Monitoring przeprowadzony w ramach projektu Skontroluj jak działa budżet obywatelski w twojej gminie finansowanego ze środków EOG w ramach programu Obywatele dla demokracji.
Więcej na http://bonafides.pl/
Raport z monitoringu polityki senioralnej w Zawierciu
Raport z monitoringu budżetu obywatelskiego w Częstochowie
1. CZĘSTOCHOWA. BUDŻET OBYWATELSKI 2016
Raport z monitoringu
Opracowanie: Paweł Wyszomirski
Katowice, grudzień 2015
Stowarzyszenie Aktywności Obywatelskiej Bona Fides
2. Kontakt do realizatora projektu:
Stowarzyszenie Aktywności Obywatelskiej Bona Fides
e-mail: biuro@bonafides.pl
adres: ul. Warszawska 19 (pierwsze piętro), 40-009 Katowice
tel/fax: +48 32 203 12 18
strona internetowa: http://bonafides.pl
Partnerem w projekcie jest Spółdzielnia Kooperatywa Pozarządowa
w Warszawie
Kontakt do autora raportu
Paweł Wyszomirski
e-mail: pawel.wyszomirski@gmail.com
Projekt graficzny: Ewa Waszut
Raport podlega licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – na tych
samych warunkach 3.0 Polska
https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/
Raport owstał w ramach projektu:
Projekt jest współfinansowany z Funduszy EOG w ramach programu
Obywatele dla Demokracji
4. 4
Wstęp
Monitoring budżetu obywatelskiego (BO/BP) w Częstochowie był prowadzony w ramach projektu
„Skontroluj jak działa budżet obywatelski w twojej gminie”, realizowanego ze środków programu
Obywatele dla Demokracji pochodzących z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.
Projekt rozpoczął się we wrześniu 2014 r. i potrwa do kwietnia 2016 r. Liderem projektu jest Stowarzyszenie
Aktywności Obywatelskiej Bona Fides z siedzibą w Katowicach.
Badanie było prowadzone od 13 maja do 30 listopada 2015 r. W ramach monitoringu sprawdzana była
proceduraregulującafunkcjonowaniebudżetuobywatelskiegowCzęstochowieorazsposóbjejwdrażania.
Uwaga podczas monitoringu skupiona była głównie na drugiej edycji budżetu realizowanej w 2015 r., choć
w niektórych przypadkach analizie poddano także pierwszą edycję z 2014 r.
Metodologia
Informacje w ramach monitoringu zbierane były przy użyciu następujących technik:
• analiza dokumentów (w tym m. in. uchwała nr 63.IX.2015 rady miasta z dnia 19 marca 2015 r. w sprawie
tworzenia budżetu obywatelskiego oraz zarządzenie prezydenta nr 218.2015 z dnia 27 kwietnia 2015 r.
w sprawie szczegółowych zasad budżetu obywatelskiego na 2016 r.,
• zarządzenie prezydenta nr 209.2015 z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie instrukcji procesu realizacji
i monitoringu zadań w budżecie partycypacyjnym/obywatelskim).
• analiza strony internetowej urzędu miasta (podstrona dedykowana budżetowi obywatelskiemu).
• wywiad bezpośredni z kierowniczką Referatu Partycypacji i Konsultacji Społecznych.
• analiza lokalnych mediów, poprzez monitoring słów kluczowych„budżet obywatelski”i„budżet partycy-
pacyjny”z wykorzystaniem narzędzia Google Alerts.
• analiza i selekcja zebranych danych.
Tworzenie zasad budżetu obywatelskiego
Najważniejsze spostrzeżenia
WCzęstochowienieistniejeformalnyzespółds.BO/BP.ProceskoordynująpracownicyReferatuPartycypacji
i Konsultacji Społecznych Urzędu Miasta. W tej edycji, tak jak i w kolejnych, ważnym aktorem procesu jest
Polski Instytut Mediacji i Integracji Społeczne (PIMIS). Jest on bardzo silnie włączony w proces. W tym roku
np.ześrodkówzFunduszuInicjatywObywatelskichpozyskanychprzeztenInstytutzostałazmodyfikowana
strona internetowa magistratu, poświęcona budżetowi obywatelskiemu oraz przeprowadzonych szereg
działań partycypacyjnych w ramach procesu.
Wszystkie decyzje na kluczowych etapach procesu są konsultowane z mieszkańcami Częstochowy.
Odbywa się to dwojako:
1. W formie wysłuchania publicznego, np. 26 lutego o uchwale w sprawie tworzenia budżetu partycypacy-
jnego na 2016 oraz o kształcie formularza zgłoszeniowego. Warto zwrócić uwagę, że następnego dnia już
pojawiła się informacja na stronie internetowej.
2.W formie konsultacji drogą elektroniczną lub pocztą, np. po wyżej wspominanym spotkaniu można było
przesyłać swoje spostrzeżenia do 5 marca.
Następnie sam projekt uchwały był jeszcze konsultowany zgodnie z zasadami stanowienia aktów prawa
miejscowego w okresie od 11 do 17 marca.
5. 5
Dobre praktyki
Cennym przykładem z Częstochowy jest silne uspołecznienie całego procesu stanowienia budżetu
obywatelskiego już od momentu dyskusji o zasadach jego prowadzenia. Prowadzenie dyskusji w formie
wysłuchań publicznych, których celem jest nie tylko danie możliwości wypowiedzenia się, ale ustalenie
konkretnych punktów uchwały jest z pewnością bardzo wymagające, ale jak pokazują efekty kolejnych
etapów, też bardzo opłacalne.
Wdrożenie BO/BP
Najważniejsze spostrzeżenia
W uchwale rady miasta regulującej przebieg procesu przyjmowania budżetu obywatelskiego znajduje
się część„Edukacja i promocja budżetu obywatelskiego”. Opisano w niej cele i narzędzia wykorzystywane
w procesie, a zarządzenie prezydenta uszczegóławia te zapisy w formie kalendarza.
Zwrócić szczególną uwagę należy na niezwykłe bogactwo działań promocyjnych realizowanych
w Częstochowie. Wiele z nich jest niesztampowych. Oto kilka z nich:
• Rozpoczęcie działań promocyjnych poprzedziło opracowanie logotypu. W ogłoszonym przez konkursie
zwyciężyła oferta częstochowskiego studia projektowego Alchemist. Jest to mrówka z napisem „BO Budżet
Obywatelski w Częstochowie”.
• Po wakacjach uruchomiona została nowa strona internetowa poświęcona wyłącznie procesowi przyjęcia
budżetu obywatelskiego i realizacji wybranych projektów.
• W trakcie Pikniku Pozarządowego 30 maja 2015 r. przygotowane zostało stoisko, gdzie mieszkańcy mogli
dowiedzieć się jak przygotować pomysłu do budżetu obywatelskiego.
• Przed zakończeniem etapu składania wniosków w mediach lokalnych pojawiły się artykuły dotyczące
budżetu. Podobnie było po zakończeniu składania, informujące m.in. ile pomysłów zostało złożonych (761
wniosków, czyli o 230 więcej niż w 2014 r.) oraz przy ogłoszeniu wyników. Za każdym razem organizowano
konferencje prasowe z udziałem prezydenta.
• Kolejną akcją promocyjną ogłoszoną po wakacjach był konkurs dla młodzieży promujący budżet
obywatelski „Kręcimy! ...Jasne, że razem”. Nagrodami były tablety i bilety do różnych instytucji kultury na
terenie miasta. Akcja była wspólnie organizowana przez Polski Instytut Mediacji i Integracji Społecznej
i magistrat.
• Ważnym elementem kampanii było stworzenie grona lokalnych liderów budżetu obywatelskiego. Przed
rozpoczęciemcałegoprocesuprzeprowadzononabórnaswoistychambasadorówbudżetuobywatelskiego
i ich przeszkolono. Do ich obowiązków należało zorganizowanie minimum dwóch spotkań w swojej
dzielnicy dotyczących budżetu obywatelskiego oraz wsparcie promocji całego procesu. Informacja
o naborze pojawiła się na stronie internetowej i w lokalnych mediach (np. częstochowski dodatek Gazety
Wyborczej). Przeszkolono prawie 50 lokalnych liderów. Otrzymali oni certyfikaty od prezydenta miasta na
osobistym spotkaniu.
Stworzenietejgrupyiprzeprowadzenieponad100spotkańnatereniecałegomiasta,wtymczęściwformie
fora mieszkańców, pozwoliło wyeliminować jedną z największych słabości edycji 2015.W poprzednim roku
kilkakrotnie zdarzyło się, że mieszkańcy samotnie przygotowujący projekty do budżetu obywatelskiego,
zgłaszali dokładnie te same pomysły (np. na budowę placu zabaw w tym samym miejscu). Stworzenie
przestrzenidladyskusjimiędzymieszkańcaminaetapieprzygotowaniaprojektów,pozwoliłowyeliminować
tą bolączkę.
Dobre praktyki
Wartą promocji jest cała kampania promocyjna prowadzona przez urząd miasta we współpracy
z partnerami społecznymi. Łączny jej koszt wyniósł 50 tys. zł. Przy czym sporo działań było bez kosztowych.
6. 6
Z pewnością w większych miastach godnym polecenia jest bezpośrednie zaangażowanie prezydenta
w kluczowych momentach procesu w formie konferencji prasowych. Oczywiście można postawić tu
zarzuty chęci „ugrania” dla siebie poparcia przez zarządzającego miastem, ale jego osobisty udział budzi
większe zainteresowanie mediów, a przez to informacja o procesie dociera do większego grona osób.
Oryginalnym częstochowskim pomysłem jest stworzenie grona liderów budżetu obywatelskiego,
złożonego z mieszkańców. Są oni rzecznikami idei w swoich środowiskach i z pewnością lepiej docierają
z komunikatem do wielu osób niż urzędnicy, zamknięci w ścianach magistratu.
Do poprawy
Zaskakujące jest, że przez cały okres trwania procesu, a także po jego zakończeniu ani stara, ani nowa
strona internetowa o budżecie obywatelskim nie zostały zlinkowane ze strony głównej urzędu miasta -
czestochowa.pl.Zpewnościądlawielumieszkańcówmiastaodnośniknastroniegłównejbyłbyułatwieniem
w poszukiwaniu informacji o całym procesie a także pokazał jego wagę w komunikacji urząd - mieszkańcy.
Przygotowanie projektów
Najważniejsze spostrzeżenia
Na tym etapie dużo działań było prowadzonych w ramach projektu„Jasne, że razem”realizowanego przez
Polski Instytut Mediacji i Integracji Społecznej w partnerstwie z Urzędem Miasta Częstochowy. Projekt
dofinansowany ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.
W każdej dzielnicy uruchomiono punkt konsultacyjny, w którym przez 120 godz. dyżurował dwuosobowy
zespół składający się ze specjalisty ds. budżetu partycypacyjnego z PIMIS i urzędu miasta. W magistracie
utworzonododatkowypunktdlawnioskodawcówplanującychskładaćpropozycjezadańogólnomiejskich.
Dodatkowo część działań promocyjnych miała także funkcję wspierającą mieszkańców w przygotowaniu
wniosków (np. piknik pozarządowy czy grupa liderów budżetu obywatelskiego).
Dla wnioskodawców została udostępniona mapa terenów miejskich w specjalnym profilu tematycznym
„budżet obywatelski” pod adresem http://e.czestochowa.pl/bp, gdzie można było sprawdzić na jakich
terenach można zaplanować swój pomysł.
Dobre praktyki
Na tym etapie po raz kolejny działania podejmowane w Częstochowie mogą być w całości dobrym
przykładem dla innych miast. Warte zauważenie jest współpracowanie z partnerem społecznym (PIMIS),
któryorganizujezewnętrzneśrodkinaprowadzenieprocesu,atakżepołączeniewieludziałańocharakterze
promocyjnym z funkcją wsparcia pomysłodawców w przygotowaniu wniosków (np. fora dzielnicowe).
Zgłaszanie i weryfikacja projektów
Najważniejsze spostrzeżenia
Zgłaszanie projektów w Częstochowie odbywało się osobiście, drogą pocztową i przy pomocy generatora
wniosków lub przez elektroniczną skrzynkę podawczą SEKAP lub ePUAP. W trakcie akcji promocyjnej
7. 7
zachęcano do korzystania z drogi elektronicznej, która znacznie ułatwiała pracę urzędu na kolejnych
etapach. Wnioski po złożeniu były dostępne na stronie internetowej, a te złożone w wersji papierowej
niezwłocznie digitalizowane i również udostępniane. Cały proces weryfikacji w urzędzie odbywał się
w systemie elektronicznym, specjalnie rozbudowanym dla tego celu.
Zarządzenie prezydenta z 27 kwietnia 2015 r. także bardzo szczegółowo określa wszystkie kroki, jakie
do wykonania mają urzędnicy. Wnioskodawca mają także możliwość uzupełnienia wniosków w terminie
pięciu dni. Specyficznym narzędziem weryfikacji zgłoszonych projektów jest publikacja w internecie
opinii urzędnika, którego merytorycznie pomysł dotyczy. Nie mam on możliwości odrzucenia wniosku,
ale wyrażenia zastrzeżeń. Np. koncepcja posadzenia palmy przy jednym z częstochowskich rond, została
zaopiniowania negatywnie przez urzędnika, wskazującego, że drzewa nie przetrwają zimy. Ostateczna
decyzja, co do realizacji jest jednak podejmowana w głosowaniu.
Dobre praktyki
Ceną praktyką częstochowskiego budżetu obywatelskiego jest zapewnienie maksymalnej przejrzystości
procesu. Dzięki systemowi elektronicznemu mieszkańcy mają dostęp do pełnej treści wniosku wraz
z komentarzami wydziałów, co pozwala na dokładne zapoznanie się z pomysłami.
Głosowanie
Najważniejsze spostrzeżenia
Przed rozpoczęciem głosowania ogłoszony został nabór na członków komisji. Potrzebnych było 40
osób. Za 7-dniową pracę otrzymywali oni wynagrodzenie brutto w wysokości 200 zł. Założono również,
że w wypadku zgłoszenia większej liczby chętnych, członkowie komisji zostaną wyłonieni na podstawie
wyników testu wiedzy o budżecie obywatelskim.
Dla seniorów uruchomione zostały punkty głosowań w budynku urzędu stanu cywilnego i siedzibie
Polskiego Instytutu Mediacji i Integracji Społecznej. Zachęcić miały do głosowania przez internet.
Łącznie drogą elektroniczną oddano 8 599 głosów a tradycyjną 28 022. System głosowania upierał się na
numerze PESEL. Osoby mające dostęp do danych osobowych, zostały odpowiednio przeszkolone.
Dobre praktyki
Wartym uwagi elementem głosowania jest skierowanie części działań bezpośrednio do seniorów. Wybór
tej grupy był efektem ewaluacji edycji z poprzedniego roku.
Ciekawym podejściem do etapu głosowania jest nabór na członków komisji w sposób podobny do
normalnych wyborów oraz założenie kosztów ich pracy. Wydaje się, że takie podejście jest elementem
budowy trwałego systemu, który nie opiera się na pracy wolontariuszy lub godzinach nadliczbowych
urzędników.
Do poprawy
Elementem dyskusyjnym, tak jak i w innych miastach w Polsce, jest wykorzystanie numerów PESEL do
weryfikacji w procesie głosowania przez internet. Dostęp do tych numerów ma wiele osób z różnych
instytucji (np. osoby zbierające podpisy pod listami poparcia w wyborach powszechnych), co może
powodować nadużycia przy głosowaniu. W Częstochowie nie odnotowano dotychczas takich wypadków.
Warto jednak zwrócić uwagę, że ponieważ w Częstochowie funkcjonuje już karta miejska, wartym
rozważenia wydaje się jej wykorzystanie przy głosowaniu (tym bardziej, że jest wydawana osobom poniżej
18 roku życia).
8. 8
Realizacja projektów
Etap realizacji projektów jest regulowany zarządzeniem prezydenta nr 209.2015 z dnia 22 kwietnia 2015
r. w sprawie instrukcji procesu realizacji i monitoringu zadań w budżecie partycypacyjnym/obywatelskim.
Nadzór nad procesem sprawuje Zespół ds. monitoringu postępów realizacji zadań w ramach budżetu.
W jego skład wchodzą urzędnicy poszczególnych wydziałów odpowiedzialnych za wdrożenie pomysłów.
Portal internetowy poświęcony budżetowi obywatelskiemu zawiera bieżące informacje o realizacji
wybranych projektów. Mamy tu dostęp do pełnych list działań prowadzonych w każdej z dzielnic wraz
z opisem na jakim etapie jest pomysł. Dodatkowo podawane są informacje o stanie prac w aktualnościach.
Np.14kwietniaoogłoszeniuprzetargunawykonawcówremontuchodnikaprzyul.Schilleraidrogirowerowej
przy skrzyżowaniu al.Wyzwolenia i ul. Kisielewskiego.We wrześniu otwarcie boiska wielofunkcyjnego przy
gimnazjum nr 16 wraz z wydarzeniami towarzyszącymi (pokaz street dance, zumba, itp.).
Projekty inwestycyjne, które zostały zakończone są oznaczane tabliczką z logotypem budżetu.
Dobre praktyki
Dbanie o przejrzystość procesu tworzenia i realizacji budżetu obywatelskiego jest bardzo wyraźna
w Częstochowie. Mieszkańcy nie są informowani tylko o wynikach głosowania ale także mogą śledzić na
bieżąco postęp prac. Wnioskodawcy zaś są aktywnymi uczestnikami ich wykonania. Dodatkowo zostało
wprowadzono zarządzenie, które reguluje ten etap procesu.
Budżet BO/BP
Najważniejsze spostrzeżenia
Na rok 2016 kwota częstochowskiego budżetu obywatelskiego wynosiła 6 661 679 zł., w tym na zadania
o charakterze ogólnomiejskim 1 665 420 zł, a o charakterze dzielnicowym 4 996 259 zł.
W uchwale rady miasta założono rozdysponowanie tzw. „resztówek” z podziału puli pieniędzy między
projekty dzielnicowe i miejskie. Algorytm jest tutaj dwustopniowy:
1. Jeśli w dzielnicach zostają środki to przechodzą one na zadania ogólnomiejskie.
2. Jeśli też tutaj zostaną środki to trafiają do dzielnicy, w której głosowało procentowo najwięcej
mieszkańców.
Mechanizm ten miał zastosowanie w przypadku prawie wszystkich dzielnic. W wypadku jednej z nich -
Dźbowa do puli ogólnomiejskiej trafiło prawie 55 tys. zł. Było to ponad 20 proc. całości puli na dzielnicę.
Główny powód to fakt zgłoszenia przez mieszkańców prawie wyłącznie kosztownych projektów.
Na dziewięć pomysłów tylko trzy były o wartości poniżej 25 tys. zł. a budżety pozostałych przekraczały
60 tys. zł.
Dobre praktyki
Dokładnie opisany mechanizm wykorzystania „resztówek” jest dobrym przykładem przejrzystego
zarządzania podziałem budżetu obywatelskiego.
9. 9
Do poprawy
Pomimo dwustopniowego algorytmu podziału środków z „resztówek” może on prowadzić do sytuacji
„niezawinionej” utraty środków przez dzielnice. Element informowania o takiej “właściwości” regulaminu
powinien być punktem szkoleniowym w trakcie kampanii i spotkań z mieszkańcami w kolejnych edycjach.
Ewaluacja BO/BP
Najważniejsze spostrzeżenia
W uchwale rady miasta znajduje się zapis, że „konsultacje społeczne dotyczące budżetu obywatelskiego
mają charakter procesu cyklicznego, powtarzanego w kolejnych latach. Proces realizacji budżetu
obywatelskiego podlega monitoringowi i ewaluacji. Wyniki ewaluacji mają służyć wprowadzeniu zmian
mających na celu poprawę jakości procesu wdrażania i realizacji budżetu obywatelskiego w kolejnych
latach.”
Ewaluację prowadzili przedstawiciele urzędu oraz PIMIS. Jej elementem było wysłuchanie publiczne
rozpoczynające proces na rok 2016. Istotną modyfikacją w tegorocznej edycji budżetu były fora
mieszkańców. Ich pojawienie się było właśnie wynikiem oceny edycji 2015.
Dobre praktyki
Kolejną cenną praktyką częstochowskiego budżetu obywatelskiego jest uwzględnienie w procesie jego
stanowienia ewaluacji. Jest wpisana na poziomie uchwały i realizowana we współpracy z partnerem
społecznym oraz mieszkańcami miasta.
Do poprawy
Jedyną uwagą do ewaluacji to pominięcie tego etapu w informacjach podawanych w internecie. Zakładki
o poszczególnych edycjach budżetu opisują cały proces składania i wyboru pomysłów, ale nie zawierają
już żadnych informacji o wynikach ewaluacji procesu. Ze względu na przejrzystość i kompleksowość
zawartych na portalu informacji, wartym rozważenia wydaje się uzupełnienie w kolejnych latach danych
także o raporty lub notatki z ewaluacji działań.
Kwestie ogólne
Najważniejsze spostrzeżenia
W proces stanowienia budżetu obywatelskiego w Częstochowie zaangażowanych było około 20
urzędników. Wymiana dokumentów na wszystkich etapach odbywała się głównie elektronicznie
w systemie elektronicznego zarządzania dokumentami, wzbogaconym o moduł do weryfikacji projektów,
złożonych przez mieszkańców.
Pozwoliło to przyspieszyć proces oceny i ograniczyć korzystanie z papierowej dokumentacji. Ta powstała
dopiero na etapie przekazania zadania do realizacji.
Urzędnicy zaangażowani w proces przechodzili szkolenia wewnętrzne organizowane przez referat
partycypacji i konsultacji społecznych. Urzędnicy tej jednostki z kolei brali udział w warsztatach
zewnętrznych, organizowanych np. przez Pracownię Stocznia.
10. 10
PodwóchedycjachbudżetuobywatelskiegowidaćefektyspołeczneprowadzonejwCzęstochowiepolityki.
Przy czym budżet jest częścią szerzej zakrojonych działań partycypacyjnych. Mieszkańcy aktywizują się.
Poznają lepiej sąsiadów. Część osób decyduje się na udział w wyborach do rad dzielnicowych.
Integracja mieszkańców następuje też wokół klubów sportowych. Początkowo przedstawiciele klubów
chcieli tylko inwestycji w infrastrukturę sportową, ale teraz zauważają, że aby zdobyć środki z budżetu
obywatelskiego, konieczne jest budowanie szerszych koalicji, poza swoimi członkami i ich rodzinami.
W dzielnicy Raków klub sportowy poparł np. budowę schroniska dla zwierząt.
Uwagę zwracają działania mieszkańców wykraczające poza standardową promocję swoich pomysłów.
W edycji 2016 jedna z grup wnioskodawców zorganizowała w grudniu, a więc już po wybraniu projektu,
koncert kolędowy, jako podziękowanie dla wszystkich, którzy wsparli ich pomysł.
Dobre praktyki
Wartym popularyzacji jest system informatyczny wykorzystany w Częstochowie do weryfikacji projektów
zgłaszanych przez mieszkańców. Jest on zintegrowany ze stroną internetową, dzięki czemu mieszkańcy
widzą dokładnie te same informacje co urzędnicy. Zapewnia to przejrzystość procesu, a także przyspiesza
działanie.
Podsumowanie
Proces uchwalania budżetu obywatelskiego można uznać za modelowy dla wielu miast. Wyraźnie widać
w nim nastawienie na włączanie mieszkańców oraz zapewnienie przejrzystości wszystkich etapów.
Działania urzędu nie zatrzymuję się w przekazie na etapie wyboru pomysłów, ale także obejmują realizację
i ewaluację całego procesu.
Takie elementy jak wysłuchanie publiczne, zakończone wiążącymi decyzjami, co do kształtu procesu,
fora dzielnicowe czy portal internetowy zawierający komplet informacji o każdym pomyśle od momentu
złożenia aż do zakończenia realizacji, to ewenementy na tle polskich miast.
Cennymprzykłademjestpomysłpowołanialokalnychliderówbudżetuobywatelskiego,którzywspomagają
akcję promocyjną i pomagają przygotować mieszkańcom wnioski. Idea ta nie generuje wielkich kosztów,
a wielokrotnie potęguje oddziaływanie w lokalnych środowiskach.
Należy także zwrócić uwagę, że proces jest realizowany w ścisłej współpracy z partnerem społecznym -
Polskim Instytutem Mediacji i Integracji Społecznej. Podmiotem, który w tej edycji pozyskał na działania
dodatkowe środki finansowe z Funduszu Inicjatyw Obywatelskich.
Ważnym elementem sukcesu częstochowskiego budżetu obywatelskiego wydaje się korzystanie z nowych
technologii, które usprawniają pracę urzędników i jednocześnie zapewniają przejrzystość procesu.
Np. poprzez dostęp internetowy do kart projektów wraz z opiniami i etapem weryfikacji.
Kwestią wymagającą rozwagi jest jedynie mechanizm dzielenia tzw. „resztówek”. W tej edycji budżetu
mieliśmy do czynienia z„problemem Dźbowa” - dzielnicy, która„straciła” 20 proc. swojej puli budżetowej
w wyniku rozkładu wartości zgłoszonych przez mieszkańców pomysłów. Być może elementem edukacji
mieszkańców w ramach edycji 2017 powinno być informowanie, że składanie wyłącznie projektów
o dużych budżetach może skutkować utratą sporej puli pieniędzy, bo po wybraniu dwóch lub trzech,
pozostała kwota będzie zbyt mała na realizację następnych pomysłów i trafi do puli ogólnomiejskiej.
