Psikologji XIA-Crregullimet e gjendjes shpirterore

2. C’jane crregullimet e gjendjes
shpiterore?
• Kur nje person provon nje prishje te theksuar te humorit
dhe te ekuilibrit emocional, ne e
quajme crregullim te gjendjes shpirterore ( me pare eshte
quajtur crregullim afektiv). Kur emocionet qendrojne ne nje
pike te ulet gjate gjite kohes dhe ne humbasim
interesin per jeten, kjo do te thote se po kalojme
ne gjendje depresioni.Ekstremi tjeter I
gjendjes shpirterore eshte mania qe perfaqeson nje
gjendje teper te eksituar,teper aktive,jo realiste dhe optimiste

3. Depresioni
Nje individ me depresion
nuk mund te pershtatet me
problemet e jetes.Ai eshte
zakonisht I trishuar,e
mundojne mendimet,dhe
ndenja e fajit dhe e te qenit
te pavlefshem.
Shkencetaret kane disa
teori qe perpiqen te
shpjegojne bazen
emocionale te ketij
crregullimi.

4. DSM-III-R trajton dy crregullimet baze te gjendjes shpirterore.
Depresioni madhor qe karakterizohet nga nje gjendje e rende
shpirterore dhe trishtim qe shoqerohet me ndjenjen e fajita apo te qenit
I pavlefshem.
Crregullimi bipolar ( te cilit nganjehere I referohemi si maniake-
depresive) dhe qe karakteriozhet prej kapercimeve
ekstreme nga depresioni i trishtuar ne manine e te qenuri i
gezuar, mania shfaqet rralle e vetme.
**DSM-III-R ->Manuali Diagnostik dhe statistikor te Cregullimeve Mendore I
ripunuar ne vitin 1987

5. Depresioni mund te varioje ne menyre te dukshme nga pikpamja e
serioziteti te gjendjes. Ne forme te lehte eshte normale qe njerzit te ndihen
depresive, kur ato deshtojne ne arritjen e nje qellimi, apo kur u vdes ndonje I afert.
Nje studim nga Vinokur (Vinokur 1985), vinte re se njerzit kalojne ne gjendje
depresive ku ato kane probleme ne pune,probleme bashkeshortore,
ose kur ndjehen te pazote per dicka qe duan te bejne.
Seligman(psikolog
amerikan) eshte i mendimit
qe depresioni eshte shpesh
zgjatje e gjendjes pa
shprese te fituar. Depresioni i
lehte zakonisht zgjat
jo shume dhe pasohet nga per
misimi. Nje problem me serioz
eshte distimia, ne te cilen pers
oni kalon ne gjendje depresive
shpirterore ne pjesen me te ma
dhe te nje intervali
kohe te pakten 2 vjecare.

7. Simptomat e dismitise perfshijne nje
ndyshim te madh ne shprehite e te ngrenit dhe te fjeturit
(humja e oreksit ose mbingrenie, pagjumsia ose gjumi i
tepert), keputje, vetvlersim i ulet, perqendrim i
dobet dhe ndjenjen e te qenurit i pashprese (DSM-III-R
1987).

9. Trajtimi i depresionit
Që nga zbulimi i barnave që ndriçojnë disponimin, të ashtuquajturat
antidepresivë, depresionet e çdo lloji, munden të trajtohen edhe në mënyrë
mjekesore. Kjo është njëra nga mundësitë e trajtimit që veprojnë më intensivisht
dhe më shpejtë. Antidepresivët e ndryshëm ndikojnë në mënyra të ndryshme
tek njerëzit e ndryshëm Depresioni nuk është një pjesë normale e jetës, por
është një sëmundje që duhet kuruar sa më shpejt. Ka lloje të ndryshme në
dispozicion për trajtime të depresionit. Megjithatë dizpozicioni i disa trajtimeve
mund të jetë i kufizuar, varet se ku jetoni. Njerëzit që e përjetojnë depresionin
duhet te zgjedhin lirisht në mes të llojeve të trajtimeve ose kombinimeve të
trajtimeve. Praktikisht shumica e njerëzve që shkojnë te mjeku i tyre i
përgjithshëm, atyre ju ofrohen ilace kundër depresionit si zgjidhje e parë.
Kombinimi i trajtimeve në formë të bisedës dhe ilaceve (medikamenteve
antidepresive) kundër depresionit për shumë njerëz është mënyra më efektive
për ta përballuar depresionin.

11. Crregullimi Dipolar
• Crregullimi dipolar ose depresioni maniak,karakterizohet nga luhatje
te skajshme dhe te paparashikuara te gjendjes shpirterore:nga nje
eksitim I madh ne nje melankoli te skajshme.Gjate fazes
maniake,pacienti mund te behet tej mase I
eksituar,llafazn,mburravec,I papermbajtur dhe ndoshta
destruktiv.Ne kete faze ekstimi dhe energjie,ai mudn te flase per
projekte krejt te parealizueshme.Pastaj,krejt papritur,pacienti me
crregullim bipolar behet aq I zymte dhe perjeton ndenja aq te thella
pavlefshmeria sa nuk do te haje,fle me veshtiresi dhe nuk do te
levize.

12. • Disa njerez provojne crregullimin bipolar te quajtur
Ciklotimia,qe eshte nje problem relativisht shume I rende
e qe lidhet me luhatjet e gjendjes shpirterore nga
episode hipomaniake tek depresioni.Nje episod
hipomaniak karakterizohet nga nje gjendje shpirterore e
permiresuar ose qe irrothet shpejt,por nuk eshte aq
serioze sa te shkaktoje nderprerje te dukshme te
funksionimit normal.