Periodic Classification of Elements in Gujarati Language

1. 1Prepared By, Dhwanika Patel

2. કક્ષા
ન્યૂટ્રોન
પરમણુ કેન્ર
(Nucleus)
પ્રોટોન
ઈલેક્ટ્ટ્રોન
પરમાણુ
2Prepared By, Dhwanika Patel

3. તત્વના પરમાણુમાાં રહેલા પ્રોટોન કે ઈલેક્ટ્ટ્રૉનની
સાંખ્યાને તે તત્વનો પરમાણુક્રમાાંક કહે છે.
3
પરમાણુક્રમાાંક (Z)
Prepared By, Dhwanika Patel

4.  ઈલેક્ટ્ટ્રૉન પરમાણુકેન્રની આસપાસ ચોક્કસ
કક્ષાઓમાાં ચોક્કસ પ્રકારે ગોઠવાયેલા હોય
છે. આ ગોઠવણીને ઈલેક્ટ્ટ્રૉનરચના કહે છે.
 સ ૂત્ર :- 2n2
4
ઈલેક્ટ્ટ્રૉનરચના
Prepared By, Dhwanika Patel

5. • પહેલી કક્ષા K : 2 ઈલેક્ટ્ટ્રૉન
• બીજી કક્ષા L : 8 ઈલેક્ટ્ટ્રૉન
• ત્રીજી કક્ષા M : 18 ઈલેક્ટ્ટ્રૉન
• ચોથી કક્ષા N : 32 ઈલેક્ટ્ટ્રૉન 1234
K
L
M
N
5Prepared By, Dhwanika Patel

6. પરમાણુભાર (A)
 તત્વનાાં પરમાણુકેન્રમાાં રહેલા પ્રોટોન અને
ન્ય ૂટ્રૉનને કુલ સાંખ્યાને પરમાણુભાર કહે છે.
 પરમાણુભાર = પ્રોટોન + ન્ય ૂટ્રૉન
 ટૂાંકમાાં, A = p + n અથવા A = Z + n
6Prepared By, Dhwanika Patel

7. સાંયોજક્ટ્તા ઈલેક્ટ્ટ્રૉન
 તત્વનાાં પરમાણુની સૌથી બહારની કક્ષામાાં રહેલા
ઈલેક્ટ્રૉનને સાંયોજક્ટ્તા ઈલેક્ટ્રૉન કહે ેે.
સાંયોજક્ટ્તા
 સાંયોજક્ટ્તા કક્ષામાનાાં ઈલેક્ટ્રૉનની સાંખ્યાને તે
પરમાણુની સાંયોજક્ટ્તા કહે ેે.
7Prepared By, Dhwanika Patel

8. Prepared By, Dhwanika Patel
તત્વ
પરમાણુ
(અતત સૂક્ષ્મ કણ)
પ્રોટોન (p)
(+) ધન ભારરત
ન્યૂરૉન (n)
વીજભાર રરહત
ઈલેલ્ક્ટક્ટ્રૉન (e-)
(-) ઋણ ભારરત
પરમાણ્વીય દળ
A = p + n
પરમાણ્વીય ક્રમાાંક (Z)
ઈલેક્ટ્રૉન રચના 8

9. તત્વોનુાં આવતતનીય વગીકરણ
 ઈ.સ. 1803 માાં ડાલ્ક્ટટને તત્વોનાાં પરમાણ્વીય
દળ અંગેની મારહતી આપી. જેના આધારે
તત્વોનુાં વગીકરણ કરવામાાં આવયુાં.
9Prepared By, Dhwanika Patel

10. ડોબરેનોરની ત્રત્રપુટીનો ત્રનયમ
10Prepared By, Dhwanika Patel

11. ડોબરેનોરની ત્રત્રપુટીનો ત્રનયમ
1817 માાં જમમન વૈજ્ઞાતનક ડોબરેનોરે રાસાયણણક
ગુણધમોને આધારે તત્વોનાાં વગીકરણની શરૂઆત
કરી.
રાસાયણણક રીતે સમાન ગુણધમો ધરાવતા
તત્વોની ત્રત્રપુટીમાાંનાાં તત્વોને તેમના પરમાણ્વીય
દળનાાં ચડતા ક્રમમાાં ગોઠવતાાં વચ્ચેના તત્વનો
પરમાણ્વીય દળ, પહેલાાં અને ત્રીજા તત્વનાાં
પરમાણ્વીય દળના સરેરાશ દળને લગભગ સમાન
હોય છે.
11Prepared By, Dhwanika Patel

12. તત્વ પરમાણુભાર સરેરાશ
પરમાણુભાર
ણલત્રથયમ Li 7 Na નો પરમાણુભાર
સોડડયમ Na 23.0
પોટેત્રશયમ K 39.0
કૅલ્શશયમ Ca 40.1 Sr નો પરમાણુભાર
સ્ટ્ટ્રોન્ન્શયમ Sr 87.6
બેડરયમ Ba 137.3
ક્ટ્લોડરન CI 35.5 Br નો પરમાણુભાર
બ્રોત્રમન Br 79.9
આયોડડન I 127
23
2
397


7.88
2
3.13741.40


25.81
2
1275.35


ડોબરેનોરની ત્રત્રપુટીનો ત્રનયમ
12Prepared By, Dhwanika Patel

13. ડોબરેનોરની ત્રત્રપુટીની મયાતદા
 આ તનયમ ખ ૂબ મયામરદત તત્વોની ગોઠવણીને લાગુ
પાડી શકાય ેે.
 નવા તત્વોની શોધ થતા આ તનયમ તનષ્ફળ નીવડયો.
 Cl, Br, I તિપુટીમાાં F ઉમેરી શકાય ેે.
 Ca, Sr, Ba તિપુટીમાાં Mg ઉમેરી શકાય ેે.
 આમ તિપુટીને બદલે સમૂહની શક્યતા સાકાર બની.
13Prepared By, Dhwanika Patel

14. ન્યૂલૅન્ડનો અષ્ટકનો ત્રનયમ
o તત્વોને તેમના પરમાણ્વીય દળનાાં ચડતા ક્રમમાાં
ગોઠવતા દરેક તત્વથી આઠમાાં તત્વના ગુણધમો
સમાન હોય છે.
15Prepared By, Dhwanika Patel

15. સાંગીત
નો સૂર
સા રે ગ મ પ ધ ની
સા
ક્રમ 1 2 3 4 5 6 7
તત્વ Li Be B C N O F
પરમાણુ
ભાર 7 9 11 12 14 16 19
ક્રમ 8 9 10 11 12 13 14
તત્વ Na Mg Al Si P S Cl
પરમાણુ
ભાર 23 24 27 29 31 32 35.5
ન્યૂલૅન્ડનો અષ્ટકનો ત્રનયમ
16Prepared By, Dhwanika Patel

16. ન્યૂલૅન્ડનો અષ્ટકનો ત્રનયમ
 તત્વોને તેના પરમાણ્વીય દળનાાં ચડતા ક્રમમાાં ગોઠવનાર સૌપ્રથમ
વૈજ્ઞાતનક ન્યૂલૅન્ડ હતા.
 તત્વોને આ પ્રમાણે ગોઠવતા તેમની વચ્ચે પદ્ધતતસરનો સાંબાંધ ેે તેવુાં
જાણવા મળયુાં.
 કોષ્ટકનાાં ઊભા સ્તાંભને સમૂહ અને આડી હરોળને આવતમ કહે ેે.
H Li Be B C N O
F Na Mg Al Si P S
Cl K Ca Cr Ti Mn Fe
Co /
Ni
Cu Zn Y In As Se
Br Rb Sr
Ce /
La
Zr
Di/M
o
Ro/Ru
Pd Ag Cd U Sn Sb Te
I Cs Ba/V Ta W Nb Au
Pt/Ir Tl Pb Th Hg Bi Os 18Prepared By, Dhwanika Patel

17. ન્ય ૂલૅન્ડના ત્રનયમની મયાતદા
o આ તનયમ Ca સુધીનાાં તત્વો સુધી જ લાગુ પાડી શકાયો. Ca પેીનાાં દરેક તત્વથી
આઠમાાં તત્વોનાાં રાસાયણણક ગુણધમો જુદા જોવા મળયા.
o ન્યુલૅન્ડે અનુમાન લગાવયુાં કે કુદરતમાાં ફક્ટ્ત 56 તત્વો જ અસ્સ્તત્વ ધરાવે ેે અને
ભતવષ્યમાાં વધુ તત્વો શોધાશે નરહ.
o તત્વોની ગોઠવણી દરતમયાન ન્યુલૅન્ડે એક જ જગ્યામાાં બે તત્વોને ગોઠવયા અને
ણબલકુલ અલગ ગુણધમો ધરાવતા તત્વોને એક જ સમૂહમાાં મુક્યા. જેમકે, Co અને
Ni ને એક જ જગ્યામાાં ગોઠવયા અને તે જે સમૂહમાાં મુકાયા હતા તે જ સમૂહમાનાાં
તત્વો F, Cl અને Br નાાં ગુણધમો તેનાથી ણબલકુલ જુદા હતા.
19Prepared By, Dhwanika Patel

18. મેન્ડેલીફનુાં આવતત કોષ્ટક
20Prepared By, Dhwanika Patel

19. મેન્ડેલીફનુાં આવતત કોષ્ટક
 મેન્ડેલીફે તેનાાં સમયમાાં જાણીતા 63 તત્વોના ગુણધમોના અભ્યાસ પરથી
સમાન ગુણધમોવાળાાં તત્વોનુાં વગીકરણ કરી આવતમ કોષ્ટક તૈયાર કયુું.
 તત્વોને તેના પરમાણુભારનાાં ચડતા ક્રમમાાં ગોઠવતા આઠ સમૂહોમાાં
ગોઠવયાાં. અહીં દરેક સમૂહમાાં રહેલાાં તત્વોનાાં મોટા ભાગના ગુણધમો
સમાન હતા.
 “તત્વોનાાં ગુણધમો તેના પરમાણ્વીય ભારને આધારે આવતતનીય છે.” જેને
મેન્ડેલીફનો આવતત ત્રનયમ કહે છે.
21Prepared By, Dhwanika Patel

20. મેન્ડેલીફનુાં આવતત કોષ્ટક
22Prepared By, Dhwanika Patel

21. મેન્ડેલીફનુાં આવતત કોષ્ટક
 આવતમ કોષ્ટકનાાં ઊભા સ્તાંભને સમૂહ (Group) અને આડી હરોળને
આવતત (Period) કહે ેે.
 મેન્ડેલીફે Ti તત્વને Al નીચે નરહ મૂકતાાં તેમનાાં સમાન ગુણધમોના
આધારે Si નીચે મૂક્ુાં. આથી Al ની નીચેનુાં સ્થાન ખાલી ર્ુાં.
 ત્યારબાદ પાાંચ વર્મમાાં Ga તત્વ શોધાયુાં જેના ગુણધમો Al જેવાાં
હોવાથી તેને Al નીચે મુક્ુાં અને મેન્ડેલીફે કરેલી આગાહી સાચી પડી.
23Prepared By, Dhwanika Patel

22. મેન્ડેલીફનુાં આવતત કોષ્ટકની અગત્યની બાબતો
 શરૂઆતના તત્વોની ગોઠવણી કરતાાં વધારે યોગ્ય રીતે તત્વોને
જુદા જુદા સમૂહોમાાં વહેંચી શકાયુાં.
 આવતમ કોષ્ટકમાાંનાાં તત્વોના ખાલી સ્થાનને આધારે જુદા જુદા
નહી શોધાયેલા તત્વોના ગુણધમોની અને તેમના તવશે આગાહી
કરી શકાઈ.
 આવતમ કોષ્ટકમાાંનાાં તત્વોના સ્થાનને આધારે તેના પરમાણ્વીય
દળની ભૂલોની આગાહી કરી શકાઈ.
 આવતમ કોષ્ટકમાાંનાાં એક પણ તત્વની ગોઠવણી પાેળથી ખોટી
પડી નથી. નવા શોધાયેલા તનષ્ક્ષ્ક્રય વાયુ જેવાાં તત્વોનો એક
અલગ સમૂહ શોધાયો. આવતમ કોષ્ટકમાાં ફેરફાર કયામ વગર
તનષ્ક્ષ્ક્રય વાયુઓના અલગ સમૂહને આવતમ કોષ્ટકના ેેડે
સમાવવામાાં આવયો.
 તદુપરાાંત નવા શોધાયેલા તત્વ માટે યોગ્ય અને આરણક્ષત સ્થાનો
આવતમ કોષ્ટકને અસ્ત્વયસ્ત કયામ તસવાય રાખવામાાં આવયા.
24Prepared By, Dhwanika Patel

23. આધુત્રનક આવતત કોષ્ટક
25Prepared By, Dhwanika Patel

24. આધુત્રનક આવતત કોષ્ટક
26Prepared By, Dhwanika Patel

25. આધુત્રનક આવતત કોષ્ટક
• 1913 માાં હેન્રી મોસલેએ ક્ષ-રકરણ વણમપટના અભ્યાસ પરથી
તત્વોના પરમાણ્વીય-ક્રમાાંકની શોધ કરી.
• “તત્વોના ગુણધમો તેના પરમાણ્વીય-ક્રમાાંકને આધારે
આવતતનીય છે.”
• તેમાાં અત્યાર સુધી શોધાયેલા બધાાં જ તત્વોને સમાવી
લેવામાાં આવયાાં.
• મેન્ડેલેફના આવતમ કોષ્ટકમાાં તત્વોને પરમાણ્વીય દળનાાં
ચડતા ક્રમમાાં ગોઠવતાાં જે અતનયતમતતા જોવા મળી હતી તે
આધુતનક આવતમ કોષ્ટકમાાં તત્વોને પરમાણ્વીય-ક્રમાાંકના
ચડતા ક્રમમાાં ગોઠવતાાં તેનુાં તનરાકરણ થયુાં. દા.ત. Te અને I.
• આધુતનક આવતમ કોષ્ટકમાાં 18 સમૂહ અને 7 આવતમ ેે.
27Prepared By, Dhwanika Patel

26. સમૂહ
• કુલ સાંખ્યા 18.
• સમાન ગુણધમોવાળા તત્વો એક જ સમૂહમાાં
• લાક્ષણણક્ટ્તા :- તત્વોની બાહ્યતમ કક્ષાની ઈલેકરૉનીય રચનાના આધારે
તત્વોનુાં 18 સમૂહમાાં વગીકરણ
• બાહ્યતમ કક્ષાની ઈલેક્ટ્રૉન રચના સમાન
28Prepared By, Dhwanika Patel

27. સમૂહ
• સમૂહ 17 - હેલોજન સમૂહ
• સમૂહ 18 – તનષ્ક્ષ્ક્રય વાયુઓનો સમૂહ
• કોઈ પણ સમૂહમાાં તત્વોના પરમાણ્વીય-ક્રમાાંક વધતાાં ઈલેક્ટ્રૉન કક્ષાનો
ક્રમાાંક વધતો જાય ેે પરાંતુ બાહ્યતમ કક્ષામાાંનાાં ઈલેક્ટ્રૉનની સાંખ્યા સમાન
29Prepared By, Dhwanika Patel

28. આવતત
• કુલ સાંખ્યા 7
• પહેલા આવતમમાાં 2 તત્વો અને એક ઈલેક્ટ્રૉન કક્ષા (K)
બીજા આવતમમાાં 8 તત્વો અને બે ઈલેક્ટ્રૉન કક્ષા (K, L)
િીજા આવતમમાાં 8 તત્વો અને િણ ઈલેક્ટ્રૉન કક્ષા (K, L, M)
ચોથા આવતમમાાં 18 તત્વો અને ચાર ઈલેક્ટ્રૉન કક્ષા (K, L, M, N)
• ડાબી બાજુથી જમણી બાજુ જતાાં તત્વોનાાં પરમાણ્વીય-ક્રમાાંક ક્રમશવ વધે
• ડાબી બાજુથી જમણી બાજુ જતાાં શરૂઆતનાાં તત્વોની ઈલેક્ટ્રૉન ગુમાવવાની અને
અંતનાાં તત્વોની ઈલેક્ટ્રૉન સ્વીકારવાની વૃતિ વધે.
30Prepared By, Dhwanika Patel

29. આધુત્રનક આવતત કોષ્ટકનાાં ત્રવભાગો
 ઈલોક્ટ્રૉનીય રચનાના આધારે આધુતનક આવતમ કોષ્ટકના ચાર તવભાગ પાડવામાાં આવયા.
- 1 અને 2 સમૂહનાાં તવભાગને s ત્રવભાગ, સમૂહ – IA , IIA
- 13 થી 18 સમૂહના તવભાગને p ત્રવભાગ, સમૂહ – IIIA, IVA, VA, VIA, VIIA, VIIIA
- 3 થી 12 સમૂહના તવભાગને d ત્રવભાગ, સમૂહ – IIIB થી VIIIB, IB, IIB (સાંક્રાાંતત તત્વો)
- આવતમ કોષ્ટકની નીચે દશામવેલા તવભાગને f ત્રવભાગ (આંતરસાંક્રાાંતત તત્વો)
31Prepared By, Dhwanika Patel

30. આધુત્રનક આવતત કોષ્ટક
 તત્વોનાાં ગુણધમો, સમૂહમાાં અને આવતમમાાં ગોઠવાયેલાાં તત્વોની
તનયતમત રીતે ફેરફાર થતી ઈલેક્ટ્રૉનીય રચના પર આધાર રાખે ેે.
 આવતમ કોષ્ટકમાાં ડાબી બાજુ રહેલા તત્વો કે જેની બાહ્યતમ કક્ષામાાં 1
થી 3 ઈલેક્ટ્રૉન ેે તેને ધાતુ તત્વો કહે ેે.
 આવતમ કોષ્ટકમાાં જમણી બાજુ રહેલા તત્વો કે જેની બાહ્યતમ કક્ષામાાં 5
થી 8 ઈલેક્ટ્રોન ેે તેને અધાતુ તત્વો કહે ેે.
 આવતમ કોષ્ટકમાાં જેની બાહ્યતમ કક્ષામાાં 4 ઈલેક્ટ્રૉન ેે તેને અધમધાતુ
તત્વો કહે ેે. (સમૂહ 14).
 સામાન્ય રીતે આવતમમાાં ડાબી બાજુથી જમણી બાજુ જતાાં ધાતુ ગુણધમમ
ઘટે ેે અને અધાતુ ગુણધમમ વધે ેે.
 સમૂહમાાં તત્વોનો પરમાણ્વીય-ક્રમાાંક વધવાથી એટલે કે સમૂહમાાં
ઉપરથી નીચે તરફ જતાાં ધાતુ ગુણધમમ વધે ેે. આથી સમૂહ 14 નાાં
તત્વો રટન (Sn) અને લેડ (Pb) ધાતુ તત્વો ેે.
32Prepared By, Dhwanika Patel

31. તત્વો Na, Mg, Al, Si, P, S, Cl, Ar
ધાતુ અધતધાતુ અધાતુ
ધાત્વીય ગુણધમત ઘટે
અધાત્વીય ગુણધમત વધે
Carbon
Silicon
Germanium
Tin
Lead
C - અધાતુ
Si - અધતધાતુ
Ge - અધતધાતુ
Sn - ધાતુ
Pb - ધાતુ
ધાત્વીય
ગુણધમત વધે
આવતત 2
સમૂહ 14
તત્વો
33Prepared By, Dhwanika Patel

32. 34
પરમાણ્વીય કદ
o સ્વતાંિ પરમાણુનુાં કદ પરમાણુ તિજ્યાની મદદથી સમજી શકાય.
o સ્વતાંિ પરમાણુનાાં કેન્રથી બાહ્યતમ કક્ષા સુધીના અંતરને પરમાણ્વીય
ત્રત્રજ્યા કહે ેે.
o અધાતુ તત્વના એક સહસાંયોજક બાંધ ધરાવતા દ્વિપરમાણ્વીય અણુમાાં બે
પરમાણુકેન્ર વચ્ચેના અંતરના અડધા મૂલ્ક્ટયને પરમાણ્વીય તિજ્યા કહે ેે.
જેમકે, H2 અણુમાાં તેનાાં બે પરમાણુ કેન્ર વચ્ચેનુાં અંતર 74 pm ેે. તેથી H2
પરમાણુની પરમાણ્વીય તિજ્યા 74 pm/2 = 37 pm ેે. [pm (પીકોમીટર) =
10-12 મીટર]
o ધાતુ પરમાણુ માટે ધાતુની સ્ફરટક રચનામાાં ગોઠવાયેલા બે પરમાણુકેન્ર
વચ્ચેના સરેસાશ અંતરના અડધા મૂલ્ક્ટયને ધાતુ પરમાણુની પરમાણ્વીય
તિજ્યા કહે ેે.
Prepared By, Dhwanika Patel

33. પરમાણ્વીય કદ
• આવતમ કોષ્ટકનાાં પ્રત્યેક સમૂહમાાં ઉપરથી નીચે જતાાં પરમાણ્વીય તિજ્યા વધે.
35Prepared By, Dhwanika Patel

34. પરમાણ્વીય કદ
• આવતમ કોષ્ટકનાાં પ્રત્યેક સમૂહમાાં ઉપરથી નીચે જતાાં પરમાણ્વીય
તિજ્યા વધે.
36
(pm)
1 1 1 133
3 2,1 1 154
11 2,8,1 1 201
19 2,8,8,1 1 216
55
2,8,18,18,
8,1
1 235
Prepared By, Dhwanika Patel

35. પરમાણ્વીય કદ
• આવતમ કોષ્ટકનાાં પ્રત્યેક આવતમમાાં ડાબી બાજુથી જમણી બાજુ
તરફ જતાાં પરમાણ્વીય તિજ્યા ઘટે.
37Prepared By, Dhwanika Patel

36. પરમાણ્વીય કદ
• આવતમ કોષ્ટકનાાં પ્રત્યેક આવતમમાાં ડાબી બાજુથી જમણી બાજુ
તરફ જતાાં પરમાણ્વીય તિજ્યા ઘટે.
38
3 4 5 6 7 8 9 10
2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8
(pm) 133 89 80 77 70 66 64
Prepared By, Dhwanika Patel

37. પરમાણ્વીય કદ
41
• આવતમ કોષ્ટકનાાં પ્રત્યેક સમૂહમાાં ઉપરથી નીચે જતાાં પરમાણ્વીય તિજ્યા વધે.
• આવતમ કોષ્ટકનાાં પ્રત્યેક આવતમમાાં ડાબી બાજુથી જમણી બાજુ તરફ જતાાં
પરમાણ્વીય તિજ્યા ઘટે.
Prepared By, Dhwanika Patel

38. 42
આયનીકરણ એન્થાશપી (I.E.)
 “કોઈપણ વાયુરૂપ તટસ્ટ્થ પરમાણુમાાંથી બાહ્યતમ કક્ષાના
ઈલેક્ટ્ટ્રૉનને દૂર કરવા આપવી પડતી ઊજાતને આયનીકરણ
એન્થાશપી (I.E.) કહે છે.”
A(g) + I.E.  A+
(g) + e-
 આયનીકરણ એન્થાલ્ક્ટપીનુાં મૂલ્ક્ટય રકલોકૅલરી/મોલ અથવા
રકલોજૂલ/મોલમાાં માપવામાાં આવે ેે.
 આવતમ કોષ્ટકનાાં પ્રત્યેક સમૂહમાાં ઉપરથી નીચે જતાાં
આયનીકરણ એન્થાલ્ક્ટપીનુાં મૂલ્ક્ટય ઘટે ેે.
 આવતમમાાં ડાબી બાજુથી જમણી બાજુ તરફ જતાાં
આયનીકરણ એન્થાલ્ક્ટપીનુાં મૂલ્ક્ટય વધે ેે.
 આયનીકરણ એન્થાલ્ક્ટપી એ ઉષ્માશોષક પ્રરક્રયા ેે.
Prepared By, Dhwanika Patel

39. 43
ઈલેક્ટ્ટ્રૉન બાંધુતા (E.A.)
 “કોઈપણ વાયુરૂપ તટસ્ટ્થ પરમાણુમાાં એક ઈલેક્ટ્ટ્રૉન
દાખલ થઈને ઋણ આયન બને ત્યારે મુક્ટ્ત થતી ઊજાતને
ઈલેક્ટ્ટ્રૉન બાંધુતા (E.A.) કહે છે.”
A(g) + e-  A-
(g) + E.A.
 ઈલેક્ટ્રૉન બાંધુતા એ તત્વની રચના અને કદ પર આધાર
રાખે ેે.
 આવતમ કોષ્ટકનાાં પ્રત્યેક સમૂહમાાં ઉપરથી નીચે જતાાં
ઈલેક્ટ્રૉન બાંધુતા ઘટે ેે.
 આવતમમાાં ડાબી બાજુથી જમણી બાજુ તરફ જતાાં ઈલેક્ટ્રૉન
બાંધુતા વધે ેે.
 ઈલેક્ટ્રૉન બાંધુતા એ ઉષ્માક્ષેપક પ્રરક્રયા ેે.
Prepared By, Dhwanika Patel

40. 44
ત્રવદ્યુતઋણતા
સહસાંયોજક બાંધથી જોડાયેલા પરમાણુઓ વચ્ચેના બાંધના
ઈલેક્ટ્ટ્રૉન પર બાંને પરમણુઓના કેન્રનુાં આકષતણ બળ લાગે
છે. આ આકષતણ બળને ત્રવદ્યુતઋણતા કહે છે.
તવદ્યુતઋણતાનુાં તનરપેક્ષ મૂલ્ક્ટય માપી શકાતુાં નથી.
Li પરમાણુની તવદ્યુતઋણતાને એકમ તરીકે સ્વીકારીને બીજાાં
તત્વોની સપેક્ષ તવદ્યુતઋણતા નક્કી કરવામાાં આવે ેે.
F ની તવદ્યુતઋણતા 4.0 ેે જે બધાાં જ તત્વોમાાં સૌથી વધારે
તવદ્યુતઋણતા ધરાવે ેે.
સમૂહમાાં ઉપરથી નીચે તરફ જતાાં તવદ્યુઋણતા ઘટે ેે.
આવતમમાાં ડાબી બાજુથી જમણી બાજુ તરફ જતાાં
તવદ્યુતઋણતા વધે ેે.
Prepared By, Dhwanika Patel

41. Prepared By, Dhwanika Patel 45
પરમાણ્વીય ક્રમાાંક વધે
ધાતુ ગુણ ઘટે
અધાતુ ગુણ વધે
પરમાણ્વીય તિજ્યા ઘટે
આયનીકરણ એન્થાલપી વધે
ઈલેક્ટ્રૉન બાંધુતા વધે
તવદ્યુતઋણતા વધે
પરમાણ્વીય ક્રમાાંક વધે
ધાતુ ગુણ વધે
અધાતુ ગુણ ઘટે
પરમાણ્વીય તિજ્યા વધે
આયનીકરણ એન્થાલપી ઘટે
ઈલેક્ટ્રૉન બાંધુતા ઘટે
તવદ્યુતઋણતા ઘટે