Presentatie gehouden op symposium Veetelers https://www.nzvnet.nl/boerenverstand/

1. @boerenverstand
Frank Verhoeven
“Specialisatie- en
efficiëntiedenken
zorgt voor een steeds
groter wordende
kloof tussen boer,
maatschappij en
markt”
ir Frank Verhoeven

2. @boerenverstand
• Wie en wat is Boerenverstand?
• Huidige melkveehouderij & zuivelmarkt
– Melkveehouderij & marge
– Beeld van de burger
– Duurzaamheid & communicatie
• Oplossingen voor de boer
– Kringlooplandbouw
– In 3 richtingen
– Stallenbouw
• Aanbevelingen voor Veetelers
– Bedrijfssystemen op maat

3. @boerenverstand
Verstand van het platteland!

4. @boerenverstand
Boerenverstand
werken aan praktische duurzaamheid!

5. @boerenverstand
• Wie en wat is Boerenverstand?
• Huidige melkveehouderij & zuivelmarkt
– Melkveehouderij & marge
– Beeld van de burger
– Duurzaamheid & communicatie
• Oplossingen voor de boer
– Kringlooplandbouw
– In 3 richtingen
– Stallenbouw
• Aanbevelingen voor Veetelers
– Bedrijfssystemen op maat

6. @boerenverstand
17.500 melkveehouders
1,5 miljoen melkkoeien
12+ miljard kg melk
(> 15% groei in de laatste 4 maanden!)
50 fabrieken
> 80% export
0,8 miljard kg import
< 2,5% zelfzuivelaar
Melkveehouderij

7. @boerenverstand
De marge?
Bron: Alfa Accountants
Juni 2014 Juni 2015
7,57 euro/100 kg melk minder marge!

8. @boerenverstand
KOEVARKENKIP
Reactie = schaal

9. @boerenverstand
Meer koe-comfort= grotere en ruimere stallen
Kringlopen sluiten= meer mais en de koeien op stal
Milieuvriendelijk= meer melk per koe
Efficiëntie= meer koeien per arbeidskracht, robots
Efficiëntie= grote rechte kavels zonder bomen
…en de samenleving moet zich er
vooral niet mee bemoeien!
De boer denkt

10. @boerenverstand
Romantiek
De samenleving denkt

11. @boerenverstand
Rapport Alders, 2011:
Voldoen aan basiseisen (wettelijke eisen, nationaal en Europees) juridisch
misschien voldoende, maar ondernemers worden geconfronteerd met
beoordeling door maatschappij op hoger gestelde maatlat.
Een klein deel denkt

12. @boerenverstand
Melkfabrieken verkopen

13. @boerenverstand
blije aarde blije koeien blije boeren
Workshops
Meer kennis
Extra premie
Trots versterken
Promotie bedrijf
Arbeidsgemak
Melkfabrieken stimuleren
duurzaamheid
Sinds 2008

14. @boerenverstand
Voorbeeld melkfabriek Zuivelmakers uit het GroeneHart
Betaald melkveehouders bovenop melkprijs FrieslandCampina
• Contante Melkprijs (referentie
melkprijs FrieslandCampina)
+ € 1,50
• Toeslag weidegang+ € 0,50
• Toeslag duurzaamheid deelname+ € 0,25
• Toeslag excellente koescore+ € 0,25
• Toeslag excellente kringloopscore+ € 0,25
• TOTAAL+€2,75
per 100 kg
Financiële stimulans (prikkelmodel)

15. @boerenverstand
“Dichter bij de natuur” is niet altijd EKO gekeurd
• AH gestopt met puur & eerlijk
• EKO-keurmerk eenvoudiger te communiceren?
• Duurzaam is in 2015 randvoorwaarde geworden?
Duurzaamheid communiceren?

16. @boerenverstand
• Wie en wat is Boerenverstand?
• Huidige melkveehouderij & zuivelmarkt
– Melkveehouderij & marge
– Beeld van de burger
– Duurzaamheid & communicatie
• Oplossingen voor de boer
– Kringlooplandbouw
– In 3 richtingen
– Stallenbouw
• Aanbevelingen voor Veetelers
– Bedrijfssystemen op maat

17. @boerenverstand
• Voeren anders, fokken anders, scheuren geen grasland,
bouwen andere stallen, bedenken nieuwe producten, nieuwe
verdienmodellen, enz, enz.
• Zijn niet bang voor een melkprijsdaling
• Laten zich niks aanpraten door de agro-industrie
• Het zijn de uithangborden van de zuivel geworden
Innovatieve boeren doen het anders
Ze hebben een bedrijfssysteem wat werkt
Laten zich moeilijk vangen in een meetlatje
Maar zijn feitelijk het meest duurzaam!

18. @boerenverstand
Hoe de marge te vergroten?
Basis = meer marge door meer vakmanschap!
Kringlooplandbouw! = schoon en zuinig boeren
Blije aarde x blije koeien
Meerwaarde voor
de omgeving
voor natuur, landschap,
recreatie, water en
biodiversiteit
Nieuwe niches
voor melk- en vlees
producten

19. @boerenverstand
Hoe de marge te vergroten?

20. @boerenverstand
Basis = kringlooplandbouw
Denken in samenhang!

21. @boerenverstand
Kringloopwijzer!
www.mijnkringloopwijzer.nl
Poging: één integraal model voor
blije aarde?

22. @boerenverstand
Kringloopwijzer

23. @boerenverstand
40% uit eigen voer
80% van de eiwit-
behoefte veestapel
gedekt vanuit eigen voer
Kringloopwijzer legt variatie bloot
Intensiteit (kg melk/hectare)
%eiwitvaneigenbodem

24. @boerenverstand
Kringloopwijzer beoordeeld het
rantsoen
Toets of WDVE, FOP, FEP, DarmVerteerbaarLysine
ook echt iets hebben opgeleverd!

25. @boerenverstand
Mystificatie?

26. @boerenverstand
Een nieuwe fase in de duurzame zuivelketen?
Van:
Technisch, onderbouwd met prikkel model
Naar:
Een eigen duurzaamheidsverhaal creëren!
Bij stallenbouw komt veel samen
CONO Kaasmakers zet nieuwe stap: de CONO stal

27. @boerenverstand
Gangbare praktijk
copy paste

28. @boerenverstand
Milieuvergunning staat centraal

29. @boerenverstand
Wijkijken net even verder!

30. @boerenverstand
Streekeigen

31. @boerenverstand
© LUMO architects
300 cows, Odder, Denmark
Vernieuwende ontwerpen

32. @boerenverstand
Bedrijfsspecifieke ontwerpen

33. @boerenverstand
• Wie en wat is Boerenverstand?
• Huidige melkveehouderij & zuivelmarkt
– Melkveehouderij & marge
– Beeld van de burger
– Duurzaamheid & communicatie
• Oplossingen voor de boer
– Kringlooplandbouw
– In 3 richtingen
– Stallenbouw
• Aanbevelingen voor Veetelers
– Bedrijfssystemen op maat

34. @boerenverstand
• Koester diversiteit
• Geen “copy paste” maar een eigen(wijze) lijn zorgt voor
succes
• Boer moet zich niet verliezen in details en reclameclaims
• Schaalvergroting leidt niet tot meer inkomen,
kringloopboeren wel!
• Achter elkaar aanlopen leidt tot faillissementen
Bedrijfssystemen die werken!

35. @boerenverstand
• Specialisatie okay, maar vergeet niet te integreren
• De som van de delen bepaald de maatschappelijke
acceptatie, niet de optelsom van maatlatjes
• Bouwen aan het duurzame verhaal: van de boer,
van de sector, van het product
• De sector heeft grote behoefte aan kundige,
creatieve en ondernemende veetelers!
Integraal ontwerpen (student)

36. @boerenverstand
bedankt voor jullie aandacht!