ’˛Ï÷¤Î‰˘ ÷◊Î ±L› ‹ÎÏË÷Ì ‹ÎÀı —
info@safari-india.com
’hÎT›‰ËÎflfi_ Áflfi΋_ —
ËWν· ’„O·¿ıÂLÁ, 212- 215,
±Îfi_ÿ ‹_√·-3, ¿˘fl ⁄Λ˘Àı¿fiÌ Á΋ı,
’Ïfl‹· ø˘ÏÁ_√ ’ÎÁı, ±ıÏ·Á Ï⁄˛…,
±‹ÿΉÎÿ-380006.
Œ˘fi fi_⁄Á˝ — 2646 16 98 / 6605 6050
¿Î›‹Ì √˛ÎË¿˘±ı ’hÎT›‰ËÎfl ‰¬÷ı
’˘÷Îfi˘ ·‰Î…‹ fi_⁄fl ±«Ò¿ ·¬‰˘.
Copyrights : Harshal Publications
212 to 215, Anand Mangal-3, Opp. Core
Biotech, Near Parimal Crossing, Ellisbridge
Ahmedabad-380 006. Gujarat.
Tel. : 2646 16 98 / 6605 6050
á Œı⁄˛±ÎflÌ 2008 á ’˙Ê-‹ÎCÎ 1929
±_¿ fi_ — 165
;f+5ffnsgff[ 5fTf
Œı⁄˛±ÎflÌ 2008 á ÁŒÎflÌ á 1
¤Îfl÷fiÎ ÏÕŒıLÁ ÏflÁ«˝ ±ıLÕ Õı‰·’‹ıLÀ ±˘√ı˝fiÎ≥{ıÂfi/DRDO fiÌ ·ı⁄˘flıÀfḻ˘‹Î_
≥„LÀ√˛ıÀıÕ √Î≥ÕıÕ Ï‹ÁÎ≥· Õı‰·’‹ıLÀ/IGMD ⁄ıfifl Ëı »ıS·Î_ 25 ‰Wν◊Ì «Î·÷˘
±„Bfi, M≤J‰Ì, ±Î¿ÎÂ, ÏhÎÂÒ·, fiÎ√ ÷◊Î ±jÎ fi΋fiÎ_ Ï‹ÁÎ≥·˘fiÎ ÏflÁ«˝ ’˛˘√˛Î‹fi_
±Î¬flı ’ÒHÎ˝Ï‰fl΋ ±ÎT›_. fiÏË, ’˛˘√˛Î‹ Ë∞ ’Òfl˘ ◊›˘ fi◊Ì, ⁄·¿ı ±‘‰E«ı ÷ıfiı ±À¿Î‰Ì
ÿı‰Î‹Î_ ±ÎT›˘ »ı. ΩL›±ÎflÌ 9, 2008 fiÎ fl˘… ÕΘ. ±ıÁ. ’˛Ë·Îÿı ¤Îfl÷fiÎ ‹ËI‰Î¿Î_ZÎÌ
Ï‹ÁÎ≥· ’˛˘√˛Î‹fi_ ÁÒflÁÒÏfl›_ ◊›ÎfiÌ ÁkÎΉÎfl ΩËıflÎ÷ fi‰Ì ÏÿSËÌ‹Î_ ¿flÌ I›Îflı ±ı
CÎÀVŒ˘Àfi_ Ïfl±ı@Âfi ‹ÌÏÕ›Î◊Ì ‹Î_ÕÌfiı ÿıÂfiÌ ’˛Ω‹Î_ ’HÎ ÁÒflÁÒÏfl›Î»Î’ flèÎ_. ‰ÎV÷‰‹Î_
…·ÿ Ïfl±ı@Âfi ±Î‰‰_ Ωı≥±ı, ¿ı‹ ¿ı IGMD ’˛˘√˛Î‹ ’λ‚ ’E«ÌÁ ‰Wν ±fiı
(¿flÿÎ÷α˘fiÎ) wÎ.2,000 ¿fl˘Õ ¬«a fiÎA›Î ’»Ì DRDO ±‘‰E«ı ËÎ◊ ¬_¬ıflÌ fiάı
±ı „V◊Ï÷ ›˘B› fi◊Ì. ±ıÀ·Î ‹ÎÀı fi◊Ì ¿ı Ï‹ÁÎ≥· ’˛˘√˛Î‹fi_ ÷Î’b_ …·÷_ flά‰Î ÷ı‹Î_
·¬·Ò_À fiÎHÎÎ_ ˢ‹Ì ÿÌ‘Î_ ’»Ì›ı ±„Bfi, M≤J‰Ì, ±Î¿ÎÂ, ÏhÎÂÒ·, fiÎ√ ÷◊Î ±jÎ ’ˆ¿Ì
±ı¿ı› Ï‹ÁÎ≥· Ë∞ ’Ïfl’ÒHν ⁄fiÌ Â@›_ fi◊Ì. ±Î ÿflı¿ Ï‹ÁÎ≥·‹Î_ √Î≥ÕLÁ ÏÁVÀ‹fiÎ
¬ÎÀ·ı … ¬˘Õ flËÌ …‰Î ’Î‹Ì »ı, ±ıÀ·ı ›© ‰¬÷ı ·Z›Î_¿fi_ ÷ı±˘ ‹IV›‰ı‘ ¿flÌ ⁄÷Ήı
¿ı ¿ı‹ ±ı ‹˘À˘ Á‰Î· »ı.
±Î Á‰Î·fi˘ Àı@fi˘·˘Ï…¿· ÷˘Õ ·Î‰‰Î ‹ÎÀı DRDO fiÎ ÏfiWHÎÎ÷˘ ’E«ÌÁ ‰Wν
‹J›Î. ÿ¤Î˝B›ı ÷ı‹fiÎ Àı„@fi¿· iÎÎfifi˘ ’fi˘ À>_¿˘ ÁÎÏ⁄÷ ◊›˘. ±Î ‰ÎV÷ω¿÷Î ÷ı‹HÎı
±√ε V‰Ì¿ÎflÌ ·Ì‘Ì Ë˘÷ ±fiı “Á_’ÒHν V‰ÿıÂÌ Àı@fi˘·˘Ï…”fiÎ ÿflÎ√˛Ëfiı ÷∞ ’flÿıÂÌ
¿o’fi̱˘ ΩıÕı Àı@fi˘·˘Ï…¿· ±ÎÿÎfi’˛ÿÎfi ¿›* ˢ÷ ÷˘ ±Î…ı ¿ÿΫ IGMD ’˛˘√˛Î‹fi_
’˛I›ı¿ Ï‹ÁÎ≥· ·U¿flfiÌ …ı ÷ı ’Î_¬fiÎ √Î_Õ̉ ’fl «ÕÌ «Ò@›_ ˢ÷. ±·⁄kÎ, “Ωı” ±fiı
“÷˘” ‰E«ı œ⁄ÒflΛı·Ì fiyfl ‰ÎV÷ω¿÷Î ±ı »ı ¿ı fiÀ-⁄˘SÀ◊Ì ‹Î_ÕÌfiı Ï‹ÁÎ≥·fi˘ ÿflı¿
‰ÌΩb_ ’ÒflΩı Ω÷‹Ëıfi÷ı ÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î‹Î_ DRDO fiΠωiÎÎfi̱˘±ı ±œÌ ÿΛ¿Î …ı
‹Ëıfi÷ ¿flÌ ÷ı ±Î¬flı ÷˘ ÂÒL›fiÌ ’fi— ¢‘ ¿fl‰Î …ı‰Ì Ë÷Ì. ±Î ·Î_⁄Î “ÏflÁ«˝”‹Î_ ÷ı
ÿflQ›Îfi wÎ.2,000 ¿fl˘Õfi˘ ‘‹ÎÕ˘ ◊≥ √›˘ »ı. DRDO fiÎ ÕΘ. ±ıÁ. ’˛Ë·Îÿı ¿flı·Ì
ΩËıflÎ÷ ‹…⁄ Ï‹ÁÎ≥· ’˛˘√˛Î‹ ‹ÎÀı ˉı ’flÿıÂÌ ¿o’fi̱˘fi˘ Àı@fi˘·˘Ï…¿· ÁË¿Îfl
·ı‰Îfi_ ÃflΉ‰Î‹Î_ ±ÎT›_ »ı. ±Î ÏfiHν› Ωı flËÌ flËÌfiı ·ı‰Îfi˘ … Ë÷˘, ÷˘ ±√ε ÷ıfiÎ
’fl √_¤Ìfl÷Î’Ò‰˝¿ ω«Îfl ¿ı‹ ¿flΛ˘ fiÏË ?
¤Îfl÷fiÎ ≥„LÀ√˛ıÀıÕ √Î≥ÕıÕ Ï‹ÁÎ≥· Õı‰·’‹ıLÀ ’˛˘√˛Î‹fi˘ ÏŒ›ÎV¿˘ ◊›˘ ±ı‹Î_
ÿ˘WÎfi˘ À˘’·˘ ±ı¿‹ÎhÎ DRDO fiÎ ‹Î◊ı ’ËıflΉ‰˘ ±ı ›˘B› fi◊Ì. ÿ˘WÎÎfl˘’HÎ ‹ÎÀı ⁄ı
fi΋˘ Ë∞ ÁÒ«‰Ì ¿Λ ÷ı‹ »ı —
±Îfl˘’Ì fi_.1 — ¿ıLƒ Áfl¿Îfl. IGMD ’˛˘√˛Î‹ Ëı «Î·÷Î ÏflÁ«˝ ±ıLÕ Õı‰·’‹ıLÀfiÎ_
Ã˘Á ’ÏflHÎ΋˘ ÂÎ ±ÎT›Î_ ÷ıfiÌ ÿfl¿Îfl …ı ÷ı Á‹›fiÌ (¿ı ’ZÎfiÌ) Áfl¿Îflı ¿ÿÌ ·Ì‘Ì fi◊Ì.
’ÏflHÎ΋ı DRDO ±ı ¿ÿÌ Áfl¿Îflfiı ’ÏflHÎ΋ÁÒ«¿ …‰Î⁄ ±Î’‰Îfi˘ ◊›˘ fiÏË. DRDOfiı
‰ÎÏWν¿ ⁄…ıÀw’ı …_√Ì fl¿‹ ŒÎ‚‰Ì Áfl¿Îflı ±ı Á_V◊Îfiı »^À˘ ÿ˘fl ±ÎM›˘ ±ıÀ·_ … fiÏË,
’HÎ Á_V◊ÎfiÌ Z΋÷Î ¿fl÷Î_ ‰‘ ¿Î›˝¤Îfl ÷ıfiÎ ¿Î_‘ı fiÎ¬Ì ÿÌ‘˘. ±ı¿ Ïfl’˘ÀÛ ‹…⁄ Áfl¿Îfl
÷flŒ◊Ì DRDO fiı …ÿÎ …ÿÎ ¿<· 439 ’˛˘…ı@À˚Á ÏflÁ«˝ ±ıLÕ Õı‰·’‹ıLÀ ‹ÎÀı Á˘Ó’‰Î‹Î_
±ÎT›Î »ı, …ı ’ˆ¿Ì ±ı¿ ’˛˘…ı@À ÿÎ_÷fiÎ ’˛I›Îfl˘’HÎfiı ·√÷˘ »ı. CÎfl±Î_√HÎı Âj΢ ÷ˆ›Îfl
¿fl‰Îfi˘ F›Îflı ÷¿Îÿ˘ ˢ› I›Îflı Õı„LÀVÀˇÌ …ı‰Î ωWΛ‹Î_ DRDO {_’·Î‰ı ±ı „V◊Ï÷
ÿ›fiÌ› »ı. fi ¤·Î› ¿ı 1999fiÎ ¿ÎflÏ√· ›© ‰¬÷ı ¿ÎflÏ√·, ƒÎÁ, ⁄ÀÎÏ·¿ ‰√ıflı
‹˘fl«ı ¤Îfl÷fiÌ Á_A›Î⁄_‘ ⁄˘Œ˘Á˝ ÷˘’˘ Ï‹ÏfiÀfiÎ ÁflıflΠ6 ·ı¬ı …ı ±Î›Î÷Ì ÷˘’√˘‚Î
ÿÎ√Ì fiά÷Ì Ë÷Ì ÷ı ’˛I›ı¿ √˘‚Îfi˘ ’Õ÷fl ¤Î‰ wÎ.40,000 …ıÀ·˘ Ë÷˘. DRDO ¿ı

4. 2 á ÁŒÎflÌ á Œı⁄˛±ÎflÌ 2008
;f+5ffnsgff[ 5fTf
Â_ ±Î’fi˘ ·‰Î…‹ fi_⁄fl
*****/165
»ı ?
... ÷˘ iÎÎfi-ωiÎÎfifiÌ ÿÏfi›Î‹Î_
±Î’fiÌ ÁŒfl «Î· ±_¿ı ’ÒflÌ ◊Λ »ı...
...ÏÁ‰Î› ¿ı ±Î’fi_ 165 ‹Î ±_¿ı («Î·
±_¿ı) ’Òw_ ◊›ı·_ ·‰Î…‹
±Î’ ‰ı‚ÎÁfl flÌL›Ò ¿flΉ˘ !
±Î’ Ωı ¿Î›‹Ì √˛ÎË¿ ˢ ±fiı «Î· ±_¿fiÎ ¿‰fl
’fl ±Î’fiÎ Áflfi΋΋Î_ ·‰Î…‹ fi_⁄flfi˘ »ıS·˘
±Î_¿Õ˘ Ωı 165
ˢ› ÷˘ fi‰_ ·‰Î…‹ ‰ı‚ÎÁfl ¤flÌ ÿ˘,
…ı◊Ì iÎÎfi-ωiÎÎfifiÌ ÁŒfl «Î· flËı !
ÂjεI’Îÿfi ¿fl÷Ì ÷ıfiÎ …ı‰Ì Áfl¿Îfl ËV÷¿fiÌ ⁄Ì∞ ¤Îfl÷Ì› Á_V◊Î
⁄˘ŒÁ˝fiÌ Á‹¿ZÎ ‹Îfl¿HÎÌ ÷˘’ fi ⁄fiΉı ÷˘ ¿o≥ fiÏË, ’fl_÷ ωÿıÂÌ ÷˘’
‹ÎÀı V‰ÿıÂÌ ‘˘flHÎı ÷˘’√˘‚Î ⁄fiΉı ±ıfiÌ ÿfl¿Îfl Áfl¿Îflı flά‰Ì fi Ωı≥±ı?
±ŒÁ˘Á ¿ı Áfl¿Îflı ±Î‰Î ÷˘ ⁄ÌΩ ±fiı¿ ‹Î‹·ı «Ò¿ ¿flÌ, …ıfiÎ ’ÏflHÎ΋w’ı
¤Îfl÷ Ë∞ ’HÎ ÂjεI’Îÿfi‹Î_ ’√¤fl ⁄fiÌ Â@›_ fi◊Ì.
±Îfl˘’Ì fi_. 2 ÿıÂfiÌ ’˛Ω ’˘÷ı »ı, …ıHÎı flÎWÀˇÌ› ÁflZÎÎ …ı‰Î √_¤Ìfl
ωWΛ◊Ì Ëo‹ıÂÎ_ ⁄Îfl √εfi_ »ıÀ<_ flÎA›_ »ı. ±Î ’fl_’flÎ ±Î…¿Î·fiÌ fi◊Ì.
±Î{ÎÿÌfiÎ Á‹›◊Ì ÷ı «Î·Ì ±Î‰ı »ı. ’ÏflHÎ΋ı 1948‹Î_ ’ÎÏ¿V÷Îfiı
¿ÎU‹Ìflfi˘ ’˛ÿı ËÕ’ ¿flÌ ·Ì‘˘ I›Îfl◊Ì ·≥fiı ÷Î…ı÷fl‹Î_ ±wHÎΫ·
’˛ÿı ÁflËÿı «ÌfiÌ ·U¿flfiÌ CÎÒÁHά˘flÌ Á΋ı ¤Îfl÷Ì› ¬U¿Ìÿ‚fiÎ ‰Õαı
ÃoÕ<_ ÷ı‹… ⁄ıÏŒ¿w_ ‰·HÎ ÿάT›_ I›Î_ Á‘Ì @›Îflı› ÿıÂfiÌ ’˛Ω±ı ±ı¿‹÷
◊≥ Áfl¿Îfl ’ÎÁı flÎWÀˇÌ› ÁflZÎÎfiÎ ‹Î‹·ı ÷ıfiÎ œÌ·Î’˘«Î ‰·HÎfi˘ ¬·ÎÁ˘
‹ÎB›˘ fi◊Ì. ±ı … flÌ÷ı ±…˝fi ÀıL¿fi˘ ’˛˘…ı@À @›Î_ ±À‰Î›˘ »ı ? ±ı·.ÁÌ.±ı.
(÷ı…Á) ω‹Îfi Ë∞ ¿ı‹ √√fi√Î‹Ì ⁄L›_ fi◊Ì ? ωÿıÂÌ Âj΢ ’fl ¤Îfl÷ı
Ë∞ ’HÎ ¿ı‹ ‹ÿÎfl flά‰˘ ’Õı »ı ? 1983‹Î_ Âw ¿flΛı·˘ Ï‹ÁÎ≥·
’˛˘√˛Î‹ ¿ı‹ DRDO fiÌ ·ı⁄˘flıÀflÌ Á‘Ì ÁÌÏ‹÷ flè΢ ? ‰√ıflı …ı‰Î ’˛ffi˘
’˛ΩfiÎ ‹fi‹Î_ ¿ÿÌ µÿ˚¤T›Î fiÏË--±fiı µÿ˚¤T›Î ÷˘ ÷ı‹fiı ⁄·_ÿ ‰Î«Î
÷ı‹HÎı ±Î’Ì fiÏË.
±Î ‹tÎfiÎ Á_ÿ¤˝‹Î_ ±ı¿ ÿά·˘ ±‹ıÏfl¿Îfi˘ ÷’ÎÁ‰Î …ı‰˘ »ı.
ÂÌ÷›© ÿflQ›Îfi flÏ›Π’fl ΩÁÒÁ̱◊ı˝ ±‹ıÏfl¿Î±ı ’˘÷Îfi_ U-2 fi΋fi_
ω‹Îfifiı flÏ›fi ±Î¿Î‹Î_ 21,000 ‹ÌÀfl ¨«ı ∂ÕÎÕu_. ω‹Îfifi_
±„V÷I‰ Á_’ÒHν’HÎı √M÷ flά‰Î‹Î_ ±ÎT›_ Ë÷_. ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ’˛Ω…fi˘fiı U-
2 ωÂı …flÎ Áfl¬Ì›ı ΩHÎ fiˢ÷Ì, ’fl_÷ ‹ı 1, 1960 fiÎ Ïÿ‰Áı wÁÌ
Ï‹ÁÎ≥·ı ±ı ω‹Îfi ¤fl±Î¿ÎÂı ÷˘ÕÌ ’ÎÕu_ ±fiı flÏ›΋Î_ ¬flÌ ’Õı·Î ÷ı
ω‹Îfifi˘ ¿ÎÀ‹Î‚ ±¬⁄Îfl˘‹Î_ ÷ı‹… ÀıϷω{fi‹Î_ ’˛ÿϽ÷ ¿›˘˝ I›Îflı
±‹ıÏfl¿fi ’˛Ωfiı ’˛‹¬ ±Î≥{fiˢ‰flfiÌ Áfl¿Îfl Á΋ı …·ÿ Ïfl±ı@Âfi
±ÎT›_. ¿flÿÎ÷α˘fiÎ fiÎHÎÎ_‹Î_◊Ì Áfl¿Îfl ¿fl˘Õ˘ ÕΘ·flfi_ ±Î_‘HÎ ‹Ò¿Ì fi‰_
ÏÁøıÀ ω‹Îfi ⁄fiΉı, ω‹Îfi ‰‚Ì flÏ›ΠÁ΋ı ΩÁÒÁÌfiÎ µ’›˘√‹Î_ ·ı
±fiı ±ı‹ ¿fl‰Î …÷Î_ hÎÌΩ ωr›©fi_ Á_¿À ±‹ıÏfl¿ÎfiÎ ‹Î◊ı ÷˘‚Î÷_ ¿flÌ
ÿı ±ı ±‹ıÏfl¿fi˘fiı fi΋_…^fl Ë÷_. √M÷÷ÎfiÎ ’ÕÿÎ ’λ‚ ±Î‰Ì ¿Î›˝‰ÎËÌ
«·Î‰‰Î ⁄ÿ· ±Î≥{fiˢ‰flfiÌ Áfl¿Îflfiı ÷ı‹HÎı ¿ÁÒfl‰Îfl ÃflΉÌ. Áfl¿ÎflfiÌ
ωw© ¿flÿÎ÷α˘±ı ‹˘À<_ Á_√Ãfi flE›_, …ıHÎı ’˛Ω‹Î_ Áfl¿Îflωfl˘‘Ì Ë‰Îfi_
…ı ‹˘…_ Œı·ÎT›_ ÷ı ±Î√Î‹Ì «Ò_ÀHÎÌ‹Î_ ±Î≥{fiˢ‰flfiÎ Ïfl’„O·¿fi ’ZÎfiı
⁄ÒflÌ flÌ÷ı ËflΉ‰Î‹Î_ ÏfiÏ‹kÎ ⁄L›_.
±Î ’˛Á_√fiÎ ¿ıLƒ‹Î_ flËı·˘ ‹t˘ ±ı ¿ı Áfl¿Îflfiı ¿fl‰ıflÎ «Ò¿‰Ìfiı ÿıÂfiÎ
fiÎ√Ïfl¿fiÌ Œfl… ’ÒflÌ ◊≥ ±ı‹ ‹ÎfiÌ ·ı‰_ …wflÌ fi◊Ì. ¿fl‰ıflÎfiÌ fl¿‹
flÎWÀˇÏË÷‹Î_ µ√Ì fiÌ¿‚ı »ı ¿ı fiÏË ±ıfiÌ ÏŒ¿flÏ«_÷Î ÁflıflΠfiÎ√Ïfl¿fiı
ˢ‰Ì Ωı≥±ı. ±L›◊Î DRDO fiÎ ≥„LÀ√˛ıÀıÕ √Î≥ÕıÕ Ï‹ÁÎ≥· Õı‰·’‹ıLÀ
’˛˘√˛Î‹fiÎ ¿ıÁ‹Î_ ⁄L›_ ÷ı‹ ÿ‚Ì ÿ‚Ìfiı ÿÏfl›Î‹Î_ ’‘flΉÎfi˘ ‰Îfl˘ ±Î‰ı!á
--ËWν· ’W¿HÎν
‰‘ ω√÷ ‹ÎÀı …±˘ ’Îfi_ 3

5. df+tfjif
4 á ÁŒÎflÌ á Œı⁄˛±ÎflÌ 2008
±_¿ fi_. 164‹Î_ “Á_’Îÿ¿fi˘ ’hΔ Á«˘À
÷ı‹… Á‹›˘Ï«÷ Ë÷˘. Ï⁄fiÁÎ_’˛ÿÎÏ›¿
¿Ëı‰Î÷Î ¿˘Ó√˛ıÁ ’ZÎfiÎ flÎ…¿Ì› ‘‹’»ÎÕÎ
«Ò_ÀHÎÌ ‰¬÷ı ‹ÌÏ՛΋Î_ ¬Ò⁄ … Ωı‰Î ‹Y›Î,
’fl_÷ √…flÎ÷fi_ ±fiı √…flÎ÷fiÌ ’˛Ωfi_
fiÁÌ⁄ ÁÎw_ ¿ı ÷ıfiÌ ¿˘≥ ±Áfl ’ÕÌ fiÏË.
fi‰Ì Áfl¿Îfl √…flÎ÷fiı ’˛√Ï÷fiÎ ’_◊ı ÿ˘flÌ
Ω› ±ı‰Ì ±ÎÂÎ flά̱ı. ’ÎÀfi√fl
√Î_‘Ìfi√flfi˘ À>_¿˘, ’HÎ flÁ’˛ÿ ≥Ï÷ËÎÁ
‰Î_«‰ÎfiÌ ‹Ω ±Î‰Ì. ÀεfiM·ÎÏfi_√‹Î_
‹ı‰ÎÕαı ÿά‰ı·Ì ÁÒ{⁄Ò{ ’˛Á_ÂfiÌ› »ı.
·ı¬ ‹ÎÀı ‰‘ ’ÎfiÎ_ ŒÎ‚T›Î ˢ÷ ÷˘ ÁÎw_
Ë÷_. ‹Îfi‰¿ÎfifiÌ ⁄Λ˘·˘Ï…¿· fl«fiÎfiÌ
±Î_ÀÌCÎÒ_ÀÌ Á‹Ω‰÷Îı “Á’fl” …‰Î⁄
·Î…‰Î⁄ flè΢. ¿ÎfifiÌ ±Î_÷Ïfl¿ fl«fiÎfi_
fl_√Ìfi √˛ÎÏŒ¿ Á_ÿfl Ë÷_. ±_¿fiÌ ÀÎ≥À·
VÀ˘flÌ‹Î_ «ÌfifiÌ ·U¿flÌ …‹Î‰ÀfiÌ Ë¿Ì¿÷˘
‰Î_«Ìfiı «ÎıÓ¿Ì …‰Î›_. «ÌfifiÌ ›© ¬ı·‰ÎfiÌ
÷I’fl÷Î ÷◊Î ’Ò‰˝÷ˆ›Îfḻ˘ Á΋ı ¤Îfl÷
Áfl¿Îflfi_ ‰·HÎ ¬Ò⁄ … ⁄ı…‰Î⁄ÿÎfl̤›*
»ı. ±Îà ‰Êı˝ “ÁŒÎflÌ”±ı ¿flı·˘ ¤Î‰‰‘Îfl˘
‰Î…⁄Ì »ı--±fiı ‰Î«¿˘fi˘ ÷ıfiı ’ÒHν ÁË¿Îfl
‹‚Ì flËıÂı ÷ıfiÌ 100Ñ √ıflLÀÌ.
ËÎÏÿ˝¿ ’Àı·, ‹ı‹fi√fl, ±‹ÿΉÎÿ; ’fiÌ÷Î, ΩB≤Ï÷,
±Îfi_ÿÌ⁄Î {ηÎ, ¤Î‰fiÎ⁄Î, Ω‹√œ¿Î, Ï….
Ω‹fi√fl; ‹Ëı ±ı. ÿ‰ı, ¬Î‹‘˛˘‚, …^fiÎ√œ;
¿˙Ï¿ ⁄Ì. ’fl‹Îfl, Ï«flÎ√, ËÊ˝ÿ, ÏÿT›ıÂ, ÏflÏ©,
¬ÒÂÌ, ËÊ˝ ±fiı Ï‹h΢, ÁflÁ’fl, ±‹ÿΉÎÿ
“ÁŒÎflÌ”fi˘ ±_¿ fi_. 164 ·Î…‰Î⁄
flè΢. ±‹ıÏfl¿fi ‹‘‹Î¬Ì±˘ ’fl ±Î‘ÎÏfl÷
Œı@À, ÏŒ√Á˝ ±fiı ≥LŒ‹ı˝Âfi “⁄fiΉ ±fiı
⁄ı¿√˛ÎµLÕ”‹Î_ ‰Î_«‰Î ‹‚Ì. ±Î’HÎÎ ÿı‹Î_
Ï⁄fiÁÎ_’˛ÿÎÏ›¿÷Îfiı fi΋ı «Î·Ì flËı·Î ÿo¤fi˘
’ÿνŒÎ Á_’Îÿ¿fiÌ ¿·‹ı µk΋ ·ÎB›˘. “±Î
’h΋Î_..” ‹_÷T›fiÎ …‰Î⁄‹Î_ ·¬ı·Ì ±_√˛ı∞
«ÌfifiÌ ·U¿flÌ …‹Î‰À ωÂıfi˘ ·ı¬
‰Î_E›˘. ¬Ò⁄ Á_ÿfl flÌ÷ı ·U¿flÌ Ï‰f·ıWÎHÎ
¿fl‰Î‹Î_ ±ÎT›_ Ë÷_. ±ı¿ ‰Î÷ Á‹Ω÷Ì
fi◊Ì — ±vHÎΫ· ÁflËÿı «ÌfifiÎ ÁˆÏfi¿˘
‰Îfl_‰Îfl ÁflËÿ ±˘‚_√Ì ¤Îfl÷‹Î_ CÎÒÁÌ
±Î‰ı »ı, ÷˘ ¤Îfl÷ Áfl¿Îfl ÷ı „V◊Ï÷
Á΋ı ωfl˘‘ ¿ı‹ µÃΉ÷Ì fi◊Ì ? ÿÎ.÷.
¿ıÀ·Î¿ ‰¬÷ ’Ëı·Î_ (The Times of
India ±¬⁄Îfl ‹…⁄) «ÌfiÌ ÁˆÏfi¿˘±ı
±vHÎΫ· ÁflËÿı ±Î’HÎÎ_ ⁄ı ⁄_¿fl˘
÷˘ÕuÎ_. ±Î ‰Î÷ »Î’ı «ÕÌ I›Îflı ÷ıfiı
flÏÿ›˘ ±Î’‰Î Á_flZÎHÎ ‹_hÎ̱ı …HÎÎT›_
¿ı, “«ÌfiÌ ÁˆÏfi¿˘±ı ¤Îfl÷‹Î_ CÎÒÁHά˘flÌ
¿flÌ … fi◊Ì.” ⁄Ì∞ ÷flŒ ⁄_¿fl˘ ÷ÒÀuÎ_
±ı Ë¿Ì¿÷ »ı. Áfl¿Îfl ±Î‰_ œÌ·_’˘«_
‰·HÎ ¿ı‹ ⁄÷Ήı »ı ? «ÌfifiÌ √V÷άÌ
Á΋ı ’√·Î_ ·ı‰ÎfiÌ ‰Î÷ ÷˘ ÿÒfl flËÌ,
∂·À<_ ÷ıHÎı ±Î«flı·Î √fiÎ ’fl ±Î’HÎÌ
Áfl¿Îfl œÎ_¿Ï’»˘ÕÎ ¿flı ±ı ¬flı¬fl ’˛I›ı¿
¤Îfl÷Ì› ‹ÎÀı ÿ›Î…fi¿ „V◊Ï÷ »ı.
‹Ëı fiοflÎHÎÌ, √Î_‘̑΋, ¿E»; ËÎÏÿ˝¿ ’Àı·,
‹ı‹fi√fl, ±‹ÿΉÎÿ
±_¿ fi_. 164 ‹Î_ “Á_’Îÿ¿fiÎı ’hΔ
’hÎ ‰Î_E›˘. iÎÎfi-ωiÎÎfifi_ ‹ı√ıÏ{fi
flÎ…¿ÎflHÎ …ı‰Î ωWΛ‹Î_ ·¬ı ÷ı ›˘B›
fi◊Ì. flÎ…¿ÎflHΠωÂı ·¬‰Î ‹ÎÀı
¿ıÀ·Î_› Á΋ϛ¿˘ ÷◊Î »Î’Î_ »’Λ »ı,
F›Îflı iÎÎfi-ωiÎÎfifiÎ_ ‹ı√ıÏ{fi˘ ¢K›Î_
…Õ÷Î_ fi◊Ì. Á_’Îÿ¿fiÎ ’h΋Î_ ·¬ı·Ì
⁄‘Ì ‰Î÷ Á˘ À¿Î ÁÎ«Ì Ë÷Ì. ±Î‹
»÷Î_, flÎ…¿ÎflHÎ “ÁŒÎflÌ”‹Î_ ¢¤÷_ fi◊Ì.
‰Ìfl¤ƒ ΩÕıΩ ±fiı Ï‹h΢, Ï…. Ω‹fi√fl
á ±Î’fiÌ ÿ·Ì· ÁΫÌ, ’fl_÷ ±ı
fi ¤·˘ ¿ı ‰÷˝‹Îfi ‹ÌÏ՛Π’˘÷ÎfiÌ Œfl…
«Ò¿Ì flèÎ_ »ı. flÎ…¿ÎflHÎ ’fl ’ÎfiÎ_ ¤flÌfiı
·ı¬˘ ¬Õ¿Ì ÿı÷Î_ Á΋ϛ¿˘ ¿ı ±¬⁄Îfl˘
±Î˜@Àˇ˘›fiÎ⁄ÒÿÌ ¿ı Ï⁄fiÁÎ_’˛ÿÎÏ›¿÷Î
…ı‰Î ÏÁyÎfiÌ ⁄Ì∞ ⁄Î… ÷’ÎÁ‰ÎfiÌ
÷VÿÌ ·ı÷Î_ fi◊Ì. “Á_’Îÿ¿fi˘ ’hΔ ¶ÎflÎ
“ÁŒÎflÌ”±ı ÷ı ¿Î‹ fi‹˛¤Î‰ı ¿flÌfiı ÷ıfiÎ
‰Î«¿˘fiı ±ıÀ·_ … …HÎΉ‰Îfi˘ ’˛›ÎÁ
¿›˘˝ ¿ı “±ı¿ fi…fl ±Î ÷flŒ...”!á
vf+s gf+p !^$
µ„@÷ Two things are certain in life :
Death and Tax ÁflÁ Ë÷Ì. ±Î‰Î ±_√˛ı∞
@‰Î˜À˚Á “ÁŒÎflÌ”‹Î_ ÿfl ±_¿ı ±Î’÷Î flËı¢.
“FYI” ω¤Î√ ±ΩHÎÌ ‹ÎÏË÷̱˘◊Ì ÁF…
Ë÷˘, ±ıÀ·ı ‰Î_«‰ÎfiÌ ‹Ω ’ÕÌ. ¤Îfl÷Ì›
’Λ·À˘fiÌ ÀˇıÏfi_√ ’λ‚ ◊÷Î ¬«˝fiÎ
±Î_¿ÕÎ ±Îç›˝ ’‹ÎÕÌ √›Î.
“fi‰_ Á_¢‘fi” ω¤Î√ Ëı ’˛V÷÷
¿flΛı·˘ fl΋Áı÷ ’fl “±ı@V’˛ıÁ ËÎ≥-‰ı”fi˘
·ı¬ ω«Îfl’˛ıfl¿ ·ÎB›˘. “¢‘ ±fiı
¢‘¿˘”‹Î_ ΩıÁıÏ·fi ⁄ı· ±fiı L›ÒÀˇ˘fi
VÀÎflfiÌ Â˘‘ ωÂı flÁ’˛ÿ ‹ÎÏË÷Ì ΩHΉÎ
‹‚Ì. √…flÎ÷fiÎ ’ÎÀfi√fl √Î_‘Ìfi√flfiÎ
M·ÎÏfi_√ ±_√ıfiÌ Ï‰√÷˘ ŒVÀÛ ÀÎ≥‹ ΩHÎÌ.
ÀÎ≥À· VÀ˘flÌ‹Î_ ±Î’ı·Ì «ÌfifiÌ ·U¿flÌ
÷οÎ÷fiÌ {ÌHΉÀ¤flÌ ÷ı‹… ±Î_¿Õο̛
‹ÎÏË÷Ì Ëıfl÷…fi¿ ·Î√Ì. «ÌfiÌ Õˇı√fi
¬flı¬fl ¿ıÀ·˘ „@÷ÂÎ‚Ì »ı ÷ıfi˘ A›Î·
±ÎT›˘. ±Î µ’flÎ_÷ @‰ÎÀÛ˚{fi˘ ÕΛÎ√˛Î‹
ÁÏË÷fi˘ ·ı¬ ¨ÕÎHÎ’Ò‰˝¿fiÌ ‹ÎÏË÷Ì ±Î’Ì
√›˘. “Œı@ÀŒÎ≥LÕfl” ±fiı “Á’fl„@‰{”
·Î…‰Î⁄ flèÎÎ. l‰H΄@÷ √‹Î‰Ì ⁄ıÃı·Î
·˘¿˘ ‹ÎÀı ⁄Λ˘Ïfi¿ ¿Îfi “flH΋Î_ ‹ÌÃÌ
‰ÌflÕÌ” Á‹Îfi »ı ÷ı ΩH›_. ⁄Λ˘Ïfi¿ ¿Îfifi˘
¿·Ïfl_√ ±Î¿ÚÏ÷±˘ ¶ÎflΠω‰flHÎÎI‹¿ ±fiı
ωVI≤÷ ’Ïfl«› ±Î’‰Î ⁄ÿ· ±Î¤Îfl.
--±fiı »ıS·ı “ÁŒÎflÌ”fiÌ »^À¿ Ï¿o‹÷‹Î_
¿fl‰Î‹Î_ ±Î‰ı·˘ ‹ÎhÎ wÏ’›Î hÎHÎfi˘ fi∞‰˘
‰‘Îfl˘ ÁËÊ˝ ±Î‰¿Îfl‰Î·Î›¿ »ı. ±Îà ‰Ê˝
ÿflQ›Îfi ¿Î√‚-Ï’˛„LÀo√fi˘ ¤Î‰‰‘Îfl˘
ÁËÌfiı ’HÎ ‹ÎÏË÷Ìfi˘ ±Ï‰fl÷ ‘˘‘
‰flÁΉ‰Î ⁄ÿ· “ÁŒÎflÌ”fiÌ ÀÌ‹fiı ‘L›‰Îÿ.
ωSÁfi ±fiı fi˘±ı· flÎÃ˘Õ, ‰Õ˘ÿflÎ; Ïfi·ı …ı.
w‘ÎHÎÌ, √˘ÁÎ, ’˘fl⁄_ÿfl; ‹˘ÏË÷ ≥ÁflÎfiÌ, ωfl’fl,
Ï…. ¬ıÕÎ; ‹Ì÷ ’Àı·, ‰·ÁÎÕ; Ëı‹ÿÌ’ flÎÃ˘Õ, Ïÿ’
·˘Ïœ›Î, ÏË‹Î_Â Õ˘ÏÕ›Î, ⁄Î_À‰Î, Ï…. …^fiÎ√œ;
‹˙Ï·¿ ÕÌ. flω›Î, flÎ…·Î, Ï…. ±‹flı·Ì; CÎfiU›Î‹
¤w«Î, ËoÁÎ⁄ıfi ¤w«Î, ·˘±fl ’flı·, ‹_⁄≥

6. 5 á ÁŒÎflÌ á Œı⁄˛±ÎflÌ 2008
“ÁŒÎflÌ”-164 ‹Î_ “⁄fiΉ ±fiı ⁄ı¿-
√˛ÎµLÕ”fiÌ ‹ÎÏË÷Ì flÁ’˛ÿ ·Î√Ì. À«Ò¿ÕÌ
‹‘‹Î¬Ìfi˘ ’›Î˝‰flH΋Î_ ±ÎÀ·˘ ωÂ΂
ŒÎ‚˘ ËÂı ÷ı “ÁŒÎflÌ” ¶ÎflÎ ΩHΉΠ‹Y›_.
±Î’HÎÎ ÿı‹Î_ ’HÎ ’÷_Ï√›Î_, eÿÎ_ ‰√ıflı
¿fl÷Î_ ‹‘‹Î¬Ì ’flÎ√fi›fi‹Î_ ¬Ò⁄ ‹˘À˘
¤Î√ ¤…‰ı »ı ÷ı ±Îç›˝fiÌ ‰Î÷ »ı. ±Î‰Ì
±ΩHÎÌ ‹ÎÏË÷Ì ±Î’÷Î flËı¢.
≥¿⁄η ∞. ¬·ÌŒÎ, …ı÷’fl, ¿ÎÃÌ
¤Îfl÷fiÎ ⁄_‘ÎflH΋Î_ ÿÂν‰ı·Ì Ï⁄fi-
ÁÎ_’˛ÿÎÏ›¿÷ÎfiÌ T›ÎA›Î ±Î’HÎÎ flÎ…¿Ì›
±Î√ı‰Îfi˘ ¤Ò·Ì «Ò@›Î »ı. ‰÷˝‹Îfi ›√‹Î_
÷ı‹HÎı Ï⁄fiÁÎ_’˛ÿÎÏ›¿÷Î ÂOÿfi_ ±◊˝CÎÀfi
“ÏËLÿ ωw©” ±ı‰_ ¿flÌ ‹Ò@›_ »ı--±fiı ÷ı
±◊˝CÎÀfifiı ÷ı±˘ flÎ…fiÌÏ÷fiÎ ‹ıÿÎfi‹Î_
‰ÎV÷ω¿ V‰w’ ±Î’Ì flèÎÎ »ı. Á_’Îÿ¿Ì›
·ı¬‹Î_ ¿˘Ó√˛ıÁfiÎ “Ï⁄fiÁÎ_’˛ÿÎÏ›¿” ÿΉ’ı«˘
ωÂı ⁄Ë À<-‘-’˘≥LÀ ωf·ıWÎHÎ ¿fl‰Î‹Î_
±ÎT›_ Ë÷_. ±Î¬Î “ÁŒÎflÌ”fi_ ËÎÿ˝
“Á_’Îÿ¿fiÎ ’hΔ‹Î_ flËı·_ »ı.
⁄ÌΩ ·ı¬‹Î_ ωV÷Îfl‰ÎÿÌ «ÌfifiÌ ¤Îω
›˘…fiα˘ ±fiı ¤Îfl÷fiı ¤Ï‰W›‹Î_ ◊fiÎfl
fi¿ÁÎfifiÌ ÁÒZ‹, ±Ï÷ÁÒZ‹ ‹ÎÏË÷Ì ±Î’‰Î
⁄ÿ· ‘L›‰Îÿ. ≥Ï÷ËÎÁfiÎ_ ’ÎfiÎ_ Ωı÷Î_ «Ìfi
±Îø‹¿ ±fiı ÿ›ÎÏËfi ’˛Ω ÷˘ »ı …, ’fl_÷
ÿ¤Î˝B› ±ı ‰Î÷fi_ »ı ¿ı ±Î‰Î ÿWÀ flÎWÀˇfiÌ
⁄fiΉı·Ì (ÁV÷Ì, fi¿·Ì ±fiı Ï⁄fiÀ¿Îµ)
«ÌΩı ±Î’HÎı ±Îfi_ÿ ÁÎ◊ı ¬flÌÿÌ ±ı¿ ±ı‰Î
flÎWÀˇfiı ’˛˘IÁÎÏË÷ ¿flÌ flèÎÎ »Ì±ı ¿ı …ı
¤Ï‰W›‹Î_ ±Î’HÎfiı fiÕ‰Îfi˘ »ı.
’˛Ï‰HÎ @‰Î, ∂fiÎ
ΩL›±ÎflÌ ‹ÏËfiÎfiÎ ±_¿‹Î_ “Á_’Îÿ¿fi˘
’hΔ ÷¿Û⁄© ±fiı ÿo¤Ì Áı@›Ò·ÏflVÀ˘fiÌ ±Î_¬
µCÎÎÕfiÎfl˘ flè΢. ±Î‰˘ ‹ÎÏË÷ÌÁfl ’hÎ
»Î’‰Î ⁄ÿ· Á_’Îÿ¿lÌfiı ‘L›‰Îÿ.
ÏË÷ı ’ÎÀÏÕ›Î, √Î_‘Ìfi√fl; ωWb¤Î≥ ±fiı
ËÁ‹¬¤Î≥ ⁄Îfl˘À, ‹. ‰Õ√΋ÕÎ, Ï…. ⁄fiÎÁ-
¿Î_ÃÎ; Á‘Ìfl¤Î≥ ’Àı·, µ‹_√ ’Àı·, ‹. ’˘. ’Îÿfl,
Ï…. ⁄fiÎÁ¿Î_ÃÎ; ¤Î√˝‰ ’flÎHÎÌ, ÏÁyÎ ÀÌ.’Ì.±ıÁ.
ΩL›±ÎflÌ-2008 fiÎ “ÁŒÎflÌ”‹Î_ “±ı¿
‰¬÷ ±ı‰_ ⁄L›_...”fiÎ ÂÌÊ˝¿ Ëı ±Î’ı·Ì
√Î_‘Ìfi√flfiÎ ⁄Î_‘¿Î‹ ±_√ıfiÌ Ï‰√÷‰Îfl
‹ÎÏË÷Ì ¬Ò⁄ … flÁ’˛ÿ flËÌ. ‹ı‰ÎÕαı
√Î_‘Ìfi√flfi_ ±ÎÏ¿ÛÀı@«fl· M·ÎÏfi_√ ¿›* »ı
÷ı ΩH›_. ÁÎ_’˛÷ ’Ïfl„V◊Ï÷±˘‹Î_◊Ì Ï‰Ê›
¢‘Ì ¿Îœ‰ÎfiÌ ¬Ò⁄Ì ±ı ¬flı¬fl “ÁŒÎflÌ”fiÌ
Á˙◊Ì ‹˘ÀÌ µ’·O‘Ì »ı. «Ò_ÀHÎÌfiÎ ’ÕC΋
⁄Îÿ ’ÎÀfi√fl ωÂı ΩHΉÎfiÌ ≥E»Î Ë÷Ì.
√Î_‘Ìfi√flfiÌ V◊Î’fiÎ ±fiı ÷ıfiÎ M·ÎÏfi_√
ωÂıfiÎ ‹ÎÏË÷Ì’˛ÿ ·ı¬˘ ±√ε @›Îflı›
‰Î_«‰Î‹Î_ ±ÎT›Î fi Ë÷Î.
⁄Î⁄·Î· √˘fl, ¤…, ¿E»; …’fi ’Ì. ‰˘flÎ, √Î_‘̑΋,
¿E»; ‹˙Ï·¿ ±ı. ÿ‰ı, Ï’˛›_¿Î ’Àı·, √Î_‘Ìfi√fl;
µk΋¤Î≥, ¤Îfi⁄ıfi, ›Ï÷fi, lı›Á, flÎ…ıÂ, ’˛Ï÷¤Î,
ÏËω˝÷Î ±fiı ËÏÊ˝·, ±‹·ÁÎÕ; Ïfi¿<_…, ¤˙Ï‹¿, ¿<Á‹
’Àı·, …›_Ï÷¤Î≥ ’Àı·, ‹Î_…·’fl, ‰Õ˘ÿflÎ
“ÁŒÎflÌ” ±_¿ fi_. 164 ⁄ıfi‹Òfi flè΢.
¬ÒHÎı¬Î_«flı◊Ì ‹ÎÏË÷Ì ¤ı√Ì ¿flÌ ÿfl ‹ÏËfiı
‹ÎÏË÷Ìfi˘ ¤_ÕÎfl ‰Î«¿˘ Á‘Ì ’ˢӫÎÕ‰Î
⁄ÿ· ⁄‘Î ‰Î«¿˘ ∑HÎÌ »Ì±ı. ¤Î‰‰‘ÎflÎ
±_√ı “ÁŒÎflÌ”±ı ¬·ÎÁ˘ ±Î’‰ÎfiÌ Ï⁄·¿<·
…wfl fi Ë÷Ì. ±Î‹ »÷Î_ ¬·ÎÁ˘ ±Î’Ì
“ÁŒÎflÌ”±ı ‰Î«¿˘‹Î_ ÷ıfiÌ ’˛Ï÷WÃÎ ±˘fl
‰‘ÎflÌ ÿÌ‘Ì.
±_¿fiÌ ¿‰fl VÀ˘flÌ ±fiı ¿‰fl ⁄Lfiı Á_ÿfl
flèÎÎ. «Ìfi »^’Ì flÌ÷ı ’˘÷ÎfiÌ ·U¿flÌ ÷οÎ÷
‰‘ÎflÌ flèÎ_ »ı ÷ı ±_√ıfiÎ ±Î_¿ÕÎ ‰Î_«Ì ÿo√
flËÌ …‰Î›_. ¤Îfl÷ Áfl¿Îfl ⁄‘_ … ΩHÎ÷Ì
ˢ‰Î »÷Î_ ¿˘≥ Ã˘Á ’√·Î_ ±Î ⁄Î⁄÷ı ·ı÷Ì
fi◊Ì ÷ı ΩHÎÌ ⁄Ë ÿ—¬ ◊›_. Áfl¿ÎflfiÌ Ωı
±ÎÀ·Ì Ëÿı ·Î’fl‰ÎËÌ flËÌ ÷˘ ¿ÎU‹ÌflfiÌ
…ı‹ ±vHÎΫ· ’˛ÿı ±fiı ⁄ÌΩ ’˛ÿı¢
√‹Î‰‰Îfi˘ ‰Îfl˘ ±Î‰Âı !
¿flfi ±ı. ’fl‹Îfl, ‹. ÿı‰√ÎHÎÎ, Ï…. ¤Î‰fi√fl;
¬ıÓ√Îfl …ı. ÕÎ_√fl, ±ÎÏÿ’fl, ¿E»; ÿı‰ıfi ÕÌ.
⁄ÎıÂÏ‹›Î, ¤Î‰fi√fl; ±Ïfi· ±ıÁ. ‰Î{Î, ⁄˘ÀÎÿ,
Ï…. ¤Î‰fi√fl; ÷ÊÎfl ¤Î‰ÁÎfl, Áı·‰ÎÁ
‰Wν 2008 fi˘ “ÁŒÎflÌ”fi˘ ’Ëı·˘ ±_¿
ËÎ◊‹Î_ ±Î‰÷Î … ±ı¿ ⁄ıÿı Á_’ÒHν ‰Î_«Ì
fiÎA›˘. ±_¿fiÎ ⁄‘Î ·ı¬˘ ±ı¿ Áı ⁄œ¿fl
±ı¿ …ı‰Î flèÎÎ ±fiı ¿Î›‹Ì ω¤Î√˘ ’HÎ
‰ıflΛÀÌ›@÷ ‹ÎÏË÷Ì◊Ì ¤fl’Òfl Ë÷Î. ⁄Λ˘-
Ïfi¿ ¿Îfi ±_√ı ±Î’‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î “Á’fl
Á‰Î·”fiÎ …‰Î⁄fiÌ ‹ÎÏË÷Ì fl˘«¿ Ë÷Ì.
flÌ÷ıÊ ⁄Ì. ΩıÊÌ, ∂fiÎ; Ïfl‹Î T›ÎÁ, fiÒfl…ËÎn Âı¬,
‹. ¿˘›·ÎHÎÎ, Ï…. …^fiÎ√œ; ±ıÁ. ¿ı. ‹¿‰ÎHÎÎ,
‹ËıÁÎHÎÎ; ÏÿT›ı ±ıfi. ΩıÊÌ, ÷fl_√,
ω‹·, ··Ì÷, ÀŸ⁄ΉÎÕÌ, …^fiÎ√œ
‰Î«¿˘ …ı‹Î_ ±_√˛ı∞fiı ·√÷Î ÷ı‹…
¿QM›ÒÀfl ±_√ıfiÎ Á‰Î·˘ ’Ò»Ì Â¿ı ±ı‰˘
ω¤Î√ Âw ¿fl˘.
ÁÎÏË· ΩıÊÌ, Áfl÷
≥·ı@Àˇ˘Ïfi@ÁfiÎ ZÎıhÎı ◊÷Ì fi‰Ì ¢‘˘
ωÂı “ÁŒÎflÌ”‹Î_ ΩHοÎflÌ ±Î’˘.
÷ı…Á ¿ı. ÏhΉıÿÌ, √˘hÎÌ fl˘Õ, ‰Õ˘ÿflÎ
…ıfiıÏÀ@ÁfiΠωiÎÎfi ’fl “ÁŒÎflÌ”‹Î_
·ı¬‹Î‚Î Âw ¿fl˘.
ÕΘ. ÏË÷ıfi ±ı«. ·Î·ÎHÎÌ, ‹ÎHÎΉÿfl
…^fi‰ÎHÎÌ ⁄fi‰Î ‹Î_Õı·Ì √˛Î‹˘Œ˘fi
flı¿˘ÕÛ˚{ ωÂı ·ı¬ ±Î’˘.
…ı. ›. ’Àı·, ‹Î_…·’fl, ‰Õ˘ÿflÎ
‰Î«¿˘fiı ¿ÎflÏ¿ÿafiÌ ’Á_ÿ√Ì ±_√ı
‹Î√˝ÿ½fi ±Î’÷˘ ω¤Î√ Âw ¿fl˘.
…√ÿÌ ⁄Ì. ’Àı·, flHÎÁÌ’fl, Ï…. ‹ËıÁÎHÎÎ
CÎfl⁄ıÃÎ ÷ˆ›Îfl ¿flÌ Â¿Î› ±ı‰Î_ ωω‘
Ω÷fiÎ_ ‰ˆiÎÎÏfi¿ µ’¿flH΢ ⁄fiΉ‰ÎfiÌ flÌ÷˘
“ÁŒÎflÌ”‹Î_ ÿfl ±_¿ı fl…^ ¿fl˘.
±Ï’˝÷ ±ı‹. ‰ÁΉÕÎ, Áı@Àfl-22, √Î_‘Ìfi√fl
“±ÎÁÎfi ±_√˛ı∞” ŒflÌ ‰¬÷ ‹ı√ıÏ{fi
Œ˘‹ı˝À‹Î_ ’˛√À ¿fl˘.
Ï«flÎ√ ’ÎfiÁÏfl›Î ±fiı Ï‹h΢, ÁΉfl¿<_Õ·Î;
fiÌfl‰ ±ıÁ. ⁄Îfl‹ıÕÎ, ¤…, ¿E»
¤Îfl÷‹Î_ flÎΩ-‹ËÎflÎΩ±˘ ¶ÎflÎ
⁄_‘Ή‰Î‹Î_ ±Î‰ı·Î_ ±ˆÏ÷ËÎÏÁ¿ ⁄Î_‘-
¿Î‹˘fi˘ ’Ïfl«› ±Î’÷Ì ·ı¬‹Î‚Î Âw ¿fl˘.
fl‹ı ‹¿‰ÎHÎÎ, ‹ËıLƒ ›Îÿ‰ ±fiı Ï‹h΢, Ω‹fi√fl
“ÁŒÎflÌ”‹Î_ @›Îflı¿ ±ı¿Îÿ ‹ÎÏË÷Ì·ı¬
±_√˛ı∞‹Î_ ’˛√À ¿fl˘.
∑„I‰¿ ÏhΉıÿÌ, Áfl÷
jffrfsf[gff+ ;f}rfgff[

7. Œı⁄˛±ÎflÌ 2008 á ÁŒÎflÌ á 7
O Gjfhuftf O
dfzjffgff jff+s[ Gjftff sfsf5ff[gf[ afrffjfjffgff dfzL6iff 5?iff;ff[
Ïfi¿_ÿfifi_ Á_¿À …ı‹fiÎ ‹Î◊ı ÷˘‚Î≥ flèÎ_ ˢ› ÷ı‰Î_ ’ZÎ̱˘fiÌ „V’ÏÁÁfi˘ ±Î_¿Õ˘ 2008fiÎ
·ıÀıVÀ Ïfl’˘ÀÛ ‹…⁄ 403 Á‘Ì ’ˢÓE›˘ »ı, …ı ’ˆ¿Ì ¿ıÀ·Î_¿ ’ZÎ̱˘ ±ı‰Î_ »ı ¿ı …ı‹fi_ ±„V÷I‰
¿˘≥¿ flÌ÷ı À¿Î‰‰Î‹Î_ fi ±Î‰ı ÷˘ ·√¤√ 8,600 Ω÷˘‹Î_ ‰ËıӫΛı·Î ’ZÎÌÁ‹ÿΛ‹Î_◊Ì ÷ı‹fi_
fi΋ Ëo‹ı ‹ÎÀı ¿‹Ì ¿fl‰_ flèÎ_. ±Î‰Î_ ±ıLÕıL…ÕÛ ’ZÎ̱˘fiÎ Ï·VÀ‹Î_ ¿ıÀ·Î_¿ ’_¬ÌÕÎ_ ÷˘ ±ı‰Î_ »ı
¿ı …ı‹fiÌ ¿<· Á_A›Î 100 ¿fl÷Î_ ‰‘ fi◊Ì. ‰V÷Ì‹Î_ √HÎfiÎ’ÎhÎ ‰‘Îfl˘ ·Î‰‰Î ‹ÎÀı (±fiı ¬ÎÁ
÷˘ CÎÀÎÕ˘ fl˘¿‰Î ‹ÎÀı) ÷ı ±’Òfl÷Ì »ı, ¿ı‹ ¿ı ’ZÎ̱˘ ∑÷ ‹…⁄ ‰Wν‹Î_ ±ı¿Îÿ ‰¬÷ … ’˛…fifi
¿flı »ı. ωÂ΂ …_√·‹Î_ ¿ı ‰√Õ΋Î_ ±ı Á‹›ı fifl ±fiı ‹ÎÿÎ ±ı¿⁄ÌΩfiı ¢‘Ì fi ¿ı ÷˘ ¿⁄Ì·˘
‰‘Îfl‰Îfi˘ ’˛ffi flËı÷˘ fi◊Ì. …_√·˘ ±fiı ‰√ÕÎ ÁŒÎ«À ◊›Î ’»Ì ¿<ÿfl÷fi˘ ¬˘‚˘ F›Î_ ‰ıflÎfi
⁄L›˘ ˢ› I›Î_ ÷˘ ’ZÎ̱˘ Á_ÁÎfl ‹Î_Õ‰ÎfiÌ T≤ÏkÎ … ‘flΉ÷Î_ fi◊Ì. ±Î Ω÷fiÎ_ ’_¬ÌÕÎ_fiı
⁄«Î‰‰Îfi˘ √‹ı ÷ı ’˛›ÎÁ ¿fl˘, ’HÎ »ı‰Àı ÷ı T›◊˝ ÁÎÏ⁄÷ ◊Λ »ı.
±Î ’˛¿Îflfi˘ ÷fi÷˘Õ ’˛›ÎÁ L›Ò Ï{·ıLÕfiÎ ’ZÎÌÏfiWHÎÎ÷˘ »ıS·Î_ ¿ıÀ·Î_¿ ‰Wν◊Ì ¿flÌ flèÎÎ »ı.
¿Î¿Î’˘ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î÷Î ÿ·˝¤ ’˘’Àfi_ ±„V÷I‰ À¿Î‰Ì flά‰Î ‹ÎÀı I›Î_fiÌ Áfl¿Îflı flÌ÷Áfl
{Ò_⁄ı µ’ÎÕÌ »ı. »ıS·Ì √HÎ÷flÌ ‹…⁄ L›Ò Ï{·ıLÕ‹Î_ ±I›Îflı 86 ¿Î¿Î’˘ ⁄«‰Î ’ÎQ›Î »ı. ±Î
Á_A›Î‹Î_ ‰‘ CÎÀÎÕ˘ ¿ı‹ fl˘¿‰˘ ÷ıfiÌ ««Î˝ ‹ÎhÎ ’ZÎÌÏfiWHÎÎ÷˘fiÌ ±Î·‹‹Î_ fiÏË, ÿıÂfiÌ Á_Áÿ‹Î_
’HÎ ◊÷Ì flËı »ı. L›Ò Ï{·ıLÕfiÎ_ ±¬⁄Îfl˘ ’HÎ ¿Î¿Î’˘fiı ·√÷Î ÷ÎΩ Á‹Î«Îfl ‰¬÷˘‰¬÷
»Î’÷Î_ flËı »ı. ÁΈfiÌ Ïÿ·«V’Ì Á¿ÎflHÎ »ı. ’˛◊‹ ¿ÎflHÎ ÷˘ ±ı … ¿ı ‹Îfi‰Ω÷ı ‰‘ ±ı¿ ’ZÎÌfiı
·M÷ ◊÷_ fl˘¿‰_ Ωı≥±ı. ±ı¿ ’»Ì ±ı¿
Ω÷fiÎ ’ZÎÌfi_ ±„V÷I‰ ¤Ò_ÁÎ÷_ Ω›
÷˘ Áfl‰Î‚ı ‘fl÷Ì ‹ÎHÎÁ ‹ÎÀı ’HÎ
∞‰‰Î·Î›¿ flËı fiÏË.
±Î ÏÁ‰Î› ’˘’ÀfiÌ ¿<· 315
Ω÷˘‹Î_ ¿Î¿Î’˘fiÎ fi΋ı ⁄ı ωrωø‹˘
⁄˘·ı »ı, …ı ÷ıfiÎ Ïfi¿oÿfi ¤ı√Î
±Î’˘±Î’ fiÎ⁄Òÿ ◊Λ ÷ı‹ »ı.
’ZÎÌ…√÷‹Î_ ÁΈ◊Ì ÿ·˝¤ ’˘’À
¿Î¿Î’˘ »ı ±fiı ÁΈ◊Ì ¿ÿΉfl ’HÎ ±ı
… »ı. ¿ıMÀfi …ıQÁ ¿>¿fiÎ_ ’√·ı
‰ÁÎË÷Ì √˘flÎ ·˘¿˘ L›Ò Ï{·ıLÕ √›Î
±ı ’Ëı·Î I›Î_ ·Î¬˘ ¿Î¿Î’˘ Ë÷Î. L›Ò
Ï{·ıLÕ‹Î_ ÷ı‹fiÎ_ fiˆÁÏ√˝¿ ÿU‹fi˘ fi
Ë÷Î, ±ıÀ·ı ÷ı‹fi_ ±„V÷I‰ ‰W΢˝ Á‘Ì
Á·Î‹÷ flèÎ_. ¿Î¿Î’˘ ÏËoÁ¿ ÿU‹fi˘
‰E«ı À¿Ì fi ¿ı, ¿ı‹ ¿ı ∂ՉΠ‹ÎÀı
÷ıfiı ·Î_⁄Ì ’Î_¬˘ fi◊Ì. ⁄‘Î ’˘’À˘‹Î_
±ı¿‹ÎhÎ ¿Î¿Î’˘fiı ∂Õ‰Îfi_ ŒÎ‰÷_
fi◊Ì. (±Îfiı ÷ıfiÎ fi΋ı ·¬Î›ı·˘ hÎÌΩı
ωø‹ √HÎÌ Â¿Î›.) T≤ZÎ ’fl «œ÷Ì
‰¬÷ı @›Îflı¿ ÷ı ’Î_¬˘ Œı·Î‰ı »ı, ’HÎ
÷ı ‹ÎhÎ Àı¿˘ ·ı‰Î‹Î_ ‹ÿÿw’ ⁄fiı »ı.
¿˘≥¿ ‰Îfl …‹Ìfi ’fl µ÷flÎHÎ ¿fl‰Î
‹ÎÀı ÷ı ’Î_¬˘ ‰Õı B·Î≥Õ ¿fl÷˘ fiÌ«ı
±Î‰ı »ı. ±Î ’˘’Àfi˘ ‹A› ¬˘flο
CÎÎÁ »ı, ±ıÀ·ı CÎH΢ ¬fl˘ Á‹› ÷ıHÎı
…‹Ìfi ’fl √Ωfl‰Îfi˘ ◊Λ »ı. CÎÎÁ
’HÎ ÷ı ωϫhÎ flÌ÷ı ±Îfl˘√ı »ı. «Î_«
‰Õı ¿>_’‚ ÷˘ÕuÎ ‰√fl ÷ıfiı «Î‰ı »ı
±fiı ÷ıfi˘ flÁ «ÒV›Î ’»Ì ±ıÓÉÎÕ …÷˘
¿flı »ı. ±Î ¬ÎÏÁ›÷fiı ·Ì‘ı ¿Î¿Î’˘fiÌ
’ıÀ’ÒΩ ·Î_⁄Ì «Î·ı »ı. ∂ÕÌ fi ¿÷_
’ZÎÌ Ïÿ‰ÁfiÎ ±…‰Î‚΋Î_ Ïfi¤˝›-

8. 8 á ÁŒÎflÌ á Œı⁄˛±ÎflÌ 2008
FOR YOUR INFORMATION
’Ò‰˝¿ ±Î‹ ÏfiflÎ_÷ı ’ıÀ’ÒΩ ¿flÌ fi ¿ı, ±ıÀ·ı ¿Î¿Î’˘±ı ÏfiÂΫfl ⁄fi‰_ ’Õu_ »ı. Ïÿ‰ÁfiÎı Á‹›
÷ı ±ı¿Îÿ Á·Î‹÷ ¬Õ¿ fiÌ«ı ¿ı ◊ÕfiÎ ’˘·ÎHÎ ‰E«ı ÷_ƒÎ‹Î_ √Î‚Ì fiάı »ı.
±Î ÿÂ΋Î_ ’HÎ ¿Î¿Î’˘ ‰W΢˝fiÎ_ ‰W΢˝ Á‘Ì À¿Ì flèÎÎ. µIøÎ_Ï÷‹Î_ ÷ı‹fiÌ ÂflÌflfl«fiÎ ’HÎ fi
⁄ÿ·Î≥, ¿ı‹ ¿ı Ïfi¤˝› ‰Î÷ΉflH΋Î_ ’Î_¬˘ Œı·Î‰‰ÎfiÌ ¿ı …‹Ìfi »˘ÕÌfiı T≤ZÎ ’fl ‰Á‰ÎfiÌ …wfl
fi Ë÷Ì. ’fl_÷ √˘flÎ ‰ÁÎË÷Ì ·˘¿˘ ’η÷ Ï⁄·ÎÕÌ ±fiı ¿>÷flÎ ÁÎ◊ı L›Ò Ï{·ıLÕ ’ˢÓE›Î I›Îflı
¿Î¿Î’˘fiÎ_ ±_…‚’ÎHÎÌ ¬ÒÀ‰Î_ ‹Î_ÕuÎ_. ÀÎ’ ’fl ±Î‰Ì «Õı·Î_ ⁄ıµ ÂhÎ±˘ ¶ÎflÎ ¿Î¿Î’˘fi˘ Á_ËÎfl
Á˘±ı¿ ‰Wν «ÎS›˘. 1980‹Î_ Œ@÷ 15 ¿Î¿Î’˘ ⁄Î¿Ì flèÎÎ I›Îflı ‹Î_Õ L›Ò Ï{·ıLÕfiÌ ’˛Ω ÷ıfiÎ
flZÎHÎ ‹ÎÀı ΩB≤÷ ⁄fiÌ. ’_ÿflfi˘ ±Î_¿Õ˘ ¬flı¬fl fiÎ…^¿ Ë÷˘. ±Î ’ZÎÌ ÿfl ‰WÎı˝ fiÏË, ’HÎ ÿfl «Îfl
‰WÎı˝ ±ı¿ ‰¬÷ ’˛…fifi ¿flı »ı. ’˛…fifi ‹ÎÀı ‰‚Ì Á_Ωı√˘ ±fi ¿>‚ ˢ‰Î_ Ωı≥±ı. ÁflÏZÎ÷ √Îœ
…_√·˘ fi ‹‚ı ÷˘ ‹ÎÿÎ ∫ÕÎ_ ‹Ò¿÷Ì fi◊Ì. …_√·˘fiÌ ±√ε …ıÀ·Ì ±˘◊ L›Ò Ï{·ıLÕ‹Î_ flËÌ fi Ë÷Ì
±fiı ⁄·Õ˘{fl˘fiÎ ±Îø‹HÎ Á΋ı ’Ì»ıËà ¿fl÷Î flËı·Î ¿Î¿Î’˘fi_ ÂıWÎ ±„V÷I‰ L›Ò Ï{·ıLÕfiÎ
ÏŒ›˘ÕÛ·ıLÕ ¿Ëı‰Î÷Î ¤Î√‹Î_ … ÁÌÏ‹÷ flèÎ_ Ë÷_. ¿ıÀ·Î_¿ ‰Wν ’Ëı·Î_ ÏfiWHÎÎ÷˘ ÿ·˝¤ ¿Î¿Î’˘fiÌ
¢‘‹Î_ ±Î¬˘ ÿı ¬Ò_ÿÌ ‰Y›Î I›Îflı ÷ı‹fiı ⁄ı±ı¿ Õ{fi ’_¬ÌÕÎ_ ±fiı ÷ı‹fiÎ_ 9 ∫ÕÎ_ ‹‚Ì ±ÎT›Î_.
⁄‘Î_ ∫ÕÎ_ ÷˘ fi ŒY›Î_, »÷Î_ ’˘’À˘fi_ ¿<· Á_A›Î⁄‚ ‰‘Ìfiı 45 ◊›_.
±Î…fi˘ V¿˘fl 86 »ı, …ı ’ˆ¿Ì ¿ıÀ·Î¿ ¿Î¿Î’˘fiı ·ÌÀ· ⁄ıÏfl›fl fi΋fiÎ ±ı¿Î_÷ ÀÎ’ ’fl ‰ÁΉ‰Î‹Î_
±ÎT›Î »ı. ¿Î¿Î’˘fi_ ‹fi’Á_ÿ CÎÎÁ ’HÎ I›Î_ fl˘’‰Î‹Î_ ±ÎT›_ »ı. ±Î ’_¬ÌÕÎ_ ÷ı‹fi˘ ¿⁄Ì·˘ ‰‘Îflı
±ıfiÌ ’W¿‚ ¿Î‚∞ ÏfiWHÎÎ÷˘ ·ı »ı. ¿Î¿Î’˘ Ïfl¿‰flÌ M·Îfi Ëı L›Ò Ï{·ıLÕfiÌ Áfl¿Îfl ‰WÎı˝ÿËÎÕı
·Î¬˘ ÕΘ·fl ¬«a fiάı »ı. ±·⁄kÎ, ±‰Áfl √›ı ⁄‘ @›Î ¿flfiÌ ? ¿Î¿Î’˘fiÌ ÁflZÎÎ ‹ÎÀı
ÁÎfi ¿>‚ ¿<ÿfl÷Ì Á_Ωı√˘ ±Î…ı ÷ıfiı ±ÎM›Î ±ı ¿fl÷Î_ ¿<ÿfl÷ı ’ıÿÎ ¿flı·Î Á_Ωı√˘‹Î_ … ±√ε ÷ıfiı
·Ì·Î ‰fifiÎ ÁÒÕÎfiÌ ‹ÎŒ¿ ∞‰‰Î ÿÌ‘˘ ˢ÷ ÷˘ Â_ ¬˘À<_ Ë÷_ ?á
O ;f+n[xffjifjfcfz O
vf[Lxfiffgff vf+tfLz1fdff+ P5fu?cf[gff 5ffLs:+ufgff[ 5?f[a,f[df
¿ıÀ·Î_¿ ‰Wν ’Ëı·Î_ ±ıÏ›ÎÁıÀ fi΋fi˘ VÀÎfl ÀÌ.‰Ì.fi˘ µ’√˛Ë «ÌfiÌ fl˘¿ıÀ ’fl Á‰ÎflÌ ¿flÌfiı
36,000 Ï¿·˘‹ÌÀfl ¨«ı „V◊fl ¤˛‹HοZÎ΋Î_ √˘Ã‰Î›˘ I›Îflı M≤J‰Ìfiı ±Î‰flÌ ·ı÷Î ÷ı ‰÷˝‚‹Î_
¤Îfl÷fiÎ ≥LÁıÀ-1⁄Ì ±fiı ≥LÕ˘fiıÏ›ÎfiÎ ’η’Î-1 ÏÁ‰Î› hÎÌΩı ±ı¿ı› ‹Î÷⁄fl ÁıÀı·Î≥À fi
Ë÷˘. ±ıÏ›ÎÁıÀ-1fiÎ ’√·ı ¤Îfl÷ …ı‰Î ±ıÏ›fi ÿı¢‹Î_ I›Îfl ’»Ì ±ı¿Î±ı¿ Ï⁄·ÎÕÌfiÎ «˘‹ÎÁ
À˘’fiÌ …ı‹ ±ıÀ·Ì ⁄‘Ì ÕÌ ±ıLÀıfiα˘fi_ …_√· eÀÌ fiÌ¿Y›_ ¿ı ‹ÎÏË÷Ì ±fiı ‹fi˘fl_…fifiÎ ‰‘
’¿‰Îfi˘ ’ÌflÁ‰Î ‹ÎÀı Ωı÷Ωı÷΋Î_ ±Õ‘˘ Õ{fi fi‰Î
µ’√˛Ë˘ „V◊fl ¤˛‹HοZÎÎfiÌ Õ΂ı ⁄ıÁÌ √›Î.
±Î…ı 2008‹Î_ 36,000 Ï¿·˘‹ÌÀfl ¨«ıfiÌ „V◊fl
¤˛‹HοZÎÎ fiÎfiÎ-‹˘ÀÎ 300 µ’√˛Ë˘ ‰Õı ËεÁd· ⁄fiÌ
»ı. ≥LÕ˘fiıÏ›Î, ¤Îfl÷, ◊Î≥·ıLÕ, όϷ’Î≥LÁ, ÏÁ_√Î’fl,
«Ìfi ‰√ıflı ÿı¢ ’˘÷’˘÷ÎfiÎ ¿Î›˝ø‹˘fiÌ {ÕÌ ‰flÁΉ‰Î
‹ÎÀı ±ı¿ ’»Ì ±ı¿ µ’√˛Ë Ë∞ ’HÎ ·˘L« ¿fl÷Î flËı »ı.
±ıÏ›Î≥ ÿı¢ ‰E«ı «Î·÷Ì ËÒ_ÁÎ÷Ò_ÁÌ „V◊fl ¤˛‹HοZÎ΋Î_
’ÎÏ¿Ù√fiÌ Á‹V›Î ¬ÕÌ ¿fl‰Î ‹Î_ÕÌ »ı. ±_÷ÏflZÎfi˘ Œ·¿
±Î‹ ÷˘ CÎH΢ ωÂ΂ »ı, »÷Î_ ’flV’flfiÎ_ ‹˘Ω_ ±ı¿‹ı¿‹Î_
¤‚Ì fi Ω› ÷ı ‹ÎÀı ⁄ı µ’√˛Ë˘ ‰E«ı ¿‹ Áı ¿‹ 40
fi_
(±_ÿÎ…ı 2,790 Ï¿·˘‹ÌÀflfi_) ±_÷fl flËı‰_ Ωı≥±ı. „V◊fl
¤˛‹HοZÎÎfi_ Á_’ÒHν ‰÷˝‚ 3600
fi_ √HÎΛ, ±ıÀ·ı
V‰Î¤Îω¿ »ı ¿ı Áfl¬Î ±_÷flı 90 ¿fl÷Î_ ‰‘ µ’√˛Ë˘fiı
’Î¿Û ¿flÌ Â¿Î› fiÏË.
±Î Á_Ωı√˘‹Î_ ⁄ı ÁıÀı·Î≥À˚Á ‰E«ıfi_
±_÷fl CÎÀÎÕÌfiı ±Õ‘_ ¿fl‰_ ’Õu_ »ı ±fiı
⁄Ì∞ ÷flŒ ÀıϷω{fifiÎ_ ‹˘Ω_
±ı¿‹ı¿‹Î_ ¤‚Ì fi Ω› ±ı ‹ÎÀı ÷ı‹fi_
ωz÷«_⁄¿Ì› V‰w’ ’flV’fl ÷tfi
…ÿ_ ¿flÌ fiά‰Î‹Î_ ±ÎT›_ »ı. ’ÏflHÎ΋ı
±Î…ı „V◊fl ¤˛‹HοZÎ΋Î_ 600 …ıÀ·Î
µ’√˛Ë˘ √˘Ã‰Ì ¿ΛΠ»ı. ’fl_÷ ±ı
Àı@fi˘·˘Ï…fiÌ ’HÎ ±ı¿ Ï·Ï‹À »ı.
±ıÏ›ÎfiÌ ‰Î÷ ¿fl˘ ÷˘ ÷ıfiı ‹Î◊ı
±_÷ÏflZ΋Î_ „V◊fl ¤˛‹HοZÎÎfi˘ ’|˘
800
flı¬Î_‹Î_ ’◊flΛı·˘ »ı. ±Î
’|΋Î_ µ’√˛Ë˘fiÌ ’Ëı·ı◊Ì ¤ÌÕ¤ÎÕ
Ω‹Ì »ı. ±Î◊Ì «Î· ‰WÎı˝ ±ı „V◊fl
¤˛‹HοZÎ΋Î_ …ı ◊˘ÕÌ CÎHÎÌ …B›Î
’ÎÏ¿Ù√ ‹ÎÀı ⁄Î¿Ì flËÌ Ë˘› ÷ıfiı ’HÎ
‰Ëı·˘ ÷ı ’Ëı·˘fiÎ ‘˘flHÎı ’ÒflÌ ÿı‰Î
‹ÎÀı V’‘ν ÷̉˛ ⁄fiÌ »ı. ÿÎ.÷. ≥Áfl˘
«Î· ‰WÎı˝ ≥LÁıÀ lıHÎÌfiÎ ‰‘ ¿ıÀ·Î¿
µ’√˛Ë˘fi_ ·˘„L«_√ ¿fl‰Î ‹Î√ı »ı.
±_÷ÏflZ΋Î_ ŒÎ…· ±fiı ¿Î›ÿıÁfl
ŒÎ‚‰Î›ı·Ì ’ÎÏ¿Ù√fiÌ …B›Î Á‹›Áfl
fl˘¿Ì ·ı‰ÎfiÎ ±Î›ı ¤Îfl÷fiÌ …ı‹
⁄ÌΩ ¿ıÀ·Î¿ ÿı¢ ’HÎ ‹ıÿÎfi‹Î_ µ÷›Î˝
»ı. ÁıÀı·Î≥À Àı@fi˘·˘Ï…fiÎ ±¤Î‰ı
±ıÏ›ÎfiÎ ±‹¿ ÿı¢ ÷˘ Á‹›fiÌ ⁄Á
«Ò¿Ì √›Î ’»Ì Ëo‹ı ‹ÎÀı fl¬ÕÌ
’Õ‰ÎfiÎ »ı !á

9. wf]ddf;fgf[ gflrff[jfl jf[zfgf 8f5f] 5fz affufafcfz
bfl,fjfjff dffuftff[ vf+u?[h uf],fxfgf Grower
gfjf]+ ;f+xff[wfgf
Water water everywhere, but not a drop to drink ±ı ±_√˛ı∞ µ„@÷ ‹ËÎÁÎ√fl◊Ì CÎıflΛı·Î ·ÎL{Îfl˘À ÀÎ’fiı
’˛ı„@À¿· flÌ÷ı ·Î√Ò ’Õı »ı. »÷ı ’ÎHÎ̱ı ÷ı fi’ÎÏHΛ˘ »ı. ±ı¿ ±_√˛ı… Ωı ¿ı ÷ıfiı ËÏfl›Î‚˘ ¿fl‰Î ‹ıÿÎfiı ’Õu˘ »ı
Œı⁄˛±ÎflÌ 2008 á ÁŒÎflÌ á 9
µkÎfl ±ÎÏ¡¿ÎfiÌ ’Ïç‹ı
±˜À·Î„LÀ¿ ‹ËÎÁÎ√fl‹Î_ ±Î‰ı·Î
ÀÎ’Á‹ÒË ’fl fl˘‹fi ÁÎ√fl¬ıÕ<±˘
’Ëı·Ì ‰¬÷ ’ˢÓE›Î I›Îflı ±ı Á‹ÿΛ
±fiÎ‹Ì Ë÷˘. ÀÎ’ ’fl ÷ÒÏ÷ ¿<‚fiÎ_ …ı
±Î»Î_ ÷◊Î CÎıflÎ_ ·Ì·Î_ ’_¬ÌÕÎ_fi_ ‹‘fl
Á_√Ì÷ ÷ı‹fiÎ ¿Îfiı ’Õu_ ±ı ’HÎ ÷ı‹fiÎ
‹ÎÀı ±ΩH›_ Ë÷_. ·ıÏÀfi ¤ÎÊÎ
⁄˘·÷Î fl˘‹fi˘±ı »ı‰Àı ’_¬Ì ±fiı
ÀÎ’Á‹ÒË ⁄ı›fi_ fi΋ ¿ıfiıÏfl±Î flÎA›_.
ÀÎ’fiÎ ±Î‘Îflı Ωı ¿ı ’_¬Ìfi_ fiÏË ±fiı
’_¬ÌfiÎ ±Î‘Îflı ÀÎ’fi_ ’HÎ fiÏË.
fl˘‹fi˘fiı ¿ıfiıÏfl±Î fi΋ ÁÒ{ÎՉΠ‹ÎÀı
ÀÎ’ ’fl Ãıfl Ãıfl fi…flı «Õ÷Î_ fl¬Õ<_
¿>÷flÎ_ …‰Î⁄ÿÎfl Ë÷Î_.
·ıÏÀfi‹Î_ ¿>÷flÎ ‹ÎÀı Ca-
nis/¿ıÏfiÁ ÂOÿ ‰’flΛ
»ı, ±ıÀ·ı fl˘‹fi˘ ±ı ÀÎ’fiı
÷◊Î ’_¬Ìfiı Canaria/
¿ıfiıÏfl±Î fi΋ı ±˘‚¬÷Î
◊›Î--±fiı ‰¬÷ …÷Î_
⁄ÌΩ ›fl˘Ï’›fi˘±ı ÁËı…
À>_¿Î‰ı·˘ ÂOÿ ¿ıfiıflÌ
±’fiÎ‰Ì ·Ì‘˘. V’ıÏfiÂ
flÎHÎÌ ¿ı◊ıÏflfi I›Îfl ⁄Îÿ ¿ıfiıflÌ
ÀÎ’Á‹ÒËfiÌ ‹ÎÏ·¿ ⁄fiÌ. ‰Ê˘˝ ’»Ì
÷ı ’˘÷˝Ï√{˘fiÎ ¿⁄Ω‹Î_ √›˘ ±fiı
1479 ‹Î_ V’ıfifiı ’λ˘ ‹Y›˘.
V’ıÏfi›ÎÕ˘˝±ı ¿<· 7,242 «˘flÁ
Ï¿·˘‹ÌÀflfi˘ ωV÷Îfl ‘flΉ÷Î
¿ıfiıflÌfiÎ 13 ÀÎ’±˘ ’ˆ¿Ì Ëı≥fl˘
fi΋fiÎ ÀÎ’fiı Ï¿fiÎflı ’Ëı·Ì ‰Îfl ’√
‹Ò@›˘ I›Îflı ±ÎÏÿ‰ÎÁÌ ’˛¿ÎflfiÎ
V◊ÎÏfi¿ ·˘¿˘ ÷ı‹fiÎ Ωı‰Î‹Î_ ±ÎT›Î.
¿Ëı‰Î› »ı ¿ı Ëı≥fl˘ ’fl ¿ÿÌ ‰flÁÎÿ
’Õ÷˘ fi Ë÷˘, ‹ÎÀı V’ıÏfi›ÎÕ˘˝fiı ±ı
‰Î÷fi_ ±Îç›˝ ◊›_ ¿ı ËΩflı¿ V◊ÎÏfi¿
·˘¿˘fiı ÁıË ’Òflı ±ıÀ·Ì ŒÁ· ¬ı÷fl˘‹Î_
·ı‰Î÷Ì Ë÷Ì. ±ı¿ CÎÀÎÿÎfl T≤ZÎ ¶ÎflÎ
¬ı÷Ì ’Òfl÷_ ⁄‘_ ’ÎHÎÌ ‹‚Ì flËı÷_ Ë÷_.
’Î_ÿÕÎ_fiÌ Á’ÎÀÌ ’fl ‘Q‹Áfi˘ ¤ı…
ÀÌ’Î_w’ı Ãflı; ±ıÀ·ı ÷ı ’ÎHÎÌ T≤ZÎ
fiÌ«ıfiÎ ‰Ëı‚΋Î_ fiÌ÷flÌ ±Î‰÷_ Ë÷_.
±ı¿ … T≤ZÎ ¶ÎflÎ Ëı≥fl˘fiÎ_ ⁄‘Î_
¬ı÷fl˘fiı Ï’›÷fi˘ ±Î‰U›¿ …J◊˘
‹Y›˘ ˢ› ¿ı ¿ı‹ ±ı ÷˘ ¿˘HÎ ΩHÎı,
’HÎ ±ıÀ·_ ÁΫ_ ¿ı ±ÎÏÿ‰ÎÁÌ ’˛ΩfiÎ
Á‹›‹Î_ ¿ıfiıflÌfiÎ ⁄‘Î ÀÎ’±˘ ‹ÎhÎ
‘Q‹Á ‰Õı …ı‹fi_ ¿Î‹ «Î·Ì …÷_ ±ı‰Î_
…_√·˘ ‰Õı »‰Î›ı·Î Ë÷Î. ÿÏfl›Î≥
’‰fi˘‹Î_ ±˜À·Î„LÀ¿ ‹ËÎÁÎ√flfiÎ …ı
ÁÒZ‹ ¤ı…¿H΢ ‘Q‹ÁfiÎ V‰w’ı
CÎÁÕÎ÷Î ±Î‰ı ÷ı±˘ F‰Î‚΋¬Ì
’˛T≤ÏkÎ ‰Õı fl«Î›ı·Î ÿflı¿ ’‰˝÷Ì›
ÀÎ’fiı ⁄Îflı‹ÎÁ ËÏfl›Î‚˘ flά÷Î
Ë÷Î. V’ıÏfi›ÎÕ˘˝ 15 ‹Ì ÁÿÌ ’»Ì
¿ıfiıflÌ ’fl ‰Á‰Î ‹Î_ÕuÎ ±fiı ¬ı÷Ì
‹ÎÀı T≤Z΢ ¿Î’‰Î ·ÎB›Î, ±ıÀ·ı ‰¬÷
…÷Î_ ‹˘ÀÎ ¤Î√fiÎ_ …_√·˘ fiÎÂ
’ÎQ›Î_. ·ÎL{Îfl˘À fi΋fi˘ ÀÎ’ (…±˘,
fi¿Â˘.) ÷˘ ·√¤√ ‰ıflÎfi ⁄L›˘.
≥.Á. 1402 ‹Î_ Ï…›Î_ ÿ ⁄ıÀıfi¿˘ÀÛ
fi΋fi˘ ’Ëı·˘ ›fl˘’Ì ·ÎL{Îfl˘À ’fl
‰V›˘ ±fiı V’ıÏfi flÎHÎÌ ¿ı◊ıÏflfifiÌ
flΘ›· ¿Ú’Î◊Ì I›Î_fi˘ flÎΩ ◊›˘ I›Îflı
±ı ÀÎ’fiÎ ⁄‘Î ’‰˝÷Ì› œ˘‚Ή˘ ’fl
√Îœ ‰fiflÎ∞ Ë÷Ì.
±Î…ı ·ÎL{Îfl˘Àfi˘ ‰ıflÎfi ’˛ÿıÂ
Œ@÷ 70 Ï¿·˘‹ÌÀfl ’Ò‰ı˝fiÎ ±ÎÏ¡¿Ì
ÁËflÎ ¿fl÷Î_ ⁄Ë …ÿ˘ fi◊Ì. ’Ëı·Ì
fi…flı K›Îfi‹Î_ ±Î‰÷˘ Œfl¿ ˢ› ÷˘

10. 10 á ÁŒÎflÌ á Œı⁄˛±ÎflÌ 2008
±ı ¿ı ‰Ê˝fiÎ CÎHÎÎ ¬flÎ
Á‹› ÿflQ›Îfi ·ÎL{Îfl˘À
ÀÎ’fi_ ‰Î÷ΉflHÎ ±˜À·Î„LÀ¿fiÎ
Á‹ƒÌ’‰fi ÁÎ◊ı ±Î‰÷Î ‘Q‹Á ‰Õı
»‰Î›ı·_ flËı »ı. ⁄Î¿Ì 20 ‹Ì ÁÿÌ‹Î_
»ıS·Î_ T≤Z΢ ¿’ΛΠ’»Ì Õ<_√fl΂ ¤ÒÏ‹
÷˘ ±Î…ı ·√¤√ ‰ıflÎfi »ı. ±√ε
…ı‰Î_ ¬ı÷fl˘ ’HÎ flèÎÎ_ fi◊Ì.
›fiıV¿˘±ı ¿ıfiıflÌfiÎ ·ÎL{Îfl˘À
ÀÎ’fiı ÁΉ flıÏ√V÷Îfi ⁄fi÷˘ fl˘¿‰Î
1993 ‹Î_ ÷ıfiı flÏZÎ÷ ⁄Λ˘„VŒ›fl
ΩËıfl ¿›˘˝, ±ıÀ·ı V’ıfiı I›Î_ ’˘÷ÎfiÎ
÷ı‹… ›fi˘fiÎ ¬«ı˝ ËΩfl˘ fl˘’Î
‰ÎT›Î. ’fl_÷ ±ı ‰fi‹Ë˘IÁ‰
ÁΉ ±ı‚ı √›˘, ¿ı‹ ¿ı fl˘’Îfiı
ÏÁ_«‰Î ‹ÎÀı ÀÎ’ ’fl ‹ÌÃÎ
’ÎHÎÌfi˘ …wflÌ ’fl‰Ã˘ fi Ë÷˘.
‰flÁÎÿfiı ÷˘ ·ÎL{Îfl˘À ÁÎ◊ı
¿Î›‹fi˘ ±HÎ⁄fiΉ Ë÷˘. ±Î◊Ì fiÎfiÎ
’Λı I›Îfl ’»Ì …ı ’HÎ ±¬÷flÎ ËÎ◊
‘flΛΠ÷ı ⁄‘Î Œ˘√À flèÎÎ.
±Î ÀÎ’ ’fl ‰Áı·˘ ÕıÏ‰Õ Ïfl⁄ΘSÕ
fi΋fi˘ Ï⁄˛ÏÀ ‰fiÏfiWHÎÎ÷ ˉı 500
‰Ê˝ ’Ëı·Î_fiÎ ¤Ò÷¿Î‚fi_ ’fiflΉ÷˝fi
¿flÌ ‰ıflÎfi ·ÎL{Îfl˘Àfiı CÎÀÎÀ˘’
…_√·˘ ‰Õı ŒflÌ Ë›˘˝¤›˘˝ ⁄fiΉ‰Î
‹Î√ı »ı. ÀÎ’fiÌ ·M÷ ◊›ı·Ì ‰fiflÎ∞
±√ε …ıfiÎ ‰Õı d·÷̌η÷Ì flËÌ
±ı … Á‹ƒÌ‘Q‹Á ÕıÏ‰Õ Ïfl⁄ΘSÕfiÎ
Á_¢‘fifi˘ ‹A› ωʛ ±fiı fi‰Î
…_√·fiΠω¿ÎÁfi˘ ‹A› ±Î‘Îfl »ı.
‰Îÿ‚˘fiÌ ¿Ú’Î ·ÎL{Îfl˘À ’fl ‰flÁ÷Ì
fi◊Ì, ‹ÎÀı ÷ıfi˘ M·Îfi ‘Q‹Áfi_ “‰Î˜Àfl
ËΉı˝„VÀo√” ¿fl‰Îfi˘ Ë÷˘.
‰Îÿ‚ ±fiı ‘Q‹Á ‰E«ı ÿı¬Ì÷˘
÷ŒÎ‰÷ ⁄Ë ±˘»˘ …HÎΛ, ’fl_÷
⁄ı›fiı ±ı¿‹ı¿ ¿fl÷Î_ ÁΉ …ÿÌ
¿ıÀı√flÌ‹Î_ ‰√a¿Ú÷ ¿fl÷˘ ‹˘À˘ Œfl¿
÷ı‹fiÎ …·¿H΢fiÎ ¿ÿfi˘ »ı. ‰Îÿ‚
fl«fiÎflÎ …·¿H΢fi˘ L›Òfi÷‹ T›ÎÁ
0.01 ‹Ì·Ì‹ÌÀfl ˢ› »ı, F›Îflı
‘Q‹Áfi˘ Ï‹Ïfi‹‹ ¿ÿfi˘ …·¿HÎ
÷ıfiÎ ¿fl÷Î_ 10 ‹Î ¤Î√fi˘ ±ıÀ·ı ¿ı
0.001 ‹Ì·Ì‹ÌÀflfi˘ T›ÎÁ ‘flΉı
»ı. ‘Q‹ÁfiÎ ¿H΢ ‰…fi‹Î_ ’HÎ Ë‚‰Î
ˢ‰Îfiı ·Ì‘ı ¤ı√Î ‹‚Ì ¤Îflı ‰flÁÎÿÌ
ÀÌ’Î_ fl«Ì ¿÷Î fi◊Ì. ‘Q‹Áfi_ ±fiı
‰Îÿ‚fi_ Á…˝fi ’HÎ …ÿÌ ’˛Ïø›Î ‰Õı
◊Λ »ı. µfi΂ΠÿflQ›Îfi Á‹ƒÌ…‚fiÎ
⁄ÎW’̤‰fi ¶ÎflÎ …ı √fl‹ ±fiı Ë‚‰Ì
‰fl΂ fiÌ¿‚ı ÷ı ±Î¿Î‹Î_ «ÕuÎ ’»Ì
Ãflı, ±ıÀ·ı ÷ıfiÎ_ ‰Îÿ‚Î_ ⁄fiı. ‘Q‹Á
±Î¿ÎÂfiı ⁄ÿ·ı ¿ı ¤ÒÁ’ÎÀ̱ı ¿ı
…‚Á’ÎÀ̱ı Ωı‰Î ‹‚÷Ì ±ı¿oÿflı
Ï›΂ ’ıÿΠ»ı. ÃoÕÌ ‰E«ı ˉÎfi˘
±ºU› ¤ı… Ãfl÷Î_ ÷ıfiÎ_ ±Á_A› ÁÒZ‹
…·¿H΢ fl«Î› »ı, …ı‹fiÌ √Îœ
…‹Î‰À ‰Î÷ΉflHÎfiı ‘Ò_‘‚_ ¿flÌ ‹Ò¿ı
»ı. ±_ÿÎ…ı 500 ‹ÌÀfl É 100 ‹ÌÀfl
É 500 ‹ÌÀflfiÎ ±Î¿ÎÂÌ ‰Îÿ‚΋Î_
·√¤√ 25 CÎfi‹ÌÀfl ’ÎHÎÌ Ë˘› ÷˘
‘Q‹Áfi˘ ±ıÀ·˘ …J◊˘ 2.5 CÎfi‹ÌÀfl
’ÎHÎÌ ‘flΉı »ı.
‘Q‹ÁfiÎ √ΤΠ…‹ÌfifiÎ ·ı‰·ı
F›Î_fiÎ I›Î_ ÷˘‚Λı·Î flËı ÷˘ V◊ÎÏfi¿
‰Î˜Àfl ËΉı˝„VÀo√ ‹ÎÀı ±œÌ CÎfi
‹ÌÀflfi˘ …J◊˘ ⁄Ë ±˘»˘ √HÎΛ ±fiı
÷ı ’fl‰Ã˘ ÷Îfl‰Ì ·ı‰Î›Î ’»Ì fi‰Î
ÁM·Î› ‹ÎÀı I›Î_ ‘Q‹Áfi_ ±„V÷I‰
fi flËı, ’HÎ ÕıÏ‰Õ Ïfl⁄ΘSÕfiÎ Áÿ˚fiÁÌ⁄ı
¿ıfiıflÌ ÀÎ’Á‹ÒËfiÎ ¤˙√˘Ï·¿ Á_Ωı√˘
…ÿÎ »ı. µfi΂΋Î_ ’HÎ ±˜À·Î„LÀ¿
‹ËÎÁÎ√flfiÌ …‚Á’ÎÀÌ ’ÎÁıfiÌ
‰fl΂›@÷ ˉÎfi_ Á‹ƒÌ‰Î›flÎ ÷flÌ¿ı
Ï¿fiÎflı ±Î√‹fi ◊›Î ’»Ì ±_÷ı I›Î_
‘Q‹Á fl«Î› »ı, ¿ı‹ ¿ı ÿflı¿ Ãflı·Î
F‰Î‚΋¬˘fi˘ ⁄fiı·˘ ÀÎ’ ‹Ë˚ÿ ±_Âı
Õ<_√fl΂ »ı. ·ÎL{Îfl˘À ’HÎ ¬fl˘.
Ï¿fiÎfl˘ ‰ÀΉÌfiı ˉÎfiÌ ‰fl΂›@÷
·Ëıfl˘ F›Î_ ’‰˝÷Ì› œ˘‚Ή ’fl …ı‹
±Îfl˘ËHÎ ¿fl÷Ì Ω› ÷ı‹ ‰Î÷ΉflHÎfi_
ø‹Â— CÎÀ÷_ ÷Î’‹Îfi ‰fl΂fiÎ
…·¿H΢ fl«Ì ÷ı‹fiı ‘Q‹Á‹Î_ Œıfl‰Ì
fiάı »ı. (…±˘, µ’flfi_ √˛ÎÏŒ¿.)
¿ıfiıflÌfi˘ ·ÎL{Îfl˘À ÀÎ’, F›Î_fiÎ flıÏ√V÷Îfi»Î’ ’˛ÿıÂfiı ÕıÏ‰Õ Ïfl⁄ΘSÕ √Ï·V÷Îfi‹Î_ Œıfl‰‰Î ‹Î√ı »ı

11. Œı⁄˛±ÎflÌ 2008 á ÁŒÎflÌ á 11
’‰˝÷˘fiÌ À˘«fi˘ ¤Î√ ÷˘ ‰ÎÿÏ‚›Î
ÿı¬Î÷Î √Îœ ‘Q‹Á ‰Õı Ëo‹ıÂÎ_
CÎıflΛı·˘ flËı »ı, ¿ı‹ ¿ı ’λ·Ì ÷flŒfiÎ
œ˘‚Ήı ÁflÌ Ω› ±ı …J◊Îfi_ V◊Îfi
±Î√·Ì ÷flŒfi˘ fi‰˘ ±Îfl˘Ë¿ …J◊˘
·ı »ı. À>_¿‹Î_, ‰Î˜Àfl ËΉı˝„VÀo√ ‹ÎÀı
flΘ-‹ÏÀÏfl±·fi˘ ÁM·Î› ¬ÒÀ‰Îfi˘
’˛ffi flËı÷˘ fi◊Ì. ·Î˜-Àı@fi˘·˘Ï…fiÎı
»÷Î_ ÀÌ’ıÀÌ’ı ¤flÎ÷Î Áfl˘‰fl …ı‰_
Ïfl{SÀ ±Î’Ì Â¿÷Îı ÁıÀ-±’ ÕıωÕ
Ïfl⁄ΘSÕı »ı‰Àı ω«Î›˘˝.
±ı¿ Á‰Î· ±_√ı …flÎ V’WÀÌ¿flHÎ
¿flÌ ÿı‰_ flèÎ_. ‘Q‹Á Ωı ’‰˝÷Ì›
·ÎL{Îfl˘Àfiı Á÷÷ fi‰ÎF›Î ¿fl÷_ ˢ›
÷˘ ÀÎ’fiı ŒflÌ …_√·ÁQ≤© ⁄fiΉ‰ÎfiÎ
ÿflı¿ ’˛˘…ı@À ‰¬÷ı fl˘’Î ‹Òfl{ΛÎ
¿ı‹? Ïfl⁄ΘSÕfiı ¿Î‚∞¤›Î˝ ±‰·˘¿fi
¶ÎflÎ ÷ıfi˘ …‰Î⁄ ‹‚Ì ±ÎT›˘.
Ïÿ‰Á¤fl ÁÒ›˝fiÌ µW‹Î √˛ËHÎ ¿flÌfiı
ËÒ_ŒÎ‚Ì ⁄fiı·Ì ±fiı …‹ÌfifiÎ
Á_Á√˝‹Î_ ±Î‰÷Ì Ë‰ÎfiÎ fiÌ«·Î
·ı›flfi_ µWHÎ÷΋Îfi ’HÎ ÁËı… ‰‘Îflı
ˢ›, ‹ÎÀı I›Î_ ‰fl΂ ÃflÌfiı …·¿H΢fiÎ
‘Q‹Á‹Î_ Œıfl‰Î› fiÏË. fiÌ«Ì ¿ÎÃÌfiÎ
fl˘’Î ±ı … ◊fl‹Î_ ˢ‰Îfiı ¿ÎflHÎı
’fl˘œfiÎ Á‹›ı ’HÎ ÷ı‹fiÎ ’fl ‘Q‹Á
fi Û* ±fiı ’ÎHÎÌfiÎ ±¤Î‰ı ÷ı‹fiı
‹Òfl{Î‰Ì ÿÌ‘Î. µ»flÌfiı …flÎ ¨«Î
◊›Î ˢ÷ ÷˘ ‘Q‹ÁfiÎ µ’·Î ◊flfiı
±Î_⁄Ì À’¿ ’©Ï÷ …ı‰Ì
Ï’›÷ ‰Õı ‰‘ ¨«Î_
T≤Z΢‹Î_ Œıfl‰Î÷, ’fl_÷ ±ı VÀı… ÷ı‹fiÎ
‹ÎÀı fi ±ÎT›_. ⁄Ì∞ ÷flŒ ÕıωÕ
Ïfl⁄ΘSÕfiÎ ‹√…‹Î_ flıÏ√V÷Îfi-À-
√Ï·V÷Îfifi˘ fiÁ¬˘ ±ı …
ÏfiWŒ‚÷Îfi_ ‰ˆiÎÎÏfi¿ ÏfiflÌZÎHÎ ¿›Î˝
’»Ì ±ÎT›˘.
Ï›΂ÎfiÌ ‰Ëı·Ì Á‰Îflı
¿fl˘Ï‚›ÎfiÎ ‰√Õε Ω‚Îfiı @›Îflı¿
’ÎHÎÌfiÎ_ ÀÌ’Î_ ⁄Î{ı·Î_ Ωı›Î ˢ› ÷˘
Ïfl⁄ΘSÕfi˘ CÎflı· ¿ËÌ Â¿Î› ±ı‰˘
fiÁ¬˘ Á‹…‰Î‹Î_ ¬ÎÁ ¤ı… ·ÕΉ‰_
’Õı ÷ı‹ fi◊Ì. ¿ıfiıflÌ ÀÎ’fiÎ
ÁkÎΉ΂α˘fi˘ ±ÎÏ◊˝¿ ÁË›˘√
‹Y›Î ’»Ì ÷ıHÎı ·ÎL{Îfl˘ÀfiÎ hÎHÎ
‹A› ’‰˝÷˘ ’fl ¿fl˘Ï‚›ÎfiÎ Ω‚Î
VÀÎ≥·fiÌ ±Îà Ω‚̱˘ √˘Ã‰Ì,
…ı‹fiÎ ÁËı… »^ÀÎ √Ò_◊Λı·Î ÷Îfl ’HÎ
÷Î_÷HÎÎ …ı‰Î ⁄ÎflÌ¿ Ë÷Î. ’˛˘…ı@À
2006 ‹Î_ ’˛Î›˘Ï√¿ ±‰V◊Îfi˘ Ë÷˘,
±ıÀ·ı …ı ÷ı fiıÀfi_ ¿ÿ 1 ‹ÌÀfl É 1
‘Q‹ÁfiÎ ¤ı…¿H΢fi_ ÿ˘Ëfi ¿fl‰Îfi˘ fiÁ¬˘
±…‹Î‰fiÎfl ±Î≥ÏÕ›Î⁄Î… ÕıÏ‰Õ Ïfl⁄ΘSÕ

12. 12 á ÁŒÎflÌ á Œı⁄˛±ÎflÌ 2008
‹ÌÀfl ¿fl÷Î_ ‹˘À<_ fi Ë÷_.
√˘Ã‰HÎ ◊›Î ’»Ì Ω‚ÌfiÎ
ÿflı¿ ÷Îfl ’fl ⁄Î{÷Î_ ÁıÓ¿Õ˘ {Î_¿‚
Ï⁄Lÿ±˘ fiÌ«ı ÁÎ_¿ÕÌ ’flfi΂‹Î_
À’¿Ìfiı ±_÷ı …‹Ìfi ’flfiÌ M·Î„VÀ¿
⁄ΘÀ·‹Î_ …‹Î ◊÷Î_ Ë÷Î_. ±ı¿ fl˘’Îfiı
ÿflfl˘… 1 ·ÌÀfl ’ÎHÎÌfi_ ÏÁ_«fi
±’Λ ÷˘ «Î·ı, ⁄Ì∞ ÷flŒ ÿflı¿
Ω‚̱ı ‘Q‹ÁfiÎ 2 ·ÌÀfl ’ÎHÎÌfi_
ÿ˘Ëfi ¿flÌ ⁄ı fl˘’Îfiı ÿkο ·Ì‘Î. ±ı¿
’‰˝÷fiÌ À˘« ’ÎÁıfiÎ œ˘‚Ή ’fl ‰‘
√Îœ ‘Q‹Á‹Î_ √˘Ã‰ı·Ì 1 «˘flÁ
‹ÌÀflfiÌ fiıÀı ÷˘
fl˘…fiÎ 5 ·ÌÀfl
’ÎHÎÌfi˘ ÿfl
Ω‚T›˘. ‹›Î˝Ïÿ÷
‘˘flHÎı ËÎ◊
‘flΛı·˘ ’˛›˘√
À>_¿‹Î_ ÁŒ‚ flè΢.
¤ÒÏ‹◊Ì 1 ‹ÌÀfl
±©fl flËı÷Ì
Ω‚ÌÿÎfl «Îÿflfiı
±Î_⁄Ì ·ı‰Î ‹ÎÀı
±fiı V‰Î‰·_⁄Ì
⁄fi‰Î ‹ÎÀı ‰ÌÁı¿ fl˘’Î Á_÷˘Ê¿Îfl¿
T≤Ï© ’ÎQ›Î.
ˉı ’˛˘…ı@ÀfiΠ϶Ï÷› «flHÎfi˘
‰Îfl˘ ±ÎT›˘ »ı. ÕıÏ‰Õ Ïfl⁄ΘSÕı ±¿ı¿
«˘flÁ ‹ÌÀflfiı ⁄ÿ·ı 12 «˘flÁ
‹ÌÀflfiÌ ±Îà Ω‚̱˘ √˘Ã‰‰Îfi_
±Î›˘…fi ¿›* »ı, …ı‹fiÎ ¶ÎflÎ fl˘…fi_
200 ·ÌÀfl ’ÎHÎÌ ‹‚Ì Â¿ı ÷ı‹ »ı.
±Î ’fl‰ÃÎfiı ÏÕˇ’ ≥Ïfl√ıÂfifiÎ ’Î≥’
‹ÎflŒ÷ ±ıÀ·Î … fl˘’Î Á‘Ì
’ˢӫÎÕ‰˘ ±fiı I›Îfl ⁄Îÿ ’˛˘…ı@À‹Î_
Ë∞ ±Î√‚ ‰‘Ì ±Î¬Î ·ÎL{Îfl˘À
ÀÎ’fiı …_√·ÁQ≤© ⁄fiΉ‰˘ ±ı ÷ıfi˘
·Î_⁄Î √΂Îfi˘ M·Îfi »ı.
±Î M·Îfifiı ±‹·Ì¿flHÎfiÎ ¬Î÷ı
ŒÎ‚‰Ì ¿Î÷Î ⁄…ıÀ ±fiÁÎfl ⁄ı flÌ÷ı
±‹·‹Î_ ‹Ò¿Ì ¿Λ ÷ı‹ »ı. ‹Î‹Ò·Ì
⁄…ıÀ ‰Õı ¿Î‹ «·Î‰‰_ ˢ› ÷˘ ±‹¿
V◊‚ı 8-10 Ω‚̱˘ √˘ÃT›Î ’»Ì
÷⁄yΉÎfl ±Î√‚ ‰‘‰_ …wflÌ ⁄fiı.
⁄ı±ı¿ ‰Êı˝ fl˘’Î …‹Ìfi◊Ì ±©fl ÷fl÷Î
‘Q‹Á‹Î_ Õ˘Ï¿›Î ¿Îœ‰Î ‹Î_Õı I›Îflı
Ω‚̱˘ ⁄Ì…ı ¬ÁıÕÌ I›Î_ ’HÎ ‘vfiı
±ı … flÌ÷ı …·’Îfi ¶ÎflÎ ’A÷ ‰›ı
’ˢӫÎÕÌ Â¿Î›, ’fl_÷ ÷‹Î‹ ÀÎ’ ‹ÎÀı
±ı ’˛˘ÁıÁ ⁄Ë ·Î_⁄Ì «Î·ı. Ïfl⁄ΘSÕfiÌ
±’ıZÎÎ ‹…⁄ ⁄…ıÀ …flÎ ‹˘À<_ ˢ›
÷˘ 3 ‹ÌÀfl É 4
‹ÌÀflfiÌ Á_A›Î⁄_‘
fiıÀfi_ ωÂ΂ fiıÀ‰¿Û
V◊Î’Ì ±_ÿÎ…ı ’«ÎÁı¿ «˘flÁ
Ï¿·˘‹ÌÀflfiÎ ‰ıflÎfi ’˛ÿıÂfiı Á΋À˘
…_√· ‰Õı ±ÎE»ÎÏÿ÷ ¿flÌ Â¿Î›.
ÕıÏ‰Õ Ïfl⁄ΘSÕfiÎ ‹÷ı ·ÎL{Îfl˘À
’fl ¤Ò÷¿Î‚‹Î_ Ωı‰Î ‹‚÷Î_ Ï÷V÷Î
÷ı‹… ±˘Ï·‰ T≤Z΢fiÎ_ ÁQ≤© …_√·˘
¤Ï‰W›‹Î_ ŒflÌ ¬Ì·ı ÷˘ ÷ı‹fiı Œ@÷
¢¤ÎfiÎ_ fi √HΉÎ_ Ωı≥±ı. ±Î …_√·˘
ÀÎ’fiÌ Áfl÷fiı ⁄Ì∞ CÎHÎÌ flÌ÷ı ⁄ÿ·Ì
fiάı. ÿÎ. ÷. ‘Q‹ÁfiÎ ·Î¬˘ CÎfi
‹ÌÀfl ’ÎHÎÌfi˘ ¿ıÀ·˘¿ ’fl‰Ã˘ T≤Z΢fiı
’˘Ê‰Î‹Î_ ‰’flΛΠ’»Ì ⁄οÌfi˘ …J◊˘
’‰˝÷˘fiÎ œ˘‚Ή ’fl ¿ı œ˘‚Ή fiÌ«ı
¤Ì÷fl‹Î_ {flÎ ÷flÌ¿ı ‰ËÌfiı ÷‚ıÀÌfiÎ_
‹ıÿÎfi˘ Á‘Ì ’ˢӫı, F›Î_ ⁄Îflı› ‹ÎÁ
¤fl«¿ flËı÷Î ¤Ò√¤˝ …‚¤_ÕÎfl ‰Õı
¬ı÷Ì ◊Λ ±fiı ’̉ηΛ¿ ‹ÌÃÎ
’ÎHÎÌfiÌ ±ı ¬ıÓ« ’HÎ fi flËı ¿ı …ıfiÌ
’ÒÏ÷˝ ‹ÎÀı ±I›Îflı ’W¿‚ ¬«ı˝ Á‹ƒfiÎ
¬ÎflÎ ’ÎHÎÌfi_ ÏÕÁıÏ·fiıÂfi ¿fl‰Î‹Î_
±Î‰ı »ı. µ’flÎ_÷ ‰Ê˘˝ Á‘Ì ‰ıflÎfi
flËı·Ì ¤ÒÏ‹ ’fl T≤Z΢fiÎ_ ’Î_ÿÕÎ_, Õ΂¬Î_
±fiı e·˘ …ı‰Î Áı„Lƒ› ’ÿÎ◊˘˝ Á÷÷
¬›Î˝ ¿flı, ±ıÀ·ı ‹ÎÀÌ Œ‚ƒ’ ⁄fiı.
‘Q‹ÁfiÎ_ {Î_¿Ï‚›Î_ ÀÌ’Î_ ’HÎ ±ı¿‘ÎflÎ_
À’¿÷Î_ flËÌ ‹ÎÀÌfiı Ïfifl_÷fl ¤ÌfiÌ
flάı ±ı ÷˘ ⁄Ë ‹Ëk‰fi˘ ±ÎՌΛÿ˘
√HÎΛ, ¿ÎflHÎ ¿ı
T≤Z΢fiÎ_ ¬fl÷Î_
⁄Ì…fiÎ ±_¿<fl˘
eÀ‰Î‹Î_ ±fiı
I›Îfl ⁄Îÿ
fl˘’ÎfiÌ T≤Ï©
◊‰Î‹Î_ ±√εfiÌ
…ı‹ ’ÎHÎÌfi˘
±¤Î‰ fiÕı fiÏË.
À>_¿‹Î_, fi‰_
T≤ZÎÎfl˘’HÎ fi ¿flΛ ÷˘ ’HÎ ¿<ÿfl÷Ì
flÌ÷ı ⁄Î√⁄ËÎfl ¬ÌS›Î ¿flı,
Á‹ƒÌ’‰fi‹Î_ CÎÁÕÎ≥ ±Î‰÷Î_
’Î_¬Î‚Î_ ¿ÌÀ¿˘ ‰ıflÎfi ¤ÒÏ‹ ’fl ‰Ëı·Î_
‹˘ÕÎ_ fiΠ’΋‰Îfiı ⁄ÿ·ı ¬˘flοfiÌ
flı·‹»ı· ‰E«ı e·ıŒÎ·ı, ±I›Îflı
·ÎL{Îfl˘Àfiı ⁄Λ’ÎÁ ¿flÌ …÷Î_ Á‹ƒÌ
±fiı ÁËı·√ÎËÌ ’_¬ÌÕÎ_ ÷ıfiÌ
‰fiflÎ∞fiÎ_ ¿Î›‹Ì ‰ÁÎË÷Ì ◊Λ ±fiı
Ëηfi˘ ⁄˘Õ¿˘ ÷◊Î ÁÒfi˘ ÀÎ’ ±ı flÌ÷ı
’˛Î¿ÚÏkο Á˙Óÿ›˝ ’Î‹Ì ¿·fl‰÷˘ ⁄fiı.
ÕıÏ‰Õ Ïfl⁄ΘSÕfi_ Ï‹Âfi ¿ÎÏ‹›Î⁄
fỉÕı ±fiı ¿ıfiıflÌfi˘ ·ÎL{Îfl˘À ÀÎ’
’˘÷Îfi_ ‰Ê˘˝ ’Ëı·Î_fi_ Ë›*¤›*
’›Î˝‰flHÎ ŒflÌ ËÎ_Á· ¿flı ±ı‰Ì ’ÒflÌ
Á_¤Î‰fiÎ »ı. ±·⁄kÎ, Ï‹Âfi ±ı ’HÎ
⁄÷Ήı »ı ¿ı …_√·˘fiÎ ÁŒÎ›Î …ı‰Ì
‹Ò¬Î˝‹Ì±˘ ¶ÎflÎ √Ï·V÷Îfifiı
flıÏ√V÷Îfi ⁄fiΉ‰Î‹Î_ ¬ÎÁ …Ëı‹÷
’Õ÷Ì fi◊Ì ¿ı {Î{˘ ‰¬÷ ’HÎ ·Î√÷˘
fi◊Ì, ’fl_÷ ¤Ò· Á‹Ω›Î ’»Ì ËÎ◊
‘flÎ÷Ì Ïfl‰Á˝ ’˛Ïø›Î Á¬÷ l‹ ±fiı
Á‹› ‹Î√Ì ·ı »ı.á
ÕıωÕfi_ ’˛Î›˘Ï√¿
‹˘Õı· — ‹ÌÀfl
⁄Λ ‹ÌÀflfiÌ fiıÀ
±fiı ÷ı‹Î_ …‹Î
◊›ı·Î_ ¤ı…¿H΢fi˘
’ÎHÎÌw’Ì Ïfi÷Îfl

13. Œı⁄˛±ÎflÌ 2008 á ÁŒÎflÌ á 13
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
123456789012345678901234567890121234567890
‹ËÎI‹Î √Î_‘ÌfiÌ ËI›ÎfiÎ ±Î›˘…fifiÌ ’Ò‰˝¤ÒÏ‹¿Î◊Ì ‹Î_ÕÌfiı √Î_‘ÌËI›ÎfiÎ ±Îfl˘’̱˘ Á΋ı
Á΋ı «Î·ı·Î ±ˆÏ÷ËÎÏÁ¿ ±ÿη÷Ì ¿ıÁfiÎ «¿ÎÿÎ Á‘ÌfiÌ flÁ’˛ÿ ¿◊Î
±ı¿ ‰¬÷ ±ı‰_ ⁄L›_ ¿ı ±Î…◊Ì ⁄flÎ⁄fl 60 ‰Ê˝ ’Ëı·Î_ 1948
fiÎ ΩL›±ÎflÌ‹Î_ ‹¿flÁ_øÎÏ÷fi˘ ±‰Áfl Ë÷˘, ’HÎ µkÎfl-’Ïç‹
¤Îfl÷‹Î_ VfiÎfi‹ÏË‹Îfi_ √HÎÎ÷_ ±ı ’‰˝ ‹fiΉ‰Î …ıÀ·˘ Ë‚‰Î¤›˘˝
‹Îˢ· @›Î_› fi Ë÷˘. fi‰Î ±_¿Î›ı·Î ¤Îfl÷-’ο ÁÌ‹ÎÕı ÷˘ Ï⁄·¿<·
fiÏË. ÏËLÿ-‹„V·‹˘fiÎ_ CÎHÎÎ_¬flÎ_ ÏfiflÎÏl÷ ‘ÎÕÎ_ V◊‚Î_÷fl ¿flÌ √›Î_
’»Ì›ı ÁflËÿfi_ ‰Î÷ΉflHÎ ÷_√ Ë÷_. ¤Îfl÷fiÌ Áı¿LÕ ‹ËÎfl
⁄ÀÎÏ·›fi Ωı ¿ı ’ÎÏ¿V÷Îfi ÷flŒ …÷Î ‹„V·‹˘fiÎ_ »ıS·Î_ flÕuÎ_¬ÕuÎ_
¿<À<Q⁄˘fiı Ïˌ΅÷’Ò‰˝¿ ÁflËÿ’Îfl ‰‚ÎT›Î_ ⁄Îÿ ˉı fi‰flÌ ’ÕÌ
Ë÷Ì, ±ıÀ·ı ÁflÿÎfl ’Àı·fiÎ B≤Ë ‹_hÎη›ı ÷ı ⁄ÀÎÏ·›fifiı ÏÿSËÌ
’λΠŒfl‰Îfi˘ Ë¿‹ Œfl‹ÎT›˘ Ë÷˘.
ÁflÿÎflfi_ Œfl‹Îfi Á¿ÎflHÎ Ë÷_. ˉı ÷I¿Î·Ìfi
Á_Ωı√˘ Ωı÷Î_ ⁄ÀÎÏ·›fifiÌ ËÎ…flÌ ÁflËÿfiı ⁄ÿ·ı
ÏÿSËÌ‹Î_ ωÂıÊ …wflÌ Ë÷Ì, ¿ı‹ ¿ı ’ÎÀfi√flfi_
‰Î÷ΉflHÎ ’_ÏÕ÷ fiıËv ±fiı ÷ı‹fiÎ ¿ıÀ·Î¿ ’˛‘Îfi˘
‹ÎÀı Ωı¬‹¿Îfl¿ ⁄L›_ Ë÷_. Á˙◊Ì ‰‘ fiÎflÎ…√Ì ÷ı‹HÎı
‰Ë˘flÌ Ë˘› ÷˘ ÏËLÿ ‹ËÎÁ¤ÎfiÎ ‰Ìfl ÁΉfl¿fl …ı‰Î ¿|fl‰ÎÿÌ ¿Ëı‰Î÷Î
ÁP›˘fiÌ, …ı‹fiı ‹„V·‹˘fiÎ ±fiı ‹„V·‹ flÎWÀˇ ’ÎÏ¿V÷ÎfifiÎ Á_ÿ¤ı˝ ¤Îfl÷Ì›
±Î√ı‰Îfi˘fiÎ ¿‹Ωıfl ‰·HÎ Á΋ı ‰Î_‘˘ Ë÷˘. ±Î ÏËLÿ‰ÎÿÌ ÁP›˘fiı fiıËv
Áfl¿Îflfi˘ ‰Î_¿ ±ı ÿı¬Î›˘ ¿ı ‹Ë‹ÿ ±·Ì {ÌHÎÎfiÎ ’ÎÏ¿V÷Îfiı ±Î’HÎÎ
¿ÎU‹Ìfl ’fl ¿flı·Î ±Îø‹HÎfi˘ ÁÂjÎ …‰Î⁄ »ı‰À Á‘Ì ±Î’‰Îfiı ⁄ÿ·ı
Áfl¿Îflı ·U¿flfiı ÁŒıÿ ‰Î‰ÀÎ Œfl¿Î‰‰Îfi˘ ±Îÿı ‹˘¿S›˘. ‰‚Ì ¿ÎU‹Ìflfi˘
‹Î‹·˘ ⁄√·Îfiı ‹Î»·ÎfiÌ fl¬ı‰Î‚Ì Á˘Ó’Λ ±ı flÌ÷ı ›fi˘fiÌ Á·Î‹÷Ì
ÁÏ‹Ï÷fiÎ ¤fl˘Áı ‹Ò¿Ì ÿÌ‘˘.
ÏËLÿ ‹ËÎÁ¤ÎfiÎ (±fiı 1925
‹Î_ ¿ı‰ ⁄Ï·fl΋ ËıÕ√ı‰Îflı V◊Î’ı·Î
flÎWÀˇÌ› V‰›_Áı‰¿ Á_CÎfiÎ ’HÎ) ÁP›˘fiı
‰‘ ±Îø˘Â Ωı ¿ı ±¬_Õ ¤Îfl÷fiÎ
ω¤Î…fi‹Î_ ±Î√‚ ’Õ÷˘ flΘ·
¤…‰fiÎfl ±fiı I›Îfl ’»Ì ⁄ı ÿı¢ ‰E«ı
Á_’ÏkΠω¤Î∞÷ ¿fl‰ÎfiÎ ±‹¿ ‹tı
’ÎÏ¿V÷ÎfifiÌ ÷flŒıHÎ ¿flfiÎfl √Î_‘Ì∞
’˛I›ı Ë÷˘. Á_√ÏÃ÷ ±fiı T›„@÷√÷ ±ı‹
⁄ı› flÌ÷ı ÏËLÿ‰ÎÿÌ ·˘⁄Ìfi_ ±Î_ÿ˘·fi
Ωıfl ’¿ÕÌ flèÎ_ Ë÷_, ‹ÎÀı √Î_‘Ì∞
ÁÏË÷fiÎ ±Î√ı‰Îfi˘fiÌ ±_√÷ Á·Î‹÷Ì
Á΋ıfi_ Ωı¬‹ Ωı÷Î_ Áı¿LÕ ‹ËÎfl
⁄ÀÎÏ·›fifiı ÁflÿÎflfiÎ B≤Ë ‹_hÎη›fiÌ
ÁÒ«fiÎ ‹‚Ì ¿ı ÷ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ ¿ıÀ·Î¿
«fi_ÿÎ ÁˆÏfi¿˘fiı ±·√ ÷Îfl‰‰Î,
±Î_÷Ïfl¿ Á·Î‹÷Ì ‹ÎÀı ±ı‰Î Á˘±ı¿
…HÎÎfi_ ¬ÎÁ ›ÏfiÀ fl«‰_ ±fiı ⁄Ì∞
T›‰V◊Î fi √˘Ã‰Î› I›Î_ Á‘Ì ÷ı
ÁˆÏfi¿˘±ı ‹ËÎI‹Î √Î_‘Ì
ÁÏË÷ ‹Ëk‰fiÎ Á˙ ±√˛HÎÌ
flÎ…¿Ì› ±Î√ı‰Îfi˘fiı flZÎHÎ
±Î’‰Îfi˘ Á_’ÒHν ¿Î›˝¤Îfl
Á_¤Î‚Ì ·ı‰˘.
ÿıÂfi_ ω¤Î…fi …ı
flÌ÷ı ◊›_ ÷ıfiÌ Á΋ı ÏËLÿ
‹ËÎÁ¤Îfi˘ (flÎWÀˇÌ›
V‰›_Áı‰¿ Á_CÎfiÌ Á‹Î_÷fl
Á_V◊Îfi˘) ’˛¬fl ωfl˘‘
Ωı÷Î_ ÁflÿÎfl ’Àı·ı
·Ì‘ı·Ì ±√‹«ı÷Ì
·√¤√ ±Ïfi‰Î›˝ Ë÷Ì.
ωfl˘‘fi˘ ±ı¿‹ÎhÎ ‹t˘ ±◊‰Î
‹Át˘ ±ı ¿ı ‹Ë‹ÿ ±·Ì {ÌHÎÎfi_
‹…Ë⁄Ì flÎWÀˇ ’ÎÏ¿V÷Îfi Ωı Œ@÷
‹„V·‹ ’˛Ω ‹ÎÀı ˢ› ÷˘
ÏËLÿV÷Îfifiı ±ı … ‘˘flHÎ ·Î√
’ÎÕÌ ÷ıfiı ÏËLÿ flÎWÀˇ ΩËıfl ¿fl‰_
Ωı≥±ı. ±Î ‹Î√HÎÌfiı ÏËLÿ-
‰ÎÿÌ ±Î_ÿ˘·fi¿Îfl˘ ¤Î√·Î
’»Ì›ı ‹y‹ flÌ÷ı ‰‚√Ì

14. 14 á ÁŒÎflÌ á Œı⁄˛±ÎflÌ 2008
flèÎÎ Ë÷Î. ’ÏflHÎ΋ı ±Î˜√VÀ
15, 1947 fiÎ fl˘… ’_ÏÕ÷
fiıËv±ı ’ÎÀfi√flfiÎ ·Î·
Ï¿S·Î ’fl ÏhÎfl_√˘ Œfl¿ÎT›˘
I›Îflı ’HÎıfiÎ ±ıÀ·ı ¿ı
÷I¿Î·Ìfi ’ÒfiÎfiÎ ±ı¿ ¬S·Î
‹ıÿÎfi‹Î_ 500 …HÎÎfiÌ ‹˘…^ÿ√Ì ‰E«ı
¤Îfl÷Ì› ÏhÎfl_√Îfiı ⁄ÿ·ı ÷tfi …ÿÌ
¤Î÷fi˘ Ïhο˘HÎοÎfl ¤√‰˘ K‰…
·ËıflΉ‰Î‹Î_ ±ÎT›˘. V◊_¤fiÌ À˘« ’fl
±Î›˝ Á_V¿ÚÏ÷fi_ ’˛÷Ì¿ √HÎÎ÷_ V‰„V÷¿fi_
Ï«é Ë÷_. K‰… fiÎfi˘ Ë÷˘. ±Î‹ »÷Î_
ËÎ…fl flËı·Ì ÿflı¿ T›„@÷fiÌ
A‰ÎÏˤflÌ fi…fl ’Òfl÷˘ ÷ı ’Ïç‹‹Î_
ÏËLÿ¿<Â, ’Ò‰˝‹Î_ ⁄˛õÿıÂ, µkÎfl‹Î_ Ï÷⁄ıÀ
±fiı ÿÏZÎH΋Î_ ¿L›Î¿<‹ÎflÌ Á‘ÌfiÎ
ωÂ΂ ¤Îfl÷fiı ΩHÎı ¿ı Á‹Î‰Ì ·ı÷˘
Ë÷˘. Á‹˛ÎÀ «_ƒ√M÷ı ÷ı‹… Á‹ƒ√M÷ı
‹ËÎfi ⁄fiΉı·Î ±Î‰Î ¤T› flÎWÀˇfiÎ
⁄ı À<¿ÕÎ ◊Λ ±ı … ¬flı¬fl ÷˘ ÏËLÿ‰ÎÿÌ
‰√˝fiı ‹_…^fl fi Ë÷_.
±Î ¤√‰Î K‰…fiı Á·Î‹Ì ±Î’‰Î
…ı ’Î_«Á˘ …HÎÎ ±ı¿ÃÎ ◊›Î ÷ı‹Î_
±Î√·Ì Ëfl˘‚fi˘ ±ı¿ ÁP› fi◊fl΋
ωfiΛ¿ √˘ÕÁı fi΋fi˘ 37 ‰Ê˝fi˘
’hοÎfl Ë÷˘. µU¿ıflÎÀ ±fiı {fiÒfi ‰Õı
¿o’÷Î ±‰Î…ı «‚‰‚¿Îfl˘fiı
Á_⁄˘‘÷Ì ‰¬÷ı ÷ıHÎı
‰Î’flı·Î ÂOÿ˘‹Î_ …
√Î_‘Ì∞fi˘ ±_Ω‹
·√¤√ ÏfiÏç÷w’ı
’Îfl¬Ì ¿Î÷˘ Ë÷˘ —
“±Î ÿıÂfiÎ
¤Î√·Î±ı ¿fl˘Õ˘
’˛Ω…fi˘fiı …ı ±¿J›
›Î÷fi΋Î_ ‘¿ı·Ì ÿÌ‘Î
÷ıfiÎ ‹ÎÀı ¿˘Ó√˛ıÁ ’ÎÀa ±fiı
¬ÎÁ ÷˘ ÷ıfiÎ √Î_‘Ì …‰Î⁄ÿÎfl
»ı.” fi◊fl΋fiÎ À>_¿Î ’HÎ ÷ıΩ⁄Ì
¤ÎÊHÎfi_ Á‹Î’fi ‰‘
«˘Ó¿Î‰fiÎw_ Ë÷_ — “±Î ‹ÎI≤¤ÒÏ‹±ı … ‹fiı …L‹ ±ÎM›˘ »ı ±fiı
’ÎY›˘-’˘W›˘ »ı. ˉı ÷ıfiÎ ‹ÎÀı Ë_ ‹fl‰Î ÷ˆ›Îfl »_ !”
√Î_‘Ì∞fiÌ …ı‹ √˘ÕÁı ’HÎ ±Î…ı 60 ‰Ê˝ ’»Ì Ë›Î÷ fi◊Ì.
⁄ıµfi_ ±„V÷I‰ ÿÒflfiÎ ¤Ò÷¿Î‚‹Î_ ÁflÌ √›_ »ı. ±Î ÿ˘fi ‘˛‰fiı @›Îflı¿
›Îÿ ¿flΛ ÷˘ ±ı ›Îÿ ’HÎ ÿ˘fi ‘˛‰ ¿fl÷Î_ …ÿÌ Ë˘÷Ì fi◊Ì. ÿıÂfiÌ
⁄Ë‹÷Ì ’˛Ω ‹ÎÀı √Î_‘Ì∞ ±Î…ı ’HÎ flÎWÀˇÏ’÷Î ±fiı ‹ÁÌËÎ »ı,
F›Îflı ÷ı‹fiı √˘‚̱ı ÿıfiÎfl √˘ÕÁı ¬ÒfiÌ ÷ı‹… ¬·fiΛ¿ »ı. ⁄Ì∞ ÷flŒ
√˘ÕÁıfiÎ ¤@÷˘ ÷ıfiÎ fi΋
±Î√‚ “’_ÏÕ÷” ÂOÿ ΩıÕuÎ
‰√fl flËÌ Â¿÷Î fi◊Ì.
√˘ÕÁı±ı …ı ¿Î›˝ ¿›* ÷ı ›˘B›
… ¿›* ±fiı ÏÿSËÌfiÎ Ï⁄fl·Î
ËεÁ‹Î_ flÎWÀˇÏ’÷Îfiı fiÏË,
’fl_÷ “flÎWÀˇƒ˘ËÌ”fiı √˘‚̱ı
ÿÌ‘Î ±ı‰_ ÷ı ¤@÷˘fi_ ‹_÷T›
1948 …ıÀ·_ … ±I›Îflı
2008 ‹Î_ ’HÎ ±«‚ »ı.
⁄Lfiı ÷ÎflH΢ ’flV’fl ±ıÀ·Î_
ωfl˘‘ΤÎÁÌ »ı ¿ı ‰÷˝‹Îfi
’ıœÌ ÷ı‹Î_ ‰…^ÿ ¢‘Ìfiı ÷◊Î
Á΋Á΋Î_ ‰…^ÿ˘fiÎ_
·ı¬Î_Ωı¬Î_ ¿flÌfiı ‰‘ ÷ÀV◊ ±ı‰_ hÎÌ…_ ÷ÎflHÎ Áfl‚÷Î’Ò‰˝¿ ¿ÎœÌ
¿ı fiÏË. flÎWÀˇÏ’÷Î ±fiı ¬ÒfiÌ ±ı ÂOÿ˘ ‰E«ı ±Î‹ı› ÿÒflfi_ ÁÎQ›
¢‘‰_ ’HÎ ‹U¿ı· »ı. ω‘Î÷Î ’˘÷ı ⁄Lfiı ωfl˘‘ΤÎÁÌ ’Îh΢
‰E«ı ±ı¿‹ÎhÎ ÁÎQ› ⁄ıÁÎÕÌ Â¿Ì Ë˘› ÷˘ ±ıÀ·_ ¿ı ±ˆÏ÷ËÎÏÁ¿
›Îÿ√ÌflÌ …ı‰Î_ √Î_‘Ì∞fiÎ_ ¿ıÀ·Î_¿ ±„V◊ ÿΛ¿Î±˘ Á‘Ì ±ı¿
Áfl¿ÎflÌ ⁄ıL¿fiÎ ·Î˜¿fl‹Î_ Á«‰Î›ı·Î_ flèÎÎ_ ±fiı Á_Ωı√˘‰ÂÎ÷˚
±˘Ï«_÷Î_ K›Îfi ’fl ±ÎT›Î_, ÷˘ ⁄Ì∞ ÷flŒ ’HÎı‹Î_ √˘’η
√˘ÕÁı±ı ’˘÷ÎfiÎ ‹˘ÀÎ ¤Î≥fi˘ Ï«fl_∞‰ VQ≤Ï÷ …ı‰˘
±„V◊¿<_¤ »ıS·Î » ÿΛ¿Î◊Ì ±¿⁄_‘ flÎA›˘ Ë÷˘. √˘’η
√˘ÕÁı ’HΠˉı Ë›Î÷ fi◊Ì, »÷Î_ fi◊fl΋fiÎı ±„V◊¿<_¤
√˘’ηfiÎ ’hÎ ’ÎÁı Ë∞ Á«‰Î›ı·˘ »ı.
’fl_÷ ±ËŸ ÁÎQ› ’Òw_ ◊Λ »ı. ±Î¿„V‹¿ flÌ÷ı
‹‚ı·Î √Î_‘Ì∞fiÎ_ ±„V◊fiı √_√΋Î_ V‰ÎËÎ ¿flÌ ÿı‰Î›Î_,
F›Îflı fi◊fl΋fiı Áÿ˚√Ï÷ ±’Ή‰Îfi˘ Á’fl‹˘ ±‰Áfl
√˘’ηfiÎ ¿<À<Q⁄ ‹ÎÀı Ë∞ ±ÎT›˘ fi◊Ì. ¿˘≥ ±ıÓ‘ÎHÎ
’HÎ ÿı¬Î÷Î_ fi◊Ì. ¤Îfl÷fiÌ ÿflı¿ fiÿÌ √Î_‘Ì∞fiÎ
±„V◊ωÁ…˝fifiı ·Ì‘ı “±’ωhΔ ⁄fiÌ «Ò¿Ì ˢ‰Îfi˘ A›Î·
√˘’η √˘ÕÁıfiÎ ‹fi‹Î_ ⁄Ë ‹y‹ flÌ÷ı ÃV›˘ Ë÷˘.
ω¤Î…fifiÎ ÁÌ‹ÎÕÎ ¤Ò_ÁΛ ±fiı ωÂ΂ ¤Îfl÷ ŒflÌ Ï‰Â΂
◊Λ ±ıÀ·ı ¿ı ÏËLÿ flÎWÀˇ ’λ_ fl«Î› I›Îflı ‰ÕÌ· ⁄_‘fiÎ
±„V◊¿<_¤fiı ±Î›˘˝fiÌ ÏÁ_‘ fiÿÌ‹Î_ ’‘flΉ‰Î ±ı √˘’ηfiÌ
(Áÿ˚√÷) √˘’η √˘ÕÁı — ‰ÕÌ· ⁄_‘fiÎ
±„V◊¿<_¤ ÁÎ◊ı
{ÌHÎÎ ±fiı √Î_‘Ì∞, …ı±˘ ÏËLÿ‰ÎÿÌ ±Î_ÿ˘·fi¿Îfl˘fiÌ fi…flı
±¬_Õ ¤Îfl÷fiΠω¤Î…fi ‹ÎÀıfiÎ ‹A› ¿ÁÒfl‰Îfl˘ Ë÷Î

15. Œı⁄˛±ÎflÌ 2008 á ÁŒÎflÌ á 15
∞‰fi’›*÷ flËı·Ì ≥E»Î Ë÷Ì. ±Î ‹fi˘¿Î‹fiÎ ’ÒflÌ ◊Λ ±ı‰˘ Ïÿ‰Á
¿ÿÌ ±ÎT›˘ fiÏË. Ï…_ÿ√ÌfiÎ_ »ıS·Î_ ‰Ê˘˝ ’HÎı‹Î_ √Ω›Î* ⁄Îÿ √˘’η
√˘ÕÁıfi_ fi‰ıQ⁄fl 26, 2006fiÎ fl˘… 86 ‰WνfiÌ ‰›ı ±‰ÁÎfi ◊›_.
∞‰fifiÎ ±Î¬flÌ Ïÿ‰Á˘‹Î_ fi◊fl΋fiÎ ±ı ±fi…fiÌ ±Î_¬˘‹Î_ fl˘ÊfiÎ
±_√ÎflÎfiı ⁄ÿ·ı ±…_’˘ ÿı¬Î÷˘ Ë÷˘. CÎb_ ¿flÌfiı ±ı ‰Î÷fi˘ ±…_’˘ ¿ı
√Î_‘ÌËI›Î ¶ÎflÎ ¤Îfl÷fiÎ ≥Ï÷ËÎÁfiı @›Îflı› ⁄ÿ·Ì ¿Λ˘ fiÏË.
±ıÀ·ı ¿ı ¬_ÏÕ÷ ¤Îfl÷ ŒflÌ ±¬_Õ ◊›_ fiÏË.
á
≥Ï÷ËÎÁfi_ Á…˝fi ‹˘Àı ¤Î√ı ±HΑΛν ‰‚Î_¿˘ ·ı÷Î ±fiı ÿÒfl˘√Î‹Ì ±Áfl
…L‹Î‰÷Î ÁÎflÎ ¿ı fiÃÎflÎ, »÷Î_ ¿‰÷a ’˛Á_√˘ ‰Õı ◊÷_ ˢ› »ı. @›Îflı¿
›√’˛‰÷˝¿ ⁄fi÷Î ±ı ’˛Á_√fi˘ CÎÀfiÎø‹ ‰Ê˘˝ ’»Ì ≥Ï÷ËÎÁfi_ V‰w’ ’΋ı »ı,
…ıfi_ Ïfifl’ıZÎ ‹ÒS›Î_¿fi ¿fl‰_ ˢ› ÷˘ √Î_‘Ì∞fiÌ ±ÎËÒÏ÷ …ı‰Î ±ı¿Îÿ ’˛Á_√fiı …ı
÷ı ZÎHÎfiÎ ÁÌÏ‹÷ Œ˘¿Á‹Î_ Ωı‰Îfiı ⁄ÿ·ı ÷ıfiÎ ‹ÎÀı ±Î√‚-’λ‚fi˘ Á_ÿ¤˝
⁄fiı·Î ’˛Á_√˘fiı› ÷’ÎÁ‰Î Ωı≥±ı. √Î_‘ÌËI›ÎfiÎ ±ˆÏ÷ËÎÏÁ¿ ’˛¿flH΋Î_ ÷˘ ±ı
… ’˛Á_√˘ ¿ıLƒV◊Îfiı »ı. ≥Ï÷ËÎÁfiı ’·À˘ ±Î¬flı ÷ı‹HÎı ±ÎM›˘. ÏËLÿI‰fiÎ
ÏÁ·ÏÁ·Îfiı ’HÎ ÷ı‹HÎı … ’Ëı·Î_ ÏËLÿ ‹ËÎÁ¤Î, ’»Ì flÎWÀˇÌ› V‰›_Áı‰¿ Á_CÎ
±fiı ’»Ì ¤Îfl÷Ì› …fi÷Î ’ÎÀa Á‘Ì ’ˢӫÎÕu˘. Áfl‰Î‚ı ÿıÂfiÎ_ flÎ…¿Ì›
Á‹Ì¿flH΢ ⁄ÿ·Ì fiÎA›Î_.
√Î_‘ÌËI›Î ’˛¿flHÎfi˘ ±Îfl_¤ ¿|fl‰ÎÿÌ ÏËLÿ √HÎÎ÷Î «‚‰‚¿Îfl˘fiÎ ◊˘Õο
‹ÎfiÁÿ½fi ÁÎ◊ı ¿fl‰Î …ı‰˘ »ı. ≥. Á. 711 ‹Î_ ±Îfl⁄˘±ı ÏÁL‘ ∞÷Ì ·Ì‘_
I›Îflı ±¬_Õ ¤Îfl÷fiÎ ÏËLÿ±˘ ’Ëı·Ì ‰¬÷ ‹„V·‹˘fiÎ ’fl⁄ÎflÎ Á_’¿Û‹Î_ ±fiı
Á_CÎWν‹Î_ ±ÎT›Î. ÏÁL‘ ’fl ±Îfl⁄˘fi_ flÎ… 828 ‰Ê˝ «ÎS›_, ±ıÀ·ı ‹„V·‹˘ ÷ı
’˛ÿıÂfiÎ ·√¤√ ¿Î›‹Ì ‰÷fiÌ ⁄L›Î. ≥. Á. 1025 fiÎ ±flÁ΋Î_ I›Îfl ’»Ì
‹Ë‹ÿ √{fi̱ı ¤Îfl÷ ’fl ‰ÎflÎŒfl÷Ì CÎHÎÎ ⁄‘Î Ë‹·Î ¿›Î˝. ±ı¿ Ë‹·Î ⁄Îÿ
÷˘ ’λΠŒfl÷Ì ‰¬÷ı √{fiÌ ±ÎÂflı ⁄ı ¿fl˘Õ Á˘fi΋ˢfl˘fi˘ ÿS·˘ ÁÎ◊ı ·ı÷˘
√›˘, …ıfi_ ‰…fi ÁÎÕÎ » Àfi Ë÷_. ≥. Á. 1192
‹Î_ ‹Ë‹ÿ C΢fḻı flÎ…’Ò÷ ›˘©Î M≤J‰ÌflÎ…
«ÎˆËÎHÎfiı ËflÎT›˘ ÷ı‹… ËH›˘ ÷ı ’HÎ
ÏËLÿ‰Îÿ̱˘ ‰Ê˘˝ ’»Ì›ı fi ¤Ò·ı ÷ı‰_ ¿˘‹Ì
±Îø‹HÎ Ë÷_. ±·⁄kÎ, ≥.Á. 1206 ‹Î_
¿<÷⁄tÌfi ±ˆ⁄¿ı ÏÿSËÌ‹Î_ ±ŒCÎÎfi-÷¿a
Ë¿>‹÷ V◊Î’Ì ±ı @›Î_› ‰‘ fi˘Ó‘’ÎhÎ ⁄fiΉ
√HÎΛ, ¿ı‹ ¿ı ¤Îfl÷fi_ ÷ı ’Ëı·_ ‹„V·‹flÎ…
Ë÷_. ≥. Á. 1526‹Î_ »ı‰Àı ⁄Î⁄fl ¤Îfl÷ «ÕÌ
±ÎT›˘ I›Îflı ‹˘√· Á΋˛ÎF›fi˘ 183 ‰Ê˝
·Î_⁄˘ ÿ˘fl Âw ◊›˘. ±Î Á΋˛ÎF›fiÎ
’˛¤Î‰ Ëı ‹„V·‹ ‘‹˝ ±ıÀ·˘
Œı·Î›˘ ¿ı 1947 ‹Î_ ±_√˛ıΩı
¤Îfl÷ »˘ÕÌ √›Î I›Îflı ·CÎ‹÷Ì‹Î_
¬’Ì …÷Î ‹„V·‹˘fiÌ ‰V÷Ì ’HÎ
·√¤√ 9 ¿fl˘Õ …ıÀ·Ì Ë÷Ì.
±Î ÷‰Îfl̬ …ı‰Ì ˢ›
÷ı‰Ì, ’fl_÷ ¤Îfl÷fiÎ ··ÎÀı
Ï·ηı¬fiÎ ‘˘flHÎı ¿˘÷flΛÎ
’»Ì ¤Ò_ÁΉÎfiı ’ÎhÎ fi Ë÷Ì.
±ı¿ Á‹›ı ’Ïç‹‹Î_ √Î_‘Îfl
(¿oÿËÎfl) Á‘Ì Œı·Î›ı·Î
ωÂ΂ ¤Îfl÷fiÌ Á˘fiıflÌ
›Îÿfiı ‹‹‚Ή÷Î ÏËLÿI‰fiÎ ÷flŒÿÎfl˘
’HÎ ±ı ‰Î÷ ÁÎflÌ flÌ÷ı ΩHÎ÷Î Ë÷Î,
‹ÎÀı Ï⁄˛ÏÀÂflÎ…‹Î_ Âw±Î÷fiÎ ÷⁄yı
V‰÷_hÎ÷ÎfiÎ ±Î_ÿ˘·fi ÿflQ›Îfi ÷ı‹HÎı
¿˘Ó√˛ıÁfiÌ ’Õ¬ı flËÌ ±_√˛ıΩıfiı ·Õ÷
±Î’Ì. ‹„V·‹ ·Ì√fiÎ ‹Ë‹ÿ ±·Ì
{ÌHÎÎ ’HÎ 1937 Á‘Ì ÏËLÿ-‹„V·‹
±ı¿÷ÎfiÌ ÏˋΛ÷ ¿fl÷Î Ë÷Î. ’fl_÷
⁄Ì∞ ÷flŒ ‹„V·‹ ·CÎ‹÷Ì ‹ÎÀı ÷ı±˘
‰‘ fiı ‰‘ »^À»ÎÀ˘ ‹ı‚‰÷Î √›Î ±fiı
√Î_‘Ì∞±ı ÷ı‹fiÌ ·√¤√ ÿflı¿ ‹Î√HÎÌ
Á΋ı fi‹÷_ Ωı¬‰Îfi_ Âw ¿›* I›Îflı
‹„V·‹ ·Ì√fiÌ Ï‹flfl ≥‹ı… …ı‰Ì ÏËLÿ
‹ËÎÁ¤Î±ı ’˘÷ÎfiÌ ÷˘’˘fiÎ_ ‹˘œÎ_
±_√˛ıΩıfiı ⁄ÿ·ı ‹„V·‹˘ ÷flŒ ŒıflT›Î_.
‹„V·‹˘fiÎ “I≤„WÀ¿flHΔ ⁄ÿ· ¬ÎÁ ÷˘
√Î_‘Ì∞fiı ÷ıHÎı ¿ÁÒfl‰Îfl ΩËıfl ¿›Î˝.
’Ïfl„V◊Ï÷ ±ı Ëÿı ’Ë˘Ó«Ì ¿ı F›Îflı ÏËLÿ
¤Îfl÷fiÎ ÷flŒÿÎfl˘±ı 1942‹Î_ “ÏËLÿ
»˘Õ˘” ±Î_ÿ˘·fi‹Î_ ÁÏø› ¤Î√ ·ı‰Îfi_
’HÎ ‹Î_ÕÌ ‰ÎY›_. ‹Ë‹ÿ ±·Ì {ÌHÎÎ
1940 fiÎ ·Îˢfl ±Ï‘‰ıÂfi ‰¬÷ı
‹„V·‹˘fi_ ±·√ ‹…Ë⁄Ì flÎWÀˇ ‹Î√Ì
«Ò@›Î Ë÷Î, ‹ÎÀı ÏËLÿ »˘Õ÷Ì ‰¬÷ı
±_√˛ıΩı ‹Ò‚ ÏËLÿ flÎWÀˇfi˘ ‹˘À˘ ’˛ÿıÂ
‹„V·‹˘fiı ±Î’÷Î Ω› ±ı fiyÌ Ë÷_.
{ÌHÎÎfiÎ ÂOÿ˘ Ë÷Η “ÿÏfi›Î¤flfiÌ
÷οÎ÷ ˉı ’ÎÏ¿V÷ÎfifiÎ Á…˝fifiı fl˘¿Ì
¿ı ÷ı‹ fi◊Ì.”
ÏËLÿ ‹ËÎÁ¤Î ’HÎ »ı‰Àı {ÌHÎÎfiÎ
fi‰Î flÎWÀˇfiÌ V◊Î’fiÎfiı fl˘¿Ì fi ¿Ì,
’fl_÷ ÷ıfiı ‹fi ±ı ⁄fiΉ ¤Îfl÷‹Î÷ÎfiÎ
±_√Á‹Îfi À<¿Õ˘ ¿’Λ˘ ⁄flÎ⁄fl Ë÷˘.
’Ïç‹ ±fiı ’Ò‰˝ ’ÎÏ¿V÷Îfi ‹‚Ìfiı ±ı
À<¿Õ˘ 9,48,316 «˘flÁ Ï¿·˘‹ÌÀflfi˘
Ë÷˘. ⁄À‰ÎflÎfiÎ ¤Î√w’ı ’ÎÏ¿V÷Îfifiı
fl΋«_ƒ µŒı˝
fi◊fl΋
ωfiΛ¿
√˘ÕÁı

16. 16 á ÁŒÎflÌ á Œı⁄˛±ÎflÌ 2008
¤Îfl÷ı ‰ÌÁ À¿Î …_√‹
Ï‹·¿÷˘ ’HÎ Á’fl÷ ¿flÌ
ÿı‰Îfi˘ ‰Îfl˘ ±ÎT›˘, ‹ÎÀı ÁÎw_
±ı‰_ fl˘¿Õ fiÎb_ ’HÎ ÷ıfiÎ ŒÎ‚ı
√›_. ±·⁄kÎ, ÏËLÿI‰fiÎ
÷flŒÿÎfl˘ ‹ÎÀı ±Î_¿ÕÎ
‹Ëk‰fiÎ fi Ë÷Î. ωÂ΂ ¤Îfl÷fi_
ω¤Î…fi ◊›_ ±ı … ÷ı‹fiı ‹fi ’ΛÎfiÌ
‰Î_‘Î…fi¿ ⁄Î⁄÷ Ë÷Ì, …ıfiÌ ’λ‚
»^’Ì ±Ï¤·ÎÊÎ ¿ÿΫ ±ı ˢ› ¿ı ‹˘√·
Á΋˛ÎF›ı Ωı ÏËLÿ ¤Îfl÷Ì›˘ ’fl ¿<·
183 ‰Ê˝ flÎ… ¿›* ÷˘ ˉı ±Î{Îÿ
¤Îfl÷fiÎ ÏËLÿ ’˛Ω…fi˘ ·CÎ‹÷Ì
‹„V·‹˘ ’fl ÂÎÁfi ¿flı ÷ı‹Î_ Â_ ¬˘À<_?
ω¤Î…fifiı ±ı¿ ‰ÎV÷ω¿÷Î ÷flÌ¿ı
¿ÿΫ V‰Ì¿ÎflÌ ’HÎ ·ı‰Î‹Î_ ±ÎT›_ ˢ÷,
’fl_÷ ÁflËÿ ±˘‚_√Ìfiı ¤Îfl÷ ÷flŒ
±Î‰÷Î_ ·√¤√ 35 ·Î¬ ÏËLÿ ÷◊Î
Â̬˘fiÎ ÏfiflÎÏl÷ Á_C΢ ’fl …ı
±‹ÎfiÊÌ Ë‹·Î ◊›Î ÷ı‹HÎı ÏËLÿ
·˘⁄ÌfiÎ fl˘Êfiı ‰‘ ¤Õ¿ÎT›˘. ±Î
ÏËoÁά˘flÌfi˘ …‰Î⁄ √Î_‘Ì∞ ‹ÎhÎ
µ’‰ÎÁ˘ ¿flÌfiı ±Î’÷Î Ë÷Î, F›Îflı
ÏËLÿ ‹ËÎÁ¤ÎfiÎ ‰Ìfl ÁΉfl¿fl ±fiı
fi◊fl΋ √˘ÕÁı …ı‰Î ÷ı…Ï‹Ω∞
ÁP›˘fiı ÷ı ±ÏËoÁ¿ ’©Ï÷‹Î_ ¤Îfl˘¤Îfl
¿‹ΩıflÌ ÿı¬Î÷Ì Ë÷Ì. √Î_‘Ì∞fiÌ
¿Ëı‰Î÷Ì ¤Ò·˘ Á΋ı ‘Ò_‘‰Î÷Î ¿ıÀ·Î¿
…HÎÎ ±Î¬flı ÏËLÿI‰fiÎ Á‹Îfi M·ıÀŒ˘‹˝
’fl ¤ı√Î ‹Y›Î ±fiı ’˘÷Îfi˘ ±‰Î…
ÿı¤fl‹Î_ Œı·Î› ±ı ‹ÎÀı ¿Â˘¿ ÷fl¬ÎÀ
‹«Î‰‰Îfi_ fiyÌ ¿›*. ±Î À<¿ÕÌ‹Î_ 37
‰Ê˝fiÎ fi◊fl΋ √˘ÕÁıfi˘ flΘ· ÿı¬Ì÷Ì
flÌ÷ı «Î‰Ìw’ ÁÎÏ⁄÷ ◊‰Îfi˘ Ë÷˘.
⁄ÌΩ ÁP›˘ ±fiø‹ı fiÎflΛHÎ ±ÎMÀı,
ωWb ¿fl¿flı, Ïÿ√Q⁄fl ⁄Õ√ı, ‹ÿfi·Î·
’ËΉÎ, ÕΘ. ÿkÎÎhΛ ’fl«flı ±fiı Â_¿fl
Ï¿V÷ˆ›Î Ë÷Î. fi◊fl΋ √˘ÕÁıfiÎ fiÎfiÎ
¤Î≥ √˘’η √˘ÕÁı±ı Ë∞ Ï«h΋Î_
’˛‰ı‰Îfi˘ ‰Îfl˘ ±ÎT›˘ fi Ë÷˘. ‰Ìfl
ÁΉfl¿flfi_ ¿Î‹ fiı’J›‹Î_ flËÌ ÁΈfiı
’˛˘IÁÎËfi ±Î’‰Îfi_ Ë÷_.
±Î ⁄‘Î …HÎÎ Âw±Î÷‹Î_ ‹„V·‹˘ Á΋ı ±fiı I›Îfl ⁄Îÿ √Î_‘Ì∞
Á΋ı ÏËLÿI‰fiÎ Á‹Îfi M·ıÀŒ˘‹˝ ’fl ¤ı√Î ◊›Î ±ı ’HÎ ¿ıÀ·Î¿
±Î¿„V‹¿ ⁄fiΉ˘fiı ±Î¤ÎflÌ Ë÷_. ω«ÎflÂÌ· ±fiı ⁄Ï©∞‰Ì ‰√˝‹Î_
¬Ò⁄ ‰√˘‰Î›ı·Î ±fiı ÏËLÿ‰ÎÿÌ ·Î˜⁄Ì‹Î_ ¬Ò⁄ √‰Î›ı·Î fi◊fl΋
√˘ÕÁıfiÌ ‰Î÷ ¿fl˘ ÷˘ ‹ËÎflÎWÀˇfiÎ µ¿ÁÎfi √΋ı ’˘VÀ¬Î÷ÎfiÎ Á΋ÎL›
¿‹˝«ÎflÌfiı I›Î_ ‹ı 19, 1910 fiÎ fl˘… …L‹ı·Î fi◊fl΋fi_ ‹Ò‚ fi΋
fl΋«_ƒ Ë÷_. ‰¬÷ …÷Î_ ±ı fi΋ Á_ÏZÎM÷ ◊›_ I›Îflı fi◊fiÎ ’˛I›› ÷flÌ¿ı fl΋
ÂOÿ ⁄Î¿Ì flè΢. “fl΋” ’Ò‰˝√ ÷flÌ¿ı fi◊ ÂOÿ ¿<À<Q⁄Ì…fi˘fiÌ ∞¤ı «Õu˘ ÷ıfiÎ
‹ÎÀı fl΋«_ƒfiÎ_ ‹Î÷Î-Ï’÷αı ·Ì‘ı·Ì ⁄ΑΠ…‰Î⁄ÿÎfl Ë÷Ì. ±√ε hÎHÎ Á_÷Îfi˘fi_
⁄΂‹flHÎ ◊›Î ’»Ì ÷ı‹HÎı fi‰_ ⁄΂¿ ∞‰_÷ flËı ÷˘ ÿı‰V◊Îfi‹Î_ ÷ıfi_ fiο
‰Ÿ‘Ή‰Îfi_ ±fiı ¿‹ Áı ¿‹ ⁄ÎS›Î‰V◊΋Î_ fi◊HÎÌ ’ËıflΉ‰Îfi_ fiyÌ ¿›* Ë÷_.
fi◊HÎÌfiı ‹flÎÃÌ‹Î_ fi◊ ¿Ëı‰Î›, ‹ÎÀı fl΋«_ƒ fi◊fl΋ ÷flÌ¿ı ±˘‚¬Î‰Î ·ÎB›˘.
fi◊fl΋ ’»Ì ÿkÎÎhΛ, √˘’η ±fiı √˘Ï‰_ÿ fi΋fiÎ hÎHÎ ’h΢ ∞‰Ì √›Î ±ıÀ·ı
⁄΂¿ fl΋«_ƒfiÌ fi◊HÎÌ ¿ÎœÌ fiά‰Î‹Î_ ±Î‰Ì, ’HÎ ÷ıfi_ fi΋ ⁄ÿ·Î›_ fiÏË.
Ï¿Â˘flΉV◊΋Î_ ±fiı ›‰Î‰V◊΋Î_ fi◊fl΋
¬ÎÁ fi ¤H›˘, ’HÎ ÏËLÿ ‘‹˝fiı ·√÷Î ‹flÎÃÌ
’V÷¿˘ F›Î_ I›Î_◊Ì ‹ı‚‰Ìfiı ’˘÷Îfi_ ‘‹˝iÎÎfi ÷ı
‰‘Îfl÷˘ flè΢. ’ÏflHÎ΋ı ‹ÎhÎ 19 ‰Ê˝fiÌ ‰›ı ÷ıfiı
flÎWÀˇ‰Îÿfi˘ ÷◊Î ÏËLÿ‰Îÿfi˘ fl_√ «ÕÌ √›˘. À>_¿
Á‹› ’»Ì flIfiÎ√ÌflÌ ¬Î÷ı ωfiΛ¿ ÁΉfl¿fl
±ıÀ·ı ¿ı ‰Ìfl ÁΉfl¿fl ÁÎ◊ı ¤ıÀ˘ ◊›˘.
±Î_ÿ΋Îfi‹Î_ 14 ‰Ê˝ Á‘Ì ¿Î‚Î’ÎHÎÌfiÌ ÁΩ
¤˘√T›Î ⁄Îÿ Âfl÷Ì »^À¿Îfl˘ ’΋ı·Î ÁΉfl¿flı
ÏËLÿ‰ÎÿÌ fi◊fl΋ √˘ÕÁıfi˘ ÷fl‰flÎÀ ±fiı ÷̬˘
Ï‹Ω… Ωı÷Î_ ÷ıfiı ’˘÷ÎfiÎ ÁıøıÀflÌ ÷flÌ¿ı flάÌ
·Ì‘˘. ÁΉfl¿fl ’˘÷ı ‹ÎhÎ 15 ‰Ê˝fiÌ fiÎfiÌ ‰›ı
’HÎıfiÎ hÎHÎ «ÎŒı¿fl ⁄˛‘Á˝fiÌ ÂËÌÿÌfiÎ ’√·ı
flÎWÀˇ‰Îÿ ‰Õı fl_√ΛΠË÷Î. Ïfi{΋fiΠˈÿflÎ⁄ÎÿÌ
‹„V·‹˘ ÁÌ‹ÎÕÎ’ÎflfiÎ ÏËLÿ √˛ÎQ›…fi˘fiı fl_ΩÕ‰Î
·ÎB›Î I›Îflı ÁΉfl¿flı ÷ı‹fiÎ ’˛Ï÷¿Îfl ‹ÎÀı ±fiı
ÏËLÿ ’˛ΩfiÎ Á‰Î*√Ì ÏË÷˘fiÌ ÁflZÎÎ ‹ÎÀı ÏËLÿ ‹ËÎÁ¤ÎfiÌ V◊Î’fiÎ ¿flÌ.
∫Àfi˘ …‰Î⁄ ’J◊fl ‰Õı ±Î’‰Î‹Î_ ‹Îfi÷Î ÁΉfl¿flfiΠω«Îfl˘ √Î_‘Ì∞fiÌ
ω«ÎflÁflHÎÌ ÁÎ◊ı ’ÒflÎ 1800
fi˘ ¬ÒH΢ fl«ı ±ıÀ·Ì Ëÿı ω’flÌ÷ Ë÷Î. Ïfi{΋fiÎ
hÎÎÁ‰ÎÿÌ »Î’΋Îfl˘fiı ·Õ÷ ±Î’‰Î ÏËLÿ ‹ËÎÁ¤Î±ı 1938 ‹Î_ …ı ÁÂjÎ
±Ï¤›Îfi Âw ¿›* ÷ı‹Î_ ˈÿflÎ⁄ÎÿfiÎ ÁÌ‹ÎÕı …fiÎfl ’˛◊‹ À<¿ÕÌfiÌ ÁflÿÎflÌ
fi◊fl΋ √˘ÕÁı±ı ·Ì‘Ì ±fiı ÿ¤Î˝B›ı Ï√flŒ÷Îfl ◊›Î ⁄Îÿ ÷ı ’HÎı √›˘, F›Î_
ÁΉfl¿flı ‹flÎÃΉÎÕÎfiÎ ¿ıÀ·Î¿ ÷fl‰Ïfl›Î ÏËLÿ‰ÎÿÌ ¿Î›˝¿fl˘fiı V◊Î›Ì ‘˘flHÎı
fiÌ‹Ì ’˛ÎÿıÏ¿ ÏËLÿ ‹ËÎÁ¤Îfi_ ’Ïfl’ÒHν flÎWÀˇÌ› M·ıÀŒ˘‹˝ fl«‰Îfi_ fiyÌ ¿›* Ë÷_.
±Ë‹ÿfi√flfiÌ ‹ËÎÁ¤Î Âά΋Î_ Áı‰Î ±ÎM›Î ⁄Îÿ ’HÎı ¬Î÷ı ⁄ÿ·Ì
’΋ı·˘ ±ı¿ ŒÎ›fl⁄˛ÎLÕ ¿Î›˝¿fl fiÎflΛHÎ ±ÎMÀı Ë÷˘. ‰¬÷ …÷Î_ ÷ı √Î_‘ÌËI›Î‹Î_
fi◊fl΋ √˘ÕÁıfiÌ Á‹Î_÷fl ±ı‰Ì ¤ÒÏ‹¿Î ±ÿÎ ¿fl‰Îfi˘ Ë÷˘. √Î_‘Ì∞ ¶ÎflÎ ◊÷Î
‹„V·‹˘fiÎ ¿Ï◊÷ I≤„WÀ¿flHÎ Á΋ı ±fiı ÁÎ◊˘ÁÎ◊ {ÌHÎαı ‹¿ı·Ì ±·√ ‹„V·‹
ÏËLÿ ‹ËÎÁ¤ÎfiÎ V◊Î’¿ ωfiΛ¿
ÿ΋˘ÿfl ÁΉfl¿fl

17. Œı⁄˛±ÎflÌ 2008 á ÁŒÎflÌ á 17
flÎWÀˇfiÌ ‹Î√HÎÌ Á΋ı ·˘¿‹÷ ΩB≤÷ ¿fl‰Î ⁄Lfiı …HÎαı ¤ı√Î ‹‚Ì
÷ıΩ⁄Ì ‹ı√ıÏ{fifi_ ’˛¿ÎÂfi ËÎ◊ ‘›*. ⁄ıµ ’hοÎfl ⁄L›Î, ’fl_÷ ‹ÎhÎ
·¬ÎHÎ ¶ÎflÎ Á_÷˘Ê ‹Îfi‰Îfiı ⁄ÿ·ı ±fi›Î›Ì±˘ ÁÎ◊ı ΩËıfl‹Î_ ÿı¬Î‰˘
›˘…‰Î ±fiı ΩËıfl Á¤Î±˘fi_ ±Î›˘…fi ¿fl‰_ ±ı ’HÎ ÷ı‹fi˘ Ëo‹ıÂfi˘
ø‹ ⁄L›˘. ‹ı√ıÏ{fi Âw ◊›Î ’»Ì ÏËLÿ ‹ËÎÁ¤ÎfiÌ ±Ë‹ÿfi√fl
ÂάÎfiÎ V◊Î’¿ ωWb ¿fl¿flı ‹ÎÀı ’HÎıfiÎ ±Î_ÀÎŒıflÎ Âw ◊›Î, ¿ı‹ ¿ı
‹ı√ıÏ{fifiı ’√¤fl flά‰Î ‹ÎÀı fiÎHÎÎ_¿Ì› ÁËΛ ±Î’‰Îfi_ ÷ıHÎı ’˘÷ÎfiÎ ‹Î◊ı
·Ì‘_ Ë÷_. ±Ë‹ÿfi√fl‹Î_ Õıyfi √ıVÀ ËεÁ fi΋fiÌ Ë˘À· «·Î‰÷Î ±fiı
‹˘À˘ VÀÎŒ flÎA›Î ⁄ÿ· “ÂıÔ ¿Ëı‰Î÷ΠωWb ¿fl¿flı ‹ÎÀı ’HÎıfiÌ Ï‰Ï{À˘ ÿıÂfiÎ
¤Î√·Î ’»Ì ‰‘Ì. fi‰Î fl«Î›ı·Î ’Ò‰˝ ’ÎÏ¿V÷Îfifi˘ I›Î√ ¿flÌ ¤Îfl÷ ±Î‰÷Î
ÏËLÿ ÏfiflÎÏl÷˘fiÌ ¿I·ı±Î‹ ◊÷Ì Ë˘‰ÎfiÎ Á‹Î«Îfl˘ ΩH›Î ’»Ì ¿fl¿flı±ı I›Î_
ÁflËÿ ’ÎÁı ÂÁjÎ ‹˘fl«˘ √˘ÃT›˘ Ë÷˘ ±fiı ÷‹_«Î, ¬_…fl ±fiı ÷·‰Îfl …ı‰Î_
Âj΢ ‹ı‚‰‰Î ‹ÎÀıfi_ ±ı¿‹ÎhÎ V◊Îfi ’HÎı Ë÷_, F›Î_ Ïÿ√Q⁄fl ⁄Õ√ı fi΋fi˘
39 ‰Ê˝fi˘ √ÏÛ˘ “ÂjÎ ¤_ÕÎfl” fi΋fiÌ ÿ¿Îfi «·Î‰÷˘ Ë÷˘. ÏËLÿI‰ ÁÎ◊ı
÷ıfiı ¿ÂÌ ·ı‰Îÿı‰Î fi Ë÷Ì. ÿıÂÌ ⁄˘Q⁄ ÁÏË÷fiÎ_ Âj΢ ÷ˆ›Îfl ¿fl‰Î ±fiı ÷ıfiÎ
‹ÎÀı ›˘B› ÿ΋ «¿‰ı ±ı‰Î √˛ÎË¿˘ ¢‘‰Î ±ı
… ÷ıfi_ ‹A› ¿Î‹ Ë÷_. ‰ı«ı·Î_ Âj΢ @›Î_, ¿˘fiÌ
Á΋ı ±fiı ¿ı‰Î Ëı÷ ‹ÎÀı ‰’flΛ ÷ı ΩHΉÎfi_›
¿<÷ÒË· Ïÿ√Q⁄fl ⁄Õ√ıfiı ¿ÿÌ ◊÷_ fiÏË, ±ıÀ·ı
÷ıfiı ¿S’fiÎ ’HÎ fi Ë÷Ì ¿ı √Î_‘ÌËI›ÎfiÎ
‹Î‹·Î‹Î_ ÷ˢ‹÷ÿÎfl˘fiÎ ·ÌVÀ ’fl ÷ıfi_ fi΋
’HÎ Á΋ı· ◊‰Îfi_ Ë÷_. Ï⁄·¿<· ±ı … flÌ÷ı
±Îfl˘’ÌfiÎ ’Î_…fl΋Î_ ¬Õ˘ ◊fiÎfl ⁄ÌΩı
÷ˢ‹÷ÿÎfl Ïÿ√Q⁄fl ⁄Õ√ıfi˘ 20 ‰Êa› fi˘¿fl
Â_¿fl Ï¿V÷ˆ›Î Ë÷˘.
√Î_‘ÌËI›ÎfiÎ ÀˇıÏ…¿ fiÎÀ¿‹Î_ ‰‘ ⁄ı ’Îh΢
B‰ÎÏ·›fl ¬Î÷ı flËı÷Î ÕΘ. ÿkÎÎhΛ ’fl«Òflı ±fiı
‹ÿfi·Î· ’ËΉΠË÷Î. ⁄ÌΩ ¿fl˘Õ˘ ÏËLÿ
ÏfiflÎÏl÷˘fiÌ …ı‹ ¤Îfl÷fiΠω¤Î…fifi˘ ¤˘√
⁄fiı·Î ‹ÿfi·Î· ’ËΉÎfi_ ‹Ò‚ ‰÷fi ’Ïç‹
’_Ω⁄ F›Îflı ’ÎÏ¿V÷ÎfifiÎ ¤Î√ı √›_ I›Îflı ÷ıHÎı
‹˘÷fi˘ ¿ıÕ˘ »˘ÕΉ‰Î ’Ëıflı·ı ¿’Õı fiÎÁÌ »^À‰_
’Õu_ Ë÷_. B‰ÎÏ·›fl ’ˢÓE›Î ⁄Îÿ ÷ı I›Î_fiÌ
ÏËLÿ ‹ËÎÁ¤ÎfiÌ ÂËıfl ¬Î÷ÎfiÎ V◊Î’¿ ÕΘ.
ÿkÎÎhΛ ’fl«ÒflıfiÎ Á_’¿Û‹Î_ ±ÎT›˘. ⁄‘Î ±ı¿
Õ΂fiÎ ’_¬Ì Ë÷Î, ‹ÎÀı ±Î˜√VÀ 15, 1947 ’»Ì ÏËLÿ‰ÎÿÌ «‚‰‚fiÎ ‹tı
’HÎı, ‹_⁄≥ ÷ı‹… ±Ë‹ÿfi√fl‹Î_ ‰¬÷˘‰¬÷ ¤ı√Î ‹‚÷Î Ë÷Î.
ÏËLÿI‰fi_ flHΟ√ e_¿‰Î ‹ÎÀı ¿ı‰Î ’˛¿Îflfi˘ ÷fl¬ÎÀ ‹«Î‰‰˘ ±fiı ¿›_
ÏfiÂÎfi ’Á_ÿ ¿fl‰_ ±ı ⁄Î⁄÷ı Á˙fiÎ ‹fi‹Î_ ϶‘Î Ë÷Ì. ϶‘Î ’HÎ fiÏË, ÂÒL›Î‰¿ÎÂ
Ë÷˘. ‹_⁄≥ ¬Î÷ı √M÷ flÌ÷ı ›˘…ı·Ì ±ı¿ Ï‹ÏÀo√‹Î_ ’˛V÷Ή ‹Ò¿Î›˘ ¿ı ÏËLÿ±˘
’fl ±I›Î«Îfl˘ √Ωfl‰Î ‹ÎÀı ÏfiÏ‹kÎ ⁄fiı·Î ’ÎÏ¿V÷ÎfifiÎ Á…˝¿ ‹Ë‹ÿ ±·Ì
{ÌHÎÎfiı ÷◊Î ’ÎÏ¿V÷ÎfifiÎ ‰ÕÎ ’˛‘Îfi Ï·›Î¿÷ ±·Ìfiı ÃÎfl ‹Îfl‰Î. ±Î ‹ÎÀı
ÁflËÿ’Îfl …‰_ Â@› fi Ë÷_,
±ıÀ·ı ’»Ì ±ı‹ fiyÌ ◊›_ ¿ı
fi‰Ì ÏÿSËÌ‹Î_ ‹‚fiÎflÌ
’ÎÏ¿V÷ÎfifiÌ ⁄_‘ÎflHÎÌ›
Á¤ÎfiÎ ±_ÿÎ…ı 100 ÁP›˘fiı
… ⁄˘Q⁄ ‰Õı Á΋ÀÎ µÕΉ‰Î.
(Ωı ¿ı fi‰Ì ÏÿSËÌ‹Î_ ⁄_‘ÎflHÎÌ› Á¤Î
›˘…‰ÎfiÌ ΩËıflÎ÷ {ÌHÎαı ¿ı Ï·›Î¿÷ı
¿flÌ ’HÎ fi Ë÷Ì.) ±ı ’»Ì hÎÌΩı ’˛V÷Ή
‹Ò¿Î›˘ ¿ı ±¬_Õ ¤Îfl÷fiÎ ⁄À‰ÎflÎ
‹…⁄ ’ÎÏ¿V÷ÎfifiÎ ŒÎ‚ı √›ı·˘ …ı
ÂjΤ_ÕÎfl …‹Ìfi flV÷ı ÁflËÿfiÌ ’ı·Ì
÷flŒ ‹˘¿·‰Î‹Î_ ±Î‰ı »ı ÷ıfiı e_¿Ì ÿı‰˘.
VŒ˘À¿ ÿÎw√˘‚Î ÁÏË÷fiÎ_ Âj΢fiı
’·Ì÷˘ «Î_’‰Î‹Î_ {Î{Ì ‹U¿ı·Ì ’Õı ÷ı‹
fi Ë÷Ì. ÁˆL›‹Î_ ‰’flÎ÷Î_ Œ˚·ı‹ ◊˛˘±fl
’˛¿ÎflfiÎ_ ±ı¿Îÿ-⁄ı VŒ˘À¿ ÁΑfi˘ ÷ıfiÎ
‹ÎÀı ’Òfl÷Î_ ◊≥ ’Õı ÷ı‹ Ë÷Î_.
±Î ›˘…fiÎ Á˙fiı √‹Ì, ’fl_÷
Á‰Î· Àı„@fi¿· ΩHοÎflÌfi˘ Ë÷˘.
’ÎÏ¿V÷Îfi◊Ì ÏfiflÎÏl÷ ÷flÌ¿ı ’Ëıflı·Î
·Ò√Õı ±Î‰ı·Î ‹ÿfi·Î· ’ËΉÎfiı ÷ı‹…
√Î_‘ÌËI›ÎfiÎ ÷ˢ‹÷ÿÎfl˘ — ’λ·Ì Ëfl˘‚‹Î_ ÕÎ⁄ı◊Ì Â_¿fl Ï¿V÷ˆ›Î, √˘’η √˘ÕÁı, ‹ÿfi·Î· ’ËΉÎ
±fiı Ïÿ√Q⁄fl ⁄Õ√ı. ±Î√·Ì Ëfl˘‚‹Î_ ÕÎ⁄ı◊Ì fiÎflΛHÎ ±ÎMÀı, ‰Ìfl ÁΉfl¿fl, fi◊fl΋ ±fiı ωWb ¿fl¿flı

18. 18 á ÁŒÎflÌ á Œı⁄˛±ÎflÌ 2008
Ïÿ√Q⁄fl ⁄Õ√ıfiı ⁄Îÿ ¿fl÷Î_
⁄ÌΩ ±ı¿ı› …HÎı ¿ÿÌ Âj΢
ÁÎ◊ı ¿Î‹ ’ÎÕu_ fi Ë÷_.
’ÏflHÎ΋ı ¿ıÀ·Î¿ Ïÿ‰Á ’»Ì
ÏËLÿI‰ Ï⁄˛√ıÕ‹Î_ √˘’η
√˘ÕÁıfi˘ ’HÎ Á‹Î‰ı ◊›˘.
⁄hÎÌÁ ‰Wνfi˘ √˘’η ’HÎı fi∞¿fiÎ
·U¿flÌ ‹◊¿‹Î_ VÀ˘fl-¿Ì’fl ÷flÌ¿ı fi˘¿flÌ
¿fl÷Îı Ë÷Îı. ±ı ±√ε_ ωr›© ÿflQ›Îfi
¤Îfl÷Ì› Œ˘… ÁÎ◊ı ≥flο ÷◊Î ≥flÎfi
‹˘fl«ı …‰Îfi_ ◊›_ I›Îflı .38 ‰ıQO·Ì V¿˘À
Ïfl‰Î˜S‰fl ’HÎ ÷ıHÎı ‹ı‚‰Ì Ë÷Ì. ωr›©
’»Ì √˘’ηı ÷ı Ïfl‰Î˜S‰fl ÁˆL›‹Î_ …‹Î
¿flÎ‰Ì fiÏË, ‹ÎÀı ˉı ÷ı √ıfl¿Î›ÿı Ë÷Ì.
√˘’ηı ÷ıfiı ’˘÷ÎfiÎ µ¿ÁÎfi √΋ı CÎflfiÎ
±Î_√HÎ΋Î_ …‹w¬fiÎ {ÎÕ fiÌ«ı √’«Ò’
ÿÎÀÌ ÿÌ‘Ì Ë÷Ì. ±Î ÂjÎfi˘ ¬’
’Õ‰Îfi˘ Á‰Î· ’HÎ fi Ë÷˘, ¿ÎflHÎ ¿ı
√Î_‘Ì∞fiÌ ËI›Î ¿fl‰Îfi_ ÁÒ«fi Ë∞
ω«Îfl Ëı ±ÎT›_ fi Ë÷_. ÏËLÿ
flÎWÀˇfiÎ C΢ÓÀΛı·Î ±‰Î…fiı ⁄·_ÿÌ
±Î’‰Î ‹Î√÷Ì ±Õ‘˘ Õ{fi …HÎÎfiÌ
‹_Ղ̱ı ¿ÂÌ¿ ÷…‰Ì… ¿flÌfiı »ı‰Àı
⁄ı Œ˚·ı‹ ◊˛˘±fl ‹ı‚T›Î_. ÿ¤Î˝B›ı
«¿ÎÁHÎÌ ‹ÎÀı ±ı Âj΢ ‰Î’flÌ Ωı›Î_
I›Îflı ¬⁄fl ’ÕÌ ¿ı ÷ı‹Î_ ¬˘ÀÌ Ω÷fi_
⁄‚÷HÎ ¤flı·_ Ë÷_. ’ÎÏ¿V÷ÎfifiÎ_ Âj΢fiı e_¿Ì ÿı‰Îfi˘ M·Îfi ÷fl÷
’Õ÷˘ ‹Ò¿‰Î‹Î_ ±ÎT›˘.
±Î fiοÎÏ‹›Î⁄Ì Á˙fiı fiÎÁÌ’ÎÁ ¿flÌ ‹Ò¿ı ±ı ’Ëı·Î_ ¤Îfl÷fiÎ
≥Ï÷ËÎÁfiı …⁄fl…V÷ ’·À˘ ±Î’fiÎflÌ ±ı¿ CÎÀfiÎ ⁄fiÌ. ˈÿflÎ⁄ÎÿfiÎ
Ïfi{΋ı ¤Îfl÷fiÎ ⁄Î¿Ì flËı·Î ÏËLÿ ⁄Ë‹÷̉΂ΠÀ<¿Õ΋Î_ ŒÎ«fl
‹Îfl‰ÎfiÌ ’ıfl‰Ì ¿flÌ. Ïfi{΋fi_ ˈÿflÎ⁄Îÿ Á˙◊Ì ‹˘À<_ ÿıÂÌ fl…‰ÎÕ<_
Ë÷_, ±ıÀ·ı ‹Ë‹ÿ ±·Ì {ÌHÎÎfiÌ ‹ÎŒ¿ Ïfi{΋ ÷ı‹Î_ ‰‚Ì hÎÌΩ V‰÷_hÎ
flÎWÀˇfiÌ Â@›÷Î Ωı÷Î Ë÷Î. ˈÿflÎ⁄ÎÿfiÌ ¿<· ‰V÷Ì‹Î_ 85Ñ ·˘¿˘ ÏËLÿ ¿˘‹fiÎ
ˢ› ±fiı ‰‚Ì ±Î¬_ fl…‰ÎÕ<_ «˘÷flŒ ⁄οÌfiÎ ¤Îfl÷ ‰Õı CÎıflΛı·_ ˢ› ±ı ‰Î÷
Ïfi{΋fiı ‹fi √˙HÎ Ë÷Ì. ÏËLÿ ‹ËÎÁ¤ÎfiÎ ‰Ìfl ÁΉfl¿fl, fiÎflΛHÎ ±ÎMÀı,
fi◊fl΋ √˘ÕÁı ‰√ıflı±ı fiyÌ ¿›* ¿ı Ïfi{΋fiÎ ÁÂjÎ fl{οÎfl˘ Á΋ı ·Õ‰_ ±fiı
ˈÿflÎ⁄Îÿfi_ V‰÷_hÎ ÏËLÿ flÎF› ¤Îfl÷fiÎ «flHÎı ¤ıÀ ‘fl‰_. ±Î ¿Î‹ »ı‰Àı Ωı ¿ı
ÁflÿÎfl ’Àı·ı ¿›*. ·ıŒ˚ÀfiLÀ …fifl· …ı. ±ıfi. «˙‘flÌfiÌ Œ˘…fiı ÷ı‹HÎı ˈÿflÎ⁄Îÿ
‹˘¿·Ì ±fiı ÁMÀıQ⁄fl 13, 1948fiÎ fl˘… ±ı flÎF›fiı ¤Îfl÷‹Î_ ωϷfi ¿flÌ ÿÌ‘_.
’ÎÏ¿V÷Îfifiı »o»ıՉΠ‹ÎÀı ±ÎÀ·_ ⁄ËÎfi_ ¿ÎŒÌ Ë÷_. ÏËLÿ ⁄Ë‹÷Ì F›Î_
ˢ› ±ı ’˛ÿı Ωı ¤Îfl÷fi˘ √HÎΛ, ÷˘ ‹„V·‹ ⁄Ë‹÷Ì ‘flΉ÷_ ¿ÎU‹Ìfl ±ı …
·˘Ï…¿ ±fiÁÎfl ’ÎÏ¿V÷Îfifi_ ¿ı‹ fiÏË ? ¿ÎU‹ÌflfiÎ ‹ËÎflÎΩ ËÏflÏÁ_Ëı ’˘÷ÎfiÎ
flÎF›fiı Ë∞ ¤Îfl÷ ÁÎ◊ı ΩıÕu_ fi Ë÷_,
±ıÀ·ı ’ÎÏ¿V÷Îfifiı ŒÎ‰÷_ ‹Y›_.
’ÎÏ¿V÷ÎfifiÎ fl{οÎfl˘ ⁄Ì…ı … ‹ÏËfiı
¿ÎU‹Ìfl ’fl «ÕÌ ±ÎT›Î. Ωı÷Ωı÷΋Î_
¬ÎVÁ˘ ’˛ÿı ∞÷Ì ·Ì‘˘. Á_’ÒHν ¿ÎU‹Ìfl
√‹Î‰‰Îfi_ ◊Λ ±ı ’Ëı·Î_ Ωı ¿ı
‹ËÎflÎΩ±ı ¤Îfl÷ ÁÎ◊ı ¿ÎU‹Ìflfi_ ΩıÕÎHÎ
¿fl‰Îfi_ V‰Ì¿Î›*. ’ÎÏ¿V÷ÎfifiÎ Ë‹·Î ’»Ì
÷fl÷ ÏÿSËÌ‹Î_ fiıËv Áfl¿ÎflfiÌ ⁄ıÿ ‹‚Ì,
…ı‹Î_ V‰÷_hÎ ¤Îfl÷fiÎ Ï⁄˛ÏÀ ÁıfiÎ’Ï÷
…fifl· flΘ› ⁄Ò«flı T›ÒËÎI‹¿ ‹ÁÌ⁄÷˘fi˘
A›Î· ±Î’Ìfiı ΩËıfl ¿›* ¿ı, “¿ÎU‹Ìfl‹Î_
·U¿flÌ ÁËΛ ‹˘¿·‰Îfi_ ‹ÎhÎ ¿’w_ fiÏË,
’HÎ ÷tfi ±Â@› »ı.” ‰ÕÎ ’˛‘Îfi fiıËv
¬Î‹˘Â ±fiı T›√˛ Ë÷Î, ¿ı‹ ¿ı ÷ı‹fiÎ
¡ıLÕ, √Î≥Õ ±fiı ÏŒ·˘Á˘Œfl ·˘ÕÛ
‹ÎµLÀ⁄ıÀfi ·U¿flÌ ÁËΛ ‹˘¿·‰ÎfiÎ ÏˋΛ÷Ì fi Ë÷Î. ’fl_÷ ÁflÿÎfl ’Àı·ı
ºœ÷Î’Ò‰˝¿ flΘ› ⁄Ò«flfiı ¿èÎ_, “‹ÎflÌ ‰Î÷ ÁÎ_¤‚˘, …fifl· ! ¿˘≥ ’HÎ ¤˘√ı
¿ÎU‹Ìflfiı ±‹Îflı ÁflÏZÎ÷ flά‰Îfi_ »ı. ±Î …‰Î⁄ÿÎflÌ ÁıfiÎ’Ï÷ ˢ‰ÎfiÎ fiÎ÷ı
÷‹ÎflÎ ÏÂflı »ı.” ∂¤Î ◊÷Ì ‰¬÷ı ÁflÿÎflı ’Î»Ì ÷οÌÿ ¿flÌ — “¿Î·ı ’fl˘œ
Á‘Ì‹Î_ ¤Îfl÷Ì› ÁˆÏfi¿˘ ω‹Îfi‹Î√ı˝ ¿ÎU‹Ìfl …‰Î ÷ˆ›Îfl ËÂı.”
±Î˜@À˘⁄fl 22, 1947 fiÎ fl˘… ’ÎÏ¿V÷ÎfifiÎ ÁÎÿÎ ‰ı‘ÎflÌ ÁˆÏfi¿˘
¿ÎU‹Ìfl ’fl «ÕÌ ±ÎT›Î I›Îflı ±ı Ë‹·Îfi˘ ’˛Ï÷¿Îfl ¿fl‰Î ‹ÎÀı ËÏflÏÁ_ËfiÎ
ÂÎËÌ ÁˆL›‹Î_ Œ@÷ 9 ≥LŒLÀˇÌ ⁄ÀÎÏ·›fi˘ Ë÷Ì, …ı‹fiÎ ÁˆÏfi¿˘ ‰‚Ì ÁıÓ¿Õ˘
Ï¿·˘‹ÌÀfl ·Î_⁄Ì ÁflËÿı ’Î_¬Ì Ëfl˘‚‹Î_ √˘Ã‰Î›ı·Î Ë÷Î. ‹ËÎflÎΩ ËÏflÏÁ_ËfiÎ