1. Waluty lokalne jako stymulatory
wzrostu gospodarczego
Dr hab. Jan Fazlagić
j.fazlagic@vistula.edu.pl
2. Niniejsza prezentacja została opracowana w ramach realizacji projektu
http://www.digipay4growth.eu/ , którego celem jest popularyzacja walut
lokalnych w Polsce i innych krajach Europy Środkowo-wschodniej.
Strona internetowa projektu www.digipay4growth.eu/
Projekt współfinansowany z CIP-PSP funduszu Komisji Europejskiej
3. Już w 2004 roku Prezes FED Allan
Greenspan stwierdził, że XXI wiek będzie
stuleciem prywatnych lokalnych walut.
4. Austriacki Worgl (1)
Prekursorem regionalnych walut był austriacki Worgl
od nazwy miasta, w którym został wprowadzony.
W czasie kryzysu w 1929 r. w małym miasteczku w
Austrii bezrobocie rosło z miesiąca na miesiąc, kasa
publiczna świeciła pustkami.
Burmistrz miasta postanowił przeprowadzić
eksperyment bazując na zaleceniach ekonomisty
alternatywnego nurtu Silvio Gassela. Po
przedyskutowaniu problemu z radą miasta,
rzemieślnikami, kupcami i rolnikami wprowadzono do
obiegu szylinga Worgl alternatywnego do
austryjackiego szylinga emitowanego przez bank
centralny.
5. Austriacki Worgl (2)
Pod emisję nowej waluty zabezpieczono w kasie 40
tys. schilingów austryjackich lecz pierwotnie
wyemitowano zaledwie 5 tys. Worgli.
Aby banknot mógł pozostać w użyciu jego posiadacz
każdego miesiąca musiał udać się do urzędu po
stosowny stempel płacąc za niego 1% wartości
nominalnej banknotu.
Pieniądz tracił zatem 1% miesięcznie przez co każdy
chciał się go pozbyć możliwie jak najszybciej. Środki z
owego procenta szły na likwidację biedy, a opłata
dotyczyła także środków posiadanych przez miasto.
6. Umowa społeczna
Waluta lokalna to nie tylko lokalny środek
transakcyjny ale także rodzaj umowy
społecznej.
Ta „umowa społeczna” to innymi słowy
system, do którego sukcesywnie
dołączają kolejni przedsiębiorcy, przez co
system ten rozrasta się, obejmując całe
miasto, powiat, region, sub-region lub
województwo.
7.
8. Zalety walut lokalnych (1)
Nie daje możliwości spekulacji – przez to
jest bezpieczniejsza zapobiegając
niepożądanym zjawiskom
Przywraca istotę tego, czemu służyć
powinien pieniądza a więc wspieraniu
handlu (a nie spekulacjom na rynkach
walutowych)
Może służyć budowie kapitału społecznego
w Polsce (być instrumentem wspierania)
9. Zalety walut lokalnych (2)
Podwyższa poziom identyfikacji lokalną
społecznością, (co szczególnie w
warunkach polskich ma duże znaczenie w
kontekście emigracji ludzi młodych do
dużych miast i zagranicę),
Ogólna promocja współpracy lokalnego
biznesu np. w obrębie stref ekonomicznych,
klastrów itp.
10. Systemy płatności są rozliczane dzięki
oprogramowaniu Cyclos (
www.cyclos.org), które otrzymało
nagrodę Payment Innovation Award
2014 branży płatniczej.
11. Możliwości kredytowania mogą
przybierać 3 postacie:
Kredyty typu 1 – oparte na fakturach: dla instytucji
publicznych, dla dostawców towarów i usług, dla
organizacji publicznych. Są to krótkoterminowe pożyczki
oparte na umowach 60-dniowych.
Kredyty typu 2 - kredyty gwarantowane przez
towarzystwa ubezpieczeniowe.
Kredyty typu 3 – związane z potencjałem wytwórczym:
wynikający ze współpracy przedsiębiorstw
zainteresowanych sprzedażą niewykorzystanych zdolności
produkcyjnych lub usługowych a firmami potrzebującymi
kredytu.
Firmy uczestniczące w systemie partycypują w zyskach
12. Bristol Pound to lokalna waluta
funkcjonująca na terenie Wielkiej Brytanii
w mieście Bristol.
Hasłem przewodnim reklamującym
walutę jest: Bristol? Go Local! (Bristol?
Działaj lokalnie!).
14. Indywidualni użytkownicy w prosty
sposób mogą otworzyć konto
denominowane w tej walucie.
Jest to całkowicie bezpłatne.
Trzeba jedynie otworzyć konto w
certyfikowanej instytucji systemu
bankowego Wielkiej Brytanii. Jest nią
Bristol Credit Union.
15. Czy to jest bezpieczne? (1)
Cały system jest zarządzany przez
wiarygodną instytucję finansową na
analogicznych zasadach jakim podlega
system bankowy (Bristol Credit Union Ltd,
reasekurowany przez the Prudential
Regulation Authority, podlega kontroli ze
strony the Financial Conduct Authority and
the Prudential Regulation Authority; firm
reference number 213583).
16. Czy to jest bezpieczne? (2)
Jedynym ryzykiem finansowym jest ryzyko
związane z funkcjonowaniem Bristol Credit
Union. Instytucja ta jednak nie prowadzi
ryzykownych operacji finansowych Depozyty są
gwarantowane przez państwo (do kwoty
£85,000).
W przypadku ewentualnego bankructwa tej
instytucji wszystkie depozyty w Bristol Pond
będą przewalutowane w stosunku 1:1 na Funty
Brytyjskie (GBP).
17. Cechy wyróżniające Bristol Pound (1):
Silne powiązanie koncepcji z
lokalną kulturą i tożsamością
regionalną.
19. Cechy wyróżniające Bristol Pound (3):
Duże bezpieczeństwo: The Bristol Pound to
pierwszy w Wielkiej Brytanii system płatności
lokalnych, w którym konta elektroniczne są
zarządzane przez posiadająca do tego
uprawnienia instytucje finansową.
The Bristol Pound jest zarządzany przez
organizację będącą partnerstwem pomiędzy the
Bristol Pound Community Interest Company i
Bristol Credit Union.
