1. รังสีอัลตราไวโอเลต
(Ultraviolet radiation)
นางสาวพิชญ์จิลักษณ์ เค้าแคน
หลักสูตร ส.บ.

2. รัง สีอ ัล ตราไวโอเลต
รัง สีอ ล ตราไวโอเลต (UV)
ั
รังสีดวงอาทิตย์ประกอบด้วย รังสี
อัลตราไวโอเลต (Ultraviolet) และ รังสีชวงแสง
่
สว่าง (Visible) และรังสีอินฟราเรด (Infrared)

3. รัง สีอ ัล ตราไวโอเลต (UV)
•UVC (100-280nm) สามารถทำาลายเนื้อเยื่อและทำาให้
เกิดมะเร็งทีผิวหนังได้ เป็นรังสีทเป็นอันตรายต่อผิวหนัง
่
ี่
มาก แต่รังสีนถูกกรองกั้น โดยชั้นบรรยากาศไว้ได้
ี้
ทั้งหมด จึงแทบไม่มี หลุดลอดมายัง โลกเลย
•UVB(280-315nm) มีอยู่ประมาณ 18% ของรังสี UV ที่
ส่องมายังโลก ซึ่งเป็นรังสีที่มีพลังงานมาก โดยจะเห็นได้
จากการ ทีรังสีนเป็นตัวการทำาให้ผวหนังมีอาการไหม้
่
ี้
ิ

4. รัง สีอ ัล ตราไวโอเลต (UV)
•UVA (315-400nm) มีอยู่ประมาณ 75% ของ
รังสี UV ที่สองมายังโลก โดยที่จะมีพลังงานตำ่ากว่า
่
UVB จึงไม่ทำาให้เกิดอาการร้อนแดง หรือว่าการ
ไหม้ แต่จะแทรกลงไปในชันผิวหนัง และก็ทำาลาย
้
สารองค์ประกอบของผิวหนัง ทำาให้เกิดการ Photo
aging หรืออาการจาก UV ที่ทำาอันตรายต่อ DNA
โปรตีนและไขมันซึ่งเป็นเสมือนเกราะป้องกัน
ผิวหนัง ซึ่งผลของมันก็คอ ทำาให้เกิดริ้วรอยเหี่ยว
ื
ย่นและฝ้าตามใบหน้าและร่างกาย

5. ผลกระทบจากรัง สี
อัล ตราไวโอเลต
1.ผลกระทบต่อมนุษย์
รังสีอัลตราไวโอเลต มีทั้งคุณและโทษต่อ
สุขภาพมนุษย์ คุณประโยชน์ของรังสี
อัลตราไวโอเลตคือ ช่วยสังเคราะห์วิตามิน D ที่
ผิวหนังมนุษย์และสัตว์และมีสวนสำาคัญในการสร้าง
่
เสริมเนื้อเยื่อกระดูก ส่วนผลกระทบที่เป็นโทษของ
รังสีอัลตราไวโอเลต คือ ผิวหนังเกรียม กระจกตา
อักเสบ(snow blindness) ต้อกระจก ผิวหนังเหี่ยวย่น
และมะเร็งผิวหนัง

6. โรคเกี่ย วกับ ตา
1. ต้อ เนือ คือ ภาวะที่มีการเสือมของเยื่อบุ
้
่
ตาขาว พบมากในประเทศที่มีอากาศร้อน และแสง
แดดจัดๆ เช่น ประเทศไทย จะพบผู้ปวยที่เป็น
่
ต้อเนื้อกันมากโดยเฉพาะในสังคมชนบทที่มี
แสงแดดจัด ลมแรง จะพบว่าผูทำาไร่ ทำาสวน ทำานา
้
เป็นต้อเนื้อกันมา

7. โรคเกีย วกับ ตา
่
2. ต้อ ลม คือ ภาวะที่มีการเสื่อมของเยื่อบุ
ตาขาว เช่นเดียวกันกับต้อเนื้อ ต่างกันตรงที่ต้อลม
ไม่ลุกลามเข้าไปใน
กระจกตาดำา
ลัก ษณะที่พ บ ผูป่วยจะสังเกตเห็นว่ามี
้
เยื่อตุ่มที่บริเวณลูกตาข้างๆ กระจกตาดำา สี
ขาว / เหลือง บางครั้งจะมีลักษณะแดง บางราย

8. การยับ ยั้ง ภูม ค ุ้ม กัน ร่า งกาย
ิ
ระบบภูมิคุ้มกัน ทำาหน้าที่ปองกันร่างกายไม่ให้
้
เกิดโรคติดต่อ และมะเร็งบางชนิด โดยมีกลไก
สำาคัญ 2 ข้อ คือ
- Antibody สามารถแก้พิษ ทำาลายจุลินทรีย์
ป้องกันการติดเชื้อ
และกำาจัดสิงแปลกปลอมที่เข้ามาสูร่างกาย
่
่
-Lymphocyte เป็นสื่อที่นำาไปสู่การ
ผลิต cytokines ซึ่ง
กระตุ้นเซลล์อื่นๆของระบบเม็ดเลือดขาวเพื่อ
ทำาลายเชือโรค ไวรัส
้
และเซลล์มะเร็งบางชนิด
รังสีอัลตราไวโอเลตสามารถเปลี่ยนแปลงระบบ

9. 1.2 มะเร็ง ผิว หนัง
ผิวไหม้ขั้นรุนแรงอาจเกิดได้จากการสะสม
เป็นเวลานาน เป็นปัญหาร้ายแรงที่สดที่เราเรียก
ุ
กันว่า Melanoma สิ่งนี้เกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย
และยังสามารถลามไปตามทุกส่วนของร่างกาย
ส่วน Nonmelanoma หรือเรียกว่า Basal
cell skin cancers ส่วนใหญ่เป็นปัญหาผิวหนังที่เกิด
ขึ้นกับวัยรุ่น แต่มะเร็งผิวหนังในรูปแบบนี้จะ

10. มะเร็ง ผิว หนัง
•มะเร็งผิวหนังเป็นปัญหาผิวหนังที่ทุกคนสามารถ
เป็นได้
•90% ของผูป่วยเป็นมะเร็งผิวหนังอันเนื่องมาจาก
้
แสงแดด
•ใช้เวลาตำ่ากว่า10นาทีที่ผวของเด็กทารกอาจไหม้
ิ
ได้หากโดนแสงแดดโดยตรง

11. การป้อ งกัน จากแสงแดด
1.ใช้ Sun Screen ที่มีสวนผสมที่ปองกันแสง
่
้
UVA และ UVB ผูเชียวชาญด้านผิวหนัง
้ ่
แนะนำาว่า ควรใช้ผลิตภัณฑ์ที่คา SPF อย่าง
่
น้อย 15 ทาทุกๆ 2 ชัวโมง ถ้าอยู่กลางแจ้งไม่ว่า
่
วันนั้นฟ้าครึ้มก็ตาม
2.จำากัดเวลากับแสงแดด พยายามหลีกเลี่ยง
แสงแดดตั้งแต่เวลา 9 โมงเช้าถึง 4 โมงเย็น ที่
แสงแดดมีความรุนแรงมากที่สุด
3.ป้องกันผิวส่วนต่างๆของร่างกาย โดยใช้
หมวก แว่นตากันแดดหรือเสื้อแขนยาวเมื่ออยู่

12. ตัว เลขของ SP
F
• SPF 15 ตามปกตินนผิวจะสามารถป้องกันตัวเองจาก
ั้
แสงแดดได้ 30 นาที คูณด้วย 15 เท่า คือเท่ากับ 450
นาที ก่อนที่ผิวจะไหม้แดง
อย่าลืมทายากันแดดบ่อยๆ อย่างน้อยทุก 2 ชั่วโมงหากมี
เหตุการณ์ดงนี้
ั
- ขึ้นมาจากการว่ายนำ้า
- เหงื่อออกจากการออกกำาลังกาย

13. ผลกระทบต่อ สิ่ง แวดล้อ ม
มีผลกระทบทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อพืช เช่น ยับยั้ง
กระบวนการสังเคราะห์แสง ทำาลาย DNA และเปลี่ยนแปลง
องค์ประกอบในพืช ทำาให้ลักษณะทางกายภาพ และ
ขบวนการเจริญเติบโตของพืช เปลี่ยนแปลงไป นำาไปสู่การ
เปลี่ยนแปลงมวลชีวภาพและผลิตผลลดลง ทำาให้การเจริญ
เติบโตของพืชได้รับผลกระทบโดยตรงจากรังสี UV-B การ
เปลี่ยนแปลงทางอ้อมทีเกิดจาก UVB (เช่น การเปลี่ยนรูปร่าง
่
ของพืช) อาจสำาคัญเท่าๆกันหรือบางครั้งก็มากกว่าผลกระทบ
ในการทำาลายของ UVB การเปลี่ยนแปลงนีมความสำาคัญต่อ
้ ี
พืชทีมการแข่งขันกันอย่างสมดุล สัตว์ทกินพืช โรคพืช และ
่ ี
ี่
วัฏจักร biogeochemical

14. ผลกระทบต่อ วัส ดุส ิ่ง ก่อ สร้า ง
รังสีอัลตราไวโอเลตทำาให้วัสดุต่างๆมีสีซีดลง
เนื่องจากปฏิกิริยาแสงทำาให้วัสดุเปลี่ยนโครงสร้างทาง
เคมีไป ไม้ และกระดาษจะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองซีดเมื่อ
ได้รับรังสีอัลตราไวโอเลต ปัจจุบันนี้ วัสดุคอนข้างจะ
่
ถูกออกแบบให้ปองกันรังสี UV ได้โดยการเพิ่ม
้
คุณสมบัติพิเศษ ดังนั้นการเพิ่มขึ้นของระดับ UV จะ
ทำาให้เกิดการเปราะพังของวัสดุเร็วขึ้น

15. ข้อ กำา หนดของการรับ รัง สีแ ละ
มาตรการการป้อ งกัน
• ควรใช้ฉากกันแสง ซึงมีประสิทธิภาพในการป้องกัน
้
่
รังสีทั้ง UVA และ UVB เพื่อลด การถูกแสงแดด
มิใช่เพื่อให้สามารถรับ แสงแดดได้นานขึ้น
• ประชาชนควรรู้จักระวังตนเองต่อการรับรังสี UV
มากขึ้น และการใช้วิธีป้องกันที่ เหมาะสม รวมทัง
้
การหลบแดดในเวลาเทียงวัน เนืองจากเวลาดัง
่
่
กล่าวแสงแดดจะมี ระดับของรังสี UV สูงสุด ฉะนั้น
จึงควรสวมหมวกปีกกว้าง ใส่เสื้อผ้าให้มิดชิด และ
แว่นกันแดดที่ดูดซับรังสี UV ได้
• การป้องกันในเด็กเล็กที่สำาคัญอย่างยิ่ง คือ การ
ป้องกันผลระยะยาวทีจะเกิดตามมา
่
• ต้องเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมเพื่อป้องกันการได้รับ

16. ประโยชน์ข องอัล ตราไวโอเลต
แบล็ก ไลต์ (black light) เป็นหลอดทีเปล่งรังสี
่
อัลตราไวโอเลต Ultraviolet (UV) คลื่นยาว มีสม่วงดำา ใช้
ี
ตรวจเอกสารสำาคัญ เช่น ธนบัตร, หนังสือเดินทาง, บัตร
เครดิต ฯลฯ ว่าเป็นของจริงหรือปลอม หลายประเทศได้
ผลิตลายนำ้าทีไม่สามารถมองเห็นได้ในรังสีชนิดนี้
่
นอกจากนี้ แบล็กไลต์ยงสามารถใช้ล่อแมลงให้มาติดกับ
ั
เพือทีจะกำาจัดภายหลังได้
่ ่

17. ประโยชน์ข องอัล ตราไวโอเลต
หลอดฟลูอ อเรสเซนต์ หรือหลอดเรืองแสง
ใช้หลักการผลิตรังสีอัลตราไวโอเลต Ultraviolet (UV)
โดยการทำาให้ไอปรอทแตกตัว รังสีที่ได้จะไปกระทบ
สารเรืองแสงให้เปล่งแสงออกมา
ปกติแล้ววัตถุทร้อนมากจะ
ี่
Ultraviolet (UV) ออกมา
ได้โดยผ่านทางรังสียวี
ู
ดาราศาสตร์ โดย
เปล่งรังสีอัล ตราไวโอเลต
เราจึงสามารถศึกษาวัตถุทองฟ้า
้

18. ประโยชน์ข องอัล ตราไวโอเลต
อัลตราไวโอเลต
แร่ได้ แม้ว่าจะดู
การวิเ คราะห์แ ร่ รังสี
สามารถใช้ตรวจวิเคราะห์
เหมือนกันภายใต้แสงที่
มองเห็น การฆ่า เชื้อ โรค รังสี
แต่เมือผ่าน
่
อัลตราไวโอเลตสามารถใช้ฆ่า ยูวีแล้วก็จะเห็นความแตก
ต่างได้
เชื้อโรคได้ โดยเฉพาะในนำ้าดืม
่
และยังสามารถนำาไปฆ่าเชือใน
้
เครื่องมือ หรืออาหารได้ด้วย

19. อ้า งอิง
•ราชเทวีคลินิก
http://www.rcskinclinic.com/rcvariety/index.asp?
id=12
•วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
http://th.wikipedia.org/wiki/
•http://www.dailynews.co.th/citizen/2807
•http://www.artistry.co.th/artistry/publicwww/u
pdate/fashion/index_03.jsp
•http://ozone.tmd.go.th/uvaffect.htm