1. Vlees et
ten in de is
slamitische traditie: ad
ddendum e
enquête 2 M
Multifestijn
n 14 ju
uni 2011
Adden
ndum Enquête 2 M
Multifest
tijn
Enquêt te gehouden op het Multifestij
jn 2011
in de B
Brabanthal n Bosch
llen te Den
In de periode van 2 t
tot en met 55 juni is er op
p het Multife
estijn in de B
Brabanthalle en te Den Boosch een
enquêtee gehouden o onder de bezoekers van dit evenement. Het Mu ultifestijn hee
eft als doel e
een
ontmoet tingsplek te zijn voor de
e verschillendde culturen in Nederland d.
Het doell van deze en en in wat de voornamelijk islamitische bezoekers van het
nquête is inzicht te krijge
Multifestijn verstaan
n onder halall vlees, hun v
vertrouwen i in de verschi
illende keurm
merken en w
welke rol
dierenwelzijn speelt binnen hun interpretatie e van halal v
vlees.
Van de in totaal 98 respondenten zijn 53 man, 45 vrouw. . De gemidde
elde leeftijd van de
respondenten is 34 jaar variëren
nd van 10 tot
t 71. De respondenten zij
jn overwegend van Turks
se
afkomst.
Kennis en consum mptie van ha alal vlees
De respoondenten zijn gevraagd n naar de frequuentie van hun vleesconssumptie en o
of dit vlees e
een halal
keurmer rk heeft. 80%% van de resppondenten zegt wekelijks vlees te ete
en en 93% va
an alle respoondenten
geeft aan altijd of me
eestal halal v
vlees te eten
n.
Hoe vaak eeet u vlees? Eet u wel
leens halal vvlees?
Nooiit 1% Nooit t 3%
Eén tot tweemaal per maand 19%
d Soms s 3%
Eén tot tweemmaal per week 57% Meestal we el 11%
(Bijna) iedere dag 23%
g Ja, altijd
d 82%
De respo
ondenten zijn gevraagd aaan te geven wat zij ondeer halal vlees
s verstaan, d
daarbij warenn
meerderre antwoorden mogelijk. Zij konden kkiezen uit 6 k
kenmerken e en de optie a
anders. De taabel
hieronde
er laat zien w
welk percent
tage van de r
respondente en heeft geko ozen voor veerschillende c
criteria.
Wan
nneer is v
vlees volg
gens u halal?
(meerdere antwoorde
en mogelijk)
k)
Als het dier r
ritueel geslach
ht is 77%
Als het die
er geslacht is d
door een mos
slim 50%
het dier onverdoofd is gesla
Als h acht 2%
32
Als het dier in goede omsta
A andigheden he …
eeft 28%
es is
Als het geen varkensvlee 27%
Als het vlees
s afkomstig is van een dier dat
… 15%
And
ders 4%
I

2. Vlees et
ten in de is
slamitische traditie: ad
ddendum e
enquête 2 M
Multifestijn
n 14 ju
uni 2011
Het ritue van het dier wordt door 77% van de respondente
eel slachten v en genoemd als kenmerk k van
halal vlees. Daarbij n
noemt de helft van de resspondenten het slachten
n van het die
er door een m
moslim
ook als k
kenmerk. De rituele wijze e van slachte
en wordt dus
s door de me
eeste bezoekkers genoemmd.
In de ges
sprekken me et de respondenten werdd vaak aange rmerk vooral om de
egeven dat het halal keur
slacht dr
raait en in mindere matee om de leefo
omstandigheeden van de dieren. 28% van de
andigheden heeft
respondenten geeft aan onder halal (ook) te verstaan dat het dier in goede omsta
geleefd.
Dierenwwelzijn
Wannee er we echter doorvragen naar hoe belangrijk het i er een goed leven heeft g
is dat een die gehad,
dan antw
woordt een o overgrote meerderheid vvan 96% het best wel bel langrijk tot h
heel belangrij
jk te
vinden d
dat het dier e
een goed leve
en heeft geh
had.
Hoe belangrij
ijk vindt u het da
at een
dier een goe
ed leven hheeft gehhad?
H
Heel belangrijk
k 69%
6
Best w
wel belangrijk
k 27%
Niet
t zo belangrijk
k 3%
Ik h
hou me hier n
niet mee bezig
g 1%
Wat de r
respondente
en precies ve
erstaan onde
er een goed leven is te zie
en in de volg
gende tabel.
Ho
oe ziet ee
en goed leven vo
oor
de
eze diere
en er volg
gens u ui
it?
(meerdere antwoorde
en mogelijk
k)
80%
63%
48% 47
7% 45%
Een dier moet
E r verdient Het dier moet Het dier moet vrij Een dier moet v
t in Het dier vrij
ven een respectvolle natuurlijk gedrag
gezondheid lev an pijn
zijn va zijn van stress
z s
behanndeling ku
unnen vertonen
De gezon ndheid van h
het dier en ee
en respectvo
olle behandeling worden het meest g genoemd. Iet ts minder
dan de h helft van de r
respondenteen, noemt keenmerken alss natuurlijk g
gedrag en vri
ij zijn van pijn en
stress.
II

3. Vlees et
ten in de is
slamitische traditie: ad
ddendum e
enquête 2 M
Multifestijn
n 14 ju
uni 2011
In de com mmentaren van respond denten werd ook meerde ere malen aaangegeven da at het in de p
praktijk
niet altijd makkelijk i
is om vlees t
te vinden datt halal is geslacht en waaarvan het zekker is dat het
t dier
een goed d leven heef
ft gehad. Veeel van de respondenten z zeiden vlees uitsluitend b
bij de islamit
tische
slager tee kopen en soommigen zeiden hun vle ees zelf te sla
achten.
Wanneeer wordt gevr het vertrouwen dat de respondenten hebben in d
raagd naar h de verschillen
nde
keurmer
rken die er op de markt z 7% aan geen tot weinig vertrouwen te
zijn, geeft 57 e hebben in de
keurmer
rken.
Hooeveel ver
rtrouwen heeft u in
n de
verschi
illende keurmerken
n van halaal vlees?
Vee
el vertrouwen
n %
7%
Redelijk vee
el vertrouwen
n 3%
33
Weini
ig vertrouwen
n 38%
Gee
en vertrouwen
n 19%
Ik h
hou me hier n
niet mee bezig
g 3%
Conclu
usie
De rituele wijze van slachten wordt door de r respondenteen het meest t gezien als e
een kenmerkk van
halal, echter wannee er doorgevraaagd wordt nnaar het dierenwelzijn as
spect, dan ge eeft 96% aan het
belangrijjk te vinden dat het dier een goed lev
ven heeft ge
ehad.
Onder eeen goed leve
en voor diereen wordt voooral de gezon ndheid van h
het dier verst taan gevolgd d door
een resp
pectvolle ben
nadering, daaarnaast spele
en andere ke enmerken zooals vrij zijn v
van pijn, stress en het
vertonen
n van natuurrlijk gedrag o
ook een aanzzienlijke rol.
III