1. Hilma Meindersma, Grietje Zwiers, Mario Pietersma

2. Beroerte: Wat is het? Hoe ontstaat
het? En wat zijn hiervan de
gevolgen?

3.  Duur 60 minuten
 Indeling:
 Wat is een beroerte en risicofactoren
 Wat zijn de gevolgen
• Zichtbaar
• Onzichtbaar
 vragen
 Doelstelling presentatie: kennis krijgen
over een beroerte en de gevolgen.

4. CVA
Beroerte
TIA
Bloeding
Infarct
RIND
Stroke
Passagére ischaemie
Haemoragisch infarct

5. Casus I: opname maart 2011
 Dhr. Jansen, jonge man gehuwd, 1 kind, 2 jaar
en echtgenote zwanger
 Medisch specialist zag de dhr. op de
spoedeisende hulp
 Voorgeschiedenis uit de medische status:
 16 jaar geleden tumor, 6 jaar geleden metastase in
de hals.
 Heb je alle informatie?

6. Hoe herken je een beroerte?
Face Arm Speech Time
Hoe laat zijn de klachten begonnen? (zeer essentieel!)4. Tijd
Veranderingen in het spreken (onduidelijk of niet meer uit de
woorden kunnen komen)
3. Spraak
Beide armen horizontaal naar voren strekken en binnenzijde van de
handen naar boven te draaien. Let op of een arm wegzakt of
rondzweeft
2. Armen
Tanden laten zien; let op scheve mond en of mondhoek afhangt1. Gezicht
Volgens NHG standaard. H & W 10 en 11 2004

7. Wat is een CVA
Een “ongeluk” in de bloedvaten van de hersenen (Cerebro Vasculair
Accident)
 Herseninfarct (“bloedpropje”) 80%
 Hersenbloeding (bloedvat lekt) 20%

8. TIA
een voorbijgaande beroerte (Transient Ischaemic Attack)
 Waarbij de klachten binnen 24 uur zijn
verdwenen
 Waarbij de klachten binnen 1 uur zijn
verdwenen
 Waarbij de klachten zijn verdwenen voor
het eerste contact met een arts

11. Meer kans op een beroerte
bij:
 hoge bloeddruk
 roken
 verhoogd cholesterol
 weinig beweging
 overgewicht
 stress
 hartziekten
 diabetes
 anti-conceptie gebruik

12. Na een beroerte: de acute fase
 Patiënt krijgt CVA/TIA
 Patiënt gaat naar het ziekenhuis (direct!)
 CT hersenen
 Opname op Brain-care (neurologie)
 De eerste 48 uur bewaakt men de patiënt m.b.v.
apparatuur
 Er wordt zo snel mogelijk begonnen met het
revalidatieproces
 Patiënt wordt twee keer per week besproken tijdens het
MDO

13. Casus II: Tijdens en na
ziekenhuis voorjaar 2011
 Onderzoek naar kanker gedaan
 Contact neuroloog: tintelingen en angst
 MRI, Diagnose: Ischemisch CVA.
 Op spoedeisende hulp geweest na ontslag
 Gezien op nazorgpoli; vermoeidheid, druk op het
hoofd, nadruk op echtgenote die zwanger was
en bijna uitgerekend
 Wat zou jij doen?

14. CVA zorgketen
Ziekenhuis90%
Poliklinisch 10%
CVA herstel afdeling in
verpleeghuizen 15%
Revalidatie Friesland 3%
Huis85%
Verblijfin verpleeghuis
voor onbepaalde tijd 5%
poliklinisch traject
terug naar herkomst 5%
Verblijfin verpleeghuis
voor onbepaalde tijd 5%
Huisarts
(CVA en
TIA)
Overlijden 10%

15. Wat zijn de gevolgen
Afhankelijk van:
 plaats in hersenen
 hoeveelheid weefsel

16. Linker
hersenhelft
 krachtsverlies rechts
 uitval gezichtsveld
rechterkant ogen
 taal en spreken
moeilijk
 langzaam, onzeker
gedrag
Rechter
hersenhelft
 krachtsverlies links
 uitval gezichtsveld
linkerkant ogen
 niet reageren op
alles van links
 problemen met
ruimtelijke
waarneming
 overschatten

17. Casus III: nazorg zomer 2011
 Wijkverpleegkundige ingeschakeld binnen
drie maanden
 Preventiepoli
 Verwezen naar revalidatiearts
 Dhr. belde: onrust thuis
 Wat zou jij doen?

18. Participanten
Huisartsen
Friesland Noord
en MCC
Zorggroep
Noorderbreedte:
Bornia Herne
De Batting
Nieuw Mellens
MCL
Zorgverzekeraar
De Friesland
Revalidatie
Friesland
Thuiszorg:
Allerzorg,
Buurtzorg,
Zorggarant,
Het Friese Land
en Thuiszorg
Noorderbreedte
Parkhove, zorghotel Hofwijk
en Berchhiem

19.  Wijkverpleegkundige rapporteert:
 Dhr. heeft last van concentratiestoornissen kan
geen harde geluiden verdragen, kan niet goed
slapen. Is duizelig. Vermoeidheid voortdurend
aanwezig. Moeite om 2 dingen tegelijkertijd uit
te voeren. Zegt moeite te hebben om alles bij te
houden en is langzamer geworden. Zegt soms
somber te zijn. Wil zo graag dat alles weer bij
het oude komt.
 Waar zou je nog op letten?
Casus IV: onzichtbare gevolgen zomer
2011

20. Cognitieve gevolgen na een
beroerte
problemen bij het handelen
 aandacht
 geheugen/ informatie verwerking
(informatie opnemen, ordenen,
ophalen)
 planning en organisatie
 hemianopsie/hemi-inattentie
 problemen met herkennen

21. gevolgen na een beroerte,
zichtbaar en onzichtbaar
 Vermoeidheid

23. gevolgen na een beroerte,
zichtbaar en onzichtbaar
 Persoonlijkheidsveranderingen
 Kans op depressie
 Veranderingen van de (seksuele)
relatie met partner

24.  Mw. heeft veel boosheid omdat zij het gevoel
heeft niet serieus genomen te zijn tijdens de
opname van dhr. Heeft volgens haar niet van
haar zwangerschap kunnen genieten. Heeft
voortdurend in de zorgen gezeten.
 Nadat hun dochtertje geboren is heeft mw. het
gevoel dat zij overal alleen voor staat.
 Vanwege slecht kunnen doorslapen omdat de
baby vaak 's nachts wakker wordt en gevoed
moet worden is mw. oververmoeid.
 Is dit jou verantwoordelijkheid als vpk van dhr?
Casus V: sociale gevolgen voorjaar
2012

25. Hulpmiddelen en
doorverwijsmogelijkheden
 Verpleegkundig consulenten ketenzorg CVA
 Evt. terug naar neuroloog, revalidatiearts,
specialist ouderengeneeskunde
 Ergotherapie, logopedie, fysiotherapie
 Patiëntenvereniging hersenletsel.nl
 MEE
 Noorderbrug
 NAH zorg
 Thuiszorgorganisaties
 Boekjes

26.  Bezoek aan psycholoog door mw
 Attenderen op Noorderbrug (niet waargenomen
door echtpaar)
 Rolverandering van mw benoemen en uitleg
vermoeidheid en waarom dhr niet alles kan
doen wat hij zou willen (ondersteuning van mw)
 Meer tijd voor elkaar maken; Gevoelens naar
elkaar uiten
 Wat zou je nog kunnen doen?
Casus VI: chronische zorg zomer en
najaar 2012

28. Casus VII: (voorlopige) afloop
zomer 2013
 Dhr is opnieuw voor poliklinische
revalidatie bij RF geweest (o.a.
neuropsychologische beoordeling)
 Dhr hoeft geen psychologische
begeleiding, wel ergotherapeutische ivm
toepassen van adviezen rondom
vermoeidheid en ontspanninsgtechnieken
 Psychologische eindbeoordeling ivm
eindbeoordeling UWV

29. Zijn er nog vragen?

30. Boek- en Leestips
• Jenny Palm, Omgaan met hersenletsel,
Hulp bij een veranderd leven, Van
Gorcum, ISBN: 90-232-4098-7
• Jenny Palm, Leven na een beroerte, Bohn
Stafleu Van Loghum,
ISBN: 90-313-4200-9
• Zorgwijzers van de hersenstichting: gratis
te downloaden via website hersenstichting

31. Bedankt voor jullie aandacht
www.slideshare.net/cvaverpleegkundige